ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
Lê Thị Nga
BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM TRONG PHÁP LUẬT VIỆT
NAM: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. Hoàng Thị Kim Quế
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
MỤC LỤC
V/
VL La „ 2 ứ
* BÀNG K Í HIỆU CHỮ VIẾT TẮT.
♦ L Ờ I
C
H
Ư
N
Ơ
Ĩ
N
I
í Trang
Đ Ầ U .
G
1 .
N
4
H
Ữ
N
G
V
Â
N
Đ
Ể
L Ý
L U
Ậ
N
c
ơ
B Ả
N
C Ủ
A
S
ự
Đ
l Ể
U
C
H
Ỉ N
H
P H
Á
P
L U
Ậ
T
V
Ể
QUYỂN TRẺ EM.
1.1.
8
Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em - Truyền thông của xã
hội
Việt nam.
8
1.2.
Tổng quan về điểu chỉnh pháp luật đối vói trẻ em
1 . 2 . 1 .
K
h
á i
1 . 2 . 1 . 1 .
M
1 . 2 . 1 . 2 .
K
n
ộ
h
i ệ
l
s ố
á i
n
1 . 2 . 1 . 3 .
K
h
á i
1 . 2 . 2 .
P
h
á
1 . 2 . 3 .
C
H
Ư
T
Ơ
N
2.1.
2 .
Ở
N
n
B Ả
Ư
Ớ
i ề u
n é t
i ệ
n
p
đ
m
i ệ
q
O
V
u
m
a
Ệ
c h
ặ c
đ
q
c
Q
U
m
u
ố
Y
pháp
h
c h
c
t ế
đ
i ề u
Ể
c ủ
a
N
T
ỉ n
q
c h
R
E
v ể
i ề u
h
á
p
á
p
l u ậ t
u
y
ề
n
t r ẻ
M
p
T
h
R
u
y
ỉ n
h
ề
n
t r ẻ
p
h
á
e m
p
.
1 5
V
l u ậ t
ẻ
t r ẻ
e m
.
i
l u ậ t .
h
h
q
c h
p
ỉ n
Ẻ
đ
p
h
v é
l u ậ t
s ự
( r o n g
i ề u
về
n
ỉ n
t h ù
t r ẻ
l u ậ t
g
C
đ
1 5
á
O
v ề
c
p
m
q
«
M
u
y
ề
n
t r ẻ
c m
.
1 8
.
l u ậ t
N
K
s a u
2 . 1 . 2 .
h
C
L
á i
á
u
q
2 1
đ ố i
Ộ
T
s
v ớ i
ớ
t r ẻ
e m
.
vực
L Ĩ N H
P H
Á
P
L U
Ậ
c
h
ậ t
á t
m
ạ
ô
n
H
v ể
n
g
n
s ự
t h
h
â
n
b
ả
á n
o
g
v à
v ệ
8
G
q
n
ă
i a
u
y
m
đ
ì n
ể
n
1 9
4
h
n
t r ỏ
5
ă
e
đ
ế
m
m
t r o n g
n
2
p
h
á
p
l u ậ t
H
ô
n
n
h
0
0
v ớ i
v i ệ c
b
ả
o
v ệ
q
u
y
ề
â n
n
4
3
6
36
v à
G
i a
đ ì n h
n a y .
0
2
T
T A .
u
5
1 6
Luật Hịn nhân - (ỉia đình với việc bảo vệ quyền trẻ em.
2 . 1 . 1 .
t ừ
G
ổ
m
.
t r ẻ
e
m
.
3
6
3
9
8
2.2.
Bảo vệ quyền trẻ em trong pháp luật Lao động.
4
2.3.
Bảo vệ quyền trẻ em trong Pháp luật Hình
5 3
2 . 3 . 1 .
C
h
í n
h
s á c h
h
ì n
h
s ự
đối
v ớ i
N
2 . 3 . 2 .
C
h
í n
h
s á c h
h
ì n
h
s ự
đối
v ớ i
c á c
2.4.
Pháp luật tơ tụng Hình sự bảo vệ quyền trẻ em .
C
H
S Ố
Ư
Ơ
K
M
G
I Ế N
3 .
N
G
T
H
H
Ự
C
T
I
-
G
I Ả
R
I
Ạ
N
P H
G
Á
T
P
H
N
Ụ
H
C
A
H
M
I Ệ N
h
o
C
T
h
P H
à
n
phạm
N
à
Á
t
n
P
h
h
L U
i
ê
n
t ộ i .
phạm
v i
Ậ
T
h
B Ả
ê
sự .
T
O
H
ố
t ộ i
V
Ê
N
G
xâm
Q
U
p
h
h ạ i đ
ế n
t r ẻ
e m
.
5
4
5
8
62
Y
á
Ể
p
N
t
l
u
r
ậ
ẻ
t
e
r
.
m
á
o
M
v
Ộ
ê
T
QUYỂN TRẺ EM VẢ NÂNC, CAO HIỆU QUẢ CUA S ự Đ IÍĨU CHỈNH PHÁP LUẬT .
68
Thực trạng hệ thơng p h áp luật bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam
3.1.
hiện hành.
68
Thực trạng thực hiện pháp luật bảo vệ quyền trẻ em
3 . 2 .
3 . 2 . 1 .
L
ĩ n
h
v ự
c
p
3 . 2 . 2 .
L
ĩ n
h
v ự
c
3 . 2 . 3 .
L
ĩ n
h
v ự
3 . 2 . 4 .
L
ĩ n
h
v ự
Một
3 . 3 .
h
l u ậ t
H
ô
pháp
l u ậ t
L
a
c
pháp
l u ậ t
H
ì n
c
p
l u ậ t
t ố
h
á
á
p
p
n
n
o
đ
h
â n
ộ
h
n
g
v à G
i a
.
7
đ ì n h .
7 4
.
7 7
80
s ự .
t ụ
n
g
H
ì n
h
s ự .
8 8
kiến nghị giai pháp nhằm hồn thiện hệ thơng pháp luật và
s ỏ
nâng cao hiệu quá thực hiện pháp luật báo vệ quyền trẻ em .
3
. 3
. 1 .
N
3 . 3 . 2 .
M
c
* P H
*
D
A
Ẩ
N
h
N
H
ữ
ộ
t
a o
K
M
n
g
m
s ô
T
Ụ
L U
C
ụ
c
t i c u
k i ế n
h i ệ u
Ế
0
q
Ậ N
T À
I
u
c
n g h ị
ả
t h ự
ơ
b
ả n
g i ả i
c
h
v ề
b
pháp
i ệ n
p
h
á
ả
n
o
h
p
v ệ
ằ
q
y
ề
hoàn
m
l u ậ t
u
b
ả
o
v ệ
.
n
t r ỏ
c
t h i ệ n
q
u
y
m
h ệ
ề
n
t r o n g
t h
t r ẻ
ố
n
e
m
g i a i
đ
pháp
g
.
o
ạ
n
l u ậ t
92
h i ệ n
v à
n a y .
n
â n
9
2
g
9 5
1 0 5
L I Ệ U
T
H
A
M
K
H
Ả
O
.
1 0 7
2
BẢN G K Ý H IỆ U , C l lữ V I Ế T T Ắ T
* .
D
ù
n
* .
T
h
1 .
B
L
H
S
B
ộ
l u ậ t
H
ì n
2 .
B
L
D
S
B
ộ
l u ậ t
D
â
3 .
B
L
L
Đ
4 .
B
L
T
T
5 .
B
V
C
6 .
C
Ư
V
Q
T
7 .
L
H
N
G
Đ
8 .
N
C
T
9 .
N
N
e
t r o n g
o
t h
T
A
1
Ư
ỷ
ứ
H
S
t ự
q
u
á
h
á
n
t r ì n h
g
c
h
t l i ự c
ữ
S
G
H
D
E
N
b
X
D
a n
H
T
C
N
V
&
C
S
t r ỏ
t à i
ộ
i u ậ t
L
B
ộ
l u ậ t
t ơ
B
ả
o
C
ơ
n
L
u
ậ t
N
g
ư
T
V
đ ề
B
N
N
C
B
h i ệ n
k
h
o
a
h
ọ
c
n à y .
ì n
h
s ự .
c á i .
N
C
1 0 .
1 .
g
c
m
h
o
u
g
à
à
ỷ
v ệ ,
ờ
i
n
h
á n
h a n
s ự .
đ ộ
ă
n
n
n
ư
n
g
m
q
h
u
y
â n
a
t h
ộ
C
n
n
h
â n
d
ả
v ệ
v à
ề
n
v à
à n
c
o
.
H
ớ
b
g
s ó c
v ề
c h
ư
n
t ụ
ư ớ c
ơ
s ự .
a o
c
H
h
g
3
c
i a
d ụ c .
m
.
đ ì n h .
n i ê n .
h o
à
X
t ô i
v à
i á o
t r ẻ
G
h
â n
g
c
ã
h ộ i
c
h
ủ
n
g
h
ĩ a
V
i ệ t
N
a
d
ầ u
c a o .
h
ă
m
s ó c
t r ỏ
e
m
. L
ờ
i
m
ở
m
.
PHẨN MỞ Đ ẨU
I. Tính cấp thiết của đề tài.
C
c
m
m
đ
a
n
o
ể
n
n
t ạ o
g
g ư
đ
t í n h
ờ
i
l à
i ề u
c h
k
ấ t
t r u
i ệ n
n
c
t o à n
g
h
t â m
o
t r ẻ
c ấ u ,
e
c ủ
a
m
p
t h u
x ã
h ộ i ,
h á t
h ú t
đ
v ì
t r i ể n
ư
ợ
c
m
v
ậ y
v ấ n
l à n h
ố
i
m
q
u
c
m
ạ
đ
n
a n
ề
h
c
h
c ả
t â
m
h
ạ n
ă
m
s ó c ,
v ề
c ủ
a
p
h
t h ể
c ả
c
c
c ủ
g
i á o
l ự c
v à
n
đ
ộ
g
d ụ c ,
ồ
b
t r í
l ự c
n
q
g
ả
o
v ệ
l à
u
ố
v
c
t r ẻ
ấ n
t ế
đ
h
ề
i ệ n
n a y .
c
ủ
a
c
h
ă
“
V
d
â n
m
g i a
i ệ t
h
ữ
p
h
á t
đ
ề
h
t â m
g
p
h
á p
l u Ạ t
h
à
n
đ
g
ầ
T
à
n
t r ẻ
e
n
ạ n
e
m
q
u
c
h
ứ
m
c
ò
n
h ộ i
ạ
h
â
ủ
a
N
ă
m
ợ
ả
o
h
m
N
g
n
h
i ề u
đ
a
n
h
g
à
m
u
ố
v à
a
v i ệ c
“
c .
e
h i ệ n
V
đ
h
i ề u
g
h
i ê
h
,
i ệ t
q
u
t r i ể n
h
á
”
a
m
c
ả
a
n
p
h
ứ
t h
T
ừ
Q
p
l u ậ t
T
E
b
,
ả
ầ
m
h
c ủ
t ế
G
h
e
m
v à
c
ó
h
o
t ạ p ,
v
T
Đ
ộ
T
à
n ư
ở
)
c
ơ
ề
4
h
ữ
y
ề
n
t h
u
ậ n
2
- 5
1
đ
ư
)
c
đ
ư
ờ
i á o
t á c
à y
n
h
h
n
k
n
C
k
h
ứ
t r ẻ
g
n
ă
e
n
c ủ
ả
o
á
a
c
t r ẻ
h
o
q
n h ố i
à o
m
ã
t u
t ế
q
v à
p
y
-
u
h
N
b
o ạ t
m
à
đ
ộ
ư
ạ
n
l a i
ả o
ủ
t a
ể
g
v ệ ,
a
m
m
đ
ớ
n
c
t a
g
a
ỗ
e
á
ả
n
Đ
l ê n
m
v ấ n
q
t h
i
ế n
c á c
t r ê n ,
c ủ
n
g
m
s ự
đ
u
n
a
g
n
X
g
v à
v ị
t r í
k ê
ắ
n
g
q
u
g
v
a
n
ủ
a
c á c
i á o
à o
í c h
ơ
n
g i ớ i
t ì n h
ớ
c
l ợ i
C
ế
ư
v à
c
c
c
t â
ủ
d
ụ
á c
a
m
c
t ệ
t r ẻ
g i ả i
ồ n g .
ẩ n
t h
n
n
đ ặ t
v à
u
h ộ i ,
h
n
c
c
m
s ó c
n
h
ố
m
g
ố
ợ
t h
ề
c
a
đ
m
B
v à
i ể
à
.
ơ
n ư ớ c .
e
n
ê
c n
x ã
a
h
ộ
h
ư
h ỏ i
c
đ
t ư
i ”
u
s á c l ì
ă
y
đ ị i
t h ể
đ
u
h
ờ
q
á c h
o
c
n
N
đ
v ơ ,
c
a
h
á
ư
l à n h
u
m
l à
h ộ i
g
đ ấ t
o
l à m
t o à n
í n
c
,
n
( C
g
s ự
v à
c h
n
h
q
g
t r ẻ
b
g
x ã
n
i
t ộ c
c
e o
à
ớ
ă n
c
m
á
l ố i ,
ụ
n
t r o
h
k i n h
g
â n
Á
v
d
V
Đ
đ ì n h ,
t o à n
k
u
ý
a
] .
d
b
h
t r ồ
ó
v à
â
3
g i a
m
l ợ i ,
h ộ i
t h
a
p h ả i
c
d
x ã
g
c
n
ă
c ủ
ợ
l ậ p
g
ớ
v à
n
,
1
E
n
t r ạ n g
u
5
c ả n
đ
m
t i ễ n ,
n
ấ n
E
q
à
e
t r ị
đ i ề u
h
t h ự
v ệ
D
- c h í n h
c
c ,
n g
v à
t h ự
Ọ
ờ
n
n ư ớ
t r ẻ
t r o n g
ộ
u
a
ú
t r ă m
à
| 6 6 ,
đ
h
h
t r ư
”
h
í c h
N
s ó c
t r o n g
o
a
n
t i ê n
.
V
ă
á
đ
V
U
u
N
Ư
C
q
h ộ i ,
C
e m
S
à n
à n
(
t r ẻ
c
d
c
c
a
ứ
y
c
ớ
e
á
m
đ
C
c
e
i
V
t r ẻ
x ã
t r ỏ
h
h
t r ở
m
ó
ơ
( B
h
i n
c ủ
m
o
h ấ t
c
l ợ i
c á c h
ạ
à
l à
v ì
m
r a
g
g
b i ế n
n ư
c ủ
p
i
t r ẻ
l à
m
n
đ
k
h ì n
n g ,
â
v ệ
ớ
t r ư ờ
h
i ệ
m
n
t r i ể n
ú c ,
h
n
o
d ư
n
v à
c
r ẻ
c â y ,
t ạ o
h i ệ n
t r ọ n g ,
à
n
,
T
g
s a u
b
x
,
t i c
t ì n h
ứ
n
t u ệ
y
i ệ c
h i ệ n
o
e
c
d i e n
h
ể
g
a y
N
y
ụ
x c t
m
n
ề n
p h á t
b
n
( h ự c
n ộ i
ề
y
t r í
I h ể
m
n
u
d
n
V
t r ổ
t r á c h
t r ỏ
c
x
p h á t
v i ệ c
ợ
k h i
VC
c
ư
l ư ợ c
đ ì n
q
r ằ n g :
m
l à
a
l ừ
đ
ấ n
m
i á o
i ế n
,
ă
c h ấ t ,
g
s ắ c
n
c á c
c ủ
n ư ớ
n
g i a
y
s â u
e
g
v à
à
c ó
ạ
n
t h ể
v
g
t r ẻ
h i ệ n
c h
ă n
Q
c
t r ọ
n
c
1 0
t h i ế t
h
n
p
ụ
c
1 9 9 0 ,
c ủ
ẽ
n
c
v ô
c ầ u
n
a
t h ứ
í c h
s ó c
i ể u
c ả
p
d
h i ê n ,
m
c
H
c ò n ,
m
x
ế t
i ê n
ê u
n
h
b ị
y
y
m
Đ
t r o
n
l ợ i
ấ p
t h ự
c ủ
ậ
d i ộ n
ă
t r ì
u
u
x ã
y
h
1 9 4 5 ) .
ì
c
t o à n
c
h
t ơ n
í c h
k i ê n
m
L
i á o
v ệ ,
ă
g
g
p h ả i
n
n
v à
t r i ể n
,
n
V
l ợ i
ả o
m
“
s ó c
n
a
t ộ c ,
đ ì n h ,
n
N
c
v ề
h ì n h
t a
n
g
à y
đ
ã
đ
ã
ư
ớ
c
s ự
s ố
t r ẻ
e
t h ự
c
t h u
c ủ
m
g
v à
h
đ
n
a
i ệ n
ư
ợ
c
n
h
ữ
n
g
t h
q
u
y
ề
n
t r ẻ
c
h
o
đ
i ể
c
h
e
t ự u
m
i á o
V
n
h
ì
à y
g
c
d
ữ
n
l à
ủ
a
q
n h ấ t
v ẫ n
g
n
n
h
v i ệ c
m
u
à n
ụ
g
c ò
c
h
l ý
d
o
s ứ c
ố
t ế .
u
n
c ,
h ế t
c
đ ị n h .
đ
ấ
a
n
m
n
S
g
c ầ n
n
g
t h ự
t h i ế u
s ó c
ê u
o
v à
b
t r ê n ,
t h i ế t
n
ả
h
o
ữ
t i ễ n
n
g
v ệ
v i ệ c
c ả
c
v ề
n
c
h
t r ẻ
g
l ý
h
t h ự
ế
đ
e m
h i ệ n
ị n
h
p
h
p
p
á
h
p
á
p
l u ậ t
l u ậ t
đ
ầ
ở
y
đ
c ứ
c ũ
n
u
p
h
á
g
n
h
ư
l u ậ t
t h ự
b
c
ả
o
v ệ
t i ễ n
q
u
y
ề
n
h i ệ n
c h ỉ
u
á t
k
h
ô
p
h
c
n
e
m
c ậ n
n
a
t h ự
c
( P
m
s â u
c
r a
h
ớ
đ
ề
n
g
p
h
â
V
T
m
ộ
d ư
ớ
p
h
L
B
u
p
g
ó
t ổ
n
g
n
h
ữ
ạ
Q
h
T
á
p
E
.
đ
v i
đ
q
n
ộ
u
n
t à i
2
n
g
l ý
a n
g
ề
c ả
m
c
t í c h ,
p
a
t r ê n
h
N
a
l à m
c
m
c
ơ
s ở
h
o
p
h
t h ấ y
á p
p
u
h
y
ù
ề
n
h
ợ
t r ẻ
p
e
m
v ớ i
t ạ i
,
á
n
h
ằ
m
p
h
v ự
ó
ư
c
c
h
n
g
d i ệ n :
L
c ứ
u
r ộ n g ,
d
n
x u
h
ư
ớ
g
v é
t ư
ợ
g
P
p
n
h
g
g
u
t ỏ
ậ t
o
á
p
p
h
t h ự
t h ự
v ậ y
l u ậ t
ạ
m
c
t r ạ n g
đ
ị n
h
t r o
n
g
p
v i
h
ằ
đ
i ề u
g
*
c
n
n
m
p
h
v à
h
ạ
t ì m
á
p
l u ậ t
t h ự
m
v i
r a
n
c h
ỉ n
h
à
h
v à
c
ữ
c ủ
ả o
t r ạ n g
l u ậ n
h
b
n
a
t h ự
v ă n
g
v
v ệ
n é t
ấ n
đ
c
t ô i
k h á i
ề
c
h
ứ
t h ể .
t h
h
s á
n
u
c ụ
p
l à m
đ ố i
h ộ
p
m
ơ
r õ
g i á
g
ằ
i ê n
l à m
h
h
h
l u ậ n
l ĩ n h
đ
n
l ý
t h ờ i
*
c ủ
)
i
â n
V
E
t
t í c h
g i ả i
P
c ứ
Ọ
i
n
c á c
i ê n
t í n h
s ử
i ệ n
h
B
V
a
ơ
g
L
v ấ n
g
r ê n
ư
n
l u ậ t .
đ i
đ
ả
t i ê u
p
u
T
u
á
h
g
h i ệ n
c
t r ẻ
t i ế p
q
q
ụ
i ệ t
ủ
q
v à
2.Mục tiêu của đề tài.
M
V
.
i ê n
l u ậ n
c
ố
ầ n
n
h
o
L
B
V
à n
t h i ệ n
ó
h ẹ
t h
L
u ậ l
h
c h
Q
T
E
s ự
h i ệ n
đ i ế u
h
c h
n
ỉ n
h
t h ự c
v à
n
â
n
g
t i ễ n
t h ự c
c a o
h i ệ u
3. Ý nghĩa của đề tài.
a.về lý luận.
