UBND QUẬN THANH XUÂN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY TẬP ĐỌC NHẠC
TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC
Môn
: Âm nhạc
Cấp học
: Tiểu học
Tên tác giả : Nguyễn Thị Phương Thu
Đơn vị công tác: Trường TH Khương Đình
Chức vụ
: Giáo viên
NĂM HỌC 20182019
2
MỤC LỤC
PHẦN 1 : ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1 Lý do chọn đề tài
Việc giáo dục một con người toàn diện không chỉ giáo dục cho họ có đạo đức
tốt, có trình độ hiểu biết, nắm chắc các kiến thức khoa học và xã hội mà còn
phải giáo dục cho họ biết nhìn nhận, phân biệt, biết thưởng thức cái đẹp và
biết làm đẹp cho cuộc sống nói chung, cuộc sống của mình nói riêng.Vì vậy,
có thể nói rằng giáo dục thẩm mỹ cho con người là không thể thiếu được.
Mà một trong những con đường giáo dục thẩm mỹ nhanh và hiệu quả nhất là
giáo dục thông qua các môn học nghệ thuật.Trong đó Âm nhạc có vị trí rất
quan trọng. Đặc biệt trong những năm gần đây, bộ giáo dục và đào tạo đã
điều chỉnh nội dung giáo dục nghệ thuật trong nhà trường và coi đây là môn
học bắt buộc, trong đó có môn Âm nhạc.
Âm nhạc là phương tiện hiệu quả nhất trong giáo dục thẩm mỹ, đặc
biệt là ở bậc tiểu học, thông qua môn học này đã hình thành cho các em những
kiến thức ban đầu về ca hát, về kiến thức Âm nhạc, đặc biệt là trang bị cho
các em có một thế giới tinh thần thoải mái hơn, giúp các em phát triển toàn
diện hơn, từ đó giúp các em học tốt các môn học khác.
Ở lớp 4 5 ngoài việc học hát các em còn được tập đọc các bài tập đọc
nhạc với các hình tiết tấu đơn giản như : Nốt trắng, nốt đen, móc đơn, được
3/15
ghép lời ca theo nhạc và được làm các bài tập nhạc và vậy việc học âm nhạc
ở lớp 4 của học sinh Tiểu học đã bắt đầu chuyển sang một giai đoạn mới.
Các em trực tiếp được tiếp xúc với các nốt nhạc trên khuông nhạc có khoá
son đó là một phân môn mới, phân môn Tập đọc nhạc. Bên cạnh đó việc rèn
luyện khả năng nghe âm nhạc chuẩn xác, phát triển tai nghe góp phần vào
việc giáo dục văn hóa âm nhạc cho các em là điều rất cần thiết .
Qua thực tế giảng dạy từ những năm trước đây. Tôi nhận thấy rằng
trước một bài tập đọc nhạc, ghi chép nhạc, để các em hiểu, nắm được và
thực hiện tốt yêu cầu của bài người giáo viên cần có một phương pháp
truyền đạt, hướng dẫn thật tốt , đơn giản nhưng lại hiệu quả nhất, để giúp
các em nắm bắt, tiếp thu nhanh nhất kiến thức bài học. Từ đó, tôi đưa ra một
số biện pháp dạy tập đọc nhạc cho học sinh khối 4 5 ở bậc Tiểu học cũng là
những kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong những năm giảng dạy tại
trường.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Giúp giáo viên dạy tốt phân môn Tập đọc nhạc và học sinh học tốt
phân môn này.
1.3. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp quan sát.
Phương pháp vấn đáp.
Phương pháp thực hành.
1.4. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
|Phạm vi nghiên cứu : Từ năm học 20172018
Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối 4,5, Trường Tiểu học Khương
Đình
1.5. Nội dung nghiên cứu
Nghiên cứu thực trạng học sinh học TĐN và từ đó tìm ra phương pháp
dạy và học TĐN tốt nhất.
