(Luận văn thạc sĩ) phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở huyện hạ hòa, tỉnh phú thọ giai đoạn 2015 – 2020

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN XUÂN HƯỚNG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HẠ HÒA
TỈNH PHÚ THỌ GIAI ĐOẠN 2015 - 2020

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Anh Tuấn

HÀ NỘI - 2016


LỜI CẢM ƠN
Bằng tấm lịng kính trọng và biết ơn, tác giả xin chân thành cảm ơn:
Ban Giám hiệu, các khoa, phòng thuộc trường Đại học Giáo dục, Đại học
Quốc gia Hà Nội; các Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sỹ, các thầy cô giáo giảng
dạy tại lớp Cao học Quản lý Khóa 2014 - 2016, Trường Đại học Giáo dục,
Đại học Quốc gia Hà Nội đã nhiệt tình giảng dạy, cung cấp hệ thống tri thức
rất quý báu về khoa học quản lý giáo dục và phương pháp nghiên cứu khoa
học, tạo điều kiện thuận lợi giúp tác giả hồn thành q trình học tập, nghiên
cứu và hồn thành Luận văn “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung
học cơ sở huyện Hạ Hòa giai đoạn 2015 - 2020”.
Đặc biệt tác giả xin bày tỏ lịng kính trọng và sự biết ơn sâu sắc đối với
Tiến sĩ Trần Anh Tuấn, người đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tác giả để
luận văn sớm được hoàn thành.

Xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện, lãnh đạo và
chuyên viên phòng Giáo dục và Đào tạo, phòng Nội vụ huyện Hạ Hòa; Cán
bộ quản lý và giáo viên các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Hạ
Hịa; bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện, quan tâm, giúp đỡ và
tham gia đóng góp ý kiến trong q trình nghiên cứu và hồn thiện luận văn.
Dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn khơng thể tránh khỏi những
thiếu sót. Tác giả kính mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý của các nhà khoa
học, các thầy cô giáo và bạn bè đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, tháng 4 năm 2016
Tác giả

Nguyễn Xuân Hướng

i


MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................... VI
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................... vii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ .................................................................. ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ .............................................. 8
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề liên quan đến đề tài........................ 8
1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài ...................................................... 11
1.2.1. Quản lý giáo dục ............................................................................... 11
1.2.2. Khái niệm cán bộ quản lý giáo dục .................................................. 11
1.2.3. Khái niệm đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trường THCS.................. 12

1.2.4. Khái niệm phát triển đội ngũ CBQL trường THCS ............................. 13
1.3. Một số vấn đề về quản lý trường trung học cơ sở ................................ 15
1.3.1. Vị trí của trường trung học cơ sở ..................................................... 15
1.3.2. Mục tiêu giáo dục THCS ................................................................... 16
1.3.3. Nhiệm vụ, quyền hạn và hoạt động quản lý của trường trung học cơ
sở ................................................................................................................. 16
1.3.4. Phân cấp quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở .. 17
1.4. Một số vấn đề lý luận về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
......................................................................................................................... 20
1.4.1. Lý luận quản lý phát triển nguồn nhân lực ....................................... 20
1.4.2. Chuẩn hóa đội ngũ và Chuẩn hiệu trưởng trường trung học ........... 22
1.5. Nội dung quản lý phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS.........25
1.5.1. Quy hoạch, phát triển đội ngũ cán bộ quản lý .................................. 25
1.5.2. Tuyển chọn, sử dụng, luân chuyển, bãi miễn cán bộ quản lý ........... 26
1.5.3. Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ và chất lượng đội ngũ ......... 27

ii


1.5.4. Kiểm tra đánh giá, phân loại đội ngũ ............................................... 28
1.5.5. Tạo động lực và môi trường phát triển thuận lợi cho CBQL ........... 28
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý phát triển đội ngũ cán
bộ quản lý trường trung học cơ sở .............................................................. 29
1.6.1. Chủ trương chính sách đối với cán bộ quản lý giáo dục nói chung và
nhà trường nói riêng ................................................................................... 29
1.6.2. Đặc điểm đổi mới giáo dục, nhà trường trong bối cảnh hiện nay.... 30
1.6.3. Lịch sử phát triển đội ngũ cán bộ quản lý nhà trường .................... 30
Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 30
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ QUẢN LÝ CÁC TRƯỜNG THCS HUYỆN HẠ HOÀ - TỈNH PHÚ

THỌ ................................................................................................................ 31
2.1. Mô tả khảo sát thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
các trung học cơ sở huyện Hạ Hòa - tỉnh Phú Thọ .................................... 31
2.1.1. Mục đích khảo sát và Đối tượng khảo sát ........................................ 31
2.1.2. Nội dung khảo sát và Phương pháp khảo sát ................................... 31
2.1.3. Thời gian khảo sát và địa điểm khảo sát .......................................... 32
2.2. Khái quát điều kiện xã hội - kinh tế và giáo dục huyện Hạ Hoà ....... 32
2.2.1. Về điều kiện xã hội huyện Hạ Hoà.................................................... 32
2.2.2. Về điều kiện kinh tế huyện Hạ Hoà ................................................... 33
2.2.3. Về tình hình phát triển giáo dục huyện Hạ Hoà ............................... 34
2.2.4. Khái quát về giáo dục THCS huyện Hạ Hoà .................................... 35
2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Hạ Hoà.... 39
2.3.1. Số lượng ............................................................................................ 39
2.3.2. Cơ cấu trình độ đào tạo .................................................................... 40
2.3.3. Cơ cấu giới, độ tuổi và thâm niên quản lý ........................................ 40
2.3.4. Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS huyện Hạ Hoà
..................................................................................................................... 43

