www.thuvienhoclieu.com
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM SỐ PHỨC
VẬN DỤNG CAO
Câu 1. Gọi là tập hợp các điểm trên mặt phẳng biểu diễn số phức , ( x, y ��) thỏa mãn và là điểm
biểu diễn số phức . Tìm điểm thuộc sao cho có độ dài lớn nhất.
A.
M 1;1
�1 3 �
M�
�2 ; 2 �
�
�
�.
B.
.
C.
D. .
Hướng dẫn giải
Chọn A.
Ta có:
Do
M x; y
C : x 1
nằm trên đường tròn
N 1; 1 � C
2
y2 1
. Tâm
I 1; 0
nên có độ dài lớn nhất khi là đường kính, hay là trung điểm của . Vậy
Lời bình: đây là bài toán tọa độ lớp , khi cho một đường tròn và một điểm . Tìm điểm trên
sao cho đạt min, max.
x, y �� thỏa mãn
Câu 2. Gọi là tập hợp các điểm trên mặt phẳng biểu diễn số phức z x 1 yi ,
và là điểm biểu diễn số phức . là một điểm thuộc sao cho có độ dài lớn nhất. Khi đó độ dài
lớn nhất bằng
A. .
B. .
C.
D. .
Hướng dẫn giải
Chọn A.
Ta có:
M x; y
nằm trên đường tròn
C : x 1
2
y2 1
. Tâm
Do nằm ngoài nên có độ dài lớn nhất khi .
x, y �� thỏa mãn và là điểm
Câu 3. Gọi là tập hợp các điểm trên mặt phẳng biểu diễn số phức ,
biểu diễn số phức . là một điểm thuộc sao cho có độ dài bé nhất. Khi đó độ dài bé nhất
bằng
A. .
B. .
C.
D. .
Hướng dẫn giải
Chọn D.
Ta có:
M x; y
nằm trên đường tròn . Tâm
www.thuvienhoclieu.com
I 1; 0
Trang 1
www.thuvienhoclieu.com
Do nằm ngoài nên có độ dài bé nhất khi .
z 5 5; z 2 1 3i z 2 3 6i
Câu 4. Cho hai số phức z1 ; z2 thỏa mãn 1
. Tìm giá trị nhỏ nhất của
z1 z2
.
5
A. 2
121
B. 6
25
C. 6
49
D. 6
Lời giải
Chọn A
Gọi
z1 a1 b1i, z2 a2 b2i (a1 , b1 , a2 , b2 ��)
z1 5 5 � a1 5 b12 25
.
2
Khi đó
.
I 5; 0 ; R 5
Tập hợp điểm biểu diễn z1 là đường tròn tâm
Cũng theo giả thiết, ta có:
z2 1 3i z2 3 6i � a2 1 b2 3 a2 3 b2 6
2
2
2
2
� 8a2 6b2 35 0.
Tập hợp điểm biểu diễn z2 là đường thẳng : 8 x 6 y 35 0
d ( I , )
5.8 35
82 6 2
15
� d I , R
2
� min z1 z2 d I , R
Câu 5. Cho số phức z thỏa mãn
M .n
5
2.
z 1 z1 4
. Gọi
m min z
và
M max z
khi đó
bằng
A. 2 .
2 3
C. 3 .
B. 2 3 .
Câu 6. Cho số phức z thỏa mãn
M
giá trị của biểu thức
A. 28
2
n2
B. 24
D.
3.
M max z 1 i m min z 1 i
z 2 3i 1
. Gọi
,
. Tính
C. 26
www.thuvienhoclieu.com
D. 20
Trang 2
www.thuvienhoclieu.com
Câu 7. Kí hiệu
z1
2
là nghiệm phức có phần ảo âm của phương trình 4 z 16 z 17 0 . Trên mặt phẳng
3
w 1 2i z1 i
2 ?
tọa độ điểm nào dưới đây là điểm biểu diễn số phức
A.
M 2;1
.
B.
M 3; 2
.
C.
M 3; 2
.
D.
M 2;1
.
z 1 i 2
Câu 8. Cho hai số phức z1 , z2 thỏa mãn 1
và z2 iz1 . Tìm giá trị nhỏ nhất m của biểu thức
z1 z2
?
A. m 2 1.
B. m 2 2.
D. m 2 2 2.
C. m 2.
Lời giải
Chọn D.
Do
z1 1 i 2
nên điểm biểu diễn M 1 của z1 thuộc đường tròn tâm I 1;1 bán kính R 2 .
Do z2 iz1 nên điểm M 2 (điểm biểu diễn của z2 ) là ảnh của M 1 qua phép quay tâm O , góc
0
quay 90 . Suy ra z1 z2 M 1 M 2 2OM 1 ngắn nhất khi OM 1 ngắn nhất.
Ta có: min OM 1 R OI 2 2 .
Vậy:
m 2 2 2 2 2 2
.
Đề xuất
Do
z1 1 i 2
nên điểm biểu diễn M 1 của z1 thuộc đường tròn tâm
I 1;1
bán kính R 2 .
z1 z2 z1 iz1 1 i z1 2 z1 2OM � 2 R OI 2 2 2 2 2 2
(Vẽ hình thể hiện mô tả cho phần đánh giá)
Câu 9. Tính môđun của số phức z thỏa mãn 3 z.z + 2017( z + z ) = 48 - 2016i
A.
z =4
.
B.
z = 2020
.
Lời giải
C.
z = 2017
.
