SKKN: Một số biện pháp xây dựng trường học thân thiện-học sinh tích cực trong trường Tiểu học

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HUYỆN KRÔNG ANA
TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ LỢI

ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG
“TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN ­ HỌC SINH TÍCH CỰC”
TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC.
             Họ và tên: Phạm Văn Chung
    Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
             Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Lê Lợi
             Trình độ đào tạo: Đại học
             Môn đào tạo: Giáo viên tiểu học
Krông Ana, tháng 01 năm 2015


I. MỞ ĐẦU
I.1. Lí do chọn đề tài
Trường học là nơi dìu dắt học sinh bắt đầu tiếp xúc với nguồn tri thức  
của nhân loại, giúp học sinh biết cách sống và lao động. Trong nhà trường, học  
sinh cần phải tiếp thu những tri thức khoa học một cách có hệ thống, những kỹ 
năng, kỹ  xảo cần thiết để  hình thành và phát triển những phẩm chất tốt đẹp 
ban đầu của con người mới.
Môi trường giáo dục luôn có những tác động rất lớn đến sự  hình thành  
và phát triển nhân cách con người thông qua các mối quan hệ xã hội đa dạng.
Trong nhiều năm qua, phần lớn các trường Tiểu học  ở nước ta vẫn tồn  
tại phương pháp giảng dạy và giáo dục mang tính áp đặt, gò bó, chưa quan tâm 
lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của học sinh. Việc đánh giá, sửa sai học sinh 
còn có những biểu hiện khắt khe, thiếu dân chủ. Học sinh còn những khiếm  
khuyết về nhân cách: rụt rè, thụ động, thiếu tự tin vào bản thân, không dám đề 
đạt ý kiến, không mạnh dạn thể hiện khả năng. 

Trước tình hình đó đòi hỏi trường Tiểu học phải chọn lựa con đường, 
cách thức giáo dục phù hợp, để chuẩn bị thật tốt cho các em thành những công 
dân tương lai có đạo đức, trí tuệ và thể lực tốt. Một trong các con đường đó là  
phải xây dựng được môi trường thân thiện trong trường Tiểu học. Đó là hệ 
thống các hoàn cảnh, các điều kiện để tập thể học sinh quan hệ với cộng đồng  
một cách cởi mở, tích cực, cần thiết cho việc hình thành và phát triển nhân  
cách học sinh theo các mục tiêu giáo dục của trường Tiểu học. Thực ra xây  
dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” không phải là điều quá mới 
mẻ. Nói như  vậy là bởi vì, khoảng vài năm trở  lại đây, cùng với việc đẩy 
mạnh đổi mới phương pháp dạy học, Bộ  Giáo dục&Đào tạo đã nhấn mạnh 
đến việc yêu cầu học sinh phát huy tính chủ  động, tham gia trong các hoạt  
động giảng dạy của giáo viên. Vì thế, phong trào “Trường học thân thiện, học 
sinh tích cực” thực ra là sự phát triển một hoạt động đã triển khai từ trước đó ở 
mỗi trường học.
Trên quan điểm đó, năm học 2014 – 2015 được xác định là năm học “Đổi  
mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo” nhằm “Nâng cao chất lượng  
nguồn nhân lực đáp ứng yâu cầu của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá, 
hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước”, ngành giáo dục đã triển khai tổ chức  
thực hiện nhiều cuộc vận động và phong trào thi đua là điều kiện để  người  
làm công tác quản lý giáo dục và người giáo viên không ngừng học tập chuyên  
môn, trau dồi phẩm chất đạo đức nhà giáo góp phần nâng cao chất lượng giáo  
2


dục toàn diện. Trong các cuộc vận động và phong trào thi đua ấy thì phong trào 
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đặt ra cho người làm 
công tác quản lý cần phải thực hiện những công việc gì? Tìm ra giải pháp nào? 
để tổ chức và thực hiện phong trào có hiệu quả. Góp phấn ngày một nâng cao  
hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm 
vụ năm học. Vì thế tôi rất tâm đắc và đã tiến hành nghiên cứu đề tài:  “Một số  

biện pháp xây dựng trường học thân thiện­học sinh tích cực trong trường  
Tiểu học”
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
            Trong môi trường, trường học thân thiện, trẻ em sẽ cảm nhận được sự 
thoải mái khi việc học của mình vừa gắn với kiến thức trong sách vở, vừa  
thông qua sự  thâm nhập, trải nghiệm của chính bản thân trong các hoạt động  
ngoại khóa, trong các trò chơi dân gian, các hoạt động tập thể vui mà học. Như 
thế, mỗi ngày trẻ em đến trường là một ngày vui. Trường học thân thiện gắn 
bó chặt chẽ  với việc phát huy tính tích cực của học sinh. Trong môi trường 
phát triển toàn diện đó, học sinh học tập hứng thú, chủ  động tìm hiểu kiến  
thức dưới sự  dìu dắt của thầy cô giáo, gắn chặt giữa học và hành, biết thư 
giãn khoa học, rèn luyện kỹ năng và phương pháp học tập, trong đó những yếu 
tố hết sức quan trọng là khả năng tự tìm hiểu, khám phá, sáng tạo.
          Trong cuộc vận động  “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích  
cực”, vai trò các thầy cô giáo có ý nghĩa hết sức quan trọng. Thực hiện kế 
hoạch này, chúng ta từng bước xây dựng đội ngũ giáo viên có phẩm chất đạo  
đức, năng lực quản lý, đáp  ứng yêu cầu của giáo dục trong thời kỳ  phát triển 
mới. Theo đó, các thế hệ học sinh năng động, tích cực dưới sự dạy dỗ của các 
thầy cô giáo được học tập trong môi trường thân thiện, sẽ  là nhân tố  quyết 
định sự phát triển bền vững của đất nước.
          Để tiến hành tổ chức thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường  
học thân thiện, học sinh tích cực” cần xác định năm nhiệm vụ sau: 
         ­ Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn; 
         ­ Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở 
mỗi địa phương, giúp các em tự tin trong học tập; 
         ­ Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh; 
         ­ Tổ chức các hoạt động tập thể, vui tươi, lành mạnh; 
        ­ Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch  
sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương. 
3

