CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO VÀ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO VÀ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG
1.1 Đào tạo:
1.1.1 Khái niệm :
Đào tạo là hệ thống các bịện pháp được sử dụng nhằm tác động lên quá trình học tập
giúp con người tiếp thu các kiến thức, kỹ năng mới thay đổi quan điểm hay hành vi và
nâng cao khả năng thực hiện công việc của cá nhân. Đó là tổng thể các họat động có tổ
chức được thực hiện trong một thời gian nhất định nhằm đem đến sự thay đổi cho
người lao động, đối với công việc của họ theo chiều hướng tốt hơn và nhằm giúp cho
người lao động có thể thực hiện có hiệu quả hơn chức năng, nhiệm vụ của mình. Đối
với các doanh nghiệp thì nhu cầu đào tạo không thể thiếu được bởi vì không phải lúc
nào doanh nghiệp cũng tuyển đươc những người mới có đủ trình độ, kỹ năng phù hợp
với những công việc đặt ra.
Đào tạo còn đề cập đến việc dạy các kỹ năng thực hành, nghề nghiệp hay kiến thức
liên quan đến một lĩnh vực cụ thể, để người học lĩnh hội và nắm vững những tri thức, kĩ
năng, nghề nghiệp một cách có hệ thống để chuẩn bị cho người đó thích nghi với cuộc
sống và khả năng đảm nhận được một công việc nhất định.
1.1.2 Mục tiêu của công tác đào tạo:
Mục tiêu của công tác đào tạo là nhằm sử dụng tối đa nguồn nhân lực hiện có và nâng
cao tính hiệu quả của tổ chức thông qua việc giúp cho người lao động hiểu rõ hơn về
công việc, nắm vững hơn về nghề nghiệp và thể hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của
mình một cách tự giác hơn, với thái độ tốt hơn, cũng như nâng cao khả năng thích ứng
của họ trong tương lai và nắm vững hệ thống kiến thức chuyên môn và kỹ năng thực
hành nghề, có khả năng nghiên cứu, phát hiện và giúp cá nhân, nhóm và cộng đồng tự
giải quyết những vấn đề về kỹ năng cụ thể cần được đào tạo và trình độ kỹ năng có
được sau đào tạo. Việc xác định mục tiêu đào tạo sẽ góp phần nâng cao hiệu quả của
công tác đào tạo, và là cơ sở đánh giá trình độ chuyên môn của người lao động trong
mỗi công ty, tổ chức. các mục tiêu đào tạo phải rõ ràng, cụ thể và có thể đánh giá được.
1.1.3 Chức năng của công tác đào tạo :
Tại các doanh nghiệp tổ chức có phòng nhân sự riêng thì giám đốc nhân sự hoặc
trưởng phòng nhân sự có trách nhiệm thực hiện các chức năng của công tác đào tạo
sau:

- Đào tạo trực tiếp hay đào tạo gián tiếp nhằm nâng cao trình độ học vấn, trình độ
chuyên môn , trình độ lành nghề giúp cho người lao động thực hiện công việc
hiện tại của họ tốt hơn.
- Phối hợp các hoạt động về nhân sự: Giám đốc nhân sự và phòng nhân sự hoạt
động như cánh tay phải của lãnh đạo cao nhất công ty nhằm bảo đảm cho công
tác đào tạo của doanh nghiệp được các quản trị gia trực tiếp thuyết phục thực
hiện nghiêm chỉnh.
Thực hiện việc giúp đỡ và cố vấn cho các quản trị gia trực tuyến về các vấn đề đào tạo,
bồi dưỡng kiến thức đồng thời thực hiện các chương trình đào tạo ngắn hạn hay đào tạo
dài hạn.
1.2 Sử dụng lao động:
1.1.1. Khái niệm:
Sử dụng lao động là hoạt động quan trọng nhất của con người, tạo ra của cải vật
chất và các giá trị tinh thần của xã hội. Lao động có năng suất, chất lượng và hiệu
quả cao là nhân tố quyết định sự phát triển của đất nước nói chung và của mỗi
doanh nghiệp – đơn vị kinh tế nói riêng. Do đó khi nói đến quản lý và sử dụng lao
động cũng chính là nói đến quản lý và sử dụng con người trong lĩnh vực sản xuất
kinh doanh.
