HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU CHI PHÍ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI TÂN Á CHÂU

HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU CHI PHÍ KẾT QUẢ KINH
DOANH TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI TÂN Á CHÂU
3.1. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU,
CHI PHÍ, KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI
TÂN Á CHÂU VÀ PHƯƠNG HƯỚNG HOÀN THIỆN
3.1.1 Ưu điểm
Hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Thương mại Tân Á Châu là
tiêu biểu trong các doanh nghiệp cùng ngành. Quy mô của công ty rất lớn, đứng
trong tốp đầu những công ty Dược phẩm của Việt Nam. Vì thế mà hoạt động của
bộ máy kế toán luôn phải đảm bảo tính liên tục, hợp lý, chính xác trong việc
Công ty TNHH Thương mại Tân Á Châu kinh doanh trên một thị trường
rộng và là thị trường tiềm năng về lợi nhuận. Các mặt hàng đa dạng, thị trường
đa dạng và cách thức tiêu thụ hàng hoá cũng vậy. Hiện công ty tiêu thụ theo cả 2
hình thức bán buôn và bán lẻ. Chủ yếu vẫn là bán buôn qua kho có tham gia
thanh toán do khách hàng của công ty phần nhiều là khách hàng lớn và thường
xuyên.
Trong hạch toán tiêu thụ hàng hoá, công ty sử dụng phương pháp thẻ song
song để theo dõi. Như vậy thuận tiện cho việc đối chiếu giữa sổ kế toán với kho,
phát hiện ra chênh lệch và tìm nguyên nhân, đưa ra biện pháp hợp lý.
Về tính giá hàng xuất kho thực tế, công ty áp dụng phương pháp tính giá
bình quân gia quyền. Giá xuất được tính vào cuối tháng, giảm được một khối
lượng lớn công việc, tiết kiệm được thời gian và chi phí.
Tài khoản doanh thu 511 được chi tiết theo khách hàng, như vậy kế toán
sẽ nắm được doanh số mà từng đối tượng khách hàng mang lại cho công ty.
-- 1 --
Doanh thu và kết quả tiêu thụ
1
Thuận tiện hơn trong việc áp dụng các mức chiết khấu bán hàng để thúc đẩy tiêu
thụ.
Hệ thống chứng từ của công ty TNHH Thương mại Tân Á Châu tuân thủ
theo quy định của chế độ kế toán, công tác lưu và bảo quản chứng từ tốt do vậy

công việc hạch toán chi tiết không gặp vướng mắc. Các nghiệp vụ luôn đầy đủ
chứng từ, các bút toán kết chuyển được lập đầy đủ phiếu kế toán…
3.1.2. Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm trong kế toán tiêu thụ và xác định kết quả, còn
những tồn tại như sau:
Về chứng từ tiêu thụ: Công ty sử dụng Hoá đơn GTGT kiêm luôn phiếu
xuất kho khi hàng được xuất bán cho khách. Như vậy chưa đồng bộ trong việc
quản lý kho vì lý do khi hàng nhập về, Phiếu nhập kho vẫn được lập theo quy
định.
Tài khoản doanh thu 511 chi tiết theo từng đối tượng khách hàng có những
ưu điểm riêng, xong như vậy sẽ không theo dõi được chủng loại hàng hoá nào
đem lại nhiều doanh thu nhất cho doanh nghiệp.
Hiện nay, doanh nghiệp có 3 loại chi phí: chi phí bán hàng, chi phí quản lý
doanh nghiệp, chi phí thu mua hàng hoá. Nhưng loại chi phí thứ ba này lại không
có tài khoản theo dõi riêng mà được hạch toán chung vào chi phí bán hàng, chi
tiết cho tiểu khoản 6417, 6418. Chi phí mua hàng là chi phí để hàng được tới kho
của doanh nghiệp, như vậy bản chất của nó không phải là khoản chi phí cho tiêu
thụ mà đúng hơn là nó làm tăng giá trị cho hàng hoá của doanh nghiệp.
Mặc dù doanh nghiệp ít áp dụng phương pháp bán buôn không qua kho,
nhưng khi vận chuyển hàng trực tiếp không qua kho, kế toán vẫn ghi bút toán
nhập kho, phiếu nhập kho vẫn được lập. Như vậy, trên “Bảng tổng hợp Nhập -
-- 2 --
Doanh thu và kết quả tiêu thụ
2
Xuất - Tồn” và “Thẻ kho” sẽ không phản ánh đúng thực trạng luân chuyển hàng
hoá.
3.1.3. Phương hướng hoàn thiện
Trong thời kỳ phát triển kinh tế như hiện nay, kế toán không chỉ là ghi
chép lại những hoạt động kinh tế, tài chính diễn ra trong đơn vị, để phản ánh
những biến động của tài sản, nguồn vốn, mà còn có vai trò như một hệ thống