Chọn A.
- Đặt z = a + bi (a, b ��) � z = a - bi .
www.thuvienhoclieu.com
Trang 3
D.
z =2
.
www.thuvienhoclieu.com
- Ta có: 3 z.z + 2017( z + z ) = 48 - 2016i
� 3(a 2 + b2 ) + 4034b.i = 48 - 2016i � a 2 + b 2 = 16
- Vậy
z = a 2 +b2 = 4
. Chọn A.
Câu 11: Tính môđun của số phức z thỏa mãn
3
3
z=
z=
2.
2.
A.
B.
z + 2 z.z - 3 = 0.
z =1
z =3
C.
.
D.
.
1
1
2
z + ( z - z) =1 + ( z + z) i
2
2
Câu 12: Số số phức z thỏa mãn đẳng thức:
là
A. 1 .
B. 2 .
C. 3 .
D. 4 .
z 1 2
Câu 13: Cho số phức z thỏa mãn điêu kiện
. Tính giá trị lớn nhất của biểu thức
T z i z 2i
A. max T 8 2 .
B. max T 8 .
C. max T 4 2 .
Hướng dẫn giải
Chọn C
Đặt
z = x + yi ( x, y ��)
, ta có:
z - 1 = 2 � x- 1+ yi = 2
2
� ( x- 1) + y2 = 2 � x2 + y2 = 2x + 1( *)
Lại có:
T z i z 2 i x y 1 i x 2 y 1 i
2
= x2 +( y + 1) +
( x- 2)
2
+( y - 1)
2
= x2 + y2 + 2y + 1+ x2 + y2 - 4x- 2y + 5
Kết hợp với
( *) , ta được:
T = 2x + 2y + 2 + 6- 2x- 2y
Áp dụng bất đẳng thức Bunhacopxki ta được
www.thuvienhoclieu.com
Trang 4
D. max T 4 .
www.thuvienhoclieu.com
2
2�
�
T � ( 12 + 12 ) � 2x + 2y + 2 + 6- 2x- 2y �
=4
�
�
�
�
(
) (
)
Vậy max T 4 .
z 2
Câu 14 (ĐỀ THI THPT QUỐC GIA NĂM 2019): Xét các số phức z thỏa mãn
. Trên mặt
phẳng tọa độ Oxy , tập hợp điểm biểu diễn của các số phức
bán kính bằng
A.
34.
B. 26.
w
4 iz
1 z là một đường tròn có
C. 34.
D.
26.
Lời giải
Chọn A
Ta có
Đặt
w
4 iz
� w(1 z ) 4 iz � z w i 4 w � 2 w i 4 w
1 z
w x yi x, y ��
2. x 2 y 1
2
Ta có
x 4
2
y 2 � 2 x 2 y 2 2 y 1 x 2 8 x 16 y 2
� x 2 y 2 8 x 4 y 14 0 � x 4 y 2 34
2
2
Vậy tập hợp điểm biễu diễn của các số phức w là đường tròn có bán kính bằng
Câu 15: Gọi M và m lần lượt là giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của
P
34
z i
z với z là số phức
z �2
khác 0 và thỏa mãn
. Tính 2M m.
3
2M m .
2
A.
5
2M m .
2
B.
C. 2M m 10.
Lời giải
Chọn B.
P 1
Ta có
i
1 3
i
1 1
�1
� .
1 �1
� .
z
| z| 2 Mặt khác:
z
| z| 2
www.thuvienhoclieu.com
Trang 5
D. 2 M m 6.
www.thuvienhoclieu.com
1
3
Vậy, giá trị nhỏ nhất của P là 2 , xảy ra khi z 2i ; giá trị lớn nhất của P bằng 2 xảy ra
5
2M m .
2
khi z 2i. �
z 1.
Câu 16: Cho số phức z thỏa mãn
Gọi M và mlần lượt là giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất
của biểu thức
P z 1 z2 z 1.
Tính giá trị của M .m.
39
.
B. 4
13 3
.
A. 4
13
.
D. 4
C. 3 3.
z 3 z 3 8
Câu 17: Cho số phức z thỏa mãn
. Gọi M , m lần lượt giá trị lớn nhất và nhỏ nhất
z.
A.
Khi đó M m bằng
4 7.
B. 4 7.
D. 4 5.
C. 7.
w2 4 2 w
P 8 x 2 y 2 12
Câu 18: Cho số phức w x yi ( x, y �R ) �
thoả điều kiện
. Đặt
.
Khẳng định nào sau đây đúng
A.
2
P w 2
2
B.
2
P w 2
2
. C.
Lời giải
P w 4
2
.
D.
2
P w 4
2
.
Chọn B.
Ta có:
2
w2 4 2 w � x 2 y 2 4 2 xyi 2 x yi � x 2 y 2 4 4 x 2 y 2 4 x 2 y 2
� x 4 y 4 16 2 x 2 y 2 4 x 2 12 y 2 0 � x 4 y 4 2 x 2 y 2 4 x 2 4 y 2 4 8 x 2 y 2 12 0
� 8 x 2 y 2 12 x 4 y 4 2 x 2 y 2 4 x 2 4 y 2 4 � P x 2 y 2 2 w 2 .
2
Hay phương án chọn là B.
