Ôn tập vật lý 6
ChơngI: Đo lờnG
I. lý thuyết
1. Đo một đại l ợng
-Đo 1 đại lọng là so sánh đại lợng đó với 1 đại lợng cùng loại đợc chọn làm đơn vị
-Đơn vị chính để đo độ dài là mét (m)
-Đơn vị chính để đo thể tích là mét khối (m
3
)
-Đơn vị chính để đo khối lợng là ki lô gam (kg)
2. Khối l ợng
Khối lợng của 1 vật chỉ lợng chất tạo thành vật đó
3. Dụng cụ đo
-Dụng cụ đo độ dài là thớc ( thớc kẻ ,thớc mét,thớc cặp, thớc cuộn .)
-Dụng cụ đo thể tích là bình chia độ ,bình tràn, hoặc ca ,can chai lọ đã biết trớc dung tích
-Dụng cụ đo khối lợng là các loại cân ( cân đòn , cân Rô béc van, cân y tế , cân tạ .)
4.Giới hạn đo và độ chia nhỏ nhất của dụng cụ đo
-Khái niệm
GHĐ của dụng cụ đo là giá trị lớn nhất mà dụng cụ đo có thể đo đợc trong một lần đo
ĐCNN của dụng cụ đo là giá trị nhỏ nhất mà dụng cụ có thể đo đợc trong một lần đo
Chú ý
+ Đối với cân Rô béc van GHĐ còn là tổng giá trị của tất cả các quả cân kèm theo cân ,ĐCNNlà giá trị của quả
cân nhỏ nhất kèm theo cân
+ Đối với thớc đo và bình chia độ thì ĐCNN còn là giá trị giữa hai vạnh chia liên tiếp trên dụng cụ đo
+ Đối với các loại ca lọ cốc đã biết trớc dung tích thì GHĐ của cũng là ĐCNN
5 Sai số khi đo
Đ ể giảm bót sai số khi đo ta cần
+ Chọn đụng cụ đo thích hợp
+ Tuân thủ theo đúng qui tắc đo
+ Đo ít nhất 3 lần và lấy giá trị trung bình
6.Qui tắc đo
Gồm 4 qui tắc đo (đã ghi đầyđủ trong SGK đề nghị các em học thuộc)
+ qui tắc đo độ dài
+ qui tắc đo thể tích chất lỏng
+ qui tắc đo khối lợng bằng cân Rô bec van
+ Qui tác đo thể tích vật rắn không thấm nớc
II. Bài tập.
1.Con số nào dới dây chỉ lợng chất chứa trong 1vật:
A. 3mét B. 1,5 lít C. 10 gói D. 2 ki lô gam
2. Mặt ngoài của 1 bể nớc ghi con số 1000 lít .Con số đó cho biết :
A. Khối lợng nớc chứa trong bể C. Trọng lợng nớc chứa trong bể
B. Thể tích nớc chứa trong bể D. Độ cao cột nớc chứa trong bể
3. Ngời ta dùng 1 bình chia độ ghi tới cm
3
chứa 55 cm
3
để đo thể tích của một hòn đá . Khi thả chìm hòn
đá vào trong bình mực nớc dâng lên tới vạch 100cm
3
.Thể
tích hòn đá là
A. 55cm
3
B. 100cm
3
C. 155cm
3
D. 45cm
3
4. Cân y tế có GHĐ và ĐCNN tơng ứng là:
A.5kg và 50g B.100kg và 0,5kg
C.1kg và10g D.1tạ và 1kg
5. Để đo thể tích của một hòn bi ve nên chọn bình chia độ nào trong các bình sau
A. Bình chia độ100 ml có vạch chia tới 2ml
B. Bình chia độ100 ml có vạch chia tới 5ml
C. Bình chia độ500 ml có vạch chia tới 5ml
D. Bình chia độ1000 ml có vạch chia tới 10ml
6. Có hai cái thớc. Thứoc thứ nhất dài 30cm có độ chia tới mm, thứoc thứ hai dài 1m có độ chia tới cm
a. Xác định ĐCNN và GHĐ của mỗi thớc
b, Nên dùng thớc nào để đo chiều dài bàn giáo viên thớc nào đo chiều dài SGK vật lý 6
