Thơ ma trường nguyên và võ sa hà dưới góc nhìn so sánh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (356.29 KB, 99 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
HOÀNG BÍCH ĐÀO
THƠ MA TRƢỜNG NGUYÊN VÀ VÕ SA
HÀ DƢỚI GÓC NHÌN SO SÁNH
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ,
VĂN HỌC VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
THÁI NGUYÊN - 2020
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
HOÀNG BÍCH ĐÀO
THƠ MA TRƢỜNG NGUYÊN VÀ VÕ SA
HÀ DƢỚI GÓC NHÌN SO SÁNH
Ngành: Văn học Việt Nam
Mã số: 8.22.01.21
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ,
VĂN HỌC VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. HOÀNG ĐIỆP
THÁI NGUYÊN - 2020
LỜI CAM ĐOAN
T
ọ : “Thơ Ma Trường Nguyên và Võ
Sa Hà dưới góc nhìn so sánh” dướ sự
ự
s
ỉ dẫ
ủ
ự,
ướ
ủ
,
N
s
C
ư
ượ
ốở
ây
N d
ẩ ,
ủ TS.Hoàng Điệp
s d
,
ượ
d
ủ
ị
!
T
Nu
n 20 t n
2020
6 năm
Tác giả của luận văn
Hoàng Bích Đào
i
LỜI CẢM ƠN
T
sĩ
ọ
y
V
ơ sâ sắ ,
ớ
ã
ọ V
N
,K
ờ
ơ
N y
ã
E
ơ
ú
ũ
ọ Sư
T
ườ
ỉ
ũ
â
ượ
â
ơ
ầ
ể
ầy
ỡ
N
y
ã
d y,
ọ
ặ
Bằ
sự
ớ TS. Hoàng Điệp
ườ
E
N ữV
, ướ
-
ườ
ư
y
H,
ý
ơM
ườ
ữ
Cố
T ườ
ý
ù
ơ
ầ
, ể
ượ
X
â
ọ
ơ!
T
Nu
n 20 t n
6 năm 2020
Tác giả luận văn
Hoàng Bích Đào
ii
ơ
ể
Nữ
y
ẽ,
y
ự
ầy
y
ò
dẫ
ơ Võ S
ữ
ã
ọ
Đ
MỤC LỤC
Lờ
..................................................................................................................
i
Lờ
ơ .....................................................................................................................
ii
M
........................................................................................................................
iii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................................
1
1. Lý d
.......................................................................................................
1
............................................................................................................
2
ọ
2 Lị
s
3 M
.................................................................................................
8
4. N
.................................................................................................
8
ượ
8
5 Đố
...................
6 P ươ
9
...........................................................................................
7 Đ
ủ
8 C
ú
9
..............................................................................................
9
.......................................................................................................
NỘI DUNG .................................................................................................................
Chƣơng 1: GIỚI THUYẾT CHUNG .......................................................................
10
10
11N
10
y
111 K
112 M
ủ
ọ s s
ọ
ss
s s
...................................................................
10
................................................................................
ơ M T ườ N y
Võ S H .................................. 12
1 2 M T ườ N y , Võ S H ,
121Tể s
ơ M T ườ N y
122 Sự
s
13Q
................................................................. 14
ủ M T ườ N y
1.2.3. Quan ể
ủ M T ườ
s
ủ
..................................................... 15
N
y ................................................ 17
ơVõS H ............................................................. 19
ơ Võ S H ..................................................................................
1.3 1 T ể s
132 Sự
s
133 Q
Tể
s.......................................... 14
ể
ươ
19
H ......................................................................
ủ VõS
21
ủVõSH ................................................................. 22
1 ........................................................................................................
24
Chƣơng 2: NHỮNG ĐIỂM TƢƠNG ĐỒNG TRONG SÁNG TÁC CỦA MA
TRƢỜNG NGUYÊN VÀ VÕ SA HÀ DƢỚI GÓC NHÌN SO SÁNH .................. 25
iii
21C
2 1 1 Tyớ ớ ổ ố -
ươ
ơ M T ườ N y , Võ S H ..................... 25
ươ ...............................................................
25
212 C
ơ M T ườ N y
22 C
N y
số
Võ S
221Nữ
ẹ
Tể
ươ
ú
ơM Tườ
H ...................................................................................................
ườ
222 Vẻ
ườ
Võ S H ......39
sắ
46
ú
â
,
,s số
ươ
......................47
........................................... 52
2 ........................................................................................................
60
Chƣơng 3: NHỮNG ĐIỂM KHÁC BIỆT TRONG THƠ CỦA MA
TRƢỜNG NGUYÊN VÀ VÕ SA HÀ ......................................................................
31N
3.1.1. T ơ Son
312 N
61
nữ
ữ
ơ M T ườ
ượ
N
y .................................................... 65
ơ Võ S H ................................................. 68
...........................................................................................
32 Gọ
321 Gọ
ủ ỉ-â
322 Gọ
73
ơ ủ M T ườ N y
- dư â
33 Sự
T
ươ
......................73
ơ Võ S H ................................ 75
ú
Võ S H ......................................................................................................................
Tể
61
ữ ..............................................................................................................
ơ M T ườ N y
80
3 ........................................................................................................
84
KẾT LUẬN .................................................................................................................
86
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................
88
iv
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1.T
ể
tr
T ườ
N
y
ượ
ủ
ọ
ơ
ữ
ườ
ớ
ể
Võ S H
, ã
số ,
ườ
ơ
ể
ư
ươ
ỗ
ú
ướ
H
ể
ủ
ồ
“c ân trờ tất cả”. N
s s
, sẽ
,
số
ở
ớ
.Họ
ượ
ườ
y
T y,
Cò Võ S H
ườ
ươ
ươ
T
N
ị
M T ườ
ươ
,
,
ể
ướ
ố
ố
Đị
H ,
d
Ty
T y.