2
P w 2
Nhận xét: câu này đáp án A cũng đúng vì
2
.
w w.
w2 4 2 w
Câu 19: Cho số phức w x yi ( x, y �R ) �
thoả điều kiện
. Đặt
2
2
P 8( x 2 y 2 ) 12 . Khẳng định nào sau đây đúng P 8 x y 12
www.thuvienhoclieu.com
Trang 6
2
2
www.thuvienhoclieu.com
2
A.
P ( w 2)2
2
B.
P ( w 2) 2
2
.
C.
P ( w 4) 2
D.
2
P w 4
2
.
Nhận xét: bài này chỉ có thể thay số 4 thành -4; 12 thành -12 chứ thay nữa hoặc làm tương tự
rất khó khăn vì cặp số (2;4) trong bài quá giá trị không thể thay thế.
0
Câu 20: Cho w sin i cos với
Giá trị của
A. P 23
2018
.
2
P 26 w 3
B. P 23
2
2 thỏa mãn w 1 2 w .
2018
là
C. P 23
2018
2018
.
D. P 29
i.
2018
.
Hướng dẫn giải
Chọn A
w 2 1 sin i cos 1 1 cos 2 i sin 2 � w 2 1 2 2 cos 2 .
2
Ta có:
2 w sin 2 cos 2 2
.
0
w 2 1 2 w � cos 2 0 � 4
2.
Từ giả thiết:
vì
�w
2
2
2
2
2
i
�w
i
� w 1
2
2
2
2
.
2018
Vậy P 23 .
2 z i 2 iz
z z 1
Câu 21: Cho z1 , z2 là hai số phức thỏa mãn phương trình
, biết 1 2
Tính giá trị
P z1 z2
của biểu thức:
.
3
2
P
P
2 .
2 .
A.
B. P 2 .
C.
D. P 3 .
Lời giải
y
Chọn D.
2
HD: Cách 1. Ta có:
2
2 z i 2 iz � 2 z i 2 iz � (2 z i )(2 z i ) (2 iz )(2 i z )
� 4 z.z 2iz 2iz i 2 4 2iz 2iz i 2 z.z � 3z.z 3
O
www.thuvienhoclieu.com
Trang 7
x
www.thuvienhoclieu.com
z 1
� z.z 1 � z 1 � z 1 � z1 1
và 2
2
2
Chú ý:
a.a a 2 � 2 z i (2 z i )(2 z i ) (2 z i )(2 z i )
Tập hợp điểm biểu diễn số phức z1 , z2 là đường tròn tâm O
bán kính R 1 .
Gọi M 1 ( z1 ), M 2 ( z2 ) � OM 1 OM 2 1
Ta có:
Mà
uuuur uuuuu
r uuuuuur
z1 z2 OM 1 OM 2 M 2 M 1 1 � OM 1M 2
uuuur uuuuu
r uuuu
r
z1 z 2 OM 1 OM 2 OM OM
đều
với M là điểm thỏa
mãn OM 1MM 2 là hình thoi cạnh 1 � OM 3 � P 3 .
Cách 2. Đặt
z x yi, x, y ��
, ta có 2 z i 2 x (2 y 1)i và 2 iz 2 y xi .
Khi
đó:
�
�z1 1
2 z i 2 iz � 4 x 2 (2 y 1) 2 ( y 2) 2 x 2 � x 2 y 2 1 � z 1 � �
�z2 1
2
Sử dụng công thức
D.
2
2
z1 z2 z1 z2 2 z1 z2
2
� z z
1
2
2
3 � z1 z2 3
. Chọn
iz 3 2 z 2 1i z i 0
Câu 22: Gọi z1 ; z2 ; z3 là các nghiệm của phương trình
. Biết z1 là số thuần ảo.
P z2 z3
Đặt
, hãy chọn khẳng định đúng?
A. 4 P 5 .
B. 2 P 3 .
D. 1 P 2 .
C. 3 P 4 .
Lời giải
Chọn
B.
� z i
iz 2 z 1i z i 0 � i z iz z 1 0 � �
iz 2 z 10 (*) .
�
Biến đổi phương trình
3
Như vậy:
2
2
z2 ; z3 là các nghiệm của phương trình (*).
2
P 2 z2 z3 z2 z3
2
2
1
1
��
�� 4. 17
2
z2 z3 4 z2 z3 ��
i
i
www.thuvienhoclieu.com
.
Trang 8
www.thuvienhoclieu.com
Vậy P 17 .
4
z 1 z 3 2i z m i
Câu 23: Cho hai số phức z , thỏa mãn
;
với m �� là tham số. Giá
�2 5
trị của m để ta luôn có
là:
m �7
�
�
m �3 .
A. �
m �7
�
�
m �3 .
B. �
C. 3 �m 7 .
Lời giải
D. 3 �m �7 .
Chọn B.
Đặt
z a ib, a , b ��
có biểu diễn hình học là điểm
z 1 z 3 2i � x 1 iy x 3 y 2 i �
M x; y
x 1
2
y2
x 3
2
y 2
2
� 2 x 1 6 x 9 4 y 4 � 2 x y 3 0
Suy ra biểu diễn của số phức z là đường thẳng : 2 x y 3 0 .
Ta có:
�
�2 5 � z m i �2 5 � x m y 1 i �2 5
x m
Mà ta có
2
y 1 �2 5 ۳ MI
2 5 với I m; 1 .
2
MI �d I ,
� d I , �2 5
Nên MI �2 5
۳
2 m 4
5
2 5
� 2m 4 �10
2m 4 �10
m �3
�
�
��
��
2m 4 �10
m �7 .
�
�
Câu 24:
Cho số phức z a bi
P a b .