iii


2.3.5. Đánh giá chung về đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Hạ Hoà
..................................................................................................................... 51
2.4. Thực trạng quản lý phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung
học cơ sở huyện Hạ Hoà ............................................................................... 52
2.4.1. Thực trạng về lập quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ CBQL
trường THCS ............................................................................................... 53
2.4.2. Thực trạng quản lý về bổ nhiệm, luân chuyển .................................. 54
2.4.3. Thực trạng quản lý về đào tạo, bồi dưỡng ........................................ 55
2.4.4. Thực trạng quản lý về việc kiểm tra, đánh giá cán bộ ...................... 56

2.4.5. Thực trạng về tác động của các yếu tố ảnh hưởng ........................... 58
2.4.6. Đánh giá về hiệu quả tổ chức thực hiện và vai trị của phịng Nội vụ
..................................................................................................................... 60
2.5. Phân tích SWOT về công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ở các
trường trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ .................................. 61
2.5.1. Điểm mạnh ........................................................................................ 61
2.5.2. Điểm yếu............................................................................................ 62
2.5.3. Thời cơ .............................................................................................. 63
2.5.4. Thách thức ......................................................................................... 63
Tiểu kết chương 2.................................................................................................. 65
CHƯƠNG 3: PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG
TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HẠ HOÀ TỈNH PHÚ THỌ GIAI ĐOẠN
2015 - 2020...................................................................................................... 66
3.1. Những căn cứ có tính chất định hướng cho cơng tác phát triển đội
ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở huyện Hạ Hòa........................ 66
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính tồn diện và đồng bộ ............................... 66
3.2.2. Ngun tắc đảm bảo mục đích giáo dục và sự phát triển GD&ĐT .. 66
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và hiệu quả ............................... 67
3.3. Đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
trung học cơ sở huyện Hạ Hoà giai đoạn từ nay đến năm 2020 ................ 67

iv


3.3.1. Hoàn thiện quy hoạch đội ngũ CBQL ở các trường Trung học cơ sở
đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục ............................... 67
3.3.2. Dựa trên “Chuẩn Hiệu trưởng trường trung học” để xây dựng tiêu
chuẩn, tiêu chí làm cơ sở cho cơng tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại,
luân chuyển, bãi miễn đối với cán bộ quản lý các trường THCS ............... 70
3.3.3. Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng và tạo nguồn đội ngũ CBQL

trường THCS đáp ứng yêu cầu “Chuẩn Hiệu trưởng trường trung học” .. 77
3.3.4. Cải tiến nội dung, hình thức thanh tra, kiểm tra, đánh giá xếp loại
cán bộ quản lý các trường THCS theo ”Chuẩn Hiệu trưởng” ................... 82
3.3.5. Xây dựng quy chế phối hợp giữa Phòng Nội vụ, Phòng GD&ĐT và
Phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền cơ sở trong phát triển đội ngũ cán
bộ quản lý trường Trung học cơ sở............................................................. 87
3.3.6. Thực hiện phối hợp giữa phòng Nội vụ và Phòng Giáo dục và Đào
tạo trong công tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, bãi
miễn ............................................................................................................. 89
3.3.7. Xây dựng môi trường công tác thuận lợi, tạo động lực tự rèn luyện
phát triển phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung
học cơ sở ..................................................................................................... 94
3.2.8. Điều kiện đảm bảo triển khai thực hiện các biện pháp .................... 97
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................... 98
3.5 . Khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất ...... 99
3.5.1. Tính cần thiết.................................................................................. 100
3.5.2. Tính khả thi ..................................................................................... 101
Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 103
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 104
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 106
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN.................................................................. 109

v


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt

Nghĩa của từ

CBQL

Cán bộ quản lý

CNH, HĐH

Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa

CM

Chun mơn

ĐH

Đại học

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

HĐND

Hội đồng nhân dân

HT

Hiệu trưởng

HS

Học sinh

PTNT

Phát triển nơng thơn

PCGDTH

Phổ cập giáo dục tiểu học

PHT

Phó hiệu trưởng

QLGD

Quản lý giáo dục

UBND

Uỷ ban nhân dân

TTCN

Tiểu thủ công nghiệp

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

SL

Số lượng

vi


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng số 1.1. Quy định hạng trường Trung học cơ sở .................................... 18
Bảng số 2.1. Tổng hợp biên chế đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên
năm học 2014 - 2015 của ngành giáo dục Hạ Hịa ...................... 35
Bảng số 2.2. Quy mơ lớp học, số lượng học sinh THCS toàn huyện ............. 36
(2014 - 2015) .................................................................................................. 36
Bảng số 2.3. Số lượng học sinh trung học cơ sở huyện Hạ Hoà qua 6 năm học 37
Bảng số 2.4. Xếp loại 2 mặt giáo dục THCS huyện Hạ Hoà năm 2014 - 2015 . 38
Bảng số 2.5. Số lượng và cơ cấu đội ngũ CBQL trường THCS huyện Hạ Hồ 39
Bảng số 2.6. Thống kê trình độ CBQL trường THCS huyện Hạ Hoà ........... 40
Bảng số 2.7. Thống kê cơ cấu giới, độ tuổi, thâm niên quản lý của CBQL
trường THCS huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ ............................... 40
Bảng số 2.8. Tổng hợp kết quả trưng cầu ý kiến đánh giá về phẩm chất chính
trị, đạo đức nghề nghiệp của CBQL trường THCS huyện Hạ