Ngay nay lao động sản xuất đã trở thành những hoạt động của tập thể con người, là
quá trình kết hợp giữa con người với công cụ lao động và đối tượng lao động, nhằm
cải biến đối tượng lao động thành vật phẩm tiêu dùng, thỏa mãn nhu cầu của con
người. nói cách khác có lao động sản xuất thì có tổ chức lao động sản xuất.
Vậy tổ chức lao động sản xuất là tổ chức quá trình hoạt động của con người, dung
công cụ lao động tác động lên đối tượng lao động nhằm đạt được mục đích của sản
xuất.
Trong các hình thái kinh tế xã hội khác nhau thì trình độ tổ chức lao động cũng khác
nhau. Tổ chức lao động ở hình thái kinh tế xã hội sau bao giờ cũng cao hơn trình độ
tổ chức lao động ở hình thái kinh tế trước đó.
Tổ chức lao động là một bộ phận không thể tách rời của tổ chức sản xuất. Tổ chức
sản xuất trong các doanh nghiệp là tổng thể những biện pháp nhằm kết hợp một các

có hiệu quả nhất con người với tư liệu sản xuất, không chỉ trong các quá trình lao
động mà trong các quá trình tự nhiên.
Tổ chức lao động giữ vị trí quan trọng trong tổ chức sản xuất là do vai trò của con
người quyết định. Vai trò tích cực sáng tạo của con người không chỉ ở điều khiển
máy móc, thiết bị, các loại công cụ mà còn sáng tạo ra dụng cụ hiện đại hơn, chinh
phục tự nhiên, tạo điều kiện phát triển hơn nữa cá nhân con người nhằm tăng năng
suất lao động.
Tổ chức lao động trong các doanh nghiệp bao gồm những nội dung sau:
- Xây dựng quy chế phân công lao động hợp lý sao cho sự phân công đó phù hợp
với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, trình độ văn hóa, trình độ chuyên
môn của người lao động, tạo điều kiện không ngừng tăng năng suất lao động.
- Chú ý hoàn thiện và tổ chức phục vụ môi trường làm việc như trang bị đầy đủ
thiết bị, phù hợp với các yêu cầu của động tác lao động, đảm bảo vệ sinh an toán
lao động sao cho người lao động yên tâm làm việc và đạt được hiệu suất cao
nhất
- Nghiên cứu và phổ biến các phương pháp, thao tác lao động hợp lý nhằm nâng
cao năng suất lao động, giảm nhẹ hao phí lao động và đảm bảo an toàn cho
người lao động
- Cải thiện điều kiện lao động nhằm giảm nhẹ sự nặng nhọc của công nhân, giữ
gìn và tăng cường sức khỏe cho người lao động, tạo những điều kiện lao động
thuận lợi.
- Hoàn thiện định mức lao động bao gòm nghiên cứu các dạng định mức lao động
và điều kiện áp dụng chúng trong thực tiễn, xây dựng các định mức lao động, lao
động có căn cứ kỹ thuật.
Tổ chức và thực hiện chế độ trả lương hợp lý cũng như chế độ khuyến khích vật chất
làm đòn bẩy động viên người lao động.
1.2.2 Yêu cầu của công tác sử dụng lao động:
Bất kỳ một quá trình lao động xã hội hoặc lao động cộng đồng nào được tiến hành trên
quy mô lớn đều có hoạt động công tác sử dụng lao động, để kết hợp với các công việc
nhỏ lẻ với nhau. Do đó có thể kết luận rằng công tác sử dụng lao động ở mỗi doanh

nghiệp đều đóng một vai trò rất quan trọng trong việc phối hợp các hoạt động mang
tính chất cộng đồng nói chung và các hoạt động sản xuất kinh doanh trong mỗi doanh
nghiệp nói riêng để đạt được hiệu quả tối ưu. Sử dụng lao động còn là sự tác động có
hướng nhằm mục đích chung để biến đổi đối tượng từ trạng thái này sang trạng thái
khác bằng những phương pháp tác động khác nhau.
