Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

I.

Phần mở đầu:

1. Lý do chọn đề tài.

Trẻ em, thế hệ mầm non tương lai của đất nước, là những chủ nhân sẽ 
kế thừa và phát huy những gì tốt đẹp nhất của loài người. Việc giáo dục trẻ 
ngay từ  khi còn nhỏ  là vô cùng quan trọng trong sự  nghiệp giáo dục, nhằm 
hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ  sau này. Sản phẩm của  
giáo dục là con người mà con người là mục tiêu, động lực của sự  phát triển  
đất nước trong tương lai đó chính là thế hệ trẻ.
  Xã hội hiện nay đã và đang làm thay đổi cuộc sống của con người,  
nhiều vấn đề phức tạp liên tục nảy sinh. Bên cạnh những tác động tích cực,  
còn có những tác động tiêu cực, gây nguy hại cho con người, đặc biệt là trẻ 
em. Nếu mỗi người trong đó có trẻ  em không có những kiến thức cần thiết 
để biết lựa chọn những giá trị sống tích cực, không có những năng lực để ứng 
phó, để vượt qua những thách thức mà hành động theo cảm tính thì rất dễ gặp  
trở ngại, rủi ro trong cuộc sống. Do đó, việc hình thành kỹ năng sống cho mọi  
người nói chung và trẻ em nói riêng đang trở thành nhiệm vụ quan trọng . Giáo 
dục kỹ  năng sống phải được đo bằng sự  vận dụng những kỹ  năng đó trong  
cuộc sống mỗi cá nhân để  sống tích cực, sống hạnh phúc, sống có ý nghĩa. 
Giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  mầm non nhằm giúp trẻ  phát triển hài hòa, 
toàn diện về nhân cách. Cung cấp cho mỗi trẻ những kiến thức cần thiết về 
kỹ năng sống để  các em sống sao cho lành mạnh và có ý nghĩa. Giúp các em 
hiểu, biến những kiến thức về kỹ năng sống được cung cấp thành hành động 
cụ thể trong quá trình hoạt động thực tiễn với bản thân, với người khác, với 
xã hội,  ứng phó trước nhiều tình huống, học cách giao tiếp, ứng xử  với mọi  

người, giải quyết mâu thuẫn trong mối quan hệ  và thể  hiện bản thân một 
cách tích cực. 
Vì vậy, trong mục tiêu Giáo dục Đào tạo ghi rõ hình thành cho trẻ những 
cơ  sở  ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ  nghĩa: khỏe mạnh, 
nhanh nhẹn, phát triển hài hòa, cân đối, giàu lòng yêu thương biết quan tâm, 
nhường nhịn giúp  mọi người, biết yêu thích và giữ  gìn cái đẹp, thông minh, 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

1


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

ham hiểu biết, thích khám phá và tìm tòi một số  kỹ  năng cơ  bản như: nhẹ 
nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi khi  mình có lỗi. 
 Chính vì thế, nhiệm vụ  của các cô giáo mầm non là việc giáo dục kỹ 
năng sống cho trẻ  mầm non hiện nay đang là vấn đề  bức thiết, là việc làm 
cần thiết có vai trò to lớn trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non,  
đặc biệt là trẻ  vùng đồng bào DTTS nơi tôi đang công tác. Do đó việc bồi  
dưỡng, chỉ  đạo cho đội ngũ giáo viên trong việc giáo dục kỹ  năng sống cho 
trẻ  là rất cần thiết.  Chính vì những lí do trên, tôi đã chọn đề  tài: “Một số  
biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.

Nghiên cứu đề  tài nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn 
diện   cho trẻ   ở  trường mầm non   và chuẩn   bị  tốt tâm thế  cho trẻ  vào học 
trường phổ thông và sự phát triển sau này của trẻ.
Đề xuất một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kĩ  

năng sống  cho trẻ  để đạt được hiệu quả cao hơn.
 Nâng   cao   trình   độ   chuyên   môn   nghiệp   vụ   và   kỹ   năng   tư   vấn   tuyên 
truyền kiến thức nuôi dạy con theo khoa học với các bậc cha mẹ cho toàn thể 
đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý của trường.
3. Đối tượng nghiên cứu.

Nghiên cứu một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở trường mầm non Bình 
Minh­ xã Đray Sáp­ huyện Krông Ana­ tỉnh Đăk Lăk.
4. Giới hạn của đề tài.

* Về nội dung:  Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo 
dục kĩ năng sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở trường mầm non  
Bình Minh­ xã Đray Sáp­ huyện Krông Ana­ tỉnh Đăk Lăk.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

2


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

* Đối tượng khảo sát: Giáo viên, học sinh trường mầm non Bình Minh­ 
xã Đray Sáp­ huyện Krông Ana­ tỉnh Đăk Lăk.
* Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9/2017 đến tháng 3/2018
5. Phương pháp nghiên cứu.

Để thực hiện đề tài “ Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác 
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở trường mầm 

non Bình Minh” Tôi đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:  
­ Phương pháp nghiên cứu tài liệu. 
­ Phương pháp thực hành.
­ Phương pháp thống kê giáo dục.
­ Phương pháp trực quan hình ảnh.
­ Phương pháp điều tra, thu thập thông tin cá nhân 
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận 

Theo Tổ  chức Y tế  Thế  giới (WHO) Kỹ  năng sống là khả  năng để  có 
hành vi thích ứng (adaptive) và tích cực (positive) giúp các cá nhân có thể ứng 
xử hiệu quả trước những nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày 
Theo Quỹ nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) Kỹ năng sống là cách tiếp 
cận giúp thay đổi hoặc hình thành hành vi mới, cách tiếp cận này lưu ý đến  
sự cân bằng về tiếp thu kiến thức hình thành thái độ và kỹ năng.
  Những năm gần  đây, kết quả  của nhiều nghiên cứu cho thấy rằng,  
những can thiệp dựa trên giáo dục kỹ năng sống giúp cho việc thay đổi hành  
vi đạt hiệu quả cao hơn so với các phương pháp tiếp cận chỉ cung cấp thông 
tin, nâng cao nhận thức.  Ở Việt Nam, những năm gần đây, việc giáo dục kỹ 
năng sống ngày càng được nhân rộng về nội dung chương trình và bước đầu  
đã có những kết quả đáng ghi nhận.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

3


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Vì vậy, trường mầm non có nhiệm vụ  giáo dục trẻ  có được những thói  
quen học tập, sinh hoạt hàng ngày. 
Giáo dục  “Kỹ  năng sống”  cho trẻ  MN nhằm giúp trẻ  có kinh nghiệm  
trong cuộc sống, biết được những điều nên làm và không nên làm.
Giáo dục “Kỹ năng sống” cho trẻ là giáo dục cách sống tích cực trong xã 
hội hiện đại. Giáo dục cho trẻ  những kỹ  năng mang tính cá nhân và xã hội  
nhằm giúp trẻ có thể chuyển kiến thức, thái độ, cảm nhận thành những khả 
năng thực thụ, giúp trẻ biết xử lý hành vi của mình trong các tình huống khác 
nhau trong cuộc sống
Giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  mầm non, đó là những hoạt động tích 
cực, hướng vào những hoạt động cá nhân hoặc một nhóm trẻ  với mục đích 
giúp trẻ  có thể   ứng phó hiệu quả  với các tình huống, thách thức trong cuộc  
sống hàng ngày. Định hướng của giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  là giúp trẻ 
làm chủ  bản thân,  ứng xử  phù hợp với cộng đồng và xã hội, thích nghi, học 
tập hiệu quả, nâng cao sức khỏe tinh thần và thể chất, ứng phó tích cực trong 
các tình huống của cuộc sống.     Theo một số  nghiên cứu cho thấy, các kỹ 
năng sống khác nhau theo địa lý, thời gian… Ví dụ  như  trẻ  em vùng biển thì  
có một số  kỹ  năng sống khác với trẻ  em vùng núi, kỹ  năng sống của trẻ  em  
thành phố khác với kỹ năng sống trẻ em nông thôn, kỹ năng sống của trẻ em  
ngày xưa khác với kỹ năng sống trẻ em bây giờ… Tuy nhiên có thể  thấy rất  
rõ ràng là kỹ năng sống luôn gắn bó với các giá trị. Các giá trị sống đúng đắn 
là kết tinh được truyền lại như  sự  tôn trọng, sống trách nhiệm, yêu thương,  
sự  tự  tin, sự  sáng tạo, lòng ham hiểu biết…các giá trị  này được truyền lại  
nhằm giáo dục giúp cho con người sống có chuẩn mực và góp phần vào sự 
tiến bộ của xã hội.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 

