(Luận văn thạc sĩ) đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến dòng chảy trạm đồng trăng, sông cái nha trang, tỉnh khánh hoà

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
––––––––––––––––––––––––––––––

NGUYỄN THỊ PHƢƠNG

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
ĐẾN DỊNG CHẢY TRẠM ĐỒNG TRĂNG, SƠNG CÁI NHA TRANG
TỈNH KHÁNH HOÀ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC

Hà Nội – 2017


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
-------------------------

NGUYỄN THỊ PHƢƠNG

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
ĐẾN DỊNG CHẢY TRẠM ĐỒNG TRĂNG, SƠNG CÁI NHA TRANG
TỈNH KHÁNH HOÀ
Chuyên ngành:

Thủy văn học

Mã số:

60440224

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. TRẦN NGỌC ANH

Hà Nội – 2017


MỤC LỤC

DANH MỤC HÌNH ......................................................................................... 1
DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ 6
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT .................................................... 7
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 9
CHƢƠNG 1 - TỔNG QUAN........................................................................ 12
1.1. Đặc điểm địa lý tự nhiên ........................................................................ 12
1.1.1. Vị trí địa lý ......................................................................................... 12
1.1.2. Địa hình, địa mạo ............................................................................... 12
1.1.3. Địa chất, thổ nhưỡng .......................................................................... 13
1.1.4. Thảm thực vật .................................................................................... 15
1.1.5. Khí hậu ............................................................................................... 16
1.1.6. Thủy văn – Hải văn ............................................................................ 17
1.1.7. Mạng lưới trạm khí tượng thủy văn trên lưu vực sơng ...................... 21
1.2. Đặc điểm kinh tế- xã hội ........................................................................ 21
1.2.1. Tình hình kinh tế ................................................................................ 21
1.2.2. Đặc điểm xã hội ................................................................................. 23
1.3. Tổng quan về biến đổi khí hậu.............................................................. 23
1.3.1. Khái niệm ........................................................................................... 23
1.3.2. Biểu hiện về BĐKH ........................................................................... 23

1.3.3. Kịch bản biến đổi khí hậu cho khu vực nghiên cứu .......................... 29
1.4. Một số nghiên cứu tƣơng tự và trên lƣu vực sơng Cái Nha Trang tỉnh
Khánh Hồ ..................................................................................................... 30
CHƢƠNG 2 - GIỚI THIỆU MƠ HÌNH SWAT ........................................ 33
2.1. Xuất xứ của mơ hình SWAT ................................................................. 33
2.2. Cấu trúc của mơ hình ............................................................................ 34
2.2.1. Pha đất của chu trình thuỷ văn ........................................................... 34

1


2.2.2. Pha diễn tốn của chu trình thuỷ văn ................................................. 35
2.3. Các q trình thành phần trong mơ hình SWAT ............................... 35
2.3.1. Q trình hình thành dịng chảy mặt .................................................. 35
2.3.2. Q trình hình thành dịng chảy ngầm ............................................... 48
2.3.3. Q trình diễn tốn dịng chảy trong sơng ......................................... 50
2.4. Các số liệu đầu vào và kết quả của mô hình ........................................ 56
2.4.1. Các số liệu đầu vào của mơ hình ....................................................... 56
2.4.2. Kết quả của mơ hình .......................................................................... 57
2.5. Các thơng số của mơ hình...................................................................... 57
2.5.1. Các thơng số tính q trình hình thành dịng chảy mặt ..................... 57
2.5.2. Các thơng số tính tốn dịng chảy ngầm ............................................ 58
2.5.3. Các thơng số diễn tốn dịng chảy trong kênh ................................... 58
2.6. Đánh giá mơ hình ................................................................................... 58
2.7. Tiến trình mơ phỏng SWAT ................................................................. 59
CHƢƠNG 3 - ỨNG DỤNG MƠ HÌNH SWAT ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG
CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐẾN DỊNG CHẢY LŨ TRẠM ĐỒNG
TRĂNG, SƠNG CÁI NHA TRANG, TỈNH KHÁNH HÒA.................... 61
3.1. Cơ sở dữ liệu ........................................................................................... 61
3.1.1. Số liệu mặt đệm.................................................................................. 61