thông tin hỗ trợ đắc lực cho những nhà quản trị doanh nghiệp, quản trị tài chính.
Đối với họ, để ra được một quyết định, một hướng đi hay hành động tiếp theo thì
không thể thiếu được thông tin, đặc biệt là thông tin kế toán.
Đối với doanh nghiệp thương mại, lại là doanh nghiệp lớn của Nhà nước
thì ngoài việc thực hiện nhiệm vụ công ích, hạch toán trung thực, hợp lý còn có
nhiệm vụ phát triển vốn của Nhà nước giao, tối đa hoá lợi nhuận, thúc đẩy tiêu
thụ. Tuy nhiên, những yếu tố về chế độ, thị trường… cũng ảnh hưởng không nhỏ
đến tổ chức công tác kế toán tiêu thụ.
Để phục vụ cho mục đích kế toán quản trị, công ty TNHH Thương mại
Tân Á Châu cần có 1 đội ngũ nhân viên hiểu biết về quản trị kế toán và đội ngũ
phân tích các thông tin kế toán. Qua đó, thường xuyên nắm vững tình hình kinh
doanh của doanh nghiệp, biết được nguồn đem lại lợi nhuận cao, thị trường cần
khai thác…
Hệ thống kế toán nói chung và kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh nói riêng luôn phải tuân thủ chế độ, quy định kế toán, phải phù
hợp với đặc điểm của doanh nghiệp. Dù hoàn thiện hay phát triển đến đâu cũng
phải đảm bảo nguyên tắc tuân thủ, phù hợp…hơn nữa phải tiết kiệm, hiệu quả.
-- 3 --
Doanh thu và kết quả tiêu thụ
3
Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ của công ty Dược phẩm
Trung ương I với những tồn tại như đã nêu ở trên, có thể xem xét và hoàn thiện
về các mặt như sau:
Về việc sử dụng chứng từ hạch toán hàng tiêu thụ, không nên gộp “Phiếu
xuất kho” với “Hoá đơn GTGT”. Việc tách biệt giúp cho công tác quản lý hàng
tồn kho hiệu quả, thống nhất hơn về cả mặt giá trị và số lượng.
Ngoài các biện pháp hoàn thiện hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả,
công ty nên đa dạng hoá các phương thức bán hàng. Chú trọng vào thị trường
bán buôn, đặc biệt là hình thức bán buôn vận chuyển thẳng. Hình thức này tiết
kiệm được chi phí lưu kho, chi phí bảo quản hàng tồn kho… nhưng đòi hỏi sự

