Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Hóa học lớp 12 năm học 2010-2011 – Sở Giáo dục và Đào tạo Tuyên Quang (Đề chính thức)

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI
 CẤP TỈNH LỚP 12 THPT NĂM HỌC 2010­2011

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TUYÊN QUANG

MÔN: HOA HOC
́
̣

ĐỀ CHÍNH THỨC

Thời gian làm bài: 180 phút. 
(Không kể thời gian giao đề)

       Đê thi nay co 02 trang
̀
̀ ́

Câu 1: (4,5 điêm)
̉  
1. Môt h
̣ ợp chât Y co dang AB
́
́ ̣
̉
́ ̣
ử  la 40. Trong thanh phân hat
̀
̀
̀ ̣ 

3, tông sô hat proton trong phân t
nhân cua A cung nh
̉
̃
ư  B đêu co sô hat proton băng sô hat notron. A thuôc chu ky 3 bang hê
̀ ́ ́ ̣
̀
́ ̣
̣
̀
̉
̣ 
thông tuân hoan.
́
̀
̀
a) Hay xac đinh tên goi cua A, B.
̃ ́ ̣
̣ ̉
b) Cho biêt tinh chât hoa hoc đăc tr
́ ́
́ ́ ̣ ̣ ưng cua h
̉ ợp chât AB
́ 3 (viêt ph
́ ương trinh phan 
̀
̉ ưng minh hoa).
́
̣
2. Dung dich A gôm cac chât tan FeCl

̣
̀
́
́
̀
̀
̣
̃
́ ́ ̉
3, AlCl3, NH4Cl va CuCl
2 (nông đô môi chât xâp xi 0,1M).
a) Dung dich A co phan 
̣
́ ̉ ưng axit, baz
́
ơ, trung tinh? Tai sao?
́
̣
b) Cho H2S lôi châm qua dung dich A cho đên bao hoa thi thu đ
̣
̣
̣
́ ̃ ̀ ̀
ược kêt tua va dung dich B. Hay
́ ̉
̀
̣
̃ 
cho biêt thanh phân cac chât trong kêt tua va trong dung dich B.
́ ̀

̀ ́
́
́ ̉
̀
̣
c) Thêm dân NH
̀
̀
̣
́ ư. Co hiên t
́ ̣ ượng gi xay ra
̀ ̉
? Viêt cac ph
́ ́ ương trinh
̀  
3 vao dung dich B cho đên d
phan 
̉ ưng ion đê giai thich.
́
̉ ̉
́
Câu 2: (2,0 điêm)
̉
Cho cân băng sau:
̀
H2 (k)  +   Br2(k)                    2 HBr (k)                 (1)
a) Khi khao sat phan 
̉
́
̉ ưng tai hai nhiêt đô T

́
̣
̣
̣ 1 va T
̀ 2 ma T
̀ 1́ ̀
́
̀
́ ̣  
(cbhh) theo nông đô co tri sô t
̀
̣ ́ ̣ ́ ương  ưng la K
́
̀ 1, K2 ma K
̀ 1>K2. Phan 
̉ ưng nay toa nhiêt hay thu
́
̀ ̉
̣
 
nhiêt. Giai thich. 
̣
̉
́
0
5
b) Tai nhiêt đô 1024
̣
̣

̣
C, phan 
̉ ưng (1) co K= 1,6.10
́
́
. Hay tinh tri sô hăng sô cbhh cua phan 
̃ ́
̣ ́ ̀
́
̉
̉ ưng:
́
̣
̣
̣ ̀ ự thay đôi tri sô hăng sô cbhh đo co y 
̉ ̣ ́ ̀
́
́ ́ ́
  1/2  H2 (k) +  1/2 Br2 (k)           HBr (k) ở tai nhiêt đô nay. S
nghia hoa hoc hay không, giai thich.
̃ ́ ̣
̉
́
  c) Cho môt l
̣ ượng HBr nguyên chât vao binh kin co thê tich cô đinh rôi đ
́ ̀ ̀
́
́ ̉ ́
́ ̣
̀ ưa nhiêt đô t