Hoà ............................................................................................ 44
Bảng 2.9. Tổng hợp kết quả trưng cầu ý kiến đánh giá về năng lực chuyên
môn, nghiệp vụ sư phạm của CBQL trường THCS huyện Hạ
Hoà ............................................................................................ 46
Bảng 2.10. Tổng hợp kết quả trưng cầu ý kiến đánh giá về năng lực quản lý
của CBQL trường trung học cơ sở huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ
................................................................................................... 49
Bảng 2.11. Tổng hợp kết quả trưng cầu ý kiến đánh giá về năng lực tổ chức
phối hợp với GĐ, cộng đồng và xã hội của CBQL trường THCS
Hạ Hoà ....................................................................................... 50
Bảng số 2.12. Kết quả điều tra, đánh giá thực trạng việc xây dựng quy hoạch đội
ngũ CBQL trường THCS huyện Hạ Hoà .................................... 53

vii


Bảng số 2.13. Kết quả điều tra, đánh giá thực trạng công tác bổ nhiệm, bổ
nhiệm lại, luân chuyển đội ngũ CBQL các trường THCS huyện
Hạ Hoà ....................................................................................... 54
Bảng số 2.14. Kết quả điều tra, đánh giá thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng
đội ngũ CBQL trường THCS huyện Hạ Hoà ............................... 55
Bảng số 2.15. Kết quả trưng cầu ý kiến, đánh giá thực trạng công tác kiểm tra,
đánh giá đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Hạ Hoà ............ 57
Bảng số 2.16. Kết quả trưng cầu ý kiến, đánh giá thực trạng các yếu tố tác
động đối với đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Hạ Hoà 59
Bảng số 3.1. Tiêu chuẩn, tiêu chí chuẩn Hiệu trưởng ................................... 85
Bảng số 3.2. Đánh giá tính cấp thiết của các biện pháp phát triển đội ngũ
CBQL các trường Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ
................................................................................................. 100
Bảng số 3.3. Đánh giá tính khả thi của các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL

các trường THCS huyện Hạ Hoà ............................................ 101

viii


DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Mô hình phát triển nguồn nhân lực theo Leonar Nadle................. 20
Sơ đồ 1.2. Mơ hình phát triển nguồn nhân lực theo Fombrun ........................ 21
Sơ đồ 1.3. Điều kiện xếp loại hiệu trưởng ..................................................... 23
Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL ở các
trường THCS huyện Hạ Hòa. .......................................................................... 99
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trường THCS Hạ Hoà ..... 60
Biểu đồ 3.1: Thể hiện tính cần thiết và khả thi của các biện pháp phát triển đội
ngũ CBQL trường THCS .............................................................................. 103

ix


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Điều 35 Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam đã nêu: “Phát
triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Nhà nước và xã hội phát triển giáo dục
nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” [29, tr.5].
Thông báo số 242-TB/TW - Kết luận của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp
tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khóa VIII), phương hướng phát triển
giáo dục và đào tạo đến năm 2020, trong đó xác định: “Xây dựng đội ngũ nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất
lượng”. Nghị quyết Đại hội XI xác định: Đổi mới giáo dục theo hướng “chuẩn

hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế”, trong đó “đổi
mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là
khâu then chốt”.
Mới đây, tại Nghị quyết 29, Hội nghị Trung ương 8 khóa XI “về đổi
mới căn bản, tồn diện giáo dục và đào tạo” đã xác định mục tiêu phát triển
giáo dục và đào tạo, đó là “tạo sự chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất
lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây
dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân... Xây dựng nền giáo
dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt; có cơ cấu và
phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm các
điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội
hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào tạo; giữ vững định hướng
xã hội chủ nghĩa và bản sắc dân tộc. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục
Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực”.
Trong những năm qua, sự nghiệp giáo dục đã có những phát triển mới,
đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ trong việc mở rộng quy mô, tăng cơ hội
tiếp cận giáo dục cho mọi người và chuẩn bị nguồn nhân lực cho công nghiệp

1


hoá, hiện đại hoá đất nước. Tuy nhiên, trước những yêu cầu mới của sự nghiệp
phát triển giáo dục trong thời kỳ cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, đội
ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục còn bộc lộ những hạn chế, bất cập như còn
hạn chế về quản lý chuyên môn, quản lý cơ sở vật chất, tài chính, khả năng áp
dụng khoa học cơng nghệ cịn chậm. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo
dục bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu, chất lượng không đồng đều.
Với xu hướng cải cách và phát triển của ngành giáo dục hiện nay, vai trò
của đội ngũ cán bộ quản lý có tính chất quyết định đến chất lượng tổ chức
giảng dạy, học tập, quản lý và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của nhà trường.