  2.1  Ưu điểm:  Trường được sự  quan tâm chỉ  đạo sát sao của UBND 
huyện, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, chính quyền địa phương, quý Sơ 
dòng nữ vương Hòa Bình cùng các bậc cha mẹ học sinh.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

4


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Trường có 100% học sinh ăn ở bán trú, CSVC khang trang sạch đẹp.
Tập thể giáo viên đoàn kết nhất trí, thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau trong  
công tác cũng như trong đời sống. 
Giáo viên nắm vững phương pháp, có trình độ  trên chuẩn, có sự  nhiệt 
tình chia sẻ, phối hợp với nhau và luôn quan tâm tới trẻ, thường xuyên dành  
thời gian trao đổi với phụ huynh để cùng chăm sóc giáo dục trẻ.
2.2 Hạn chế: Bên cạnh những mặt  ưu điểm  vẫn còn một số  hạn chế 
tồn tại sau: 92.4% học sinh là con em đồng bào DTTS, con bệnh nhân phong  
nên việc thực hiện giáo dục kỹ  năng sống còn nhiều lúng túng đối với giáo 
viên và học sinh.
Chưa có nhiều tài liệu sách báo về  giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  để 
giáo viên nghiên cứu, tham khảo.
Giáo viên còn nhiều hạn chế về phương pháp tổ chức giáo dục kỹ năng 
sống cho trẻ.
Trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kĩ năng tuyên truyền của giáo viên chưa 
đồng đều làm  ảnh hưởng đến chất lượng truyền thông. Nội dung, công tác 
phối hợp còn sơ  sài, đôi khi thiếu tín thực tế, không phù hợp và chưa được 
cập nhật thông tin kịp thời dẫn đến hiệu quả chưa cao, chưa thu hút được sự 
quan tâm và đáp ứng thông tin của các bậc cha mẹ và cộng đồng.
Đa số  phụ  huynh học sinh là người dân tộc thiểu số  nên chưa hiểu và  
quan tâm đến việc giáo dục rèn luyện kỹ  năng sống cho trẻ. Đặc biệt là với 
tập tục xưng hô của người đồng bào thì bố mẹ, ông bà hay anh em đều xưng  

là mày, tao, nó…nên cũng  ảnh hưởng không nhỏ  đến việc giáo dục trẻ. Bên 
cạnh đó, tại nơi tôi công tác đa số  phụ  huynh đi làm ăn xa, họ  thường dẫn 
theo con em mình đi theo nên việc tuyên truyền vận động gặp nhiều khó khăn. 
Nhiều phụ huynh còn chưa gương mẫu trong các hành vi tại gia đình. Điều đó 
dẫn đến việc giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  của giáo viên đối với trẻ  tại  
trường gặp nhiều hạn chế. Phòng học, điều kiện cơ  sở  vật chất, trang thiết 
bị ở một số lớp còn thiếu thốn chưa đáp ứng được yêu cầu dạy và học vì vậy  
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

5


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

nên giáo viên gặp không ít khó khăn trong dạy học là điều không thể  tránh 
khỏi.
*Khảo sát đầu năm giáo viên:
Nội dung khảo sát

Số lượng

+ Có những hiểu biết và nhận thức đúng đắn 
trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
+ Có kế  hoạch thực hiện nội dung giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ.
+ Có nhiều đồ  dùng, đồ  chơi, thơ  ca, truyện 
kể có nội dung giáo dục kỹ năng sống. 

Tỷ lệ

02/08

25%

03/08

37.5%

03/08

37.5%

+ Có nhiều hình thức, các hoạt động để  lồng 
ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Phát  02/08

25%

huy được tính tích cực của trẻ.
*Kết quả khảo nghiệm học sinh toàn trường đầu năm 2017 – 2018
Tỉ lệ đạt %

Ghi 

Tốt

Khá

TB

chú

Mạnh dạn tự tin

35%

23%

42%

Kỹ năng trong giao tiếp

28%

20%

52%

Kỹ năng thích khám phá học hỏi

32%

21%

47%

Kỹ năng vệ sinh cá nhân và tự lập

24%

22%

54%

29%

10%

61%

Nội dung

Kỹ năng nhận thức
* Về phía phụ huynh. 

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

6


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Tôi tiến hành khảo sát mức độ  nhận  thức của phụ  huynh về  tầm quan 
trọng của  việc dạy kĩ năng sống cho trẻ tại 02 lớp là Lá và Mầm với tổng số 
64 phụ huynh. 
 

Phụ huynh (Tổng số : 64)

     Mức độ 

Số lượng

%

Rất quan trọng

08/64

 12.5 %

Quan trọng

16/64

 25%

Bình thường

31/64

48.4 % 

Không quan trọng

09/64

14.1 % 

Qua bảng tổng hợp trên ta thấy giáo viên đã nắm được nội dung giáo dục 
kỹ  năng sống cho trẻ  song chưa đầy đủ. Giáo viên đang còn tập trung vào 
việc dạy trẻ  theo chương trình giáo dục mầm non mới, chưa coi trọng việc 
dạy trẻ  kĩ năng sống cho học sinh nên việc tổ  chức của giáo viên còn chung 
chung  về  nội dung cũng như  các hình thức và phương pháp dạy trẻ. Nhiều  
giáo viên còn mơ hồ trong việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh, chủ yếu  
dạy trẻ theo chương trình với các chủ đề trong năm, việc lồng ghép giáo dục  
kĩ năng sống cho học sinh còn lúng túng hoặc nội dung giáo dục chưa cụ thể.  
Mới chỉ  có 25 % giáo viên có những hiểu biết và nhận thức đúng đắn trong  
việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. 37,5 % giáo viên có kế hoạch thực hiện 
nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Việc lập kế hoạch giáo dục kĩ năng 
sống tích hợp theo chủ đề trong năm học chưa linh hoạt.
Kĩ năng sống của  học sinh còn nghèo nàn, đa số  trẻ  còn chưa biết cách 
ứng xử  với các tình huống bất thường xảy ra cũng như  chưa biết cách giao  
tiếp  ứng xử  có văn hóa với người thân và mọi người trong xã hội. Tỉ  lệ  trẻ 
mạnh dạn tự tin trong giao tiếp chỉ 35% trẻ làm tốt, các kỹ năng khác tỉ lệ còn  
rất thấp. 
Đa phần phụ huynh  chưa nhận  thức được tầm quan trọng của  việc dạy 
kĩ năng sống cho con, 12.% phụ  huynh cho rằng việc dạy kĩ năng sống cho  
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