A. 3 .
a ,b ��
B. 1 .
thỏa mãn
z 1 i z i 3i 9
C. 1 .
Lời giải
D. 2 .
Chọn C.
z a bi � z a bi
z 1 i z i 3i 9 � a bi 1 i a bi i 3i 9
� a 2 b 2 2b a 1 b 1 i 9 3i
www.thuvienhoclieu.com
và
Trang 9
z 2
. Tính
www.thuvienhoclieu.com
b2
�
�
a b 2b a 1 9
b2 �
b2
�
� �2
��
��
�
b1 3
a a 0
a 0 �
a 1
�
�
�
2
2
Ta có:
z1 2i � z1 2 nên không thỏa yêu cầu bài toán.
z2 1 2i � z2 2 2 12 5 thỏa yêu cầu bài toán.
.
Vậy P a b 1 .
z 3 4i 5
Câu 25: Cho số phức z thỏa mãn
. Gọi M , m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ
2
2
P z 2 z i
nhất của biểu thức
. Khi đó modun của số phức w M mi
A. 2 314 .
B. 1258 .
C. 3 137 .
D. 2 309 .
Lờigiải
Chọn B.
2
2
z x yi x, y �R
z 3 4i 5 � x 3 y 4 5
Giả sử
ta có
� 4 x 3 2 y 4 P 23
Ta có P 4 x 2 y 3
2
2
2
�
4 x 3 2 y 4 �
�20 �
100
�x 3 y 4 �
�
�
�
Ta có
� 13 P 33 suy ra M 33, m 13 do đó ta được w 33 13i
Suy ra 10 �P 23 �10 ۣ
w 1258
vậy
.
x, y �� thỏa mãn đồng thời hai điều kiện z z 4 3i và biểu
Câu 26: Biết số phức z x yi ,
P z 1 i z 2 3i
thức
đạt giá trị nhỏ nhất. Tính P x 2 y .
P
A.
Lời giải
61
10 .
Chọn A .
Theo giả thiết
� x2 y2
B.
P
253
50 .
C.
P
41
5 .
D.
P
18
5 .
z z 4 3i � x yi x 4 y 3 i
x 4
2
y 3
2
� x 2 y 2 x 2 8 x 16 y 2 6 y 9
� 8 x 6 y 25 0 .
Ta có
P
Xét điểm
x 1
E 1;1
2
;
y 1
2
F 2; 3
x 2
và
2
y 3
M x; y
2
. Khi đó, P ME MF .
Bài toán trở thành tìm điểm M � : 8 x 6 y 25 0 sao cho ME MF đạt giá trị nhỏ nhất.
www.thuvienhoclieu.com
Trang 10
www.thuvienhoclieu.com
8 xE 8 yE 25 . 8 xF 8 yF 25 0 nên hai điểm E , F nằm cùng phía đối với đường
Vì
thẳng .
Gọi E �là điểm đối xứng với E qua
r
r
E 1; 1
nEE� u 3; 4
�
EE
Đường thẳng
đi qua điểm
và có VTPT
nên có phương trình
3 x 1 4 y 1 0 � 3x 4 y 7 0
Gọi H là giao điểm của EE �
và . Tọa độ điểm H là nghiệm của hệ phương trình
71
�
x
�
�
25
3x 4 y 7 � �
�
� 71 19 �
�y 19
H�
; �
�
8
x
6
y
25
�
50 suy ra � 25 50 �
�
117
�
xE �
�
�
25
�
44
�y �
E
25 .
E �đối xứng với E qua H nên �
+ MF � E �
F.
Ta có ME + MF = ME �
F và đường thẳng
Dấu bằng xảy ra � M là giao điểm của E �
r
F đi qua điểm F 2; 3 và có VTPT nEE � 31;167 có phương trình
Đường thẳng E �
31 x 2 167 y 3 0 � 31x + 167 y + 439 = 0
67
�
x
�
�
50
�
�
31x 167 y 439
�
�y 119
�
8
x
6
y
25
�
50
Tọa độ điểm M là nghiệm của hệ phương trình �
Vậy
P x 2y
61
10 .
z 1 2i z 1 2i
z ,z
Câu 27: Gọi 1 2 là 2 nghiệm của phương trình
thỏa mãn
w 3 2i 2
z1 z2 2
. Biết rằng w là số phức thỏa mãn
. Tìm GTNN của biểu thức
P w z1 w z2
.
A. 1 3
B. 2 3
C. 2
D. 6 .
Lời giải.
Chọn D .
www.thuvienhoclieu.com
Trang 11
www.thuvienhoclieu.com
z x yi x, y �R
z 1 2i z 1 2i � x 0
Giả sử
ta có
suy ra tập hợp điểm biểu diễn
z1 , z2 là trục tung.
z z 2 � AB 2
z ,z
Giả sử A, B lần lượt là 2 điểm biểu diễn cho 1 2 , ta có 1 2
.
w a bi a, b �R
Giả sử
w 3 2i 2
và M là điểm biểu diễn cho số phức w , ta có
� (a 3)2 (b 2) 2 4 suy ra tập hợp điểm biểu diễn M cho số phức w là đường tròn tâm
I 3; 2
bán kính R 2 .
Ta có P MA MB , gọi E là hình chiếu vuông góc của I lên trục tung, ta thấy P nhỏ
6
6
MA MB
MinP 2.
