Khi nào sử dụng ống kính zoom

Khi nào sử dụng ống kính zoom

•
Khi bạn sử dụng máy ảnh Point and shoot thì hầu hết
được trang bị ống kính zoom. Bên cạnh đó, nhiều máy DSLR khi bán
ra bộ kit (máy ảnh + ống kính + phụ kiện...) cũng đi với ống kính zoom.
Bạn có khi nào hỏi tại sao như vậy không, những ký hiệu 1X, 2X, 3X...
trên thân máy có ống kính zoom nghĩa là gì... Vậy chúng ta hãy cùng
nhau trao đổi một số kiến thức chung quanh ống kính này.
•
1. Sơ lược ống kính zoom
•
Ống kính zoom là ống kính được lắp ráp bằng nhiều thành
phần thấu kính cho phép thay đổi tiêu cự của ống kính. Việc thay đổi này sẽ
tương ứng với việc ở cùng một vị trí chụp, bạn có thể kéo gần hay đẩy vật
thể chụp ra xa mà không cần phải di chuyển. Đây cũng là ưu điểm lớn nhất
khi chụp ảnh bằng ống kính zoom. Chúng ta thường thấy ký hiệu "x" trên
máy ảnh có ống kính zoom, nó diễn tả tỉ lệ phóng đại của ống kính zoom.
Ví dụ ống kính zoom 100-300mm có thể gọi là zoom 3x hay 3:1. Trước đây,
những ống kính zoom có chất lượng tốt thường có tỉ số này nhỏ hơn 3 ( như
các ống kính zoom 28-70mm, 70-200mm...). Có 2 loại ống kính zoom trên
máy số là zoom quang học (optical zoom) và zoom kỹ thuật số (digital
zoom). Zoom quang học phóng đại hình ảnh bằng sự thay đổi cách sắp xếp
thấu kính, zoom số thì phóng đại hình ảnh bằng một phép tính nội suy. Vì
vậy zoom quang học luôn cho chất lượng hình ảnh tốt hơn zoom số.

Ảnh 1: Ảnh được chụp bằng ống kính zoom 28-85mm ở tiêu cự
28mm. Tốc độ 1/60s, khẩu độ f/5, ISO 200.
2. Zoom một khẩu tốt và đắt tiền hơn
Đối với những máy Point and Shoot và những ống kính zoom bán

kèm với kit của máy DSLR thì độ mở ống kính của khẩu độ sẽ thay đổi tùy
theo sự thay đổi tiêu cự ống kính. Một ống kính zoom có kí hiệu 7.4-
44.4mm 1:2.8-4.8, sẽ có nghĩa là khi tiêu cự của ống kính là 7.4mm thì độ
mở khẩu độ tối đa sẽ là 2.8 và khi chuyển sang tiêu cự dài hơn thì độ mở
ống kính dần dần nhỏ lại, như tiêu cự 44.4mm thì khẩu độ đối đa chỉ còn
4.8.
Đối với những ống kính zoom khi thay đổi tiêu cự ống kính mà độ
mở tối đa của khẩu độ bất biến thì sẽ luôn đắt tiền hơn và cho chất lượng
hình ảnh tốt hơn. Ví dụ, một số kí hiệu trên ống kính zoom một khẩu như
70-200mm 1:2.8, 24-70mm 1:2.8...
3. Nhỏ gọn và đơn giản
Việc một ống kính zoom sử dụng được nhiều mục đích khác nhau sẽ
giúp cho hành lý chụp ảnh của bạn đơn giản và cơ động hơn. Ví dụ trong
một buổi chụp mà nhu cầu của bạn chỉ đơn giản là chụp ảnh lưu niệm, ảnh
sinh hoạt, ảnh phong cảnh... thì bạn chỉ cần mang theo một ống kính 18-
70mm chẳng hạn. Nếu bạn yêu thích chụp chân dung, chụp cận ảnh... thì
nên mang theo ống kính 70-200mm. Gần đây, có những ống kính zoom với
tầm từ 18-200mm, 18-300mm... thì hầu như dành cho mọi mục đích chụp
ảnh.
4. Tiết kiệm chi phí
Với ngân sách giới hạn, bạn có thể chọn mua những ống kính zoom
tùy theo mục đích sử dụng và vừa túi tiền. Tuy nhiên, những ống kính
zoom này khi cầm trên tay bạn sẽ cảm thấy chúng hơi nhẹ, do đa phần các
bộ phận đều làm bằng nhựa. Bên cạnh đó, chất lượng ảnh của chúng cũng
không so bì được với những ống kính zoom một khẩu. Trước khi mua ống
kính zoom nào đó, bạn có thể yêu cầu người bán cho phép mượn một vài
ống kính và bạn gắn vào thân máy rồi chụp tại chổ liền. Sau đó bạn về nhà
so sánh chất lượng ảnh và quyết định sẽ mua ống kính zoom nào.
5. Chụp nhanh
Ống kính chỉ có một tiêu cự (ống kính fix) thì luôn cho chất lượng

hình ảnh đẹp hơn ống kính zoom. Để có bố cục ưng ý, bạn phải di chuyển
nhiều (anh em nhiếp ảnh thường nói đùa là zoom bằng chân), hoặc phải
thay một ống kính khác với tiêu cự phù hợp. Dần dần, với sự phát triển của
công nghệ thì khoảng cách chất lượng giữa ống kính zoom và ống kính fix
đã thu ngắn lại. Vì vậy, ống kính zoom với việc dễ dàng thay đổi tiêu cự
chụp ảnh sẽ giúp bạn bố cục, lấy nét... nhanh hơn và chụp nhanh hơn.

Ảnh 4a: Bắt gặp một chú chim tôi đã zoom và chụp liền mà không có
thời gian để thay ống kính. Ảnh chụp với tốc độ 1/500s, khẩu độ f/4.5, ISO
200 ở tiêu cự ống kính là 85mm.

Ảnh 4b: Ảnh chụp khi tôi đang ngồi trên máng trượt với ống kính
zoom ở tiêu cự 28mm.
6. Dễ dàng và sáng tạo
Nếu bạn chỉ mới bắt đầu cầm máy thì một chiếc Point and shoot hay
một DSLR với ống kính zoom đi kèm với bộ kit là đủ rồi . Những ống kính
zoom này đã được nhà sản xuất nghiên cứu và cho ra đời nhằm thoả mãn
bất kỳ nhu cầu chụp ảnh một cách dễ dàng, sáng tạo và ít tốn kém nhất. Bên
cạnh đó, có một số ống kính zoom còn cho phép chụp macro nữa. Một thủ
thuật thường được dùng trong chụp ảnh bằng ống kính zoom là vừa chụp
vừa xoay ống kính zoom.
Hãy chụp nhiều và sáng tạo theo cách bạn thích với những gì mình
có, rồi bạn sẽ quyết định nâng cấp mua thêm ống kính zoom khác.