ữ
ổ
ữ
ư ưở
y
ượ
ư
ơ
dy
ể
ơ sở
ẩ
ý
ỹ
ượ
ể
ủ
ẩ
ọ
ố
ớ
ú.T y
dyV
ở
ắ
ọ
ò
ể
ơ
ọ
Võ S H
ĩ ủ
ã
N y
dy
ọ
y
Võ S H
N y ,
d
ượ
y
ớ
ơở
y
s y
Nữ
Võ S H ,
N
ể
ườ
K
ể
Võ S H dướ
ớ
dâ
1.2.Ma Trườ
y
dâ
ướ ,
s
ố ắ
C
ầ
,
N
N
Ma T ườ
ọ ã
ã ừ
“t un lũn đau t ươn ”
ẻ ủ
ư
ú ừ â
M T ườ
ữ
ơ M T ườ
y
ổ
ừ
ờ
ơ
ể
dâ
ú
,
ơ
ờ số
Ma
ọ
.C
ơ
ã
ủ
ươ
sắ
ự,
ọ
ữ
ủ
ĩ
ơ
ớ
ọ s
L
ể
ủ
ã
ơ ù
ú
Đồ
ờ sau
sẽ
ữ
M T ườ
N y
ọ
ữ
Võ S H
ườ
ơ
1
â
ú
ầ
ể
ơ
T
ể
ọ
ơ M T ườ
y
sâ
sự
ể
ở
N
ể
ơ dướ sự s s
ú
ú
y ã
y
ơ Võ S H
ặ
ẩ
C
y
ư
ể
ú
ủ
ư
ọ
: Thơ
Ma Trường Nguyên và Võ Sa Hà dưới góc nhìn so sánh,
ủ
C
ọ dâ
sẽ ổ s
, ồ
ủ
ơ ũ
ể số V
ờ
ư
ú
ồ ư
sẽ
ữ
d
ủ
ọ
ơ
dò
ự
y
ọ dâ
Võ S H ,
ướ
N
2. Lịch sử vấn đề
Để
ú
ơ M T ườ
ầ
ể
ọ s s
N
ọ s s
V
ọ V
y
, ũ
ư
ể
N
2.1. Những nghiên cứu chung về văn học so sánh ở Việt Nam
T
ữs s
V
ọ, ã
y
1841, G
ị
sư J J A
s
â ở
ừ
è
ỉ XIX ở C â
ố
ọ s s
“Văn ọc so s n ”
ủ M
A
,
S
và P p”, ủ W
ọ
P
Từ
ủ
T
yN
ớ
N
T
ở
è
ã
y
ọ
ữ
ọ s s
ườ
ủ D
s
”, ã ư
ượ ư
ã ượ
y
ớ
s
â
ớ sự
ọ s s
ọ s s
cứu văn ọc vượt qua p ạm v
ữ
1886,
s, “G o trìn lịc sử văn ọc so s n ”
ã ư
Từ
,
ầ
N
ở ướ P
L
s
ư ủ JPC
SH R
Â
: “Lịc sử văn ọc so s n Tâ Ban N a
â , ườ
ữ
sư J J A
N
Fs
ố s
“G o trìn văn ọc so s n ” d
ờ
y,
ý
ữ “văn ọc so s n ”
, ớ ư
ố : “Lịc sử văn ọc P p trun đạ so s n
vớ c c nền văn ọc nước n oà ” T
ươ
ố
ị
ầy ủ ơ
một nước
ọc vớ n ữn lĩn vực tr t ức tín n ưỡn
V
c n au”, (
:
ọ s s
,J
s y
: “Văn ọc so s n
a đồn t ờ n
k
2
ườ P
1861,
ườ
n
n
n cứu quan
ệ văn
,
T
, ị
s …) T
: “So s n văn ọc của một nước vớ văn ọc của một nước
a n ều nước k c so s n
văn ọc vớ c c lĩn
n ườ ” [1, tr.3]. Từ
T
y,
s s
ướ
ữ
T
V
d
Q
ể
d
â V
N
ọ s s
ởV
Đ
S , Lã N â
GS T ầ
“Văn ọc so s n
ở ướ
ể
,T
T
ủ TSN
Lự
t
ố s
ã
ớ
ố s
ầ
:“N ữn
ã
y,
N
y
ẳ
ượ
Từ
V
ú
ướ
ầ
n cứu và tr ển
yể
ọ,
y
ố:
yễ V
ọ
ã
Dâ do NXB.