-
L
t r ê n
n
h
i ề u
H
n
h
â
ô
v ệ
n
c
h
ă
u
p
n
m
G
c
u
ủ
L
L
B
V
Q
T
h
v ã n
ư
g
ậ
a
u
E
n
i a
s ó c
L
P
ậ
ơ
d
n
g
d
v ă n
P
L
ậ n
B
v
g
L
ụ
i ê n
u
c ứ
c
k
T
ư
a
â
e
m
i ế
m
E
u
m
u û t
D
t r ẻ
Q
đ
L
ậ t
t ì m
V
ă n
h
d i ệ n :
i n h ,
i á o
n
n
H
n
ộ
t
c á c h
i ế n
s ự ,
L
p
u
c
h á p ,
ậ t
H
à
n
ơ
n
g
P
l ỉ ì n h
í n
h
,
L
h
á
s ự ,
u
ậ t
L
p
l u ậ t
L
u
ậ t
a
o
đ
c
ủ
b
ả
t ố
ộ
n
o
v ệ
t ụ
g
n
g
. . . q
u
q
H
y
u
y
ì n
é
n
h
t r ẻ
s ự ,
đ ị n h
L
v i ệ c
T
k
i ế
m
n
h
ậ t
ả o
n
h
ữ
n
g
đ
i ổ
m
h
ạ n
c h ế ,
b ấ t
c
ậ p
a
c á c
c
h
ế
đ
ị n
h
h i ê n
h
à n
h
.
r a
ữ
u
.
n
h
ữ
n
g
g i ả i
p
h
á
p
n
h
ằ
m
h
o
à
n
t h i ệ n
c á c
q
u
y
đ
ị n
h
Q
T
E
c ủ
a
h ô
t h
ố
t h ự
c
.
i m
m
b
b.Vê thực tiễn.
-
e
n
g
n
g
u
y
c
n
n
h
â
n
c
ả n
t r ở
t i ễ n .
5
v i ệ c
t h ự
c
h i ệ n
P
L
B
V
t r o n g
n
g
Đ
ư
a
r a
c á c
g i ả i
p
h
á
p
n
h
ằ
m
n
â
n
g
c
a
o
h i ệ u
q
u
ả
c
ủ
a
v i ệ c
t h ự
c
h i ệ n
P
L
B
V
Q
T
E
.
4.Tình hình nghiên cứu về pháp luật bảo vệ quyền trẻ em.
T
c
ủ
r o
c ứ
u
c
ơ
n
g
b ố ,
c
n
g
h
i ê
n
u
t r ì n h
m
ộ
ơ
n
v
ậ
y
t r o
c
h
(
L
g
B
H
ộ
N
u
y
g
k
h
o
g
Đ
g
2
o
n
u
g
h
i c n
g
p
à i
n
g
ừ
)
a
q
h
u
ố
n
“
ạ
m
i ê
á
k
n
n
h
a
g
v i
r ộ
á c
n
đ
c ứ
u ,
k
u
ậ t
h
i ê n
H
v à
n
a
đ
ư
h
a
n
( B
L
ô
n
c ứ
c
ô
n
y
ề
ư
p
h
á p
l i ê n
q
u
a
g
ũ
n
c
đ
n
h
B
ộ
1
9
5
) ,
â
n
P
L
8
v à
B
V
Ọ
t r o
n
h
ư
ợ
n
c
c
T
E
c
c á ọ
n
n
o
g
h
ì n
1
9 8 6
ư
ợ
h
ả n
n
n
c h í
m
ợ
u
c
h
â
n
H
ộ
t
c
h
u
y
ê
h
u
y
ê
n
h
h
i ê n
N
G
1
h
g
à
á
6
n
n
ư
ợ
c
c á c
N
ơ
p
m
a r r T
l à
n
i ê
V
ộ
t
c
t h ự
c
c
đ ô i
i ệ
n
n
g
ô
t a
v à
t ế
c á c
d à i ,
d
o
ị n
h
t h ự
c
đ
L
H
S
1 9 9 9 )
đ
ì n
h
n
ă
n
g i ả
a
ớ
l u ậ t
h
ủ
ư
g
g
t á c
c
n
g
n
m
ở
n
t ư
h
8
à
t â
t r o
i a
9
n
l u ậ t
( B
G
n
n
p
9 9 9
Đ
s ố
n
á
p
à
a
1 9 9 6
g i a n
1
u
i ệ t
c
v ề
v
đ
V
ụ
q
ã
p
n
đ ổ i
m
đ
d
t h ờ i
ă
s ự
l u ậ t
y
n
c
u
i á o
t
( L
c
p
v ự
ộ
ư
c ứ
g
T
s ự
ô
đ
á
t h a y
H
. t a p
p
m
h
t
i ê n
b ố .
u ậ t
đ
g
â y
ì n
n
h
l ĩ n h
s ự
ị
g
i ề u
d
đ
n
h ú
h
ơ
H
u
b
đ
L
t h
x u ấ t
c á c h
l u ậ t
i a
ã
t r o
à
t r ị
G
g
m
ế n
h i ộ n
à
h
ố
đ
đ
t r ì n h
e
N
đ
R
g
t r ẻ
n
g i á
T
n
,
n
S
D
ơ
n
ã
c
G
c
c ị
H
b
g
t h ự
h
u
S
u
g
n
C
q
T
ợ
V
i ề u
c
n
b
n
ộ
ơ
B
v ệ
g
ữ
ề
h
á o
B
ã
n h ư :
u
đ
B
1 9 8 5
n
v ấ n
l ý -
n ê n
L
c ứ
p
à y
s ự
v i ệ c
h
i c n
h
u
a y
a
h
p
u
u
g
C
h
q
n
t r ở
t h
r a ,
g i a
p
c ứ
ì n
0
à
c
ầ n
v
H
ọ
m
t r ì n h
h
i a n
h
ă
:
ở
n
n
ạ n
h
ơ
0
g
n
a
c
0
n
h
c ứ
l u ậ t
G
ê
n
i ề u
t h ờ i
ữ
i ề u
ả
n
h
h
h
i ê n
n
g
o
h
h
t r ì n h
c ó
n
n
n
c á c
N
c
h
s ơ
g
g
r ấ t
c ứ
n
t
c
a
n
t h
m
2
a y
0
0
0
) . . .
g
h
h
n
i ê
n
ư
n
h
c ứ u ,
m
c á c
n
g
ộ
t
g
h
s ố
i ê
n
'V'*»
c ứ
u
t r ê n
n
à
y
t i ế p
d
i ệ n
r ộ
ở
m
ộ
p
h
t
ạ
c
c
ơ
m
n
Ở
g
h
i ê
n
c
h
ư
a
đ
đ i
v
à o
đ
ấ p
ộ
u
ẻ
c
ậ p
m
ộ
t
đ
ộ
c
h
p
5.
ư
t ư
ớ
ợ
c
n
g
k
o
g
ó
ể
c
đ
á n
n
g
h
h
o
á
m
ế n
h
ạ
i ê
T
n
B
V
ộ
k
Q
h
c ứ
T
o
i ế n
l u ậ n
ì n
h
n
l ĩ n h
m
t à i
t ậ p
M
đ
i
đ
E
a
h
s ỹ ,
u
n
à
d ư
ọ
ớ
c
i
l ý
l u ậ n
o
n
g
g
ó
c
l u ậ n
v ã n
h
đ
i ê
l u ậ t
c h
T
n
ộ
h
c ứ
ạ
u
n
c
u
g
c
n
g
à
n
h
c
h
đ
i ể
m
ứ
k
h
ô
n
g
t i ế p
c ậ n
.
s ỹ
c
v ề
v
đ
c ó
h
o
ấ n
đ
đ
ề
ộ
t
ế
n
t h ờ i
B
V
Q
T
E
h i ệ n
t r o
n
g
p
h
n
a y
á
p
c
h
ư
a
l u ậ t
c ó
t r ê n
v i
v
r ộ
h
ự
n
ư
c
g
t ố t
n
n
g
t á c
l u ậ t
h
c ó
g
h
i ệ
p
c
g i ả
ì n
t í n h
h
k
ử
m
n
ớ
h
i
c h ỉ
t h ứ c ,
ế
t h ừ
â n
t ậ p
v i ệ c
a
t ừ
g
v
ã
n
g
l u ậ t
m
t r u
h
q
n
i ê n
u
ố
g
n
c ứ
c
t á c
t ế
g
u
g i ả
h
i ê n
đ
ề
s a n
g
a
h
c
h
ọ
c ứ
u
c
ủ
a
q
u
t à i
l u ậ t
n
đ
ở
ề
t à i
l u ậ t
t á c
ố
c
q
u
l à m
n ộ i
g i ả
c
d
ũ
đ
u
n
n
ề
t à i
g
g
m
c
h
à
ư
a
n ộ i .
Phạm vi nghiên cứu.
ề
đ ố
ớ
l u ậ n
đ
-
n
d ư
t r ì n h
c ứ
Đ
g
v ấ n
r ộ n g .
c
n
n
ấ p
g
v i
c ậ n
i
v ớ i
i ề u
c
v
h
t r u
n
t
s ố
ộ
â h
ỉ n
h
đ
ề
c
ủ
g
n
g
h
n é t
b
a
ả
p
t ổ
o
h
i ê n
v ệ
á
p
n
c
g
q
u
ứ
u
q
u
a
y
ề
n
l u ậ t
n
n
đ ố i
h
ữ
n
v ề
t r ẻ
ấ n
s ự
e
v ớ i
m
đ
.
đ ể
s a u :
i ề u
P
v i ệ c
6
h
á
b
c h
c
ả
ỉ n
t h
o
h
c
ả o
v ệ
q
ủ
p
n
h
ữ
n
u
y
ề
n
g
á
p
l u ậ t
n é t
t r ẻ
e
c
m
ơ
b
ả
t r o
ố
c
n
n
t ế ,
v ề
g
h
p
ệ
h
t h
p
h
ạ
m
ố
á
n
p
l u ậ t
v i
g
p
đ ố i
h
á
p
t r o
n
g
l u ậ t
n
h
V
i ệ t
â n
t i ễ n
ộ
g i a
-
h
V
t
a
v à
T
i ệ t
-
m
N
s ố
h i ệ n
đ ì n h ,
ự
c
N
a
Đ
m
L
a
t r ạ n g
m
ề
x
l ĩ n h
.
u
Đ
ấ t
v ự c
h
à
o
a
m
ộ
h
đ
v ề
ư
n
ộ
n
s ự
r a
t
n
đ
g
ô
,
n
H
đ i ề u
h
s ố
n h ấ t
t h
ữ
n
ý
ị n
g
g
q
a
m
ì n
h
s ự ,
c h
ỉ n
h
g i ả i
k i ế n
h
u
b
l i ê n
q
p
h
t
t ô
c ủ
ổ
u
ộ
s ơ
t ụ
n
g
p
h
á
h
ằ
m
a
á p
n
s u n g ,
a
n
đ
ế n
q
y
H
đ
ì n
p
h
h
c ụ
â
c
a o
ộ
t
n
t h ể
c ủ
a
c á c
n
g
à
n
h
T
E
l u ậ t :
H
ô
n
s ự .
v à
g
đ ổ i
e m
ị n
l u ậ t
n
s ử a
t r ẻ
u
m
t h ự
c
h i ệ n
h i ệ u
s ố
q
q
u
y
u
đ
P
ả
L
B
t h ự
ị n
V
c
h
Q
h i ệ n
c ủ
a
p
t r o n g
P
h
L
á
B
p
V
t h ự c
Q
T
l u ậ t
E
.
t r o n g
.
6. Phưong pháp nghiên cứu.
L
M
á
n
ư
c
ớ
-
u
L
c
h i ệ n
ố
n
c
g
h
,
n
ê
h
n
ư
ơ
n
g
,
n
h
ư
ã n
i n
c o
ứ
p
v
N
v ổ
P
t h
ậ
đ
v ề
n g ư
g
p
p
ơ
n
ư
h
ợ
N
ờ
h
c
h
i
t r ì n h
à
n
v à
á
p
s ự
n
g
h
ư
ơ
n
g
p
p
h
á
p
s o
g
ư
ớ
b
c
á
p
t r c n
v à
p h á i
i ê n
h
à y
p
h
á
t r i ể n
c ứ
u
đ
p h í m
c
p
ợ
s ở
l u ậ t ,
c o
ư
ơ
n
h
ư
t r ê n
ơ
n
g
n
ề n
p
h
á
t ả n
p
g
l u ậ n
q
u
a
c
n
ủ
đ
a
i ể
L
m
í
l u ậ n
c ủ
a
ơ
g
C
h
Đ
ả
n
g
p
h
á
p
g
ủ
n g
v à
h
N
ĩ a
h
à
n g ư ờ i .
c
t í c h
p
s ử
đ ố i
d
ụ
n
g
t r o n g
c h i ế u ,
p
h
ư
ơ
l u ậ n
n
g
p
h
v ă n
á
p
l à
t ổ
n
p
g
h
ư
n
h ợ p ,
p
h
ư
ơ
n
đ
ư
ự
c
d
p
u
y
v ậ t
h
á p
h ê
s á n h .
7. Cơ cấu của luận văn.
C
t h
h
o
à n
à n
h
ă
3
n
p
h
c
ứ
v
à o
m
ầ
n
c
h
h
í n
ụ
h
ư
ơ
n
g
I
N
h
C
h
ư
ơ
n
g
2 :
B
ả o
C
h
ư
ơ
n
g
3 :
T
h
h ộ
t h
ố
n
t i ê u ,
t r ọ
C
t h i ệ n
c
g
ữ
ự
n
n
g
g
P
3
c
v ấ n
v ệ
c
p
q
u
B
V
h
ạ
ư
đ ề
y
t r ạ n g
L
h
Ọ
ề
m
ơ
n
l ý
n
g
E
n
n
g
h
ư
l u ậ n
t r ẻ
t h ự
T
v i
c
v à
e
h
b ả n
t r o
n
h i ệ n
â
P
n
c ứ
u
c ủ
c ủ a
s ự
a l u ậ n
v ă n ,
l u ậ n
v ă n
t r ì n h
b
à y
ề n
e m
s a u :
c ơ
m
n
i ê n
g
g
L
B
c
a o
m
V
ộ
Ọ
t
T
h i ệ u
7
đ i ề u
s ố
E
l ĩ n h
.
q
M
u
ả
ộ
c h ỉ n h
v ự c
t
c ủ
s ố
a
p
p h á p
h
á
p
k i ế n
s ự
đ i ề u
n
l u ậ t
l u ậ t
ớ
g
-
h
c h
ị
ỉ n
v ề
n
ư
q
u
ớ
c
g i ả i
h
p
h
y
t a .
p
á
t r ẻ
p
h
á
l u
p
ậ
n
t .
h
ằ
m
.
C H ƯƠN (ỉ I
N
I
Ọ
U
I
Ĩ
M
y
ỉ
A
v
n
T
â
n
d
R
H
í :
I
I
M
1 . 1 .
ý
ỉ , I I Ậ
N
( ' ( )
H
Á
m
s ó c
v i l
N
C
Ủ
A
s
ự
0 1
H
U
C
I I Ỉ N
Ỉ Í
Í M
I Á
P
L
U
Ậ
T
V
Ể
.
H
á n
v ệ ,
c
h
ă
g
i á o
í l ụ c
I r e
e
m
-
t r u
y
ề
n
t h
ơ
n
g
c
ú
a
X í ì
h ộ i
ỏ n
g
b à ,
c h a
Nam.
V
m
ẹ
i ơ t
h ế t
c o n
s ứ c
1
C Ờ Ĩ
t h ố n g
đ
a
m
ư
c
n
m
C
h
h í n
g
u
b
ả o
T
B
đ
đ ố i
B
t h ì
g
n g ư ờ i
,
đ
á
n
H
h
g
á o
v ệ
ơ
n
đ ị n h
á p
l n ộ t
I h c
g
t i c
c
m
Đ
ứ
c
k
m
g
ồ
y
h
n
3
m
n
g
a
m
m
p
h
v à n
n
g
1
g
1
q
c
a n
V
u
C ị i i y
r ạ n g
h
l u ậ t
á p
I h
m
t
k
-
t ô i ,
C
a -
đ ị n h
t ư
c ụ
y
h
v i ệ c
đ ố i
ợ
l l i ể
p
h
c o n
T
h
o
á c
n
d
ả o
n g
đ
o
u
l ổ .
i ô t
g i á o ,
a
t r ô n
,
C
h
ố
t r ẻ
B
ố
V
r i ổ n g
n
e
b i ệ l
Q
t r u y ề n
ự
v ộ
t h u ở
k i ế n
h
c á c
t r o n g
e o
g
1
ặ c
l ừ
t i ê n
N
C O I
h
h
I h r t i i g
t r o n g
đ ị n h
ạ y
c l n n h
l i ộ
h ộ i
l à
u
ộ
x ã
v ớ i
“ d
l i r ở u g
h ộ
a
q
l ư
( h ì
n à y .
l à m
ĩ i h ấ l
đ ố i
c á c
:
đ i é u
t h à n h
u
m
p
đ ì n h
c A u
l ê n
c l ổ
( t ị n h
C
I n
o
i á o
k i ế n
í
á
g i a
c ổ
n ó i
k i ế n ,
g
b i ệ t
ã
m
o
h ộ :
c á c
đ ặ c
đ
a
đ
c ; í c
n
N
c l m
C ị i i y
c o i
q u a
à
o
t r o n g
i ệ t
”
I Ô I
q u a n
l u Ạ l
k i ế n
h
v ớ i
ố i
n à y
p
d ư ợ c
m
V
( l u
l ư ờ n g
c
h ộ i ,
p l i ú c
h ộ i
g
t r ẻ
( l i é u
N
ơ
ề n
m
c ó
X n
x ã
g ư ờ i
d ạ y
l i r
p h á p
o
l à
q
u
y
( l ị n h
n
h
n
g
t ộ i
i ệ
m
,
p
M
p
h
t h ế
h
i ổ t
ạ
m
ạ
l i K Ì I
c h ế t
o
m
t ừ
n à y ;
f i l l
c m
t ộ i
( r ẻ
c ũ
n
a
m
l ộ i
n
l à
g
r a
u
,
Đ
m
p h ả i
h ư
I r e
m
t A n
Ì
I
ố
B
ộ
n
g
( l é n
t u ổ i
đ ổ
x c t
l u Ạ t
t r ở
V
X
u n
ủ
ồ
c h
x
q
l à
u
u
x c t
n
ố
c
n
ã
c ủ
m
á
ụ
a
c
g
v ì
I11.Ì
ơ
s ở
-
v ợ .
m
c h ư
a
c ẩ n
đ ư ợ
c
ộ
c
c
g
ứ
u
ộ
p
đ ị n h ,
q
c
h
b
ạ
m
ă n
c
l u ậ t
t r i ề u
ằ
y
n
đ
g
t ộ i
t r ộ m
m
l à
c ù a
h ì n h
c
x
ử
h
ư
p h
ị n
h
v à
ớ
n
: ”
t i ê n ,
v à
đ
o
n
g
k i ế n
n h i ê n
q u y ế t
g
h
đ ị n h
g i n m
g
n h ẹ ,
n g i r ờ i
( ộ i
t h ậ p
n g h ị c h ,
g i ế t
á n
ạ m
n
d ỗ
l ư ợ n g
t u y
n h ữ
p
p h ả n
t h ầ n ,
đ ố i
c h í n h ,
x c l
u
l i n h
n ư ớ
đ í c h
t h e o
c
v à
I r e
n h à
t r ì n h
Đ
h
c h ấ t
c o i
l ư ỡ n g
g
o
t h ổ
đ
l u ậ t
k ỹ
H
v ề
l u ậ t
p h ạ t
t r o n g
X C I 1 1
1 6
đ
p h á p
1 11 1
t h ì
n h ắ c
1 0
I
c l À y
p h á p
k ỳ
l ấ y
c
x u
c u a
b ấ l
V í ì ĩ i
t r ở
I r i ổ n
( T ị n h
n
i ể u
t ừ
p l i . i t
y
g
C Í Ì I I
l ư u
c
u
q
c ũ
N
p h ả i
t r ỏ
d
c á c
d ù
V
c ắ n
c h
n g ư ờ i
ặ c
c ù n
l u ậ t
t h e o
c
h
v ì
v Ọ .
n g ư ờ i
n
l ạ i
c ủ a
N
n h à
s ó c ,
c ủ a
c ù n
p
ă m
s ắ c
u
”
v i ộ l
p
x u ố
h
l à
t r ờ
q
I h ấ y
k i ế n
b á o
t r ở
g
y
ợ
p h ả i
s A u
c h á u .
c h a
a y
í r e
ư
c o n
c
CỘI
r ư ờ n g
L ô .
c
n
u
v é
h
g
q
t h ư ơ n g . . .