6
2 , vậy
2
nhất khi E là trung điểm AB suy ra
2
Câu 28: Gọi z là số phức thoả mãn z z 1 0 . Giá trị của biểu thức
2
3
4
1 � �
1 � �
1 �
�
P 2 �z 2 2 � 3 �z 3 3 � 4 �z 4 4 �
z � �
z � �
z �
�
A. 30 .
B. 14.
C. 8 .
D. 28 .
Lời giải:
Chọn A
2
Dễ thấy rằng z 0 không thoả mãn z z 1 0 , do đó ta có
z z 1 0
2
www.thuvienhoclieu.com
� z
1
1
1 � z 2 2 1
z
z
Trang 12
www.thuvienhoclieu.com
3
2
1 �z 1 � 3z. 1 �z 1 � 2
1 �z 2 1 � 2 1
3
4
z 3 �
z 4 �
�
�
�
�
z � z � và
z2 �
� z�
�
z
z
Ta cũng có
2
3
4
1 � �
1� �
1 �
�
P 2 �z 2 2 � 3 �z 3 3 � 4 �z 4 4 � 30
z � �
z � �
z �
�
Vậy
Câu 29: Cho hai số phức z1 , z2 có điểm biểu diễn lần lượt là M 1 , M 2 cùng thuộc đường tròn có
2
2
z z 1
P z1 z2
phương trình x y 1 và 1 2
. Tính giá trị biểu thức
.
A.
3
2 .
P
B. P 2 .
C.
P
2
2 .
D. P 3 .
Lời giải
Chọn D.
2
2
z z2 1
Cách 1: Do M 1 , M 2 cùng thuộc đường tròn có phương trình x y 1 nên 1
.
Lại có:
2
z1 z2 1 � z1 z2 1 � z1 z2 z1 z2 1 � z1 z2 z1 z2 1
2
2
� z1.z1 z1.z2 z1 .z2 z2 .z2 1 � z1 z2 z1.z2 z1 .z2 1 � z .z z .z 1
1 2
1 2
.
2
P 2 z1 z2 z1 z2 z1 z2 z1 z2 z1 z2 z1 z2 z1.z2 z1.z2 3
2
2
.
Vậy P 3 .
T tâm O 0;0 , bán kính R 1 và
Cách 2: Do M 1 , M 2 cùng thuộc đường tròn
z1 z2 1
nên M 1M 2 1 . Suy ra OM 1M 2 là tam giác đều cạnh bằng 1 .
P z1 z2
uuuur uuuuu
r
uuur
3
3
OM 1 OM 2 2OH 2.OH 2.
2
=
( Trong đó H là trung điểm M 1M 2
)
Câu 30:
Cho số phức z thỏa mãn
z 1
1
z 3i
2 . Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức
P z i 2 z 4 7i
A. 20 .
C. 12 5 .
B. 10 .
D. 4 5 .
Lời giải
www.thuvienhoclieu.com
Trang 13
www.thuvienhoclieu.com
Chọn A.
x, y �� .
Gọi z x yi ,
z 1
1
2 � 2 z 1 z 3i � 2
Ta có z 3i
x 1
2
y 2 x 2 y 3
2
� x2 y2 4x 6 y 7 0 .
P z i 2 z 4 7i x 2 y 1 2
2
Lại có
4 x 8 y 8 2 4 x 8 y 72
Mặt khác
x 4
2
y 7
2
.
4 x 8 y 8 2 4 x 8 y 72
2
�5.80 � 4 x 8 y 8 2 4 x 8 y 72 �20
Suy ra P �20 .
Câu 31: Cho số phức z a bi ( a , b là các số thực) thỏa mãn
giá trị của P a.b là?
3
A. 4 .
B. 4 .
z z 3 4i
và có môđun nhỏ nhất.
D. 3 .
C. 2 .
Lời giải
Chọn D.
Ta có:
a bi a bi 3 4i � a 2 b 2 a 3 b 4
2
2
� 6a 8b 25 0
�a
25 8b
6
Mô đun của số phức z là:
100 b 2 225 15
�25 8b � 2
�
�
� b
z a 2 b2
� 6 �
36
6
2
2
3
z min � b 2 � a 2 � P 3
Số phức
z 2 4i z 2i
Câu 32: Trong các số phức z thỏa mãn điều kiện
. Tìm số phức z có môđun nhỏ
nhất.
A. z 1 i .
B. z 2 2i .
C. z 2 2i .
Lời giải
www.thuvienhoclieu.com
Trang 14
D. 3 2i .
www.thuvienhoclieu.com
Chọn C.
z 2 4i z 2i
Gọi số phức z có dạng z a bi . z thỏa mãn
� a 2 b 4 i a b 2 i
� a 2 b 4 a2 b 2
2
2
2
� a 2 4a 4 b 2 8b 16 a 2 b 2 4b 4
� 4a 4b 16
� a b 4
Theo bất đẳng thức Bunhiacopxki.
16 a b � 12 12 a 2 b 2 � z a 2 b 2 �8
2
2
z �2 2
Dấu xảy ra
�a b
�
� �1 1 � a b 2 � z 2 2i
�
�a b 4
z 2 4i z 2i
Câu 33: Trong các số phức z thỏa mãn điều kiện
. Số phức z có mô đun bé nhất
bằng
A. 3 2
C. 2 2 .
B. 2 .
D. 4 .
Lời giải
Chọn C
Đặt
z x yi x, y ��
. Khi đó
z 2 4i z 2i � x yi 2 4i x yi 2i
� x 2 y 4 x 2 y 2 � 4 x 4 y 16 0 � x y 4 0
.