ố : “Từ văn ọc so s n đến
ớ
2004, PGSTS Lư
ủ V
ọ s
ắ
ọ
Bổ
bìn d ện c ủ ếu của Văn ọc so s n ”… V
B
Nư
ươ
ỉ XX N
ọc sử ếu” ủ
ể ủ NXB K
1998, G S TSKH P ươ
s
ự
-n
, L Lư O
KHXH
26
T y
Nữ
: “Văn ọc so s n
ọc so s n ”
ồ
,
ư: “V ệt Nam văn
T
y
ư
ượ
Lý luận và ứn dụn ”
ọc so s n ”,
ũ
N
ã
ủ H
N
2001, “Lí luận văn
ướ
ọ ý
số
H
,
ý
y
ọ s s
M
vọn ” d
ớ
ọ V
ướ
Dươ
ọ
ọ s s
ơ
õ
ớ
ọ
ện k c n au của con
ọ s s
ọ dâ
s s
vực b ểu
V
ọ s s
ởV
ị
d
ơ sở ể
,T
ọ
, ữ y
y
Để
ữ
ọ,V
ự
y
ễ
y
ớ,
ị
dâ
N
ể
ố
,
y
ướ ,
ố
dâ
y ặ
,
ừ
dâ
sắ
2.2. Những công trình nghiên cứu về thơ Ma Trường Nguyên và Võ Sa Hà
Qua kh
s
m t số
ú
ơM
T ườ
ẻ. Hoắ
Tiến, Nguyễn Đức Hạn
y
ươ
s s
d nn
N y
ữ
V Tù
ở thể lo
d
t củ
ọc v
Võ S
ý
H
ủy
,
ữ
ủ
: Lâm
Võ S H
c hai
L n ,… C ư
ơ ủ M T ườ
thu t. Tổng hợ
3
N
y
ý
n nh
ủa
,
n th y những nh
ú
hầu h t mới chỉ dừng ở m
họ
,
ơ M T ườ N y
ur
nh
,
ị ,
Mặ
trọ
ểu ư
âủ
, ú
M T ườ N y
lu
VõS H
, ư
ểm l i nhữ
VõS H ượ
ốt nghi
v
,
ị
s
uv
ơ
, ỉ y u h i th
u khoa học củ
ọc,
ư sau: Bản sắc
dân tộc trong thơ Ma Trường Nguyên củ
Nguyễn Thị Huy n Anh, Đặc
điểm ngôn ngữ thơ Ma Trường Nguyên củ
Đ T
Sơ , Thơ Thái
Nguyên dưới góc nhìn sinh thái (Qua thơ Ma Trường Nguyên, Võ Sa Hà,
Nguyễn Thúy Quỳnh) củ
Trần Thị Lan, Thơ Ma Trường Nguyên,Võ Sa
Hà, Nguyễn Thúy Quỳnh từ góc nhìn so sánh củ
L
T ị H i Y …T
u y
T ườ
N
ã
y
2.2.1. N ữn
ững nh
,
VõS H ở nhữ
n
ơ ủa Ma
ư id
thu t.
n cứu c un về t ơ Ma Trườn N u n
M T ườ N y
ây ú s
ơ,
ể
ọ…
“tr n c n đồn c ữ n
tô muốn nó đều ử
-
ĩa” Ô
ắm t ôn
ã
ư: T y
ơ
ừ
: “Là một n à văn n ữn
qua t c p ẩm của mìn ”. T
“K ôn p ả v ết n ư t ế nào mà c ín
là sốn
k ó mà ọc sốn t ì lạ càn k ó ơn c o n n
suốt đờ . Nếu lấ v ệc ọc là sự b ểu
ã ừ
ỗ
T
s
, số
ọc v ết là suốt đờ và ọc sốn
2015, do PGS.TS T ầ
ọ T
ỏ
ờ
N
y
ã ượ
ọc V ệt Nam t ờ kỳ
TịV
s“Bản sắc dân tộc tron
T
t ơ c c dân tộc t
ệT
ắ
sự:
cũn
ủ
ơ
số s ,
T ịH
ồ
N
ủ
y
,T
ểu số V ệt Nam ện đạ ”, NXB Đ
T ịV
T
N u n số 11(306) n à
4
tì
y
ện đạ ”, NXB T
PGS.TS C
, 2015, d PGSTSTầ
b o “Văn n
sĩ
ắ
Văn
â
ện sự tồn tạ của bản t ân của cuộc đờ
ổ ủ M T ườ N y
: “Tập s c
ì
t ế nào để mà v ết. Học v ết t ì đã
v ết và sốn là một t ô - đố vớ n ườ cầm bút”[18, 74] N ườ
ở
ắ,
ủ
Hy
10/06/2010”, d
,
P
trong
VVũự
N
y sâ
Tầ TịNươ
n ữn
ã
ổ ủ M T ườ N yã
ủ
: “Ta
ọ
ặp tron c c t c p ẩm của ôn
t ân p ận con n ườ m ền nú vừa c ân t ật cần mẫn
nặn n
ĩa tìn ”
“
đo n vượt l n tr n
cuộc
sốn
ể
ọ k ôn bằn lòn vớ n
cctế
ệ
vừa đằm t ắm sâu
èo nàn lạc ậu
oàn cản và số p ận để
ư,
eo n ữn ạt
am ọc ỏ qu ết
ốn ước mơ về một
tươ đẹp”.
S
ọơ ủ M T ườ N y ,
s
ủ
Lâ T
ồ
ã
: “Về n ữn cuộc đờ
n ườ v n ềm k ao k t mãn l ệt về tìn
ớ
tìn
u đô lứa” [18, 3] C ẽ ây
u và
ạn
số p ận con
p úc. Tron đó nổ bật là
ủ
y
số
ơủ
N
ã ẳ
ẩủ M T ườ N y ,
ị : “Ma Trườn
Nu
n là n à văn n à t ơ tìn
N ữn
s n t c của ôn đ ắn bó vớ t
ã
đậm tìn n ườ ” [18,
4] V
ặ
“n ữn buổ lễ ộ lễ cướ lễ kết tồn
t lượn n ữn
“N ữn
t
nà
p on tục
cợp
m tâm ồn
ủ
ắ
sắ
K
ắ
ố
ớ
ủ dâ
ắ
ỗ
,
c c tran
f
M
mộc mạc ồn n
ọa k ôn
ộ
:
ã cốm n ữn
v ết làm tăn t
ặ
ườ
ị
làm p o ng
4] S
s
d
ọườ sẽ ớ
sâu n ưn để lạ
c
tr t m”
ớ “d n vẻ c ân
ủ N yễ T
ơ M T ườ
ữa t
ẻ
ớ
ờ
ọ
ườ ớ d
ườ
: “N ườ đốt lửa bằn tr
n của con n ườ sốn
xo
m sức sốn
u ền
ươ
ền làn ”[22, tr.2]
s
buổ
rất t ơ mộn ” [18, tr.4].
tín c c con n ườ m ền nú ” [18,
ướ
t ấm
ủ dâ
n…đều d ễn ra rất đẹp
,
ư
Qâ
ớ
M T ườ N y
tìn đến t ật t à và
N
“ ện ra đẹp đẽ
lễ ộ nàn trăn
, â
â
k ắc
n n n m ền nú
xứ mâ ” [18, tr.1].
