BAI GIANG KTCC FTU

Bài giảng Kinh tế công cộng 1
MÔN HỌC
KINH TẾ CÔNG CỘNG
Giảng viên: TS Nguyễn Thị Hoa


Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
2
THÔNG TIN CƠ BẢN

Tên học phần: Kinh tế Công cộng

Phân bổ thời gian:

Giảng trên lớp: 45 tiết

Thảo luận/làm bài tập: 12 tiết

Hướng dẫn làm bài tập nhóm: 3 tiết

Tổng cộng: 60 tiết

Điều kiện tiên quyết: Đã học xong môn
Kinh tế vi mô
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
3
Mục tiêu học phần (1)

Trang bị cho người học lý thuyết cơ

bản để luận giải cho sự can thiệp của
chính phủ trong nền kinh tế thị
trường

Giúp trả lời câu hỏi chính phủ nên
làm gì hoặc không nên làm gì khi
chuyển đổi sang nền kinh tế thị
trường.
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
4
Mục tiêu học phần (2)

Doanh nghiệp hoạt động trong thị
trường sẽ chịu tác động như thế nào
dưới sự can thiệp của chính phủ

Doanh nghiệp có thể tham gia được
vào hoạt động nào trong nền kinh
tế để giải quyết khiếm khuyết của
thị trường, qua đó nâng cao trách
nhiệm xã hội của doanh nghiệp.
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
5
Mục tiêu học phần (3)

Doanh nghiệp có trách nhiệm cung
cấp các thông tin phản hồi để tránh
được sự can thiệp mang tính duy ý

chí hoặc can thiệp quá sâu của chính
phủ vào vận hành của cơ chế thị
trường.
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
6
Mục tiêu học phần: cụ thể

Lý giải về vai trò và phạm vi can
thiệp của chính phủ trong nền kinh tế
thị trường

Giới thiệu các công cụ chính sách
chính phủ can thiệp vào nền kinh tế
thị trường.
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
7
Ba câu hỏi chính của môn học
1. Tại sao chính phủ cần can thiệp vào nền
kinh tế thị trường?
2. Chính phủ nên can thiệp vào những lĩnh
vực nào của nền kinh tế?
3. Chính phủ can thiệp bằng cách nào vào
nền kinh tế?
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
8
Nội dung cụ thể (1)


Chương 1: Vai trò của chính phủ trong nền kinh
tế thị trường và đối tượng nghiên cứu của môn học
KTCC

Mục đich: lý giải vì sao chính phủ phải
có vai trò chủ động, tích cực can thiệp
vào nền kinh tế thị trường.

Trả lời câu hỏi thứ nhất của môn học
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
9
Nội dung cụ thể (2)

Chương 2: “Chính phủ với vai trò phân bổ nguồn lực
nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế”, Chương 3: “Chính
phủ với vai trò phân phối lại thu nhập và đảm bảo công
bằng xã hội” , Chương 4: “ Chính phủ với vai trò ổn định
kinh tế vĩ mô trong điều kiện nền kinh tế hội nhập”

Mục đích: ba chương này lần lượt đi sâu phân
tích và đánh giá các vai trò cơ bản của chính
phủ, có liên hệ đến thực tiễn của Việt Nam.

Trả lời câu hỏi thứ hai của môn học
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
10
Nội dung cụ thể (3)


Chương 5: “Lựa chọn công cộng” và chương 6:
“Các công cụ can thiệp chính sách can thiệp chủ yếu
của chính phủ trong nền kinh tế thị trường

Mục đích: chỉ ra cách thức can thiệp của
chính phủ. Cụ thể ra quyết định chính sách
như thế nào và hệ thống hoá các công cụ
chính sách mà chính phủ sử dụng để can
thiệp vào nền kinh tế thị trường, cũng như
chỉ ra ưu nhược điểm của từng công cụ
chính sách đó.

Trả lời câu hỏi thứ ba của môn học
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
11
Tài liệu học tập

Bài giảng trên lớp

Các bài đọc được biên soạn cho từng
tiết giảng

Bài tập và tình huống

Giáo trình Kinh tế Công cộng - Khoa
Kế hoạch và Phát triển, ĐH KTQD
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
12

Nhiệm vụ của người học

Tham dự đầy đủ các buổi lên lớp và phát
biểu tích cực xây dựng bài

Tham gia làm bài tập nhóm

Thi hết học phần

Làm bài tập đầy đủ, chuẩn bị các nội dung
phát biểu trong giờ thảo luận theo phân
công của giảng viên.
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
13
Tiêu chuẩn đánh giá: ý thức tham gia