2
2
2
Số phức có mô đun nhỏ nhất bằng khoảng cách từ O đến đường thẳng : x y 4 0 .
www.thuvienhoclieu.com
Trang 15
www.thuvienhoclieu.com
z min d O;
4
2
2 2
.
z z 5
z z 1
Câu 34: Cho hai số phức z1; z2 thỏa mãn 1 2
và 1 2
. Giá trị lớn nhất của biểu thức
P z1 z2
là:
26
.
B. 2
A. 26.
1
.
D. 2
C. 9.
Lời giải
Chọn A.
Ta gọi M , N lần lượt là các điểm biểu diễn của các số phức z1 ; z2 .
uur
uuuur uuur
5
z z 5 � OM ON 5 � OI 2
Từ giả thiết : 1 2
với I là trung điểm của đoạn thẳng MN .
uuuur uuur
z1 z2 1 � OM ON 1 � MN 1
.
MN 2
OM 2 ON 2 MN 2
2
2
2
�
OM
ON
2O
I
OI
2 13
2
4
Ta có
2
P z1 z2 OM ON
P2
www.thuvienhoclieu.com
1
2
12 OM 2 ON 2 26
. Vậy Pmax 26.
Trang 16
www.thuvienhoclieu.com
Phân tích: Bài tập tìm max, min số phức hiện tại cũng là một bài toán quen thuộc, ta có thể
sử dụng nhiều phương pháp cho loại bài toán này. Với bài toán trên ta có thể dùng phương
pháp đại số, hoặc lượng giác.
z z 5
z z 1
Câu 35: Cho hai số phức z1; z2 thỏa mãn 1 2
và 1 2
. Gọi M , m lần lượt là giá trị lớn
nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức
P z1 z2
. Khi đó mô đun của số phức
M m.i là :
A. 76 .
C. 2 10 .
B. 76 .
D. 2 11 .
Lời giải
Chọn A.
Ta gọi M , N lần lượt là các điểm biểu diễn của các số phức z1 ; z2 .
uuuur uuur
Từ giả thiết :
.
uur
z1 z2 6 � OM ON 6 � OI 3
với I là trung điểm của đoạn thẳng MN
uuuu
r uuur
z1 z2 2 � OM ON 2 � MN 2
.
Ta có
OI 2
MN 2
OM 2 ON 2 MN 2
� OM 2 ON 2 2OI 2
2 20.
2
4
P z1 z2 OM ON
40.
P2
1
2
12 OM 2 ON 2
Vậy max P 2 10 M .
uuuu
r uuur uuuu
r uuur
OM
ON
�
OM
ON
P z1 z2
6.
Vậy min P 6 m .
Suy ra
M m.i 40 36 76.
Câu 36: Cho số phức z thỏa mãn
i.z 3
P 2z 1 4i z 1 5i
5
2 . Giá trị lớn nhất của biểu thức
là:
www.thuvienhoclieu.com
Trang 17
www.thuvienhoclieu.com
A. 2 5 .
5
D. 2 .
C. 3 5 .
B. 3.
Lời giải
Chọn C.
Ta gọi M ( x; y ) là điểm biểu diễn số phức z .
i.z 3
�
5�
5
5
2
M ( x; y ) �C �
I
(0;3);
R
�
� x 2 y 3
�
2�
2
�
�
2 . Suy ra
Khi đó:
P 2z 1 4i z 1 5i
2 z
1
uur uuur
2i z 1 5i 2 u
MA
MB
2
,
�1 �
A�
;2�
; B 1;5
với � 2 �
uu
r �1
�
IA �
; 1�uur
uur
uu
r
�2
�; IB 1; 2 suy ra IB 2.IA .
Ta có:
5MA2
Theo định lý Stewart ta có:
�
5
3 5� 2
5
MB 2
MI
. 5�
�
�
�
2
2 �
2
�� 2MA2 MB 2 15
(Hoặc có thể chứng minh theo phương pháp véc tơ
uuur 1 uuu
r uuur 1 uuur uuur
2 uuur 1 uuur
uuu
r uuur uuur MA AB MA MB MA MA MB
3
3
3
3
MI MA AB
Suy ra:
MI 2
uuur uuur
4
1
4
4
1
4
�
MA2 MB 2 MA.MB.cos MA, MB MA2 MB 2 MA.MB.cos AMB
9
9
9
9
9
9
�MA2 MB 2 AB 2 � 2
4
1
4
1
2
MA2 MB 2 MA.MB �
� MA2 MB 2 AB 2
9
9
9
� 2.MA.MB
� 3
3
9
� 2MA MB
2
Vậy
2
3MI 2
uuur uuur
P 2 MA MB
2
AB 2
15 )
3
2. 2.MA MB �
www.thuvienhoclieu.com
2
2 12 2MA2 MB 2
Trang 18
45 3 5.
www.thuvienhoclieu.com
2 z i 2 iz
z z 1
Câu 37: Cho z1 , z2 là hai số phức thỏa mãn
, biết 1 2
. Tính giá trị của biểu
P z1 z2
thức
A.
3
2 .
P
B. P 2 .
C.
Lời giải
P
2
2 .
D. P 3 .
Chọn D.
Cách 1.
