LÝ LUẬN CHUNG VỀ DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ BẰNG LC CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

LÝ LUẬN CHUNG VỀ DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ BẰNG LC
CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Tổng quan về dịch vụ thanh toán quốc tế của các ngân hàng thương
mại
1.1.1. Khái niệm
Dịch vụ thanh toán quốc tế thực chất là các hoạt động thanh toán quốc tế
của các ngân hàng thương mại, và thông qua các hoạt động ấy thì ngân hàng sẽ
thu được một khoản phí dịch vụ
Trong đó, thanh toán quốc tế là hoạt động chi trả bằng tiền (ngoại tệ thỏa
thuận) liên quan tới các hoạt động kinh tế, phi kinh tế giữa các cá nhân, tổ chức,
chính phủ nước này đối với đối tác của mình trên thế giới.
1.1.2. Hình thức thực hiện dịch vụ thanh toán quốc tế
Để thực hiện dịch vụ thanh toán quốc tế của mình thì các ngân hàng
thương mại có thể sử dụng một trong ba hình thức: Chuyển tiền, nhờ thu, tín
dụng chứng từ.
1.2.1.1. Chuyển tiền
Với việc sử dụng hình thức này thì dịch vụ mà ngân hàng cung cấp cho
khách hàng ở đây là: Ngân hàng sẽ chuyển một số tiền nhất định cho người thụ
hưởng (người xuất khẩu, người bán) theo yêu cầu của khách hàng (người mua,
người nhập khẩu) ở một địa điểm nhất định trong một thời gian nhất định và sẽ
thu được một khoản phí gọi là phí dịch vụ chuyển tiền.
Các bên tham gia trong hình thức này là:
+ Người yêu cầu chuyển tiền.
+ Người thụ hưởng.
+ Ngân hàng thực hiện việc chuyển tiền.
+ Ngân hàng trả tiền.
Để thực hiện việc chuyển tiền ngân hàng có thể sử dụng một trong các
cách: chuyển tiền bằng thư và chuyển tiền bằng điện.
+ Chuyển tiền bằng thư: Ngân hàng thực hiện việc chuyển tiền bằng cách
gửi thư ra lệnh cho ngân hàng thanh toán yêu cầu trả tiền cho người nhận. Với
hình thức này thì phí mà ngân hàng áp dụng cho dịch vụ chuyển tiền là thấp do

dịch vụ chuyển tiền bằng thư là tốn nhiều thời gian và có thể trong quá trình vận
chuyển có thể bị thất lạc do không đảm bảo an toàn.
+ Chuyển tiền bằng điện: Ngân hàng chuyển tiền sẽ gửi điện đến ngân
hàng trả tiền yêu cầu ngân hàng này thanh toán cho người thụ hưởng thông qua
mạng SWIFT. Đây là dịch vụ chuyển tiền hiện đại, nhanh chóng, chính xác và
dễ thực hiện. Do đó mức phí áp dụng cho dịch vụ này là rất cao.
1.1.2.2. Nhờ thu
Nhờ thu là dịch vụ ngân hàng thu hộ tiền của người mua theo sự ủy thác
của người bán (khi đã hoàn thành nghĩa vụ giao hàng hóa dịch vụ cho người
mua) trên cơ sở hối phiếu của người bán lập ra.
Ngân hàng có thể thực hiện dịch vụ này bằng hình thức:
+ Nhờ thu phiếu trơn: Ngân hàng chỉ thực hiện dịch vụ thu hộ tiền của
người mua căn cứ theo hối phiếu mà người bán lập ra (khi người bán đã giao
hàng hóa hay cung ứng dịch vụ cho người mua). Còn chứng từ gửi hàng thì sẽ
gửi thẳng cho người mua.
+ Nhờ thu kèm chứng từ: Là dịch vụ ngân hàng trao BCT cho người bán
để nhận hàng khi người bán đã chuyển giao hàng hóa cho người mua, người
mua sẽ trả tiền hay chấp nhận trả tiền.
Với dịch vụ nhờ thu ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian thu hộ còn
không có trách nhiệm đến việc thanh toán tiền của người mua.
1.1.2.3. Tín dụng chứng từ.
Phương thức tín dụng chứng từ được sử dụng phổ biến nhất hiện nay
chiếm 70% giá trị trong thanh toán quốc tế. Do đó, dịch vụ thanh toán quốc tế
bằng L/C ngày càng phát triển và trở lên quan trọng hơn. Việc sử dụng dịch vụ
này thì ngân hàng sẽ phải cam kết về việc thanh toán tiền hàng, dịch vụ cho
người thanh toán khi họ thực hiện đầy đủ các điều khoản ghi trong thư tín
dụng. Vì vậy khi khách hàng sử dụng dịch vụ này thì sẽ được đảm bảo an toàn
cho cả người bán và người mua.
1.1.3. Phân loại dịch vụ thanh toán quốc tế.
Phân theo phương thức thanh toán thì dịch vụ thanh toán quốc tế:

+ Dịch vụ thanh toán hàng xuất
+ Dịch vụ thanh toán hàng nhập
+ Dịch vụ bao thanh toán
+ Các dịch vụ khác
1.1.3.1. Dịch vụ hàng nhập.
Để thực hiện dịch vụ thanh toán này thì có thể lựa chọn 1 trong 3 hình
thức và mỗi hình thức sẽ có mức dịch vụ khác nhau.
- Thư tín dụng (Các loại thư)
- Nhờ thu:
+ Nhờ thu đối với bộ nhờ thu trả ngay
+ Nhờ thu đối với bộ nhờ thu trả chậm
- Chuyển thanh toán :
+ Chuyển thanh toán hàng nhập.
+ See, bank draff.
1.1.3.2.Dịch vụ hàng xuất.
Với nhóm dịch vụ này thì có thể sử dụng thanh toán bằng hai hình thức:
L/C xuất và Nhờ thu xuất (đòi tiền hàng xuất).
- Nhờ thu xuất:
Với việc áp dụng dịch vụ này thì ngân hàng sẽ kiểm tra BCT theo yêu cầu
của khách hàng tối đa 1 ngày làm việc (khi nhận được hợp đồng ngoại thương
và BCT đòi tiền của khách hàng) và gửi BCT theo hợp đồng ngoại thương.
Sau khi ngân hàng nước ngoài thanh toán vào tài khoản của ngân hàng thì
phòng thanh toán quốc tế sẽ ghi có vào tài khoản của khách hàng tại ngân hàng.
1 L/C xuất.
L/C xuất bao gồm các loại dịch vụ:
+ Dịch vụ thông báo thanh toán thanh toán tín dụng và các bản sửa (nếu
có).
+ Dịch vụ nhận kiểm tra, gửi chứng từ đòi tiền.
+ Chiết khấu BCT hàng xuất.
+ Dịch vụ báo cáo vào tài khoản của khách hàng.

Trong mỗi loại dịch vụ đó thì sẽ có loại phí khác nhau.
1.3.1.3. Dịch vụ bao thanh toán
Là dịch vụ ngân hàng cung cấp cho các dịch vụ để dịch vụ có thể thực
hiện được hoạt động huy động nguồn lực từ bên ngoài.
Theo đó ngân hàng sẽ có nhiệm vụ:
+ Thu nợ
+ Tài trợ tài chính
+ Quản lý sổ sách
Nhằm đảm bảo lợi ích của khách hàng.
Đây là dịch vụ được cả khách hàng xuất khẩu và nhập khẩu quan tâm đặc
biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, mới thành lập còn nhiều khó khăn khi
tiếp cận nguồn tín dụng truyền thống với các đòi hỏi về tài sản đảm bảo, chỉ số
tín dụng cao. Với các doanh nghiệp lớn thì dịch vụ này cũng giúp họ tăng cường
nguồn vốn lưu động, chuyển bớt việc theo dõi sổ sách, truy đòi nợ cho các đơn
vị chuyên nghiệp để tập trung vào phát triển kinh doanh.
1.1.4. Vai trò dịch vụ thanh toán quốc tế
- Đối với nền kinh tế
Trong xu thế hội nhập và hợp tác quốc tế, các hoạt động kinh tế của mỗi
quốc gia không chỉ bó hẹp trong phạm vi một đất nước mà còn phải vươn ra
ngoài thế giới . Dịch vụ thanh toán quốc tế nó có vai trò quan trọng tạo điều
kiện cho nền kinh tế của một quốc gia hội nhập với kinh tế thế giới, là cơ sở
phát triển nền kinh tế đất nước.
- Đối với ngân hàng:
Dịch vụ thanh toán quốc tế là một trong những mảng hoạt động quan
trọng của một ngân hàng hiện đại. Qua việc thực hiện dịch vụ này thì ngân hàng
sẽ thu về một khoản phí đáng kể và đây là một khoản thu rất an toàn, thường
xuyên, ổn định, tạo điều kiện mở rộng các hoạt động kinh doanh của ngân hàng,
phát triển các hoạt động khác, xây dựng được uy tín, là cơ sở để ngân hàng có
thể vươn ra ngoài thế giới làm: Ngân hàng đại lý, ngân hàng xác nhận, ngân
hàng chỉ định, ngân hàng thông báo…