Công việc của cán bộ quản lý khá phức tạp, đôi khi căng thẳng và nhiều áp lực.
Một ngày làm việc của hiệu trưởng đầy ắp những yếu tố bất ngờ. Những sự
kiện đa dạng và linh hoạt vừa thách thức vừa chứng minh khả năng lãnh đạo, ra
quyết định, cải thiện tình hình và nâng cao chất lượng được diễn ra liên tục.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Tất cả mọi việc tốt hay xấu đều
xuất phát từ công tác cán bộ. Cán bộ nào phong trào ấy”. Để có một nhà
trường mạnh, phát triển tồn diện, đạt các mục tiêu đề ra thì điều quan trọng
phải có một người Hiệu trưởng giỏi. Hiệu trưởng phải có đầy đủ lý luận cơ
bản cùng với sự năng động sáng tạo, nhiệt tình, trách nhiệm thì kết quả giáo
dục của các nhà trường sẽ ngày một nâng cao.
Hạ Hòa là một huyện miền núi của tỉnh Phú Thọ, trong những năm qua,
sự nghiệp giáo dục của huyện Hạ Hịa đã đạt được những thành tựu quan
trọng, góp phần vào việc phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Tuy nhiên
để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được và đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội
nhập quốc tế”. Việc nghiên cứu phát triển đội ngũ CBQL trường THCS của
huyện Hạ Hòa sẽ là cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch để phát triển, bố trí, sắp
xếp đội ngũ CBQL, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng CBQL về chuyên môn,

2


nghiệp vụ quản lý giáo dục và lý luận chính trị, đáp ứng với yêu cầu của sự
phát triển giáo dục THCS của huyện.
Với vị trí cơng tác của bản thân hiện nay ở phòng Nội vụ huyện Hạ Hòa,
phụ trách quản lý về đội ngũ giáo viên của huyện, chúng tôi chọn đề tài nghiên
cứu “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Hạ Hoà tỉnh
Phú Thọ giai đoạn 2015 - 2020”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS

huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục trong giai
đoạn hiện nay.
3. Đối tượng, Khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý phát triển đội ngũ CBQL giáo dục
trường THCS huyện Hạ Hòa tỉnh Phú Thọ.
3.2. Khách thể nghiên cứu: Đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục (CBQLGD) tại
các trường THCS huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về đối tượng khảo sát: Đội ngũ CBQLGD huyện Hạ Hòa. Số
lượng: 14 Hiệu trưởng và 12 Phó hiệu trưởng, 06 lãnh đạo chun viên phịng
GD&ĐT, phòng Nội vụ huyện Hạ Hòa; 30 giáo viên THCS để đối chiếu.
- Phạm vi về thời gian: Các số liệu phục vụ việc nghiên cứu đề tài được
khảo sát, điều tra, tổng hợp từ năm học 2010 - 2011 đến năm học 2014 2015.
5. Câu hỏi nghiên cứu
1- Đội ngũ CBQLGD trường THCS huyện Hạ Hòa trong những năm
qua (2010- 2015) đã được phát triển như thế nào và những vấn đề thực tiễn
nào cần được phát hiện và giải quyết để đáp ứng yêu cầu phát triển giáo
dục THCS?

3


2 - Có thể vận dụng cơ sở lý luận quản lý và quản lý giáo dục để xác lập
các biện pháp quản lý như thế nào để phát triển Đội ngũ CBQLGD trường
THCS huyện Hạ Hòa đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục THCS của huyện Hạ
Hòa theo yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện nền giáo dục Việt Nam?
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý và quản lý giáo dục cho vấn đề
phát triển đội ngũ CBQL trường THCS.
- Nghiên cứu khảo sát, đánh giá đúng thực trạng phát triển đội ngũ cán

bộ quản lý trường THCS huyện Hạ Hòa (2010 - 2015) nhằm xác định cơ sở
thực tiễn cho việc xác lập các biện pháp quản lý hiệu quả để phát triển đội
ngũ CBQL các trường THCS huyện Hạ Hòa đáp ứng yêu cầu phát triển giáo
dục THCS hiện nay.
- Đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Hạ
Hoà tỉnh Phú Thọ nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện
từ nay đến năm 2020.
7. Giả thuyết khoa học
Công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Hạ Hòa
hiện nay vẫn còn nhiều bất cập, chưa thực sự hiệu quả. Nếu các biện pháp
phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Hạ Hòa được xây dựng dựa
trên cơ sở khoa học lý luận quản lý giáo dục, có thể giải quyết được các vấn
đề thực tiễn của địa phương hiện nay về quy mô, cơ cấu, chất lượng… thì sẽ
góp phần phát triển đội ngũ CBQL giáo dục THCS huyện Hạ Hòa, đáp ứng
được yêu cầu đổi mới giáo dục tỉnh Phú Thọ.
8. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
8.1. Ý nghĩa lý luận
Hệ thống hóa cơ sở lý luận của khoa học quản lý và quản lý giáo dục,
bước đầu xây dựng được khung lý thuyết của vấn đề quản lý phát triển đội
ngũ cán bộ quản lý trường THCS.