4/15
Ở lớp 4, do mới được tiếp xúc nên yêu cầu của phân môn tập đọc
nhạc đặt ra cho các em là hết sức nhẹ nhàng, đơn giản. Ở giai đoạn đầu tiếp
cận với phân môn này, các em phải thực hành các bài tập về cao độ, về tiết
tấu, người giáo viên phải giúp các em nhận ra được âm thanh cao, thấp tương
ứng với vị trí các nốt nhạc trên khuông trong phạm vi 1 quãng 8. Sau đó, các
em được tiếp cận với thang 5 âm: Đô Rê Mi – Son – La và tiến tới thang 7
âm: Đô Rê Mi – Pha – Son La – Si.
Sang lớp 5, phân môn tập đọc nhạc cũng dựa trên cơ sở các kiến thức
đã học ở lớp 4 nhưng nâng cao hơn. Cả năm, các em được học 8 bài tập đọc
nhạc đều viết ở nhịp
;
dựa trên cao độ của thang 5 âm: Đô, Rê, Mi,
Son, La hoặc thang 7 âm: Đô, Rê, Mi, Pha, Son, La, Si.
PHẦN 2 : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
2.1. Cơ sở lý luận
Xuất phát từ thực trạng giảng dạy Âm nhạc cho học sinh ở lứa tuổi
Tiểu học. Vấn đề học và kết quả học tập của các em là hết sức quan trọng,
điều đó không chỉ phụ thuộc vào chương trình giảng dạy phù hợp mà còn phụ
thuộc vào phương pháp truyền thụ của người thầy. Hơn nữa còn phụ thuộc
vào ý thức học tập của các em cùng với sự quan tâm chăm sóc, tạo điều kiện
của gia đình và toàn thể xã hội.
Như chúng ta đã biết, Âm nhạc là một môn học mang tính nghệ thuật
cao, nó khác rất nhiều so với môn học khác, tuy nó không đòi hỏi sự chính
xác một cách tuyệt đối như những con số nhưng lại đòi hỏi người học phải
có sự yêu thích, sự đam mê thậm chí là một chút cái gọi là “năng khiếu”, điều
này không phải học sinh nào cũng có được. Học Âm nhạc mang đến cho học
5/15
sinh những phút giây thư giãn, thoải mái, học mà chơi, chơi mà học. Thông
qua những câu nhạc, những lời ca, Âm nhạc giúp các em nhận thức những
hình tượng âm thanh, giai điệu, kích thích cảm xúc của các em, giúp các em
cảm thụ những giai điệu qua từng bài nhạc, từng câu nhạc.
Vậy làm thế nào để các em đọc đúng được bài tập đọc nhạc? Trước
tiên các em phải nắm vững kiến thức về Âm nhạc, vị trí các nốt nhạc trên
khuông nhạc tương ứng với độ cao âm thanh, các hình nốt nhạc tương ứng độ
dài, giúp các em hiểu và phân biệt được những âm thanh cao, thấp, dài, ngắn
với lực độ khác nhau, tốc độ thể hiện khác nhau. Để các em có hứng thú trong
học tập, người giáo viên cần tạo cho các em có một tâm trạng thoải mái, một
hứng thú tràn đầy khi học âm nhạc. Để làm được việc đó, một trong nhiều
yếu tố quan trọng là người giáo viên phải truyền tải chính xác các kiến thức
về Âm nhạc.
Là giáo viên được bồi dưỡng chuyên ngành Âm nhạc Tiểu học, qua
thời gian trực tiếp giảng dạy bộ môn, bản thân ít nhiều đã đúc kết được
những kinh nghiệm trong công tác, tôi nhận thấy thực tế việc học tập và tiếp
thu các kiến thức của môn học, đặc biệt là kiến thức đọc và ghi chép nhạc
của các em là chưa cao, nhiều em còn rất lúng túng. Trước những hạn chế
thực tại, tôi xin đưa ra một số kinh nghiệm hướng dẫn các em học tập đọc
nhạc khá hiệu quả mà tôi đã tiến hành mấy năm nay.
2.2. Thực trạng đề tài
Những năm trước đây, việc đầu tư trang thiết bị cho môn học còn hạn
chế.. Việc truyền thụ các kiến thức âm nhạc chỉ qua phương pháp truyền
khẩu thuần tuý, ít phát triển khả năng tư duy của các em. Do đó không tạo
được sự thu hút, ít gây hứng thú học tập cho các em.