         I.3. Đối tượng nghiên cứu:
          Tập trung nghiên cứu đối tượng học sinh bậc Tiểu học nói chung, trong 
đó có học sinh là người dân tộc thiểu số thuộc địa bàn đặc biệt khó khăn, giáo 
viên chủ nhiệm lớp, giáo viên Tổng phụ trách Đội.
         I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.
Trường tiểu học Ea Bông và trường Tiểu học Lê Lợi, huyện Krông Ana.
         I.5. Phương pháp nghiên cứu
        a. Phương pháp quan sát:
        Đây là phương pháp giúp ta quan sát thái độ, hành vi của học sinh, phát  
hiện
ra những hành vi, cử  chỉ  của học sinh trong học tập, sinh hoạt...Để  phát huy 
tính tích cực, tự giác của học sinh.
         b. phương pháp thực nghiệm:
             Khi tiến hành nghiên cứu tạo ra một số tình huống, những  hoàn cảnh,  
những điều kiện rất gần gũi của cuộc sống để  đưa đối tượng vào vấn đề, từ 
đó nghiên cứu thu lại được những tư  liệu cần thiết. Đây là một phương pháp  
hết sức quan trọng và rất cần thiết trong nghiên cứu khoa học.
        c. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động:
       Qua phương pháp này làm cho người giáo viên thấy được những thiếu sót  
và những chỗ hổng của học sinh để  có phương pháp làm cho hoạt động  của 
mình đạt chất lượng cao.
       d. Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm:
       Nhờ phương pháp này mà người nghiên cứu có thể tổng hợp, đúc rút kinh 
nghiệm của giáo viên chỉ  đạo về  việc phát huy tính tích cực, tự  giác, độc lập 
của học sinh qua các mặt hoạt động học tập, lao động, sinh hoạt tập thể  và 
hoạt động ngoại khoá, nhằm thực hiện có hiệu quả  phong trào  “Xây dựng  
trường học thân thiện, học sinh tích cực”, từ  đó rút ra bài học và nêu được 
những biện pháp khắc phục và đề xuất.

       d. Phương pháp đàm thoại:
        Với học sinh Tiểu học, phương pháp đàm thoại trò chuyện là một hình 
thức tốt nhất  để  giáo viên có thể  gần gũi các em, đồng thời thăm hỏi trò  
chuyện với một số  phụ  huynh học sinh. Qua đó chúng ta có thể  biết tâm sự,  
tình cảm, nguyện vọng của các em về việc học ở lớp cũng như việc học ở nhà 
của các em như thế nào? Để  từ  đó, giáo viên có phương pháp và hình thức tổ 
chức phù hợp nhằm thực hiện phong trào đạt kết quả tốt nhất.
       e. Phương pháp thống kê, tính toán:
4


             Phương pháp thống kê tính toán, qua những thông tin tài liệu thu thập 
được, tôi đã vận dụng phương pháp này để thống kê lại tình hình và tính toán 
các số liệu cần thiết biết được chất lượng học tập của học sinh thời gian sau  
so với thời gian trước khi áp dụng đề tài như thế nào?
                   Ngoài các phương pháp trên tôi còn sử  dụng một số phương pháp khác  
trong  quá trình nghiên cứu.
       II. NỘI DUNG.
  II.1. Cơ sở lí luận để thực hiện đề tài.
       Để thực hiện làm theo lời Bác Hồ dạy: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì  
lợi ích trăm năm trồng người”, ngành giáo dục luôn phấn đấu đổi mới, nâng 
cao chất lượng giáo dục và đào tạo, thi đua dạy tốt, học tốt, đào tạo nguồn 
nhân tài có đủ 
phẩm chất, năng lực phục vụ, xây dựng và bảo vệ đất nước. 
­ Nước ta trong thời kì mở cửa, hội nhập và phát triển, công cuộc đổi mới 
kinh tế  ­ xã hội đang diễn ra từng ngày, từng giờ  trên khắp đất nước. Đòi 
hỏi phải có những lớp người lao động mới, có bản lĩnh, có năng lực, chủ 
động sáng tạo. Dám nghĩ dám làm thích ứng được với thực tiễn xã hội luôn 
thay đổi và phát triển. Nhu cầu này đòi hỏi ngành giáo dục phải có sự  thay 
đổi cho phù hợp với tình hình đất nước. 