4


8.2. Ý nghĩa thực tiễn
Tổ chức khảo sát, đánh giá đúng thực trạng công tác quản lý của các
trường THCS hiện nay của huyện Hạ Hòa, chỉ ra những điểm mạnh và điểm
yếu, từ đó có được cơ sở khoa học cho việc xây dựng biện pháp nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Hạ Hịa, tỉnh Phú Thọ;
Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng cho công tác quản lý phát triển

đội ngũ CBQL ở các trường THCS có điều kiện tương tự trong tỉnh Phú Thọ
và địa phương khác.
9. Phương pháp nghiên cứu
9.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Ngành giáo dục
và các tài liệu nghiên cứu khoa học có liên quan đến đề tài luận văn. Phân
tích, tổng quan các tài liệu, bài nghiên cứu, các sách báo, ấn phẩm đã xuất bản
về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường học nói chung và của các trường
THCS nói riêng.
9.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Mục tiêu: Làm rõ thực trạng nhận thức, biện pháp phát triển đội ngũ
CBQL trường THCS huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ.
Chủ yếu sử dụng Phương pháp tổng kết kinh nghiệm và Phương pháp
khảo sát bằng phiếu hỏi, tập trung làm rõ các vấn đề:
+ Nhận thức của cán bộ, lãnh đạo địa phương và giáo viên THCS trong
huyện về phẩm chất, năng lực quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường
THCS trên địa bàn huyện Hạ Hòa?
+ Thực trạng các biện pháp để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
THCS huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ hiện nay.
+ Thực trạng các biện pháp quản lí đối với cơng tác nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ quản lý THCS.

5


+ Tổng hợp thơng tin, tính độ chênh lệch cho kết quả các câu trả lời và
phân tích kết quả, giúp xác định các cơ sở thực tiễn cho các biện pháp phát
triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Hạ Hịa.
Đối tượng nghiên cứu: 16 Hiệu trưởng; 16 Phó Hiệu trưởng; 08 người
là lãnh đạo, chuyên viên phòng GD&ĐT, phòng Nội vụ huyện Hạ Hòa và 30

giáo viên THCS để đối chiếu.
9.3. Phương pháp phỏng vấn
Mục tiêu: Làm rõ hơn nguyên nhân thành công hay hạn chế của các biện pháp
phát triển đội ngũ CBQL trường THCS
Nội dung phỏng vấn tập trung làm rõ:
+ Vì sao chất lượng đội ngũ CBQL hiện nay còn nhiều bất cập chưa
đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo dục?
+ Những biện pháp nhằm phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường
THCS hiện nay có phù hợp khơng, vì sao?
+ Những biện phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS hiện nay có gì
bất cập, vì sao?
Đối tượng phỏng vấn: 04 cán bộ quản lý các trường THCS, 04 là lãnh
đạo, chuyên viên phòng Giáo dục và phòng Nội vụ huyện Hạ Hịa.
Xử lí kết quả: Ghi chép lại ý kiến trả lời, phân tích, đưa ra minh chứng
và các nhận định về biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ.
9.4. Phương pháp chuyên gia
Xin ý kiến chuyên gia (bằng phiếu hỏi) về tính cấp thiết, tính khả thi của
các biện pháp đề xuất của đề tài.
9.5. Phương pháp hỗ trợ khác
Sử dụng phần mềm thống kê toán học hoặc hệ số Spearman trong xử lý các
kết quả khảo sát và lấy ý kiến chuyên gia;

6


Sử dụng bảng số liệu và sơ đồ, biểu đồ trong khi trình bày kết quả
nghiên cứu.
10. Cấu trúc luận văn
Chương 1. Cơ sở lý luận của vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý

các trường THCS
Chương 2. Thực trạng quản lý phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các
trường THCS huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ
Chương 3. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Hạ
Hoà, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2015 - 2020

7


CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề liên quan đến đề tài
Quản lý là một hoạt động mang tính lịch sử xã hội, nhờ có hoạt động
quản lý mà xã hội lồi người khơng ngừng vận động và phát triển. MácĂnghen, trong quá trình nghiên cứu nền sản xuất tư bản chủ nghĩa đã rút ra
kết luận: một trong những yếu tố quyết định đối với sự phát triển của nền sản
xuất tư bản là nhờ có vai trị của hoạt động quản lý [11, tr.963].
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vận dụng quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lê
Nin về vai trò của hoạt động quản lý, Người đã khẳng định: “Muốn xây dựng
chủ nghĩa xã hội phải có con người xã hội chủ nghĩa”, cán bộ cách mạng phải
là người “vừa hồng, vừa chun”, đó chính là mối quan hệ giữa tài và đức
trong nhân cách người cán bộ quản lý, trong đó đức là gốc, cịn năng lực của
con người khơng phải tự nhiên mà có mà phần lớn là do qua q trình cơng
tác, rèn luyện mà nên [23, tr.17].
Xuất phát từ quan điểm “Coi con người là động lực trực tiếp của sự
phát triển, cùng với khoa học và công nghệ, giáo dục là quốc sách hàng đầu”.
Ngày nay đất nước ta đang bước vào thời kỳ hội nhập mạnh mẽ và sâu rộng
trên tất cả các lĩnh vực trong đó giáo dục có vai trị quyết định đối với sự tồn
tại và phát triển của quốc gia. Để thực hiện có hiệu quả sự nghiệp giáo dục
Đảng và Nhà nước ta đã có Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban bí thư [5, tr.1-2]

“Về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục”, Nghị quyết Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ X cũng đã
nêu rõ: “...Coi trọng công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ công chức, trước hết
là cán bộ lãnh đạo, cán bộ quản lý về đường lối, chính sách, về kiến thức và
kỹ năng quản lý hành chính nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội trong điều kiện

