Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
I. Phần mở đầu .
1. Lí do chọn đề tài:
Âm nhạc là nhu cầu của cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu đối
với con người. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì âm nhạc là một loại hình nghệ
thuật hết sức gần gũi và nó phát triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự
tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp
trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, quan hệ giao tiếp, trao đổi
tình cảm, ... Đối với trẻ, âm nhạc là thế giới kì diệu đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp
nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong nôi. Trẻ mầm non dễ cảm xúc, ngây thơ,
trong sáng, nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu. Thế giới âm nhạc
muôn màu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức
năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự hiểu biết.
Ngoài ra âm nhạc còn được coi là một trong những phương tiện hữu hiệu nhất
góp phần giáo dục thẩm mỹ cho trẻ. Mục đích của giáo dục thẩm mỹ là trong khi tiếp
xúc với các dạng hoạt động âm nhạc khác nhau như ca hát, nghe nhạc, nghe hát, vận
động theo nhạc, trò chơi âm nhạc là nhằm phát triển ở trẻ khả năng lĩnh hội, cảm thụ
và hiểu cái đẹp, yêu thích cái đẹp, thích tạo ra cái đẹp. Và giáo dục âm nhạc là một quá
trình phức tạp, gồm nhiều giai đoạn và liên tục trong suốt quá trình đào tạo con người.
Giáo dục âm nhạc ở trường mầm non là một mắt xích đầu tiên và quan trọng nhất vì
những ấn tượng về cái hay cái đẹp của âm nhạc mà trẻ tiếp nhận được ở độ tuổi đầu
tiên của cuộc đời này không chỉ khơi dậy ở trẻ những cảm xúc chân thực đầu tiên với
âm nhạc mà còn sẽ được giữ mãi trong tâm hồn trẻ suốt cả cuộc đời. Âm nhạc có sức
lay động tâm hồn mạnh mẽ, không có gì có thể đánh thức tình cảm con người bằng âm
nhạc. Có thể nói giáo dục âm nhạc là một trong những con đường hoàn thiện đạo đức,
trí tuệ, thẩm mĩ và thể lực cho trẻ. Giáo viên mầm non sử dụng âm nhạc để ổn định tổ
nhóm vào bài hay chuyển tiếp các phần trong giờ học hay chuyển từ hoạt động này
sang hoạt động khác để tạo hứng thú, thư giãn gây sự chú ý cho trẻ.
Nhận thức được vai trò của giáo dục âm nhạc đối với trẻ, trường chúng tôi
cũng đã rất quan tâm tới việc giáo dục âm nhạc cho trẻ, qua thực hiện chuyên đề về
âm nhạc hàng năm cho giáo viên dự rút kinh nghiệm. Tuy nhiên, kết quả đạt được
trên trẻ chưa cao; trẻ chưa mạnh dạn hát, múa, tham gia văn nghệ vào các ngày lễ,
chưa thể hiện rõ cảm xúc khi nghe nhạc, khả năng hát chưa đúng giai điệu, chưa
chính xác lời, vận động còn rời rạc, cùng với sự thay đổi phương pháp dạy học của
các bậc học trong cả nước, thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm, nhằm gây hứng thú cho trẻ không gò bó áp đặt trẻ vào hoạt động nhưng
lại đạt hiệu quả cao …là một giáo viên mầm non trực tiếp chăm sóc và giáo dục
trẻ, với mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết
khả năng vốn có của mình nói chung và khả năng cảm thụ âm nhạc nói riêng. Chính
vì lí do đó mà tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 1
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
môn âm nhạc tại lớp lá 4 trường mầm non Cư Pang theo hướng lấy trẻ làm trung
tâm”
2. Mục tiêu nhiệm vụ đề tài:
Mục tiêu:
Giúp trẻ phát triển giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức ,góp phần phát triển
trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lý trẻ.
Giúp nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp trong thiên nhiên, cuộc sống. Có khả năng
thể hiện cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt động âm nhạc. Để góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục, cải tiến các phương pháp học truyền thống đàm thoại, luyện
tập.
Nhiệm vụ:
Nhằm đưa ra một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi lá 4 học tốt hoạt động âm
nhạc
Tạo nhiều cơ hội cho trẻ phát huy tính tích cực và hứng thú khi được tham
gia các hoạt động âm nhạc như hát, múa, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm
nhạc hay khi tham gia biểu diễn văn nghệ chào mừng các ngày hội, ngày lễ được tổ
chức tại trường như ngày hội “Bé đến trường”, “Vui hội trăng rằm”, “Chào mừng
ngày nhà giáo Việt Nam”,…
3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp sư phạm giúp học tốt hoạt động âm nhạc theo hướng lấy
trẻ làm trung tâm.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu:
Khuôn khổ nghiên cứu: Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt hoạt động
âm nhạc tại trường mầm non Cư Pang lấy trẻ làm trung tâm học sinh lớp lá 4.
Đối tượng khảo sát: Trẻ lớp lá 4 trường Mầm non Cư Pang xã EaBông
huyện Krông Ana, tỉnh ĐăkLăk.
Thời gian nghiên cứu: từ tháng 8 năm 2017 đến tháng 3 năm 2018.
5. Phương pháp nghiên cứu:
a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
Phương pháp thu thập những thông tin qua các tư liệu trên Internet, tham
khảo đọc các tài liệu phát triển thẩm mỹ cho trẻ, Module 5 đặc điểm phát triển
thẩm mỹ cho trẻ, tham khảo chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thông qua
mạng internet tìm những bài hát phù hợp với lứa tuổi của trẻ, phù hợp với nội dung
chương trình giáo dục mầm non.
b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 2
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Hằng ngày giáo viên quan sát các hoạt động của trẻ giúp giáo viên nắm bắt
được tình hình của trẻ để có kế hoạch phù hợp trong việc chăm sóc giáo dục trẻ
sau đó tổng hợp và rút kinh nghiệm.
Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Thường xuyên nghiên cứu các đề tài
trong chương trình giáo dục soạn bài và chuẩn bị đồ dùng trước khi lên lớp, áp dụng
các biện pháp vào môn âm nhạc và các hoạt động khác.
Phương pháp thực hành: Thông qua các hoạt động lồng ghép các tác phẩm
âm nhạc vào cho trẻ thể hiện điều này giúp trẻ hình thành và phát triển những kỹ
năng âm nhạc của trẻ.
c. Phương pháp thống kê toán học:
Để theo dõi được mức độ phát triển tất cả trẻ trong lớp giáo viên cần có sự
ghi chép số liệu cụ thể trình bày só liệu và tính toán để thuận tiện cho việc theo dõi
sự phát triển của trẻ.
II. Phần nội dung.
1. Cơ sở lý luận:
Âm nhạc là bộ môn nghệ thuật dùng âm thanh để diễn tả tâm tư, tình cảm
hạnh phúc, khát khao tình yêu và cuộc sống của con người. Âm nhạc có khả năng
biểu hiện những khía cạnh khác nhau của cuộc sống, có thể tạo cho con người
những cảm xúc mãnh liệt, những sắc thái tình cảm tinh tế nhiều màu sắc hay từ
một tâm trạng này sang một tâm trạng khác.Và giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ
thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ, tạo ra đời sống văn hóa lành mạnh, góp phần
phát triển trí tuệ và thể chất cho trẻ.
Dựa theo chương trình giáo dục trẻ mầm non trẻ 56 tuổi thì kỹ năng hoạt
động âm nhạc của trẻ 56 tuổi là khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc
cùng với những kinh nghiệm được tích lũy từ trước như hát đúng giai điệu bài hát ,
lời ca , diễn cảm phù hợp với sắc thái, tình cảm của bài hát qua giọng hát, nét mặt,
điệu bộ, cử chỉ….Và đối với trẻ mầm non 56 tuổi thì hoạt động âm nhạc không
phải hình thức dạy hát nữa mà là hình thức vỗ tay theo nhịp, các loại tiết tấu , múa
vận động nhịp nhàng phù hợp với sắc thái, nhịp điệu bài hát, bản nhạc. Trẻ có thể
chuyển đổi điệu bộ theo âm điệu, biết kết hợp khăng khít giữa thời gian với âm
nhạc, vận động phù hợp toàn thân với một trình tự tương đối phức tạp trong các
điệu múa hay tái hiện một số tiết tấu khó. Có nhu cầu hoạt động âm nhạc, biết thể
hiện cảm xúc khi hát múa. Trẻ có ấn tượng sâu sắc khi nghe nhạc qua đài, xem
băng đĩa, biết so sánh một vài thể loại âm nhạc về âm thanh, tính chất, lời ca.