tập qu n n ữn lễ ộ lễ cướ n ữn câu c u ện cổ tíc
oạ … là òa qu ện tron
p ú sâu sắc t
Lâ T
nn
N
y
n. N ữn
ì đó n ư một ươn
Đỉ
ư: “Bắt ặp c
câu t ơ k ôn
câ cỏ n u
n sơ
5
ữa một bầu k ôn
k í ban ma tron trẻo”. T
“N ĩ từ t ơ trẻ của đăn
N yễ K
tr n b o Văn n
Tọ
ể
ủ dâ
ằ
,
dẫ
P
Nu
D ễn đàn văn n
số
ườV
N
y
ươ
ớ
ẳ
ể ự
y
nay ọ
ễ ể
ố
ị
ã ị
“L n
ị
ố
ễ ủ
ẻ ẹ
,
ố
, ổ d
ẻ ẹ
ủ
ườ
ọ
y
ta t ấ
ơ K
ố
ờ số
ự
ươ
y
ồ
6
ọ
ủ
ườ
y
: “L n
ồn
sơ
C
t ơ Võ Sa Hà mất sức sốn ”. C
ị, â
ở sự
ồn ta mớ trở n n s n
, ơ
ồn t ơ Võ Sa Hà”, Theo
ớ
ơ Võ S H
N
ể ự
ừ
ườ
an của qu nú mớ có t ể c o ta
nú non nú đ của t
sâ
ắ
ữ
ủ
t ơ Võ Sa Hà đậu tr n c ốn qu
ã
ố
, Võ S H
sâu k ôn
ố
ượ số
T
ầ
sơ: “T ơ Võ Sa Hà c ỉ dẫn c o c ún
an nú cao rừn
ườ
ã
N
n sơ sự t n k ết của mọ sự vật mà từ đó tâm
ủ
T ườ
ọ
Xâ T
y
yM
ượ
,
tron làn mạn ” Đ
nơ qu
2004).
o. Từ
ươ
ữ
ớ
ơ ú
của dân tộc Tà
n cứu về t ơ Võ Sa Hà
ư
ú
s s
ơTy ủ
s
ơT
rằn c ỉ k ôn
ẹ
ưở
Ty ặ
ướ
ướ,
C
ý
ưd y
ệ V ệt Nam, số 4
dâ
2.2.2. N ữn côn trìn n
N
y
ể
y
ớ
N
ư
ọn dân ca và âm đ ệu đàn Tín
ữ
nu
V
ượ
ườ ,
ắ
M T ườ
ằ
Ty
ữ
y
ơ ã
vớ n ữn
: “Tâm ồn n ều sa đắm” và “T ơ Ma Trườn
N y
ũ
ơ
y
D
n t ấm đẫm
T
N u n số 3 - 2017”,
t n rất ấn tượn ” L
s
, ể
ở ố ưd y
ươn an ..” (T
c
c
Tyt
V
T
Nư
ệT
N y :
:“Ma Trườn N u n là n à t ơ dân tộc Tà
bà t ơ có cấu tứ độc đ o vớ n ữn
ơ
TơT
Xâ
T
sĩ. T c k ỏ c ốn qu
ơ Võ S H
ơ
y
nà
ồ
N
trẻ”
ơủVõSH
yễ K T ọ ã ừ
N
T
T V
ơ TN y “N ĩ từ t ơ
“Ha và ấn tượn ”.
Sỹ (2008), "Võ Sa Hà nặn lòn qu
plus -
y 13/07/2008 T
C
ú : "P ả nó n a
mản đất vùn
cao V ệt Bắc qu mìn . Q
n ư k ôn
ã ư
ý
nú ", B
ủ
ơ
rằn Võ Sa Hà là n ườ tìn
một tran nào k ôn
360
số
sâu n
ơ "C n c
ĩa nặn vớ
m về nú " dườn
dín d n ít n ều đến cản sắc con n ườ vùn
cao địa đầu Tổ quốc".
Sở
d
T N y
N ữ văn”, ư
N
ươ
ơV T
A
dy
ỳL
ủ
ơ “Ôn n oạ ” ủ
(2016), “Võ Sa Hà: N ườ
ớ -
số
(2013), “C ươn trìn địa p ươn môn
y 01/06/2016
leo nú bằn
ã
,
sợ mà k ôn
đen c
ồ
ơVõS
ề nao nún về sự k ắc n
c của t ế
L
an nà đ n
TịH Y
sợ
ơn t ế
óa”,
k ôn
b ết từ k
ồn và là nơ
và
cảm xúc tron
t ơ Võ Sa
tế
ớ mà
ớ b n k a”.
n Võ Sa Hà N u ễn T ú
y
V
ắn bó vớ nú đồ n a
nào mà nú đồ đã trở t àn
k ơ dòn
H : “Bằn
ũ
ệt và ạn ẹp của đủ loạ bón
sĩ
: “Võ Sa Hà là n à t ơ sốn
ầ
mở ra n ữn
(2016), “T ơ Ma Trườn N u
Quỳn từ óc n ìn văn
t ơ”
ữ
Hà leo nú nú đờ và nú t ơ suốt p ận k ếp của mìn
k ôn
Võ S H
ọ V
N
từ k
, ã
s n ra
một p ần m u t ịt một mản tâm
ôn . Đ ều nà
được t ể
ện n a
ở bút
dan “Võ Sa Hà”của ôn ”.
Tị
T
Sơ (2005),
nú ”, ã
s
ơ“C n
đ ệu đàn
k ôn
làm d n . An
V
ẻ, “Võ Sa Hà đ
c m về nú ” ã
ản dị tron
oan
vào lũn
: “T ơ Võ Sa Hà k ôn
n ôn n ữ tự c ắt lọc và n
tạo. An làm t ơ n ư n ườ kể c u ện mà c u ện của an
về nỗ n ườ
ều s n
nỗ đờ
đau xót vô cùn .”