2 z i 2 iz � 2 x 2 y 1 i 2 y xi
+ Đặt z x yi , x, y ��, ta có
4 x 2 2 y 1
2
2 y
2
x2 � 4x2 4 y 2 4 y 1 4 4 y y 2 x2
� x 2 y 2 1 � z 1 � z1 z2 1
2
2
2
z1 z 2 z1 z 2 2 z1 z2
+ Sử dụng công thức: z1 , z2 �� ta có
Suy ra P 3 .
Cách 2.
iz 2 i iz 2 z 2i
+ Biến đổi:
2
Ta có
2
2
2 z i z 2i � 2 z i z 2i � z 1 � z1 z2 1
.
+ Sử dụng công thức bình phương mô đun
mz1 nz2 m 2 z12 2mnz1 z2cos z1 , z2 n 2 z 2 2
2
z ,z
Trong đó 1 2 là góc �MON với M, N lần lượt là các điểm biểu diễn số phức z1 , z2 trên
mặt phẳng phức
z1 z2 1 � z1 z2 1 � z1 z2 2 z1 . z2 .cos z1 , z2 1 � cos z1 , z2
2
2
P 2 z1 z2 1 � z1 z2 2 z1 . z2 .cos z1 , z2 3 � P 3
2
Vậy
2
2
1
2.
2
.
z 2 i 2 z 1 i
Câu 38: Cho số phức z1 , z2 thỏa mãn
và z1 z2 1 i . Tính giá trị biểu thức
2
P z1 z2
A. P 2 .
2
.
B. P 1 .
D. P 9 .
C. P 4 .
Lời giải
ChọnC
www.thuvienhoclieu.com
Trang 19
www.thuvienhoclieu.com
z 2 i 2 z1 1 i
Ta có 1
mà z1 z2 1 i
� z1 2 i 2 z2
� 4 z2 z1 2 i z1 2 i z1 2 i z1 2 i z1 5.
2
(1)
4 z1 z2 2 i z2 2 i z2 5. 2
2
Tương tự ta có
2
2
Cộng (1) và (2) ta có
4 P P 2 i z1 z2 2 i z1 z2 10
P 2 i 1 i 2 i 1 i 10 P 12 � P 4.
Câu 39: Cho hai số thực b; c (c 0) . Kí hiệu A; B là hai điểm của mặt phẳng phức biểu diễn hai
2
nghiệm của phương trình z 2bz c 0 , tìm điều kiện của b và c sao cho tam giác OAB
là tam giác vuông ( Với O là gốc tọa độ ).
A. c b.
2
B. c b .
2
C. c 2b .
2
D. b 2c.
Lời giải
Chọn C.
'
2
Ta có b c
'
2
Z b � '
Nếu b c 0 � phương trình có hai nghiệm 1,2
(Loại vì O, A, B thẳng
hàng)
'
2
Nếu b c 0 � phương trình có nghiệm kép (Loại)
Z b �i b 2 c b �i (b 2 c)
'
2
Nếu b c 0 � Phương trình có hai nghiệm 1,2
Vậy hai điểm biểu diễn là
A( b; b 2 c )
và
B(b; b 2 c )
uuu
r uuur
� b2 b2 c 0
OAB
O
OAB
�
OA
.
OB
0
Tam giác
cân tại
.Vậy để tam giác
vuông
� c 2b 2 .
z
z 2 z 7 3i z
Câu 40: Cho số phức z thỏa mãn
. Tính ?
13
25
A. 3.
B. 4 .
C. 4 .
D. 5 .
Lời giải
www.thuvienhoclieu.com
Trang 20
www.thuvienhoclieu.com
Chọn D.
Giả sử
z a bi a, b ��
, ta có:
z 2 z 7 3i z � z 2 x yi 7 3i x yi
�
�z 2 x x 7
� x 2 9 3x 7 *
��
��
y3
� 2y 3 y
�
7
�
x�
�
� x4
* � �
3
2
2
�
�x 9 9 x 42 7
Vậy
z 5
.
�z 3 2i �1
�
�
�w 1 2i �w 2 i
Câu 41: Hcho hai số phức z , w thỏa mãn
thức
A.
P zw
Pmin
. Tìm giá trị nhỏ nhất Pmin của biểu
.
3 2 2
2
.
B.
Pmin 2 1
.
Pmin
C.
5 2 2
2
.
D.
Pmin
Lời giải
Chọn C.
Cách 1 :
a, b �� , w x yi
Giả sử z a bi
z 3 2i �1 � a 3 b 2 �1
2
x, y �� .
2
(1)
w 1 2i �w 2 i � x 1 y 2 � x 2 y 1
2
2
2
2
.
Suy ra x y 0 .
P zw
Từ (1) ta có
a x
I 3; 2
2
b y
2
a x
2
b x
2
.
, bán kính r 1 . Gọi H là hình chiếu của I trên d : y x .
�x 3 t
�
Đường thẳng HI có PTTS �y 2 t .
www.thuvienhoclieu.com
Trang 21
3 2 2
2
.
M �HI � M 3 t ; 2 t
www.thuvienhoclieu.com
� 1
t
�
2
��
1
�
t
2
�
M � C � 2t 1
2
�
1 �
� 1
5 2
t 2�M �
3
;2
� MH
2
2 �,
�
2
1 �
� 1
5 2
t 3� M �
3
;2
� MH
2
2 �,
�
2
Vậy
Pmin
5 2 2
2
.
Cách 2 :
z 3 2i �1
điều này cho thấy
1.
w 1 2i �w 2 i
M z
đang nằm trên hình tròn tâm
điều này cho thấy
N w
I 3; 2
đang thuộc nửa mặt phẳng tạo bởi đường
A 1; 2 , B 2;1 .
thẳng là trung trực của đoạn AB với
: x y 0.