7. Kết quả đo cùng một độ dài trong báo cáo kết quả thực hành đợc ghi nh sau a.
l=15,4cm
b. l=15,5 cm
Hãy cho biết ĐCNN của thớc dùng trong mỗi lần đo
8.Khi sử dụng bình tràn và bình chứa để đo thể tích của vật rắn không thấm nớc thì ngời ta xác định thể
tích của vật bằng cách
A. Đo thể tích của bình tràn B. Đo thể tích của bình chứa
C.Đo thể tích của nớc còn lại trong bình
D. Đo thể tích nớc từ bình tràn ,tràn sang bình chứa
9.Trong các đơn vị sau đơn vị nào không phải là đơn vị đo thể tích
A. m
3
B.ml C. m D.cc
10. Chọn câu đúng
a.Đơn vị của khối lợng là gam
b.Cân dùng để đo khối lợng của vật
c. cân luôn có hai đĩa
d. Một tạ bằng 100kg
e. Một tấn bằng 100tạ
f. Một tạ bông có khối lợng ít hơn một tạ sắt
11Điền vào dấu .. từ thích hợp
a. ĐCNN của cân Rô béc van là .
b. GHĐ và ĐCNN của ..có cùng một giá trị
c. Dụng cụ đo độ dài thờng dùng là .
d.Dụng cụ đo khối lợng thờng dùng là .
e. Khi đo độ dài phải đặt thớc .chiều dài cần đo
f. Khối lợng của một vật chỉ .
g. Điều chỉnh bình chia độ trớc khi đo bằng cách .
h. ĐCNN của dụng cụ đo là giá trị .mà dụng cụ có thể đo
Chơng II. Lực và khối lợng
I .Lý thuyết:
1,Khối l ợng (Kí hiệu : m)
+ Khái niệm :Khối lợng của 1 vật chỉ lợng chất tạo thành vật đó
+Đơn vị chính là ki lô gam (kg)
+Dụng cụ đo là cân
+Kí hiệu : m
2. Khối l ợng riêng (kí hiệu là D)
+Khái niệm : Khối lợng riêng của một chất đợc xác định bằng khối lợng của một đơn vị thể tích chất đó
+Đơn vị : kg/m
3
hoặc g/cm
3
+Công thức tính khối lợng riêng là D =
m
V
(m: khối lợng; V: thể tích )
3. Lực( kí hiệu là F)
+ Khái niệm : Tác dụng kéo ,đẩy ,hút . của vật này lên vật khác gọi là lực
+Lực tác dụng lên một vật có thể làm cho vật đó biến dạng hoặc biến đổi chuyển động
+ Đơn vị : niu tơn (N)
+ Dụng cụ đo là lực kế
+ Hai lực cân bằng là hai lựccó độ lớn bằng nhau ,cùng phơngnhng ngợc chiều ,cùng tác dụng vào một vật. Một
vật khi bị tác dụng của hai lực cân bằng thì đứng yên
4. Trọng lực (Kí hiệu là P )
+Khái niệm : Trọng lực của một vật là lực hút của TráI đất tác dụng lên vật đó
+Trọng lực có cờng độ là trọng lợng
+Đơn vị đo là N
+ Dụng cụ đo là lực kế
+Hệ thức liên hệ giữa trọng lợng và khối lợng là P=10m
5. Trọng l ợng riêng ( Kí hiệu là d)
+Khái niệm : Trọng lợng riêngcủa một chất đợc xác định bằng trọng lợng của một đơn vị thể tích chất đó
+Đơn vị : N/m
3
+Công thức tính trọng lợng riêng là d =
P
V
(P: trọng lợng ; V: thể tích)
+Hệ thức liên hệ giữa trọng lợng riêng và khối lợng riêng là d =10D
6. Lực đàn hồi
+Vật có tính chất đàn hồi khi chịu tác dụng của một lực thì sẽ bị biến dạng ,khi lực ngừng tác dụng thì vật sẽ trở