- Yêu cầu sử dụng lao động trong doanh nghiệp là quá trình tác động một cách có hệ
thống, có tổ chức đến tập thể những người lao động nhờ vận dụng một cách sáng tạo,
linh hoạt các quy luật kinh tế, các đường lối chính sách của Đảng và Nhà Nước để tính
toán, xác định đúng đắn những biện pháp kinh tế, kỹ thuật, tổ chức xã hội nhằm tạo
điều kiện cho các doanh nghiệp thực hiện ba mục tiêu:
• Đảm bảo sản xuát kinh doanh đạt hiệu quả cao.
• Phát triển sản xuất cả về số lượng và chất lượng theo yêu cầu của thị trường.
• Không ngừng cải thiện điều kiện vật chất tinh thần cho người người lao động.
Như vậy nói đến sử dụng lao động là nói đến sự tác động hướng đích nhằm vào đối
tượng nhất định và để đạt được mục tiêu đề ra. Sử dụng lao động là hoạt động chủ quan
có ý thức, có tính năng động, linh người. hoạt của con người.
1.3 Vai trò và ý nghĩa của công tác đào tạo và sử dụng lao động trong doanh
nghiệp.
1.3.1 Đối với người lao động:
Đối với người lao động là yếu tố khách quan không thể thiếu được trong quá trình sản
xuất kinh doanh. Dưới góc độ kinh tế quan niệm con người gắn liền với lao động (lao
động là hoạt động giữa con người với giới tự nhiên) là điều kiện tất yếu để tồn tại và
phát triển. Quá trình lao động đồng thời là quá trình sử dụng lao động. sức lao động là
năng lực lao động của con người, là toàn bộ thể lực và trí tuệ của con người. Đào tạo và
sử lao động chính là quá trình vận dụng sức lao động để tạo ra sản phẩm theo các mục
tiêu sản xuất kinh doanh. Làm thế nào để đào tạo và sử dụng lao động có hiệu quả là
câu hỏi thường trực của nhà quản lý.
Khi người lao động đã đủ trình độ để thực hiện công việc của mình, nó sẽ làm cho
năng suất lao động tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Người lao động ý thức được
hành vi lao động của mình ,điều đó sẽ giúp cho doanh nghiệp giảm bớt được số lượng

cán bộ giám trong bộ phận giám sát - điều mà mọi tổ chức luôn mong đợi vì nó làm
giảm chi phí cho tổ chức.
Còn đối với người lao động, sau khi được đào tạo họ sẽ làm việc tự tin hơn với tay
nghề của mình.Trình độ tay nghề của họ được cải tạo và nâng cấp để đáp ứng nhu cầu
của công việc.
Việc đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ cho người lao động tạo ra tính chuyên nghiệp
cho họ.Nói tóm lại là người lao động được trang bị thêm kiến thức tạo ra sự thích ứng
với công việc hiện tại cũng như trong tương lai. Đào tạo và sử dụng lao động không chỉ
có tác dụng đối với doanh nghiệp và lao động mà nó còn có tác dụng to lớn đối với nền
kinh tế. Một nền kinh tế phát triển là nền kinh tế có ngành công nghiệp phát triển. Vì nó
sẽ tạo ra nhiều của cải, vật chất cho xã hội, làm giàu cho xã hội. Và điều quan trọng hơn
cả là nó nâng cao trình độ tay nghề cho đội ngũ lao động của cả nước, làm cho nền kinh
tế không bị tụt hậu mà theo kịp với thời đại.
Với việc đào tạo và sử dụng lao động đối với người lao động là có ý nghĩa vô cùng
to lớn. Đối với một tổ chức thì quan hệ giữa tổ chức và người lao động sẽ được cải
thiện, gắn kết với nhau hơn, nâng cao tính ổn định và năng động của tổ chức; tạo ra lợi
thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Và nó còn có ý nghĩa vô cùng lớn đối với doanh
nghiệp đó là có thể đạt được mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận của mình.
Đối với người lao động, được đi đào tạo họ cảm thấy mình có vai trò quan trọng
trong tổ chức, từ đó tạo ra một sự gắn bó giữa họ và tổ chức. Điều quan trọng là nó đã
tạo động lực làm việc cho người lao động vì nó đã đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng phát
triển của họ.