̣
̣ ới 
0
0
1024 C. Hay tinh ty lê HBr bi phân huy tai 1024
̃ ́
̉ ̣
̣
̉ ̣
C (theo phương trinh (1)). Cho nhân xet vê kêt
̀
̣
́ ̀ ́ 
qua đo.
̉ ́
Câu 3:(3,5 điêm)
̉  
1. Trôn ba dung dich H
̣
̣
́ ưng thê tich băng nhau thu
̃
̉ ́
̀
 
2SO4 0,1M, HNO3 0,2M, HCl 0,3M vơi nh
được dung dich A. Lây 300 ml dung dich A cho tac dung v
̣
́
̣

́ ̣
ơi môt dung dich B gôm NaOH
́
̣
̣
̀
 
0,2M va KOH 0,29 M. Tinh thê tich dung dich B cân dung đê sau khi tac dung v
̀
́
̉ ́
̣
̀ ̀
̉
́ ̣
ơi 300 ml dung
́
 
dich A đ
̣
ược dung dich co pH= 2. 
̣
́
2. Cho 12,45 gam hôn h
̃ ợp A gôm kim loai M co hoa tri II va nhôm tac dung v
̀
̣
́ ́ ̣
̀
́ ̣

ơi dung dich
́
̣  
HNO3 dư thu được 1,12 lit hôn h
́ ̃ ợp 2 khi (N
́ 2O, N2) co ty khôi h
́ ̉
́ ơi đôi v
́ ơi hidro băng 18,8 va
́
̀
̀ 
dung dich B. Cho B tac dung v
̣
́ ̣
ơi dung dich NaOH d
́
̣
ư thu được 0,448 lit khi NH
́ ́ 3. Xac đinh kim
́ ̣
 
loai M va khôi l
̣
̀ ́ ượng môi kim loai trong hôn h
̃
̣
̃ ợp A. Biêt n
́ A = 0,25 mol, cac khi đêu đo 
́

́ ̀
ở điêu
̀ 
kiên tiêu chuân.
̣
̉
Câu 4 (4,5 điểm)
 1. Hoan thanh cac ph
̀
̀
́ ương trinh phan 
̀
̉ ưng theo s
́
ơ đô sau:
̀
0

    CH4→A        A1       A2       Phenol H 2 / Ni / t  A3 CuO / t  A4  KMnO4 / H A5       Tơnilon 6,6 
2. Săp xêp (co giai thich) theo trinh t
́ ́
́ ̉
́
̀ ự tăng dân nhiêt đô sôi cua cac chât sau đây:
̀
̣
̣
̉
́
́

 a) (CH3)4C       b) CH3(CH2)2CH3    c) (CH3)2CHCH(CH3)2     d) CH3(CH2)3CH2OH 
      (A)                      (B)                                 (C)                                   (D)
 e)(CH3)2C(OH)CH2CH3.(E).
0

1


3. Săp xêp (co giai thich) theo trinh t
́ ́
́ ̉
́
̀ ự tăng dân tinh axit cua cac chât trong day sau đây:
̀ ́
̉
́
́
̃
COOH

N

;

COOH

(A)

;

;

N

CH2COOH

COOH

(D)

(C)

(B)

Câu 5 (2,5 điểm)
 Hợp chât A (C
́
̉ ưng đ
́ ược vơi dung dich NaOH nong. Cho hôn h
́
̣
́
̃ ợp sau phan̉  
18H18O2Br2) phan 
ứng tac dung v
́ ̣
ơi dung dich axit vô c
́
̣
ơ loang, thu đ

̃
ược chât B (C
́
̀
9H9O2Br) va C(C
9H11OBr). 
Oxi hoa B hoăc C ng
́
̣
ươi ta đêu thu đ
̀
̀
ược axit para­brom­benzoic.
Oxi hoa trong điêu kiên thich h
́
̀
̣
́ ợp C chuyên thanh B.
̉
̀
Từ B thực hiên đ
̣ ược chuyên hoa theo s
̉
́
ơ đô sau đây:
̀