­ Nhà trường không những cung cấp cho học sinh những tri thức khoa học  
một cách có hệ thống, mà còn rèn cho học sinh những kĩ năng, kĩ xảo, kĩ năng  
sống cần thiết để  hình thành và phát triển những phẩm chất tốt đẹp cho mỗi  
học sinh. Giáo dục Tiểu học là nền móng để đạt được mục tiêu trên. 
­ Hiện nay, trong khi các nhà trường đang tích cực nâng cao chất lượng 
giáo dục và đào tạo, thì đa số  giáo viên thường gặp những khó khăn vì tình  
trạng bỏ học, trốn học, học sinh không thuộc bài, không chuẩn bị  bài trước ở 
nhà, nhút nhát, không tích cực phát biểu. Tình trạng này  ảnh hưởng không ít 
đến kết quả giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh, phổ biến nhất là  
ở các vùng nông thôn. Nhiều giáo viên vất vả chuẩn bị bài giảng ở nhà, lên kế 
hoạch phụ  đạo học sinh chưa đạt chuẩn kiến thức kĩ năng, vậy mà học sinh  
không đến lớp. Còn các em đến lớp thì không chuẩn bị bài ở nhà, không thuộc  
bài, không tích cực phát biểu. Giáo viên phải độc thoại suốt buổi. Hết giờ, còn 
phải đi tìm học sinh trốn học, giáo viên lại không được dùng hình phạt quá 
mức với học sinh. Một số giáo viên chán nản, mệt mỏi có thái độ “buông xuôi”  
giáo dục. Tôi cứ  băn khoăn mãi: “Làm thế  nào để  học sinh không trốn học?”; 
5


“Làm thế  nào để  các em hứng thú học tập hơn?”; “Làm sao không dùng hình 
phạt mà học sinh vẫn tự giác, tích cực và học tập có kết quả  tốt hơn?”; “Làm  
sao các em có cảm giác, mỗi ngày đến trường là một niềm vui?”; “Làm sao 
giáo viên dạy ít mà học sinh hiểu nhiều hơn?” 
­ Năm học 2008 – 2009 ngành giáo dục phát động một số  văn bản quan  
trọng, phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện ­ học sinh  
tích cực”. Đây là tín hiệu đáng mừng cho những ai quan tâm đến giáo dục, là 
bước tiến vượt bật của ngành. Tạo điều kiện cho giáo viên làm việc trong bầu  
không khí tích cực đi vào thực chất của chuyên môn, học sinh nhận thấy mình 
được tôn trọng, tìm được niềm vui, sự tin tưởng, đoàn kết, tình bạn trong sáng,  
tình thầy trò cảm động, giáo dục tình cảm gia đình, tình yêu quê hương đất 

nước. Giáo dục lành mạnh, an toàn thân thiện, giúp học sinh chủ  động thân 
thiện hơn, tích cực hoạt động trong học tập, bước đầu rèn luyện kĩ năng sống 
đó là: Học để  biết. Học để  làm. Học để  tự  khẳng định mình. Học để  cùng 
chung sống. 
­ Trước đây là một giáo viên trực tiếp giảng dạy nhiều năm và nay là cán
bộ  quản lý, tôi nhận thấy: “Để xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích 
cực”
phải bắt đầu từ việc “Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Vì mỗi  
lớp học thân thiện, học sinh tích cực là một viên gạch nền móng vững chắc 
cho một ngôi trường thân thiện, học sinh tích cực hoàn thiện và nhanh nhất. 
        II.2. Thực trạng
a. Thuận lợi, khó khăn
* Thuận lợi
­ Được sự  quan tâm của các cấp chính quyền địa phương, của lãnh đạo 
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Krông Ana.
­ Cán bộ, giáo viên, nhân viên trong Hội đồng sư  phạm nhà trường đoàn 
kết, nhiệt tình, hưởng  ứng tích cực các phong thi đua, các cuộc vận động do 
ngành giáo dục và các cấp tổ chức, phát động.
­ Đa số  cha mẹ  học sinh  ủng hộ  tích cực việc thực hiện các cuộc vận 
động, các phong trào thi đua, đặc biệt là phong trào “Xây dựng trường học thân 
thiện, học sinh tích cực”.
­ Địa phương, nhà trường và Hội cha mẹ  học sinh tạo mọi điều kiện tốt 
nhất để tất các em học sinh trong độ tuổi đều được đến trường.
 * Khó khăn:
6


­ Người dân địa phương chủ  yếu là đồng bào dân tộc thiểu số  sinh sống,  
trình độ nhận thức còn hạn chế, kinh tế chậm phát triển, đời sống còn rất nhiều 
khó khăn. Việc đầu tư cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu giáo dục hiện  

nay.
­ Các trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy và tổ chức các hoạt động vui  
chơi chưa đảm bảo.
­ Học sinh dân tộc thiểu số nghỉ học nhiều, nhất là vào những ngày mùa.
­ Nhiều cha mẹ học sinh (chủ yếu các gia đình là người dân tộc thiểu số) 
chưa quan tâm đến việc học tập của con em mình, chưa phối hợp chặt chẽ 
cùng với nhà trường và các tổ  chức  ở  địa phương để  làm tốt công tác xã hội  
hóa giáo dục.
b. Thành công, hạn chế.
*  Thành  công:   Người  cán  bộ  quản  lý nhận  thức  rõ   hơn vai  trò,  trách  
nhiệm của mình trong quá trình quản lý, tổ chức thực hiện nhiệm vụ ở đơn vị 
nói chung và việc tổ chức thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học  
thân thiện, học sinh tích cực” nói riêng là phải tập trung nghiên cứu để  tìm ra 
những giải pháp tốt nhất, phù hợp nhất với điều kiện thực tế   ở  đơn vị. Tổ 
chức tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích  
cực” nhằm góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ  năm học. 
* Hạn chế: Sự  quan tâm của các tổ  chức xã hội tại địa phương trong  
phong
trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đôi khi chưa 
sâu 
sát, cơ sở vật chất xuống cấp dẫn đến các giải pháp, biện pháp thực hiện sẽ 
không
đạt hiệu quả cao.
c. Mặt mạnh, mặt yếu
* Những mặt mạnh khi vận dụng đề tài
         ­ Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn. 
 ­ Thực hiện nhiệm vụ  dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm  
lứa tuổi của học sinh và giúp các em tự tin trong học tập . Học sinh được tham 
gia vào quá trình học tập một cách tích cực, chủ  động, sáng tạo, hạn chế  rất 
nhiều học sinh còn rụt rè, nhút nhát; thầy cô giáo và trò phối hợp đồng bộ 

trong các hoạt động trên lớp, tạo không khí lớp học thân thiện, hài hòa.

