SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
TẠO
KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH THPT
NĂM HỌC 2013 – 2014
BÌNH PHƯỚC
ĐỀ THI CHÍNH THỨC
(Đề thi có 01 trang)
Môn thi: LỊCH SỬ
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 03/10/2013
Câu 1. (THPT: 5,0 điểm; GDTX: 5,0 điểm)
Trình bày sự thành lập, mục đích, nguyên tắc hoạt động và vai trò của tổ chức Liên
hợp quốc.
Câu 2. (THPT: 4,0 điểm; GDTX: 5,0 điểm)
Nêu hoàn cảnh lịch sử, diễn biến của Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Trình bày nội dung và nhận xét Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng do Nguyễn Ái Quốc
soạn thảo.
Câu 3. (THPT: 4,0 điểm)
Khuynh hướng dân chủ tư sản ở Việt Nam đầu thế kỉ XX nảy sinh trong bối cảnh
nào? So với phong trào yêu nước Việt Nam cuối thế kỉ XIX, phong trào đầu thế kỉ XX có
những điểm gì mới?
Câu 4. (THPT: 4,0 điểm; GDTX: 5,0 điểm)
Nêu nội dung cơ bản của Hiệp định Sơ bộ Việt – Pháp ngày 6 – 3 – 1946. Tại sao
Chủ tịch Hồ Chí Minh kí hiệp định này với Pháp?
Câu 5. (THPT: 3,0 điểm; GDTX: 5,0 điểm)
a) So sánh phong trào dân chủ 1936 – 1939 với phong trào cách mạng 1930 – 1931
theo yêu cầu của bảng dưới đây:
Nội dung so sánh
Phong trào cách mạng
1930 – 1931
Phong trào dân chủ
1936 – 1939
Xác định kẻ thù
Mục tiêu đấu tranh
Lực lượng tham gia
Hình thức và phương pháp đấu tranh
b) Lí giải vì sao chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng thời kì 1936 – 1939 có
sự thay đổi so với thời kì 1930 – 1931.
––– HẾT –––
Thí sinh hệ Giáo dục thường xuyên (GDTX) không làm câu 3.
Thí sinh không được sử dụng tài liệu.
Giám thị không giải thích gì thêm.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH THPT
BÌNH PHƯỚC
NĂM HỌC 2013 – 2014
ĐỀ THI CHÍNH THỨC
(Đáp án có 04 trang)
ĐÁP ÁN ĐỀ THI MÔN LỊCH SỬ
Hệ Giáo dục thường xuyên
Ghi chú: Học sinh hệ Giáo dục thường xuyên (GDTX) không phải làm câu 3.
ĐIỂM
NỘI DUNG
(20,0)
Câu 1: Trình bày sự thành lập, mục đích, nguyên tắc hoạt động và vai trò
của tổ chức Liên hợp quốc.
* Sự thành lập:
Tại Hội nghị Ianta (2 – 1945), ba cường quốc Liên Xô, Mĩ, Anh đã nhất trí
thành lập một tổ chức quốc tế nhằm gìn giữ hoà bình, an ninh thế giới.
5,0
0,5
0,25
Từ ngày 25 – 4 đến ngày 26 – 6 – 1945, đại biểu của 50 nước họp tại Xan
Phranxixcô (Mĩ) thông qua bản Hiến chương và tuyên bố thành lập tổ chức Liên
0,25
hợp quốc. Ngày 24 – 10 – 1945, Hiến chương chính thức có hiệu lực.
* Mục đích:
Duy trì hòa bình và an ninh thế giới.
Phát triển các mối quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc và tiến hành hợp tác
quốc tế giữa các nước trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc bình đẳng và quyền tự quyết
1,0
0,5
0,5
của các dân tộc.
* Nguyên tắc hoạt động:
Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc.
2,5
0,5
Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của các nước.
0,5
Không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kì nước nào.
0,5
Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình.
0,5
Chung sống hòa bình và sự nhất trí giữa 5 nước lớn (Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp
0,5
và Trung Quốc).