Nhiều công trình nghiên cứu phát triển của trẻ đã xác định rằng, tiến hành
việc giáo dục âm nhạc ở tuổi mẫu giáo sẽ thu được kết quả tốt. Dựa vào Module 5:
Đặc điểm phát triển âm nhạc của trẻ mầm non 56 tuổi đây là giai đoạn chuẩn bị
cho trẻ vào trường Tiểu học, trẻ biết tập trung nghe nhạc, trẻ có khả năng cảm
nhận bài hát, các vận động cơ bản đã hoàn thiện hơn, đặc biệt khả năng vận động
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 3
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
của các cơ lớn. Trẻ biết phối hợp động tác tay chân, thân hình, biết múa cùng các
bạn trẻ có khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc, cảm giác tai nghe và kinh
nghiệm nghe nhạc của trẻ cũng được tich lũy nhiều hơn. Trẻ có thể phân biệt được
độ cao thấp của âm thanh, độ to nhỏ (mạnh hay yếu) âm sắc của một số nhạc cụ,
giọng hát. Trẻ có thể vận động theo nhạc một cách nhịp nhàng, uyển chuyển, có
thể di chuyển ở các đội hình khác nhau Bỏ qua giai đoạn này là một thiệt thòi lớn
cho các cháu trong các lứa tuổi sau.
Theo chương trình thực hành lấy trẻ làm trung tâm của Nhà xuất bản giáo
dục: Âm nhạc giúp trẻ có thể được sáng tạo sử dụng trí tưởng tượng, cảm giác của
trẻ và bày tỏ cảm giác cảm xúc qua âm nhạc. Âm nhạc đã đem lại cho trẻ một thế
giới âm thanh nhiều màu sắc, gợi cho trẻ sự thú vị, hấp dẫn và sự hài hòa tinh tế,
tạo điều kiện cho trẻ thể hiện chính bản thân mình.
Dựa tình hình thực tế khi lựa chọn nội dung nghe hát, dạy hát, vận động hay
múa thì phải chú ý tới độ vừa sức cho trẻ. Với nghe hát nội dung nghe lời ca của tác
phẩm phải dễ hiểu, gần gũi với trẻ và có tác dụng giáo dục về mọi mặt. Cần tổ
chức cho trẻ nghe nhiều thể loại âm nhạc khác nhau như dân ca, nhạc cổ truyền,
nhạc nhẹ, nhạc không lời…đặc biệt là những tác phẩm có nội dung phản ánh
những vấn đề mà trẻ quan tâm. Còn đối với dạy trẻ hát thì cần lựa chọn các tác
phẩm chứa đựng tính nhân đạo cao, đi sâu vào thế giới tình cảm của trẻ, có hình
ảnh vừa sức với độ tuổi và nội dung tác phẩm là những vấn đề của trẻ quan tâm.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu:
Trường Mầm non Cư Pang là một đơn vị trường đóng trên địa bàn xã
EaBông thuộc xã đặc biệt khó khăn, trường có ba phân hiệu nằm rải rác các số, đa
số trẻ đến trường chưa học qua lớp 3 tuổi, 4 tuổi. Hầu hết trẻ chưa nói rõ tiếng
Việt, trẻ giao tiếp với nhau chủ yếu sử dụng tiếng mẹ đẻ tiếng Êđê, ngôn ngữ giao
tiếp tiếng Việt còn hạn chế, cho nên hoạt động âm nhạc đối với trẻ còn khá xa lạ.
Vào đầu năm học, tôi đã chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê trẻ ở lớp lá
4 với tổng số là 25 trẻ, DT: 25 kết quả như sau:
Nội dung khảo sát
Số trẻ đạt
Tỉ lệ (%)
Trẻ hứng thú tham gia các 8/25
hoạt động âm nhạc
32%
Trẻ chủ động sáng tạo 7/25
tham gia hoạt động âm
nhạc
28%
Trẻ hát đúng lời và giai 8/25
điệu bài hát
32%
Trẻ chưa đạt
17/25
Tỉ lệ
(%)
68%
72%
18/25
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
17/25
68%
Trang 4
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Trẻ thể hiện cảm xúc trong 6/25
giai điệu bài hát
24%
19/25
76%
Nguyên nhân chủ quan:
Ưu điểm: Về cơ sở vật chất lớp lá 4 thuộc phân hiệu Buôn Hma có
phòng học rộng rãi thoáng mát, trang thiết bị đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ
tương đối đầy đủ.
Giáo viên đang đứng lớp lá 4, nhiệt trình, năng động sáng tạo, ham học hỏi
trau dồi chuyên môn nghiệp vụ biết lắng nghe, biết sửa sai, không bảo thủ, bộ
phận chuyên môn luôn tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp tập
huấn, chuyên đề…Giúp nâng cao hơn nữa chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên;
luôn cập nhập thông tin, xây dựng phương pháp đổi mới hình thức tổ chức các hoạt
động theo chương trình mầm non mới, tạo mọi điều kiện cho giáo viên thực hiện và
hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học.
Một số cha mẹ học sinh quan tâm đến con em mình, luôn có sự phối hợp
với giáo viên trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ, thường xuyên ủng hộ nguyên
vật liệu để làm đồ dùng, đồ chơi cho các cháu.
Hạn chế:
Là một giáo viên trẻ, kinh nghiệm giảng dạy chưa lâu, trang thiết bị đồ
dùng đồ chơi tuy đã được trang bị nhưng vẫn chưa đáp ứng cho một số hoạt
động, đặc biệt là hoạt động làm quen âm nhạc.
Trẻ lớp lá đa số là con em dân tộc thiểu số, phần lớn các cháu lần đầu tiên
đến trường nên việc tiếp xúc với ngôn ngữ tiếng Việt còn gặp nhiều khó khăn,
đa số trẻ còn sử dụng ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ trong giao tiếp khi đến trường.
Một số cha mẹ học sinh chưa nhận thức đúng được tầm quan trọng của
việc cho con em đến trường Mầm non theo đúng độ tuổi. Kiến thức về chăm sóc
cũng như kỹ năng nuôi dạy con của phụ huynh còn hạn chế.
Trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, chưa tự tin vào bản thân do nhu cầu
tiếp xúc với mọi người chưa nhiều cha mẹ đi làm rẫy làm gạch vào tối trẻ đi
theo nên nghỉ nhiều và đi học thì hay ngủ gật tiếp thu bài chưa tốt gây ảnh hưởng
rất nhiều quá trình giảng dạy của cô và trẻ.
Nguyên nhân khách quan:
Ưu điểm: Trường có khuôn viên rộng rãi do ĐăkMan xây dựng, không gian
thoáng mát, môi trường học tập trong và ngoài lớp vui chơi của trẻ sạch sẽ, an
toàn, ngoài ra lớp còn được sự quan tâm chặt chẽ của ban lãnh đạo nhà trường.
Tập thể giáo viên luôn nhiệt tình trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, công tác
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 5
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
tuyên truyền tốt tới các bậc cha mẹ học sinh biết được tầm quan trọng của việc
đưa trẻ đến trường đúng độ tuổi.
Trẻ hứng thú tham gia các hoạt động cũng như hứng thú với những đồ
dùng, đồ chơi và sử dụng những đồ dùng, đồ chơi âm nhạc một cách tích cực, có
hiệu quả; trẻ thích được thể hiện mình qua các hoạt động làm quen âm nhạc.
Hạn chế: Các cháu học sinh con em đồng bào dân tộc thiểu số do bố mẹ đi
làm rẫy, làm gạch đời sống kinh tế của một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm
đến việc học của con em làm giảm sút tình trạng học tập của trẻ hằng ngày trên
lớp.