7


­ Tăng cường rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh: Học sinh được rèn kỹ năng 
giao tiếp, thể hiện ngay trong các bài dạy đạo đức, các quan hệ cá nhân; về kỹ 
năng tự nhận thức ..
­ Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị  các di tích lịch  
sử văn hóa, cách mạng ở địa phương.
­ Tổ chức để các em được tham gia các hoạt động tập thể, vui tươi, lành  
mạnh.
 * Những mặt yếu khi vận dụng đề tài
         Công tác tuyên truyền và công tác xã hội hóa giáo dục là hai yếu tố vô  
cùng quan trọng góp phần cho sự thành công của đề tài này, chính vì vậy khi áp 
dụng đề tài này tại đơn vị, nếu mọi giáo viên, học sinh, các tổ chức xã hội tại 
địa phương chưa nhận thức đúng đắn về  vai trò và ý nghĩa của phong trào  
“Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực”, không được sự hưởng  
ứng tích cực và phối hợp chặt chẽ  của các đoàn thể    trong đơn vị  và các tổ 
chức xã hội  ở  địa phương sẽ  dẫn đến kết quả  thực hiện phong trào này tại  
đơn vị sẽ không được như mong muốn.
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động đến đề tài:
         Những công việc tôi làm đều bắt nguồn từ tinh thần trách nhiệm của một 
giáo viên đã từng làm công tác chủ nhiệm lớp, từ tình yêu đối với học trò của 
mình. Thành công tôi  đạt  được phần lớn đều do sự  nổ  lực của bản thân. 
Nhưng bên cạnh đó, tôi cũng luôn nhận được sự động viên khích lệ của cán bộ 
quản lí
nhà trường, sự chia sẻ đóng góp từ các giáo viên trong tổ chuyên môn.
        Nhưng mọi sản phẩm làm ra cho dù tốt đến mấy, chất lượng cao đến 
mấy cũng không thể hoàn hảo tuyệt đối. Sáng kiến kinh nghiệm của tôi cũng  

vậy. Tuy tôi đã rất cố gắng nhưng không thể  tránh khỏi những thiếu sót, hạn 
chế. 
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra.
Như  chúng ta đã biết, phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học  
sinh
tích cực”, đã được Bộ  giáo dục và đào tạo phát động từ  năm học 2008­2009. 
Thực tế cho thấy các trường, các địa phương và các tổ  chức xã hội đều đồng  
tình hưởng  ứng và ủng hộ. Tuy nhiên đặc điểm, tình hình, điều kiện của mỗi 
địa phương của mỗi trường khác nhau, nên kết quả thực hiện khác nhau. Bản  
8


thân đã từng công tác  ở  nhiều trường nên hiểu được những thuận lợi và khó 
khăn của từng đơn vị, từng địa phương.
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” là việc làm thường  
xuyên và liên tục. Những năm công tác tại trường Tiểu học Ea Bông tôi cũng  
đã nghiên cứu tìm các giải pháp để thực hiện đề tài này nhưng chưa thực hiện  
được. Cuối năm học 2013­2014 tôi về  công tác tại trường Tiểu học Lê Lợi. 
Tuy hai trường khác nhau, hai địa phương khác nhau nhưng đặc điểm tình hình 
trường lớp, học sinh, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị tương đối giống  
nhau nên tôi tiếp tục nghiên cứu đề tài này. 
Thực tế cho thấy một số học sinh ở trường còn lơ là trong học tập cũng  
như  trong các hoạt động phong trào, hay nghỉ  học, mặc dù các giáo viên tận  
tụy đã vất vả đến tận nhà động viên nhưng gia đình thiếu quan tâm, kết hợp.  
Bên cạnh đó đạo đức của một số học sinh chưa tốt thì sẽ  ảnh hưởng đến sự 
phát triển toàn diện sau này.
Phần đa số học sinh dân tộc thiểu số rất lười học, chán học. Tình trạng 
học sinh hay bỏ tiết, nghỉ học nhiều vào những ngày mùa. Việc nghỉ học, lười  
học, chán học đồng nghĩa với việc kiến thức cơ bản các em không nắm được  
sẽ ảnh hưởng đến chất lượng học tập.

Trường Tiểu học Lê Lợi là một trường còn nhiều khó khăn, cơ  sở  vật 
chất thiếu thốn, học sinh chủ yếu ở hai buôn đặc biệt khó khăn, buôn Tơ lơ và  
buôn Cuăh (80% học sinh dân tộc thiểu số). Phần lớn học sinh dân tộc thiểu số 
thiếu tinh thần phấn đấu trong học tập cũng như  trong các phong trào, không 
chịu khó, thậm chí không quan tâm đến kết quả  của chính mình, gia đình ít  
quan tâm, giao phó hết cho giáo viên và nhà trường. Chính những vấn đề  nêu  
trên đã  ảnh hưởng đến quan hệ  thầy trò, bè bạn trong trường học, trong lớp  
học. Vì vậy, việc xây  dựng  “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” mà 
nòng cốt là “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” để góp phần nâng cao đức, 
tài cho học sinh là một việc quan trọng và cần thiết giúp các em có nền móng 
để phát triển toàn diện sau này.
* Khảo sát đầu năm học 2014­2015.
Nội dung 1: Xây dựng trường, lớp xanh­ sạch­ đẹp­ an toàn: (Đạt khá)
Nội dung 2: Dạy và học có hiệu quả, đảm bảo chuẩn kiến thức; phù hợp 
với lứa tuổi học sinh, giúp các em tự tin trong học tập: (Đạt khá)
Nội dung 3: Rèn kỹ năng sống cho học sinh: (Đạt tốt) 

