ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
Nguyễn Quang Tâm
XÂY DỰNG PHẦN MỀM ĐO LƯỜNG VÀ ĐIỀU KHIỂN
VỚI PLCS71200 KẾT NỐI VỚI PHẦN MỀM WINCC
Ngành: Công nghệ kỹ thuật Cơ điện tử
TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Hà Nội – 2017
MỞ ĐẦU
Tính cấp thiết của đề tài
Nền công nghiệp thế giới đang trên đà phát triển ngày càng
cao, trong đó vấn đề điều khiển tự động luôn là mối quan tâm
hàng đầu trong các ứng dụng khoa học sản xuất. Nó đòi hỏi sự
chính xác, tính tiêu chuẩn và khả năng xử lý nhanh ở mức hoàn
hảo, chỉ như vậy mới đáp ứng được nhu cầu ngày càng gia tăng
của xã hội.
Từ các hệ thống máy tính to lớn cồng kềnh và phức tạp, các
nhà khoa học không ngừng cải tiến và hoàn thành cả phần cứng
lẫn phần mềm để đáp ứng các yêu cầu trong công nghiệp với các
sản phẩm gọn nhẹ, tiện dụng, độ linh hoạt cao, giá thành rẻ. Từ
đó bộ lập trình PLC được ra đời. Cùng với đó là các phần mềm
điều khiển và giám sát hệ thống tự động cũng được phát triển
nhằm tăng tính tương tác giữa người dùng và hệ thống tự động,
giúp cho quá trình điều khiển được thực hiện dễ dàng.
Từ những yêu cầu cấp thiết về việc phát triển phần mềm
điều khiển và giám sát hệ thống PLC, khóa luận sẽ nghiên cứu và
phát triển các phần mềm điều khiển cho các môđun PLC phục vụ
đào tạo. Mục tiêu của khóa luận đó là nghiêu cứu, phát triển các
phần mềm giám sát, điều khiển hiệu quả, đáp ứng nhu cầu dạy và
học trong nhà trường.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Ý nghĩa khoa học: Khóa luận mang tính nghiên cứu và thiết
kế phần mềm và chương trình điều khiển tối ưu cho các bộ ứng
3
dụng PLC phục vụ đào tạo.
Ý nghĩa thực tiễn: Góp phần phát triển, khai thác tính năng
của bộ thí nghiệm PLCESIE để đem những ứng dụng đó vào bài
toán thực tế.
Đối với sinh viên: Việc nghiên cứu tìm tòi kiến thức giúp
cho sinh viên áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế, đồng
thời tích lũy kinh nghiệm nghiên cứu và học tập vững vàng hơn
sau khi tốt nghiêp ra trường.
Đối tượng, phương pháp nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Bộ thí nghiệm PLCE SIE với lõi là
bộ điều khiển logic khả trình PLC S71200 của hãng EDIBON.
Phương pháp nghiên cứu: sử dụng phương pháp nghiên cứu
thông qua các tài liệu, mạng internet, các kết quả nghiên cứu trong
và ngoài nước để hoàn thiện các nội dung yêu cầu của khóa luận.
Nội dung nghiên cứu
Khóa luận này tập trung tìm hiểu lý thuyết liên quan, thiết
kế thuật toán, lập trình cho PLC S71200, viết giao diện điều
khiển và giám sát trên máy tính cho một số mô hình điều khiển
như điều khiển hệ thống chiếu sáng, hệ thống hàn, đèn giao
thông...
4
CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU VỀ PLC S7 – 1200 VÀ BỘ
THÍ NGHIỆM PLCE – SIE
Năm 2009, hãng SIEMENS đã cho ra dòng sản phẩm S7 –
1200 với những tính năng nổi trội. PLC S7 – 1200 là một dòng của
bộ điều khiển có thể kiểm soát nhiều ứng dụng tự động hóa.
Thiết kế nhỏ gọn, chi phí thấp, có những tập lệnh tối ưu cho phép
chúng ta có những giải pháp hoàn hảo hơn cho các ứng dụng sử
dụng với S7 – 1200. Bộ xử lý trung tâm của S7 – 1200 được kết
hợp từ một bộ vi xử lý, nguồn điện tích hợp, các mạch đầu vào và
đầu ra trong một khối nhỏ gọn để tạo ra một PLC mạnh mẽ. CPU
chứa các biến logic cần thiết để kiểm soát các thiết bị trong ứng
dụng, giám sát các đầu vào và sự thay đổi của đầu ra theo logic
của người sử dụng bao gồm các biến logic, các bộ đếm, bộ định
thời, các toán tử phức tạp và giao tiếp truyền thông giữa các thiết
bị thông minh khác.
5
1. Bộ phận nguồn.
2. Các bộ phận kết nối dây
và người dùng có thể tháo
được (phía sau các nắp
che). Khe cắm thẻ nhớ
nằm dưới nắp che phía
trên.
3. Các LED trạng thái cho
các I/O tích hợp
4. Bộ phận kết nối
PROFINET (phía dưới
CPU).