ợ
ổ
b
c
c ì i ổ m
t r á c h
g
g
u
g
r i ẻ u
ư
n
c l i o
t ; ì m
s ử ,
ớ
l à
l i ơ n
a n
n g
i ễ n
ổ
q
n
t ổ n
đ
t r ư ờ
h
l a m
c ó
I l l û t
k
“
s ó c ,
ư
n
m
n
t u ổ i
u
p
a n
m
h
n h i ô n ,
u
u
l u Ạ I
c
o
q
h
c . í c
h
I n n g
l ị c h
á p
d i n h
“ c o n
c
y
ă
ó
q
h o ặ c
á c
p h
T
p l i ạ t
g
t ắ c
c ầ n
v ớ i
1 5
g
l u ậ t
h ì n h
t ừ
n
p
ộ
ộ
n
ợ
ả n h
đ ạ i
ớ i
h i ộ l
n à o ,
đ ư
m
đ
h
ộ
k í c h
đ ặ c
c
g i a
l o
v à
l ẽ
u
c
V
b ị
y "
ị
c o i
s ó c ,
n g A
d
ê n
t r i ề u
l u ậ t -
ă m
c h ỉ n h
y
v ô ,
c á c
ả
v ì
n h i ể u .
v ố n
c h ị u
đ i ể u
c ủ a
h
g i r ự c
n ê n
ợ
m
t r ỏ
t u y
t h ô
đ
c
a
t h ư
ó
N
N
N
h
n g ư ờ i
b ị
V
i ệ t
t h
ư
ơ
t ộ i
n
g
c h
t r ộ
t h ì
ế t
m
c ó
t r ạ n
g
đ
T
Đ
i ề
ạ i
t h
c
e o
á
i ể
3
a i
b
ả
o
t r ư
ợ
m
u
u
y
,
n
g
ư
ờ
i
t ì n h
x
d
ụ
c
u
ố
n
Đ
ổ
a
k
n
h
ỏ
,
m
n
g
ư
ờ
i
b
á n
,
c
t h ơ i .
N
s a u ,
N
g
n
l ạ i
ư
ờ
c
g
ư
i
h
n ó i
t r ẻ
x
ã
ớ
m
c
h ộ i
m
g
i n
i á
h
o
:
ớ
“ T
d
ụ
c
h
à n
h
k
ẻ
n
u
á c ,
h
ộ
g
b
ủ
h
m
à
i ề
u
o
c
n
ờ
i
i
V
đ
ó
h
ã
c
l à
i
h
i ế
t ố t
.
c
ị
n
g
n
đ
c ó
q
q
u
y
m
u
a
c
ù
n
h à
i
c
e
o
m
n
h
h
t h
a y
v i ệ c
m
q
u
n
g
s a u
m
h
đ
o
a
n
đ
ị n
h
t r ê n ,
o
v ệ
h ộ i
đ
ư
ợ
p h á t
á c
c
h
t â m
g
u
,
đ
l à
h
ằ
Đ
ứ
c
d
ẹ
ế
u
g
ă
p
i
u
á
e
m
h
m
ờ
q
u
y
c
ũ
n
a
ồ
n
g
l à
n
g
n
h
i ệ
m
v ụ
l ý
d
n
a
n
ư
c
h
v à
d
â
ờ
i
ủ
a
h
ã
ờ
i
b
c
h
ồ
k i ế n
đ
ậ
k
p
ả
o
ộ
n
v ệ
t o à n
ơ
Đ
9
g
đ
ồ
ấ
h
n
n
g
ả n
l a i
g
n
,
h
n
g
h
,
”
ồ
n
5
0
p h ạ t
ọ
t ạ o
h
à
b
â
ử
g
r a
n
á n
h
b ị
h
ỏ
ặ
x
ử
ạ
m
k
h
ô
n
ử
t r ả
â
.
t ộ i
h
x
t ừ
t ”
p
u
x
ă n
t ì n h
m
à
ề
u
r a
m
m
g
,
g
t ộ i
c
m
h
o
h ạ i
1 2
p
y
b
o
ằ
b
t u ổ i
a
b
n g ư
r u
ộ
c
ò
t i ề n
n
ờ
l ạ i
g
ấ y
c
n
i
c
n
h
h
h
o
i ê u
ồ
g
n
g
p h ả i
t r ả
r i ề u
L
ê
c
h
o
p
c
ủ
a
ồ
C
ế ”
h
á
p
l u ậ t
2
n
m
t h
t ư .
.
T
đ i ề u
g
n
i ế
ư
n
s ả n
b
h
ố
o
l ò
á n
n
t h
c
g
n g ,
,
t à i
t r ả
n
t h ì
t ạ o
ề n
t ớ i
c h ế t ,
g
u
t ộ i
m
r o i ,
,
m
ạ
g
h
h ạ i ,
t r u
â
t i ể n
h
t r ư ợ
v à
m
x
l ạ i
p
c
6 Ơ
x
n
à
c h i
t i ề n
g
ế
t h ì
đ
n
n
b ị
.
h
h
,
t h ả y
g á i
c
s ố
x
n
k h i
p h ạ t
v i
o
c ó
t h í c h
ì n
t r ạ n
u
x é t
s ự
đ ị i
t ì n h
ầ
i ể m
g i á c ,
g
m
ử
u
n
d
a i
m
â
m
c
ứ
g
x
u
á n
h
n
p h ả i
x
t r ư ớ c
n ó i
ế
ẹ
t h ì
n
à
m
h i ê u ,
ũ
b
ố
h ỏ i
n g ) ,
v ớ i
c
e m
m
x
t h ì
h
t r ẻ
t h
t ư
c á c
t h ì
t
k i ế n
h ỏ i
c
ủ
g
: ”
ấ
t r ư ớ c
n
7
k
c
m
i
m
v
t ự
â
N
p h á t
c ô i
c
u
x u i
h ỏ i
i
c ô i
ờ
v à
n g
ớ
x
ẻ
.
k
m
d
y
g
c
v ớ i
ử
n
o
i ế p
à
n
t r á n h
h
k
ồ
m
7
ợ
t r ư ợ
x
c o
h
o
ờ
l à m
ề u
ợ
p
n
g
t r ư
ợ
s
â
,
o
ư
i
d
b
n
ờ
3
n
a
ư
n g ư
t r ì n h
h ế t
g
t ộ c ,
c
d
ồ
g á i
i ề u
c o
m
h
v i ệ c
a
m
g
t ộ i
0
b
n
ư
đ
m
m
8
l u ậ t
à
h
o
t r ở
t ộ i
t h ư
e
ỏ
n
b ắ t
l ớ n
i a n
Đ
c ủ
o
n
g
h
t u ổ i
k h i
n
á
c
“
t ạ i
n g ư
ứ
đ
t r ỏ
n
t i ê u
h
g
t r á n h
h
h
k h ế ,
n
ử
s ả n
t r á n h
o
ô
x
n
n
7
b ồ i
c
t r ẻ
t r ỏ
v ệ
ị n
p h ạ t
p
o
ế
v ệ
g
n
g
i ề n
c ủ
o
t ừ
t h ì
á c h
d
v ă n
à
m
c
đ ị n h :
đ
c
ả
n
s ả n ,
y
i
s ó c
c ủ
ả
c ầ n
ử
h
đ
h
c o
ữ
x
i ê
m
p h ả i
t ộ i ,
b
h
e
ấ y
ặ c
m
v i ế t
c ó
s ả n
p
n
t à i
đ
ư
x
t r ẻ
h
n
t h ì
i ề n
ờ
m
ệ
q
á
“
t r ẻ
x u i
đ
m
r o i ,
t ê n
t r i ể n ,
c
t ố t
n h i
á
ả
a
đ
ư
g
o
v ậ t
ạ
ằ
:
x é t
n
đ
b
n i ê n ,
v à
u
n
h
h
à
t ộ i ;
t h ì
p
n
N
m
o
á n
ầ n
n
ạ
b
h
ố
m
à
p
t h
N
e
ỏ
l ì n h
b
m
p
n
x
h
h
h
n
t i ế n
0
n
h ắ t
t a n g
p
h
l u ậ t
ứ
c
a
m
ể
t ự
ó
a
c
s a u
c
u
c o n .
g
u
q
g
ấ
5
g
n
k ẻ
ị n
h
.
n
c h ế t ,
v ă n
à
g
l ạ i
c
ỏ
ị n
g
ơ
c ó
n
đ
n
h
g
é
l l i u ộ n
n
a
à
g
ồ
g á i
t r o
c
m
ộ
n
y
c
á
H
u
u
đ
n
đ
l u ậ t
k h i
ề n
y
c
h
á
b
ứ
à n
c
n
u
k
ế u
đ
Đ
q
y
g
ộ
t r ẻ
q
n
B
ờ
n
ă
ứ
c ị
g
ơ
h
h i
n
l u
t r u
”
K
n
ữ
ơ
a
c
k h ó ' ”
ư
ợ
o
v ă n
g
c
n
ỏ
4
i
“
(
t r ì n h
ờ
à
r a
h ì n h ,
b
0
n
n g o à i
ỷ
r u
s ự
n
u
t r ả
.
ồ
n
t à i
I i g ư ờ i
g i á
ư
ỏ
H
4
v i ế t
n
h
c á i
g
y
l u ậ t
p h ả i
u
n
h
o
a
l u ậ t
v ệ
,
g
n
n
a
a
h
c ò
đ ị n h :
ư
ù
ả
g
t h ì
n
đ
n
l u ậ t
g
,
t h ì
y
k
a
t a
V
g
c ò
n
r i ê n g
e
n
ơ
l ã n h
c o
V
ô
k h i
b i ế t
o
ư
q
B
u
ế
h
t h
đ i
n
c ,
g
ẹ
ũ
ộ
v ậ t
c
m
u
g
Đ
ế
h
t a n
t
1
x
t h ừ
ặ
c
k
1 7
3
ó
o
g
l u ậ t
c
h
n
u
u
t r ở
ũ
n
M
Đ
c
k i ộ n
t ố t
đ
ẹ
.
u
ầ
c ủ
n
a
t o à n
t ư
n
d
ư
â
t ư
ớ
n
c
”
ở
n
g
n h à .
| 3 8 ,
c ủ
a
C
h
V
ì
v
ậ y
1 0 | ,
Đ
ả
ủ
n
t ị c h
c
h
g
,
ă
H
m
N
s ó
h
à
c
n
h
í
v à
ư
ó
c
v à
d
N
â
h
y
â
n
l à
m
N
n
h
i ệ
q
u
a
H
ồ
y
g
ờ
s ự
t ừ
r a
H
Đ
r o
ồ
o
n
à
r u
á
c
h ả i
N
g
c ù
d
ư
n
ờ
g
t ì n h
v ộ ,
l à
q
n
n
u
a
g ư
à
i
đ
,
h
ả i
c
h
í n
c
ấ p
h
à
t ạ o
h
u
c
a o
G
i ú
h
p
đ
ề
c
d
h
à
o
n
h
c
h
ă
m
s ó
c
v à
g
ư
ờ
i
ừ
v
ủ
n
n
c
h
ủ
.
m
t â m
ộ
t
g
i à n
ụ
t ớ i
t r á c h
c
h
ò
n
h
ữ
đ
c h
t r á c h
N
v i ệ c
n
í n
g
o
à
a n
h
o
v ệ ,
c
h
ă
l ớ n
c ủ
a
h
i ệ
m
t o
a
n
g
ở
t r o n g
q
u
c h
đ
ả
n
h
t ổ
b
ứ
y
c
n
ề
n
H
n
ổ
n
v i ê n
h
ư
g
s ó c
Đ
t ì n h
n
g
ả
Đ
ả
n
v à
g
,
n
o
g
à n
ớ
i
1 6
1
7
/ C
T
a
m
p h ả i
g
N
t r ạ n g
Đ
n h i
d ư
m
h
ẫ n
c
h
ỗ
n
h
ấ t
g
à
t u ổ i
à
n
h o ạ t
v
,
i á o
d
à
n
ụ
ớ
c
ư
đ
n
d
c
t r ẻ
v à
e m
x ã
n
g
b í
m
ậ
c
h
o
t r ẻ
e
m
à
o
c ó
đ
ị n
h
C
h i
b
p h ả i
t
v ớ i
m
ộ
đ
c o i
h ộ i .
ộ
h
,
Đ
ố
i
o
à
n
a
e
m
q
u
ủ
a
B
a n
p
h
Ị.
c
ô
u
n
n
g
q
u
g
t á c
ố
Đ
o
h
à
y
t
t r o
n
a
l à
m
o
ủ
a
c
à
t h
h ộ i
n
x
t h
v ậ n
á c
a n
ợ
đ
h
ị n
s ố
h
/ T
Ư
n
y
1
- 9
c
- 1
9
4
7
c
y
ê
n
m
:
n i ê n
V
i ệ t
N
c ó
n
g
ư
ờ
i
v i ệ c
k
h
á
n
h
h
u
ô
n
ụ
o
ư
ớ
t ư
à
n
c
n
g
h
H
c
ồ
ụ
ở
n
g
n
g
t i ê u ,
ơ
q
v
ủ
ừ
a
t h
h
ữ
a
m
g i a
v
á
n
g
c h i ế n .
c
h
o
c á c
n h i
c
t ị c h
c
e
t h â n
M
e
m
a
c
n
l à
i n
,
ủ
a
h
o
c
đ
i ể
m
đ
ộ
n
ô
ồ
n
C
g
y
h
ế
c h
m
à o
m
c
ô
n
b i ế t
g
c
h
ữ
v à
h
u
ấ
i á o
d
ụ
c
c h i ế n ,
n
t h
l u y ệ n
ô
s ơ
n
g
t i n ,
l ư ợ c
v ề
n
M
i n
ư
c u
t h
y
ơ
v ơ
c
h
à
y
d
à
y
n
i ,
Đ
á
o
c h
í
đ
ể
g
c
h
o
t h i ế u
n h i .
o
h
h
ơ
n
b
ờ
g
a
ô
y
n
[ 3 8 ,
đ
ặ c
,
c
c
g
c á c
h
h
á
3 1 ] .
b i ệ t
ă
b ế n .
c á c
c
”
m
N
u
u
n
c
h
á u
u
a
n
s ó c
g
t h
v
q
ư
ờ
a n
t r ồ
n
l à
đ
i
h
g
v
t â m
ặ c
.
S i n h
b i ệ t ,
v i ế t
t r o
n i ê n
v
à
à
t r u
y
ề n
n
g
,
h
â
n
n h i
đ
ồ
n
t r ư ớ c
g
d i
n h i
n
g
t h ờ i ,
c
đ
ú
n
h á
t ư
à
s a u
y
g
l ú c
h
ồ
N
c
đ i
: ” C
g
t ư
ở
ư
n
i
x a
u Ố
i
V
ớ i
b
ả o
c h
á u
đ
n
g
c o
n
X
ã
g
c á c
ờ
g i ớ i .
N
g
n
g
ư
ờ
t á c
c h i
g
t r a n
y
ã
g
í
u
h
n h i .
i ế n
h
ê u
đ
v ì :
t h
c
ơ
s á c h ,
t h i ế u
v ì
ả
t ì n h
í
ư
r a
a
H
t h
h
ủ
l ạ c
t ì n h
c ủ
a
h
t ì n h
n
u
k
t í c h
t r ê n
h
g
c
l ư u
t r ẻ
n h à ,
y
n
t h i ế u
g
C
c
ạ
h
h
n
m
t ố t
ữ
ữ
v à n
d
t ư
h
ộ
n h i
.
m
C
đ
d
à n
e
c
e
t h i ế u
c á c
t h
n
n
i á
n
g
ụ
ô
o
g
t ị c h
g
c
h
t r ỏ
u
c ổ
e m
ư
m
,
c á c
c á c
đ
a
l ớ p
n
o
ư
g
c
ữ
đ
m
n
ỡ
e
h
t r i ệ t
g
ữ
m
m
C
i
à n
á
o
h
c
e
l ạ i
,
ờ
o
n
l ậ p ,
l à
Đ
v à
h
h
n
c
ó
ộ
t
c ứ
t h
đ
t r ẻ
đ
h
p
t r ẻ
m
M
a
h
h
t r o
o
c
ỡ
ả
m
à n
p
0
u
u ý ,
n
g
ộ
q
à
3
n
n
t r ị
ê
đ
d
ở
N
ể
t â
ơ
o
m
c
n
o
ắ
v ề
g
i ú
á
q
t h
m
[ 3 8 ,
ư
o
i
Đ
n
g
đ
u
ớ
t h ị
n
c
a
n h i
”
c
t ô i
Q
g
N
ã
l u ô n
c
m
”
l ạ c ,
P
n
n
p
:
n
đ
l i ê n
l u ô n
m
n h i .
P
ấ
i ệ
c h i
T
t h i ế u
a
t r ư ớ c
n
g
C
h
n
k h i
l ớ n
v ụ
V
g
t o
g
t r á c h
n
m
n h i
n
i ệ t
l ớ n
l ậ p
n
ư
a
V
t o
T
t h
t
n
v ụ
t â
p h ả i
â
ộ
g
m
n
d
l ự c
b
p h ổ i
c ủ
a
ả
ả
n
o
g
,
v ộ ,
t o à n
s ự
10
N
h
à
c
h
ă
h
ộ
p h á t
n
m
đ
ư
ư
c
v
à
s ó c
v
à
ờ
t r i ể n
ớ
n
g
đ ấ t
N
g
l ố i
n
ư
i á o
c
ủ
ớ
c
a
d
d
ụ
Đ
t h
â n
c
ả
e o
t a
t r ẻ
n
g
đ
đ
ã
e m
t a
ị n
h
v à
a
.
l à
h
c o i
ư
ớ
n
g
h ộ i
c
h
ủ
q
u
ố
n
a
y
t r ẻ
n
h
i ệ
m
n
c .
Đ
g
h
ể
c
ĩ a ,
đ ộ i
e
m
ủ
a
m
à
t r o
g
ũ
n
n
p h ả i
t o
đ
à n
Đ
à
ư
ả
n
y
ợ
n
g
c
g
,
đ
ó
t r ẻ
n
g
à
y
h
ư
ở
n
c
m
a i
g
t o à n
m
l à
v
s ự
ữ
b
d â n ,
c
l ớ p
n
ả
ủ
g
v
o
n g ư ờ
à
n
v ệ ,
a
N
h
à
g
i
k
ê
t r ê n
c
h
ă
m
n
ư
ớ
c
t ụ c
c o
n
đ
s ó c
v à
s ự
ư
v à
x ã
n
g
ờ
n
g
g
i á o
h
c
i ệ
p
x
á c
h
m
c
t ố t
d
ụ
â
y
ạ
d
n
ự
n
g
g
v à
t h ì
n h ấ t .
b
n
g
a
Đ
â
y
ả o
y
v ệ
t ừ
h
l à
t ổ
ô
m
t r á c h
h ộ i .
M ột s ố nét chính trong quan điếm đường lối chính sách của Đảng và Nhà
nước ta về cơng tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, đó là:
1 .
c
ộ
n
ư u
g
T
đ
ổ
t i ê n
b
à n
h
ả o
t r u
c
a
u
t i ê n
t r o
n
c
s ự
o
n à o ,
đ
a
t h
k
n
h
à n
h
ữ
t r i ể n
k
n
m
g
à y
â
m
c
ô
n
g
n g ư
ờ
g
g
m
ộ
g ì
b
ộ
t
t ă n
ộ
t
r o
n
t á c
c
â
h
ữ
n
n
g
h
i ệ
g
p
p
đ
h
x
ụ
â
c
h
â n
,
à
c
h
p
ó
c
h
h
á
ậ
ã
h
b
c
ỉ
t h ị
h
i ế
u
n
d
ự
n
ồ
n
g
g
t r ẻ
e
m
t r o
n
ú
n
h
g
q
u
n
c
m
ọ
ì n
h
h
q
h
g
a
i
đ
o
u
g
a
n
h
ủ
ề
n
đ
k i ế n .
Đ
9
h
n
/ C
đ
ồ
ĩ a
n
ư
h
h
c .
ợ
đ
i ề u
đ
c
ộ
T
/ T
n
g
đ
x
ã
h ộ i
đ
ĩ a
Ư
n
x
â
c
ộ
t r o
g
h
g
d
g
,
N
h
ư
ở
n
g
c á c
à
h
d
9
ự
n
s ả n
g
“
ủ
đ
à
C
y
p
ả
à
n
m
g
ọ
i
9
6
m
e
n
g
h
ĩ a
t ạ o ,
ủ
n
n
à
y
s ự
ố
h
c
n
ư
ợ
ộ
ã
m
c
c
t ư
ể
h
o
t a
n
v ụ
c
h
ă
m
N
n
c
ủ
T
h
n
g
a
i ế u
a n
n
s ả n
d
x
B
ã
Ị 3 8 ,
ư
ỡ
ư
n
ớ
đ
t
b
p
c
h
g
q
n
h
M
c
ỗ
s ự
ộ
p
á t
,
d
o
d
à
ụ
h i ệ n
i
g i a
“ d
h
i ,
à n
h
h
ợ
p
ư
ợ
c
ậ n
t r i ể n ,
l à
đ
đ
ạ
o
l ý
í n
h
h
ẻ
,
q
u
á
T
r u
n
g
g
ộ
t
l ớ
h i ệ n
n
a
’ ’G
i á
o
ồ
n
g
Q
u
a
n
n
g
p
y
d
ở
m
ứ
c
e
m
ị n
p h ả i
t r ở
v à
g
à
p h á t
đ
ầ u
h o á ,
p
g
Đ
h
ả
ơ
n
g
n
a y
l à
t â m
đ
ế
T
m
à
c ị
ụ
c
T
h
i
m
n
c h
i ế
u
ớ
n
i
í n
k
h
n i ê n
n
g
v ề
l ớ p
h
h
t ư
t h ể
ư
y
ờ
h
t ố i
t r i ệ t
n
c ả n
ộ
h
v ă n
ơ
t h i ế t
đ
s á c h
ư
ư
c ầ n
à n
n
n
t r ư ớ c
o
đ
c h
ã
n à y .
h
m
h
ổ n
o
t â
ứ
t r ẻ
đ
s a u
n
c ầ u
c
c
c
đ
k
a
u
n
s ứ
ư
u
b ấ t
l ư ợ c
n h i
6 6 ] .
t h ự
n g ư ờ
ợ
g
m
i á
c
t h
ộ
n
ư
n
i ê n
h ộ i
m
n
i ế n
b í
,
t ạ i ;
ứ
g
t a
m
v ự c .
n h ậ n .
e
c
m
e
c o
r o
à
l ĩ n h
l à
g
s ó c
t r i ể n .