9


Nội dung 4:  Tổ  chức các hoạt động tập thể  vui tươi, lành mạnh (Đạt 
khá)
Nội dung 5: Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị  các 
di tích lịch sử, văn hoá, cách mạng địa phương (Đạt khá)
* Khảo sát chất lượng đầu năm (Khảo sát áp dụng theo TT32/2009; 
Vì thời điểm đó chưa áp dụng TT30/2014)
TSHS

Khá; giỏi

(Toàn trường) Số lượng

238

42

TB

Yếu

Ghi chú

%

Số lượng

%

Số lượng

%

17,
6

161

67,7

35

14,7

­ Đầu năm tỉ lệ học sinh bỏ tiết, nghỉ học tương đối nhiều.
­ Tỉ lệ học sinh đi học chuyên cần không đảm bảo.
II.3. Giải pháp, biện pháp.
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:
“Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực” phát động nhằm 
xây dựng trường học có chất lượng giáo dục toàn diện và hiệu quả  giáo dục 
không ngừng được nâng cao. Các thầy cô giáo phải thân thiện trong giảng dạy,  
thân thiện trong đánh giá học sinh, kết quả học tập và rèn luyện của học sinh,  
công bằng, khách quan với lương tâm và trách nhiệm của nhà giáo. Trường  
học thân thiện gắn bó chặt chẽ  với việc phát huy tính tích cực của học sinh. 
Trong môi trường phát triển toàn diện đó, học sinh hứng thú học tập, biết rèn 
luyện kỹ năng và phương pháp học tập, trong đó đặc biệt là phát huy khả năng 
tự  tìm hiểu, khám phá, tư  duy sáng tạo. Vì thế ta có thể  nói: Để  kết quả  của 
phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đạt hiệu quả 
thì các biện pháp giáo dục tích cực cần được quan tâm, cụ  thể  hóa; trong đó 
chú trọng đến các biện pháp giáo dục tích cực để “ Xây dựng trường học thân 
thiện – học sinh tích cực”.
b. Nội dung và cách thực hiện giải pháp, biện pháp
 *Nội dung các biện pháp, giải pháp
 ­ Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn
+ Bảo đảm trường an toàn, sạch sẽ, có cây xanh, thoáng mát và ngày càng  
đẹp hơn, lớp học đủ ánh sáng, bàn ghế hợp lứa tuổi học sinh.
+ Tổ chức để học sinh trồng cây vào dịp đầu xuân và chăm sóc cây thường  
xuyên. Thực hiện tốt cam kết chăm sóc bồn hoa của lớp.
10

+ Trường có đủ  nhà vệ  sinh được đặt  ở  vị  trí phù hợp với cảnh quan 
trường học, được giữ gìn vệ sinh sạch sẽ.
+ Học sinh tích cực tham gia bảo vệ cảnh quan môi trường, giữ vệ sinh các 
công trình công cộng, nhà trường, lớp học và cá nhân; không xả rác bừa bãi.
­ Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh  
giúp các em tự tin trong học tập.
+ Thầy, cô giáo tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến  
khích
sự  chuyên cần, tích cực, chủ  động, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện  
khả năng tự học của học sinh.
+ Học sinh được khuyến khích đề xuất sáng kiến và cùng các thầy cô giáo 
thực hiện các giải pháp để việc dạy và học có hiệu quả ngày càng cao.
­ Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
+ Rèn luyện kỹ  năng  ứng xử  hợp lý với các tình huống trong cuộc sống,  
thói quen và kỹ  năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm; nâng cao tính tự  lực tự 
quản của các em.
+ Rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe, kỹ năng phòng, chống tai 
nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác. Chấm dứt việc nô 
đùa nguy hiểm.
+ Rèn luyện kỹ  năng  ứng xử  văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa  
bạo
lực và các tệ nạn xã hội. Chấm dứt các vi phạm đánh nhau, tụ tập băng nhóm.
­ Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh.
+ Tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể  thao một cách thiết thực, khuyến  
khích sự tham gia chủ động, tự  giác của học sinh: tham gia các hoạt động thể 
dục thể thao do các cấp tổ chức, tổ chức Hội diễn văn nghệ chào mừng ngày  
nhà giáo Việt Nam 20/11 và tham gia các Hội diễn văn nghệ tại địa phương.
+ Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực 
khác phù hợp với lứa tuổi của học sinh: Đoàn trường tổ  chức các hoạt động 
vui chơi khác tạo hứng thú và phù hợp với các em vào dịp 26/03.

­  Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch  
sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương.
+ Nhận chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng 
ở địa phương. Thực hiện lồng ghép vào các môn học để giáo dục truyền thống 
văn hoá dân tộc, tinh thần cách mạng một cách có hiệu quả  nhất cho tất cả 
học sinh.
11