* Vai trò:
Là diễn đàn quốc tế vừa hợp tác, vừa đấu tranh nhằm duy trì hòa bình và an
ninh thế giới.
1,0
0,5
Giải quyết các vụ tranh chấp, xung đột ở nhiều khu vực; thúc đẩy các mối
quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế, giúp đỡ các dân tộc về kinh tế, văn hóa, giáo
0,5
dục, y tế, nhân đạo…
Câu 2: Nêu hoàn cảnh lịch sử, diễn biến của Hội nghị thành lập Đảng
Cộng sản Việt Nam. Trình bày nội dung và nhận xét Cương lĩnh chính trị
đầu tiên của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo.
5,0
a) Hoàn cảnh lịch sử và diễn biến của Hội nghị:
2,5
* Hoàn cảnh lịch sử:
Năm 1929, 3 tổ chức cộng sản ra đời và hoạt động riêng rẽ. Yêu cầu thống
nhất các tổ chức cộng sản được đặt ra một cách bức thiết.
0,5
0,25
Nguyễn Ái Quốc đã chủ động triệu tập Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng
sản thành một Đảng duy nhất. Hội nghị bắt đầu họp từ ngày 6 – 1 – 1930 tại Cửu
0,25
Long (Hương Cảng, Trung Quốc).
* Diễn biến:
Nguyễn Ái Quốc phê phán những quan điểm sai lầm của các tổ chức cộng
sản riêng rẽ và nêu chương trình Hội nghị.
Hội nghị đã thảo luận và nhất trí thống nhất các tổ chức cộng sản thành một
đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam.
Hội nghị thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt,… do Nguyễn Ái
Quốc soạn thảo.
Thành lập Ban Chấp hành Trung ương lâm thời.
b) Nội dung Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng do Nguyễn Ái Quốc
soạn thảo:
Xác định đường lối chiến lược cách mạng của Đảng là tiến hành “tư sản dân
2,0
0,5
0,5
0,5
0,5
2,5
0,5
quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”.
Nhiệm vụ cách mạng là đánh đổ đế quốc Pháp, bọn phong kiến và tư sản
phản cách mạng, làm cho nước Việt Nam độc lập, tự do.
Lực lượng cách mạng: công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; còn phú
nông, trung, tiểu địa chủ và tư sản thì lợi dụng hoặc trung lập.
Lãnh đạo cách mạng là Đảng Cộng sản Việt Nam – đội tiên phong của giai
cấp vô sản.
Phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản thế giới.
0,5
0,5
0,25
0,25
* Nhận xét: Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam do
Nguyễn Ái Quốc soạn thảo là một cương lĩnh cách mạng giải phóng dân tộc sáng
0,5
tạo, kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp. Độc lập và tự do là tư
tưởng cốt lõi của cương lĩnh này.
Câu 4:
Nêu nội dung cơ bản của Hiệp định Sơ bộ Việt – Pháp ngày 6 – 3 – 1946.
Tại sao Chủ tịch Hồ Chí Minh kí hiệp định này với Pháp?
5,0
a) Nội dung cơ bản của Hiệp định:
1,5
Chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà là một quốc
gia tự do, có chính phủ riêng, nghị viện riêng, quân đội riêng, tài chính riêng, và là
0,5
thành viên của Liên bang Đông Dương, nằm trong khối Liên hiệp Pháp.
Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà thoả thuận cho 15 000 quân Pháp ra
Bắc thay quân Trung Hoa Dân quốc làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật, số quân này
0,5
sẽ đóng ở những địa điểm quy định và rút dần trong thời hạn 5 năm.