về hình dạng ban đầu Ví dụ lò xo ,sợi dây cao su là vật có tính chất đàn hồi
+Vật có tính chất đàn hồi khi bị biến dạng sẽ sinh ra một lực .Lực đó gọi là lực đàn hồi
+Độ biến dạng của lò xo càng lớn thì lực đàn hồi càng lớn
+ Độ biến dạng của lò xo đợc tính bằng hiệu giữa chiều dài của lò xo và chiều dài tự nhiên ban đầu l-l
0
II.Bài tập :
1.Trong các số liệu sau ,số liệu nào chỉ khối lợng của hàng hoá:
A.Trên nhãn chai ghi 330ml B.Cửa hàng vàng ghi :vàng 99,99
C. Trên vỏ hộp ghi 100 viên D. Vỏ hộp ghi Khối lợng tịch 1 kg
2.Tính khối lợng của 1 cái sập gỗ có thể tích 600dm
3
biết D của gỗ là 2800kg/m
3
A. 168000kg B. 16800kg C. 1680kg D. 168kg
3.Biến dạng nào sau đây là biến dạng đàn hồi:
A.Bóp bẹp 1 cục tẩy cao su B. Nhai 1 cái kẹo cao su
C. Gấp 1 tờ giấy D. 1 cành cây bị gẫy
4.Chọn câu đúng
A.Một hộp bánh có trọng lợng 336 g B.Khối lợng riêng của cồn là 7100N/m
3
C. 1 túi kẹo có khối lợng 118g D. Trọng lơngcủa gạo là 1200kg/m
3
5. Khi đi mua hàng có thể dùng lực kế thay cân vì
A. lực kế dùng để đo khối lợng
B.Lực kế dùng để đo trọng lợng mà trọng lợng lại bằng khối lợng
C.Lực kế dùng để đo trọng lợng mà trọng lợng lại tỉ lệ với khối lợng
6. Những cặp lực nào sau đây là hai lực cân bằng
A.Lực mà tay ngời kéo gầu nớc và trọng lợng của gầu nớc
B. Lực mà hai em bé tác dụng vào hai đầu cầu bập bênh
C. Lực mà 1 ngời TTD kéo dây lò xo và lực mà dây lò xo kéo lại tay ngời
D. lực mà lò xo xe đạp sinh ra khi bị ngời ngồi nén xuống và trọng lợng của ngời
7. Một vật có khối lợng 200g sẽ có trọng lợng là bao nhiêu
A. 200N B. 20N C. 2N D. 0,2 N
8.Trong các đơn vị sau đơn vị nào không phảI đơn vị đo khối lợng
A. g B.kg C. hg D.N
9. Một hộp sữa có khối lợng tịnh là 397,21g , thể tích là 0,314l
Trọng lợng riêng của hộp sữa là :
A. 1.264N/m
3
B. 0,791N/m
3
C. 12650N/m
3
D. 1265N/m
3
10 .Khi đang đứng trên một cáicân . Nếu cúi xuống để đọc số chỉ của cân Ngay lúc đó số chỉ của cân sẽ
giảm đi Giải thích?
11 Điền vào dấu trong các câu sau
a.Khối lợng riêng của nhôm là 2700 ..Trọng l ợng riêng của nhôm là .
b. một máy bay đang bay ngang . Trọng lợng của máy bay và lực nâng của không khí là ..
c. Biến dạng của một lốp xe non hơi là biến dạng .
d. Thể tích của 1 kg dầu sẽ hơn thể tích của 1 kg n ớc vì .của dầu nhỏ hơn của n ớc
e.Khi đa một vật lên mặt trăng khối lợng riêng của vật đó không thay đổi ,còn trọng lợng riêng của vật đó
f. Một chiếc ô-tô có khối lợng 2,8 tấn sẽ có là .N
g,TráI đất tác dụng lực lên các vật trên trái đất. Lực này gọi là ..
h, chỉ l ợng chất chứa trong vật
i, Khi treo một quả nặng vào 1 lò xo thì lò xo sẽ dài ra , khi bỏ quả nặng thì lò xo sẽ lấy lại hình dạng ..Biến
dạng này gọi là biến dạng ..