*Cách tổ chức thực hiện các biện pháp, giải pháp
­ Làm tốt công tác tuyên truyền và phát động thi đua “Xây dựng trường  
học thân thiện ­ học sinh tích cực”.
+ Trong lễ  khai giảng năm học mới. Mọi cán bộ, giáo viên, nhân viên và  
học   sinh   của   trường,   các   tổ   chức   trong   nhà   trường   đều   ký   cam   kết   thi 
đua “Xây dựng trường học thân thiện ­ học sinh tích cực” . Làm sao cho mỗi 
cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và mọi người trong xã hội đều hiểu rõ  
được mục tiêu, yêu cầu và nội dung của “Trường học thân thiện­học sinh tích 
cực”; xây dựng kế  hoạch và tổ  chức thực hiện kế  hoạch phù hợp với tình 
hình, điều kiện của nhà trường và địa phương.
­ Tham mưu với cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương.
+ Chỉ  đạo việc phối hợp giữa các tổ  chức: Ban văn hoá­thể  thao, Đoàn 
Thanh
  niên thôn buôn, xã, Hội chữ  thập đỏ  và các ngành liên quan cùng với nhà  
trường có chương trình phối hợp tổ chức thực hiện tốt kế hoạch đề ra.
+ Có kế  hoạch cùng với nhà trường xây dựng môi trường giáo dục lành  
mạnh,
an toàn cho học sinh, đảm bảo về  cơ  sở  vật chất cho nhà trường đáp ứng  
các tiêu chí của “Trường học thân thiện­ học sinh tích cực”.
­ Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích  
cực” phải được kết hợp với việc thực hiện nhiệm vụ  năm học và thực hiện 

các cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ  Chí Minh”, 
cuộc  vận  động  “Hai   không”  và  cuộc  vận  động  “Mỗi   thầy  cô   giáo  là  tấm 
gương đạo đức tự học và sáng tạo”, thực hiện tốt các nhiệm vụ giáo dục trong 
năm học.
Những việc làm trên phải được thể hiện trong kế hoạch của từng cá nhân, 
các tổ  chức trong nhà trường hàng tuần, tháng, có đánh giá nhận xét, rút kinh 
nghiệm vào cuối kỳ, cuối năm, đưa vào nội dung thi đua để xét khen thưởng và  
kỷ  luật. Phân công nhiệm vụ  cụ  thể trong Ban Chỉ  đạo để  có kế  hoạch theo 
dõi, tổ chức giám sát, chỉ đạo, đánh giá kịp thời, khách quan mang lại hiệu quả 
tốt. Tiếp tục thực hiện “Quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường” đã 
được thống nhất, đặc biệt cần thực hiện tốt các quy tắc ứng xử giữa các thành 
viên trong nhà trường đã được cụ thể hoá trong quy chế.
­ Tiếp tục đầu tư  cả  sức người và tài chính để  xây dựng nhà trường  
xanh, sạch, đẹp, an toàn.
12


+ Tu sửa, mua sắm cơ  sở  vật chất, thiết bị   đảm bảo yêu cầu về  chất  
lượng, không chỉ  phục vụ các hoạt động dạy học mà còn đáp ứng yêu cầu tổ 
chức các hoạt động ngoại khoá, vui chơi, thể  dục thể  thao, văn nghệ. Sửa 
chữa hệ thống điện, nước, bàn ghế, phòng học, đảm bảo an toàn, sạch đẹp.
+ Tiếp tục đầu tư  xây dựng cảnh quan môi trường đảm bảo theo các tiêu 
chí xanh, sạch, đẹp của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Phát động cán bộ, giáo viên,  
nhân viên và học sinh tiếp tục  ủng hộ, chăm sóc cây cảnh, cây bóng mát từ 
ngoài đường vào sân trường cho đến các phòng học, phòng làm việc.
+ Giáo dục ý thức trách nhiệm cho học sinh trong việc bảo vệ môi trường,  
tham mưu với địa phương có biện pháp quản lý người bán hàng rong trước 
cổng trường làm mất vẻ đẹp cảnh quan, làm ô nhiểm môi trường, ảnh hưởng  
không nhỏ  đến nhiệm vụ  trọng tâm của công tác xây dựng trường học thân 
thiện.

­ Tập trung chỉ  đạo công tác dạy và học đảm bảo tính hiệu quả  phù  
hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở mỗi lớp giúp các em tự tin trong  
học tập.
+ Thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học đảm bảo yêu cầu lấy học 
sinh làm trung tâm; khuyến khích được sự chuyên cần, chủ động, sáng tạo và ý  
thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự học của học sinh. Chú trọng giúp đỡ học 
sinh chậm tiến, học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
+ Khuyến khích và tạo điều kiện cho học sinh làm chủ  quá trình học tập  
của
 mình, biết đề xuất sáng kiến và cùng các thầy cô giáo thực hiện các giải pháp 
để
việc dạy và học cũng như  tham gia các hoạt động giáo dục có hiệu quả  ngày  
càng
cao.
­ Tăng cường việc rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
+ Tăng cường các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội trong các giờ  dạy, 
hoạt động ngoài giờ  lên lớp, sinh hoạt lớp, chào cờ  đầu tuần, để  rèn kỹ  năng 
ứng xử với các tình huống trong cuộc sống và thói quen, kỹ năng làm việc theo 
mhóm cho học sinh. Chú trọng tất cả  các đối tượng học sinh, không chỉ  tập 
trung ở một số em có kĩ năng điều hành, quản lý.
+ Chú trọng thực hiện nghiêm túc chương trình bộ  môn thể  dục, giáo dục 
rèn sức khoẻ, xây dựng thói quen và ý thức bảo vệ  sức khoẻ; tập huấn và  
13


luyện tập các kỹ  năng phòng chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tệ 
nạn khác.
+ Rèn luyện cho học sinh có kỹ  năng  ứng xử  văn hoá; tự  đấu tranh để 
chống hình thành các băng nhóm tội phạm, phòng ngừa bạo lực và bảo đảm  
một tập thể lành mạnh không có học sinh ảnh hưởng các tệ nạn xã hội.