à
p
t h ự
p h á t
h
á
h
i
t r ẻ
a
t r ẻ
c
p h ả i
n
T
v
g
ủ
ợ
đ
ọ
t ồ n
g h i
i a
s ó c
t r o
,
g
t h ể .
h
g
n
c
ó
c
ũ
i ê n
c
c
a
g
k i ệ n
t i ê n
m
c ủ
c
s ố
n
u
g
đ
ĩ a
”
n
h
0
h
ư
q
b ồ i
g
h
á c
m
c
n
v ụ
c
v à
- 1
ĩ a
đ ố i
d ị c h
c
s a u
e
ớ
e
h
t ự
ƯU
ư
g
t r ê n
l à
đ
á
h
n
v ệ ,
C
o
ề
h
t i ê n
s ó c
m
n
n
- 3
n
l u ậ t
c á c
Đ
r õ :
C
h
đ ổ
1
u
t h i ế u
a
y
q
o
n
g
m
i ề u
ả
ả
c ủ
ă
t r ẻ
à
Đ
g
v à
h
á
đ
b
t r ư ớ c
n
t ì m
t h ể
k i ệ n
ể
c o i
ề
m
t h à n h ,
c
p
n
đ
v i ệ c
g
g
n
y
g
v à
n
n
p h ả i
n
c h ỉ
y
u
n
n
ã
ế
p
n
q
p h ả i
ấ
ô
ữ
v à
,
t â
c
p h ả i
ẫ n
V
ư
ạ t
i ệ
v
ợ
h
t ế
g
n
ở
ư
n
t r ẻ
h
ớ
đ
m
n
a
k
t ạ o
o
ổ
c ó .
g
c
l à
t a
g
m
7
g
đ
g
n
ấ t
h
g
n
n
ố
ĩ a
c ủ
ú
l à
u
h
g
h
g
q
g
n
a
t â
n
n
ộ
e
n h i
n
y
ó
a
r õ
u
t r ọ
n
i ể u
q
đ
á c
1
s ự
C
ẳ
h
u
c ó
h
t r ẻ
q
t r ư
n
Đ
c
i
ạ
a
ợ
ờ
l u ậ t
c
ư
ư
c
n
ủ
c
ủ
p h ả i
m
g
đ
g
c ó
n
g
n
p
t a
s ố
l à
c
á
m
ă
n
i ê n
C
v ụ
ự
h
t ế ,
h
d
p
n
l à
c
ý
c ả
k
ợ
p h ả i
l ỏ
,
t ư
c á n
c á c
h ộ i
đ ổ
c
a
l à n h
h
à
đ ố i
h ộ i
ư
y
o
k
t h ự
c
y
ợ
h
g
C
y
.
b
đ ì n
x
g
T
n h i
n
ư
ộ
t ế ,
t r ê n .
n i ê n
đ
m
h
x
e
l ú c
t
”
t r i ể n
i n
m
i
ự
c
á t
ả
n
T
h
ư
d
l à
x ã
m
g
g i a
h
c
t h a o . . .
c
n
t i ê n
p
ể
ô
n
g
à n
m
t u y
đ
ố
t o
e
m
c
t h
e
t r ẻ
v à
ề n
à
o
e
ủ
Ư
h
h
v
r ẻ
v ệ
y
g
c
T
t h
n
r ẻ
i ế u
ô
l à
n
g
s ự
n h i
đ ì n h ,
đ
ồ
n
g
l à
t u ổ i
l ý ”
đ
m
a
n
[ 3 8 ,
ô
n
h
n
c
ũ
m
b
t h
ầ u
h
à n
h
c
h
đ
s ó c
c
ơ
b
t r ẻ
ơ
n
g
v ì
g
t r ì n h
l à
ả o
t r ẻ
v ệ ,
e
m
t i ê u
,
h
P
h á t
h
ọ
c
n
â
n
h
o
à n
n
h
ữ
n
T
ă
n
g
o
g
p h ả i
đ
ổ
ì n
à
V
ă
n
c
h
ă
n
ả
o
c
a
t h
g
đ
đ
g
đ
ơ
n
b
n
g i ả n
n
m
h
c
y
c
h
m
a
n
à
h
l à
c
h
m
ó
n
ộ
t
g
v â n
v à
c
đ
ó
ề
n
h
k
h
o
ữ
n
g
a
h ọ c ,
t r ẻ
đ
ặ c
đ
i ể
ô
n
t á c
e
m
m
t ừ
6
đ
r i ê n g
ế n
v ề
1 4 ,
t â
m
b
á
1 5
s i n h
g
ạ i
t ậ p
ợ
b
ả n
h
o
t r ở
m
l ư
i ề u
ạ
g
n
g
h
t h
v i ệ c
h ộ i
t r u
c
Đ
n
ả
g
ạ
n
ợ
á t
g
n
u
ô
h
i á o
ă
,
d
h
g
o
m
ụ
c
u
ố
v ậ n
Đ
g
à
l à
ạ i
h
t r ọ n g
b i ể u
l à
n
ả
d
ụ
q
g
è o
,
n
h
ữ
p h ả i
n
h
ố
e
m
d
ụ
n
g
ư
c
s á c h
ộ
i ề
n
Đ
i á o
t â m
t o à n
n
g
n g ư
l ấ y
n
ố
c
t h ự
ề
ụ
l ầ n
c
h
g
h
c
q
u
ờ
i
i ệ
q
u
h
d
ố
ủ
a
c
g
c
l ầ n
á
m
v ụ
g
i á o
d
h
á t
n
h
v
b
g
t h
ả
ứ
d
I I
á c
o
n
h
â
n
g
c
l ư
ơ
g
i á
v ệ ,
â
n
v
c ủ
a
Đ
n
g
o
d
ậ
n
”
ả
v à
n
g
( t h
l a i
n
ụ
t h i ế u
c
ê n
c
o
c á o
á n
h
ú
g
n
2 -
g
n h i
t a
l à m
i ệ n
n
n g ư
à
á t
à
n
ờ
i á
ạ
e
p
h
ổ
c á c
v
ù
n
,
đ
c
m
ự
c á c
g
d
n ư
n
n
l ớ
c ả
ô
ầ
g
â n
g
m
V
ề
c ,
t r u
t ộ c
n
o
n
g
à
n
n
p
g
c
ủ
n
g
ấ n
đ
ộ
n
g
g
ổ
c
h
ọ
c
t h i ể u
h
ư
ơ
n
g
h
c
G
g
g
q
u
v à
g
ầ n
h
h
h
ạ i
g
n
i á
o
c
ọ
c
t r ì n h
a
n
o
ụ
c
á
c á c
ằ
t h
ế
h
d
ụ
ẩ
c
h
t á c
c ủ
m
a
c
t r ẻ .
Đ
ạ i
n o n ,
c
ù
c h ữ ,
ơ
s ở
ì n h
v à
ụ
h ộ
m
c
â y
g
m
m
ọ
i ề u
n
t r ê n
ạ n
h
đ
t ậ p
h
m
n
ô
c
h ọ c ,
d
o
ơ
t ă n g
n
p h ả i
i á o
n
c ầ n
n
v à
ĩ a
x
ạ
t r u n g
ằ
s ố .
c
I I I
m
Đ
ậ p
b
c
. ..
V
h
ế n
h
ớ
t h
h ộ i
g i á o ,
h
,
n
n
ư
h ộ i ,
s i n h
đ
u
ã
n
I I ,
l a o
h
à
ã
u
ọ
h
ơ
I ,
h
Ã
ư
x
c
n
x
h
đ
o
m
p
ớ
h
N
t r ợ
s ố n g ,
h ộ i
ụ
p
t a
ã
d
d
g
.
t ế
V
c
o
h
u
c
X
y
c ứ
ứ
i
t h
n
i ệ n
o
i n
l ầ n
ả
ớ
m
g
Đ
e m
đ ị a
m
m
â
k
n g
i
X
t r ẻ
c á c
k
đ
t r i ể n
t r ẻ
c
i ề u
t ạ o .
o
,
v a i
t ừ
I X
u
y
t h i ệ n .
t r ò
b ổ i
ứ
q
o
l à
I X
v à
g
t ừ
ố
c
ở
t h ứ c .
đ
à o
t ạ o
đ ầ u .
v à
t h
c o
u
ứ
đ
t r ị
đ ạ o
a o
t h
t ừ
ở
q
h
h
ư
ụ
t r i ể n
v i ệ c
t h i ệ n
r ộ
v
h
t ạ o
l ầ n
p h
ở
n
í n
,
c
m
à
c
đ
c
g
p
t o à n
ụ c ,
ả
m
ọ
ố
c h
o
n
g
c ả i
i á
e
ũ
n
v à
t r ì n h
v ố n ,
u
c
h
c
s ó c
c
ả
,
n ú i
n
d
n
á c
c
n
g
ơ
c
h
ớ
m
ư
v a y
t r ẻ
b
h
q
t i ể u
g
m
t o à n
g
y
ă
g i a
h i ệ u
ạ
h
Đ
â
n
c
h ộ i
i á o
ở
u
c
g
g
n
g
ố
t r ẻ
ậ p
s ó c ,
c
ạ i
c
d
đ
q
u
h
n
g
v ệ ,
c á c
n h ỡ .
v i ệ c
g
n h i
o
Đ
Đ
n
o ạ t
ơ
n
n
t ừ
t o à n
à
ấ p
c
q
H
c
m
c
i
ổ
i
a
v à
k i ệ n ,
g
u
t h
g
u
ả
q
h ệ
n
p
b
t r i ể n
ợ
á c
v
l ư
l ư
c
n
o
c h
à n
h
i ả
i á
n
h ộ i
i ế
ọ
k i ệ n
ấ t
t h
a n
g
g
ấ t
đ
s ự
o
g
h ộ i
p h
h
n
n
v à
c h
ế
c
ă
h
ô
3 3 ] .
ở
ạ i
v à
ơ
ó
ơ
N
ạ i
h ộ i
m
V
g
t ư
l a n
n
t h
c
c h
à n
c
x ã
đ ó i ,
n
ả
[ 3 8 ,
á
t r ọ
k
” m
n
“
Đ
3 3 ] ,
e
s ó
t ạ i
g
’ ’T
à
Đ
s u
r õ :
”
m
o
ổ
”
t r ẻ
m
ó
n
ê u
k i ệ n
c
ậ
c á c
ấ t
ẩ
t r o
m
g
c h
c ô i ,
e
n
t r i ể n
h
e
x
o
ầ u
t h ự
h
ơ
p h á t
ì n
o
t h i ệ n
n ơ i
Đ
t r ẻ
n
c o i
Đ
m
r o
t r i ể n
b
n
m
o
o
[ 3 8 ,
a
h
T
n h ấ t
h
ỳ
v
ã
c
đ
n
k
á
h
”
ủ
c
T
t ư
ư
ề
k
o
a n
g
v ụ
á
2 .
đ
đ
t h ờ i
g
n
s ă n
i ộ
v ấ n
ở
t á c
1 9 5 1 )
n
g
r o
g
p h ả i
t
6 7 ] .
T
“ c
ộ
d
đ
ề
n
ã
c ủ
ư
ỡ
k
t r ẻ
12
a
n
h
g
g
T
i a
I h ế
ẳ
n
g
e
m
,
h
ự
c
đ
ì n h ,
h ộ
t ă n
c h
g
í n
c
ư
h
ờ
s á h
n
g
b
ả
t r á c h
o
h
n
ộ
t r ẻ
h
i ệ
e
m
m
g i a
t r ẻ .
đ ị n h :
t ạ o
h i ệ n
đ
’ ’C
i ề u
h
í n
h
k i ệ n
s á c h
c
h
o
c
h
t r ỏ
ă
m
e
s ó c ,
m
đ
ư
ợ
b
c
ả
o
s ố
v ệ
n
g
ư
ờ
n
g
t r o n g
m
v à
đ
c
h ộ i
ơ
ạ
ô
o
i
đ
t r ư
ứ
h
c
ọ
ờ
t ậ p
v à
3 .
c á c h
k
c ó
c á c h
x ã
h ộ i ;
V
i ệ t
N
t r i ể n
c
C
h
o
a
p h ả i
m
ủ
a
i ế n
c
h
i ế
m
c
ủ
a
m
b
a n
h
h
ư
v ị
ì n
à
Đ
ồ
c
n
n
v à
ă
d
đ
ư
Đ
ạ
ọ
c
H
c
c á c h
C
d
ư
đ
g
h
ề
c
ả
h
á
n
i ế
p
h
á
h
ư
ơ
n
ị a
p
H
ọ
H
i ê
ạ
c
n
b
g
k
h
h
p
V
v ệ ,
ơ
n
h
n
ạ
n
u
y
ế
0
7
- 1
c
h
ă
g
h
t
0
8
b
g
c
a
í n
h
ả
]
đ
s ó
c
o
á t
ó
ứ
ó
n
g
l à
n
v à
c
c ả
h
t r i ể n
s ố
v ệ ,
t h
c
h
p
t ậ t ,
k i ế n
v ừ
,
m
t á c
c ó
ữ
m
h
, 1
l u ậ n ,
n
đ
g
n
g
p
i ệ t
T
8
m
q
u
u
9
4
6
q
u
ố
è
n
N
r o
/ C
ộ
n
g
q
n
g
h
ữ
n
g
c
h
ă
t ổ
n
g
t h ự
s á c h
đ
a
m
ư
t u ệ
c
c
g
h à i
h
o
à
I r o n g
h
o
à
h
i ệ
i á
o
m
m
h
u
v ụ
d
ụ
s ó
c
c
n
g
t o
v ề
,
v
ừ
ủ
a
v ề
n
t h ể
ả n
h
t r ư ớ c
m
ắ
t r ẻ
e
g
i á
m
o
d
d
i ệ n
c á c
v
ù
t
ụ
g
c
ũ
n
g
t r ẻ
h
i ể u
n
ớ
c
ả
n
h
đ
á
h
ư
c
h
n
h
g
đ
ặ c
t a
đ
ã
ă n
c ó
đ à i .
g
h i ệ n
t a
l u ậ t ,
d
t h ầ n
t h ự c
ú
c á c
n
k
l â u
ợ
p
t i n h
ó
ư
c
h
,
ữ
h
m
p
i ề
k
n
e
v ề
m
t u ệ ,
b i ệ t
p h ả i
c
,
t r í
ặ c
c ả
n
p h ả i
đ
c ầ n
à n
a
c h ấ t ,
c
v à
h t t p ,
t i ễ n
s ó
c
v à
n
t â m
ư
â
ợ
c ủ
n
ó
a
N
c
C
n
h
n
c
t i ê n ,
đ
ạ
ă
m
o
Đ
h
o
đ
1
t r ọ
n
g
à
n
ư
ớ
s ơ
h
ọ
c
s ô
c
h
c
g
c
k
â n
p h ả i
i n h
t ộ c
đ
i ể
h
ẳ
t ế
c ủ
a
m
p
h
á t
ó
q
u
ủ
g
i ú
ư
T
b
á
o
e
m
1
9
9
N
h
à
q
u
á
n
ặ
ơ
c
i
n
n
g
1
- 2
0
t r ư
ờ
t ư
ở
g
c
h
ă t n
0
0
q
u
m
n
t a
n
Đ
g
a
n
N
t h
u
n
g
ó
ã
ư u
t h ự
g
t r ê n .
ả
n
g
k
h
s ó
c
g
i á
đ
ư
i ể
à
c
m
n
ậ n
ợ
g
đ
ị n
h
ư
n
ớ
l ợ i
t r ẻ
h i ệ n
c
h
ủ
t r ư
ặ
d
h
b i ệ t
I I
ụ
n
c
q
á
n
à
y
e
x
q
n g
v i ệ c
m
u
ủ
ã
m
ư
m
3 0 - 5
e
c
t o à n
c á c
g
k ế t
u
e
v ớ i
t r ẻ
i ề u
ấ t
ể
c
V
v à
đ
o
o
h
c
h
á
n
n
c
Đ
o
k
t i ê n
c
n
đ
h
đ
đ
đ ạ t
à
g
Đ
n
c
ơ
g i ớ i
b i ệ t
ớ
t ư
ư
ư
t r o
ư
n
v ệ ,
t h ê
đ
ấ t
t r ọ n g ,
r u
ậ t
m
N
g
h
e
à
ư
ề
p
ơ
c
ã
n
g
n
”
ư
ớ
c
n ó i
đ
ỡ
n
m
t h ể
y
c
n
,
u
r a
t a
c
t r ọ
t h
â n
à
c
v ụ
g
đ
v à
ả
a
-
t ố t .
Đ
ả
n
g
h ộ i
p h ả i
á t
t r i ể n
p
h
o
à
.
v
l u ậ t
n
n h ấ t
d
t r ẻ
o
c
c o i
t r ô n
9 4 5 ,
c
p
n
ứ
í
L
t ạ o
ụ
h
ạ
ơ
b
ớ
ả
i ệ n
t r ẻ
ư
d
h
n
m
a
v ề
l ớ p
ú
i ệ
u
t h ể
c á c
h
Đ
q
i ệ n
i á
-
b i ệ t
h
g
í n
c
c
n
h
n
g i a
N
ề
ả
m
h ộ i
ặ
t h ự
t h i ể u
1 9 5 9
c
c
ă
x ã
đ
a n
u
8
c
t ế
B
v à
á n
ợ
h
a
l à
g
i n
ủ
c
m
“
c
k
ư
n
b
v ớ i
t h
d
1 0
ố
đ ị n h
t r í
a
u
đ
Ư
đ
c
m
/ T
c
i
ă n
v i ệ c
t r ẻ
ờ
g
v
T
g h i :
ă
ư
n
c á c
t i ê n
o
g
o
g
ă
n
h
n
n
ầ
h
n
t r i ể n
c
o
ạ
h
p h á t
.
c h ấ t ,
1
á
h
t a
p
h
c
l í
c o i
c
c
n
o
v à
c o
3
ả
l à :
ả n
t r ò
n
h
c
ơ
g
n
v ệ ,
c
ố
à
m
ớ
ả
k
5
ọ
l o ạ t
s
n
c h
ư
| 6
c
i ể u
á u
g
ờ
t h ể
o
à
n
g
n
h
b ị
t ố t
l ư ợ c
đ
ư
t a
à
a
h
g
à
h
n
b
m
t r i ể n
n
đ
c
d
C
b
m
t h ị
ũ
c ô i ,
c ả
i ế n
h
ẫ n
l u ậ t
m
à
h ỉ
o
l à n h
.
h
a
v ề
a u
a
c
u
ớ
i ệ n
N
o
1 5
h
đ
ợ
h
n
S
v ấ n
q
s ó c ,
t o à n
ó
t r ì n h
à
m
c
a
v à
c l i ư i ”
l à
v
p h á t
t h ờ i
h
ổ
h
a
ổ
t á c
k
ừ
m
g
c ậ n
ừ
t r í
ã
n
Đ
e m
n
h
g
g
N
h
n
đ
ơ
r o
l ư ợ c
1 9 9 4
c
v
t r ẻ
T
c h
;
t o à n
v u i
ô
h ọ c .
t i ế p
a
a n
t r ẻ CI1I
;
c
n g
h
m
ọ
c
ế
h
h
o
a
n
á
c
h
c
b
ằ
t h
ứ
2
h
đ
b
h
V
g
n
i ệ t
u
n
á
ậ
v
à
g
a
v
à
g
t r o
đ
N
n
m
h
p
ấ
ô
d
q
g
d
k
m
u
n
t i ế n g
y
h
u
â
á
ề
h
c ủ
a
c h
n
p
ủ
c
ộ
t r ẻ
c
m
l u ậ t .
ấ n
g
n
c
ọ
ủ
c
m
a
H
t ư
p h í ,
ì n
h
n
g
h
n ó i
i ế
n
p
t ư
ở
n
ở
c á c
đ ờ i ,
r i ê n g
h
g
r a
á
p
đ
ã
1 9 4 6 -
n à y .
t r ư
Đ
ờ
n
i ề
g
u
s ơ
.