(Minh hoạ như hình vẽ)
P z w MN .
Pmin d I , R
3 2
2
1
5 2 2
.
2
www.thuvienhoclieu.com
bán kính bằng
Trang 22
www.thuvienhoclieu.com
z 3 2i 2.
Câu 42: Xét các số phức z a bi,( a, b ��) thỏa mãn
Tính a b biết biểu thức
S z 1 2i 2 z 2 5i
A. 4 3 .
đạt giá trị nhỏ nhất.
B. 2 3 .
C. 4 3 .
D. 3.
Lời giải:
Chọn A
Giả thiết
z 3 2i 2 � (T ) : (a 3) 2 (b 2) 2 4
Gọi A(1; 2), B(2;5), M ( a; b) lần lượt là các điểm biểu diễn của các số phức
z1 1 2i, z2 2 5i, z3 a bi
Bài toán trở thành: Tìm M �(T ) sao cho biểu thức S MA 2MB nhỏ nhất
Ta có
MA (a 1) 2 (b 2) 2 a 2 b 2 2a 4b 5
2 a 2 b2 4a 4b 8
2 (a 2) 2 (b 2) 2 2MC với C (2; 2)
Ta có MA 2MB 2( MB MC ) �2 BC dấu “=”xảy ra khi và chỉ khi B, M , C theo thứ tự
đó thẳng hàng.
Phương trình đường thẳng BC : x 2
M là giao của của BC và (T ) � M (2; 2 3) � a b 4 3 .
2 i z z 1 2i z 1 3i và
Câu 43: Giả sử z1 , z2 là hai nghiệm phức của phương trình
z1 z2 1
. Tính
M 2 z1 3 z2
A. M 19 .
B. M 25 .
D. M 19 .
C. M 5 .
Lời giải
Chọn D.
Từ giả thiết ta có:
2 i
z z 1 2i z 1 3i �
www.thuvienhoclieu.com
2 i
z 1 2i z 1 3i
Trang 23
www.thuvienhoclieu.com
� 2 i z 1 2i z 1 3i � 2 z 1 z 2 i z 1 3i
�
2 z 1 z 2
2
2
z 1 3i
.
z 1
Bình phương, giải phương trình tìm được
, Gọi A, B lần lượt là hai điểm biểu diễn của
hai số phức z1 , z2 trong mặt phẳng phức thì suy ra A, B nằm trên đường tròn tâm O , bán kính
1 và A B=1 ,
do đó tam giác OAB là tam giác đều.
�1 3 �
A 1;0 ; B �
�2 ; 2 �
�
�
�thỏa mãn bài toán, nên
Cách trắc nghiệm : chọn
2
2
� 3 � �3 3 �
M 2 z1 3z2 �2 � �
�
� 19
� 2� �
�2 �
Cách tự luận:
uuur uuur uuuu
r uuuu
r uuur
M 2 z1 3 z2 2OA+3OB OA�
+OB� OC
Áp dụng định lý hàm số cos tìm được M OC 19
Câu 44:Trong các số phức z thỏa mãn điều kiện sau
z a bi là số phức có mô đun nhỏ nhất. Tính S 2a b .
A. 0 .
B. 4 .
C. 2 .
Lời giải
Chọn B.
z 1
Ta có:
zz
3 �
2
a 1
2
b2
Từ đó: z a 2 b 2 a 2 4a 8
a 3
a 2
2
z 1
zz
3
2
D. 2 .
2
� b 2 4a 8 .
4 �2 .
Vậy min z 2 đạt được khi a 2; b 0 .
Khi đó: S 4 .
www.thuvienhoclieu.com
, gọi số phức
Trang 24
www.thuvienhoclieu.com
z 2 4i z 2i
Câu 45: Trong các số phức z thỏa mãn điều kiện
. Số phức z có môđun nhỏ nhất
là:
A. z 2 2i.
B. z 2 2i.
C. z 2 2i.
D. z 2 2i.
Lời giải
Chọn B.
Đặt z a bi, (a, b ��).
Ta có
Ta có:
z 2 4i z 2i
z a2 b2
suy ra a b 4.
�
a b
2
2
2 2.
ab 4
�
�
�
a
b
�
ab2 .
"
"
Dấu
xảy ra khi
Vậy z 2 2i.
z 1 2i 2.
Câu 46: Cho số phức z thỏa mãn
Biết rằng tập hợp các điểm biểu diễn số phức
w 3 2i 2 i z
A. R 20.
là một đường tròn. Tính bán kính R của đường tròn đó.
B. R 7.
C. R 2 5.
D. R 7.
Lời giải
Chọn C.
Ta có:
w 3 2i 2 i z 3 7i 2 i z 1 2i
� w 3 7i 2 i z 1 2i
� w 3 7i 2 i z 1 2i 2 i z 1 2i 2 5
� Tập hợp các điểm biểu diễn số phức w 3 2i 2 i z là một đường tròn bán kính
R 2 5.
z 1 i 2.
Câu 47: Cho số phức z thỏa mãn
Biết rằng tập hợp các điểm biểu diễn số phức
w 3 i 1 i z
A. R 4.
là một đường tròn. Tính bán kính R của đường tròn đó.
B. R 2 2.
www.thuvienhoclieu.com
C. R 2.
D. R 2.
Trang 25