8


cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế” và xây dựng đội ngũ Đảng viên
thật sự tiên phong gương mẫu, có phẩm chất đạo đức cách mạng, có ý thức tổ
chức kỷ luật và năng lực hồn thành nhiệm vụ; kiên định lập trường giai cấp
công nhân, phấn đấu cho mục tiêu lý tưởng của Đảng, vững vàng trước mọi
khó khăn thử thách; năng động, sáng tạo góp phần tích cực vào cơng cuộc đổi
mới, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng và bảo vệ tổ
quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”.
Ngày nay trong sự nghiệp đổi mới đất nước, quản lý nói chung, quản lý
giáo dục nói riêng là vấn đề luôn được sự thu hút, quan tâm của các nhà lãnh
đạo, các nhà khoa học và các nhà quản lý.
Vấn đề quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục là
vấn đề có ý nghĩa trong việc "Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng
nhân tài", đặc biệt có ý nghĩa to lớn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo của nhà trường.
Trên thế giới có rất nhiều cơng trình nghiên cứu về quản lý giáo dục
của các tác giả như: "Những vấn đề về quản lý trường học" (P.V Zimin, M.I
Kônđakốp), "Quản lý vấn đề quốc dân trên địa bàn huyện", (M.I Kônđakốp).
Nhà giáo dục học Xô-viết V.A Xukhomlinxki khi tổng kết những kinh
nghiệm quản lý chuyên môn trong vai trò là Hiệu trưởng nhà trường cho rằng
" Kết quả hoạt động của nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào công việc tổ chức
đúng đắn các hoạt động dạy học". Cùng với nhiều tác giả khác ông đã nhấn
mạnh đến sự phân công, sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất quản lý giữa Hiệu

trưởng và Phó hiệu trưởng để đạt được mục tiêu đề ra [19, tr.27].
Ở Việt Nam, từ những năm đầu của thập kỷ 90 thế kỷ trước cho đến
nay đã xuất hiện nhiều cơng trình nghiên cứu về quản lý giáo dục có giá trị đó
là: "Giáo trình khoa học quản lý" của tác giả Phạm Trọng Mạnh (NXB
ĐHQG Hà Nội năm 2011); "Khoa học tổ chức và quản lý một số vấn đề lý

9


luận và thực tiễn" của Trung tâm nghiên cứu khoa học tổ chức quản lý (NXB
thống kê Hà Nội 1999); "Tâm lý xã hội trong quản lý" của Ngô Công Hoàn
(NXB ĐHQG Hà Nội năm 2002); "Tập bài giảng lý luận đại cương về quản
lý" của tác giả Nguyễn Quốc Chí và tác giả Nguyễn Thị Mỹ Lộc (Hà Nội
1998),... Bên cạnh đó cịn một số bài viết đề cập đến quản lý giáo dục như:
"Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục trong giai đoạn hiện
nay" của tác giả Trần Viết Lưu - Học viện Quản lý giáo dục đăng trên tạp chí
Tuyên giáo số 8 tháng 8 năm 2012.
Đối với cấp độ luận văn thạc sỹ, trong những năm gần đây cũng đã có
nhiều cơng trình đi sâu nghiên cứu về cơng tác xây dựng, qui hoạch và phát
triển đội ngũ CBQL giáo dục các cấp của một số địa phương như:
Đặng Quốc Bảo: “Đào tạo bồi dưỡng CBQL giáo dục cho thế kỷ XXI”.
Kỷ yếu hội thảo về công tác đào tạo bồi dưỡng CBQL và công chức ngành
giáo dục trong thời kỳ mới (2000).
Huỳnh Thị Ẩm: “Một số giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường
THPT Thành phố Hồ Chí Minh nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ
thông”. Luận văn thạc sỹ QLGD năm 2005.
Ngơ Đồn Nguyễn: “Những giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường
THPT tỉnh Bạc Liêu”. Luận văn thạc sỹ khoa học giáo dục năm 2005.
Phùng Quang Thơm: “Một số biện pháp bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng
trường THCS huyện Mê Linh - Tỉnh Vĩnh Phúc trong giai đoạn hiện nay”.

Luận văn thạc sỹ khoa học giáo dục năm 2005.
Lưu Bích Thuận: Quy hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ
quản lý các trường THCS huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang (Giai đoạn từ
2006 đến 2015). Luận văn thạc sỹ khoa học giáo dục năm 2006.