Dựa vào cơ sở lý luận đã có cùng với thời gian giảng dạy tại trường,
tôi đã tìm hiểu khả năng học nhạc của học sinh. Bằng việc quan sát thực tế
các giờ học tôi nhận thấy việc tiếp thu các kiến thức Âm nhạc và sự yêu
6/15
thích học tập bộ môn chỉ rơi vào một số em gọi là có năng khiếu. Còn lại các
em khác chỉ học theo bản năng phải học nên ít có sự sáng tạo trong vận dụng
kiến thức.
Qua kiểm tra đọc một bài tập đọc nhạc thì số lượng các em đọc tốt còn
rất khiêm tốn. Thực tế khi nghe các em thực hiện bài tập, bên cạnh những em
trình bày tự nhiên và thoải mái vẫn còn một số em chưa thực sự mạnh dạn, tự
tin, chỉ đọc với tính chất thuộc lòng, đọc nhạc thì chỉ đúng tên nốt mà chưa
đúng trường độ, ngắt, nghỉ tuỳ tiện không đúng tiết tấu của bài nhạc.
1. Thuận lợi:
Bản thân là giáo viên được đào tạo cơ bản về chuyên môn, bồi dưỡng
về chuyên nghành âm nhạc và được trực tiếp tham gia giảng dạy âm nhạc
Trường tiểu học Khương Đình.
Ban giám hiệu nhà trường quan tâm, tạo điều kiện.
Học sinh yêu thích học môn âm nhạc.
2. Khó khăn:
Các em lần đầu tiên làm quen với cao độ tiết tấu, vì ở lớp 3 các em
chỉ mới làm quen với tên nốt hình nốt mà chưa giải quyết đến phần đọc cao
độ. Chính vì thế việc đọc nhạc của các em chưa tốt.
Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của học sinh lớp 4 5 rất năng động, khi
đọc nhạc chưa biết kiềm chế được âm thanh gây ồn ào cho cả lớp.
Mức độ cảm nhận âm nhạc của trẻ không đồng đều.
* Kết quả đầu năm :
Đánh giá kết quả bài tập đọc nhạc số 1 Lớp 4A đầu năm:
Tổng số
24 em
Đánh giá
SL
Chưa hoàn Hoàn
thành(B)
thành(A)
6
25%
Hoàn thành tốt( A+)
6
25%
12
Đánh giá kết quả bài tập đọc nhạc số 1 Lớp 5A đầu năm:
Tổng số
7/15
Đánh giá
Chưa hoàn Hoàn
thành(B)
thành(A)
Hoàn thành tốt( A+)
50%
31 em
SL
3
9,7%
13
42%
15
48,3%
2.3. BIỆN PHÁP
2.3.1. Xây dựng phương pháp tập đọc nhạc:
Ở lớp 3, học sinh mới làm quen với các kí hiệu ghi nhạc: khóa Son,
khuông nhạc, một số hình nốt nhạc, vị trí các nốt nhạc trên khuông nhạc, …
đặc biệt vị trí các nốt nhạc trên khuông nhạc rất quan trọng, nó quyết định
cho việc đọc nhạc của học sinh ở các lớp trên, vì vậy để cho dễ nhớ tôi đã
cho học sinh ghi nhớ bằng các câu hát như sau:
Ví dụ :
* Những nốt trong khe đếm từ dưới lên:
Fa La Do Mi bốn nốt trong khe
Nhớ mãi nghe em, nhớ mãi không quên
Fa khe đầu(1) Lá khe hai(2) Đố khe ba(3) và Mí thì ở khe tư(4)
* Những nốt trên dòng đếm từ dưới lên:
Mi dòng thứ nhất, dòng nhì(2) nốt son
Si si si dòng ba(3) khắc ghi
Rế và Fa trên dòng trên dòng 4 5.
Ta thường xuyên ôn tập củng cố cho học sinh ghi nhớ vị trí các nốt
nhạc trên khuông nhạc bằng các câu văn này kết hợp sử dụng khuông nhạc
bàn tay trái để khắc sâu kiến thức cho học sinh.