7


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

con là rất quan trọng, 25% là quan trọng, tỉ  lệ  chưa quan trọng là 48.4% và  
không quan trọng là 14,1%. Phụ huynh chưa   thường xuyên phối hợp với giáo 
viên chủ  nhiệm để  cùng thống nhất giáo dục kĩ năng sống cho con về  nội  

dung cũng như phương pháp. Một số phụ huynh chưa biết nội dung sẽ dạy gì 
và dạy như  thế  nào. Do vậy trong quá trình giáo dục đã thấy được nguyên  
nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan như sau:
2.3  Nguyên nhân chủ quan: 
Đội ngũ giáo viên mới ra trường, kinh nghiệm trong giảng dạy còn ít nên 
còn nhiều bỡ ngỡ trong việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. 
Chưa biết cách lựa chọn nội dung giáo dục kỹ  năng sống để  vận dụng 
vào thực tế sao cho hiệu quả.
Cách tổ chức còn áp đặt, nặng nề, mang tính hình thức. 
Viêc l
̣ ồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống vao giang day ch
̀
̉
̣
ưa linh  
hoạt, sáng tạo vừa làm vừa rút kinh nghiệm.
2.4 Nguyên  nhân khách quan
  Do   năng   lực,   trình   độ   nhận   thức,   tuổi   đời,   của   giáo   viên   trong   nhà 
trường chưa đồng đều, giáo viên còn rập khuân, cứng nhắc trong việc thực 
hiện giảng dạy. 
Đa số  giáo viên là người dân tộc thiểu số nên phần nào ảnh hưởng đến 
chất lượng giảng dạy. 
Thiếu các điều kiện tối thiểu để  tiến hành giáo duc kỹ  năng sống trong 
nhà trường, trước hết là tài liệu cho giáo viên và cho học sinh.
Thực tế trên đã đặt ra yêu cầu cấp thiết cho cán bộ quản lý nhà trường: 
Phải tích cực tổ  chức bồi dưỡng chuyên môn ngay và lâu dài để  có đội ngũ 
giáo viên vững vàng về việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

8


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Giúp trẻ  phát triển toàn diện các lĩnh vực như: phát triển về  thể  chất, 
tình cảm, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ. Hình thành những yếu tố  đầu tiên 
của nhân cách, chuẩn bị  cho trẻ  vào lớp 1, hình thành  ở  trẻ  em những chức  
năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ  năng 
sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả 
năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở cấp học tiếp theo và cho việc học  
suốt đời.
Giúp giáo viên làm tốt công tác giáo dục kĩ năng sống    cho trẻ    để  đạt 
được hiệu quả cao hơn. Nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng 
tư vấn tuyên truyền kiến thức nuôi dạy con theo khoa học với các bậc cha mẹ 
cho toàn thể đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý của trường.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.

* Biện pháp 1:  Xây dựng kế  hoạch bồi dưỡng chuyên môn nghiệp  
vụ cho giáo viên về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
Bản   thân   tôi   nhận   thấy  việc   bồi   dưỡng   đội   ngũ   giáo   viên   trong   nhà 
trường là việc làm thường xuyên, liên tục theo kế  hoạch hàng tháng, hàng 
tuần của Ban giám hiệu nhà trường. Đặc biệt là vấn đề   dạy kỹ  năng sống 
cho trẻ  trong trường mầm non còn mới mẻ  và rất nhiều giáo viên còn chưa 
hiểu rõ được tầm quan trọng của vấn đề hoặc thiếu kỹ năng giảng dạy để có  
thể  truyền đạt cho trẻ  hiểu và hình thành cho trẻ  những kỹ  năng sống cần  
thiết cho trẻ. Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành họp chuyên môn và 
nêu nhiệm vụ  trọng tâm của trong năm học, trong đó nhấn mạnh đến việc 

đưa các kỹ năng dạy trẻ tập làm một số  công việc tự  phục vụ, chú ý yếu tố 
cá nhân của trẻ.
Muốn nâng cao chất lượng giáo dục kỹ  năng sống cho học sinh, trước  
tiên giáo viên phải có nhận thức về  những nội dung dạy trẻ. Để  giúp giáo  
viên có vốn kinh nghiệm nhận thức sâu sắc về việc dạy kỹ năng sống cho trẻ 
thì cần xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên bao gồm những nội dung 
cụ thể sau:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

9


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

­  Cung cấp tài liệu cho giáo viên tham khảo về những hoạt động dạy trẻ 
kỹ   năng   sống.  Cho   giáo   viên   tham   khảo  một  số   giáo   án  hay,   những  kinh  
nghiệm dạy trẻ có nội dung về giáo dục kỹ năng sống của các giáo viên giỏi  
và trên các tạp chí.
­ Tập trung bồi dưỡng cho giáo viên về lý thuyết những nội dung mà trẻ 
còn yếu để  giáo viên có kiến thức dạy trẻ. Bồi dưỡng cho giáo viên hiểu rõ 
thế nào là dạy kỹ năng sống. Dạy kỹ năng sống là dạy cho trẻ những kỹ năng  
gì. Dạy kỹ  năng sống cho trẻ  vào thời điểm nào là hiệu quả  nhất. Đặc biệt  
nhấn mạnh đến những kỹ  năng: lao động tự  phục vụ; hợp tác, chia sẻ; giao  
tiếp, lễ giáo; khám phá, học hỏi; mạnh dạn tự tin.
+ Ky năng s
̃
ống tự tin: Ngay từ khi đến lớp giáo viên nên khuyến khích 
động viên trẻ giới thiệu tên của mình với các bạn trong lớp. Nghĩa là giúp trẻ 
cảm nhận được mình là ai, cả  về  cá nhân cũng như  trong mối quan hệ  với  

những người khác. Kỹ  năng này giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin trong mọi tình 
huống ở mọi nơi, mọi lúc. Thể hiện khả năng, năng khiếu của bản thân trước 
tập thể  như: Biết tự  giới thiệu về  bản thân, tham gia các chương trình văn 
nghệ, biểu diễn thời trang…  Ví dụ: Trẻ  tự  tin đứng trước mọi người giới 
thiệu tên của mình và hát 1 bài hát yêu thích.
+ Kỹ năng lao động tự phục vụ: Trẻ ở lứa tuổi MN còn rất vụng về, khi 
để trẻ tự xúc ăn có thể bố, mẹ hoặc cô giáo thấy trẻ lúng túng thì lại đút cho  
trẻ ăn để tránh rơi vãi, hoặc là khi đến lớp bố mẹ không để cho con cất giầy 
dép, cởi bớt áo khoác, cất ba lô mà lại làm giúp cho con. Nhưng giáo viên phải 
xác định rằng đó là cách trẻ  học làm người lớn, để  cho trẻ  tự  cần thìa xúc  
cơm ăn, lúc đầu có thể  chưa quen nhưng sau đó dần dần trẻ  sẽ  thành thục  
trong việc tự phục vụ  cho mình trong ăn uống. VD:  Tự  đi giày dép, uống 
nước, tự  lấy nệm, lấy gối cho mình (trẻ  lớp mầm)…tự  mặc quần áo, cùng 
với cô và các bạn kê dọn bàn ăn, tự đánh răng sau khi ăn, tự rửa mặt …(trẻ 4­
5 tuổi)
+ Kỹ  năng vệ  sinh cá nhân: Giúp cho giáo viên dạy trẻ  có thể  tự  súc 
miệng, đánh răng và rửa mặt. Dạy trẻ cách rửa tay trước mỗi bữa ăn và nhận  
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

10


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

biết khi nào thì quần áo của mình bị  bẩn cần phải giặt. Đối với các bé gái, 
giáo viên phải biết dạy trẻ  thói quen tóc tai luôn gọn gàng, biết giúp người 
lớn dọn dẹp, không làm ảnh hưởng đến người xung quanh.
+ Ky năng sông h
̃