3.1.2. Số liệu khí tượng thủy văn ................................................................. 61
3.2. Thiết lập mơ hình SWAT ...................................................................... 62
3.3. Hiệu chỉnh, kiểm định mơ hình............................................................. 69
3.3.1. Đánh giá mơ hình ............................................................................... 70
3.3.2. Các thơng số mơ hình ........................................................................ 70
3.3.3. Kết quả hiệu chỉnh ............................................................................. 71
3.3.4. Kiểm định mơ hình ............................................................................ 72

2


3.4. Ứng dụng mơ hình SWAT đánh giá tác động của biến đổi khí hậu
đến dịng chảy mùa lũ trạm Đồng Trăng sông Cái Nha Trang ................ 74
3.5. Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến giá trị đỉnh lũ trạm Đồng
Trăng, sông Cái Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà............................................ 78
3.5.1. Hiệu chỉnh .......................................................................................... 83
3.5.2. Kiểm định ........................................................................................... 84
3.5.3. Ứng dụng mơ hình SWAT đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến
giá trị đỉnh lũ trạm Đồng Trăng sông Cái Nha Trang.................................. 87
3.6. Thảo luận ................................................................................................ 92
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 94
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 97

3


DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1. Sơ đồ lưu vực sơng Cái Nha Trang ................................................. 13
Hình 1.2. Đường mực nước trận lũ lịch sử năm 2009 .................................... 20

Hình 1.3. Đường mực nước trận lũ lớn năm 1998 .......................................... 20
Hình 1.4. Đường mực nước trận lũ lớn năm 2010 .......................................... 21
Hình 1.5.Chuẩn sai nhiệt độ trung bình tồn cầu thời kỳ 1850-2012 (so với
thời kỳ 1961-1990) .......................................................................................... 24
Hình 1.6. Chuẩn sai nhiệt độ trung bình tồn cầu (oC) thời kỳ 1950-2015 ... 24
Hình 1.7. Biến đổi của nhiệt độ trung bình năm thời kỳ 1901-2012 .............. 25
Hình 1.8. Biến đổi của lượng mưa năm thời kỳ 1901-2010 và thời kỳ 19512010 ................................................................................................................. 26
Hình 1.9. Chuẩn sai nhiệt độ (oC) trung bình năm (a) và nhiều năm (b) trên quy
mơ cả nước ....................................................................................................... 27
Hình 1.10. Chuẩn sai nhiệt độ trung bình năm (oC) đối với các trạm ven biển và
hải đảo.............................................................................................................. 28
Hình 1.11. Thay đổi nhiệt độ trung bình năm (oC) thời kỳ 1958-2014 .......... 28
Hình 1.12. Thay đổi lượng mưa năm (%) thời kỳ 1958-2014 ........................ 28
Hình 2.1. Sự khác nhau giữa phân phối độ ẩm theo chiều sâu mơ phỏng theo
phương trình Green và Ampt và trong thực tế ................................................ 38
Hình 2.2. Hình dạng kênh chính hoặc kênh nhánh ........................................ 51
Hình 2.3. Mơ phỏng đoạn sơng theo phương pháp Muskingum .................... 54
Hình 2.4. Tiến trình mơ phỏng của SWAT ..................................................... 60
Hình 3.1. Tiến trình chạy trong SWAT .......................................................... 62
Hình 3.2. Bản đồ DEM lưu vực sông Cái Nha Trang, trạm Đồng Trăng ....... 63
Hình 3.3. Phân chia tiểu lưu vực khu vực nghiên cứu .................................... 65
Hình 3.4. Bản đồ thổ nhưỡng lưu vực sơng Cái Nha Trang ........................... 66
Hình 3.5. Bản đồ thảm phủ lưu vực sơng Cái Nha Trang............................... 67
Hình 3.6. Hình ảnh kết quả mơ phỏng dịng chảy mùa lũ .............................. 69
Hình 3.7. Dịng chảy bình qn ngày tính tốn và thực đo trạm Đồng Trăng 71
Hình 3.8. Dịng chảy bình qn ngày tính tốn và thực đo trạm Đồng Trăng 72
Hình 3.9. % Thay đổi lượng mưa theo mùa theo kịch bản RCP 4.5 .............. 75
Hình 3.10. % Thay đổi lượng mưa theo mùa theo kịch bản RCP 8.5 ............ 75
Hình 3.11. Thay đổi dịng chảy trung bình các tháng mùa lũ vào giữa thế kỷ,
cuối thế kỷ so với giai đoạn nền theo kịch bản RCP 4.5 ................................ 77