Về tiết tấu, các em tiếp tục được củng cố lại trường độ với các hình
móc đơn, nốt đen, nốt trắng, lặng đen và chấm dôi. Cách dạy thực hành các
hình nốt có thể thực hiện gõ theo tiết tấu, cũng có thể cho học sinh tập đọc
bằng tên gọi các hình nốt: đơn, đen, trắng, ta có thể thay bằng tiếng trống:
Tùng, rinh...
Việc giúp học sinh tập đọc 1 bài tập đọc nhạc muốn thu được kết quả
cũng phải được thực hiện theo đúng các bước theo trình tự nhất định. Sau khi
8/15
giới thiệu bài tập đọc nhạc, nếu như ở tập hát, bước đầu tiên là luyện thanh
thì ở tập đọc nhạc sẽ phải là luyện tập cao độ. Cho các em đọc lại cao độ
của các nốt nhạc không chỉ giúp các em khởi động giọng mà còn giúp các em
nhớ vị trí các nốt trên khuông nhạc và cảm nhận cao độ các nốt so với nhau.
Muốn các em thực hiện t ốt bài tập, giáo viên phải đư a ra yêu cầu để các
em tìm hiểu, nh ận xét bài nhạc, bài tập đọc nhạc có mấy nốt? gồm nốt
gì? Rút ra thang âm cho học sinh đọc, có thể hoán đổi vị trí các nốt nhạc
để học sinh tìm tòi ở mức độ cao hơn nhằm kiểm tra tai nghe c ủa các em.
Về trườ ng độ gồm những hình nốt gì? Rút ra hình tiết tấu chung của bài
tập cho học sinh đọc tiết tấu. Trong bài có sử dụng các ký hiệu Âm nhạc
nào? mục tiêu của giai đoạn này là làm thế nào để các em nắm và thể
hiện đượ c hình tiết tấu chủ đạo của bài. Việc thể hiện tiết tấu phải
đượ c kết hợp theo nhi ều hình thức, có thể là vừ a đọ c vừ a vỗ tay, vừa đọ c
vừa gõ đệm nhạc cụ. Hình thức thể hi ện cũng có thể là cả lớp, theo tổ
nhóm, cá nhân xen kẽ. Khi các em đã thực hiện tốt ti ết t ấu c ủa bài, giáo
viên đàn để các em nghe và cảm nhận giai điệu theo tiết t ấu, Đây là lúc
bắt đầu tập đọc bài nhạc, tập đọ c từng câu theo đàn, giáo viên sửa lỗi
truyền miệng. Luy ện tập c ủng c ố theo nhóm, tổ hoặc cá nhân. Khi các em
đọc đúng cao độ, trườ ng độ của bài, mới chuyển sang ghép lờ i ca. Để các
em có cảm nhận tốt hơn trong vi ệc ghép lời ca với nhạc, giáo viên nên
cho các em tự ghép lời, sau đó, giáo viên đàn giai điệu và hát mẫu lời ca
để các em nghe, so sánh. Giáo viên bắt nhịp, học sinh đọc lại nhạc và ghép
lời ca. Giáo viên đàn lại từng câu, sửa lỗi cho các em. Giai đoạn này đòi
hỏi sự kết hợp luy ện t ập nh ịp nhàng giữa đọ c nhạc, hát lời và gõ đệm
nhạc cụ. Cuối cùng là việc đánh giá, đây là giai đoạn động viên khích lệ
các em học tập. Ph ải th ường xuyên động viên học sinh, việc độ ng viên
giúp cho các em chưa th ể hi ện bài tập đọc nhạc tốt sẽ cố gắng học t ập
hơn.
9/15
2.3.2. Tăng cường luyện đọc nhạc ở trên lớp:
Ở những khâu lên lớp cơ bản, trong thời gian cho phép giáo viên có
thể tăng cường kiểm tra, giúp học sinh rèn đọc nhạc . Ví dụ có thể tiến hành
bài dạy theo các bước sau:
* Kiểm tra bài cũ:
Bên cạnh việc kiểm tra yêu cầu luyện tập giáo viên cần coi trọng việc
đọc bài tập đọc nhạc đã học ở giờ trước. Những học sinh đọc chưa đúng với
tốc độ, cường độ, cao độ của bài cần được sữa chữa để đọc cho đúng . GV
không nên cho điểm cao những em đọc chưa đúng theo những yêu cầu trên.