Được đánh giá qua ý thức đi học
đầy đủ, đúng giờ

Tích cực phát biểu xây dựng và thảo
luận theo các chuyên đề được phân
công

Tinh thần tự giác làm bài tập trên
lớp và bài tập nhóm.
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
14
Tiêu chuẩn đánh giá: bài tập nhóm


Được tiến hành sau khi kết thúc nội dung
chương II

Sinh viên được làm việc theo nhóm, tự chọn
chủ đề dưới sự hướng dẫn gợi ý của giảng
viên

Sản phẩm mỗi nhóm nộp cho giảng viên là
bài luận (để tính điểm 30%) và một bản tự
đánh giá nội bộ của nhóm theo tiêu chí cho
trước (để làm cơ sở tính điểm 10%)
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
15
Tiêu chuẩn đánh giá: thi hết học phần

Kết thúc học phần sinh cần hoàn thành
một bài thi hết môn 60 phút theo hình
thức thi trắc nghiệm
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
16
Thang điểm đánh giá

Ý thức tham gia học tập: 10% điểm tổng kết

Bài tập nhóm: 30% điểm tổng kết. Đây chính là
kết quả điểm kiểm tra giữa kỳ


Thi hết học phần: 60% điểm tổng kết. Đây chính là
kết quả điểm thi cuối kỳ
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
17
Địa chỉ liên lạc

Giảng viên: Nguyễn Thị Hoa

ĐT: 0988.0912.56

E.mail:
Bài giảng Kinh tế công cộng 18
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ VAI TRÒ CỦA
CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ
TRƯỜNG VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
CỦA MÔN HỌC KINH TẾ CÔNG CỘNG
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
19
NỘI DUNG CHÍNH
1. Chính phủ trong nền kinh tế thị trường
2. Cơ sở khách quan cho sự can thiệp của
chính phủ nền kinh tế
3. Chức năng, nguyên tắc và những hạn chế
trong can thiệp của chính phủ vào nền
kinh tế thị trường
4. Đối tượng, nội dung và phương pháp
nghiên cứu môn học

Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
20
Khái niệm Chính Phủ
Chính phủ là một tổ chức được thiết lập để
thực thi những quyền lực nhất định, điều
tiết hành vi của các cá nhân sống trong xã
hội nhằm phục vụ cho lợi ích chung của xã
hội đó và tài trợ cho việc cung cấp những
hàng hóa, dịch vụ thiết yếu mà xã hội đó có
nhu cầu.
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
21
Quá trình phát triển nhận thức về
vai trò của Chính Phủ

Lý thuyết Bàn tay vô hình của Adam Smith
 nền KTTT thuần túy

Quan điểm của Karl Marx, Anghen, Lenin
 nền KT kế hoạch hóa tập trung

Cải cách kinh tế (trong đó có VN)
 nền KT hỗn hợp
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
22
Sự thay đổi vai trò CP trong thực tiễn


Thập kỷ 50-70: Chính phủ đóng
vai trò quan trọng

Thập kỷ 80: thu hẹp sự can thiệp
của Chính phủ

Thập kỷ 90: kết hợp với KVTN
trong quá trình phát triển
Bi ging Kinh t c
ụng cng
23
Chính phủ trong vòng tuần hoàn kinh tế
Các hộ gia đình
Các hãng
Dịch vụ các yếu tố đầu vào cho sản xuất
Tiền lương, tiền thuê, lợi tức
Hàng hoá và dịch vụ cuối cùng
Mua sắm và tiêu dùng
Thị trường hàng hoá
Thị trường yếu tố
sản xuất
Chính phủ
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
24
Đặc điểm chung của KVCC

Khái niệm: KVCC là một bộ phận của nền kinh tế có thể
và được phân bổ nguồn lực theo cơ chế phi thị trường


Các lĩnh vực cơ bản của KVCC:

Hệ thống các cơ quan quyền lực của NN

Hệ thống quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn XH…

Hệ thống KCHT kỹ thuật và xã hội

Các lực lượng kinh tế của Chính phủ

Hệ thống an sinh xã hội

Quy mô của KVCC: Lớn hay nhỏ tùy thuộc vào quan hệ
tương tác giữa KVCC và KVTN
Bài giảng Kinh tế c
ông cộng
25
Khu vực công cộng ở Việt Nam

Trước năm 1986

KVCC giữ vai trò chủ đạo

KVTN nhỏ bé, bị bóp nghẹt

Sau năm 1986

Nghị quyết ĐH Đảng lần thứ VI: chuyển
nền KT sang vận hành theo cơ chế TT


KVCC có chuyển biến sâu sắc

KVCC bộc lộ những yếu kém chưa theo kịp
yêu cầu đổi mới

Nguyên nhân những yếu kém của KVCC