Hình 3.12. Thay đổi dịng chảy trung bình các tháng mùa lũ vào giữa thế kỷ,
cuối thế kỷ so với giai đoạn nền theo kịch bản RCP 8.5 ................................ 78
Hình 3.13. Dữ liệu mưa đầu vào thời đoạn tính tốn ngắn hơn (theo giờ, phút,
giây) trong mơ hình SWAT............................................................................. 79

4


Hình 3.14. Cài đặt bước thời gian tính tốn thời đoạn ngắn hơn (theo giờ,
phút, giây) trong mơ hình SWAT ................................................................... 80
Hình 3.15. File .cio được sửa file đọc kết quả ................................................ 81
Hình 3.16. File.cio được sửa theo mưa đầu vào thời đoạn ngắn hơn ............. 82
Hình 3.17. File .bsn được sửa để đọc kết quả theo thời đoạn ngắn hơn ......... 83
Hình 3.18. Đường q trình lưu lượng tính toán và thực đo tại trạm Đồng
Trăng của trận lũ từ 1 - 4/XI năm 2009 ......................................................... 84
Hình 3.19. Đường q trình lưu lượng tính tốn và thực đo tại trạm Đồng
Trăng của trận lũ từ 11-14/XII/2016 ............................................................... 85
Hình 3.20. % Thay đổi lượng mưa 5 ngày lớn nhất theo các kịch bản .......... 87
Hình 3.21. So sánh mức độ phù hợp giữa đường tần suất lý luận và đường
thực nghiệm của lượng mưa 5 ngày lớn nhất giai đoạn 1986-2005 ............... 89
Hình 3.22. Thay đổi dịng chảy cực trị giữa thế kỷ và cuối thế kỷ so với thời
đoạn nền 1986-2005 theo kịch bản RCP 4.5................................................... 91
Hình 3.23. Thay đổi dòng chảy cực trị giữa thế kỷ và cuối thế kỷ so với thời
đoạn nền 1986-2005 theo kịch bản RCP 8.5................................................... 92

5


DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1. Diện tích các loại đất đai tỉnh Khánh Hòa ...................................... 14
Bảng 1.2. Cán cân nước các lưu vực[7] .......................................................... 18
Bảng 1.3. Các trạm đo KTTV trên lưu vực sông ........................................... 21
Bảng 1.4. Thay đổi lượng mưa (%) trong 57 năm qua (1958-2014) .............. 29
Bảng 1.5. % Thay đổi lượng mưa 5 ngày lớn nhất theo các kịch bản ............ 29
Bảng 1.6. % thay đổi lượng mưa mùa theo các kịch bản................................ 30
Bảng 3.1. Diện tích các tiểu lưu vực trên lưu vực sông Cái Nha Trang tính đến
trạm Đồng Trăng ............................................................................................. 63
Bảng 3.2. Phân loại đất lưu vực sông Cái Nha Trang..................................... 66
Bảng 3.3. Phân loại các loại thảm phủ lưu vực sông Cái Nha Trang ............. 67
Bảng 3.4. Số liệu mưa đầu vào mơ hình SWAT ............................................. 68
Bảng 3.5. Mức độ mô phỏng tương ứng với chỉ số Nash ............................... 70
Bảng 3.6. Kết quả bộ thơng số khi hiệu chỉnh mơ hình SWAT ..................... 73
Bảng 3.7. % Thay đổi lượng mưa theo mùa theo các kịch bản ...................... 74
Bảng 3.8. Kết quả hiệu chỉnh bộ thông số cho lưu vực sông Cái Nha Trang. 85
Bảng 3.9. % Thay đổi lượng mưa 5 ngày lớn nhất theo các kịch bản ............ 87
Bảng 3.10. Bảng số liệu lượng mưa 1 ngày, 3 ngày, 5 ngày lớn nhất ............ 89