́ ợp tác: Khi dạy trẻ kỹ năng hợp tác cần giúp trẻ  hiểu 
có những công việc một mình sẽ  không thể  làm được. VD Trong giờ  hoạt  
động góc trẻ  hợp tác cùng bạn xây dựng ngôi nhà, khu vui chơi… Chính vì 
vậy phải có sự hợp tác của các thành viên trong nhóm.
+ Ky năng ham hoc hoi, kh
̃
̣
̉
ả năng thấu hiểu: Đây la m
̀ ột trong những kỹ 
năng quan trọng nhất cần có ở  trẻ  vào giai đoạn này. Giáo viên cần sử  dụng  
nhiều tư  liệu và ý tưởng khác nhau để  khêu gợi tính tò mò tự  nhiên của trẻ.  
Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, các câu chuyện hoặc các hoạt động và tư 
liệu mang tính chất khác lạ  thường khêu gợi trí não nhiều hơn là những thứ 
có thể đoán trước được. VD: trong giờ Khám phá khoa học “ Một số con vật  
nuôi trong gia đình” trẻ được quan sát các con vật, từ đó tìm hiểu xem con vật  
đó lông của nó như thế nào hay vì sao con gà lại dùng chân bới xuống đất để 
làm gì….
+ Ky năng giao ti
̃
ếp:   Trẻ  cần biết thể  hiện bản thân và diễn đạt ý 
tưởng của mình cho người khác hiểu. Trẻ  cần cảm nhận được vị  trí, kiến 
thức của mình trong thế giới xung quanh. Đây là một kỹ  năng cơ  bản và khá 
quan trọng đối với trẻ, nó có vị  trí khá chính yếu so với tất cả  các kỹ  năng 
khác như: Đọc, viết...Nếu trẻ cảm thấy thoải mái khi nói về một ý tưởng hay 
một chính kiến nào đó, trẻ sẽ  dễ  dàng học và sẵn sàng tiếp nhận những suy  
nghĩ mới. Đây chính là yếu tố cần thiết để giúp trẻ sẵn sàng học mọi thứ.
+ Dạy trẻ biết nói lời cảm ơn, xin lỗi : Ngay từ khi còn bé, nếu trẻ hiểu  
được nên dùng những lời cảm  ơn và xin lỗi trong hoàn cảnh phù hợp thì sẽ 
rất có lợi cho việc hình thành nhân cách của trẻ  sau này. Cho nên giáo viên  

cần phải biết dạy trẻ sử dụng các lời nói đó vào những hoàn cảnh cụ thể. Ví  
dụ khi có người lớn cho quà trẻ  phải biết nhận bằng hai tay và nói lời “cảm  
ơn”, hoặc khi không may lỡ làm bạn ngã thì phải biết dùng lời “xin lỗi” đối 
với bạn.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

11


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

­ Bồi dưỡng về thực hành cho giáo viên:                                  
Muốn giáo viên dạy được trẻ  các kỹ  năng sống thì đòi hỏi thao tác của  
giáo viên phải chuẩn mực và có sự thống nhất, những kỹ năng này phải được 
các cô giáo hướng dẫn giống nhau không có sự  lệch lạc mỗi lớp hướng dẫn  
một kiểu thì sẽ rất khó cho việc kế thừa từ lớp nhỏ đến lớp lớn. Hướng dẫn 
cho giáo viên cách xây dựng các tiết học theo chủ đề, cách lồng ghép nội dung 
giáo dục kỹ năng sống trong các hoạt động chung, nhất là cách tạo ra các tình  
huống để trẻ giải quyết.
Chỉ đạo 100% các lớp có kế hoạch giáo dục kỹ năng sống. Ghi rõ những 
yêu cầu cần giáo dục trẻ trong năm và những biện pháp sẽ thực hiện như thế 
nào.
  Hàng tháng tổ  chức các buổi sinh hoạt chuyên môn nhằm trao đổi về 
chuyên môn, về  cách lồng ghép nội dung giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ. Từ 
đó tìm ra những mặt tích cực và khắc phục những mặt còn tồn tại.
Ban giám hiệu thường xuyên dự giờ dạy và các hoạt động của giáo viên 
có lồng ghép nội dung này,  từ đó đánh giá được đúng mức trình độ  của từng 
giáo viên để có kế hoạch bồi dưỡng, góp ý. Với những giáo viên khá, giỏi cần 
hướng cho giáo viên cách tổ chức các tiết dạy và các hoạt động có lồng ghép 

nội dung giáo dục kỹ năng sống với nhiều hình thức sáng tạo, hấp dẫn. Cách  
làm đồ dùng, đồ chơi, sáng tác thơ ca, truyện kể có nội dung về giáo dục kỹ 
năng sống. Với những giáo viên mới và có chuyên môn trung bình, Ban giám 
hiệu đã tập trung bồi dưỡng về chuyên môn, tác phong sư  phạm khi lên lớp,  
cách tổ  chức các giờ  dạy theo chủ  đề, cách lồng ghép nội dung giáo dục kỹ 
năng sống cho trẻ sao cho phù hợp và có hiệu quả. Với việc tổ chức các hoạt 
động mẫu và dự giờ giáo viên thường xuyên, bổ sung góp ý cho giáo viên theo 
đúng khả năng, chất lượng của giáo viên trong trường đã được nâng lên một 
cách rõ rệt. Việc lồng ghép nội dung giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  cũng 
được thực hiện thường xuyên hơn ở trong tất cả các hoạt động.
* Biện pháp 2: Hướng dẫn giáo viên cách xây dựng môi trường có  
nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.  
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

12


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Việc xây dựng môi trường giáo dục rất quan trọng, góp phần thực hiện  
đạt các chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Ngay từ đầu năm học nhà trường đã xây dựng 
kế  hoạch chỉ  đạo giáo viên chủ  nhiệm các lớp trang trí phòng học đẹp mắt,  
màu sắc nổi bật, tạo môi trường  ấm áp thân thiện để  trẻ  hứng thú khi được 
đến trường, để  Mỗi ngày đến trường của trẻ thật sự là một ngày vui.  Trang 
trí sân trường các khẩu hiệu nhắc nhở giáo viên, người lớn phải gương mẫu 
như: “Yêu thương, tôn trọng trẻ, giữ  lời hứa với trẻ”; “Mỗi cô giáo là tấm 
gương sáng về  đạo đức, tự  học, sáng tạo” bằng chính hình ảnh giáo viên và 
học sinh của trường, đặc biệt chú ý đưa hình ảnh đẹp của các trẻ hiếu động, 
hung hăng, cá biệt để  từ  đó giúp trẻ tự  điều chỉnh hành vi, giúp trẻ  thể  hiện 

bản thân và luôn biết giữ gìn, là điều kiện để khen ngợi sự cố gắng của trẻ.
Trước mỗi lớp học có bảng tuyên truyền các bậc cha mẹ  với tiêu đề 
“Những điều phụ  huynh cần biết” trong đó gồm có các nội dung như: Danh  
sách trẻ, Kết quả theo dõi cân đo hàng tháng, định kỳ, kết quả khám sức khỏe, 
các nội dung tuyên truyền về  dịch bệnh, về giáo dục kỷ  năng sống theo chủ 
đề... Các nội dung được trang trí đẹp mắt và nổi bật gây được sự  chú ý của 
các bậc phụ huynh khi đưa đón trẻ.
Trong   lớp,   chỉ   đạo   giáo   viên   trang   trí   các   góc   mở   cho   trẻ   được   trải  
nghiệm và tham gia hoạt động. Ví dụ: Mảng tường trên lớp trang trí các hình 
ảnh làm nổi bật chủ  đề, bên cạnh đó có mảng tường được cắt bằng các ô  
bóng kính cho trẻ  tự  ghép các hình  ảnh vào... Góc địa phương, tôi cho giáo 
viên trang trí các dụng cụ đồ dùng của người đồng bào Ê đê như nhà sàn, dao,  
gùi, quần áo thổ cẩm...
Để  đánh giá thực sự  về  khả  năng hiểu biết và thói quen kỹ  năng sống 
của trẻ tôi đã phối hợp cùng với các giáo viên thường xuyên sưu tầm, phô tô 
các bức tranh có nội dung về  giáo dục kỹ  năng sống và thay đổi theo tháng. 
Các hình ảnh này bao gồm những hành vi đúng, hành vi sai, những hành vi nên  
làm và những hành vi không nên làm. Giáo viên phải yêu cầu trẻ suy nghĩ và 
tìm được những hình  ảnh đúng, sai. Vào những giờ  chơi giáo viên cùng trẻ 
xem tranh, đàm thoại về các hành vi trong tranh. Những hình  ảnh đúng thì tô 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