tính toán hợp lý trong việc lên kế hoạch giao hàng cũng như khai thác khách
hàng tiềm năng.
Với kinh nghiệm và khả năng của công ty, công ty có thể phát huy hình
thức bán buôn vận chuyển thẳng không tham gia thanh toán (môi giới). Như vậy,
vừa tăng được lợi nhuận, vừa giảm nhẹ được công tác xử lý và quản lý công nợ.
3.2. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ,
KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI TÂN Á
CHÂU
3.2.1. Về công tác quản lý doanh thu, chi phí
Công tác quản lý doanh thu, chi phí đã tổ chức được kế toán chi tiết doanh
thu cho từng loại mặt hàng, từng loại dịch vụ, giúp nhà quản trị có thể nắm bắt
kịp thời các thông tin về tình hình tiêu thụ của từng loại hàng hoá, trong khoảng
thời gian bất kỳ, hàng hoá nào có lợi nhuận đơn vị cao nhất để đưa ra các quyết
định kinh doanh kịp thời và phù hợp. Tuy nhiên việc phân bổ chi phí bán hàng và
chi phí quản lý doanh nghiệp cho từng mặt hàng bán ra chưa được thực hiện.
-- 4 --
Doanh thu và kết quả tiêu thụ
4
Doanh nghiệp có thể tiến hành phân bổ chi phí bán hàng, chi phí quản lý
doanh nghiệp cho hàng hóa đã bán theo tiêu chuẩn trị giá vốn hàng xuất kho bán
như sau:
Trị giá vốn hàng tồn đầu kỳ
CPBH (CPQLDN) phân bổ cho hàng đã bán
Trị giá vốn hàng nhập trong kỳ
CPBH (CPQLDN) phát sinh trong kỳ
CPBH (CPQLDN) của hàng tồn đầu kỳ
Trị giá vốn hàng đã bán trong kỳ
=
x
+

+
Sau khi phân bổ chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp cho số
hàng hoá bán trong kỳ, kế toán tiếp tục phân bổ chi phí bán hàng và chi phí quản
lý doanh nghiệp cho từng loại hàng hoá theo công thức:
Tổng doanh thu bán hàng hoá
CPBH (CPQLDN) phân bổ cho từng loại hàng đã bán
CPBH (CPQLDN) phân bổ cho hàng đã bán
Doanh thu từng hàng hoá cần phân bổ
=
x
Từ đây ta có thể tính được lợi nhuận đơn vị của từng loại hàng hoá đã xuất
bán theo công thức:
Số lượng từng loại hành hoá đã bán trong kỳ
Lợi nhuận thuần đơn vị của từng loại hàng hoá bán ra
Lợi nhuận gộp của từng loại hàng hoá
=
CPBH (CPQLDN) phân bổ cho hàng đã bán
_
-- 5 --
Doanh thu và kết quả tiêu thụ
5
Với việc tổ chức kế toán chi tiết doanh thu và kết quả kinh doanh từng mặt
hàng, các nhà quản trị có thể thực hiện việc phân tích, đánh giá tình hình thực
hiện kế hoạch doanh thu và kế hoạch lợi nhuận cũng như việc xác định mức độ
ảnh hưởng của các nhân tố như khối lượng sản phẩm tiêu thụ, kết cấu mặt
hàng… đến lợi nhuận của doanh nghiệp, từ đó có thể đưa ra các quyết định phù
hợp với sự thay đổi của thị trường và sự phát triển của Công ty
3.2.2. Về tài khoản sử dụng và phương pháp tính giá, phương pháp kế toán
Tài khoản 511 nên chi tiết cho loại hàng hoá, hoặc nhóm hàng. Vì mục
đích mà công ty hướng tới là lợi nhuận, tiêu thụ càng mạnh càng tốt. Chi tiết tài

khoản như vậy sẽ nắm bắt được sức tiêu thụ của từng nhóm hàng, khả năng đem
lại doanh thu cho doanh nghiệp của từng nhóm hàng.
Hiện nay, công ty đang hạch toán chi phí thu mua vào tài khoản 641 –
“Chi phí bán hàng”, tuy xét về tổng lợi nhuận không làm chênh lệch, nhưng về
mặt công tác quản trị kế toán, điều đó sẽ gây khó khăn nếu doanh nghiệp muốn
kiểm soát các chi phí thu mua, chi phí bán hàng. Kiến nghị chi phí thu mua hàng
hoá nên đưa vào tài khoản 156 – “Giá mua hàng hoá”, chi tiết tiểu khoản 1562
để chi phí thu mua được phản ánh đúng bản chất.
Chi phí thu mua có thể được phân bổ cho hàng hoá theo nhiều cách, theo
giá thực tế xuất, nhập hoặc theo số lượng. Cuối kỳ kết chuyển chi phí thu mua
sang GVHB.
Nợ TK 1562 – Chi phí thu mua
Có TK 632 – GVHB
-- 6 --
Doanh thu và kết quả tiêu thụ
6