Q
sự
ể
sự
s
ú
ọ dâ
ã
y
ơ
ơ
ể
ủ
ữ
ọ dâ
T
ườ
ể
7
y ằ
ơ
ẩ
â
số, ù
ườ
y
ớ
,
số
ú
ữ
ườ
ú T
ẫ
â
T
ờ
ớ
ữ
ư
ọ
ọ
ủ
ơ sở
ú
ố
sâ
ể t ơ “Ma Trường Nguyên và
ố
ơ
ơ,
ơ
Võ Sa Hà dưới góc nhìn so sánh”,
ể
ữ
ọ
,
ầ
ú dâ
ẳ
ị
ầ
ể số
3. Mục đích nghiên cứu
Cú
y ớ
L
s
ể
ớ
sẽ
ơ M T ườ
ỉ
ượ
ữ
N
ữ
y
Võ S H dướ
ươ
số ể
Đ
:
s
ồ
s
ơ ủ
ũ
y
ú
ườ
ố
ọ
ể
ủ
ặ
ồ
dâ
ể
ơ dâ
số
ở ù
ể số
V
Bắ
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
K
: “Thơ Ma Trường Nguyên và Võ Sa Hà
dưới góc nhìn so sánh”
-Cỉ
ướ
ờ
sẽ
ượ sự ươ
ườ
Đồ
ú
ồ
ú
s
s :
s
sắ
y ượ sự
y
y
dâ
ở
ữ,
,
ủ
ươ
ượ
,
ể
ọ
ẩ
,
số
ể
ượ
,
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
5.1. Đối tượng nghiên cứu
Đố ượ g n
: T ơ M T ườ
N
y
Võ S H dướ
s s
5.2. Phạm vi nghiên cứu
H
ữ
ừ
ú
ẩ
Nư
sâ
Cú
ơ
d
ể
số
s
ơ: Trái tim không ngủ, (H
ể
ể
ơ ủ M T ườ
V
Bắ T
8
số ượ
ờ
ưs :
N y
ủy
ố
1988); Câu hát vắt qua vai,
(H
V
T
N
y
2005); Cây nêu, (NXB H
Bắc cầu vồng thăm nhau, (NXB H
Cò
2007).
ơ ủ Võ S H
tôi, (NXB V
ọ
2006);
ủy
yể
: Sóng nhạc hồn
1998); Ngựa đá, (NXB Q â
Cánh chim về núi, (NXB H N
Nâ
dâ
2004);
2004)
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
T
ể
ươ
ự
ú
d
ể:
P ươ
s s
P ươ
ị
, ố
s - ã
Pươ
ọ
P ươ
dâ
ọ
Pươ
ọ
Pươ
ữ ọ
7. Đóng góp của luận văn
S
,
ự
T
ã
ủ
ầ
M T ườ
ọ V
ặ
ư ,
Đồ
ờ
sắ
ị
ượ
ữ
N y , Võ S H
N y
õ ơ
ẳ
ú
ượ
ự
dò
N
y
Cú
ể
s
ơ
ể
ủ
ơ.
ọ
dưỡ
ũ
,
ý
dy
y ,
ự
y
ọ T
ố
N
,
y , ừ
ọ
ầ
ồ
ươ
8. Cấu trúc luận văn
N
ồ
ầ Mở ầ , K
T
,
ầ N
d
ươ :
Chương 1: Giới thuyết chung.
Chương 2: Điểm tương đồng trong thơ của Ma Trường Nguyên và thơ Võ
Sa Hà.
Chương 3: Sự khác biệt giữa thơ Ma Trường Nguyên và thơ Võ Sa Hà
9
NỘI DUNG
Chƣơng 1
GIỚI THUYẾT CHUNG
1.1. Nguyên lí chung của văn học so sánh
1.1.1. Khái niệm văn học so sánh
T
ữ “Văn ọc so s n ”
ượ s d
ừ ầ
s : “Văn ọc so s n
c c nền văn
ệ
ã
sớ
ỷXX C
“quan ệ độc lập”
ượ
ữ
s s
V
ỉ
y ướ
tộc”
ể ,
ị
NưH
ượ
y
s s
ù
ủ
T
ã ừ
s s
s
T
, ã ị
s
n cứu
V
“dân
,
ặ
Cú
ể ựý
“T ơ Mớ vớ t ơ ca p ươn
Tâ ”,
ưở
Qố,
y
y
ố
ã
ượ
“văn ọc sử dân tộc”. M
ố
ủ
ơ Đườ
,
T
sự s
dự
â
ố ớ
s s
s s
ọ
văn ọc địa p ươn văn
,
dâ
ươ
ố
ể ượ
â
ểT
ị
,
ỉ dừ
ủ
,
ố
ưở
ớ
ừ
ởV N
ừ sự
,
,
ọ dâ
: “Dân tộc V ệt Nam là một”.
a” T
Nư
y
ố
ọ, ủ ị s - ã
ư â
ã
ủ
ố
ủ
ố
“quốc
ừ
y
ị
ươ : “qu mô
ọc tru ền k ẩu c c n ôn n ữ bản xứ”
ớ, ượ
ĩ
10
ữa
ồ ,
: “Văn ọc so s n là bộ môn văn ọc sử n
ỗ
N
tru ền t ốn
N M
ể, ú
ọ s s
ơP
N
y
ỉ
n ân V ệt Nam”,
y
ở
54 dâ
: “tộc n ườ ”
ườ
,
, ặ
ướ
ư
“c c mố quan
sự ươ
ệ ữa c c nền văn ọc dân tộc”
ĩ
ẳ
ượ
y
ọ s s
c c mố quan
dâ
ọ s s
ố “quan ệ trực t ếp” mà còn cả
ữ
, ừ
ỷ XVIII
n cứu c c mố quan ệ
sự ươ
N
ố “
T
ườ
ĩ
ọc dân tộc” (hay các nền văn học quốc gia) V
c c mố “quan ệ đồn đẳn ”
s s
ể ị
là một bộ môn văn ọc sử n
ữa c c nền văn ọc dân tộc”
T
ớ ừ
y
ủ
ủ
y s s
ố
cho
N
Bồ Đ
ớ
y ưs :
“C
T
c
tế
ớ đó c ín
ọ dâ
quốc tế c
là c
địa p ươn k ôn có n ữn
bức tườn ”[16, tr.59].