B

Cl2 , AS

D

ddNaOH ,t 0

E

ddHCl

H 2 SO4 ,ð ãc
1700 C

G

H

(D chưa 1 nguyên t
́
ử  Clo trong phân tử, G co đông phân Cis­trans. Cac san phâm D, E, G, H
́ ̀
́ ̉
̉
 
đêu la san phâm chinh)
̀ ̀ ̉
̉
́
a) Xac đinh công th
́ ̣
ưc câu tao cua A, B, C, D, E, G, H va viêt cac ph

́ ́ ̣
̉
̀ ́ ́ ương trinh phan 
̀
̉ ưng xay
́
̉  
ra.
b) So sanh nhiêt đô nong chay cua B va C. Giai thich. 
́
̣
̣ ́
̉
̉
̀
̉
́
Câu 6 (3,0 điêm)
̉  
Cho hôn h
̃ ợp A gôm hai h
̀
ợp chât h
́ ữu cơ mach thăng X va Y (chi ch
̣
̉
̀
̉ ưa C, H, O) tac dung v
́
́ ̣

ưà  
đu v
̉ ơi 8 gam NaOH, thu đ
́
ược môt r
̣ ượu đơn chưc va hai muôi cua hai axit h
́ ̀
́ ̉
ưu c
̃ ơ đơn chức  
kê tiêp nhau trong day đông đăng. L
́ ́
̃ ̀
̉
ượng rượu thu được cho tac dung v
́ ̣
ơi natri d
́
ư, tao ra 2,24
̣
 
lit khi 
́ ́ở điêu kiên tiêu chuân.
̀
̣
̉
a) X, Y thuôc loai h
̣
̣ ợp chât gi.
́ ̀

b) Cho 10,28 gam hôn h
̃ ợp A tac dung v
́ ̣
ưa đu v
̀ ̉ ơi NaOH thu đ
́
ược 8,48 gam muôi. Măt khac,
́
̣
́ 
đôt chay 20,56 gam hôn h
́
́
̃ ợp A cân 28,224 lit oxi 
̀
́
ở điêu kiên tiêu chuân, thu đ
̀
̣
̉
ược khi CO
́ 2 và 
15,12 gam nươc. Xac đinh công th
́
́ ̣
ưc câu tao cua X, Y va tinh phân trăm theo khôi l
́ ́ ̣
̉
̀ ́
̀

́ ượng cuả  
X, Y trong hôn h
̃ ợp A. 
                                                                      Hêt́

2


SGIODCVOTO
TUYấNQUANG

HNGDNCHMấTHCHINHTH





C
KTHICHNHCSINHGII
CPTNHLP12THPTNMHC2010ư2011
MễN:HOAHOC



Cõu1
1.
a)XacinhA,B:


secoZ<13,33vamụtnguyờnt

seco

Z = 403 = 13,33 mụtnguyờnt
Z>13,33
Athuụcchuky3nờncoZt


11ờn18;Acokhanngkờth


pc3nguyờntBnờn
ưNờuBhoatri1thiAhoatri3võyAlaAlcoZ=13







ZA+3ZB=40
13+3ZB=40
3ZB=40ư13;ZB=40ư13:3=9BlanguyờntụBeloaiviBekhụngthờkờth



pviAltao

thanhh
pchõtAlBe

3.
ưNờuBhoatri2thiAcohoatri6;AlaScoZ=16






ZA+3ZB=40
13+3ZB=40
3ZB=24;ZB=8<13,33hplyBlanguyờntụoxi



Võyh
pchõtAB

3
3laSO
b.SO3lachõtoxihoamanh



SO3+2KIK2SO3+I2
3SO3+2NH33SO2+N2+3H2O
2. Dung dịch A có phản ứng axit vì:
FeCl3 = Fe3+ + 3ClFe3+ + H2O

FeOH2+ + H+
AlCl3 = Al3+ + 3ClAl3+ + H2O
AlOH2+ + H+
NH4Cl = NH4+ + ClNH4+
NH3 + H+
CuCl2 = Cu2+ + 2ClCu2+ + H2O
CuOH+ + H+
3.Cho H2S lội qua dd:
Cu2+ + H2S = CuS + 2H+
2Fe3+ + H2S = Fe2+ + S + 2H+
Vì vậy, trong kết tủa có: CuS và S
Trong dd B: Fe2+, Al3+, NH4+, H+, H2S, Cl3.Thêm NH3 cho đến d sẽ có các phản ứng:
NH3 + H+ NH4+
H2S + 2NH3 = 2NH4+ + S2Fe2+ + S2- = FeS
Al3+ + 3NH3 + 3H2O = Al(OH)3 +3NH4