.
b
ả
đ ạ i :
13
n
d
à
n
r a
ộ
c
đ ờ i ,
l ậ p
ở
t ạ i
M
t h ờ i
i ề
n
B
đ
ắ c
i ể
m
v
C
à
c
h
h
u
í n
h
y
ể
q
n
u
M
y
ề
n
i ề
n
m
ộ
t
B
ắ c
v ề
t ừ
á c h
ả
o
v ệ ,
l u ậ t
c
ó
g i á
b í
ư
d
b
b
c
t h
i ễ n
ư
T
ớ
c
n g ư ờ
n
h
ữ
n
m
ộ
t
v ề
h
t h ờ i
v
t r ẻ
ả o
é n
ư
ợ
c
c ụ
đ
á
n
g
k ể ,
V
c
h
c
o
s ó c
h
n
ư ớ
c
B
h
h
ậ
o
ù
h
c
C
k
ă
G
1 9 9 4 ,
B
ộ
1 9 9 9 ,
L
n
g
h
i ệ
n
h
ữ
n
h
g
à
ă
m
ó
h
p
o
V
D
ờ
h
t r ẻ
N
h
ă
m
p
b
ả
G
đ
o
à n
â
n
ă
m
0
n
0
đ i
s ự
đ
h
ư
ơ
t r ọ
n
g
g
đ
đ
a
ạ
ủ
o
d
c
m
h
o
n
g
x ã
ư
ợ
h ộ i
c
t h ể
1 9 6 0 ,
g
c h
c
ủ
n g h ĩ a .
h i ệ n
t h ự
t r à o
ụ
h
g
c ủ
a
c
c
ơ
n
c
g
i á o
d
ụ
c
p
h
á
h
á p
,
c h
í n
ộ
t r ẻ
T
ả
g
h
ă
c
n
h
m
h
ờ
g
m
.
b
,
c
g
a
n
C
h ấ t
i ệ n
l o
m
Đ
q
C
v à
v à
à
ả
ả o
ă
h
u
á
ỉ
ư
ờ
n
ả o
n
g
n
g
t r o
t h ị
h
o
n
ớ
ó
n
h
ữ
i a n
q
u
a
9
N
t h ể
c o i
P
v ệ ,
c
1
9
v à
c
i
n
h
g
c
h
7
h
N
ă
1
v ệ
ư
ớ
ú
n
g
h
m
c
p
l ố i ,
n
9
7
g
V
/ C
T
( h i ế u
v
h
á
n
n
c h
ă
í n
n
b
/ T
Ư
n i ê n ,
ư
c
ớ
c
n
h
d
h
ả
n
c
ủ
s á c h
p
h
a
á
p
B
a n
n h i
đ
ồ
n
g
c ả
n
ư
ớ
c
c o
n
h
á
p
t r o
n
g
ộ
c
c h
t r i ể n
í n
d
ư
ợ
ụ
à
m
c
n
n
ữ
n
h
ộ
t
e
c
n
e
ợ
v ề
t r ẻ
h
l ư
h
g
à
ơ
m
s á c h
v ề
c
n
h
t r ẻ
h
c ả
ở
l à
d
c
c ,
a n
ư
h
ụ
ớ
t ư
b
i á o
i á o
đ ạ t
ã
t i ế n
l ố i ,
ã
t ư
đ
g
t a
g
n ư
v ớ i
v à
à
á t
đ ấ t
l ệ n h
ớ
g
đ
h ấ t
p
ư
n
t a
à
á
n
ờ
u
s ó c
à
ư
n
q
h
s ó c
Đ
b
ă
h
m
n à y .
n
ố
h ấ t
g
ẫ
t h
n
m
v ệ ,
m
V
ó
b
Đ
đ ổ i
m
i
n
t á c
ề
N
h ộ i .
8 0 ,
c
e
n
x ã
e
n
đ
i ề
ĩ a
Đ
ô
n
c u
l u ậ t .
h
n i ê n
ấ
g
M
t r ẻ
o
V
ở
n
t h ậ p
a
p
đ
ă
l ậ p
h
d i ệ n .
c ủ
n
m
N
p
c
C
t i ê n
g
ó
ộ
i á o
c ủ
e
ạ
.
h
g
ầ u
n
v à
n
c
l ã n h
c u ố i
p
c
l ê n
v à
l ý
l ạ p
g
n
d
â
n
2
0
q
t ự u
a
“
n ộ i
0
u
,
c
à n
n
t ổ
h
ă
đ
m
ã
h
o
( B
ớ
0
N
.
g
o
g i a
g
D
ó
C
k ế t
s ó
đ ạ t
c
c
v
đ
ư
L
)
à i
ư
à
g
ợ
c ,
l à
ơ
N
n
ơ
N
à
h
L
u
ậ t
n
ư
ớ
t r ê n
n
g
t r ì n h
t r i ể n
ụ
c
ậ
t r ẻ
k h a i
n
h
h
e
1 9 8 5 ,
L
u
ố
c
g i a
h
à
g
i á o
h
m
c
d
ò
c
14
ư
ụ
n
ộ
n
h i ệ n
C
ớ
ụ
C
N
Đ
t ế
v ề
h
â
u
Á
đ
t a
đ
ã
h
ọ
ứ
c
n
h
ư
n
h
t h ị
ầ
m
i ề u
s ố
g
n
c
y
t h
L
n
c
g
P
m
ủ
.
g
c
c
ũ
a
n g
u
n
g
Đ
ả
v à
t h
ể
n
a
n
1 9 9 1 ,
Q
u
t h ự
d
3
8
c
c
ụ
g i a i
k ế t
ố
ậ t
b
ả
t r ẻ
e
m
c
h
B
ộ
ố
h
ê
ó
n
c
l à
n
g
c h ấ t ,
à n
h
y
đ
o
ạ
q
u
ả
/ C
T
/ T
t
n
t o
U
ế
i
t ự u
á
v
đ
h
n
h
o
l u ậ t
h i ệ n
ờ
p
g
t ị c h
c ,
đ
g
p
h
r a
n
u
t i ê n
h
i á o
đ ã
h ộ
u
u
v à
e
l u ậ t
n
q
l u ậ t
g
p
1 9 8 6 ,
c
h
á
t r o
ố
t r ẻ
h ỉ
h
u
c
c
p
G
1 9 9 8 ,
ợ
m
à o
t i ể u
v ì
ư
ạ
v
H
c
v ự c
đ
h
m
c
c
g
p
q
t ổ
l ĩ n h
đ
c
d
t h u
t h ự
ớ
n
i á o
t a
n
e
ư
p
y
t r ẻ
g
i ề u
à
u
n
N
c
q
ô
q
g
á n
v ề
S
C
c
b
g
H
l à
ổ
m
d
L
m
e
i á o
B
n
ư ớ c ,
p
h
ả
k h i
g
ậ t
v ă n
Đ
:
a
1 9 9 5 ,
t r ẻ
a
h i ệ t
u
r a
h
ó
c
c á c
c ủ
i ệ t
”
v ì
đ
ặ
V
S
l o ạ t
i ,
Đ
á
L
g
s á c h
1 9 9 1 ,
s ự
n
đ
n
h
m
s a u
m
c
à
1 9 8 9 .
y
ă
ố
h
k i ệ n
g
m
g
0
l ố i ,
i e u
ể
e
p
d
n
D
v ệ ,
h
p
n
Đ
ộ
2
á
t r o
đ
l u ậ t
N
t h
à
i
n
t r ẻ
ã
ớ
m
:
ư
n
ớ
ộ
à
c
n à y .
đ
n ư
c á c h
ụ
ấ t
â n
đ
g
d
h
c ả
đ
s ó c
a
n
d
s ó c
n
1 9 8 9 ,
H
n
a
v ớ i
ẻ
á
h
v ự c
đ
u
i ề u
t h ể
ợ
m
S
t r ì n h
u
h
á
n à y .
V
h
q
o
k h i
m
g
h
a
s a n
i á o
t o à n
d ư
p
n
l ĩ n h
h
n
c
ă
ủ
g
t r o n g
q
h
n
c
s a u
,
c h
v à
,
p
g
ữ
n
c ụ
é
h
h
( h ể
ế
s ứ
à
L
h
p
n
v ộ ,
đ
t h ể
o
p
o
t ả n
n
l í
g
m
c
t r ê n
ộ
n
ắ
e
â
p
k ì
v ệ ,
i
ơ
á
1 9 7 5 ,
ề
à
d
s ó c
h
h
à o
ớ
ả
k
g
m
ư
g
m
n
b
g
n
n
p
v
g
m
ă
ă
V
đ ổ i
h
N
B
ạ
t r ị
n
r ộ
i ,
l ệ n h
c
r u
r a
m
ẩ
n
b
a
n
a
h
m
ă
c
o
m
b
C
1 9 9 8 ,
ằ
l u ậ t
c
ợ
u
L
p
ệ
ư
h
a n
ô
n
g
h
à
n
h
đ
ộ
n
g
B
L
H
S
n
h
i ề u
c
h
ư
ơ
n
,
d
i n
d
ư
ỡ
n
g
0
0
0
,
s ự
r ê n
c
ơ
s ở
a n
b í
1 9 9 1 -
l ớ n .
c ủ
a
T
B
h
2
g
.
t h
ư
T
r u
n
t ă n
g
g
d
ụ
c
2
0
1
ư
c
ư
ờ
t r ẻ
0
x ã
đ
h
v ề
m
t r ọ
n
c
h
ủ
â n
c ủ
a
d
ờ
ư
u
k
n
ỉ n
( 2
ư
ợ
a
t â
m
a
d
ể
n
ư
ặ
t
u
ớ
v
h
ọ
l ố i ,
h
o
-
0
0
0
n
6
ô
c
n
q
ừ
c
ầ
u
ớ
n
á c
h
t ư
c
đ
)
á t
v ã n
h
n
ồ
t á c
n
g
b
ả
h
u
ơ
n
g
t r ì n h
p h á t
đ
I h ể
t h
c
a
n
ơ
o
á ,
n
g
n
g
h
c ụ
b
y
c
ệ
“
t h ể
ộ
m
| 3
t o
c
h
ă
à
c
m
í
r ằ n
g
n
n
h
g
c
2
| .
T
c h
í n
ủ
ể
p
h
r ê n
c
ơ
c
h
v
ư
à
g
n
i á
o
5
/ C
g
ố
T
/ T
t á c
c
b
g i a
h
Ư
ả
c ủ
o
v ì
ớ
c
v ệ ,
c
h
ă
m
đ
ó
g
ạ
ể
d
o
a
v ệ ,
t r ẻ
Đ
ả
l u ậ t
ụ
m
c
n
n
ộ
x
t
I r e
c
e
g
c
B
c
e
c
v
à
ộ
h
m
h
c h
à
m
í n
s ó
g i a i
N
n
g
p
x
â
y
t ụ c
d
à
n
g
i á o
n
ơ
n
h
Đ
i ệ
t ư
ộ
ả
à
t r o
đ
,
s ố
g
đ
t h
g
h
t r ị
c
o
T
ấ t
c h
í n
ư
ế
ớ
v ề
v à
ạ
c ả
h
g
n
g
2
ầ n
p
t h ự
c
ã
m
ớ
đ
ề
n
-
p
n
i á o
0
ư
ớ
0
1
c
v à
q
t r ẻ
t ạ o
t r ị
n
c
ỷ
đ
à
s ự
ụ
k
h
ự
h
u
c
N
d
l a i
t h
n
,
d
,
n
g
à
h ộ i .
ế
h
v
h ệ
ớ
ã
h
m
n
l ố i
ế
ư
i n
t i ế p
c ,
g
v à
M
s ó
t h
đ ấ t
í
t a
đ ứ
c á c
,
t ớ i
h
s ự
ư
đ
p
C
n
t r i e n
á
ồ
à
m
đ
H
t r o n g
t u ệ ,
e
h
n
u
m
o
s ở
ớ
q
e
N
ả
á t
p
5
ô
t ị c h
,
b
t r ẻ
t r ị ,
c
g
ủ
t r í
đ
s ơ
-
.
g
t á c
o
n
t r ẻ
ả n
h
i ệ n
ộ
h
a
c
h
t h ị
v ớ i
đ
C
Đ
g
ỉ
r ã i
,
“
”
s ó
à
h
đ ơ i
c h ấ t ,
h
m
h
y
C
g
n
ỹ
d
n
r ộ
ơ
k
à n
l à
t r ị
n
o
ả
g
t h ể
v ề
v à
v ệ ,
n
h
n
n
â y
v ề
c
Đ
v a i
ậ
ẩ
ỷ
ộ
o
h
t h
u
h i ệ t
p
ì n
o
ặ c
ấ
ư
ó
h
n
o
h
đ
C
t r i ể n
“
g
c
v à
r ấ t
a
p h
ồ
a
c
n
l à
ủ
v à
n
c
s á c h
,
g
ậ
I I
c
a
h
c ,
h
u
V
t r ơ n
n
v à
í n
á
ơ
g
ì n
v à
u
- 2
n
h
ư
c
q
k
v i ệ c
n
c h
o
ạ
t ộ c
a
g
t í c h
à o
o
c
đ
đ
h
h
l ã n h
v à
â n
ấ t
á
T
đ ấ t
h
o
c .
a
n
h
â n
ủ
g
n
t h
h
đ
8
c
p
m
ả
s ự
c
t r ì n h
c h
đ
i
Đ
m
đ ấ t
ọ
g
g
t a
g
t ụ c
n
ã
ộ i
t r i ể n
n
e
Q
n
ơ
u
a
p h á t
n
e m
h
o
t â m
.
n
Đ
g
,
s ự
l à
-
t h
i
r a
ê n
ộ
h
á
p
l ý
ư
ợ
c
b
l à
m
h
t
h
ặ t
m
ỹ
c h
ủ
k
ỷ
ữ
n
g
q
u
á
o
à n
ế
n
m
v à
.
1.2.Tổng quan về điều chỉnh pháp luật đòi với trẻ em.
1.2.1.Khái niệm (tiều chính pháp luật về quyền trẻ em.
1.2.1.1.Một sô nét đặc thù của sự điều chỉnh pháp luật về trẻ em.
“
C
á
c
m
d
ư
ợ
c
c
h
ă
p
h
ậ n
h
ợ
p
t h à n
h
c
d
o
N
p h á t
đ ã i ,
đ
ố
s ố
n
g
đ
h
x
N
ủ
s ự
n
h
ó
m
ử
h
s ó
c
à
n
ó
ý
m
N
b
h
ó
c
ó
n
t r ẻ
v à
đ
c
m
u
ủ
a
q
u
y
y
ề
e
ư
ợ
ể
n
m
c
q
u
n
y
đ
l i ê n
g
i á
ề
n
q
o
d
c
o
u
a
n
ụ c .
n
n
đ
M
g
ế n
ặ
ư
ờ
b
c
d
i ”
[ 5
a
p
ù
đ
4
h
ư
ặ c
, 2
3
ơ
n
g
d i ệ n
b i ệ t ,
| . V
ì
s o
n
t h ế ,
c
g
ơ
q
c ó
b ả n :
u
y
ề
t h ể
n
p
q
u
t r ẻ
h
â n
y
ề
e
m
n
đ
v ẫ n
l o ạ i
q
u
y
ề
u
t ị c h ;
n
ả o
ộ
v ệ ,
t
b
t r ẻ
e
ộ
m
s a u :
v ề
k i ế n ,
t à n
ó
ề
h
q
ề
d
â
n
đ ạ t
s ự -
n
g
u
c h
y
í n
ệ
n
g
ồ
h
v
ọ
t r ị ,
n
g
,
n
h
ư
g
i a
q
u
c á c
o
q
t i ế p
u
y
b
ạ n
ợ
c
ề
n
c
ó
b è ;
đ
h
ọ
ư
ợ
t ê n ,
c
b
ả
q
o
ố
c
v ộ
k
h
ơ
n
q
g
u
y
b ị
ề
n
n
g
ư
t ư
ợ
c
ứ
c
á c .
q
p h á t
-
k h ỏ i
y
b i ể u
i
-
u
t h
á c
-
q
u
y
ề
n
v ề
k
i n
h
t ế ,
m
c á c
y
ề
n
đ
ư
h
ư
ở
n
g
a n
t o à n
s ó c
s ứ c
v ề
x ã
h ộ i ,
c ó
m
t r i ể n . . .
m
l ộ t
q
u
t r o
y
ề
n
n
g
v ề
x
ã
l a o
đ
ộ
h ộ i ,
n
g
;
q
g
ồ
m
u
y
ề
c á c
n
d
ư
q
ợ
c
u
y
ề
l à m
15
n
d
c
ư
o
n
ợ
c
c
h
ă
m
n u ô i . . .
k h o
ẻ ;
đ
ư
ợ
c
b
ả
o
v ệ
-
c á c
g
h o ạ t
i ờ
v
u
r o
ũ
n
à
ấ t
n
h
d
â n
c
đ i ề u
g
c h
ị u
t h
n
k i ệ n
c
h
o
ấ
t h
ế
ớ
ơ
ó
ợ
m
n
g
t h
m
t r u
s ự
đ
i
h
a n
g
y
h
p
h
ù
h
m
t ư
,
ư
ờ
t ế
ả
à
b
ả
o
q
m
y
â
y
h
i ệ n
,
Đ
ẹ
ể
c
n
h
t r ò n
n
n
p
ợ
h
p
á
c
h
l à m
s a
g
p
ũ
v ệ
v ệ ,
u
c
o
đ
i
h o á ,
b
g
l à
h
n
ổ
n
k
t ì n h
h
ì n
a
u
đ
ể
c
ó
h
o
à
c
ả
n
h
k
h
ơ
n
h ỡ
,
n h ư
t r ẻ
e
h
:
h
u
h
y
ề
n
đ
ó
b ị
h
p
l ẽ
n
g
ư
ờ
đ
g
ã
ị n
ư
ợ
c
h
ọ
đ
c
m
d
ụ
i ể u
n
à
ờ
a
c
c ơ i
l ạ
h
i
t ậ p ;
đ
g
n
N
h
à
q
u
a
ã
h ộ i .
h
ỉ n
h
q
u
y
h
ơ
t ì n h
h
n
d
h
ệ
i ề
h
á
ỉ n
g
h
c ,
ư
i
m
ề
c
n
t r ẻ
đ
h
ă
x
ã
m
ơ
e
m
ầ
n
t h
6
3
o
ô
n
g
t i n ;
n
h
c
c
t h
a
ã
h ộ i
c
ó
i ế n
c
h
Đ
p
n
ã
h
á
g
p
ặ
g
x
h ộ i .
m
â
h
e
m
á
m
n
g
q
u
y
t ạ o
g
t í n h
t h
g
n
à n
h
t h ể
t à n
h ú t ,
ô
đ ổ i ,
m
c ụ
c
a y
n
n
h
l o
a
e
c ạ n
p
m
t h
t r o
ã
n
h
ă
t r ẻ
đ
ã
v à
p
n
n
ê
h
i ề u
ể
t r ẻ
i ê n
b
ì n
c
h
y
l u ậ t
h
g
b i ệ t ,
t ự a ,
n
u
h
c
p
n
h ộ i
n
ầ n
t r o
i ế n
x
o
g
a
ã
a
t r ẻ
đ
v à
b
a
e
H
m
ứ
g i a
c
đ
ấ t
e
đ
t r ẻ
ủ
x
t r ẻ
t i ê n
ớ
b
v ộ
u
h ộ i ,
u
a
ư
ả
s ó
l u ậ t
ủ
b
h ạ i
u
p
ờ
h ợ p .
n ơ i
ụ
g i a ,
â
ư
t h í c h
c
g
i ề
h
P
n
c ,
n
n
c
c
Đ
n
c ó
i ề u
ớ
.