Đời sống kinh tế của một số phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn nên sự
quan tâm, chăm sóc và giáo dục trẻ chưa cao.
Một số cha mẹ học sinh chưa nhận thức đúng được tầm quan trọng của
việc cho con em đến trường Mầm non theo đúng độ tuổi. Kiến thức về chăm sóc
cũng như kỹ năng nuôi dạy con của phụ huynh còn hạn chế.
Trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, chưa tự tin vào bản thân do nhu cầu
tiếp xúc với mọi người chưa nhiều cha mẹ đi làm rẫy làm gạch vào tối trẻ đi
theo nên nghỉ nhiều và đi học thì hay ngủ gật tiếp thu bài chưa tốt gây ảnh hưởng
rất nhiều quá trình giảng dạy của cô và trẻ.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp.
a. Muc tiêu cua giai phap:
̣
̉
̉
́
Từ những nguyên nhân, các yếu tố thực trạng nêu trên tôi lựa chọn các giải
pháp, pháp biện pháp phù hợp. Những biện pháp đó nhằm mục đích giúp trẻ hứng
thú tham gia các hoạt động nói chung và hoạt động âm nhạc nói riêng.
Lựa chọn các giải pháp biện pháp phù hợp sẽ giúp trẻ tham gia hoạt động
âm nhạc tốt hơn trẻ thích thú đến trường giải quyết được vấn đề từ lòng tin đến
thay đổi cách nhìn của các bạc cha mẹ khi đưa con em đi học ở trường lơp mầm
non, từ đó giáo viên biết cách thu hút trẻ đến trường và tăng tỷ lệ trẻ đi học chuyên
cần.
Khi áp dụng những biện pháp này thành công sẽ mang lại kết quả sau:
Giáo viên có định hướng rõ ràng trong việc xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm.
Trẻ phát triển đồng đều các lĩnh vực, phát huy tính tích cực của trẻ, giúp trẻ
hứng thú hơn trong mọi hoạt động.
Trẻ mạnh dạn, tự tin,linh hoạt trong quá trình xử lý tình huống hằng ngày
đồng thời giúp trẻ phát triển tốt hơn về mọi mặt.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 6
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Cha mẹ học sinh thấy được sự thay đổi của con em mình, từ đó có sự phối
hợp tốt hơn giữa nhà trường, giáo viên và cha mẹ trẻ
b. Nôi dung va cach th
̣
̀ ́
ưc th
́ ực hiên giai phap:
̣
̉
́
Biện pháp 1: Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, lập kế hoạch giáo dục
phù hợp với độ tuổi của trẻ lớp lá 4.
Tìm hiểu về gia đình nơi trẻ đang sống những thuận lợi khó khăn của từng
trẻ để tìm ra biện pháp chăm sóc và giáo dục trẻ một cách tốt nhất: Ngay từ đầu
năm học được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp lá 4, học sinh đa số con em đân
tộc thiểu số nên tôi đã đi sâu tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý từng trẻ nhu cầu học
của trẻ suy nghĩ hằng ngày qua biểu hiện của trẻ tạ lớp.
Ví dụ: Trẻ hôm nay đi học buồn không tham gia vào hoạt động học nhất là
hoạt động môn âm nhạc, tìm hiểu trẻ xem nguyên nhân vì sao trẻ có đau ốm gì
không? hay gia đình trẻ có chuyện gì buồn không, thông qua hoạt động trò chuyện
cùng trẻ tìm hiểu tâm lý trẻ, hay trao đổi cùng phụ huynh khi trả trẻ xem tình hình
trẻ ngày hôm đó như thế nào, và thông qua giao tiếp bạn bè trẻ xem trẻ nguyên nhân
gì trẻ có biểu hiện như vậy.
Bám sát kế hoạch giáo dục của nhà trường đầu năm học, bám sát kế hoach
xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm của nhà xuất bản giáo dục trên cơ sở đó
xây dựng kế hoạch năm, chủ đề tuần có 13 tiêu chí gồm 24 chỉ số đề ra các kế
hoạch chăm sóc giáo dục trẻ phù hợp với tình hình của lớp mình, của địa phương
nơi trẻ đang sống và sinh hoạt. Dựa vào tiêu chí 3: Đa dạng các hình thức giao tiếp
với cha mẹ trẻ. Chỉ số 8: Có đa dạng hình thức giao tiếp trực tiếp.
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt trẻ khác nhau về thể chất tình cảm trí
tuệ, hoàn cảnh gia đình. Vì vậy đặc điểm tâm sinh lí cũng khác nhau. Do đó việc
lựa chọn bài hát để dạy cho trẻ cũng khác nhau, kể cả trò chơi âm nhạc cũng vậy.
Với trẻ mẫu giáo 56 tuổi, trẻ hát một cách tình cảm không phải gắng sức, âm
thanh mềm mại, nhẹ nhàng ở âm vực Rề – Đô, biết giữ hơi trước lúc bắt đầu hát
hoặc giữa các đoạn nhạc. Hát lời hát rõ ràng, bắt đầu và kết thúc bài hát đúng lúc,
bắt vào giai điệu một cách chính xác. Hát to dần, nhỏ dần với các tốc độ khác nhau
một cách tự tin khi có nhạc đệm hoặc không có nhạc đệm cùng với người lớn. Hát
đơn ca những bài hát quen thuộc. Chính vì vậy giáo viên cần hiểu biết về hướng
lựa chọn bài hát có chất lượng nghệ thuật, phù hợp với tuổi đi sâu vào thế giới của
trẻ, điều này giúp trẻ hứng thú hơn khi tham gia hoạt động âm nhạc và đạt kết quả
tốt hơn.
Về lời ca: chọn các bài hát có nội dung giáo dục phù hợp với chủ đề trong
năm học, các bài hát nhẹ nhàng tình cảm, vui nhộn, dễ nhớ dễ thuộc …
Ví dụ: Như bài hát “Qủa” – với giai điệu vui tươi nhộn nhịp, ngôn ngữ dễ
hiểu và có nội dung giáo dục cao phù hợp chủ đề nói về đặc điểm các loại quả
đồng thời cũng phù hợp với chủ đề “Thế giới thực vật –Tết và mùa xuân”
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 7
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Về giai điệu: Các bài hát có giai điệu vui tươi, trong sáng, nhẹ nhàng thu hút
trẻ. Chọn những bài hát có giai điệu phù hợp với chủ đề nội dung bài hát cần
truyền tải cho trẻ.
Ví dụ: Bài hát “Chú voi con ở Bản Đôn” phù hợp với chủ đề: “Những con
vật sống trong rừng” về giai điệu vui tươi hồn nhiên giúp trẻ hiểu đặc điểmchú voi
con ở Bản Đôn
Về nội dung bài hát: Chọn những bài hát phù hợp với chủ đề trẻ đang học có
tính nhân văn cao giáo dục trẻ biết yêu thương ông bà cha mẹ .
Ví dụ :bài hát “Cháu yêu cô chú công nhân” phù hợp với chủ đề: “Những
nghề bé biết” về giai điệu vui tươi hồn nhiên nội dung thì sâu sắc nhắc trẻ công
việc hằng của cô chú công nhân yêu thương quý trọng công việc của mọi người
trong cuộc sống giáo dục trẻ sâu sắc về nhân văn qua hoạt động âm nhạc
Việc lựa chọn bài hát phù hợp cho trẻ rất quan trọng, nó giúp trẻ cảm nhận
được âm nhạc tốt hơn, hứng thú hơn và mang đến kết quả cao hơn.
Biện pháp 2: Tạo môi trường âm nhạc trong và ngoài lớp để kích thích trẻ
tích cực tham gia hoạt động âm nhạc.
Do đặc điểm của lứa tuổi mầm non là chủ yếu tư duy trực quan, cho nên để
tổ chức được các hoạt động âm nhạc thành công thì việc sắp xếp, tạo môi trường
hấp dẫn sẽ lôi cuốn trẻ, tạo cho trẻ hứng thú muốn tham gia hoạt động là rất cần
thiết.