13


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

màu, những hình  ảnh sai thì gạch bỏ. Để  trẻ  thực sự  có cơ  hội phát triển tư 
duy thì giáo viên phải thường xuyên thay đổi các hình  ảnh và đặc biệt các  

hình ảnh đó phải phong phú, phản ánh được các hoạt động diễn ra trong cuộc 
sống hàng ngày.
VD: Chỉ  đạo tổ  chức các buổi biểu diễn văn nghệ  vào cuối chủ  đề  của 
lớp, tổ  chức giao lưu các lớp với nhau, tổ  chức mừng sinh nhật một nhóm 
trẻ ... Qua đó trẻ rất hứng thú và thông qua các hoạt động đó nhằm giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ một cách rất nhẹ nhàng và có hiệu quả.
Đối với các góc khác trong lớp, tôi đã cho giáo viên xây dựng dưới dạng 
mở để cho trẻ cùng khám phá, trải nghiệm và giúp cô trang trí.... 
 Biện pháp 3: Chỉ đạo giáo viên giáo dục kỹ năng sống thông qua tiết  
học.
Lồng nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các môn học nhằm hình thành 
cho trẻ những thói quen, hành vi có văn hoá là rất cần thiết. Trên tiết học trẻ 
vừa được cung cấp kiến thức vừa được giáo dục kỹ năng cần thiết.
Ví dụ:
* Giờ học khám phá xã hội:
Trẻ  được lĩnh hội những kiến thức về  thế  giới xung quanh, từ đó hình  
thành cho trẻ những kỹ  năng như  kỹ năng giao tiếp, kỹ năng bảo vệ  an toàn  
cho bản thân…
Với chủ đề Nghề nghiệp giáo dục trẻ biết trong xã hội có nhiều nghề  ,  
nghề nào cũng cao quý giúp ích cho xã hội thông qua giáo dục trẻ kĩ năng giao 
tiếp và kĩ năng chia sẻ. Liên hệ  một số  nghề  gần gũi xung quanh trẻ  có thể 
làm gì để và giúp đỡ  các bác công nhân đỡ  vất vả. Ví dụ: Trẻ và mọi người 
không vứt rác, không phóng uế  bừa bãi để  người công nhân quét dọn đường 
phố đường phố đỡ vất vả hơn.
Trẻ  biết chia sẻ  thông tin về  gia đình, kể  về  các thành viên trong gia  
đình, những việc mà trẻ thường làm ở nhà.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

14

SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Với chủ đề  “ Bản thân” giáo viên cho trẻ trải nghiệm với các giác quan 
của mình, những trải nghiệm trong cuộc sống hằng ngày của trẻ, tự  giới 
thiệu về  bản thân,sở  thích…. Kỹ  năng sống trẻ  học được là: Giao tiếp cởi  
mở  với bạn, lắng nghe bạn nói và chờ  đến lượt bạn nói. Biết nói rõ ràng để 
bạn hiểu và chơi cùng bạn
* Giờ học phát triển thể chất:
Giáo viên tổ chức cho trẻ các vận động như : Bò qua chướng ngại vật, đi  
trên ghế thể dục , chuyền bóng, bật qua vật cản, Nhảy từ độ  cao 45cm, ném 
trúng đích thẳng đứng, Bò díc dắc qua 7 điểm, đi nối gót, …qua đó rèn cho trẻ 
các kỹ  năng nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự  tin, khéo léo khi tham gia vận động,  
biết bảo vệ  sức khỏe, biết siêng năng rèn luyện để  cơ  thể  khoẻ  mạnh, trẻ 
biết trong khi tập phải xếp hàng theo thứ tự không chen lấn xô đẩu nhau. Trẻ 
biết tự lấy đồ dùng, dụng cụ thể dục của mình. Biết hợp tác với bạn để chơi 
trò chơi. 
* Giờ học tạo hình:
Đề tài “ Vẽ một số phương tiện giao thông”. Giáo dục trẻ không vứt rác 
xuống lòng đường, xuống sông khi đi trên các phương tiện giao thông, không 
chơi dưới lòng  đường và đường sắt, kĩ năng tự  bảo vệ  bản thân khi đi trên 
các phương tiện giao thông và cách ứng xử có văn hóa khi đi trên các phương  
tiện giao thông, kĩ năng thực hiện các luật giao thông bắt buộc, kĩ năng tự 
phục vụ như biết giúp cô phát màu, giấy vẽ, cất dọn đò dùng…
* Giờ làm quen văn học:
Hướng dẫn giáo viện lựa chon những  bài thơ câu chuyện  có mang tính 
giáo dục kỹ năng sống như : Tích Chu, Ba cô gái , Bác Gấu đen và 2 chú Thỏ,  
Nhổ củ cải…
 VD: Giáo dục trẻ kỹ năng hợp tác thông qua câu chuyện “ Nhổ củ cải”  

Một mình ông lão thì không thể  nhổ  được củ  cải khổng lồ  mà phải  cần sự 
hợp tác của các thành viên trong gia đình thì mới nhổ được.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

15


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Với tiết kể chuyện “ Hai anh em”, tiết  đóng kịch “Cây tre trăm đốt”, giáo 
viên kể  cho trẻ  nghe, đặt câu hỏi đàm thoại để  trẻ  trả  lời, cho trẻ  nhập vào  
vai các nhân vật trong câu truyện. giáo dục trẻ  làm việc theo nhóm, không 
tham lam ích kỷ, biết lắng nghe ý kiến của người khác, tôn trọng hợp tác với  
bạn bè, với những người xung quanh.
* Giờ giáo dục âm nhạc:
Trong tiết vận động múa minh họa cho bài hát “Cô giáo miền xuôi ”
+ Trẻ nói: Cô ơi con không biết múa.
+ Cô: Thế  con có yêu quý các cô giáo của mình  không nào? À con yêu 
quý cô giáo của mình, vậy cô con mình cùng nhau múa nhé. Từ  những lời 
động viên khích lệ đó trẻ  sẽ  có hứng thú và tự  tin hơn, mạnh dạn hơn trong  
hoạt động để  từ  đó trẻ  sẽ  mạnh dạn, chủ  động, tự  tin trong những giờ  hoạt 
động khác…
Thông qua bài hát : “ Rửa mặt như mèo” giáo dục trẻ thói quen tự vệ sinh 
thân thể sạch sẽ.
Ngoài ra các lớp còn tổ chức giờ học biểu diễn văn nghệ tại lớp để giúp  
trẻ tự tin hơn khi đứng trước đám đông.
* Thông qua hoạt động “ Làm quen với toán” đề tài “ Sắp xếp theo quy 
tắc” giáo viên sử  dụng trò chơi gắn các dụng cụ  của nghề  sắp xếp theo quy  

tắc, đội nào gắn đúng nhanh đội đó sẽ  chiến thắng. Như  vậy buộc trẻ phải 
thảo luận với nhau,  hợp tác mới hoàn thành bài tập và trong giờ học nào giáo  
viên cũng sưu tầm những đồ dùng sáng tạo. 
Thông qua giáo dục trực quan trên thiết bị  hiện đại, những bài học về 
tinh thần đồng đội, giao tiếp, thuyết trình, tư  duy được khái quát bằng hình  
ảnh, từ  có vần điệu, những bài đồng dao, ca dao phù hợp với chủ  đề  được 
đưa vào để trẻ dễ dàng tiếp thu trong quá trình học tập. Bên cạnh đó giáo viên  
đóng vai trò là người hỗ trợ giúp trẻ  phát huy khả  năng, thế  mạnh của mình 
từ đó phát triển những ứng xử tích cực và tự tin trong cuộc sống.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