3

4,5
1,5
0,25 4

0,25x2

1,0
0,125x8

1,0
0,25x4

1,0
0,125.4


Có thể viết: 2Al3+ + 3S2- + 6H2O
2Al(OH)3 + 3H2S
+
o
H2S + 2NH3
2NH4 + S
Nh vậy sẽ có kết tủa FeS (đen) và Al(OH)3 (trắng).
0,5
2,0
Cõu2
a)Theo iukinca bi: T1 <T2 mK1 >K2,nghalkhinhit tngcbhhli (a)
chuyndisangtrỏi.VytheonguyờnlớLSatlie,(1)lphnngtonhit.
b)Phnng1/2H2(k)+1/2Br2(k)HBr(k)(b)
0,25
cúhngscbhhckớhiulKb.Sosỏnhhscỏcchttngngtrong(b)nyvi(1)ca
bi,rừrngKb=K1/2.
S thayiúcatr s hngs cbhh hontondothuntuýlmtoỏnch khụngcúý
nghahoỏhc.(Sthayicahngscbhhnhdócxộta)trờnõymicúýnghahoỏ
0,25x2
hc).
c)TaxộtH2(k)+Br2(k)2HBr(k)(1)
Smolbanu00n
Smolcbhh(1/2)n(1/2)nnưn
0,5
ViltlHBrbphõnhumtacntớnh.Chỳýiukin:0<<1(*)
Vỡphnng(1)cún=0nờnbiuthccahngscbhhKbiuthctheosmolcỏc

chtticbhh:
0,25
K=[n(1ư)]2/[(1/2)nì (1/2)n]=[2(1ư)]2/2hay
K1/2=[2(1ư)]/2
(2.102+1)=1
Khicoi2.102 >> 1,tac ~1/2.102~0,005.Ktqunythomóniukin:0< <1
0,5
(*).
VytlHBrbphõnhuthnhH2vBr2ti10240Cl~0,005hay0,5%.Tlny
rtnh,nghalHBrrtbn,khúbphõnhu,mcdựphnng(1)cthchinnhit
rtcao,10240C.úlsthhincaphnng(1)cútrscahngscbhhkhỏln,
ti1,6.105 tinhit ny.S liutrờnchothyphn ngthuntrongphn ngthun
nghch(1)xyrakhỏddngtinhitú.Ttnhiờnphnngnghch,tclsphõnhu
HBrxyrakhúkhn.

(b)3,5
Cõu3
1.Trong300mldungdichAco



nH + = 0, 07 mol .GoiVlathờtichdungdichB




+
ư
nOH =0,49mol;KhitrụnAv

iBcophan

ngH

+OH =H2O
Dungdichthu

ccopH=2


1,0
0,25x4

V
0,070,30,49
= 102 V = 0,134lit
+V

2.TheoõubaichoBtacdungv


iNaOHd

thucNH 3,nh võyAltacdungv


iHNO

3
choN2O,N2vacaNH

4NO3.tacopt
8Al+30HNO3=8Al(NO3)3+3N2O+15H2O
10Al+36HNO3=10Al(NO3)3+3N2+18H2O
8Al+30HNO3=8Al(NO3)3+3NH4NO3+9H2O
4M+10HNO3=4M(NO3)2+N2O+5H2O
5M+12HNO3=5M(NO3)2+N2+6H2O
4M+10HNO3=4M(NO3)2+NH4NO3+3H2O
3NaOH+Al(NO3)3=Al(OH)3+3NaNO3