10


Nguyễn Thanh Tú: “Biện pháp phát triển đội ngũ CBQL các trường
THCS của phòng giáo dục huyện U Minh Thượng, Kiên Giang. Luận văn
thạc sỹ khoa học giáo dục năm 2008
Các đề tài nghiên cứu về vấn đề cán bộ quản lý trường học dưới các
góc độ tiếp cận khác nhau. Trong đó, chủ yếu là nghiên cứu dưới góc độ giáo
dục học và quản lý hoạt động của đội ngũ cán bộ quản lý nhà trường. Vấn đề
phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở đã được đề cập đến
nhưng còn sơ lược, chưa có những cơng trình chun sâu.
Việc nghiên cứu phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Hạ Hoà,
tỉnh Phú Thọ có ý nghĩa to lớn về mặt thực tiễn trong việc đáp ứng yêu cầu phát
triển giáo dục THCS của địa phương trong điều kiện đổi mới giáo dục hiện nay.
1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Quản lý giáo dục
Qua ý kiến của nhiều định nghĩa của nhiều tác giả, chúng ta có thể
khẳng định: QLGD có nhiều cách diễn đạt khác nhau nhưng đều nên lên bản
chất của Quản lý giáo dục là quá trình tác động có ý thức của chủ thể quản lý
tới khách thể quản lý và các thành tố tham gia vào hoạt động giáo dục nhằm
thực hiện được mục tiêu giáo dục trong một môi trường luôn biến động.
Chúng tôi dựa theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: “Quản lý giáo dục là
hệ thống những tác động, có mục đích có kế hoạch, hợp chủ thể quy luật của
quản lý” (Hệ giáo dục) nhằm làm cho hệ thống vận hành theo đường lối và
nguyên lý giáo dục của Đảng, thực hiện được các tính chất của nhà trường

XHCN Việt Nam, mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học - giáo dục thế hệ
trẻ, đưa hệ giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất [26, tr.18].
1.2.2. Khái niệm cán bộ quản lý giáo dục
Cán bộ quản lý giáo dục là người phân bổ nhân lực và các nguồn lực
khác, là người chỉ dẫn và vận hành của một bộ phận hoặc toàn bộ tổ chức để
tổ chức đó hoạt động có hiệu quả và đạt tới mục đích mà tổ chức đó đề ra.

11


1.2.3. Khái niệm đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trường THCS
1.2.3.1. Khái niệm đội ngũ
Theo Từ điển Tiếng việt "Đội ngũ là tập hợp số đông người cùng chức
năng hoặc nghề nghiệp thành một lực lượng" [34, tr.35].
Có thể hiểu đội ngũ là một tập hợp số đông người thành một lực lượng
để thực hiện một hay nhiều chức năng, nhưng có chung một mục đích hoạt
động và sự gắn bó nhau về lợi ích vật chất, hay tinh thần cụ thể nào đó.
1.2.3.2. Khái niệm đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục
Theo Luật Giáo dục 2009 [31, tr.27], Điều 16 đã xác định: cán bộ
QLGD “là những cán bộ quản lý làm việc trong các cơ quan quản lý hành
chính nhà nước về giáo dục trong các cơ sở giáo dục, có chức vụ hoặc làm
cơng tác chuyên môn nghiệp vụ trong các cơ quan quản lý giáo dục, có vai
trị nịng cốt trong cơ quan, trong ngành, có tác động đến hoạt động của
ngành giáo dục và các cơ sở giáo dục.
Đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục nằm trong đội ngũ cán bộ giáo viên
ngành GD&ĐT. Do yêu cầu nhiệm vụ nên đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục có
nhiều loại. Đội ngũ quản lý giáo dục thực hiện tham gia hoạch định chính
sách vĩ mơ của ngành, hoặc cụ thể hóa và thực thi các chính sách GD&ĐT.
1.2.3.3. Khái niệm đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
Luật Giáo dục 2009 [31, tr.45], điều 54 đã xác định: Cán bộ quản lý

trường THCS là những cán bộ quản lý bao gồm hiệu trưởng, các phó hiệu
trưởng làm việc trong các cơ sở giáo dục Trung học cơ sở, được cấp trên ra
quyết định bổ nhiệm, là chủ thể quản lý, là người đứng đầu, có vai trị dẫn
dắt, tác động, ra lệnh, kiểm tra đối tượng quản lý nhằm thực hiện các mục
tiêu của nhà trường, có vai trị nịng cốt tác động đến hoạt động của nhà
trường.

12


Cán bộ quản lý giáo dục đang trực tiếp quản lý một trường THCS,
thường được dùng ngắn gọn là “cán bộ quản lý trường THCS”.
1.2.4. Khái niệm phát triển đội ngũ CBQL trường THCS
1.2.4.1. Khái niệm “phát triển”
Ở góc độ triết học, “phát triển” chính là một khía cạnh của quy luật vận
động, biến đổi của vật chất nói chung, đó là sự biểu hiện của hàng loạt sự biến
đổi kế tiếp của sự vật hiện tượng qua các giai đoạn khác nhau, từ khi bắt đầu
đến khi kết thúc sự biến đổi. Q trình phát triển cũng chính là quá trình thay
đổi về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất của sự vật hiện tượng.
Khái niệm “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý” chỉ sự phát triển của
đội ngũ cán bộ quản lý đã có, đã được xây dựng nhưng chưa hoàn chỉnh, phải
tiếp tục nâng cao về số lượng, cơ cấu và chất lượng để đáp ứng các yêu cầu đề ra.
1.2.4.2. Khái niệm phát triển đội ngũ CBQL trường THCS
Phát triển đội ngũ CBQL trường THCS là quá trình tác động của các
chủ thể quản lý giáo dục đến số lượng, cơ cấu và chất lượng của đội ngũ cán
bộ quản lý giáo dục của nhà trường THCS làm tăng truởng năng lực của đội
ngũ đó, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của GD&ĐT trong thời kỳ mới.
Chủ thể phát triển đội ngũ CBQL ở trường THCS là các cơ quan
QLGD cấp trên trực tiếp của các trường THCS, bao gồm: Phòng GD&ĐT,
Phòng Nội vụ huyện.