sự
ố
ể : “Kết ợp c dân tộc vớ
tru ền t ốn vớ c
ện đạ ”. N
d , ố ượ s s
ú, ở
ọ, ủ
ố
,
ị s dâ
M ể
y
ố
ủ dâ
,
ở
ặ
d
ốy
y sẽ
ể
M
ủ
loạ và c ứn
,
ặ
ù dâ
c ứn
mà n ều k
s
d
do oàn cản
, ư ưở
ặ
y
ẩ
Đố ượ
ốn
ọ s s
đồn của t ực tạ ” [1,
k
c b ệt tron
c
â, ớ
Nữ y
qu t của văn
ố
ọc dân tộc”. C ú
ữ
đ
ể
ằ
ọ
: “Là n ữn mố quan
ệ của c c
ện tượn
san một a n ều nền văn ọc của quốc a
mố quan ệ văn ọc của n ữn
n cứu văn ọc đến văn óa”[1,
ớ : “Văn
77]
ọc n ân
ỏ và n ườ ta muốn so s n
ớ
ọ s s
ướ
ủ
ện tượn văn ọc”[19, tr.21]. Sự
ể
a từ n
dướ
ốc va mượn n ữn ả
ưởn trực
n
n au ữa c c ện tượn văn ọc được
ố ượ
ù
a s u quốc
ươ
ỉ
tín k
t ực t ễn đò
vă ọc từ nền văn ọc quốc a nà
n
k c rồ t ếp đến n
n cứu n ữn
quốc
ự
đặc t ù của c c nền văn
ữa c c
ủ
ầ
, ú
: “X c địn
đ ểm
m n sự k c b ệt
,
s s
sự
y “So s n k ôn c ỉ là tìm ra n uồn
so s n
ươ
c.
k ẳn địn tín
t ếp mà còn để c ỉ ra n ữn
ị
dự
ọ s
mn
y
G s
s s
ị
y
ọc so s n
ừ
ướ
vừa tìm c
ớ : “c
c un đó vớ p ươn p
tậ ợp l n
p
76] Đố ượ
c u
c
tươn
n
bản sắc c
đa dạn
c
p k u b ệt”. Từ
ể
y:
“Vừa ướn
t c t ốn n ấ c đơn n ất tron sự đa dạn của n ữn k c
ớ
t
b ệt n ược lạ nó đ từ n ữn ện tượn k c b ệt để t ến đến k
qu t c c
c uỗ của c
c u ” [37, tr.30].
n
M T ườ N y
VõS H
dò
ượ ự
N yC
y
ọ Dâ
ơ ã
ể số
ọ ể
dy
ơ
ọ
ươ
ể ươ
ú T
ẩ
ị
ươ
ữ
ồ
ớ
ữ
ư
s
ơủ ọã
ỉ T
ắ
ớ
11
ú
y ừ
Mặ dù
ỏ
y
â
ơ Võ S H
ọ ò ,
ư
ữ
ể
ữ
ể
d
ườ K
ủ
ớ
sắ
ặ
ặ
ò
ọ Dâ
y ượ
ữ
ọ
ú
ể số
ừ
ở
ớ
ở
Nư
y
s s
ú
ưở
ủ
V
Võ S H dướ
ườ
Bằ
ã
s
sự
s
C
,
ượ
N y
ọ
ắ
ồ
ũ
ơ M T ườ
ỉ
sự ố
ủ
ớ
ý
ĩ
ố ớ
1.1.2. Mục đích so sánh thơ Ma Trường Nguyên và Võ Sa Hà
T
Từ
ể
V
: “Tươn đồn là
ốn n au” (B
ữ
)
M T ườ
ướ
N y
Võ S H
ò
,
ớ V
ướ ú
ố
y
ờ
â
ờ ổ
–T
s
ũ
â
sâ
ể
ừ
ươ
õ
ủ
ớ
ổ-
dư â
ờ số
ù
ổ
ù C
, ừ
ươ
,
ớ
ủ dâ
ự , số
ơ
ys
y,
sắ
ơ
V
T
y
ồ
ư: “Cảm
ươn đất nước - con n ườ - bản sắc dân tộc” N ư
ư
ủ,
,
ọ
ờ
ủ
ỉ
ẩ
,
y
ầ
ỳ
sự
,
ườ
ườ
số
y,
sự
ơ sở ể
ể s
ể y
sự
ưở
ố
ớ
ủ
Mặ
ơ M T ườ
ú , M T ườ
N
y
ơ
â
sự ươ
ũ
ư
N
,
sự ự d y ủ
s
ơ ừ
ượ
,
ự
ươ ,
C
ồ
ố, ừ
ầ
t ức về qu
ố
ỉ
sâ
ã ượ
ị
Mỹ
C
ự
ơ ã
ố
y ọ ã
ủ
ủ
ớ
y
ơ
ồ
ồ
ườ dâ
ườ dâ
ự
dễ
Võ S H
ủ
ọ
ọ
12
ố ượ
ắ
ớ
ể số
ể số V
y
ữ
d
K
ọ
ơ ủ Võ S H
ơ
sự
ũ
ơ ã
ồ
ư
ẹ
ư
ể
s
số
ố
- Bắ N
,
C
,
M T ườ
N
T ườ
N
ys
ọ
ắ
ươ
ủ
Nư
sẽ
H ,N
rừn cọ”,
ữ