6


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
A1B, A2
BĐKH
DEM
DHI
ESRI
GCM
HEC-HMS

SCS
SWAT

Các kịch bản phát thải khí nhà kính IPCC
Biến đổi khí hậu
Digital Elevation Model (Mơ hình số độ cao)
Danish Hydraulic Institute (Viện nghiên cứu thủy lực
Đan Mạch)
Environmental Systems Research Institute (Viện nghiên
cứu hệ thống mơi trường)
Global Climate Model (Mơ hình khí hậu tồn cầu)
Hydrologic Engineering Center’s Hydrologic Modelling
System (Hệ thống mơ hình hóa thủy văn trung tâm kỹ
thuật thủy văn)
Soil Conservation Service
Soil and Water Assessment Tool (Mơ hình đánh giá mơi
trường lưu vực sơng)

KH KTTV& MT

Khoa học Khí tượng Thủy văn và Mơi trường

WHO

World Health Organization

7


LỜI CÁM ƠN

Luận văn được hồn thành tại Khoa Khí tượng Thủy văn và Hải dương học,
trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc Gia Hà Nội. Trong q trình thực
hiện, tác giả xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến các thầy cơ trong khoa Khí tượng
Thủy văn và Hải dương học về sự hỗ trợ chuyên môn và kĩ thuật. Tác giả cũng xin
chân thành cám ơn TS. Nguyễn Xuân Hiển - Giám đốc trung tâm Nghiên cứu Khí
tượng Thủy văn biển - Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu,
cùng các anh chị em trong trung tâm đã tạo điều kiện và giúp đỡ. Đặc biệt, xin bày
tỏ sự cám ơn chân thành nhất đến thầy hướng dẫn: PGS.TS Trần Ngọc Anh đã
hướng dẫn tận tình và định hướng nghiên cứu để tác giả hoàn thành luận văn này.
Học viên
Nguyễn Thị Phƣơng

8


MỞ ĐẦU
Sơng Cái Nha Trang (cịn có tên gọi là sông Phú Lộc, sông Cù) là sông lớn
nhất tỉnh Khánh Hịa có chiều dài khoảng 79km, tuy ngắn nhưng giữ vai trị vơ cùng
quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Khánh Hịa. Nhìn chung, dịng
chảy trên lưu vực sông Cái Nha Trang chia thành 2 mùa rõ rệt:
Mùa lũ kéo dài 4 tháng, bắt đầu từ tháng IX và kết thúc vào tháng XII. Lũ
các sông thuộc lưu vực sông Cái Nha Trang tương tự các sơng khác ở khu vực miền
Trung, khi có nước tập trung nhanh, lên xuống đột ngột, đường quá trình có dạng
răng cưa. Nguyên nhân gây lũ như đã nêu chủ yếu do mưa có cường độ lớn, lũ do
các hình thế thời tiết đơn độc gây ra thường là lũ thời kỳ đầu và cuối mùa, đường
quá trình lũ có đỉnh nhọn (tháng IX, tháng XII); lũ do tổ hợp nhiều hình thế thời tiết
phức tạp thường là thời kỳ giữa mùa lũ (tháng X – XI), đường quá trình lũ kéo dài
và có nhiều ngọn kế tiếp nhau. Lượng dòng chảy 4 tháng mùa lũ chiếm từ 65% –
66% lượng dòng chảy cả năm. Tổng lượng dòng chảy (W) phụ thuộc vào độ sâu
dòng chảy (Y) và diện tích lưu vực F, có giá trị lớn nhất đối với sông Cái Nha