16


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên lồng ghép  giáo  dục kĩ năng sống cho  
trẻ thông qua các hoạt động trong ngày 
* Thông qua giờ đón và trả  trẻ : Giúp cho giáo viên nhận thấy rằng việc  
dậy kỹ năng chủ  yếu ở hoạt động này là kỹ  năng tự  phục vụ: Cất giầy dép, 
ba lô….,  ngoài ra còn dạy trẻ  kỹ  năng giáo dục lễ  giáo như:  biết chào hỏi, 
biết nói lời xin lỗi, biết nói cảm ơi, không nói leo khi người khác nói, không 
tự tiện lấy đồ và sử dụng đồ của người khác…
  * Thông qua hoạt động ngoài trời : Một trong những kỹ năng đầu tiên 
mà giáo viên cần chú tâm là phát triển sự tự tin, lòng tự trọng của trẻ. Nghĩa  
là giúp trẻ cảm nhận được mình là ai, cả về cá nhân cũng như trong mối quan 
hệ  với những người khác. Kỹ  năng sống này giúp trẻ  luôn cảm thấy tự  tin  
trong mọi tình huống ở mọi nơi. 
  Ví dụ: Cô tổ chức cho 2 đội chơi trò chơi  “Kéo co” ở trò chơi này cháu 

thực hiện đúng luật chơi. Mỗi đội luôn tự tin mình sẽ chiến thắng và tìm mọi  
cách động viên khích lệ trong nhóm cố gắng có ý chí vươn lên.
Khi cho trẻ chơi tự do trong hoạt động ngoài trời, giáo viên vừa quan sát 
trẻ chơi vừa hướng dẫn trẻ cách chơi an toàn như: Cách leo lên xuống thang,  
cach năm thanh câu tr
́
́
̀
̀ ượt đê tr
̉ ượt cho an toan, cách c
̀
ầm dây thừng khi đi cà 
kheo, khi có bạn đang đi cà kheo thì không được đứng phía trước bạn vì sẽ 
gây nguy hiểm cho bạn, hướng dẫn trẻ cách kiên trì chờ đến lượt mình chơi, 
tuyệt đối không xô đẩy, tranh giành đồ chơi, chỗ chơi với bạn.
Chỉ  đạo giáo viên sưu tầm các trò chơi vận động, dân gian sau đó phân 
loại các trò chơi theo tác dụng của chúng đối với việc giáo dục kỹ năng sống 
cho trẻ. 
Rèn kĩ năng hợp tác: Đây là một đức tính cần thiết đối với trẻ ở lứa tuổi  
này. Có những việc chúng ta không thể  tự  làm được, nếu được người khác 
giúp đỡ  thì ta sẽ  hoàn thành được việc ta muốn làm. Khi chúng ta kết hợp  
năng lực làm việc của mình với người khác theo cùng một mục đích chung, đó 
chính là sự hợp tác. Sự  hợp tác giúp ta hoàn thành nhiệm vụ  của mình nhanh 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

17


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

chóng và dễ dàng hơn là tự  mình làm lấy. Khả năng hợp tác sẽ  giúp trẻ  biết 
cùng làm, cùng chơi với bạn bè, biết cảm thông và chia sẻ với bạn.
 Trò chơi: “Bắt cá trong chum”.  Cách chơi: Mỗi đôi có 2 tr
̣
ẻ. Tre trong
̉
 
đôi môt tay quang qua vai ban c
̣
̣
̀
̣ ủa đội mình, tay kia khoăng trong chum phôi
́
́ 
hợp vơi nhau đê cung băt đ
́
̉ ̀
́ ược ca. Trong môt khoang th
́
̣
̉
ơi gian nhât đinh, đôi
̀
́ ̣
̣ 
nao băt đ
̀ ́ ược nhiêu ca nhât đôi đo gianh chiên thăng. 
̀ ́ ́ ̣
́ ̀

́
́                    
Ky năng s
̃
ống tự tin: Một trong những kỹ năng đầu tiên mà giáo viên cần  
chú tâm là phát triển sự  tự  tin trong trẻ. Nghĩa là giúp trẻ  cảm nhận được 
mình là ai, cả về trong cá nhân và trong mối quan hệ với người khác. Không ai 
sinh ra đã có ngay sự  tự  tin. Đó là một đức tính chỉ  có thể  có được nhờ  vào  
việc rèn luyện và học hỏi. Sự tự tin lớn dần lên nhờ  vào cảm giác được yêu  
thương, tôn trọng và thấy mình có giá trị. Một trẻ tự tin sẽ “duy trì được khả 
năng học hỏi, khám phá trong học tập và luôn sẵn sàng đón nhận những thách 
thức mới, mong muốn được yêu quý và đón nhận chính là khởi đầu tuyệt vời 
để trẻ gần gũi hơn với mọi người.
– Tro ch
̀ ơi: “Gánh hoa qua cầu”
+ Cách chơi:  Cho trẻ đứng thành hai hàng ngang. Lần lượt từng trẻ gánh 
quang gánh có đựng hoa đi qua ghế thể dục. Ai ngã khỏi cầu, làm rơi hoa phải 
ra ngoài một lần chơi.
Trẻ đứng ở 2 hàng cổ vũ cho bạn và đọc đồng dao.
  *   Thông   qua   hoạt   động   góc   :Trẻ   mầm   non   bằng   chơi   –   bằng   trải 
nghiệm. Các góc chơi mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ, đáp ứng nhu  
cầu của trẻ, đồng thời tích hợp nội dung giáo dục, trong đó có nội dung giáo 
dục kĩ năng sống nên giáo viên lồng ghép giáo dục các kĩ năng sống thông qua  
nội dung từng trò chơi đặc biệt là các trò chơi phân vai . Ví dụ : Trò chơi bác 
sĩ : qua trò chơi này cô giáo dạy trẻ  biết cảm thông chia sẻ  với người    ốm, 
với người thiệt thòi …
* Thông qua hoạt động lao động ­ vệ sinh : Giáo dục trẻ đi đại tiện, tiểu 
tiện đúng chỗ  và khi đi xong biết dội nước, các đồ  dùng vệ  sinh được dùng 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

18


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

để ngăn nắp … Điều này giúp trẻ  tự  khẳng định mình, nhận thức được khả 
năng của mình, góp phần tham gia vào lao động thực sự của người lớn và các  
bạn cùng tuổi nhằm bảo vệ  môi trường và trường mầm non sạch, đẹp. Trẻ 
biết phân loại rác, sống tiết kiệm: Giữ gìn đồ  chơi, đồ  dùng, tiết kiệm điện,  
nước trong sinh hoạt  ở  lớp và ở  nhà dùng chậu, cốc lấy nước không để  vòi 
nước chảy liên tục khi đánh răng, rửa mặt. . . Biết cùng cô làm đồ  dùng, đồ 
chơi từ các nguyên vật liệu phế thải, biết giữ gìn quần áo, tay chân sạch sẽ,  
trẻ tham gia quyết dọn sân trường.
*Phát triển các kỹ năng sống qua việc tổ chức các hoạt động tập thể vui  
tươi, lành mạnh trong nhà trường.
  Trong năm học nhà trường phối hợp với các đoàn thể  xây dựng kế 
hoạch và chỉ  đạo thực hiện nhiều hoạt động một cách thiết thực, khuyến 
khích sự  tham gia chủ  động, tự  giác của trẻ như: tổ  chức các hoạt động văn 
nghệ, thể thao nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn. 
Ví dụ: Bé vui chơi ngày hội trăng rằm, múa hát nhân ngày NGVN 20/11,  
ngày QTPN 8/3 hay tổ chức hội thi trẻ mầm non hát dân ca...vv. 
Ngoài ra còn tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải 
trí   tích   cực   như:   trò   chơi   ô   ăn   quan,   chồng   nụ   chồng   hoa,   chơi   bật   qua  
vòng...Tổ chức các buổi lao động phù hợp với lứa tuổi của trẻ như: Lao động 
dọn vệ sinh cùng cô, nhổ cỏ trong vườn hoa... 
­ Phát động phong trào “Bé cùng cô làm đồ  dùng dạy học, đô ch
̀ ơi dân  
gian bằng nguyên vật liệu phế  thải”.  Tổ  chức hội thi sáng tác bai hat, điêu
̀ ́