N
dâ
13
sự
ã
“T ến l
y
y
ố
,
sớ
ơ ủ M T ườ
T y Cũ
ủ
,
y ây,
ơ
,K
ơ
N
y
ể số N
ư
”…
Đây ũ
ơ M T ườ
ị
ắ
Đ
số
Nôn Quốc C ấn Y P ươn
ư
M
A,M
ư ờ
Dâ
dâ
ú
ể
ý,
Đ
T y, Nù
dỗ,
,
dâ
ặ
ọ sự
ò
T
ồ
ồ
ượ
ướ , ể ượ
dâ
s
,
ự
ườ
ướ :T
dâ
ườ
sữ
sĩ
ắ
ư ủ
ươ ,
ắ
â
â
ọ
ườ
ư: “Nôn V ết Toạ
ồ dò
ừ
“M t xan
N y
ã ượ
ơ
ữ
, ố ắ
dâ
s
ườ
ể
N
ọ đô ” L
ủ
ọ
ưở
ườ
ơ
sĩ
y
, sự ố
y ã
ầ
â
ượ
ẽ
ã
ủ
ườ
ổ
ớ
sự
y ừ
ò ủ
ư ưở
C
ầ
s
ủ
ượ
,
sự
y
M
ã
,
ư
ư
N
yể
y
ố ượ
y
ớ
ở T ị Cầ
Bằ
ườ
y
ũ
ã ơ
ớ
ườ
ắ
ố
ù , sự
ươ
ớ
y
sự
số
ơ
ừ sự
ờ
ơ Võ S H
Y
s
ớ
ổ
ủ
ồ
rừn
ơ
sự
ầ
ũ
ổ
ồ
ầ
ườ
ọ
ơ,
ẽ
ọ sẽ
y
ủ
ầ
C
ầy
Rồ
sự
ườ
ũ
ẩ
ơ ươ
ơ
ở
M T ườ
ý
ồ
N y
ố
â
ờ
Võ S H
,
ố
N y
ườ
dâ
Ty
ã ượ
ý
ể
ự
Song
ố
ể
ơ5
ợ T
B
ẩ
ủ
ơ Võ S
ữ,7
,
,
ợ
ủ
ò
N y ,
ừ
ườ
ợ
ặ
d
y
s
ồ
ơ
ư: "nú và trăn ",
,
ữ
,
sự
ượ
ơ M T ườ
ể
ò
,
sự
ơ ũ
Đặ
sự
ủ
sự
N
y
Ty
ẩ
ữ,
N
V
H
T
y
,
ể
ữ dâ
ơ
dâ
ữ
T y,
dâ
ữTy
ơ ượ
ủ
ồ
sắ
ừ
ữ
ố
y
õ
ơ ũ
y
ữ
ơ ủ VõS
y
ợ
â
ủ
H
â
ừ
ú
N
y ây
ơ
ể
ơ
C
ơ M T ườ
ữ
T
V
úy dâ
ã
d
â
ẩ
ú
Nư
Võ S H
ẩ
ừ
ữ, ờ
ắ
ú
d
,
s
ầ
ự
ị ủ
ĩ
ữ
ị
ầy ủ
s
s s
ể
ẩ
ữ
ư ưở
ườ
y,
ữ
s d
s d
ượ
ượ
ơ
ý
Nờ
ườ
â
, ú
y
ểs
ữ C
ượ
N
ỉ
sự ơ -
ủ
ơ M
, ũ
ư
y
ủ
y sự
ướ
ơ dướ
y - dở
ớ
ủ
ỉ
ượ sự ươ
ồ
â dẫ ớ sự
1.2. Ma Trƣờng Nguyên, Võ Sa Hà, và quá trình sáng tác
1.2.1. Tiểu sử nhà thơ Ma Trường Nguyên
T
Cẩ,
T
M T ườ
ã P ú Đị
N y
,
y
ơ
dâ
N
Đị
y
Ty
dưỡ
y
ể
ủ
ơ
ủ
ơ
Ty
y ,s
y 17
H , ỉ
T
N y
ố
â
Nơ ây ã
ơ
ơ ểs
sắ
14
5
ờ
Ô
1944,
Đồ
s
ủ
ồ
dâ
ồ
y,
ầ,
ã ở
ươ
ữ
ị
ầ
Đố
ớ
ơ M T ườ
ữ
ưở
ã ượ
Lượ ,
sâ sắ
ữ
sâ
ủ
ắ
â
đốt lửa bằn tr
T
ươ
t m”
ư
vẻ c ân tìn
sự
,
dù ở ươ
T
yể
ũ
ủ
ướ
ã ở
ọ
Bắ Từ
ố SởV
N y
c
ữ ượ cho
ố
ủ
ọ dâ
ữ
ướ
dù ở ươ
ơ
,
N
ướ
ầ
ã
V
ủ
M T ườ
,
ị
dị
ơ ẫ
ã
2003
,Củ
ú,
: “n ườ
ừ
ắ
,
ớ
ưở
1971
ơ
S ,
ơ
T
1982
ở
ã
ỉ XXI
ở
N
T
ượ
ừ
ồ
V
ồ
ỉ XX ầ
ến tran "
ừ
V
â
ể
N y
ố "Sốn t ờ c
y
ữ
ền làn ”. Vớ
ố
N
s
ữ
N
M T ườ
,
ị
đến t ật t à và
-T
ưở
ố
ị
H
N y ừ
ổ
ã
ọ,
sự
y
Đ
Đị
ơ ủ
ơ, ã ể
ư
ể số V
ươ
ườ
ắ
ọ
: “d n
N y
y
ò
T
ữ
V
:P
ọ
-Tổ
ị
B
ũ
sắ
ượ
Vớ
ữ
ũy ượ
ờ , M T ườ
ố
ọ ,
y
ồ
ơ
y
, ố số
,
ươ
ướ
s ố
ú,
ươ
ủ
y
ã
â
C
s
ồ
N
ã
,
dưỡ
ọ
ủ
ở
,
d
1.2.2. Sự nghiệp sáng tác của Ma Trường Nguyên
T
M T ườ
ừ
N y
16
ổi. B
"T ến trốn đôn -xuân" d
B
ơ
,
d
ở
ầ
ơ M T ườ
N
y
ố s
ở
ầ
sự
ơ ầ
: "Cờ ồn "
Ty
ủ
T
ơ
Dù ú
"Tủ s c
ú
y
ú
N
y
ã
y ượ
ơ
ượ
1960.