-Đối với doanh nghiệp:
Các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập
khẩu thì dịch vụ thanh toán quốc tế bằng L/C đóng vai trò hết sức quan trọng.
Nó giúp doanh nghiệp tiếp cận được với thị trường nước ngoài, nguồn vốn lớn,
công nghệ hiện đại, mở ra cơ hội kinh doanh cho doanh nghiệp, giúp doanh
nghiệp nâng cao vị thế.
1.2. Dịch vụ thanh toán quốc tế bằng L/C
1.2.1.Khái niệm:
Dịch vụ thanh toán quốc tế bằng L/C là dịch vụ mà các ngân hàng thương
mại cung cấp cho khách hàng của mình thực hiện hoạt động thanh toán quốc tế
bằng L/C nhằm thu một khoản phí dịch vụ.
Trong đó, thư tín dụng được xem như một sự thoả thuận, cam kết của
ngân hàng sẽ thanh toán một số tiền nhất định cho người thụ hưởng (ghi trong
L/C) khi người này xuất trình cho ngân hàng bộ chứng từ thanh toán đúng như
quy định đề ra trong thư tín dụng.
1.2.2. Đặc điểm của dịch vụ thanh toán quốc tế bằngL/C
+ Luôn gắn liền với hoạt động thanh toán quốc tế.
+ Là dịch vụ thanh toán an toàn nhất cho người bán và người mua bởi khi
sử dụng dịch vụ này thì ngân hàng sẽ phải cam kết thanh toán một số tiền nhất
định cho người hưởng thụ khi họ xuất trình cho ngân hàng bộ chứng từ thanh
toán đúng như quy định đề ra trong thư tín dụng.
+ Dễ làm tư vấn cho khách hàng lựa chọn phương thức thanh toán.
1.2.3. Phân loại dịch vụ thanh toán quốc tế bằng L/C
Dịch vụ thanh toán quốc tế bằng L/C được chia thành : Dịch vụ L/C xuất
và dịch vụ L/C nhập.
1.2.3.1. Dịch vụ L/C xuất
( L/C xuất bao gồm các loại thư tín dụng)
Dịch vụ thanh toán quốc tế bằng L/C xuất được chia thành các các loại
dịch vụ nhỏ:
+ Dịch vụ thông báo hàng xuất.

+ Dịch vụ nhận,kiểm tra chứng từ đòi tiền.
+ Dịch vụ báo có vào tài khoản của khách hàng.
+ Dịch vụ chiết khấu bộ chứng từ.
1 Dịch vụ thông báo thư tín dụng và bản sửa (nếu có)
Dịch vụ thông báo thư tín dụng là dịch vụ mà ngân hàng thông báo khi
nhận được thông báo từ ngân hàng phát hành thì phải thông báo toàn bộ nội
dung cho người xuất khẩu và khi nhận được bản gốc L/c thì phải chuyển ngay
cho người xuất khẩu.
Dịch vụ thông báo thư tín dụng và các bản sửa bao gồm các bước:
+ Sau khi nhận được thông báo, khách hàng đến nhận thư tín dụng gốc tại
ngân hàng.
+ Nộp giấy giới thiệu có đóng dấu của người có thẩm quyền kèm theo
chứng minh thư của người đến nhận L/C.
+ Nộp phí
Với việc sử dụng dịch vụ này khách hàng sẽ nhận được L/c nhanh hơn,
tra soát dễ dàng và tiết kiệm thời gian, chi phí hơn nhờ các hệ thống ngân hàng