Trẻ với góc âm nhạc và động âm nhạc cùng phụ huynh
Vì vậy, giáo viên phối hợp với phụ huynh cung cấp nguyên vật liệu phế thải
hay nguyên vật liệu có địa phương như tre, trúc, lon ,chai nhựa , vỏ dừa…. tạo
nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn xung quanh lớp như đàn, thanh gõ, dàn trống,
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 8
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
trống lắc, … để thu hút trẻ vào góc chơi và thể hiện được khả năng âm nhạc của
mình. Trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những kỹ năng
âm nhạc qua các trò chơi và hoạt động sáng tạo làm phát triển khả năng sáng tạo của
trẻ. Do đó, cần chú ý tận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc một cách phù hợp
và chú ý bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần
gũi, thoải mái cho trẻ.
Cung cấp cho trẻ nhiều nguồn âm thanh: các loại lon, thùng thiếc, hột hạt,
gạo, các loại đá, các dụng cụ nhà bếp, khối gỗ, chén bằng nhôm. Có thể để giấy
báo hay những loại giây phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều kiện cho trẻ sáng tạo ra
các kiểu áo váy... theo ý tưởng cá nhân, phục vụ cho biểu diễn văn nghệ và nhảy
múa tự do.
Tất cả những đồ dùng, đồ chơi bài trí ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và sử
dụng. Và bố trí góc âm nhạc cần chú ý sao cho ở nơi đó tiếng ồn ào trẻ tạo ra tại
góc không ảnh hưởng, làm phiền đến những hoạt động yên tĩnh ở góc khác.
Để kích thích tính tò mò, ham hiểu biết, lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc,
phải luôn chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau định kỳ
để trẻ không nhàm chán qua các chủ đề trong năm, tạo điều kiện cho trẻ sử dụng
tối đa các đồ dùng, đồ chơi. Tại góc âm nhạc khuyến khích trẻ tự làm hay cùng trẻ
trang trí một số đồ dùng đồ chơi để vỗ hay gõ đệm bài hát nhằm gây hứng thú cho
trẻ khi sử dụng.
Đồ dùng tự tạo giúp trẻ hứng thú hơn trong hoạt động âm nhạc
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 9
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Có thể cho trẻ phối hợp chơi với nhóm tạo hình trang trí váy áo làm mặt nạ
hóa trang, ... Trẻ sẽ vô cùng thích thú khi được sử dụng đồ dùng do chính trẻ tạo
ra, để thực hiện các hoạt động âm nhạc.
Ví dụ :Trẻ ngồi ở góc tạo hình
Hình ảnh âm nhạc góc tạo hình cắt dán tạo trang phục âm nhạc
Môi trường âm nhạc ngoài lớp:
Có thể dùng các thùng lớn tạo thành trống ghép lại với nhau tạo dựng sân
khấu âm nhạc ngoài sân thu hút trẻ tham gia hoạt động âm nhạc văn nghệ dịp lễ.
Tạo môi trường âm nhạc xung quanh trẻ tất cả các hoạt động hằng ngày
của trẻ là điều rất cần thiết đối với trẻ mẫu giáo, trẻ rất nhạy cảm với những đồ
dùng đồ chơi màu sắc sặc sỡ. Do đó tạo môi trường đồ dùng đồ chơi phong phú, đa
dạng và ở trạng thái mở là giúp trẻ mạnh dạn thể hiện khả năng âm nhạc của mình
cũng đồng thời giúp trẻ học hỏi nhau và sửa cho nhau những câu hát chưa đúng lời,
đúng giai điệu.
Biện pháp 3: Chuân bi đây đu đô dung, đô ch
̉
̣ ̀ ̉ ̀ ̀
̀ ơi và cách bố trí sắp xếp đồ
dùng, đồ chơi để thu hút trẻ hứng thú tham gia hoat đông âm nh
̣
̣
ạc.
Trên cơ sở đã xác định những nội dung cần xây dựng và những thứ có thể
lưu giữ lại được từ chủ đề trước thì phải có kế hoạch mua sắm, sưu tầm, làm đồ
dùng đồ chơi để phục vụ cho chủ đề mới.
Ví dụ: Từ chủ đề: “Thế giới thực vật” chuyển sang chủ đề “Thế giới động
vật” có thể lưu thành tranh mảng tường “tranh chủ đề với một số cây xanh, hàng
rào, thảm cỏ… có thể bổ sung thêm: mô hình chuồng các con vật, các con vật bằng
chất liệu khác nhau: nhựa, vải, bông… hoặc có thể kết hợp với gia đình để huy
động phụ huynh đóng góp ủng hộ một số thức ăn cho con vật, sưu tầm một số
tranh ảnh về các loài động vật hoặc mang đến lớp cho mượn một vài con vật thật
như mèo, gà,…Tân dụng các nguồn nguyên liệu, phế liệu như chai lọ can dầu
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 10
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
ăn ....bằng sự khéo léo của các cô và trẻ giúp tạo ra vật liệu tự tạo phục vụ nhu cầu
học âm nhạc của trẻ.
Đồ dùng cô làm: những thứ cô phải làm là những thứ có tính chất giới thiệu
chủ đề hoặc khó làm hơn do cần sự khéo léo thể hiện bố cục, đường nét, màu sắc.
Đồ dùng phục vụ âm nhạc giúp trẻ hứng thú hơn trong hoạt động âm nhạc
như: Trống lắc, phách tre, trống tròn….
Ví dụ: Trống lắc có thể làm từ vỏ lon nước cắt đôi ra bỏ hạt đá hay sỏi vào
trong dán keo cẩn thận trẻ cầm không bị thương, hay cây tre trúc cắt ra đoạn hai
thanh đập vào nhau tạo ra tiếng kêu làm phách tre, trống từ hộp bánh bằng nhôm
hay sắt…
Giáo viên tuy không phải là nghệ sĩ biểu diễn nhưng giọng hát cần chuẩn
xác, diễn cảm kết hợp động tác, điệu bộ phù hợp mang lại cho trẻ niềm vui. Giáo
viên cần nghiên cứu tìm tòi cách thể hiện sáng tạo, trình bày tác phẩm dưới nhiều
hình thức khác nhau để thu hút sự tập trung, chú ý của trẻ, lôi cuốn trẻ mong muốn
được tự thể hiện mình.
Trẻ mẫu giáo là giai đoạn rất nhạy cảm, dễ cảm xúc với những sự vật, sự
việc xung quanh. Do đó, việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ phải tự nhiên và
lôi cuốn. Đồ dùng đồ chơi âm nhạc đa dạng sử dụng nhiều nguyên vật liệu khác
nhau lôi cuốn trẻ rất hứng thú và thích được tham gia, giáo viên có thể sử dụng
nhạc baet để dạy cho trẻ qua trình chiếu màn hình ti vi hay PowerPoint.
Khả năng âm nhạc của giáo viên tốt thì sẽ dễ giúp trẻ hứng thú và hòa cùng
cô nhanh hơn. Tuy nhiên khi khả năng của mình chỉ ở mức độ là khá, trung bình thì
việc biết sử dụng đồ dùng, dụng cụ thành thạo và hiệu quả cũng giúp giáo viên
phát triển khả năng âm nhạc của trẻ bằng cách thu hút trẻ hứng thú tham gia vào
các hoạt động cô tổ chức.
Biện pháp 4: Gây hứng thú cho trẻ bằng trang phục, đạo cụ khi tham gia
hoạt động âm nhạc.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 11
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Như chúng ta đã biết, trẻ em rất thích điều mới lạ, thích cái đẹp. Nên việc
trẻ được mặc những trang phục không giống đồ mình mặc hàng ngày hay những
trang phục màu sắc đẹp trẻ rất thích. Không nhất thiết là trong các ngày hội ngày lễ
chúng ta mới tạo cho trẻ đẹp và mới lạ mà ngay trong các giờ âm nhạc hàng ngày
giáo viên cũng cần tạo cảm giác mới lạ cho trẻ qua các trang phục phù hợp với nội
dung bài hát.
Ví dụ: Khi dạy cho trẻ hát các bài dân ca quê hương nhẹ nhàng thì giáo viên
có thể cho trẻ được mặc những trang phục phù hợp với bài hát, khác với đồ của bé
thì chắc chắn bé sẽ vui hơn, thích hơn và học tốt hơn.