Trang 2319 triệu m3.
Mùa kiệt bắt đầu từ tháng I, kết thúc vào tháng VIII, kéo dài tới 8 tháng.
Dòng chảy cạn chủ yếu là phần nước cịn lại của mùa lũ năm trước sau đó giảm
nhanh chóng theo đường nước rút và thường đạt trị số thấp nhất vào thời kỳ cuối
tháng III và tháng IV. Lượng dòng chảy tháng III, IV chỉ đạt 2,8% – 3% tổng lượng
dòng chảy năm. Sang tháng V, VI một số con lũ tiểu mãn xuất hiện làm lượng dòng
chảy mùa cạn đã tăng lên một ít, nhưng cịn ở mức thấp. Tháng VII, VIII dòng chảy
trên các khu vực tiếp tục giảm chậm, nhiều năm dòng chảy nhỏ nhất năm xảy ra
trong thời kỳ này. Tính chung trong tồn tỉnh lượng dòng chảy 8 tháng mùa cạn chỉ
chiếm khoảng 34% – 35% tổng lượng dịng chảy năm, trong đó nhu cầu dùng nước
trong thời kỳ này lại rất lớn, nếu như khơng có biện pháp tích trữ và sử dụng nước
hợp lý sẽ bị thiếu nước nghiêm trọng.
Dòng chảy mùa lũ trên các sơng tỉnh Khánh Hịa có xu hướng giảm trong
những năm gần đây, số trận lũ ngày càng ít, những năm xuất hiện ít lũ và mực nước

9


đỉnh lũ thấp ngày càng nhiều. Xen kẽ những năm có đỉnh lũ thấp lại có những năm
có đỉnh lũ cao, giữa năm 2002 và 2004 là hai năm có mực nước đỉnh lũ năm rất thấp
thì xen vào đó là năm 2003 có mực nước đỉnh lũ rất cao. Năm 2006 và 2012 là năm
có đỉnh lũ năm rất thấp thì năm 2009 lại xuất hiện lũ lịch sử. Như vậy dịng chảy lũ
càng về sau càng khơng ổn định, có những năm mực nước đỉnh lũ năm rất thấp, xen
kẽ vào đó có những năm xuất hiện mực nước đỉnh lũ năm rất cao, tần suất xuất hiện
sự bất ổn định dòng chảy lũ ngày càng nhiều. Đây có thể là một trong những biểu
hiện của tác động biến đổi khí hậu (BĐKH) đến dịng chảy lũ, những trận mưa lớn
tập trung trong thời gian ngắn xuất hiện càng nhiều nên trận lũ lớn xuất hiện nhiều
hơn, số trận lũ ngày càng ít đi, mùa lũ có xu hướng ngắn đi, trong đó đặc trưng của
BĐKH là tăng tính cực đoan của dịng chảy trong đó có dịng chảy lũ thể hiện ngày
càng rõ[7].

Hơn thế nữa, trong những năm gần đây, tác động của thiên tai lũ lụt và
BĐKH đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế và
xã hội của người dân trên lưu vực, đặc biệt là khu vực Thành phố Nha Trang phía
dưới hạ lưu. Để chỉ ra được sự tác động đó như thế nào thì cần phải hiểu được sự
biến đổi khí hậu tác động đến dịng chảy và các hiện tượng thủy văn theo mùa và
con lũ như thế nào. Kiến thức và các thông tin này là cần thiết cho việc quy hoạch
sử dụng đất để bảo vệ nguồn nước và quản lý hiệu quả lưu vực và cũng rất quan
trọng đối với môi trường sinh thái và hoạt động kinh tế xã hội của lưu vực.
Để khảo sát bài tốn biến đổi dịng chảy trong tương lai ở lưu vực sông Cái
Nha Trang trong bối cảnh của biến đổi khí hậu, việc sử dụng các mơ hình diễn tốn
mưa – dịng chảy là phù hợp do các kịch bản BĐKH mới chỉ cung cấp các thông tin
về sự biến đổi của các yếu tố khí tượng như nhiệt độ, lượng mưa,... Một số mơ hình
mưa - dịng chảy được ứng dụng nhiều như: SWAT, HEC-HMS, MIKE-SHE,
SAC-SMA, NASIM, HBV v.v… trong đó, mơ hình SWAT (Arnold và cộng sự,
2002) đã được chứng minh là một công cụ hiệu quả để đánh giá tài nguyên nước và
ô nhiễm với phạm vi lớn và các điều kiện mơi trường trên tồn cầu. Đồng thời, mơ
hình SWAT cịn được xây dựng để đánh giá tác động của việc sử dụng đất, của xói
mịn và việc sử dụng hố chất trong nông nghiệp trên một hệ thống lưu vực sông.