c. Điều kiện để thực hiện các giải pháp, biện pháp
*Khảo sát thực trạng của trường
Tổ  chức khảo sát, đánh giá thực trạng của trường bám theo hai mục tiêu, 
năm
yêu cầu và năm nội dung của phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học 
sinh tích cực”. Việc khảo sát này giúp cho trường thấy rõ tình hình, điều kiện 
của mình khi tham gia thực hiện phong trào. Kết quả  khảo sát là căn cứ  giúp  
trường đề ra kế hoạch xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực ngay  
từ năm 2011 – 2014 và đến nay. Trường cũng tổ chức phát phiếu khảo sát đến 
toàn bộ  giáo viên và học sinh các lớp 4, 5 để  tìm hiểu thêm về  mối quan hệ 
thầy – thầy, trò – trò và thầy – trò hiện nay, học tập tấm gương đạo đức Hồ 
Chí Minh đối với học sinh lớp 4, 5. Việc tổ  chức khảo sát giáo viên và học 
sinh giúp trường xây dựng các quy tắc ứng xử thân thiện đối với thầy và trò.
Tổ chức quán triệt chủ trương và phối hợp thực hiện:
          Sau khi thành lập Ban chỉ đạo, ban hành kế hoạch thực hiện xây dựng  
trường học thân thiện, học sinh tích cực, trường đã tổ chức nhiều cuộc họp để 
tuyên truyền và đặt ra yêu cầu phối hợp với các ban ngành trong địa phương  
để  thực hiện. Bám sát ba văn bản của Trung  ương (chỉ  thị  40, kế  hoạch 307  
của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Kế hoạch liên ngành giữa Bộ  Giáo dục và Đào 
tạo, Bộ  Văn hóa Thể  thao và Du lịch, Đoàn TNCS Hồ  Chí Minh), kế  hoạch  
xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực của trường hàng năm và đã 
tranh thủ  được sự  lãnh đạo của cấp  ủy, chính quyền địa phương để  tuyên  
truyền sâu rộng chủ  trương này đến các lực lượng xã hội; Ban đại diện cha  
mẹ học sinh trường đã đề ra chủ trương vận động cha mẹ học sinh xây dựng  
gia đình thân thiện gắn với cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa. Ban đại  
diện cha mẹ học sinh đã đề nghị UBND xã cho phép tu sửa một số nền phòng 
học trong năm học này từ nguồn quỹ vận động trong cha mẹ học sinh để thực 
hiện nội dung thứ nhất “Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn”.
Cuộc họp với các đoàn thể  và giáo viên trong trường để  quán triệt kế 
hoạch xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Các đoàn thể, giáo 

viên đã thảo luận sâu kỹ kế  hoạch của trường và đưa năm yêu cầu, năm nội  
14


dung của phong trào vào kế hoạch công tác năm, hàng tháng của mỗi đoàn thể 
và cá nhân. Cuộc họp còn tập trung thảo luận các giải pháp thực hiện ba nội  
dung “Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh”; “Tổ chức các hoạt động tập thể  
vui tươi, lành mạnh”; “Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá  
trị  các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng  ở  địa phương”. Trường còn thông 
báo kết quả khảo sát học sinh, tổ chức cho giáo viên góp ý bảng dự  thảo các 
quy tắc  ứng xử thân thiện dành cho giáo viên và học sinh trước khi triển khai 
thực hiện. Việc khen thưởng cuối năm đối với các tập thể, cá nhân có thành 
tích xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực cũng được đặt ra nhằm 
tạo thêm động lực cho phong trào.
Cuộc họp các tổ  trưởng chuyên môn nhằm xây dựng chuyên đề   “thân 
thiện trong giảng dạy và trong công tác chủ nhiệm”  để thực hiện tốt “dạy và  
học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh, giúp các em tự  
tin trong học tập”.
II.4. Kết quả đạt được học kì I năm học 2014­2015.
 

Nội dung 1: Xây dựng trường, lớp xanh­ sạch­ đẹp­ an toàn: (Đạt tốt)

­ Trường đạt tiêu chuẩn an toàn về mọi mặt được công nhận hằng năm; 
sạch sẽ  (chấm dứt tình trạng ngập, bẩn, rác rưởi tồn tại nhiều năm), có cây 
xanh, thoáng mát và ngày càng đẹp hơn.
­ Tổ  chức trồng hoa, chăm sóc cây bóng mát, cây cảnh trường xuyên.  
(Lãnh đạo, giáo viên chủ  nhiệm, Tổng phụ  trách, bảo vệ  nhà trường và đội  
viên trực tiếp chăm lo)
­ Có nhà vệ  sinh riêng biệt cho học sinh­giáo viên, sạch sẽ, sinh hoạt  

ngày càng văn minh hơn.
­ Có khuôn viên rộng, thoáng mát, giúp học sinh có nơi vui chơi, giao lưu, 
an   toàn   giao   thông   trước   cổng   trường.   (Xây   dựng   khẩu   hiệu   cổng   trường 
ATGT cố định trước cổng trường).
Nội dung 2: Dạy và học có hiệu quả, đảm bảo chuẩn kiến thức; phù 
hợp với lứa tuổi học sinh, giúp các em tự tin trong học tập: (Đạt tốt)
Cán bộ, giáo viên tích cực rút kinh nghiệm, đổi mới trong giảng dạy, 
giáo dục, khuyến khích tinh thần giúp học sinh tham gia tự giác, tự học, tự rèn  
luyện, tích cực vươn lên, sáng tạo trong học tập và ứng dụng, thực hành (GV  
được học tập, bồi dưỡng thông qua chuyên đề  của cấp trên, họp tổ  chuyên 
môn hàng tháng; học sinh thích thú, tiếp thu tốt trong tiết thực hành). Có phòng 
máy với 20 máy tính. Tổ  chức dạy tin học khối 3; 4; 5 giúp các em hứng thú 
15