Hình ảnh trẻ hát múa biểu diễn văn nghệ cho xã nhà và cùng cô múa hát dân ca cấp
huyện
Hát múa các bài về tây nguyên được mặc trang phục của vùng miền đó trẻ
cũng sẽ thích thú hơn.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 12
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Hình ảnh trẻ múa trang phục tây nguyên
Mỗi chúng ta nói chung và trẻ em nói riêng được mặc đẹp, diện đẹp sẽ làm
cho chúng ta tự tin hơn. Do đó, để trẻ yêu âm nhạc, hứng thú học âm nhạc thì ngoài
phương pháp linh hoạt thì việc giáo viên kết hợp cho trẻ được sử dụng trang phục
trong quá trình tham gia hoạt động cũng góp phần cho hoạt động sôi nổi, đạt kết
quả hơn.
Biện pháp5: Phát huy tính tích cực của trẻ trong hoạt động âm nhạc.
Để khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ được tốt hơn, thì điều đầu tiên giáo
viên nên làm là giúp trẻ hứng thú, tích cực khi được tham gia vào các hoạt động âm
nhạc. Việc đưa âm nhạc đến với trẻ, giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì
lớn lao, mà hơn hết là giáo viên phải tạo cho trẻ cơ hội được cảm thụ âm nhạc và
thể hiện năng khiếu của bản thân. Bởi trẻ ở lứa tuổi mầm non là "Học bằng chơi
chơi mà học" theo chương trình giáo dục Mầm non. Do đó chúng ta cho trẻ cảm
nhận âm nhạc bằng nhiều hình thức khác nhau. Cụ thể:
Hoạt động âm nhạc có chủ đích:
Cho trẻ tiếp xúc với âm nhạc thông qua hoạt động có chủ đích, tức là trực
tiếp dạy cho trẻ hát, múa, vận động, chơi các trò chơi âm nhạc để nâng cao khả
năng âm nhạc cho trẻ thì quá trình tổ chức hoạt động có chủ đích cần có sự linh
hoạt để trẻ hứng thú tham gia, từ đó hiệu quả trẻ tiếp thu được sẽ tốt hơn.
Trong hoạt động dạy hát: chúng ta chọn phần trọng tâm là ca hát thì nội
dung chính là tập cho các cháu hát thuộc, rõ lời bài hát và đúng nhịp. Tuy nhiên
phương pháp tổ chức cho trẻ cần được cô giáo lựa chọn phù hợp với khả năng của
trẻ, không áp đặt, không gò ép trẻ mà cần phải nhẹ nhàng, linh hoạt và tạo sự hứng
thú cho trẻ.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 13
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Nếu trẻ hoàn toàn chưa biết bài hát này thì giáo viên sẽ hát mẫu rồi tập cho
trẻ hát từng câu rõ lời và đúng giai điệu, còn như có một số trẻ đã biết thì giáo viên
nên đồng thời khuyến khích trẻ hát cùng và cần chú ý trong khi trẻ hát đoạn nào
chưa đúng lời hoặc giai điệu thì giáo viên sẽ sửa cho trẻ ở đoạn đó bằng cách cô
giáo hát trước trẻ hát sau. Do nhu cầu lấy trẻ làm trung tâm khi trẻ đã nhớ lời rồi thì
hình thức dạy hát không còn nữa nhất đối với trẻ 56 tuổi trẻ được học mọi lúc
mọi nơi nhất môn hoạt động âm nhạc, trẻ được học, ôn bài tìm hiểu bài hát trong
mọi lúc mọi nơi tất cả các hoạt động. Cô hướng trẻ tham gia hoạt động âm nhạc
theo nhiều hình thức: vận động theo nhịp bài hát, vỗ tay theo nhịp, vận động sáng
tạo trên cơ thể trẻ…..Cô giáo cần thay đổi hình thức như sử dụng đàn (nếu cô biết
đàn) để trẻ cùng hát với cô theo đàn, còn không cô có thể tải nhạc rồi mở cho trẻ
hát cùng cô theo nhạc… Với trẻ khi có thêm âm thanh vui nhộn trẻ sẽ hứng thú hơn,
không nên để trẻ trong một tư thế lâu là ngồi hát, đứng hát. Mặt khác giáo viên cần
tổ chức thi đua, có khen thưởng để kích thích trẻ hứng thú hơn.
Ví dụ: Một tiết hoạt động âm nhạc cô có thể dẫn dắt lôi cuốn trẻ vào bài
bằng một hội thi bé yêu ca hát, hay có thể tạo dựng một tình huống trẻ vào bài chủ
đề: “Bé đi đường an toàn” tạo dựng tình huống cho trẻ đạp xe đạp làm “bác đưa
thư vui tính” dẫn dắt vào bài hát chủ đề thu hút trẻ. Trong quá trình hoạt động âm
nhạc cô cho trẻ chọn hình thức vận động của mình theo ý thích của trẻ vỗ tay theo
nhịp, múa , vận động sáng tạo trên cơ thể theo nhóm, cá nhân, tổ của trẻ. Không áp
đặt trẻ làm theo cô phát triển hết khả năng sáng tạo của trẻ giúp trẻ hứng thú tham
gia hoạt động sôi nổi hơn tiết dạy đạt kết quả hơn.Kết thúc vận động chính cô hát
cho trẻ nghe cô cùng trẻ hát vận động cùng cô nếu trẻ thích như bài hát: “Anh phi
ông ơi” cô giảng nội dung hỏi trẻ bạn nào thích làm phi công lên thực hiện vận
động theo bài hát cùng cô khuyến khích trẻ tự do chủ động. Trò chơi âm nhạc cô
giúp trẻ chọn trò chơi phù hợp với trẻ thu hút trẻ hứng thú tham gia chơi, lồng ghép
bài hát chủ đề nhạc không lời tăng thêm tính sôi động kích thích trẻ.
Tuy nhiên việc làm này giáo viên không nên lặp đi lặp lại trong tất cả các giờ
hoạt động âm nhạc, trẻ sẽ nhàm chán cho trẻ. Cũng là dạy hát, dạy vận động theo
nhịp bài hát nhưng hôm sau giáo viên có thể không sử dụng đàn mà có thể cho trẻ sử
dụng thêm dụng cụ âm nhạc cho trẻ em như xắc xô, thanh gõ, trống lắc … để kết
hợp khi trẻ đã nhớ lời có thể hát cùng cô kết hợp sử dụng các dụng cụ âm nhạc mà
trẻ tự tạo ra.
Hay khi dạy trẻ vận động (múa), giáo viên cũng có thể linh hoạt được. Tùy
theo nội dung lời ca và tính chất và tốc độ của bài để lựa chọn sao cho phù hợp.
Giáo viên cho trẻ đứng thành vòng tròn hay vòng cung hoặc đội hình thể dục và giữ
khoảng cách nhất định giữa giáo viên và trẻ để có thể bao quát được và trẻ cũng đễ
theo dõi và làm theo động tác của cô. Ngoài ra giáo viên có thể kích thích tính sáng
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 14
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
tạo cho trẻ, đặt các câu hỏi và tạo cơ hội cho trẻ được thể hiện mình như: “Với bài
hát này chúng ta sẽ kết hợp được với những vận động nào phù hợp với nhịp điệu
bài hát” Mời trẻ làm và khi tạo cơ hội cho trẻ được thể hiện rồi giáo viên có thể
dẫn dắt vào hoạt động mình muốn hướng tới. Chính những điều đó trẻ sẽ hứng thú
hơn, vừa được thể hiện theo sáng tạo đồng thời có thêm một cách thể hiện mới là
cô chỉ dẫn.. Nhưng trọng tâm vẫn là múa theo bài hát.