Hai bên ngừng mọi cuộc xung đột ở phía Nam và giữ nguyên quân đội của
mình tại vị trí cũ, tạo không khí thuận lợi đi đến cuộc đàm phán chính thức.
b) Chủ tịch Hồ Chí Minh kí bản Hiệp định này với Pháp vì:
0,5
3,5
Ngày 28 – 2 – 1946, Hiệp ước Hoa – Pháp được kí kết. Theo đó, Pháp được
đưa quân ra Bắc thay quân Trung Hoa Dân quốc làm nhiệm vụ giải giáp quân đội
0,5
Nhật Bản.
Hiệp ước Hoa – Pháp đã đặt nhân dân ta trước sự lựa chọn một trong hai con
đường: hoặc cầm súng chiến đấu chống thực dân Pháp, không cho chúng đổ bộ lên
miền Bắc; hoặc hoà hoãn, nhân nhượng Pháp để tránh tình trạng phải đối phó cùng
0,5
một lúc với nhiều kẻ thù.
Ngày 3 – 3 – 1946, Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp, do Hồ Chí Minh
chủ trì, đã chọn giải pháp “hoà để tiến”.
0,5
Kí Hiệp định Sơ bộ, hoà hoãn với Pháp, ta sẽ tránh được cuộc chiến đấu bất
lợi vì phải chống lại nhiều kẻ thù cùng một lúc, đẩy được 20 vạn quân Trung Hoa
1,0
Dân quốc cùng bọn tay sai ra khỏi nước ta.
Ta có thêm thời gian hoà bình để củng cố chính quyền cách mạng, chuẩn bị
lực lượng mọi mặt cho cuộc kháng chiến lâu dài chống thực dân Pháp.
Kí Hiệp định Sơ bộ với Pháp sẽ tỏ rõ thiện chí hoà bình của nhân dân ta để
tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân Pháp và nhân dân thế giới.
Câu 5:
a) So sánh phong trào dân chủ 1936 – 1939 với phong trào cách mạng
1930 – 1931 theo yêu cầu của bảng.
0,5
0,5
5,0
b) Lí giải vì sao chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng thời kì 1936
– 1939 có sự thay đổi so với thời kì 1930 – 1931.
a) So sánh phong trào dân chủ 1936 – 1939 với phong trào cách mạng
1930 – 1931:
Nội dung
so sánh
Phong trào cách
mạng
4,0
Phong trào dân chủ
1936 – 1939
1930 – 1931
Xác định Đế quốc và phong Thực dân Pháp phản động và tay sai.
kẻ thù
kiến.
1,0
Mục tiêu Độc lập dân tộc, Tự do, dân sinh, dân chủ, cơm áo và hoà
đấu tranh người cày có ruộng.
bình.
1,0
Lực
lượng
tham gia
Công
dân.
1,0
Hình thức
và
phương
pháp đấu
tranh
Bí mật, bất hợp pháp:
mít tinh, bãi công,
biểu tình có vũ trang
tự vệ, khởi nghĩa vũ
trang giành chính
quyền.
nhân,
nông Công nhân, nông dân và các tầng lớp
nhân dân khác.
Kết hợp các hình thức công khai và bí
mật, hợp pháp và bất hợp pháp: mít tinh,
bãi công, bãi thị, bãi khoá, đấu tranh nghị
trường, đấu tranh trên lĩnh vực báo chí,...
b) Chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng thời kì 1936 – 1939 có sự thay
1,0
1,0
đổi so với thời kì 1930 – 1931 vì:
Xuất phát từ tác động của tình hình thế giới có sự thay đổi: chủ nghĩa phát
0,5
xít hình thành, đại hội VII Quốc tế Cộng sản xác định nhiệm vụ trước mắt của giai
cấp công nhân là chống phát xít, chống nguy cơ chiến tranh,…
Xuất phát từ tình hình trong nước: Chính phủ Pháp cho thi hành một số chính
sách tiến bộ (cử phái viên sang điều tra tình hình, sửa đổi luật bầu cử, nới rộng
quyền tự do báo chí,…); các tầng lớp nhân dân đời sống ngày càng khó khăn, có
nguyện vọng đòi cải thiện đời sống, đòi tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình.
––– HẾT –––
0,5