4

2,5
10x0,1
5=1,5


Al(OH)3 + NaOH = NaAlO2↓ + 2H2O
2NaOH + M(NO3)2 = M(OH)2↓ + 2NaNO3
NaOH + NH4NO3 = NH3 + H2O + NaNO3
Co thê co phan 
́ ̉ ́ ̉ ứng M(OH)2 + 2NaOH = Na2MO2  + 2H2O
goi sô mol Al la a, sô mol M la b, sô mol N
̣ ́
̀
́
̀
́
̀

̀
́
2O la x, N
2 la y   ta co
a + b = 0,25
27a + bM = 12,45
va căp
̀ ̣
 x + y = 0,05
44 x + 28 y
= 37, 6
x+ y

0,5

→ x= 0,03; y= 0,02
Ap dung DLBTe ta co:
́ ̣
́
3+
Al­3e → Al
a   3a
M­2e → M2+
b    2b
2N5+ +8e = 2N; 2N5+ +10e = N2
          8x       x              10y    y
N5+ + 8e        =        N3+trong(NH4NO3)
          8. 0,02           0,02
tông e nh
̉

ương = e nhân nên : 3a+2b=8.0,03+ 10.0,02+ 8.0,02
̀
̣
→ a= 0,1; b= 0,15
Thay b= 0,15 va giai hê ban đâu M=65 M la Zn; m
̀ ̉ ̣
̀
̀
= 2,7g; m
Al
zn=9,75g.

0,5

Câu 4
1. CH4

15000 lamlanhnhanh

C2 H 2

Cl2 , Fe

(c)4,5
2,0

C6 H 6Cl

C6H5Cl + NaOH                 C6H5OH + NaCl 
C6H5OH + 3H2                    C6H11OH 

­C6H11OH  + CuO                C6H10O ( Xeton) + H2O + CuO 
C6H10O + KMnO4  + H+          HOOC­(CH2)4­COOH + K+  + Mn2+ + H2O
n HOOC­(CH2)4­COOH + nNH2 ­(CH2)6­NH2 
(­OC­(CH2)4­CONH ­(CH2)6­NH­)n  + 2nH2O 
ghi điêu kiên phan 
̀
̣
̉ ưng 
́
2. Trinh t
̀ ự tăng dân nhiêt đô sôi 
̀
̣
̣
(CH3)4C < (CH3)2CHCH(CH3)2 < CH3(CH2)4CH3 < (CH3)C(OH)CH2CH3 < CH3(CH2)3CH2OH
­ Cac yêu tô lam anh h
́ ́ ́ ̀ ̉
ưởng đên nhiêt đô sôi gôm: liên kêt hidro, phân t
́
̣
̀
́
ử khôi va điên tich bê 
́ ̀ ̣ ́
̀
măt, momen l
̣
ương c
̃ ực. Do đo, tr
́ ừ neopentan ra thi 4 chât con lai co phân t

̀
́ ̀ ̣ ́
ử khôi giông nhau. 
́ ́
neopentan nhe nhât, co câu truc khôi câu va l
̣
́ ́ ́
́
́ ̀ ̀ ực hut vandevan nho nhât nên co nhiêt đô sôi thâp 
́
̉
́
́
̣
̣
́
nhât.
́
­ n­Hexan va 2,3­dimetylbutan không co liên kêt hidro vi vây chung se co nhiêt đô sôi cao h
̀
́
́
̀ ̣
́
̃ ́
̣
̣
ơn, 
co đô phân nhanh l
́ ̣

́ ơn h
́ ơn va co điên tich măt be h
̀ ́ ̣ ́
̣ ́ ơn nên nhiêt đô sôi nho h
̣
̣
̉ ơn.
­ Hai hợp chât con lai co ch
́ ̀ ̣ ́ ưa liên kêt hidro va 1­pentanol co điên tich l
́
́
̀
́ ̣ ́ ớn hơn, co l
́ ực 
vandevan lơn h
́ ơn nên nhiêt đô sôi l
̣
̣
ớn nhât. Do đo ta co trinh t
́
́
́ ̀ ự săp xêp nh
́ ́ ư sau
neopentan<2,3­dimetylbutan3. Trinh t
̀ ự tăng dân tinh axit
̀ ́

0,25.8

1,5
0,5
1,0

1,0

5


-I 1

CH2COOH

COOH
-I 2

C O
-I
N
-C3
3
H O
(D)
(A)
(C)
PhõntcoưI
1<ưI2nờn(C)cotinhaxitmanhh


n(D).