* Bài mới:
Ví dụ: Bài tập đọc nhạc số 2:
Bước 1: Giáo viên treo bảng phụ bài TĐN cho học sinh quan sát
Bước 2: Cho học sinh nói tên nốt theo thứ tự trong bài TĐN từ đầu đến
hết bài và so sánh cao độ của 2câu nhạc (giống nhau chỉ khác ở ô nhịp cuối)
Câu 1 : Đô Son –Mi Đô Rê –Son Mi
Câu 2 : Đô Son –Mi Đô Rê –Mi Đô
Bước 3: Tách tiết tấu cho học sinh nhận biết và tập gõ đệm,đọc tiết
tấu theo âm hình tiết tấu
Đen Đen Đen Đen Đen Đen Trắng
10/15
Đen Đen Đen Đen Đen Đen Trắng
Bước 4: Giáo viên gợi ý để học sinh so sánh tiết tấu của 2 câu nhạc
trong bài TĐN số 2 (giống nhau hoàn toàn)
Bước 5: Cho học sinh nêu các nốt trong bài TĐN từ thấp đến cao ĐRM
SL.
Giáo viên đánh đàn chuỗi âm trên cho học sinh luyện đọc từ thấp đến
cao và ngược lại từ 3 – 4 lần, hướng dẫn thêm cho học sinh cáchđọc TĐN
Bước 6: Cho học sinh tự đọc bài TĐN trên theo sự hiểu biết của mình,
tự thể hiện khả năng của mình trước lớp.
Bước 7: Giáo viên bổ sung sửa chữa thêm cho học sinh đọc được đúng,
chia tổ, nhóm luyện đọc kết hợp gõ đẹm theo nhịp phách.
Với mục đích tiếp tục luyện đọc nhạc với yêu cầu cao hơn, hướng
đến mục đích là đọc hay và đọc đúng bài tập đọc nhạc nên ở bước này giáo
viên tổ chức cho học sinh tập luyện để thể hiện năng khiếu của mình. Bởi vì
tập luyện là yếu tố quan trọng hàng đầu để đảm bảo cho học sinh thành công
khi đọc trước người nghe. Khi luyện tập giáo viên cần chỉ ra những nốt khó
đọc, những “điểm nút” trong bài đòi hỏi học sinh phải hiểu được mới tìm
cách thể hiện điều đó trong cách đọc. Trong bước tập luyện, học sinh phải
thảo luận, nhận xét về cách đọc, giải thích vì sao đọc như thế là chưa hay,
đọc như thế là chưa đúng.
Bước 8: Chia nhóm đọc ghép lời ca phối hợp
Bước 9: Thực hiện trò chơi củng cố qua bài TĐN cho 5 em học sinh
mỗi em mang tên một nốt nhạc.Trình bày bài tập đọc nhạc theo yêu cầu của
giáo viên. Việc tổ chức trò chơi bắt buộc các em phải nhớ vị trí và cao độ
của nốt mình mang tên để đọc nhạc và ghép lời bài TĐN. Nếu em nào đọc sai
cao độ, tên nốt thì em đó xuống để bạn khác lên thay thế và trò chơi kết thúc
khi các em đọc nhạc một cách thành thạo
11/15
Cuối cùng GV nhận xét chung về giờ học, lưu ý học sinh những chỗ cần
luyện đọc thêm và trước khi kết thúc tiết học cho học sinh nghe một bạn đọc
hay nhất lớp đọc lại bài tập đọc nhạc vừa học. Như vậy cách đọc và nội
dung của bài tập đọc nhạc một lần nữa được khắc sâu trong trí nhớ các em
Lưu ý: Cũng như phần dạy hát giáo viên không nên dừng lại quá lâu để
sửa chữa cho các em đọc kém, đọc sai để tạo sự tập trung cho cả lớp. Trong
bất kỳ tình huống “xấu” nào giáo viên không nên gây tâm lý tự ti vào khả
năng ca hát và TĐN của học sinh. Phải luôn hình thành và củng cố lòng tự tin,
động viên khuyến khích kịp thời. Giáo viên phải luôn quan tâm sát sao tới học
sinh trong khi học bài cần thường xuyên nhắc nhở tư thế ngồi, khi đọc các âm
cao thì lực đẩy hơi to và mạnh, còn khi âm vực thấp thì lực đẩy hơi nhỏ và
khẽ. Quá trình thực hành nghe hát, nghe đọc nhạc và được thực hành nhiều
lần sẽ giúp các em nâng cao được khả năng ca hát và đọc nhạc của bản thân.