10


Bên cạnh đó, mơ hình SWAT cũng đã được nhiều tác giả ứng dụng để khảo sát sự
biến đổi của dịng chảy dưới các kịch bản về khí hậu và mặt đệm khác nhau và đã
chứng tỏ được những ưu điểm. Chính vì vậy luận văn đã lựa chọn sử dụng mơ hình
SWAT để thực hiện mục tiêu của đề tài, và do đó, “Đánh giá tác động của biến đổi
khí hậu đến dịng chảy trạm Đồng Trăng, sơng Cái Nha Trang, Tỉnh Khánh
Hồ” là một đề tài có tính khoa học và thực tiễn, sẽ góp phần lớn đáp ứng yêu cầu
phòng chống lũ lụt cho người dân và chính quyền địa phương nhằm giảm thiểu đến
mức thấp nhất thiệt hại do lũ lụt gây ra. Việc đánh giá tác động của biến đổi khí hậu

đến dịng chảy trạm Đồng Trăng sơng Cái Nha Trang tỉnh Khánh Hịa cịn nhằm tạo
tiền đề cho việc xây dựng các giải pháp giảm thiểu những tác hại do biến đổi khí
hậu, giúp nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách xác định chiến lược phát triển
kinh tế bền vững và đảm bảo an sinh xã hội. Luận văn có bố cục gồm 3 chương
cùng với phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo:
Chương 1: Tổng quan.
Chương 2: Mơ hình SWAT.
Chương 3: Ứng dụng mơ hình SWAT để đánh giá tác động của biến đổi khí
hậu đến dịng chảy lũ trạm Đồng Trăng, sông Cái Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Kết luận và kiến nghị

11


CHƢƠNG 1 - TỔNG QUAN
1.1. Đặc điểm địa lý tự nhiên
1.1.1. Vị trí địa lý
Sơng Cái Nha Trang là con sơng lớn nhất tỉnh Khánh Hịa có vị trí địa lý
nằm trong khoảng 120°03' - 120°37' vĩ độ Bắc, 108°41' - 109°12' kinh độ Đông.
Sông bắt nguồn từ đỉnh núi phía Tây Bắc xã Khánh Thượng cao 1477.5m, chảy
theo hướng Tây Bắc - Đông Nam. Khi đến thôn Trang xã Khánh Thượng sông đổi
sang hướng Tây - Đông và nhập với sơng Chị tại thơn 1 xã Diên Đồng. Sơng tiếp
tục chảy theo hướng Tây - Đông và nhập với sông Suối Dầu tại Cầu Hà Dừa - thị
trấn Diên Khánh, sông đổ ra vịnh Nha Trang tại cầu Trần Phú. Diện tích lưu vực
2000km2, chiều dài sơng chính 79km, độ rộng bình quân lưu vực là 25.3km với hệ
số uốn khúc 1.4, hệ số hình dạng là 0.3, độ dốc sông 3.70/00, mật độ lưới sông
0.8 km/km2.
Lưu vực sông Cái Nha Trang bao trùm toàn bộ Thành phố Nha Trang, huyện
Diên Khánh, Khánh Vĩnh và một phần diện tích của huyện Cam Lâm tỉnh Khánh
Hòa và MaĐrăk tỉnh ĐăkLăk. Phía bắc giáp lưu vực sơng Dinh Ninh Hịa, phía