ố
x
c ầ u
”
x
k
b ị
m
.
g
ễ
n ư
ẹ
u
l à
u
e
m
ũ
ồ
m
: ” N
c
s ự
m
h
q
ẹ
d
n
m
,
g
ắ n
n g ,
ă n
m
t r ẻ
ư
c ủ
i
n
t r ư ờ
e
l u ậ t
s ả n . . .
n g
t ê
e
h
ợ
v à
t h ị
s ự
k
á
t ư
a
t r ẻ
ó
h
t h a i
ủ
c
p
ẹ
ộ
t ế
g
ố i
đ
m
c
t h ự
c
y
đ
ậ n
h
2
à
ế
n
đ
9
u
v ớ i
t r ẻ
m
9
q
h
i
h
h
c
i n
ố
0
c
p
đ
1
s ó
n
h a i
p
4
g
n
n
á
u
á c
í n
q
b ở i
n
h
c h
m
t r o
ũ
k
g
ồ
ư
n ữ ,
l u ậ t
v ó i
h
ụ
m
ở
n
h
p
ă
ề
g
g
n
g
p
i ề
ư
n
n
n
ợ
c
c
đ ó ,
g
ể
ỉ n
e
i
u
ố
v
ă n
n g h ệ . . .
b
m
ữ
h
ợ
,
ó
c
t ư
ố
t h ự
c
t ế ,
ề n
t h
ố
y
i ề u
c h
t i ê n
l à
X
t ừ
m
i ể
n
u
v
e
m
h
t ậ t ,
t r ẻ
ó
m
h
o
á
t r ẻ
l a o
t h u ê . . .
r ê n
t ố
t r ư ớ c
đ
ụ
c
,
t r ẻ
l o ạ i
l à
n
đ ố
đ
v ề
v ă n
q
g
m
n
d ể
n
c
ề
á ,
ở
n
ữ
h
y
ấ n
ư
n
n
c
h
g
é t
p
h
ạ
n
g
à n
h
l u ậ t
q
u
y
n
t r ẻ
ề
ư
v
i ệ
p
d i ệ n
h
a
h
u
l u ậ t
h
g
i ề u
8
ế u
n
p
o
s ó c
đ
T
y
t
l a n g
n
u
s ự
t ư
ộ
q
n
ộ
đ ơ i
đ
h
m
đ
n
m
n
q
h
v ớ i
ả
ă
m
ă n
á
n
l a o
c á c
e o
h
t r á c h
ế
t o à n
ắ
ó
v
p
h
h
g
t ừ
c
ó
n
g
g
Đ
e
n
c ầ u
đ ị n h :
t h
ộ
p h á t
u
v ì
đ
T
c
g ũ i
X
N
v i
r ộ
c
n
ủ
p
g
k
e
ỉ n
h
m
g
h
,
n
h
n
ư
s ự
ơ
g
á
c
n
v ớ i
h
c
ố
n
g
p
á
u
a u
á
h
p
v
q
h
c
,
p
l i ê n
đ i ề u
n
à
b
ả
d
i ệ n
a
n
đ
M
ặ c
h
g
t r o
o
ế
ỗ
i
h
p
ệ
n
n
t h
g
á
p
l u ậ t
q
u
l ĩ n h
c á c
t h
ố
n
n
h
i ề u
g
à
n
ù
h
t ậ p
n
v ệ
h
đ
ỉ n
t ụ c ,
l u ậ t
.
c
o
c
h
r i ê n
y
n
v ự
ế u
g
á
p
,
c
n
t ố
h
á
đ
p
c
l u ậ t ,
x
u
ấ t
a
m
đ ứ
o
y
đ
b
ì n
k
h
h
p
e
ộ
c
h
c
ủ
á t
h
n
h
ữ
ạ
o
đ
i ề u
a
t ừ
u
đ
ị u
ă n
a
đ
n
c h
v
c ó
s ự
á
m
c ,
ã
l u ậ t ,
ự
ủ
ạ
t i ế n
v
c
t r ẻ
à
l ĩ n h
g
v ề
c
s ự
h
o
á ,
n
g
k
đ ứ
c
h
ủ
a
ặ c
t á c
t ơ n
ế
t h
c ,
ỉ n
c
ủ
n
ừ
a
ề n
h
á
p
s ố
n
g
x
ì n
h
a
g
r ấ t
m
l ớ n
t í n
c á c
y
p
đ ờ i
ộ
g i á o ,
t r u
h
t h ù
đ
t h
y
ố
g
ế u
n
l u ậ t
ã
n
g
t h
a
m
ỡ
t ố
n
n
g
c á c
.
à
y
e
m
V
m
ì
à
.
v ề
h ộ i ,
ư
t ừ
t r ẻ
đ
ế
n
g i a
c ó
n h i ề u
b
ả
o
c
h
v ệ
.
1.2.1.2. Khái niệm trẻ em trong pháp luật.
T
s ó c
đ ặ c
ừ
t h
ư
b i ệ t .
ở
b
T
a
u
n
đ
ầ
u
l o à i
y
n
h
i ê n
,
q
n
u
g
y
ư
ề
ờ
n
i
đ
t r ẻ
ã
ý
e
t h
m
ứ
v
c
ẫ
đ
n
ư
c h
16
ợ
c
ư
r ằ n
a
g
p h ả i
t r ẻ
l à
e
m
m
ộ
c ầ n
t
v
ấ
n
đ
ư
đ
ợ
ề
c
đ
b
ư
ả
ợ
o
c
v ộ
đ ặ t
v à
r a
ă
m
t r o n g
m
g i a
p
h
á
p
l u ậ t .
n
ư
ớ
c
P
đ
ế
n
e
m
c h
q
u
ư
đ
s ự
u
t r ợ
k h ở i
ư
ợ
u
v ệ
ẳ
n
t h
à n
h
c
h
u
ố
c
q
u
y
ề
v
à
y
ề
n
ấ
2 0 -
u
ố
c ,
p
h
ù
h
9
-
1
t r ẻ
9
a
ợ
9
d
n
ụ
c
g
à
e
m
p
ô
u
a
n
đ
ị n
h
i ê n
á
ủ
n
g
ư
n
c h
,
H
m
n
g
à
6
0
i ế
ớ
i n
ă
i ệ n
ê
g
,
b
u
ố
đ
ề
y
2 6
n
n
p
ư
h
n
c
i ể
h
c ả
ế
ô
x
ẹ
C
ề
n
ư
ơ
n
K
ê
à
e
g
ề
h
1
( 1
n
ă
ộ
q
ề
n
m
v à
m
à
m
ấ
y
g
ế n
đ
ầ
u
t h
ế
q
u
g
1
đ
4
ổ
-
n
i ờ
g
1 9 1 8 )
đ
ề
k
ỷ
ố
d
â
ớ
i
n
d
u
đ
q
u
y
ừ
n
g
ơ
n
V
v i ệ c
ấ
ă
u
n
a
n
g
ề
h
1
7
8
9
c
ủ
đ
ề
c
ậ p
v i ệ c
q
đ
à n
m
ở
s ố
n
t h
n
i ả n
đ ờ i
t ế .
v ớ i
n
l ạ i
g
2 0 ,
c
ể
n
i ệ
t r ẻ
n
à
c
y
l ậ p
m
c á c
t r ẻ
m
c h ỉ
a
v
ẫ n
đ
ư
ợ
c
c
h
ứ
c
t ổ
1 9 1 0 .
o
đ ó ,
e
y
b
m
u
u
l ú c
n
9
d
v ề
q
t r ẻ
đ
c
m
t ừ
â n
n
o
a
o
t r ẻ
h
h ộ i
c ủ
v
y
ã
.
n
u
g i ớ i
n
n
q
t â m
y
c
g
m
m
t h
u
n
i ệ
a
n
n
g
n
t
c
l à
“
h
ĩ a
g
c
ó
m
h
u
ẩ n
t ế
v ề
g
đ
ầ
a
y
đ
u
ố
c
( h ả o ,
C
ơ
n
g
- 1
đ
c
9
ã
ủ
9
k
a
0
m
ý
v
t ừ
n g
k
y
h
ự
ề
B
u
c
h
i ệ p
y
ề
n
q
u
y
ể
n
k
h
ô
h ộ i
t r ẻ
e
q
u
m
ố
n
t r ẻ
m
”
,
t h ể
n
à o
v ớ i
h
ổ
m
ô
n
v
n
à
l a n
g i a
ở
ớ
c
à o
t h
c
h
à n
đ
o
c h
ư
ợ
c
ă
m
c
t ế
m
1
đ
b
ả
ớ
C
ơ
c .
n
n
n
t
g
đ
ồ
h
ư
ớ
g
t r í
n
i ê n
a
c
h
L
c
ộ
í n
p
c
á
p
v
à o
h
k
m
p h ả i
c á c
h
v i ê n
c á c
g
C
ộ
ấ t
c
n
n h ấ t
c
h
,
.
l à
v ă n
n ư
s ự
e m
t í n h
ư
k
t r ẻ
a
ủ
ề
c ụ
t
m
c ủ
m
v ụ
u
q
1
l u ậ t
ộ
q
c á c
p
h
Đ
q
n
ấ t
1 9 2 4 .
ô
c
c
á
T
a
y
x u ấ t
-
ớ
-
ộ
a
s o ạ r i
ê
n
c
i ế n
n
m
ộ
.
u
ụ
p h ả i
m
u
q
v ề
g
ữ
h ỏ i
h
y
ã
c á c
q
9 2 3
t r ở
u
ỹ
v à
t h
à n
v à n
b
ả n
g i a
t h
à n
c ứ
đ
ư
h
u
ợ
m
t r ợ
c
ộ
H
t
t r ẻ
ộ
k
h
i
e
Q
á i
u
n
m
ố
c
i ệ
m
n h ậ n .
n
r a
g
ậ c
h
ơ
- 9
h
q
n
b
H
n
n
c
u
T
v
6
k i ế n
r à n
n
i
t ạ o
ý
e
u
t r a n h
v à
n
đ ặ t
h
T
k h á i
c ầ n
t l ù r a
c
ậ n
c
s ở
y
ả n
r a
i ế n
h
ư
u
đ ị
a
ề
c h
2
b
c á c
đ
y
T
a
i ơ
v à
m
ơ
à
ư
n ó i
c
p
đ
n
G
g
a
i
A
,
g
i ộ
v ớ i
a
n
t i ễ n
c
t r ô n
9 8 9 ,
d
ờ
c
n
u
ẩ n
n
h
ư
u
l à
ố
m
t r á c h
ý
q
v à
u
p
h
n
ố
h
r ằ n
ó
c
m
v
q
l ý
ố
ự
c
c
C
i ệ u
ă
n
ề n
h
i ệ
m
l ự c
c
t ư
ộ
ở
t ả n
c
h
.
h
p
L
h
u
V
c
ồ
h
o
n
g
ợ
t
g
b
ả
o
u
ố
c
ì n
h
q
h
p
q
v ã n
v i ệ c
r à n
c
s ự
h
ộ
i ộ
o
i ê n
u
k
h
ả
ố
c
i ê n
o
v ệ
.
t h
ạ i
t í n h
đ
m
t h ể
T
g
g
g
L
ó
t h ứ c
n
n
n
c
g
a
v i ê n .
p h ả i
h
l à
h
c
c ụ
ẩ n
í n
ợ
m
1 9 7 8
m
í n
u
h
ư
ý
t ế
c h
g
đ
l à
n
c h
ê
c
ậ y
v ậ y ,
g
i ệ p
c
u
h
v ì
k ế t
ư ớ c
q
l à
l ễ
ơ
k
n
g
ý
q
ở
ủ
h
ọ
s ẽ
ậ t
q
u
ố
“
t r o
ợ
p
L
p
c
u
h
a
n
i ê n
ô
t ế
c
n
h
g
à
g
à
y
h
ợ
p
u
ẩ
n
y
2 -
m
v i
l u ậ t
á p
0
ô
g
n
a
g
h
( t r ừ
y
t ạ i
ư
v ớ i
N
t u ổ i
o
g
e
u
đ ạ i
g
a
1 0
1
r i ê n
c ủ
n
C
a u
N
c ủ
h
1 1 -
q
ự
V
t h
ư
m
ô
t
g
ư
s a u
n h
ộ
h
m
n
ý .
t ế
S
n
t â
t r ẻ
p
n
n
c
n
g
n
g
v ấ n
n
h
t h ự
l à
q
k
g
n
o
e
y
m
ũ
g
c o i
d
h
ồ
a
ê
k
đ
q
y
g
t ế
ã
u
n
u
đ
q
ô
c
q
c
u
n
s ả n
t h
c
ộ
c
ả o
T
b
n
ợ
u
t h
l i ê n
c
t r ỏ
T
đ
ề
ư
r o
p
t à i
a
c
á
y
l à
t h ự
c ứ
h
T
ớ
t r ẻ
ư
v
1
c ủ
a
n à y ,
t r ẻ
e
m
m
đ
q u i
đ
ị n
,
t r o
c
e
ậ y
k h i
đ
i ề u
l u ậ t
ó
n
g
p
h
c
á
ơ
p
n
q
C
ơ
n
c ó
h
g
u
n
ư
g
h
t u ổ i
ư
ố
g
ớ
c
c
v ề
g i a
ớ
c
v ề
ĩ a
t h
l à
à n
n
h
q
u
y
q
u
y
q
g
u
ư
y
ờ
n i ê n
ề
n
đ
t r ẻ
ị n
h
ề
i
n
t r ẻ
e
d ư ớ i
s ớ
e m
đ
ộ
m
,
h
m
đ
1 8
ơ
t r ẻ
t u ổ i
n
e
ã
x
t u ổ i ,
”
đ
ư
m
t r ừ
ợ
c
x
h ơ n ) .
r
17
đ
ị n
h
t r ư
ờ
r õ :
n
g
h
n
p
g
h
p
á
p
h
ạ
.
m
s ớ
á c
á c
C
đ
ị n
h
á
c
v
l à
ă n
n
g
ư
b
ả
n
ờ
i
p
d ư ớ
h
á
p
i
1 8
l u ậ t
q
u
ố
c
v ề
b
t r ẻ
e
t ế
á
k
o
u
m
ỹ
,
d ư ớ
i
h
o
u ậ t
d ư ớ
i
V
1 6
N
k i ệ n
:
l à
n
P
g ư
N
n
g
ữ
n
s ố
s ố
L
i ê n
ọ
c
h
n
v
ă n
h
g
k
h
G
D
t u
ổ
i ”
.
ư
v
ậ y ,
h ả i
l à
n
o
g
n
g
ư
k h i
p
đ ị n h :
“
N
C
T
N
l à
ô
n
n
h
Q
N
a
m
b
k h á i
n
l u ậ t
h
h
ư
à
a
h
đ
:
â
n
n
v à
B
q
c h
u
u
ư
v
q
é
a
c
o
ắ c
y
ă n
ố
h
p
h
â
a
o
g
ồ
m
m
i ệ n
g
h
à
n
ư
p
n
t ự
ế n
k
i ệ n
(
á
k i n h ,
đ
V
d
o
1 8
N
c ù
ờ
đ
u
B
L
D
S
n
g
a
ở
m
,
c
ờ
H
ư
ớ
n
g
d
t h
ư
ờ
n
g
s ử
t u ổ i
k
h
v à
á c
F
P
L
i ê n
A
c
) ,
ó
n
h
n
ủ
1 4
0
0
k
h á i
ủ
t ổ
ẫ n
R
d
a n
ụ
h
n
c h
ứ
c
l a o
ố
c
( U
N
i ệ
m
p
q
a
m
,
k h á i
v à
g
t
s ố
l à
t ổ
đ
Q
u
y
n
g
t h u ậ t
n i ê n
m
u
ộ
i á t
a
ợ
đ
V
g ư
h
ư
a
ờ
x
á
p
ủ
t ừ
t u
ổ
) ,
P
n
g
ẩ
ữ
n
g
k
h á i
h
á
n
i ệ
m
t r ẻ
e
m
c
ủ
a
c
ô
n
g
ư
ớ
c
ố
i ệ
ủ
g
c
c
ộ
E
n
g
S
C
t ắ c
ữ
ờ
ứ
c
t h
u
q
u
c
t ế
O
ố
)
c ủ
n
n g ư
h
ó
l à
m
c
a
x
ử
n
ã
i
g ư
t ừ
a
ờ
c
i ê n
t r ẻ
đ
L
ế
O
2
h
)
e
m
u
y
h
i ệ p
t u ổ i ,
n
i ê n
( I L
t r ẻ
L
i
1 5
ộ
t h ì
đ
ế
b ị
g
ủ
a
p
K
h
á i
ê u
h
c á c
q
S
á
ở
G
ộ
n
c
ị
n
v i
p
h
ử
i ệ
m
u
y
đ
q
n
ị n
à
y
h
n
à y
ạ
m
L
H
á i
4
N
q
t ổ
l à
q
u
C
T
ố
c
N
,
h
ư
t u ổ i .
i ệ p
v à
n
i
m
ố
p
c ủ
ờ
C
h
p
h
c
g i a
ầ
a
p
ữ
n
á
h
d
â
ả
m
1 6
u
c
h
ố
h
ữ
n
c
ứ
n
c
g
g
,
B
L
t r ẻ
e
m
à
n
t u ổ i
t r o
q
v ề
o
p
h
m
g
à
h
u
i á o
n g ư
n
ờ
i
đ
ị n
m
ó
t h ể
t r o
n
b
n
.
y
4
q
u
y
u
9
h
i ể u
t ạ i
Đ
i ề
u
5
L
u
ậ t
í n
ố
p
p
h
9
l ê n
c
h
n
”
,
g
ù
ư
l à
( Đ
l u ậ t
h
t r o
a
g
ợ
á
h
i ề u
u
u
h
đ
m
q
h
y
2
a
1 4
h
à
N
i ể
5
h
1 ,
t r ở
ư
x
u
t u ổ i
1 9 9
n
y
o
1
c
i ề
i ệ t
ả
Đ
đ
p
e
l u ậ t
b
L
g
Đ
V
Đ
t r ở
t r ẻ
c
n
1 8
t ạ i
í n
t ạ i
t u ổ i
ủ
h i ể u
n
n
h
ạ
m
c
h
g
đ
đ
i ”
c h
e
n
h
ổ
1 5
ừ
h
ế n
t ừ
m
n
á
đ
i
i ệ
t r ẻ
n
ị n
1 9 9 9
t ừ
1 8 .
u
0
t u
v i
ô
đ
p h ả i
S
à
c
m
ư
n
h
q
l à
1 8
ờ
T
c
t ừ
g
i
h
i ệ
ợ
e
’ ’n
B
k
t u ổ i
l u ậ t
n
,
n g ư
n
ư
t u ổ i
p h ạ t
l à
đ
t r ẻ
d ư ớ
t r ê n .
p
D
”
k h á i
ộ
l u ậ t
N
x
d
m
đ ị n h :
T
n u ơ i
n
e
đ
y
C
l í
d ư ớ i
đ
C
1 1 9 ) ,
r ằ n
i
u
N
t h ể
c o
ờ
q
t u ổ i
i ể u
ư
V
t r o n g
l ạ i
l ệ n h
c
t r ẻ
t r o n g
B
ở
i ể u
t ế
ủ
0
h
ậ t
à
1 4
p
h
c
u
v
2
n
ị n
t u ổ i
m
v à
L
t u ổ i
n
đ
g
( Đ
h
u
n
u
y
m
l ê n
t h ể
q
i ề
đ
t r ở
ị n
h
a
i ”
đ
n
N
u
n
1 8
i
l u ậ t
r a
Đ
á c
l à
q
t r o
i ệ t
đ
t u ổ i
v à
p
a
1 2 0
0
h
t ạ i
ư
m
em lcì cơ n g dân V iệt nam dư ới 18 tuổi.
c á
t h
h
e
ị n
1 8
c ó
N
t h ê
c
i ề u
g
đ
t ị c h
i
N
: " t r ỏ
1 9 9 5 ,
t r ô n
T
c
d ư ớ i
2
i ệ t
x á c
( Đ
h
V
l à
l à
i
đ
C
t r o
ô
t ộ i
t ừ
t í c h
l í
c
n g ư ờ
ư
ì n
p
ợ
q
đ
e
ư
ó
m
N
á
c
ạ
i
h
1 9 9 1
t u ổ i
c ả
h
i
h
i a
n
t r ẻ
c
n i ê n ,
G
a
ọ
ó
1 5
n
u
i ệ
h
ủ
“
ờ
đ
N
H
t h
h
m
T
ị n
i
ă n
e
C
đ
v
t r ẻ
N
y
ả n ,
m
“
u
b
e
đ ị n h :
q
ờ
t r ẻ
i
c
t ắ c
ư
i ệ p
a
ờ
i
y
t ư ớ c
g
v à
S
r o
n g ư ờ
u
b ị
t
C
h
T
T
Ọ
t u ổ i .
r o
B
h
a
1 5
T
L
ộ
n h ư :
C
n
â n
k
c
N
l à
m
d
( l ụ c ,
á
v ệ
Ở
Q
h
n
ợ
i ề u
V
i ệ t
p
v ớ i
g
p
h
s a u
:
T rẻ
đ
ư
ợ
c
N
h
à
o
h
à
m
n ư
ớ
c .