ơ
lí luận - ướn dẫn s n
15
ể
ủ
ượ
t c". N ư
ặ
ố
ớ
ữ
ữ
yể s
ướ
ươ
ữ
N
ư
ướ
ữ
y
ò
,
ơTơ
ỉ
Nườ
ầ
ớ
â
,
sươ
ư
ể
ư
ắ
s
ớ
ườ
sĩ y ũ
ư
ự
ươ
ườ
ư ướ
y
ườ
số
â
ươ
: "Ta c ỉ sốn
ơ
số
, ỗ
sớm"
ồ
ọ
s
ằ
ẫ
ữ
ĩ Để
sĩ ã
ầ
ò
ờ
ư
".
ủ
â
ơ
ượ
ù,
ặ
,
ầ
ơ
, ằ
è hay
ù
ỉ ớ
ể ằ
, ừ sự ồ
d
ys
õ,
s y
ố ắ
ướ
ò
ĩ
sao n ư n ườ tron
ũ
ẳ
ầ
ơ
ắ
sẽ
dố
ườ s
, ở ú
ĩ
:
s
ờ
một đờ / P ả sốn
â
ò ý
s
ơ ớ
ồ
ị
sươ
sĩ y
N
,
ườ
â
ừ
ự
ò
ớ
dâ
ể
ơ
ắ
ữ,
ủ
ớ
ồ
dầ
ơ
ờ
y
y ú
Cũ
Vầ
ớ
ờ
ữ
ở
ờ
ẽ
sự
ơ
N ườ
ặ
ớ
y d y sớ
ồ
ủ
ỉ
, ồ
ẫ
"t ức k u a dậ
sự
ầ
ờ,
Câ
ắ
dưỡ
d y sớ
Mù
ủ
dắ
ũ
ờ,
ườ
,
Đ
S
ơ ú
ớ
Cũ
ừ
d
sự
V
Nư
ọ
ầ
ủ
â
"T
ố
ầy ầ
ườ
ắ
ơ ã ự
ườ
ườ
ườ
ữ
ơ
ơ
ọ N
ắ
ữ
ướ
"dư vọn n ân n a"
ã
ữ
ố
ủ
M T ườ
ũ
y
ĩ ớ
ố ắ ,
cuộc". Lờ â
ươ
ơ : "Buôn
ở
sự
số
n ẹ cuộc đờ một
p út â / Sẽ ân ận cả muôn n àn n à / Đã c ậm t ến còn ơn k ôn t ến/ Đứn n u n c ỗ
cún sẽ ật lù ".
16
M
ồ
d
ở
ể
ữ
ĩ,
y
: “8 tập t ểu t u ết 6 tập t ơ 1 tập tru ện t
ca 1 tự tru ện 1 tập ký và 2 cuốn t ểu luận p
ơ
ơ
ườ
ú
ự
V
N
, ớ
ẩ
ờ 20 ầ s
ư: G
ể
y
ờ
ỉ
ố
N
ố
“Mũi tên ám khói”
T
6
ủy
ã
ể
ơ ã
H
ượ
V
ọ
1999 N
B
N y
1 trườn
ủ
ươ
ưở
ư “Rễ người dài”
(1992-1997) ủ
bìn ”. S
sắ
ể
ếu n
ưở
V
V
ọ
5
8
y ,
,
y
ơ ã
: “Gió hoang”, năm
(1992),“Tình xứ mây”, năm (1993), “Trăng yêu”, năm (1993),“Bến đời”,
(1995),“Mùa hoa hải đường”
1997). Đ
2004,
ư: Tự
ở
y
qua vai” (2005), ã
năm (1998) “Cơn dông thời niên thiếu”
ớ
ươ
ây
“Dòng suối tuổi thơ tôi”
G ả B văn ọc n
ượ
(Ký -
ớ
ố
số
ể
ơ: “Câu hát vắt
ệ t uật 5 năm (2002 - 2007, “Cây nêu”
(2006), đạt ả C của Hộ Văn ọc n ệ t uật c c dân tộc t ểu số V ệt Nam “Bắc cầu
vồng thăm nhau” (2007), “Mở núi”(2011). N 2009,
ýNữ
ườ
ầ
ây
,
2012
ố
ể
y
“Phượng
Hoàng núi”.
Để
N y
ượ
ữ
ự
ãs
ờ
sự
ươ
, ể
ườ ã ắ
sâ
y
ầ
ọ V
ặ
ý
50
ã ể
N
ĩ
ơ ầy
ườ
ươ
y
y M T ườ
ẫ s y sư
â
y
ớ
ư
, ầ
ữ
M T ườ
ữ
dò
,
d
ướ
ưở
ầ
ẳ
,
sĩ
Để
ớ
â
,
ườ
ị
ơ
ọ
DTTS
N
1.2.3. Quan niệm nghệ thuật của Ma Trường Nguyên
T
ò
s
s y
ĩ
ẩ
s
ũ
M T ườ
N y
ọ
ỉ dự
ẩ
ủ
â
Cũ
s
ư
: "Tron s n tạo văn ọc
cũn n ư xâ dựn một côn trìn một tòa n à nào đó san trọn ơn n ô n à sàn đ ều quan
trọn n ất là k ôn đào nền món dướ ầm sàn n à mìn đ ". N
17