Trẻ trong hoạt động âm nhạc
Đối với hoạt động vận động theo nhạc, giáo viên cho trẻ nghe bài hát bản
nhạc có trong chủ đề. Cô cùng trẻ trò chuyện về nội dung cũng như tính chất âm
nhạc của bài hát đó. Sau đó cô gợi mở cho trẻ: Để bài hát sinh động hơn chúng ta
chọn vận động nào để cho phù hợp với giai điệu bài hát ? Dựa vào gợi ý của cô, trẻ
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 15
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
có thể đưa ra ý kiến như: vỗ tay theo tiết tấu chậm hoặc tiết tấu tổng hợp theo bài
hát. Từ đó cô chọn vận động chính cho bài hát và cho lớp thể hiện nhiều lần theo
hình thức đó. Khi trẻ đã thực hiện thành thạo rồi cô cho trẻ tự vận động theo sở
thích của trẻ dưới hình thức tổ, nhóm hoặc dùng các dụng cụ gỗ đệm. Bên cạnh đó
cô có thể gợi ý cho trẻ cách thể hiện vận động theo nhạc trên các bộ phận trên cơ
thể.
Ví dụ: Bài hát “ Cái mũi” trẻ có thể vừa hát vừa mô phỏng chỉ tay vào mũi.
Hoặc bài hát: “Đố bạn” trẻ vừa hát vừa mô phỏng dáng điệu của các con vật phù
hợp với nhịp điệu của bài hát.
Ngoài các cách vận động trên cơ thể giáo viên có thể gợi mở, sáng tạo
khuyến khích trẻ nhảy rum ba, cha cha…để cho tiết dạy được phong phú hơn.
Khi cho trẻ nghe hát: Tất cả các hoạt động đều phải được triển khai một
cách liên hoàn nhịp nhàng và linh hoạt. Giữa một hoạt động nhỏ cần có sự liên kết
hợp lí tránh nhàm chán, đơn điệu, tẻ nhạt.
Ví dụ sau khi cô hát cho trẻ nghe 1 – 2 lần giáo viên có thể cho trẻ đọc lời ca
rồi hỏi về nội dung bài, cho trẻ đặt tên bài , tiếp đến trò chơi, rồi cho trẻ nghe lại
bài theo hình thức khác.
Một trong những cách cho trẻ làm quen với âm nhạc là tổ chức các trò chơi
âm nhạc cho trẻ tham gia.Thông qua trò chơi trẻ trực tiếp thực hiện và cảm nhận
sự nhanh chậm, cao thấp to nhỏ của âm thanh một cách tự nhiên nhất. Bên cạnh đó
tổ chức cho trẻ tham gia chơi không những giúp trẻ cảm nhận về âm thanh tốt mà
còn giúp trẻ phát triển trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Khi tổ chức chơi giáo viên
giới thiệu trò chơi, phổ biến cách chơi một cách ngắn gọn, rõ ràng.
Ví dụ: Trò chơi “Tai nhanh hơn” Giáo viên xếp 4 cái ghế trẻ đứng xung
quanh chọn 6 trẻ lên chơi lần lượt trẻ đi vòng tròn hát bài hát chủ đề khi nghe hiệu
lệnh cảu cô vỗ tay hay lắc sắc xô trẻ chon cho mình một cái ghế để ngồi bạn nào
nhanh hơn sẽ có chỗ ngồi bạn nào chậm hơn sẽ mất quyền chơi tiếp về chỗ cứ
như vậy đến bạn cuối cùng.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 16
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Trẻ đang chơi trò chơi trong giờ âm nhạc
Khi tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động âm nhạc để trẻ luôn hứng thú người
giáo viên phải hết sức linh hoạt, không nhất nhất là dạy hát hay dạy vận động chỉ
đúng từng đó thời gian, mà tùy thuộc vào sự hứng thú của trẻ để kéo dài hơn hay
nên dừng tại đó hoặc đi đủ ba hoạt động dạy hát (hoặc vận động) rồi nghe hát,
chơi trò chơi âm nhạc. Tất cả tùy vào trẻ để giáo viên có thể linh hoạt lựa chọn
hoạt động và phương pháp phù hợp.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 17
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Trẻ mẫu giáo “Học bằng chơi, chơi mà học”, do đó giáo viên nên tổ chức
dưới hình thức là trò chơi hoặc chương trình âm nhạc thì sẽ thu hút được sự tham
gia tích cực hơn của trẻ.
Ví dụ: Qua hoạt động dạy giáo viên thu bằng cách dẫn dắt vào chương trình
“Trò chơi âm nhạc” sẽ hiệu quả hơn là giáo viên vào dạy trực tiếp trẻ bài hát. Hoặc
thay vì cuối chủ đề cho trẻ ôn lại các bài hát, trò chơi thì giáo viên tổ chức biểu
diễn văn nghệ cuối chủ đề. Trẻ được thi đua được trình diễn trước đám đông khả
năng âm nhạc của mình sẽ giúp trẻ hứng thú hơn.
Chính việc tổ chức linh hoạt các phương pháp giúp trẻ hứng thú và yêu thích
giờ học âm nhạc hơn. Từ đó giúp trẻ có tình yêu với âm nhạc và nâng cao dần khả
năng cảm thụ âm nhạc cho trẻ.
Âm nhạc qua hoạt động dạo chơi, tham quan
Trẻ nhỏ rất thích khám phá điều mới lạ, các buổi dạo chơi tham quan là cơ
hội cho trẻ thỏa mãn nhu cầu khám phá của mình. Qua các buổi dạo chơi tham quan
này giáo viên cũng cần mang âm nhạc đến với trẻ. Cho trẻ cùng hát tập thể theo
chủ đề vừa tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho trẻ khi được đi dạo chơi tham
quan đồng thời cũng là cơ hội để chúng ta ôn lại lời bài hát cho trẻ và giúp trẻ cảm
nhận chính xác hơn giai điệu của bài hát qua việc kết hợp vỗ theo các loại tiết tấu
khác nhau.
Ví dụ: Cô và trẻ cùng nhau đi dạo chơi vườn hoa , tham quan vườn rau của
trường lồng ghép hoạt động âm nhạc hát bài hát chủ đề cho trẻ hứng thú vui chơi
khi được đi tham quan dạo chơi cùng cô.
Hình ảnh trẻ tham quan dạo chơi cùng cô
Việc tạo cơ hội cho trẻ được tiếp xúc và cảm nhận âm nhạc ở mọi lúc, mọi
nơi là điều rất cần thiết. Trẻ nghe nhiều, tai nghe của trẻ sẽ phát triển và cảm
nhận chính xác hơn giai điệu để từ đó hát đúng lời, đúng giai điệu và hay hơn, tự tin
thể hiện trước đám đông nhiều hơn.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 18
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Âm nhạc tích hợp trong đón, trả trẻ và thể dục sáng:
Âm nhạc đến với trẻ không nhất thiết là vào giờ hoạt động âm nhạc mà âm
nhạc có thể đến với trẻ bất cứ lúc nào. Trẻ càng được tiếp xúc nhiều với âm nhạc
thì sẽ hình thành dần trong trẻ tình yêu âm nhạc, từ đó khả năng âm nhạc cũng
được nâng cao. Hơn thế nữa âm nhạc còn là phương tiện hữu hiệu để tổ chức các
hoạt động học khác.
Sáng sớm khi vừa đến lớp, giáo viên cần mở nhạc theo chủ đề để cho trẻ cảm
thấy vui tươi, phấn khởi khi được đến trường. Nhạc cất lên ngày mới cho trẻ là
phải vui, rộn ràng kích thích sự hứng thú của trẻ, tạo cảm giác an toàn cho trẻ, để
trẻ quên đi cảm giác xa bố mẹ. Cụ thể là các bài hát như “Vui đến trường” chủ đề:
Trường mầm non “Cô giáo em” chủ đề: Nghề dạy học.
Để khởi động một ngày mới cho trẻ, vào buổi tập thể dục sáng cô mở nhạc
cho trẻ trong quá trình đi, chạy, tập các động tác là rất quan trọng, nó kích thích trẻ
vui vẻ, tự tin hơn khi thực hiện các động tác cùng cô. Đồng thời, khi tập với nhạc
trẻ cảm nhận được nhịp điệu của bài hát, những bài hát dành cho trẻ tập thể dục
thường là nhạc vui có tiết tấu nhanh, mạnh. Cụ thể như: “Tập thể dục buổi sáng”,
cô giáo có thể cho trẻ tập các động tác cơ bản theo nhạc sau đó cô mở nhạc nền
hoặc kết hợp bài hát cho trẻ nhảy hay các vũ điệu tự do mà trẻ yêu thích.