không những học tin học mà còn hứng thú để  học các môn học khác.  Ứng  
dụng CNTT trong tiết dạy
đạt 100%.
Nội dung 3: Rèn kỹ năng sống cho học sinh: (Đạt tốt) 
Thông qua các hoạt động tập thể, nội dung học tập lồng ghép.
­ Có thái độ, thói quen tốt, có văn hoá, tiến bộ  trong  ứng xử, giao tiếp, 
kỹ năng làm việc, sinh hoạt tập thể; phòng chống tệ nạn, tiêu cực; chấp hành 
luật pháp, nội quy. Không có học sinh vi phạm pháp luật, đạo đức cần xử lý.
­ Có ý thức luôn giữ gìn sức khoẻ, biết phòng ngừa tai nạn, tránh thương  
tích trong sinh hoạt tại trường, trên đường và tại gia đình, cộng đồng. Không 
có trường hợp nào nghiêm trọng xảy ra.
Nội dung 4: Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh: (Đạt tốt)
­ Tổ  chức được các hoạt động giao lưu, thi TDTT, vẽ  tranh nhân ngày 
Nhà giáo Việt Nam 20/11, sinh hoạt tập thể  (Sinh hoạt Đội luân phiên, sinh  
hoạt Sao được duy trì hàng tháng), học sinh mạnh dạn tham gia, có sáng tạo; 

xây dựng tính tích cực, chủ động trong học sinh.
­ Tổ  chức được một số  trò chơi dân gian: kéo co, nhảy bao bố, đi cà 
kheo; các hoạt động vui chơi, giải trí để  học sinh được tham gia tiếp thu văn  
hoá lành mạnh.
Nội dung 5: Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các 
di tích lịch sử, văn hoá, cách mạng địa phương (Đạt tốt)
­ Giáo dục truyền thống văn hoá dân tộc và tinh thần cách mạng cho học 
sinh, đội viên qua chủ điểm hàng tháng. 
­ Ký kết hằng năm chăm sóc tốt nghĩa trang liệt sĩ, thăm viếng và tặng  
quà cho gia đình liệt sĩ nhân dịp ngày 27/7 và Tết Nguyên Đán.
a. Kết quả môn học và hoạt động giáo dục HKI năm học 2014 – 
2015 (Đánh giá theo TT30/2014)
CHƯA HOÀN THÀNH
SỐ LƯỢNG
%

TSHS

HOÀN THÀNH
%
(Toàn trường) SỐ LƯỢNG
212
89,1
238

26

 
GHI CHÚ

10,9

a. Kết quả năng lực và phẩm chất HKI năm học 2014 ­ 2015
TSHS
(Toàn trường)

238

Đ
226

NĂNG LỰC
%
CĐ
95,0
12
16

%
5,0

Đ
229

PHẨM CHẤT
%
CĐ
96,2
9

%
3,8


*Giá trị khoa học: Mục tiêu, yêu cầu, nội dung “Xây dựng trường học 
thân thiện học sinh tích cực” đã được cụ  thể  hóa trong các chỉ  đạo, công văn  
hướng dẫn; là cơ  sở  pháp lý để tuân thủ và vận dụng. Các bước và giải pháp 
để  thực hiện đúng hướng, hiệu quả  nêu trên có thể  triển khai rộng rãi trong 
các 
trường Tiểu học từng năm học, giai đoạn; theo quy mô, điều kiện cụ thể từng 
trường. 
III. Phần kết luận, kiến nghị:
III.1. Kết luận: Xây dựng “ Trường học thân thiện, học sinh tích cực” 
là một nhiệm vụ  hết sức to lớn ngay trong kế hoạch năm học 2014­2015 và  
trong mục tiêu lâu dài của ngành giáo dục và đào tạo. Nó đòi hỏi trong mỗi cán  
bộ  giáo viên phải có sự  nhận thức đúng đắn, thái độ  tích cực, nhiệt tình, bền  
bỉ, sáng tạo, mạnh dạn sửa chữa lệch lạc trong phương pháp giáo dục truyền 
thống: Dạy học chỉ đơn thuần là dạy kiến thức văn hoá, nhồi nhét, áp đặt đối 
với học sinh; chỉ bó hẹp trong phạm vi lớp học (Bảng đen, phấn trắng!). “Dạy  
học là dạy cách học” và rèn kỹ  năng sống, giúp học sinh biết chủ  động, tích 
cực trong mọi hoạt động: học và tham gia sinh hoạt tập thể; biết qúy trọng,  
gìn giữ và phát huy truyền thống văn hoá, lịch sử  tốt đẹp của dân tộc; làm cơ 
sở nền tảng vững chắc phát triển toàn diện sau này.     
III.2. Kiến nghị:
Phòng Giáo dục&Đào tạo tham mưu với các cấp chính quyền quan tâm 
xây dựng cơ sở vật chất (các phòng học đã xuống cấp trầm trọng) không đáp 
ứng công tác dạy­học và các phong trào thi đua. 
Phong trào  “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”  là 
một việc làm rất khó khăn và lâu dài; đòi hỏi sự kiên trì, tinh thần khắc phục  
khó khăn và sự vận dụng linh hoạt các biện pháp để huy động tốt nhất các lực  

lượng xã hội cùng tham gia. Những việc mà trường làm được, đã nêu ra trong 
sáng kiến kinh nghiệm này là một đóng góp công sức nhỏ, có thể  chưa đạt 
được kết quả  như  mong muốn. Rất mong được các cấp quản lý giáo dục và 
các đồng nghiệp tận tình góp ý xây dựng.
                                                       Ea Na, ngày 10 tháng 01 năm 2015
                                                                        Người viết

17


                                                                                      Phạm Văn Chung
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

18