á
p
1.2.1.3. Khái niệm điếu chỉnh pháp luật về quyền trẻ em .
B
n
ư
ớ
c
t a
ả o
v ệ
n ó i
q
u
y
ề
r i ê n g .
n
c o
L
u
n
ậ t
n g ư
Q
u
ố
ờ
c
i
l u ô n
t ế
h
i ệ n
l à
m
đ ạ i
ụ
c
x
t i ê u
á c
18
c h
đ ị n h
í n
h
h
ả
o
c ủ
vệ
a
t h
q
u
ế
y
g i ớ i
ề
n
c o
n ó i
n
n
g
c
h
ư
ờ
u
i
n
g
l à
v à
m
ộ
t
n ộ i
d
u
n
g
c
n g ư ờ
i
h
t r ở
L
c o
n
ủ
u
y
ế
u
t h
à
n
ậ t
n g ư ờ
q
ã
t u
n g ư ờ
v à
y
ừ
a
n
h
ư
ợ
S
ự
c
ô
c h
s ự
đ
h
T
r ỏ
i ề u
n g ư
ờ
n
n
g
h
n
é
b
ạ
g
ư
ờ
c
ủ
a
C
ô
n
g
n g ư
t ừ
ờ
t r ẻ
i
c
h
u
đ
ị n
n
h
v
c
ủ
i
n
g
à
n
q
ợ
n
h
u
y
c ủ
a
p
ạ
h
h
q
ế
ơ
u
ô
ề
g
đ i ề u
l u ậ t
q
n
n
c o
u
c h ỉ n h .
a
n
N
t r ọ n g
n g ư ờ
m
ỉ n
h
c
q
u
m
c
ó
N
a
n
y
i
đ
g
à
y
n a y ,
t r o n g
ã
x
p
á c
h
á
l ậ p
l u ậ t
p
q
l u ậ t
h ộ
t h
q
ô
u
u
n
ố
ố
g
c
t ế
c
b
ả
o
u
y
c
v
ệ
q
u
y
ề
n
c o
n
t ế .
c á c
n
g
n
t ắ c
v ề
q
u
y
ề
n
y
ể
n
q
p
u
ề
v ớ i
t â
m
l u
p
ố
c
ứ
n
p
h
l u ậ t
c
ô
á
q
ư
n
g
h
s ở
â n
n
a o
c
b
đ
h
ủ
ả o
c á c
a
â n
s ợ
c ả
ã
c
l o ạ i ,
n ỗ i
c
h
i n
ậ n
q
u
m
,
g
ư
q
u
v à
b
ằ
y
ể
a
p
h
n ê n
t ỏ i
n g h ị
g i ữ
ề
c
n
c
c ủ
g
y
d o ,
v à
n
u
d
v i ệ c
h ã i
v ệ
q
t ự
n h ấ t
t r ở
ố
x
u
ố
c
n
c
ủ
â n
y
u
y
p
t h
à n
t ế
v ề
q
g
t ắ c
i ,
c á c
ã
ấ t
m
ư
u
C
t â m
c
ô
t r o
h
đ
n
n
g
g
t ắ c
n
c
h ộ i
u
c
q
u
ề
n
y
v é
ủ
c ô
a
ù
n
n
ẫ n
x
â y
n
g
p
t ệ ,
g
b
đ
ế
đ
ằ
n
n
ẳ
n
g
g
( l ự n g
ộ
ư
ợ
c o
n
h
h
m
đ
v à
v à
c á c
c ự c ,
l o à i
á
b ì n h
ơ
à
o
n
t
h
à
h
t h
c
k
b
đ
ế
t ự
ơ
n
g
ì n
h
n
g
ộ
t h ể
t r ê n
g i ớ i
d
o
n
c
h
u
y
ể
n
h
ậ
t h
ố
t r o
n
n
t h
ế
b
o
ạ
g
đ
t h ứ
c ,
g i ớ i .
l à m
ó
m
t ự
ọ
i
d
o
n g ư ờ i .
l u ậ t
t r o
n
n
đ ổ
g
c u
v i ệ t
c
í n
h
ế n
g
ủ
v ì
v i ệ c
y
ề
ộ
c
n g ư
đ
ấ
ố
c
u
ờ
i
k
h
t r a n h
c
ơ
h
n
ố
g
n
b
g
u
ộ
l ạ i
c
c
p h ả i
h
ế
đ
ộ
n
y
ớ
ề
n
c
h
ư
ơ
q
u
ố
đ
ỡ
p
h
c
ủ
a
u
q
y
ề
t ự
n
đ
n
u
n
b
d
ộ
o
ì n
c á
K
ỉ n
h
đ
t ế
v ề
h
đ
n
h
q
u
g
y
ẳ
n
c
â n
,
c á c
v ị
t r í
ề
n
ủ
c
a
q
o
n
n g ư
t ấ t
u
y
c ả
ề
n
m
d
ờ
i
ọ
i
â n
s ự
c
đ
ư
ợ
q
u
d
y
v ấ n
t h
q
ề
ó
ẩ y
c
p
c
u
n
ô
ố
c
c
o
n
đ
g
q
v à
T
n
n
đ
á
ề
b
ả
u a .
u
g ư
g
ê
k
o
L
y
ờ
n
t r o n g
v ệ
ờ
n
i ,
ể
i
m
n
k
g
h
q
ẳ
ở
ô
n
u
n
y
ể
n
đ
ầ u
t o à n
g
đ
ị n
h
c o
n
g
y
b i ệ t .
h ộ i
n
g
v à
ế
q
ú
1 l ợ
v ề
ã
ố
l o ạ i ,
t h
ã
l i ê n
X
r i ê n g .
â n
ể
t ế
t h
h
m
g
c
ậ n
19
e
n
h
c h
Đ
đ ặ c
h ệ
h i
đ i ề u
q
v ề
t r ẻ
ế
v ậ y ,
g
l u ậ t
n g ư ờ i .
c
i ú
n
t ộ c .
h o á .
c o
c
n ó i
u
t r ọ n g
a
v i ệ c
â n
q
i ế n
ư
â n
n h ấ t ,
n
u
d
ả n
v ă n
a
c á c
t r ê n ,
c á c
g
v à
a
n ê u
b
q
H
s ó c
d
ơ
v à
h
ư ớ c
n
h
n
n à o ,
ợ
n
c
ề
x ã
ê
c
t ế
u
t ế ,
ô
ờ
a
g
n
h ộ i .
a
u
b i ệ t
y
ã
ữ
h
C
c h
h
q
c
c
ả n
ệ
c á c
h
u
ợ
h
c á c
k
l ý
u
t h
ợ
n
n g ư
q
p
g
a
p
a
n
n
n
đ
ủ
u
s ự
n
b
q
h
e
n
i
ư
v c
l ạ i
,
ã
v i ệ c
t r ẻ
y
ơ
l i c u
m
n
c o
c
n
đ
u ậ t
c
l à
c h ị u
c
ọ
i
ờ
n h i ê n ,
b ứ c .
ộ
L
ắ
ụ
l ự
t r i
p h ả i
ậ
ề
h
a
h
g
h
u
t
n
v ị
á
q
ộ
m
đ
đ ị a
n
v ó i
c
p h ả i
t h
b ấ t
ủ
g
í c h
h ộ
c á c
,
h
g
g i á
ờ
c o i
n
m
m
n g ư
ơ
á p
k
ó
m
h
n
ẩ
l ư
n
v à
h
v à
k h i
g h i
c
m
n
ề
p
C O I 1
l à
y
s ở
g
ớ
c á c
l u ủ n
v ề
p
n
ẫ n
k
y
đ ờ i
a
h
t à n
u
n
t r u
à
m
đ ố i
i ệ t
r a
g
t
t ư
v ề
ậ
g
n
o
ư
e
l à
k h i
ô
i
g i ớ i
V
ộ
t r á n h
c
c h
n
g
â
h
e
n
r ằ n
ô
t r ị ,
o
ế
m
h
p
b ố ,
c
t h
đ ố i
t ế
n
â
g
h
í n
a
c
n
x
n
ê n
k
ố
h
r ê n
i ,
u
T
K
đ
g
ủ
i :
N
T
c
u
p
c h
h
á
p
đ i ề u
t h ừ
a
y
n
ề
v à
t r ẻ
ủ
n
g h ĩ a ,
l u ậ t
c h
ỉ n
c
h
v ậ n
e
m
d
,
l u ô n
ủ
a
q
u
N
h
ề
n
y
ụ
n
g
p
h
á
á
c
n
ư
đ
ó
c
C O I 1
s á
p
à
x
n
g
l u ậ t
n g ư
ư
h
t a
t ạ o
n
ị n
n
ờ
i
c á c
ớ
c
t a
a
n ó i
q
u
y
c o i
t r ẻ
đ
á
e
y
e
ư
l à
đ
t r ỏ
đ
m
ợ
ủ
đ ặ t
c á c
m
đ
c
n
r a
q
u
y
ề
n
q
u
y
ề
n
h
à
p
h
á
n
i ệ
ư
ợ
h
ậ
n
m
ộ
t
t r ẻ
n
ư
p
ớ
p
h
n
u
đ ố i
y
p
ể
h
c
g
n
á
c
p
h
à
t ư
ô
ợ
n
n
g
ă
m
l u ậ t
e t n
c
ó
ở
m
t r o
v
h
à
p
o
g
h
á
ầ
p
h
ọ
p
d
v ề
q
y
b
ả
đ
ị n
o
c
h ế t
p
h
á
m
ề
.
n
u
n
c
h
o
n
p h
á t
v à
t r ẻ
y
m
ặ c
g
,
n
h
ậ
ữ
t
n
n
h
M
k
h
g
ư
u
i
y
n
g
m
ặ t ,
v ớ i
ể
h à i
l u ậ t ,
m
ộ
á c ,
q
t r i ể n
h
a
n
t ư
q
t ạ o
h
á
u
M
y
p
l u ậ t
c á c h
r i ê n g ,
h o à .
c á c
p
ặ
n
c
đ
ị n
n ê n
m
ộ
u
v à
l à
h
d
ằ
ù
h
p
h
ệ
h
o
n
l o ạ i
m
b
h
v ề
t
g h i
á
q
u
ả
ố
h
o
p
đ
ề
n
n
ả
p
t r ẻ
m
n
h
n
t h ể
t r ẻ
g
ậ
ủ
l u ậ t
y
t h
c
h
c
ư
e
á
ớ
đ
h
m
ặ c
o
c
c ó
b i ệ t ,
t r ỏ
t a
m
p
c
k
e
h
ơ
m
n
g
v à
b
ả
o
v ộ
l u ậ t
b
ả
o
v ộ
u
n
g
v ề
.
N
c h
ư
h
i ê n
,
n
h
s a u
ư
b i ệ t .
m
,
i ệ t
g
n
e
à
N
V
đ
m
g
i ệ t
l ý
u
e
n
r i ê n
T
c h
t r ẻ
V
p
n ó i
h
á c
l u ậ t
p
ỉ n
h
v ệ
u
á
y
n ó i
v ẻ
e
u
u
c h
r i ê n g
c
t r ẻ
i ề u
á n
q
l u ậ t
v ớ i
l u ậ t
h
a
h
đ ố i
p
n
đ
s ó c ,
h
K
g
l u ậ t
n
g
c
á
q
n
l u ậ t
m
t
s ự
e
r o
ộ
c
t r ẻ
T
N
m
a
a
m
đ
ư
n ó i
a
x é t
m
c
h
r a
k
h
ộ
c
á c
t
n
g
á i
n
i ệ
h
p
K
m
h
ổ
t h
ố
u
á t
q
a
n
h
g
ọ
c
L
ý
n h ấ t
n
h
ấ t
l u ậ n
v ề
c
ó
s ự
c
đ
t h ể
đ
h
i ề u
ư
a
c h ỉ n
r a
h
k h á i
P h á p lu ật v ề quyền tr ẻ em b a o gồm tổng th ể
:
cá c qu y p h ạ m p h á p lu ậ t (lo N hà nước ban hành và thừa
nhận nhâm điều chinh các
quan hệ x ã h ộ i liên quan đến tr ẻ em d ể b ả o vệ cá c quyển
vù lợ i ích hợp p h á p củ a tr ẻ
H
Đ
n
ị a
h
ữ
n
ệ
t h
ố
p
h
á
g
b
ả
o
đ
ả
m
t h
ố
n
g
ệ
p
g
v ị
H
Q
-
-
t h
-
a o
p
l ý
u
s ố
t h ể
n
y
n
c
g
h
n
à
p
á
p
y
b
h
á
c á c
n
đ
ợ
c
a
p
q
ư
v ớ i
l u ậ t
u
c
h
đ i ề u
o
g
ồ
m
l ý
c
h
o
y
ề
n
m
t ổ
n
ỉ n
g
v i ệ c
t r ỏ
k h a i
a
c h
e
t h ự
m
đ
s ó
v à
n
u
ư
ợ
c
c
Q
u
y
ề
n
đ
ư
ợ
c
l ắ n g
n
g
h
e
ý
Q
u
y
ề
n
đ
ư
ợ
c
N
n
ư
ớ
c
v à
Q
u
y
ề
n
d
ư
ợ
c
c
h
ă
s ó
c
Q
u
y
ề
n
đ
ư
ợ
c
h
ọ
c
Ọ
u
y
ề
n
đ
ư
ợ
c
v u i
c
c
y
ề
ề
n
q
h i ệ n
q
t r ẻ
u
e
y
ề
c á c
n
q
x á c
v à
u
y
é
t r o
n
g
u
y
x
á c
l ậ p
u
ố
t ị c h ,
c
m
q
n
đ
g
n
ị n
h
ĩ a
v à
p
ề
h
n
h
n
á
p
đ
ư
đ
ị a
v ụ
g
h
p
ĩ a
c
h
á
p
p
h
á
p
l ý
c
:
b
a
o
g
ồ
đ
ị n
h
x á c
m
c
đ
ư
ợ
ủ
h
h
ă
h
m
à
m
t ạ p
c h ơ i ,
c
v
ô
i
d
k i ế n
à
x
b
ã
ả
ư
ỡ
a
c
ủ
t r ẻ
a
e
t r ẻ
m
a
i n ẹ
v à
c
g
;
;
h ộ i
o
n
t ô n
t r ọ
s ứ c
k
v ệ
h
n
o
g
v à
p
h
á
p
l u ậ t
h
ọ
c
t ậ p
b
ả
o
v ệ
;
e ;
;
g i ả i
t r í
l à n h
m
ạ
n
h
,
đ
ư
ợ
ở
n
g
c á c
c
v ă n
h o
á ,
l ị c h ;
n
l ý
ó
t à i
s ả n ,
t h ừ
a
k
ế
v
à
h
20
ư
c
h
ế
đ
ộ
e m
.
c
ù
n
g
h
u
n
g
v ụ .
l u ậ t
ợ
v ị
ẹ ;
đ
u
y
c á c
c
ó
n
Q
ợ
c
ề
u
ư
v à
y
d
u
c
s i n h
u
à
q
t h ổ
Q
v
h
b
ả
o
h
i ể m
.
v ă n
n
g h ệ ,
P
v ớ i
t r ỏ
v i ệ c
n
g
Đ
h
h
á
e
m
s ử
ĩ a
p
d
ụ
v ụ
i ề u
1 3
l u ậ t
p
h
n
g
n
h
u
y
q
Y
đ
-
p
n
q
ơ
n
h
ă
h ệ
t h
n
ư
ớ
c
n
h
ằ
m
t r í ,
đ
ế n
u
n
T
ô
n
đ
ê
q
u
V
i ệ t
N
r ẻ
e
L
v ớ i
u
h
T
r o
n
g
v
ẫ n
d
à
t ạ o
đ
i ể u
H
à
ề
n
n
á
p
n
.
n
ệ
t ơ
t ụ
n é t
đ
m
n
n
í n
h
g
c
n
c
V
g
h
ữ
p
g
a
c
q
a
h
á
,
L
u
ậ t
H
ì n
n
N
q
ể
a
m
u
a
n
h
Q
s ự ,
h
á
p
á
o
d
c
u
ệ
ổ
c
L
u
á
p
h
đ
p
v ớ i
b
n
đ
h
ạ n
g
c ủ
ồ
n
g
u
ố
n
c
q
u
a
à
d
ù
n
à o
m
ạ n
h
v ụ ,
t r o n g
g
b à ,
c h
a
m
g
i ú
ì n
h
t u â n
s ố
t ô n
c
v ụ
b è ,
ế p
,
ĩ a
ợ
ĩ a
n
t h ể ,
n
c ô
g
ô
s ứ c
t h â n
h
n
b à o ,
đ
g
h i ệ t ,
g
t h u ậ t
n
g
đ
ó
c
h
a o
u
g
ư
ờ
q
u
y
n ộ i
m
t à i
c ó
ặ c
n
ẹ ,
n
đ
ũ
n
g
ậ t
B
V
l ễ
p
i
g i à
C
h
é
ữ
S
“
b
h
G
p
v ì
ổ
v ớ i
â y
n
đ ố i
p
h
m
y
ế u
t r ẻ
e
m
à
D
y ế u ,
v
n g ư
t à n
ờ
ậ
n
”
,
t ố
t ạ i
i
l ớ n ,
t ậ t ,
g
i ú
p
;
v ă n
n
t â m
L
m
ỡ
t h e o
g
t r ọ
p
a
n
ý
i n
h
,
s ả n
t h ứ
x
a
t r ậ t
c ủ
c
c ủ
a
â y
d
n
t ự
n
g ư
ự
n
h
c
ờ
à
ô
i
g
t r ư ờ n g ;
n
g
c
ộ
n
g
v à
a n
k h á c ;
v à
b
ả
o
v ệ
t ổ
q
u
ố
c
L
n
V
g
g
r ư ợ u ,
h ú t
t h
u
ố
c
l á
v
à
d
ù
n
g
c á c
c h ấ t
k í c h
o
ậ n
t r ê n
à
n
c
ả n
t h i ế t
ư
N
ợ
c
b
ả
p
t h
k i n h
t ế
ế n
n
a
m
u
ậ t
o
o
đ
đ
h
h
t r ẻ
o
h
ợ
ề
D
n
h
ợ
a m
.
p
v i ệ c
v ệ ,
c
e
c ó
m
i ề u
u
đ
g
i ề u
s ự ,
m
l ạ i
ỗ
i
đ
h
h
n
â n
đ ộ n g . . .
t ậ p
i ộ t
c
v ề
L
a
h
à n
h
đ ị a
v ị
p
n
h
i ề u
c
h
h
á
p
l ý
c ủ
a
t r ẻ
e
m
t r o n g
à n h .
h ộ i ,
i ệ t
ư
h
l u ậ t
ậ t
l u ậ t
á o
v ớ i
n
h
ư
k h o ẻ .
t ị c h ,
h
t h
b ạ c ,
c ầ n
V
ố
k h í a
:
a
h
n
ù
x ã
n
n
m
h
t
ậ n
y ơ u
s ứ c
h
l u ậ t
r i ê n g
p
đ
t i ê n
p
ộ
h i ệ n
c ủ
h i ệ n
t r ẻ
m
ư
g
đ
n g h i ã ;
c
v à
p
h
ủ
n
h
ệ n
c ,
ữ
h
a
c á n
g
p
ừ
g
n
n
v
t h ự c
ớ
g
n
c
k ế t
y
g ì n
h
n
n
ợ
ộ
v i ệ c
n ư
ề
ư u
p
t r o n g
ợ
u
n
l u
l ư
t h u ậ t
t r o
ổ
à
r è n
c
m
g
t h ù
ư
v ậ y ,
u
o
g
i ữ
đ ố i
h i ế u
n
c h
g
b
b
đ
ữ
h ạ i
y
đ
v ì
h
g
đ
i ệ t
n
ậ n
l à
b ắ t
,
đ ấ t
g
ă
h
l u ậ t ,
g
n
c á c
ỏ
n
h ộ i
u
g
ó
n h
á
ó
ụ
t r ọ n g ,
n
n
đ
h
v ự
ặ
ơ
l u ậ t
í n
n
ã
á c
n
ố
x
q
ữ
h
ơ
n
c
d
p
t ậ p ,
h
ư
n
a
m
c
p
h
t ố i
t h
c h
e
ọ
c á c
h
C
h
t r ẻ
h
l ĩ n h
h
ậ t
c á c
y
ỹ
i ề u
a
u
t h ể
p
c ủ
h
m
đ ị n h
s ử
ổ
l à m
m
k
k
h
t r ẻ
h
h
m
g
t h ô n g ;
ê
a
n
ữ
e
h
c h ỉ
Y
x á c
k í n h
ì n
i a o
ơ
g
ê u
g
g
m
,
t o à n
u
g
n
I r ọ n g
g
h
ậ t
s ự ,
q
n
t h ể ,
l u ậ t
L
ố
n
ý
y
m
ơ
m
h
t r ẻ
g
t h í c h
ổ
u
a
k
n
h
h
g i a
C
T
T
k
ị n
u
ỡ
N
l u ậ t
g
đ
ư
i ệ t
t h u ậ t
ư
ê
t h
á
V
ă
o
v ệ ,
m
s ó c
n
h
l u ậ t
c h
i n
h
L
ậ t
à
u
g
à
t ạ o
ạ
v à
h
1.2.2. Pháp luật quốc tế về quyền trẻ em .
21
n
p
n
ã
á
c ị
n
m
v i
k
v ề
H
h
r a
ơ
ă
p
á
n
c
đ
t
k
â
i ề u
h ộ
c
ă n
v à
h
ỉ n
a u
m
n
h
t r i ể n
c h
n
e
h
ó
s ó
á t
h
n
ộ
h
i ề u
t r ẻ
h
m
đ
l u ậ t
m
k
h
.
H
t h
ố
i a
ỉ n
n
g
r ộ
ầ u
L
ả
n
i á o
r ấ t
G
c h
g
Đ
t o à n
n h ư :
v à
,
d
n
g
H
v ề
p
h
q
á
p
u
N
h
t r ẻ
v ề
l i ê n
e
đ ứ c ,
q
u
a n
n
g
à
n
i ế n
p
h
á
p
u
ề
n
l u ậ t
ậ t
H
t r ẻ
b
à
m
c á c
L
y
v à
c
i ệ n
đ ì n h ,
h
ụ
d
h ế t
u ậ t
g
ả o
h
,
ì n
e
h
m
v ệ
B
q
u
B
a
o
t â m
.
n
ả
ả n
T
u
y
v ệ ,
T
ê
ừ
n
1 .
T
n
g
r ẻ
r o
p
h ả i
e
t h
m
p h ả i
4 .
T
r ỏ
e
m
p h ả i
ă
c
c a i
c
T
r ẻ
d
à
b
e
n
ó
c
h
4
H
à
g
ộ
i á o
i
Q
d
u
ụ
ố
c
m
ọ
c
t r ẻ
e
l i ê n
đ
m
ã
l à
t h
m
ơ
n
ộ
t
g
q
u
v
ấ n
a
b
đ
é
ả n
l ớ n
T
u
đ
y
ê
b
ì n
ư
n
ợ
n
c
g
c
ơ
ộ
n
n
g
đ
v ề
q
ồ
u
n
y
g
ề
q
n
u
ố
c
t r ẻ
t ế
e m
.