Các em phải được thực hành nhiều trong tiết học dưới sự hướng dẫn của
giáo viên, thường xuyên được chơi trò chơi âm nhạc. Đồng thời qua các câu
chuyện kể âm nhạc học sinh còn được nghe các tác phẩm âm nhạc có giá trị,
những tác giả nổi tiếng trong nước và thế giới tạo cho các em có thói quen
thích học âm nhạc và hoạt động âm nhạc.
2.3.3. Xây dựng phương pháp ghi chép nhạc:
Ghi chép lại các bài nhạc đã học giúp các em nắm chắc vị trí các nốt
trên khuông cũng như nhớ các hình nốt, ký hiệu đã học. Nếu như tập đọc
nhạc mang nhiều tính chất trừu tượng vì nó còn phụ thuộc vào tai nghe của
từng em thì ghi chép nhạc mang tính cụ thể hơn, hiện thực hơn. Do vậy, việc
hướng dẫn các em ghi chép đơn giản và dễ thực hiện. Tuy nhiên, đơn giản
không có nghĩa là không quan trọng, ngược lại tập
Ghi chép nhạc là sự đúc kết giữa 2 phân môn tập hát và tập đọc nhạc để khắc
sâu kiến thức. Do đó đòi hỏi phải có sự chính xác tuyệt đối từng vị trí nốt trên
12/15
khuông nhạc, quan trọng hơn nữa là qua chép nhạc các em phải nhớ được tên
các nốt nhạc là gì, nằm ở vị trí nào, cách viết các hình nốt ra sao, các hình nốt
đó có ý nghĩa gì và phải thể hiện thế nào. Việc ghi chép nhạc còn giúp các em
ghi nhớ các ký hiệu khác về âm nhạc. Các kiến thức đó hổ trợ cho việc tập
đọc nhạc hoặc thực hiện các bài hát theo yêu cầu của tác giả như: dấu luyến,
dấu chấm dôi, dấu quay lại, dấu hồi đoạn, dấu lặng đen, lặng đơn, ngắt
câu…
Việc ghi chép nhạc là công việc đòi hỏi phải hướng dẫn các em thực
hiện một cách thường xuyên. Tuy nhiên không nhất thiết lúc nào cũng phải
thực hiện ngay tại lớp vì như thế sẽ mất rất nhiều thời gian. Ở lớp chỉ
hướng dẫn các em cách thực hiện việc ghi chép, nhận ra cách trình bày thế
nào cho đúng, cho đẹp còn việc ghi chép lại bài nên cho các em thực hiện ở
nhà.
* Ví dụ : Ở phần cuối tiết học bài TĐN số 2, cho HS ghi lại bài TĐN ra vở
Âm nhạc.
2.3.4. Xây dựng phong trào “tập xướng âm” ngoài giờ học:
Phần này đòi hỏi giáo viên phải đầu tư nhiều công sức và có những
biện pháp, hình thức tổ chức sinh động hấp dẫn. Giáo viên nên tổ chức
những nhóm giúp đỡ nhau đọc nhạc ở nhà, ở lớp và thường xuyên tổ chức
những đợt thi đọc trong lớp, trong khối thông qua các tiết ôn tập, qua các
buổi sinh hoạt tập thể hoặc trong những ngày lễ... và có giải thưởng. Để làm
được điều đó cần có sự phối hợp của tập thể giáo viên trong nhà trường, vì
vậy giáo viên cần tham mưu đề xuất với các giáo viên trong tổ, khối và BGH
để xây dựng phong trào này.
* Ví dụ : Trong giờ chào cờ đầu tuần của khối 4,5. Mỗi lớp sẽ giao cho 1
nhóm lên biểu diễn 1 bài xướng âm.