Ví dụ:Bài “trời nắng trời mưa” chủ đề: Hiện tượng tự nhiên cho trẻ nghe
nhạc hát theo bài hát vận động múa các động tác chú thỏ trong bài hát.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 19
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Hình ảnh trẻ tập thể dục buổi sáng kết hợp các điệu nhảy
Âm nhạc tích hợp trong hoạt động ngoài trời và hoạt động góc:
Không những thế trong các hoạt động ngoài trời; hoạt động góc hay hoạt
động có chủ đích khác; có thêm một chút nhạc, trẻ được hát, được vận động theo
nhạc sẽ kích thích trẻ tích cực hơn để tiếp tục hoạt động, nếu không có âm nhạc
hoạt động học trở nên khô khan, chưa khơi dậy được sự hứng thú của trẻ vì vậy
việc lồng ghép tích hợp âm nhạc vào các hoạt động là một điều không thể thiếu đối
với trẻ.
Ví dụ: Khi cho trẻ ra hoạt động ngoài trời khám phá vườn cổ tích với chủ
đề: “Sắc hoa mùa xuân” giáo viên cho trẻ hát bài “Ra vườn hoa em chơi”, vừa kích
thích trẻ hứng khởi hơn khi được ra sân, và cũng là giáo dục trẻ khi vào vườn cổ
tích của trường không được bứt hoa bẻ cành, … đồng thời qua việc hát đó trẻ thuộc
lời bài hát hơn, cảm nhận được niềm vui ở trong giai điệu của bài hát.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 20
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Trẻ hoạt động âm nhạc ngoài trời
Phối hợp với các môn học khác:
Việc dùng các phương tiện diễn tả âm nhạc nhu một công cụ hữ hiệu để kết
hợp với các hoạt động giáo dục khác như làm quen với toán, chữ cái, môi trường…
đã trở nên phổ biến trong các hoạt động giáo dục.
Trong hoạt động làm quen với toán: giáo viên có thể sử dụng âm nhạc giúp
trẻ làm quen với các con số một cách tự nhiên, nhẹ nhàng thông qua với các trò chơi
với lời ca có số, số người tham gia…Nếu như hoạt động thể chất có thêm phần âm
nhạc thì các vận động của trẻ sẽ trở lên dễ dàng và giúp trẻ học hứng thú hơn
nhiều.
Ví dụ: Trong tiết toán muốn cất đồ dùng cô cho trẻ làm theo hiệu lệnh:
“Gió thổi gió thổi
Thổi gì thổi gì?”
Trẻ cất đồ dùng theo cô hứng thú tahm gia hoạt động nhanh chóng cô tuyên dương
khen ngợi trẻ.
Trong hoạt động làm quen văn học: Để trẻ cảm thụ văn học tốt nhất hiểu
sâu sắc hơn nội dung câu chuyện bài thơ giáo viên cần lựa chọn lồng ghép tích hợp
âm nhạc để tổ chức cho hoạt động làm quen văn học hấp dẫn hơn hứng thú hơn.
Ví dụ: Khi dạy thơ “Chim chích bông” chủ đề thế giới thực vật tôi cho trẻ hát
bài: “chim chích bông” (Nguyễn Viết Bình phổ nhạc ) làm nội dung tích hợp.
Trong tiết tạo hình: Kích thích sáng tạo trí tưởng tượng của trẻ trong quá
trình tham gia hoạt động tạo hình cần lồng ghép hoạt động âm nhạc vào.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 21
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Ví dụ: Tạo hình “xé dán đàn cá” tôi cho trẻ hát bài “cá vàng bơi” nhẹ nhàng kích
thích hứng thú gợi nhớ hình ảnh đàn cá.
Trong tiết giáo dục thể chất: Hoạt động chủ đích trẻ vận động cô mở nhạc
nhẹ không lời kích thích trẻ hưng phấn sôi động hơn trong tiết dạy.
Ví dụ: Chủ đề: “Bé đi đường an toàn” cô có thể mở nhạc không lời bài: “Em đi
qua ngã tư đường phố” cho trẻ nghe kích thích trẻ tham gia âm nhạc làm sôi động
cho tiết dạy.
Trong tiết làm quen chữ cái: Cô kết hợp âm nhạc qua hoạt động mở đầu trò
chuyện dẫn dắt vào bài.
Ví dụ: Làm quen chữ g, y chủ đề: hiện tượng tự nhiên kết hợp âm nhạc cho
trẻ hát bài: “Cho tôi đi làm mưa với” dẫn vào hoạt động chủ đề vào bài cho sôi nổi.
Trong tiết khám phá khoa học: Gây hứng thú cho trẻ trong quá trình hoạt
động học cô có thể dùng âm nhạc bài hát trong chủ đề để chuyển đổi đội hình hay
hoạt động này qua hoạt động khác.
Ví dụ: Trò chuyện về nghề dạy học cô kết hợp cho trẻ hát bài: Cô giáo em
phù hợp với chủ đề.
Âm nhạc trong hoạt động chiều:
Hay ở hoạt động chiều, giáo viên cần cho trẻ được thể hiện khả năng âm
nhạc của mình, đó là tạo cơ hội cho trẻ được nghe nhạc, nghe hát, được vận động
với nhạc theo ý muốn của mình, hay tổ chức cho trẻ chơi một trò chơi âm nhạc.
Đây chính là lúc giáo viên củng cố lại các bài hát, múa, trò chơi âm nhạc trẻ đã
được học, trẻ được ôn luyện trẻ sẽ hát đúng lời hơn, múa dẻo đẹp hơn và chơi trò
chơi thành thạo hơn … Giáo viên không gò bó trẻ và có khích lệ tích cực đến trẻ, có
cổ vũ trẻ kịp thời khi trẻ có ý thức sáng tạo không những trong âm nhạc mà ở tất cả
các hoạt động khác. Chính những quan tâm nhỏ đó của cô giáo sẽ giúp trẻ tự tin học
hỏi và lĩnh hội được nhiều kiến thức hơn trong đó có âm nhạc.
Tổ chức âm nhạc cuối tuần, cuối chủ đề: Ôn lại các bài hát được học trong
tuần, cuối chủ đề bằng hình thức cho trẻ hát bài hát trẻ đã học khi cuối tuần được
cắm cờ nhận phiếu bé ngoan tuyên dương dùng âm nhạc khuyến khích, tuyên
dương, động viên trẻ trong học tập.
Âm nhạc không chỉ đến với trẻ thông qua các giờ học, mà ngay cả trong giờ
ăn, giờ ngủ cũng cần mang âm nhạc đến cho trẻ. Những giai điệu nhẹ nhàng,
những câu hát ru của các vùng miền sẽ là phương tiện rất hữu hiệu giúp trẻ sớm đi
vào giấc ngủ ngon. Những giai điệu dân ca, bài hát tiết tấu nhẹ nhàng như lời ru
của mẹ nên trẻ yên tâm và sớm đi vào giấc ngủ. Âm nhạc luôn luôn gần gũi với trẻ
và trẻ sẽ cảm nhận nó một cách tự nhiên không cần giáo viên phải ép buộc trẻ.
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 22
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Trong giờ trả trẻ lồng ghép lễ giáo chào hỏi dạy trẻ nhắc nhở trẻ qua bài: “ Đi học
về” giúp trẻ vui tươi nhưng vẫn giúp trẻ biết chào hỏi ông bà cha mẹ khi đi học về
Giáo dục âm nhạc qua các ngày hội ngày lễ.
Trẻ mầm non chủ yếu là sinh hoạt ở trường, giáo viên cần tạo mọi cơ hội
cho trẻ được tiếp xúc và học những điều tốt đẹp nhất để giúp trẻ hoàn thiện bản
thân và phát triển một cách toàn diện. Thông qua các ngày hội ngày lễ của trường,
của ngành giáo viên tạo cơ hội cho trẻ được tham gia biểu diễn văn nghệ như
“Ngày hội bé đến trường”, “Vui hội trăng rằm”, “Bé với an toàn giao thông” hay
“Chào mừng ngày nhà giáo, ngày 22/12 …”. Trẻ được mặc quần áo đẹp, trang điểm
đẹp, được các bạn cổ vũ, … sẽ hình thành dần cho trẻ sự tự tin thể hiện mình
trước đám đông.