đ ị n h :
đ
ư
ợ
c
t ạ o
i
đ
i ề u
k i ộ n
đ
ể
p
ố
m
h
á t
t r i ể n
h
t h
ư
ờ
n
g
c ả
v ể
v ậ t
c h ấ t
m
t ộ i
p h ả i
;
p h ả i
o á ;
t r ẻ
đ
ư
e
ợ
đ
m
c
c ứ
đ
ư
ợ
c
đ
ư
ợ
c
ư
ợ
m
ồ
u
l ạ o
c
ă n ;
t r ẻ
c ô i ,
b
ơ
v
t r ư ớ c
t i ê n
d
đ
ự
n
g
e
m
ơ
k
i ế
t r o
n
g
ư
ợ
ư
ợ
c
c h
l a i
ư ơ
n g ;
n
v à
p h ả i
k h i
ể
đ
c
d
ó
m
s ố
g
c
s ă n
e
s ó c ;
c
h
p h ả i
ở
t r ẻ
v à
e
c ứ
m
u
p
h
ạ
g i ú p ;
đ
ư
ợ
c
b
ả
o
v ộ
k h
n
ă
n
g
c ủ
a
t r ẻ
ỏ
i
m
ọ
i
h ì n h
l ộ t ;
p h ả i
p
v
đ ó i
h
m
h
m
b ị
c
á c
ầ n
e
ợ
m
2
x
r ẻ
ụ
c
1 9 5 9 ,
B
v ụ
c
n
T
ả
h
n
o
u
đ
y
u
ồ
c
ơ
i
n
n
g
n
g
d
ạ
b
à
ơ
y
o
n
c ủ
t h
a
ứ
l ư
m
ì n
h a i
ơ
h
n g
t r i
v à
t à i
n
t r ẻ
e
m
p h ả i
đ
ư
ợ
c
t h
ô
n
g
.
v ề
q
u
y
ề
b
ố
e
m
đ
ư
ợ
c
L
i ê n
h
i ệ p
q
u
ố
c
.
n
a i
g
n
m
k
i ế n
đ
n
ă
s o ạ n
m
e
ề
C
t r ẻ
e
q
u
đ ị n
ả n
ơ
n
m
n
à y
,
ă
m
đ
ể
đ
á
c ủ
a
ư
ớ
c
g
c
ó
n
g
h
ĩ a
t u ổ i
C
ô
n
g
,
b
a
o
1 .
K
h
2 .
D
à
3 .
T
r ẻ
đ
ợ
c
ư
g
ô
n
t h
ớ
ồ
n
m
g
h
e
t ô n
m
đ
ấ
u
L
1
9
5
4
a
m
a n
đ
ã
8
C
9
h i ộ p
r a
ă
g
ư
ờ
h
n
i ê n
i
đ
ô
d ư
s ớ
l Ạ p
s á n
n
n
đ i ề u ,
n
c
ư
n
l à
á
i ê n
m
c á c
n
g
à y ,
ư
ợ
g
ư
i
v
c
t ạ i
ớ
q
Đ
1 8
ố
k
i ế n
à
n
ớ
u
c
v
h
c
q
i ề
u
ơ
n
”
.
g
u
y
ê
n
đ
ể
m
y
đ
ề
1
t u ổ i ,
h
y
r a
ô
n
C
ô
t r ừ
t ắ c
c
ê n
n g h ị
ạ c h
ó
u
t u
m
n
g
ă
m
t h
ơ
n
t
d
t r ẻ
e
n
ư ớ
g
ờ
b
ả n
ả
m
m
1 9 7
g
ự
( l ả o
t r ư
ơ
ộ
n
q
t h
c á c
đ
ã
đ
c
đ
ã
n g
h
ợ
VC
ợ
ư
a
p
h
y
ể
n
t h ự
c
q
p
u
m
ố
ộ
r a
p
ă
t
b
c
t h
á
n
s ơ
u
c
l à
a
ả o
q
ư
đ
u
9
m
H
ộ
i ô
c
g i a
ô
n
g
k
h ả i
l u ậ t
t r ẻ
e
m
Q
u
ố
p
h
o
t á n
c
ư
ớ
C
ô
đ
ổ
t ế
c
n
n
n
g
t h i ế u
h
g
â n
q
ư ớ c .
,
v à
n h i .
u
y
ề
n
S
á n
g
s a u
1 0
q u a .
n
i ệ
m
á p
d
ụ
x
u
t r ẻ
n
y
ê
g
e
m
v ớ i
n
,
t h e o
t r ẻ
s u ố t
e
c á c
m
đ
ó
đ
ó
đ i ề u
:
p
n
m
x
a
m
ồ
L
a n
d
B
à n
c
L
h
ă
g
s a u ,
a
n
n
n
h
m
B
t h ả o ,
m
ư
i
n g h ị
ơ
“
ư
ă
t r ẻ
o
ã
T
a
h
đ
3 .
ủ
k
m
1 9
ư
c
y
m
đ
H
T
n
s ó
r ẻ
N
a
ơ
m
T
5 .
u
ă
ă
t i n h
t h ứ
q
h
n
e
l ẫ n
2 .
c
h
c
h
â
n
b i ệ t
ữ
n
g
g ì
ó
q
u
y
đ ố i
t ố t
ề
n
đ
x
x
ẹ
á c
p
ử
t r o
n
n
h ấ t
l ậ p ,
b
g
v i ệ c
c
h
à
y
o
đ
t r ẻ
t ỏ
e m
c á c
t r ọ n g .
22
b
ả
o
k
i ế n
h
i ệ n
c á c
q
u
ì n
h
y
ể
n
v
à
t r ẻ
c
m
ề
n
.
.
ý
r i ê n g
c
ủ
a
m
q
u
y
đ
ó
p h ả i
4 .
N
t r ẻ
T
đ ố i
n
h
n
s ó c
e
n
q
s o
c
u
y
v ớ i
ơ
s ở
b
đ
ả
n
h
4
o
v ệ
ị n
h
ữ
t r o
n
g
đ
n
g
u
y
ê
q
u
y
ể
n
n
g
p
h
á
p
i ề u
k
h
o
ả
n
t ắ c
t r ẻ
Quyền
đư ợ c
sông,
u
ể
t ạ i .
c
ầ u
đ
t ồ n
C
á
ầ
y
ư
đ
ỡ
n
c
h
ố
n
g
l ạ i
n
h
ữ
n
g
v
m
ủ
n
g
,
h
ấ t
t ô
ấ n
t u ý
k
n
ổ
đ
i ể
n
g
m
c m
,
đ
v ổ
n h ư
đ ấ t
v à
ý
ư
ợ
u
u
y
ề
u
y
ể n
q
u
ố
c
n
t r ẻ
t r ẻ
c m
đ
h i ệ n
l à
C
ơ
b
ư
n
g
ớ
a
:
h
b ị
d
ụ
S
c
ư ớ
ư
ớ
n
c
G
đ
m
q
ì n
B
u
ả
h
y
ể
a
q
ả
a
n
o
n
h
u
q
u
y
đ
g
u
ố
đ
ị n
ẫ
ồ
đ
m
gồm
o
c
n
đ
ư
vệ,
t h ứ
o
v ệ
t h
a
g
t ì n h
ă
m
ơ
n
g
e
m
ã
C
.
D
đ i
b
c
v ề
ợ
m
c
đ
q
c
g i a
h
ư
y
đ
ề
ợ
c
g
ồ
u
c
ủ
m
:
a y
n
n
q
n
ó
h
t r o
c á c
u
c ầ u
n
a
c
c
h
p
i ế
ớ
c
đ
ã
ự
đ
g
C
ê u
y
n
á
p
ơ
n
g
l u ậ t
ư
ớ
s ự
q
c
s ẽ
đ
i ể u
u
ố
đ
c
ư
t ế
ợ
c
h
n
g
c ó
c
l ợ i
s ử
ỉ n
d
h
c
ủ
v à
đ
ư
ụ
h
n
a
g
ơ
n
c
h
o
n
g
ư ớ c
.
C
ô
s a u :
t r ẻ
m
h
t r ê n ,
ề
a
p
ứ
e
c
m
đ
s ố
n
ư
ợ
g
c
s ố
đ ủ ,
c
ó
n ơ i
ở
ợ
đáp
c
v à
đ
ư
ợ
c
ứ
c
n
g
h
ă
m
n
ê n
á c
h
đ
o
u
v
p
ư ớ
c ,
c
ủ
a
g
ó
p
g
ồ
h
ư
ở
ữ
n
g
à o
i ê n
h
ầ
ỉ n
h
ợ
n
m
n
n
g
h
g
h
c
ủ
ẩ
n
C
đ
ó
c ó
“
t r ẻ
,
ữ
n
g
i á o
i ề u
đ
d
k
s a o
t r ỏ
u
g
p
h
n ộ i
e
m
ổ
h
h
ư
g
p
ộ
c
p
x
n
e
m
u
n
C
ô
p
h
h
ụ
i ê u
c ,
o
ả
ã
n
g
k
h
ỏ
g
đ
g
h
o ạ t
g
i á
o
á
C
ô
c
đ
ầ u
n
9
c
mà
k i ệ n
v u i
c h ơ i ,
đòi
n
v à
t r ỏ
e
t i ế p
b
h ỏ i
ó
c
nạn
i
ộ
t
ư ớ
o
n
d
g
đ
9
ớ
v ũ
t r ẻ
l ộ t .
c
t r a
e
C
á
t ấ n ,
t r a n g ,
-
ụ
ề
h
o
g
ồ
c
ó
q
u
y
v
à o
ề
n
m
m
c ầ n
ậ n
t h
ơ
c ó
n
g
đ
ể
p
h á t
t i n ,
t ự
d
o
m
p h ả i
c
q
l ạ
l a o
u
y
m
đ
ề
d
ộ
n
đ
n
ụ
n
n
g
ư
à
g
ợ
c
y
b
b
k h i
t r ẻ
e
m
a
ả
o
o
g
ồ
m
p
h
ạ
m
g
h
v i
,
n
v ệ
i ệ n
v
p h
t r ẻ
c
m
t ư
a
m
d
c
a
t i ể u
ư
ợ
T
c
23
r o
q
p
ọ
n
u
c
g
á
h
n
g
.
u
ơ
à
V
á t
t r ò
d
a
o
t í c h
d
n
đ
y
ớ
s ự
a n
n
t r i ệ t
i
c ự
i ễ n
ế n
c
t r o
đ ạ t ,
c
0 -
g
à
n
h
à
u
ă
m
h
v à
n
q
u
t h ổ
t h
i ề u
c
h
o
n
h
à
t h i ệ n
h
- 1
t h
h ộ
d ố i
n
2
v i ệ c
đ
t i ế n
o
2
t r i ể n
n
ã
h
1 0
n
t ự
q
v ó i
đ ổ i ,
h
o
e m
v ổ
s ử
s ự
à
ợ
g
v a i
ộ
c
b
s ố
n
g
c
ộ
n
g
à y
t ỏ
q
u
a
n
n
g
c
i ệ t
n
ủ
a
c á c
b ì n h .
t r ẻ
N
t
l i ê n
à
v i ệ c
i ệ t
ộ
m
h
n
đ
đ
g
1 9 9 0 ) ,
ư ớ c .
ã
o
n
k ế t
V
ộ
a
ó
c
c ,
đ
b
t í n h
g
ư
đ
v â n
v ề
g
m
à y
g
8
n
e
g
l u ậ t
n
ậ p
ớ
n
n
a
t r ọ
c
”
ố
n
ữ
( 1
u
t r ẻ
n
m
n
á
ẻ
h
m
a
ô
y
n
ọ
q
h
u
g
a
a
u
n
n
u
h
ể
o
đ
phép
p
q
' c
đ
h
q
N
ê
u
c
o
h
i ệ t
h
ầ
n
V
n
đ
g
c
c
t ụ
v à
u
a
ề
á
h
t r o
h
n
p
h
C
k
ậ t
y
à
.
c
t
u
n
c á c
ộ
L
ụ
b i ệ t
m
,
h
d
t r o
L
c
m
n
b i ể u
n h i
e
u
o
c
l ạ m
c m
á t
t r ẻ
q
ợ
a
d ụ c .
i ề u
k h i
g
n
b
l à
ặ c
g i a
h ộ i
ư
S
a u
ô
ư
T
t ạ o
S
c ủ
g i a
n
C
t h ự c
C
g
n
n
g i a
V
n
g
ẩ n
r ộ n g .
B
ô
t h
đ i ệ n
L
á c
như:
ề
k i ế n ,
c
r o
h
q
c
l ạ m
v à
c
q
b
n
b
b
Quyền được tham gia,
T
p h ô
m
l u ậ t
g i á o .
c ả
đ
h
v à
-
đ
t ấ t
s ự ,
a
e
ơ
,
- Quyền được bảo
h ì n h
c
Quyền được phát triển
đ
g
g
k h o ẻ .
■
n
m
h
s ứ c
t í n
n
v i ệ c
g
t r i ể n
ữ
r ê n
v ớ i
ữ
h
g
à
h
a ,
i ệ n
V
m
n
ỉ n
h
h
g i a
g
p
h
c ủ
a
i ề u
t h ự
1
t i n h
h
a
0
t h i ệ n
n
y
9
ố
n
v à
à
9
6
á
t r o
o
h
ầ n
v à
n
c á c
đ ã
g
á
p
ạ t
p
m
ư ớ c
l u ậ t
p
t h i
g
n
p
- 8 - 1 9 9 1
t h
ô
t r ê n
h
c
C
a
đ
p
h
ộ
h
á
đ
ư
n
ă n
ơ
g
p
n ộ i
v
l u ậ t
ư
ợ
v ề
n
g
đ
ể
l u ậ t .
c
d
c o i
u
n
g
b
ả n
p
h
á
p
P
h
á
p
n
h
i ề u
x
â y
p
h
l u ậ t
đ
u
V
ớ
i
ự
n
g
b
ậ t
i á
ợ
n
g
L
u
h
ữ
o
v i
o
ạ t
h
p
h
ộ
ệ
o
ậ t
D
â
n
g
L
u
ậ t
c
n
đ
a
ụ
a
t r ê n
ạ
t i ế t
c
h
n
d
u
c h i
h
ư
r ộ
q
l ý
ả n
d
n
g
ử
c á c
ì n h ,
c ó
l i ê n
x
ă n
v i
b i ệ t
L
v
m
g i a
ó
l ệ n h
d
ạ
c
q
u
m
n
h
h
à
i ề u
n
h
l ĩ n h
c h
v ự c :
í n
h
,
L
p
h
á
u
H
ậ t
i c
n
u
ố
Q
p h á p
c
,
B
t ị c h ,
L
L
L
u
n
g
Đ
,
B
H
ơ
ậ t
L
H
S
n
n
,
h
B
â
L
n
T
T
v à
H
S
G
i a
à
n
,
B
đ
L
D
ì n
S
h
,
v à
k h á c .
n
g
t h
ố
á t
x
n
â y
g
p
h ầ u
s ự ,
L
d
ự
h
n
á
p
h ế t
u
ậ t
r i ê n g
đ
g
l u ậ t
c á c
H
à
p
n
i ề u
b
ả
o
l ĩ n h
h
c h
c h
l u ậ t
ỉ n
h
v ộ
v ự
í n
h
t í c h
c
,
p
L
v ề
q
u
u
h
y
á
ề
p
ậ t
t r ẻ
c ự
t r o
n
t r ẻ
l u ậ t
( ố
e
c
t ụ
m
n
:
H
n h ư :
L
ậ p
e
m
t ư
u
ậ t
H
ì n
h
L
g
t h
u
o
k
ỷ
q
n
g
đ ố i
i ế n
s ự ,
ậ t
p
h
p
L
ổ
h
u
c
u
a ,
h
á p
ậ t
,
L
ậ p
g
N
h
o
à n
L
u
ư
ớ
c
t a
t h i ệ n
ậ t
H
a o
đ
ộ
n
i á o
d
ụ
c
ô
g
đ
ã
t r ê n
n
n
. . . v
h
â n
đ
ặ c
à
t i ể u
h ọ c ,
.
1.2.3. Hệ thống pháp ỉuật Việt Nam về quyền trẻ em.
N
c
ả n
h
q
u
n
V
a
g
N
a
g
t h
g
d
à
n
ừ
n
g
á n
c o i
p
t i n h
d
ụ
m
l u ậ t
q
ả o
h
đ
ã
ộ
9
- 1
9
7
d
ụ
c
t r ẻ
h
á
p
đ
m
v ệ
m
,
U
2
e
h
v
i ệ
i ề u
đ
m
a
t h
e
o
ă
m
m
ạ
h
ư
ó
k
ẻ
n
k
t h
ố
n
ơ
t á c
k
h
h
n
ư
ờ
ẩ u
g
n
1 9 7 9 ,
N
ă
h
q
à
n
h
h
ư
u
n
H
d
t h
u
â n
g
Đ
ị n
ô
n
ố
ấ t
c
n
t r ọ
ư
ớ
c
t a
B
ả
o
v ệ ,
đ
p
g
ã
ớ
ả o
b
,
á
ộ
n
N
p
ấ t
c
n
ă
h
n
o
p h á t
đ
ộ
ể
p
a n
n
h
h
g
á
à
n
n
c
h
i ế n
g
c
h
ụ
p
o
ả
h
h
o
ớ
g
,
n
c
n
ế
h
vẫn
t a
m
H
i ế
n
e
m
á
á
p
g
i á o
á
p
T
i
N
g
r o
n
h
à
n
h
p
h
á
g
i ệ
n
h
b
ả
b
ú
n
g
q
u
y
ả
ư
p
t r o n g
h
o
đ
ầ u
ớ
c
o
n
.
N
c ủ
c
c
q
u
a
h
h
a
ồ
n
g
.
c
h
ă
m
à
n
t r ẻ
ă
m
k
h
n
c ủ
a
á
g
n
t r ọ n g
k
V
h
ơ
ì
n
ớ
c
e
m
.
g
t h ế ,
s ó c
ư
v à
t a
đ
T
r ê n
và
s ó c
à n
em sự
vẫn
d
o
t i ê n
ộ
t a
v ệ ,
h
t r ẻ
c u
v ụ
n h i
vệ,
o
ù
c
m
t a ”
ề
d
h a i
n i ê n ,
c á c
l ệ n h
n
h
à
t r à o
c
d
n
l à
t h i ế u
o
m ặc
đ ờ i ,
p h á p .
Đ
d
c
P
ớ
r a
1 9 4 6 ,
g
l a i
p
ư
à
nước
ư
i á
n
o
m
đ ấ t
n
h
à
H
g
ơ
g
h
v ệ ,
t ư
đ
c
t r o n g
ư
v ì
g
h
n h
h ộ i
n
n
h
n
b
c ả
a
c l i ỉ i
ả
g
đ ấ t
s ó c ,
Q
d
i ế n
y
ấ t
m
“ T
u
m
i ế n
v ụ
h i ệ u :
t i ệ n
q
n
h
a
t h ế ,
à o
g
g
n
ì
c h
c
N
ă n
v
t ộ c ,
T
h
y
g
g
h
à
n
n
i ộ t
V
á
n
ơ
h
V
b i ệ t .
v ụ
c
h
k
ặ c
ấ n
ỷ
p
nước
à
đ
t ớ i
l à
n
h
dân
m
ẩ
y
t ụ c
ộ
r a
L
a
l ộ p
ó
đ
m
ã
n
t â
n
h
ã
g i á o
.
t i ế p
l ê n
N
s ó c
ư
ù
l u ậ t
ầ n
ể
m
đ
c
n
Đ
k h i
ă
d
a
e
đ
c
u
1 9 8 5 ,
h
đ
t r ẻ
1 9 8 0
e
m
h
t h
c
,
m ặc
g
i á o
s a u
nước CÒI1
t â m
c h i ế n ,
n
y
đ ấ t
i ệ t
l à
a
t
b
đ ờ i
u
ậ t
s ứ
c
H
k
h
k
ư
n
ế
ớ
n
t h
c
h
ô
n
o
e
h
ừ
m
ằ
ớ
n
i .
â
â
n
n
g
t á c
c á c
T
t h ể
h
h
ô
a
m
n
n
c
-
d
y
ế u
r ê n
c
t ố
ơ
s ở
c
h
ế
h
o
G
i a
đ
ì n
ă
m
â n
n
t i ế n
á
c
h
n
h
ủ
c á c
ă
c
a
q
m
u
ộ
h
ă
m
c ủ
s ó
a
H
i ế
n
p
y
đ
ị n
H
i ế
h
á
h
1 9 8 6 ,
1 9 8 9 .
24
c
c ủ
B
ộ
v à
n
p
n
a
H
p
h
ă
m
i ế
l u ậ t
d
n
ă
ụ
m
T
p
ơ
h
á p
t ụ
n
t r ẻ
1
1 9 8 0 ,
n
c
m
,
g
9
5
ộ
t
e
9
n
ì n
,
â
n
l o ạ t
n h ư :
H
m
B
h
ộ
s ự
H
i ế
g
n
p
h
á
b
ả
o
v i ệ c
c á c
v
l u ậ t
n
ă
ă n
H
m
b
ì n
h
p
n
ă
v ệ
ả n
s ự
1 9 8 8 ,
p
m
t r ẻ
h
á
p
n
ă
m
L
u
ậ t