2.3.5. Phối hợp với gia đình để rèn đọc nhạc cho học sinh:
13/15
Để rèn đọc nhạc cho học sinh bên cạnh tổ chức các giờ dạy trên lớp thật
chu đáo giáo viên cần gặp gỡ trao đổi với phụ huynh, hướng dẫn và tư vấn
để bố mẹ biết cách giúp đỡ, kèm cặp con mình khi học ở nhà đặc biệt là đối
với những em kĩ năng đọc nhạc còn yếu. Hàng tuần, hàng tháng thông qua sổ
liên lạc giáo viên và phụ huynh trao đổi các thông tin để giáo viên có những
phương pháp dạy học cụ thể phù hợp với từng đối tượng học sinh.
2.3.6. Tổ chức các giờ đọc nhạc ngoại khóa:
Ngoài những bài tập đọc đã được biên soạn trong chương trình Tiểu
học, học sinh cần nắm được các thông tin cập nhật hàng ngày liên quan đến
cuộc sống thường ngày của các em và cần được tiếp xúc với các tác phẩm âm
nhạc khác. Các nhà trường cần tổ chức các giờ đọc nhạc ngoại khóa, vì thông
qua các giờ học này ngoài nhiệm vụ cung cấp vốn hiểu biết còn có tác dụng
rèn đọc nhạc cho các em, rèn cho các em kỹ năng hát đúng và hay các bài hát
mà mình yêu thích. GV cần tham mưu đề xuất với BGH và địa phương để xây
dựng các phòng đọc, phòng thư viện và mua sắm thêm các tài liệu, sách báo,
sắp xếp thời khóa biểu hợp lí.
* Ví dụ : Vào các tiết ôn tập, cho hs ra ngoài ngoại khóa.
2.3.7. Thường xuyên bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ:
Trong sinh hoạt chuyên môn hầu hết giáo viên thường chú ý bàn đến
việc đổi mới phương pháp giảng dạy, giải toán ... mà chưa chú ý hoặc xem
nhẹ đến việc dạy Tập đọc nhạc. Vì vậy cần phải đổi mới trong sinh hoạt
chuyên môn sao cho thiết thực, hiệu quả: ngoài những nội dung cần thiết bồi
dưỡng hàng tuần như giải toán, làm các bài tập Tiếng Việt, các tổ chuyên
môn trong nhà trường cần tập trung vào nâng cao chất lượng bài soạn; trao
đổi góp ý, phổ biến kinh nghiệm cách dạy bài tập đọc nhạc.
2.4. HIỆU QUẢ ĐỀ TÀI
14/15
Qua nghiên cứu, áp dụng đề tài: “Hình thức tổ chức dạy Tập đọc nhạc
trong trường Tiểu học” Trường Tiểu học Khương Đình. Tôi nhận thấy khả
năng nhận thức, tập đọc nhạc, ham thích học môn âm nhạc của học sinh rất
tốt.
Hs đã nắm được cách đọc nhạc.
Khả năng nhớ vị trí nốt tốt.
Đã biết sáng tác lời dựa trên nền giai điệu của bài TĐN.
HS mạnh dạn tự tin khi đứng trước tập thể.
Xuất phát từ thực trạng khả năng nhận thức tiếp thu những kiến thức đặc
thù của bộ môn âm nhạc, tôi đã lựa chọn và đưa vào thực tế những phương
pháp giảng dạy của mình trên cơ sở bám sát chương trình hướng dẫn của Bộ
giáo dục Đào tạo và tôi đã thu được những kết quả đáng kể.
Qua quan sát thực tế nhận thấy các em yêu thích bộ môn hơn, hào hứng học
tập hơn. Đặc biệt là kết quả học tập cũng như chất lượng của công tác
phong trào văn hoá văn nghệ đã nâng lên rõ rệt, các em mạnh dạn hơn, tự tin
hơn trong việc tham gia các hoạt động văn nghệ của trường cũng như phong
trào văn hoá văn nghệ của Quận TX.