AvaBờucoch

aNtinhaxitmanhh



nDvaC.

Acoliờnkờthidronụiphõnt



lamgiamtinhaxitsov



iB.

<

<

COOH
-I 4

0,5

N -C4
(B)

0,5

<

Cõu5
a)Theoubi:Cỏcchtucúchavũngbenzen,liờnkttrctipvivũngcúBrom
ư Mchhidrocacbonchanhúmchc(A:ưCOOư;B:ưCOOH;C:ưOH).
ư Theo sơ đồ chuyển hoá đã cho ta thấy trong cấu tạo G cha có liên kết đôi
C=C
G không có đồng phân cis-trans.
Vậy công thức cấu tạo:
A: p-Br-C6H4-(CH2)2-COO-(CH2)3-C6H4-Br-p
B: p-Br-C6H4-CH2-CH2-COOH
C: p-Br-C6H4-(CH2)3-OH
D: p-Br-C6H4-CH-CH2-COOH
Cl
E: p-Br-C6H4-CH-CH2-COONa
OH
G: p-Br-C6H4-CH-CH2-COOH
OH
H: p-Br-C6H4-CH=CH-COOH (có đồng phân cis-trans)
Hoặc A có cấu tạo: p-Br-C6H4-CH-COO-CH2-CH-C6H4-Br-p
CH3
CH3
để cuối cùng H có cấu tạo: p-Br-C6H4-C-COOH và không có đồng phân cis-trans
CH2
*Viết 4 phơng trình phản ứng: ...
b)Nhiệt độ nóng chảy của B cao hơn của C vì liên kết hiđro giữa các phân tử axit bền
hơn ở rợu, đồng thời giữa 2 phân tử axit có 2 liên kết hiđro khá bền vững.
Cõu6

nNaOH = 408 = 0, 2
a. Xacinhnhomch


cX,Y:

nH 2 =0,1
,
ưgias
hụnh
pAgụm1axit(RưCOOH):amolva1este(R


ưCOOR1):bmoltaco:
RưCOOH+NaOHR,ưCOONa+H2O(1)
a
R,ưCOOR1+NaOHR,ưCOONa+R1OH(2)
bb
R1OH+NaR1ONa+1/2H2(1)
b
0,1
Theo2,3tacob=0,2molnờna+b=n


ng=0,2molnh

võya=0.iờu


NaOHathamgiaphan

vụly,giaithiờtsailoai.



ưHụnh
pAgụm2este

,
RưCOOR1vaR
ưCOOR1)trongoR
,=R+CH2)
GoiCTPTchungcua2estela


Cn H mO2 .xlasụmol2estecotrong20,56gamestetacopt:



4 n+ m4
m
Cn H m O2 + 4 O2
nCO2 + 2 H 2O

x

28,224
22,4

= 1, 26 mx2

6

(d)2,5

0,125.
8

0,125
x4=0,
5
0,5

(e)3,0

1,0
0,25.4


28,224

→    22,4

1,0

= 1,26

(12n+ m + 32)x =20,56
mx
2   = 15.12/18 = 0,84
Giai hê ta đ

̉ ̣
ược: x= 0,2; n= 5,2 ; m =8,4 Vây 5̣
̀
 Phu h
̀ ợp X = C5H8O2 ; Y= C6H10O2 
b. Trong 10,28 gam A co 0,2 . 10,28/20,56 = 0,1 mol este
́
goi a, b, la sô mol X va Y ta co
̣
̀ ́
̀
́
Khi A+ NaOH thi:̀
(R + 67)a + (R,+67)b = 8,48
Ra + R,b + 67(a+b) ­8,48
a+b =0,1 → Ra +R,b = 1,780
                    R(0,1­b)+ R,b =1,78 vi 0̀
do đo: R<17,8 vây R: CH
́
̣
3
CTCT cua X: CH
̉
3COOC2H5 ; Y: CH3­ CH2COOC3H5
%mX: 77,82% ; %mY: 22,18%.

7

1,0

0,5.2