Đối tượng phát triển là Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng trường THCS.
Phương thức phát triển: chủ thể quản lý tác động lên quy mô, chất
lượng, cơ cấu của đội ngũ CBQL, làm cho đội ngũ này có số lượng và cơ cấu
hợp lý, có chất lượng đảm bảo theo yêu cầu. Qua đó, làm cho năng lực của
đội ngũ CBQL nói chung và năng lực của từng cá nhân CBQL được nâng lên.

13


Nội dung của việc xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL liên quan tới
quy mô, cơ cấu, chất lượng của đội ngũ CBQL và phẩm chất, năng lực lãnh
đạo của mỗi CBQL.
- Quy mô: Đối với đội ngũ CBQL, quy mơ nói lên mức độ rộng lớn
cũng như số lượng của đội ngũ. Trước hết, việc xây dựng và phát triển đội
ngũ CBQL trường THCS phải đảm bảo có đủ số lượng. Theo quy định tại
Thông tư liên tịch số 35/TTLT-BGD&ĐT-BNV trường hạng 1 có khơng q
2 phó hiệu trưởng, trường hạng II, hạng III có khơng q 1 phó hiệu trưởng.
- Cơ cấu: Là kết cấu bên trong của một tổ chức theo một hệ thống quan
hệ chức năng tổ chức và mối quan hệ giữa các bộ phận chức năng.
Nội dung của phát triển đội ngũ là tạo ra một cơ cấu nhân sự hợp lý để
phát huy tối đa tiềm năng của CBQL, tạo điều kiện phát huy sức mạnh của cá
nhân cũng như sức mạnh tổng hợp của đội ngũ thực hiện có hiệu quả các mục
tiêu giáo dục. Cơ cấu hợp lý (về độ tuổi, giới tính, về cơ cấu bộ mơn...) sẽ tạo
điều kiện thuận lợi để quản lý chuyên môn, hỗ trợ cho nhau phát huy điểm
mạnh khắc phục điểm yếu của mỗi người. Mỗi cá nhân CBQL tốt sẽ tạo ra
một êkip lãnh đạo tốt, chỉ cần một CBQL có nhân cách yếu kém, năng lực
quản lý thấp thì êkip lãnh đạo đó khơng thể mạnh và phát triển được.
- Chất lượng: Là mục tiêu của mọi hoạt động. Trong giáo dục, chất
lượng CBQL là yếu tố quyết định chất lượng quản lý giáo dục, và từ đó góp
phần quyết định chất lượng GD&ĐT của hệ thống giáo dục, cơ sở giáo dục.

Có thể nói ba vấn đề: quy mơ, cơ cấu, chất lượng đội ngũ CBQL giáo
dục có liên quan, quan hệ chặt chẽ, ràng buộc lẫn nhau. Trong việc xây dựng
và phát triển đội ngũ CBQL cần tạo ra được 3 thành tố đó đủ mạnh để có
được đội ngũ CBQL giáo dục nói chung, cũng như đội ngũ CBQL trường
THCS vững mạnh.

14


Mặt khác, chất lượng đội ngũ thể hiện bởi trình độ, phẩm chất và năng
lực của mỗi CBQL. Vì vậy, phát triển đội ngũ CBQL trường THCS còn bao
gồm nội dung phát triển phẩm chất, năng lực của cá nhân mỗi CBQL trường
THCS. Để trở thành một CBQL tốt, mỗi người phải:
- Được đào tạo, bồi dưỡng và thường xuyên học tập nâng cao trình độ
chính trị và trình độ chun mơn, trình độ quản lý, nắm vững kiến thức về
quản lý nhà nước, quản lý giáo dục và hoàn thiện các kỹ năng quản lý.
- Thường xuyên rèn luyện trong thực tiễn để nâng cao năng lực lãnh
đạo, nắm vững các nguyên tắc, chức năng quản lý, biết vận dụng các phương
pháp thích hợp để đạt hiệu quả cao trong quản lý nhà trường. Biết thu thập và
phân tích các thơng tin quản lý, phải có tầm nhìn rộng lớn, có khả năng tổng
hợp, dự báo đề có những quyết định lãnh đạo, quản lý đúng đắn.
- Biết động viên, khích lệ mọi người trong tập thể, xây dựng bầu khơng
khí dân chủ, đồn kết, thân thiện. Bởi người CBQL trường THCS là người
lãnh đạo nhà trường và là hạt nhân xây dựng các mối quan hệ giữa nhà trường
với gia đình học sinh, nhà trường với xã hội.
1.3. Một số vấn đề về quản lý trường trung học cơ sở
Hoạt động quản lý của trường THCS thể hiện đầy đủ bản chất của hoạt
động quản lý, mang tính xã hội, tính khoa học, tính kỹ thuật và nghệ thuật cao.
1.3.1. Vị trí của trường trung học cơ sở
Điều 2 - Điều lệ trường Trung học xác định: " Trường trung học là cơ

sở giáo dục phổ thông của hệ thống giáo dục quốc dân. Trường có tư cách
pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng."[6, tr.2].
Trường THCS là một thiết chế xã hội và là bậc học quan trọng trong hệ
thống giáo dục quốc dân. Mỗi trường THCS là một đơn vị cơ sở- một “tế bào”
của hệ thống giáo dục quốc dân, đồng thời cũng là một bộ phận của cộng đồng.

15