̣  
mua, th
́ ơ ca, hò vè lứa tuổi mầm non. Tổ chức hội thi “ Bé tài năng” nhằm tìm 
ra các “tài năng nhí” để có kế hoạch bồi dưỡng kịp thời. 
 *Biện pháp 5: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ  huynh trong  
việc giáo dục về  kỹ năng sống cho trẻ.
Việc làm tốt công tác tuyên truyền với phụ  huynh góp phần đáng kể 
trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Nhận thức được tầm quan trọng của biện 
pháp này,  ngoài các giờ  học, giờ  chơi trên lớp ra  tôi chỉ  đạo giáo viên phải 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

19


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

thường xuyên liên hệ  với phụ  huynh học sinh để  kịp thời nắm bắt tình hình  
cua tr
̉ ẻ ở nhà, trao đổi với phụ huynh những nội dung và biện pháp chăm sóc  
và giáo dục trẻ  tại nhà, bàn bạc cách giải quyết những khó khăn gặp phải. 
Tuyên truyền phụ huynh hiểu những việc nên và không nên đối với trẻ để giúp 
trẻ có kỹ năng sống tốt, trẻ có kỹ  năng tự  bảo vệ  bản thân, tự  tin trong cuộc  
sống. Trẻ luôn bắt chước người lớn và cha mẹ trẻ là những người lớn gần gũi 
trẻ nhất vì vậy các bậc làm cha làm mẹ đừng vô tình bỏ qua những cơ hội đơn 
giản và thuận lợi hàng ngày để hướng dẫn con những thói quen tốt để rồi sau  
đó lại bắt trẻ mất thời gian học lại những điều này ở một nơi khác với những  
người xa lạ. Cha mẹ trẻ hãy chú ý giúp trẻ hình thành những kỹ năng sống tốt  
như kỹ năng giao tiếp xã hội để tự khám phá, đánh giá bản thân mình và người  
khác.

VD: Cha hãy mẹ cho phép trẻ vui chơi bày biện đồ chơi theo theo ý thích  
của trẻ, đừng bao giờ  cấm đoán hay la mắng. Điều quan trọng là hãy để  trẻ 
tự thu dọn đồ chơi sau khi chơi xong. Cha mẹ có thể cùng con thu dọn nhưng  
tuyệt đối không bao giờ được làm thay trẻ.
Đầu năm học chỉ đạo các lớp họp phụ huynh học sinh. Nêu rõ yêu cầu và  
mục đích của nội dung giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  trong năm học. Phân  
tích để cha mẹ hiểu rõ việc nên tham gia vào các buổi trao đổi với giáo viên, 
tham gia các buổi họp của nhà trường   và đã giúp phụ  huynh hiểu rằng trẻ 
học là phải học cả đời. Mọi thành viên trong gia đinh c
̀ ần chú ý đến việc dạy  
trẻ những nghi thức văn hóa trong ăn uống rât cân thiêt. Đ
́ ̀
́ ể trẻ có được những 
kỹ xảo, thói quen sử dụng đồ dùng một cách chính xác và thuần thục và khéo 
léo, không chỉ đòi hỏi trẻ phải thường xuyên luyện tập, mà còn phải đáp ứng 
được những nhu cầu của trẻ, đó là cung cấp cho trẻ  những mâu hành vi văn
̃
 
hóa, những hành vi đúng, đẹp, văn minh của chính cha mẹ  và những người  
xung quanh trẻ. Cha mẹ trẻ cần phối hợp vớp giáo viên một cách chặt chẽ và 
hợp   lý   bằng   việc   tham   gia   tình   nguyện   vào   quá   trình   giáo   dục   trong   nhà 
trường. Cha mẹ nên tham gia vào các buổi trao đổi với giáo viên, tham gia các 
buổi họp trong nhà trường và dự  một số  giờ  học, dự  các hoạt động ngoại  
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

20


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

khóa; chỉ bằng cách đó thôi cha mẹ sẽ giúp trẻ hiểu rằng học là phải học cả 
đời.
Ví dụ: Tham gia vào buổi chuyên đề  Môi trường và vệ  sinh cá nhân, 
chuyên đề  Luật lệ  an toàn giao thông. Tham gia cùng trẻ  vào trong các hoạt 
động như  Ngày hội bé tri ân thầy cô giáo, Chương trình Chúng tôi là chiến sĩ 
do nhà trường tổ chức.
Xây dựng kế  hoạch tuyên truyền với các nội dung cần tuyên truyền  
được thể hiện trong chương trình từng học kỳ, từng năm học, từng tháng. Kế 
hoạch được xây dựng một cách linh hoạt, phù hợp với nhu cầu và tình hình  
thực tế của nhà trường. 
Tuyên truyền đến các bậc phụ  huynh những văn bản chỉ  đạo, những 
chính sách, chế  độ  liên quan đến công tác giáo dục mầm non. Trong đó đặc 
biệt quan tâm đến nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
Trao đổi thường xuyên, hằng ngày giữa nhà trường, giáo viên chủ nhiệm 
với phụ  huynh qua điện thoại hoặc trao đổi trực tiếp thông qua giờ  đón trẻ, 
trả trẻ. Nhà trường tuyên truyền phổ biến kiến thức nuôi dạy trẻ cho các bậc  
cha mẹ, tuyên truyền về  phòng một số  bệnh nguy hiệm, thường gặp  ở  trẻ 
cho các bậc cha mẹ và cộng đồng.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 

Bồi dưỡng cho giáo viên trong   việc giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ  là  
một việc làm rất cần thiết của một cán bộ  quản lý. Bởi vì chất lượng hiệu 
quả của việc hình thành kỹ năng sống cho trẻ phụ thuộc vào quá trình tổ chức  
các hoạt động giáo dục của cô giáo mầm non. Nếu trong quá trình tổ chức các  
hoạt động học tập và hoạt động góc, hoạt động ở mọi lúc mọi nơi được thiết 
kế  dựa vào nội dung của các tiết học và việc tổ  chức trò chơi hấp dẫn phù 
hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ  sẽ  góp phần tích cực trong việc hình  
thành những kỹ năng sống cho trẻ,  giúp trẻ ghi nhớ và vận dụng hành vi đúng  
vào xử lý tình huống trong cuộc sống hàng ngày một cách tự ý thức, mà không  

cần người lớn nhắc.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

21


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Để rèn luyện tốt kỹ năng sống cơ  bản cho trẻ mầm non vùng đồng bào  
dân tộc thiểu số thì phải phối hợp nhiều giải pháp, biện pháp với nhau. Tuy 
mỗi biện pháp có những đặc điểm về  tính chất, nội dung cụ  thể  khác nhau,  
nhưng luôn có sự  liên kết chặt chẽ  với nhau, là một quá trình thống nhất 
không thể  tách rời, có tác dụng hỗ  trợ  lẫn nhau và nội dung cùng hướng tới  
việc thực hiện mục tiêu giáo dục trong nhà trường.  Tùy điều kiện tình hình 
của từng lớp, học sinh mà giáo viên áp dụng cho phù hợp
d. Kết quả  khảo nghiệm, giá trị  khoa học của vấn đề  nghiên cứu, 

phạm vi và hiệu quả ứng dụng.
Qua   thực   tế   ở   trường   Mầm   non   Bình   Minh   thuộc   Buôn   tuôr   A,   xã 
DraySap, tôi đã áp dụng một số biện pháp để rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ 
tại trường đã thu được kết quả như sau.
­Kết quả khảo nghiệm học sinh cuối năm:
Trước khi thực 
Nội dung

Sau khi thực hiện đề 

hiện đề tài

tài

Tốt

Khá

TB

Tốt

Khá

TB

Mạnh dạn tự tin

35%

23%

42%

87%

8%

5%

Kỹ năng trong giao tiếp

28%

20%

52%

82%

16%

6%

32%

21%

47%

87%

7%

6%

24%

22%

54%

74%

14%

12%

29%

10%

61%

81%

11%

8%

Kỹ năng thích khám phá 
học hỏi
Kỹ năng vệ sinh cá nhân 
và tự lập
Kỹ năng nhận thức

­ Kết quả khảo nghiệm giáo viên cuối năm

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

22

SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Trước khi thực 
Nội dung khảo sát

Sau khi thực 

hiện đề tài

hiện đề tài

Số 

Số 

lượng

Tỷ lệ

lượng

Tỷ lệ

+ Có những hiểu biết và nhận 
thức đúng đắn trong việc giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ.