Chơng III : máy cơ đơn giản
I .Lý thuyết
Chú ý: Khi kéo một vật lên cao theo phơng thẳng đứng phải bỏ ra một lực ít nhất bằng trọng lợng của vật
1.Khái niệm :Máy cơ đơn giản là những dụng cụ giúp con ngời làm việc dễ dàng hơn
2.Các loại máy cơ đơn giản th ờng dùng là :Mặt phẳng ngiêng, Đòn bẩy,Ròng rọc
3.Mặt phẳng nghiêng:
+Cấu tạo : MPN là mặt phẳng đợc kê nghiêng so với phơng nằm ngang
+Tác dụng :
-Dùng MPN có thể kéo hoặc đẩy vật lên cao với 1 lực nhỏ hơn trọng lợng của vật
- Mặt phẳng nghiêng càng ít thì lực cần để kéo vạt trên MPN đó càng nhỏ
- MPN giúp làm biến đổi cả phơng và độ lớn của lực
+ Có hai cách làm giảm độ nghiêng của MPN là:- Tăng chiều dài MPN
-Giảm chiều cao kê MPN
4. Đòn bẩy:
-Cấu tạo : Mỗi đòn bẩy đều có : + Điểm tựa O
+ Điểm tác dụng trọng lực F
1
của vật làO
1
+ Điẻm tác dụng của lực nâng F
2
là O
2
-Tác dụng :
+ Khi OO
1
<OO
2
thì F
2
<F
1
(ta đợc lợi về lực)
+Đòn bẩy giúp ta biến đổi cả phơng và độ lớn của lực
5. Ròng rọc :
-Cấu tạo :
+ Ròng rọc cố định : Gồm 1 bánh xe có rãnh quay quanh 1 trục cố định và 1 sợi dây vắt qua rãnh của bánh xe
+Ròng rọc chuyển động : Gồm 1 bánh xe có rãnh quay quanh 1 trục chuyển động và 1 sợi dây vắt qua rãnh của
bánh xe
-Tác dụng :
+ Ròng rọc cố định : Giúp ta thay đổi phơng của lực tác dụng do đó ta đa vật lên cao dễ dàng hơn
+ Ròng rọc chuyển động : Giúp ta thay đổi độ lớn của lực tác dụng vào vật
II. Bài tập .
1.Để kéo một xô nớccó khối lợng 15kg từ dới giếng lên theo phơng thẳng đứng , ngời ta phải dùng lực nào
trong số các lực sau
A.F<15N B.F=15N C. 15N<F<150N D.F=150N
2. Khi kéo vật lên cao theo phơng thẳng đứng lực sẽ nh thế nào so với lực kéo
vật khi dùng mặt phẳng nghiêng
A.Bằng B. ít nhất bằng C. Nhỏ hơn D. Lớn hơn
3.Một ngời dùng lực 400N để đa vật nặng 1200N lên xe ô-tô bằng mặt phẳng nghiêng .Nếu dùng MPN
ngắn hơn thì ngời đó sẽ dùng lực nào trong các lực sau
A. F=1200N B. F=400N C. F<400N D.F>400N
4. Khi kéo vật lên cao theo phơng thẳng đứng lực sẽ nh thế nào so với lực kéo
vật khi dùng ròng rọc cố định
A.Bằng B. ít nhất bằng C. Nhỏ hơn D. Lớn hơn
5.Mũi khoan , cầu thang ,đinh vít ,dốc cầu .là ví dụ về máy cơ đơn giản nào
A. MPN B.Đòn bẩy C. Ròng rọc động D. ròng rọc cố định
6. Dùng đòn bẩy ta đợc lợi về lực khi nào
A. OO
1
=OO
2
B. OO
1
>OO
2
C. OO
1
< OO
2
D. cả 3 trờng hợp trên
7. Trong các máy cơ đơn giản sau đây, máy nào chỉ có thể làm thay đổi hớng kéo vật lên so với khi kéo vật
lên theo phơng thẳng đứng
A. MPN B.Đòn bẩy C. Ròng rọc động D. ròng rọc cố định
8. Khi dùng đòn bẩy để bẩy vật lên phải đặt lực tác dụng ở đâu để bẩy vật lên dễ nhất
O
C
B
A
A. ở A B. ở B C.ở C
9.Có thể làm tăng độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng bằng những cách nào sau đây
A. giảm chiều cao kê MPN B.Tăng chiều dài MPN
C.Tăng chiều cao kê MPN D. Cả A và B
10. Điền vào chỗ trống ..
a. Dùng đồng xu và thìa đều có thể mở đợc nắp hộp vì đồng xu và thìa đều là .Nh ng dùng thìa mở dễ hơn
vì .
b. Muốn đẩy 1 chiếc xe bò đI qua cổng có bậc cao thì thờng dùng .
c. Độ ngiêng của MPN càng thì lực cần để kéo vật trên MPN đó càng ..
d. NHững máy cơ đơn giản vừa có thể làm thay đổi độ lớn vừa có thể làm thay đổi phơng của lực kéo là .
e. Ngời ta dùng xà beng để bẩy 1 vật vật nặng lên .Xà beng là một ví dụ về
g.khi kéo vật lên theo phơng thẳng đứng cần phảidùng 1 lực trọng l ợng của vật