Hình 1.1. Cấu tạo của CPU
Bộ thí nghiệm PLCE–SIE là môđun đào tạo PLC được thiết
kế bởi EDIBON. Nó cho phép người sử dụng tìm hiểu những vấn
đề cơ bản về lập trình logic mà không cần nền tảng về kiến thức
hay kinh nghiệm. PLCE – SIE là một môđun PLC với những đầu
vào và đầu ra, công tắc, nút bấm, chiết áp, …
6
Bộ thí nghiệm này cung cấp cho
người sử dụng các thiết bị thực hành
cần thiết, thông qua đó, người sử dụng
sẽ hiểu làm thế nào để một PLC hoạt
động và cách lập trình một ứng dụng
PLC để có những chức năng theo yêu
cầu.
PLCE – SIE cũng có thể được sử
dụng để làm việc cùng với một số mô
đun khác. Những môđun này được mô
phỏng mô hình của các ứng dụng thực
tế và có thể được điều khiển bởi một
PLC như hệ thống thang máy, hệ
thống đèn giao thông, máy giặt… Hình 1.5. Bộ thí nghiệm
PLCE – SIE
Chúng được phát triển đặc biệt để kết
nối, làm việc với PLCE SIE.
CHƯƠNG 2. PHẦN MỀM TIA PORTAL V13
Phần mềm dùng để lập trình cho PLC S71200 là TIA Portal.
TIA Portal là phần mềm cơ sở tích hợp tất cả các phần mềm lập
trình cho các hệ thống tự động hóa và truyền động điện. Phần
mềm tích hợp các sản phẩm SIMATIC khác nhau trong một phần
7
mềm ứng dụng; ví dụ, Simatic Step 7 V13 để lập trình các bộ điều
khiển Simatic. Simatic WinCC V13 để cấu hình các màn hình HMI
và chạy SCADA trên máy tính, giúp tăng năng suất và hiệu quả
làm việc.
Hình 2.1. Giao diện phần mềm TIA Portal
TIA Portal giúp cho các phần mềm này chia sẻ cùng một cơ
sở dữ
liệu,
tạo
nên sự
thống
nhất
trong
giao
diện
và tính toàn vẹn cho ứng dụng. Tất cả các bộ đều khiển PLC, màn
hình HMI, các bộ truyền động của Siemens đều được lập trình,
cấu hình trên TIA portal. Việc này giúp giảm thời gian, công sức
trong việc thiết lập truyền thông giữa các thiết bị này.
Hai phần mềm quan trọng trong TIA Portal là Simatic Step 7
và Simatic WinCC.
CHƯƠNG 3. GIÁM SÁT VÀ ĐIỀU KHIỂN SỬ DỤNG
PLCE – SIE
Tại chương này, khóa luận sẽ giới thiệu 10 môđun mô
phỏng các hệ thống được điều khiển và kiểm soát bởi PLC:
8
Điều khiển lò phản ứng hóa học (N – PLCE – CR)
Điều khiển hệ thống chiếu sáng (N – PLCE – CTI)
Điều khiển hệ thống hàn (N – PLCE – CTRA)
Điều khiển hệ thống dập nổi (N – PLCE – MA)
Điều khiển máy bán nước tự động (N – PLCE – MBC)
Điều khiển hệ thống phân loại thư tự động ( N – PLCE –
MCC)
Điều khiển hệ thống dập tự động (N – PLCE – PAE)
Điều khiển hệ thống đóng chai và dán nhãn (N – PLCE
PELE)
Điều khiển hệ thống bơm bể chứa (N – PLCE – PLLT)
Điều khiển hệ thống đèn giao thông (N – PLCE – CST)
Mỗi môđun mô phỏng được chỉ rõ dữ liệu đầu vào, đầu ra
của bộ điều khiển, lưu đồ thuật toán điều khiển chương trình và
mô phỏng giao diện điều khiển, giám sát hệ thống cho môđun.
9
KẾT LUẬN
Sau thời gian tiến hành nghiên cứu và thực hiện khóa luận
tốt nghiệp với tên đề tài “Xây dựng phần mềm đo lường và điều
khiển với PLCS71200 kết nối với phần mềm WinCC”, em đã đạt
được những kết quả sau:
Tìm hiểu cấu tạo, nguyên lý hoạt động và lập trình PLC
theo ngôn ngữ bậc thang.
Tìm hiểu bộ thí nghiệm PLCSIE với lõi là PLC S7–1200
của hãng Siemens và viết chương trình điều khiển PLC
cho 10 môđun thí nghiệm.
Tìm hiểu và viết chương trình điều khiển và giám sát cho
10 môđun thí nghiệm sử dụng phần mềm WinCC.
Qua khóa luận “Xây dựng phần mềm đo lường và điều
khiển với PLCS71200 kết nối với phần mềm WinCC” em đã có
thêm được kiến thức về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của bộ
thiết bị PLC – SIE nói chung và CPU S7 – 1200 nói riêng. Cùng với
đó là các kiến thức về nguyên lý, cấu tạo và cách hoạt động của
một số mô hình thiết bị như mô hình đóng chai, máy dập nổi, máy
phân loại thư… Từ những kiến thức mà em đã tích lũy được trong
suốt quá trình học và thời gian làm khóa luận, em nghĩ mình sẽ làm
tốt công việc thực tế sau này.
10