02/08

25%

07/08

87.5%

03/08

37.5%

08/08

100%

03/08

37.5%

07/08

87.5%

02/08

25%

07/08

87.5%

+ Có kế  hoạch thực hiện nội 
dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.

+ Có nhiều đồ  dùng, đồ  chơi, 
thơ  ca, truyện kể  có nội dung giáo 
dục kỹ năng sống. 
+ Có nhiều hình thức, các hoạt 
động   để   lồng   ghép   nội   dung   giáo 
dục kỹ  năng sống cho trẻ. Phát huy 
được tính tích cực của trẻ.
­ Kết quả  khảo sát phụ  huynh về  mức độ  quan trọng của việc dạy kỹ  
năng sống cho trẻ
Trước khi thực hiện đề tài
Mức độ

Số 

%

lượng

Sau khi thực hiện đề tài
Số lượng

%

Rất quan trọng

08

12.5 %

31

48.7 %

Quan trọng

16

25%

30

40.4 %

Bình thường

31

48.4 %

7

10.9 %

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

23

SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

Không quan trọng

09

14.1 %

0

0 %

* Giá trị khoa học:  Từ kết quả khát sát cho thấy vấn đề  đang nghiên 
cứu đã mang lại giá trị khoa học cho việc dạy kỹ năng sống cho trẻ như sau.
Giáo viên ngày càng rút ra nhiều bài học kinh nghiệm cho chính bản thân 
khi thực hiện các hoạt động dạy trẻ. 100% giáo viên có kế  hoạch thực hiện 
nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ, 87.5 % giáo viên có những hiểu biết  
và nhận thức đúng đắn trong việc giáo dục kỹ  năng sống cho trẻ, có nhiều 
hình thức, các hoạt động để  lồng ghép nội dung giáo dục kỹ  năng sống cho 
trẻ. Phát huy được tính tích cực của trẻ. Có nhiều đồ  dùng, đồ  chơi, thơ  ca, 
truyện kể có nội dung giáo dục kỹ năng sống. Qua tỉ lệ trên cho cúng ta thấy 
đối với việc dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non, nếu giáo viên biết lựa chọn  
đúng phương pháp, áp dụng vào trong hoạt động học, hoạt động chơi và tích 
hợp nhuần nhuyễn ở mọi lúc, mọi nơi sẽ mang lại hiệu quả cao cho công tác 
giảng dạy. Đó cũng là tiền đề  quan trọng ban đầu cho việc phát triển toàn 
diện nhân cách cho trẻ.  
 100% tre đ

̉ ều được cô giao và cha m
́
ẹ  tao moi điêu kiên khuy
̣
̣
̀
̣
ến khích 
khơi dậy tình tò mò, phat triên tri t
́
̉
́ ưởng tượng, năng đông, manh dan, t
̣
̣
̣ ự  tin, 
100% tre đ
̉ ược ren luyên kha năng săn sang hoc tâp hi
̀
̣
̉
̉
̀
̣ ̣
ệu quả ngày càng cao. 
Tỷ lệ trẻ mạnh dạn tự tin tăng 52% đạt loại tốt, kĩ năng trong giao tiếp 
tăng 54%, kỹ năng thích khám phá học hỏi tăng 55%, kỹ năng vệ sinh cá nhân 
và tự lập tăng 50%, kỹ năng nhận thức tăng 52%.  Vốn từ tiếng Việt của trẻ 
ngày càng phong phú, cấu trúc ngữ  pháp nói đúng rõ ràng, mạch lạc, biểu 
cảm. Trẻ nhanh nhẹn, tự tin tham gia vào các hoạt động, lễ phép, ngoan ngoãn 
và biết đoàn kết giúp đỡ  nhau cùng tiến bộ. Như  vậy càng khẳng định rằng  

kiến thức không dễ dàng có được mà nó phải trãi qua thời gian tập luyện, học 
tập nghiên cứu và điều đặc biệt là sự  động viên kịp thời, sự  tán dương của 
đồng nghiệp và sự ghi nhận kết quả đạt được của học sinh.
Trẻ đã biết động viên bố mẹ cùng tham gia như: nhắc bố mẹ không đi xe  
máy, xe đạp vào sân trường làm bụi bẩn sân trường, nhắc bố mẹ thu gom phế 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

24


SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác giáo dục kỹ năng  
sống cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh

liệu, đóng góp tranh  ảnh để  làm đồ  dùng, đồ  chơi trang trí góc tuyên truyền. 
Trẻ  tự  phát triển ngôn ngữ  mạch lạc, rõ ràng lưu loát đủ  câu trong khi giao  
tiếp, khi đàm thoại. Tự  có hành vi thái độ  mong muốn được bảo vệ  môi  
trường một cách rõ rệt.
Tỷ lệ nhận thức của phụ huynh về tầm qua trọng của việc giáo dục kỹ 
năng sống sau khi thực hiện đề  tài này cũng đã tăng lên rõ rệt. Cụ  thể  phụ 
huynh cho rằng việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là việc làm rất quan trọng 
tăng 36.2 %, mức độ  quan trọng tăng 15.4 %, mức độ  bình thường giảm từ 
48.4% xuống còn 10.9 %, mức độ không quan trọng giảm từ 14.1% xuống còn 
0%. Phụ  huynh rất phấn khởi yên tâm khi thấy con em mình có ý thức học 
tập, biết quan tâm đến mọi người xung quanh trẻ, không những ở trường mà 
còn cả   ở  trong gia đình nên đã đóng góp tranh  ảnh có nội dung về  giáo dục, 
tranh  ảnh, hình ảnh các hoạt động của con người về môi trường rồi đến các  
học liệu, vật liệu như: hạt rau, củ  giống, rau, củ  quả, bóng bay, nến, cát, 
sỏi... để cho giáo viên và học sinh trải nghiệm trồng, chăm sóc cây. Bản thân  
các bậc phụ huynh cũng ý thức cao và trách nhiệm cao hơn rất nhiều về việc  
giáo dục kỹ năng sống trong và ngoài trường mầm non. 

III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận: 

Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đóng một vai trò vô cùng quan trọng,  
không chỉ  giúp trẻ  phát triển tư  duy, óc quan sát, ghi nhớ, chú ý có chủ  định 
mà   còn   giúp   trẻ   so   sánh,   phân   tích,   tổng   hợp…   Tạo   cho   trẻ   những   kinh  
nghiệm bổ ích đối với cuộc sống thực tiển hàng ngày diễn ra xung quanh trẻ. 
Giúp trẻ có một hành trang vững vàng, một tâm thế tự  tin để  bước vào cuộc 
sống.
Giáo viên đóng vai trò rất quan trọng trong việc dạy kỹ  năng sống cho  
trẻ. Vì vậy, cô giáo phai la tâm g
̉ ̀ ́ ương sang đ
́
ể  trẻ  soi vào, để  trẻ  học làm  
người. Không phương pháp nào hiệu quả bằng phương pháp Dùng nhân cách 
để giáo dục nhân cách. Yêu thương, tôn trọng, đối xử công bằng với trẻ, mẫu 
mực về hành vi, lời ăn tiếng nói, cách ứng xử, giải quyết vấn đề.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phương Nam 

25