* Kết quả thực hiện cuối năm :
Đánh giá kết quả bài tập đọc nhạc số 8 Lớp 4A cuối năm:
Tổng số
24 em
Đánh giá
SL
Chưa hoàn
thành(B)
0
Hoàn
thành(A)
%
Hoàn thành tốt(A+)
8
33%
16
67%
Đánh giá kết quả bài tập đọc nhạc số 8 Lớp 5A cuối năm:
Tổng số
31 em
15/15
Đánh giá
SL
Chưa hoàn
thành(B)
0
Hoàn
thành(A)
%
Hoàn thành tốt(A+)
13
42%
18
58%
PHẦN 3 : KẾT LUẬN – KHUYẾN NGHỊ
3.1. Ý nghĩa của đề tài
Giúp các em hs yêu thích môn tập đọc nhạc cũng như môn Âm nhạc.
Hs dễ nhớ, dễ học môn TĐN hơn.
Có phương pháp cụ thể khi học môn TĐN.
Giúp các em chủ động, sáng tạo, tích cực hơn trong môn Âm nhạc.
Phát huy được năng khiếu của học sinh, từ đó GV có hướng để tiếp tục phát
triển khả năng của hs.
Giáo viên coi trọng hơn việc rèn đọc nhạc cho học sinh.
Giúp phụ huynh học sinh chú trọng hơn vào môn Âm nhạc của các con.
3.2. Bài học kinh nghiệm
Để có một tiết học nhạc hiệu quả, gây hứng thú cho học sinh trước tiên
người giáo viên phải xây dựng nề nếp học tập ngay từ bài học đầu tiên. Cụ
thể như xác định thái độ, ý thức học tập đối với môn Âm nhạc.
Ở lớp 3, các em đã được làm quen với các kí hiệu Âm nhạc: các hình nốt,
khuông nhạc, khóa Son, đọc 8 bài tập đọc nhạc ở lớp 4, lớp 5. Vì vậy, giáo
viên phải nắm vững các phương pháp và các bước trong giảng dạy để truyền
thụ lại cho các em các kiến thức của bài học cũng như phát triển các kỹ năng
đã có của các em một cách tốt nhất.
Phải có lòng yêu nghề, tận tâm, tận tuỵ với công tác giảng dạy, cống hiến
hết mình cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo
Tự học để nâng cao trình độ chuyên môn. Nhất là cần có nhiều thời gian cho
việc rèn luyện cách sử dụng đồ dùng dạy học sao cho nhuần nhuyễn, không
bị lúng túng trước học sinh.
Luôn luôn học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp.
Dành nhiều thời gian cho việc chuẩn bị bài dạy.
Nắm vững kiến thức và truyền thụ kiến thức một cách chính xác.
16/15
Tạo không khí sôi nổi, gần gũi với học sinh. Ngoài giờ học giáo viên nên gần
gũi trò chuyện với các em để các em cảm thấy thân thiện với giáo viên.
Dạy và sửa sai kịp thời, nhận xét đánh giá nhẹ nhàng.
Luôn tạo được sự hứng thú cho học sinh.
Chuẩn bị đồ dùng dạy học cụ thể cho từng bài.
3.3. Đề xuất
Đầu tư thêm trang thiết bị, dụng cụ cho môn học.
Tạo điều kiện tổ chức cho hs giờ học ngoại khóa.
Giáo viên âm nhạc thường xuyên được trao đổi, bồi dưỡng về chuyên môn
nghiệp vụ.
Có những khen thưởng để động viên, khích lệ giáo viên và học sinh kịp thời.
Trên đây là đề tài: “Hình thức tổ chức dạy Tập đọc nhạc trong trường
Tiểu học” Trường Tiểu học Khương Đình. Trong quá trình thực hiện đề tài
khó tránh khỏi sai sót, rất mong được sự giúp đỡ và góp ý chân thành từ phía
các cấp lãnh đạo.
Tôi xin trân trọng cảm ơn !
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến giải
pháp của bản thân tôi, không sao chép
nội dung của người khác.
Khương Đình , ngày …. tháng ..….năm 2019
Người viết
Nguyễn Thị Phương Thu
17/15
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hướng dẫn giảng dạy theo phương pháp dạy học tích cực môn Âm
nhạ ( NXB Đại học sư phạm )
2. Âm nhạc và phương pháp dạy học ÂN cho hs Tiểu học ( ĐH Sư phạm
Hà Nội )
3. Giáo trình âm nhạc ( Nguyễn Văn Nhân )
18/16