Trẻ hứng thú vui vẻ nhảy erobic trong ngày khai giảng trường
Ngoài ra các ngày hội, ngày lễ cô giáo biểu diễn cho trẻ xem trẻ cũng sẽ
thích được cổ vũ cho cô của mình, thể hiện điệu bộ theo giai điệu bài hát.
Qua các tiết mục văn nghệ, trẻ nghe xem, cảm nhận giai điệu, lời ca và thể
hiện cảm xúc của mình, từ đó trẻ yêu âm nhạc hơn, thích xem và mong muốn được
tham gia giống bạn.
c. Môi quan hê gi
́
̣ ữa cac giai phap, biên phap:
́
̉
́
̣
́
Cac giai phap, biên phap khi th
́
̉
́
̣
́
ực hiên đê tai co môi quan hê liên quan mât thiêt
̣
̀ ̀ ́ ́
̣
̣
́
vơi nhau, biên phap nay no se hô tr
́
̣
́ ̀ ́ ̃ ̃ ợ cho biên phap kia nhăm hoa quyên cac nôi dung
̣
́
̀
̀
̣
́ ̣
lai v
̣ ơi nhau đê đi đên môt thê thông nhât la tim ra cac giai phap tôi
́
̉
́
̣
̉
́
́ ̀ ̀
́
̉
́ ́ ưu nhât nh
́ ưng vân
̃
đam bao đ
̉
̉ ược tinh chinh xac, khoa hoc va lô gic gi
́
́
́
̀
́ ữa cac giai phap va biên phap.
́
̉
́ ̀ ̣
́
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 23
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Đê th
̉ ực hiên cac giai phap, biên phap nay cân phai đam bao tinh chinh xac,
̣
́
̉
́
̣
́ ̀ ̀
̉
̉
̉ ́
́
́
khoa hoc, câu truc lôgic, h
̣
́
́
ợp li, chăt che, phai đam bao đ
́
̣
̃
̉
̉
̉ ược phương phap nghiên
́
cưu phu h
́
̀ ợp vơi đôi t
́ ́ ượng nghiên cứu.
Đam bao nôi dung cua cac giai phap, biên phap.
̉
̉
̣
̉
́
̉
́
̣
́
Để thực hiện tốt công tác thu hút trẻ tham gia tốt hoạt động âm nhạc. Tạo
môi trường âm nhạc đa dạng nhiều hình thức đồ dùng đồ chơi là vấn đề đầu tiên,
khi trẻ đến trường công tác tạo môi trường trong ngoài lớp, chuẩn bị đầy đủ đồ
dung đồ chơi cho mọi hoạt động, sau đó ta áp dụng vào các hoạt động như thế nào
cho phù hợp... và quá trình chăm sóc giáo dục cháu cần phải tuyên dương nêu gương
trẻ và chúng ta không thể bỏ qua sự phối kết hợp giưa gia đình và nhà tr
̃
ường và các
tổ chức đoàn thể trong nhà trường và trong cộng đồng là vô cùng cần thiết. Nên các
biện pháp nêu trên đều quan trọng như nhau.
d. Kêt qua khao nghiêm, gia tri khoa hoc cua vân đê nghiên c
́
̉
̉
̣
́ ̣
̣
̉
́ ̀
ưu, ph
́
ạm vi và
hiệu quả ứng dụng:
Tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp mẫu giáo (56 tuổi). Sau khi
thực hiện những biện pháp nêu trên tôi thấy: Bản thân tôi tự tin và sáng tạo hơn khi
tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động âm nhạc, biết kết hợp đan xen các hình thức
cũng như trong phương pháp giảng dạy, biết tận dụng những cái mới vào hoạt
động để các cháu hứng thú hơn.
So với đầu năm kết quả trẻ tham qia hoạt động âm nhạc khả quan hơn nhiều
so với ban đầu số trẻ thực hiện tỉ lệ % được tăng lên vượt bậc :
Đầu năm
Cuối năm
Nội dung khảo sát Số trẻ Tỉ lệ Số
Tỉ lệ Số trẻ Tỉ lệ Số trẻ Tỉ lệ Số trẻ
đạt
%
trẻ
%
đạt
%
chưa %
đạt
chưa
đạt
tăng
đạt
Trẻ hứng thú tham 8/25
gia các hoạt động
âm nhạc
32%
17/25 68%
24/25
96%
1/25
4%
64%
Trẻ chủ động sáng 7/25
tạo tham gia hoạt
động âm nhạc
28%
18/25 72%
23/25
92%
2/25
8%
64%
Trẻ hát đúng lời và 8/25
giai điệu bài hát
32%
17/25 68%
24/25
96%
1/25
4%
64%
Trẻ thể hiện cảm 6/25
xúc trong giai điệu
bài hát
24%
19/25 75%
24/25
96%
1/25
4%
72%
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 24
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi học tốt môn âm nhạc lại lớp lá 4 trường mầm non Cư
Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm
Từ những cố gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự đồng
thuận hợp tác của tập thể sư phạm, sự ủng hộ tích cực của các bậc cha mẹ học
sinh đã giúp tôi đạt được kết quả cao trong quá trình tổ chức hoạt động âm nhạc
cho trẻ
Chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ được nâng cao. Trẻ hứng thú, tích cực
tham gia vào các hoạt động nói chung và hoạt động âm nhạc nói riêng.
Cha mẹ trẻ đã quan tâm đến trẻ nhiều hơn, tích cực tham gia vào các hoạt
động giáo dục của trẻ ở trường, đồng thời cha mẹ trẻ đã có sự liên kết phối hợp
chặt chẽ với cô giáo trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ.
III. Kết luận và kiến nghị.
1. Kết luận
Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ phát triển toàn diện. Tuy nhiên, để phát huy
tối đa vai trò của âm nhạc trong quá trình phát triển toàn diện của trẻ giáo viên cần
chú ý kết hợp các phương pháp, biện pháp với nhau một cách linh hoạt trong việc
tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ giúp trẻ hứng thú, nâng cao được khả năng
âm nhạc cho trẻ hát đúng giai điệu, thể hiện cảm xúc khi được tiếp xúc với âm
nhạc. Chính vì vậy, tạo hứng thú cho trẻ, giúp trẻ phát huy được năng khiếu và khả
năng âm nhạc của mình là một vấn đề rất quan trọng và cần thiết, điều này không
phải là việc làm đơn giản mà các nhà giáo dục cần có sự đầu tư suy nghĩ tìm tòi,
cần phải dành thời gian cho việc học cách sử dụng các dụng cụ âm nhạc thành
thạo. Một điều quan trọng nữa là cần tạo điều kiện để trẻ được thể hiện khả năng
năng khiếu biểu diễn có phong cách của trẻ trên sân khấu hoặc trước đám đông.
2. Kiến nghị.
a. Đối với phòng giáo dục:
Thường xuyên tổ chức chuyên đề, tập huấn, phổ biến các sáng kiến kinh
nghiệm hay sáng tạo thực tế để giáo viên học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với nhau,
cùng nhau trau dồi trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
b. Về phía nhà trường:
Nhà trường trang bị thêm nhiều trang phục biểu diễn văn nghệ phù hợp với
âm hưởng vùng miền, chủ đề.
Mua thêm các dụng cụ âm nhạc cho trẻ, loại băng đĩa bài hát với nhiều thể
loại của mọi vùng miền phù hợp với trẻ.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân tôi rút ra được từ tình hình thực
tế của lớp mình chủ nhiệm, bản thân tôi sẽ cố gắng tiếp tục học hỏi nâng cao
chuyên môn nghiệp vụ nhằm đáp ứng yêu cầu cao hơn trong việc phát triển toàn
diện cho trẻ mầm non. Rất mong nhận được sự góp ý giúp đỡ của Hội đồng sáng
Trần Thị Thúy Phương Trường mầm non Cư Pang
Trang 25