Nam giáp lưu vực sơng Cái Phan Rang, phía Tây giáp lưu vực sơng ĐăkRơng, phía
Đơng giáp Biển Đơng.
1.1.2. Địa hình, địa mạo
Địa hình lưu vực sơng Cái Nha Trang có xu hướng dốc dần từ Tây sang
Đông, đỉnh núi cao nhất ở phía tây là đỉnh Hịn Giao Bắc có độ cao 2038.2m, khu
vực trung du có độ cao phổ biến từ 10 đến 25m, khu vực đồng bằng có độ cao phổ
biến từ 2 đến 10m. Độ dốc trung bình vùng núi là 16%, độ dốc trung bình lưu vực
2,8%. Lưu vực sông Cái Nha Trang nằm ở sườn Đơng của dãy Trường Sơn, địa
hình bị chia cắt nhiều bởi những ngọn núi, khu vực ven biển có những dãy núi đâm
ngang ra biển. Khu vực đồng bằng và trung du xen kẽ những đỉnh núi nhỏ có độ cao
từ 40 đến 50m, cá biệt có đỉnh núi Chín Khúc có độ cao 592.6m, các quả đồi nhỏ có
độ cao 20 đến 30m. Địa hình cao nhất và dốc nhất là khu vực phía Tây nam của lưu

12


vực, khu vực này là thượng nguồn của các nhánh sơng đổ vào sơng Thác Ngựa là
nhánh sơng chính của sơng Cái Nha Trang.

Hình 1.1. Sơ đồ lƣu vực sơng Cái Nha Trang
1.1.3. Địa chất, thổ nhƣỡng
a. Địa chất
Địa chất Khánh Hịa cơ bản thuộc các nhóm: nhóm đá Macma phân bố phần
lớn phía Tây tỉnh; nhóm đá phiến phân bố chủ yếu ở Khánh Vĩnh; nhóm trầm tích
đệ tứ phân bố vùng ven sông, suối, sườn núi đến chân núi với thành phần bở rời.
b. Thổ nhƣỡng
Thổ nhưỡng Khánh Hòa gồm nhiều loại đất khác nhau, chủ yếu là:
- Nhóm đất đỏ vàng: chiếm tỷ lệ lớn và phân bố rộng, nhất là những vùng
đồi núi có Feralit xảy ra mạnh. Đất đỏ vàng phát triển trên đá mẹ phiến thạch ở
Khánh Vĩnh.

- Đất mùn vàng trên núi cao 900-1000m.
- Đất thung lũng có thành phần cơ giới nhẹ đến trung bình và đất phù sa
phân bố dọc các sông suối trong tỉnh.

13


- Đất pha cát thành phần cơ giới nhẹ và thô, kết cấu rời rạc, phân bố phần
lớn vùng ven biển phía đơng..
Bảng 1.1. Diện tích các loại đất đai tỉnh Khánh Hịa
Đơn vị: 1000ha
Tên đất

Ký hiệu

Diện tích

I. Nhóm đất cát, cồn cát và cát biển

C

18,350.0

1. Đất cát biển

C

18,350.0

II. Nhóm đất mặn

M

8,239.0

1. Đất mặn sú vẹt đước

Mm

1,549.0

2. Đất mặn nhiều

Mn

674.0

3. Đất mặn ít và trung bình

M

6,016.0

III. Nhóm đất phèn

S

920.0

1. Đất phèn tiềm tàng

Sp2M

920.0

IV. Nhóm đất phù sa

P

33,056.0

1. Đất phù sa được bồi chua

Pbc

541.0

2. Đất phù sa không được bồi chua

Pc

9,243.0

3. Đất phù sa Glei

Pg

15,540.0

4. Đất phù sa có tầng loang lổ đỏ vàng

Pf

2,481.0

5. Đất phù sa ngịi suối

Py

5,251.0

V. Nhóm đất xám và bạc màu

X;B

25,332.0

1. Đất xám trên phù sa cổ

X;B

3,838.0

2. Đất xám trên đá Macma acid và đá cát

Xa

21,494.0

VI. Nhóm đất đỏ vàng

F

300,850.0

1. Đất đỏ vàng trên đá biến chất

Fs

50,516.0

2. Đất đỏ vàng trên đá Macma acid

Fa

239,264.0

3. Đất vàng nhạt trên đá cát

Fq

1,833.0

4. Đất đỏ vàng trên phù sa cổ

Fp

5,395.0

5. Đất đỏ vàng biến đổi do trồng lúa

Fl

3,842.0

VII.Nhóm đất mùn vàng đỏ trên núi

H

57,743.0

14


1. Đất mùn vàng đỏ trên đá Macma acid

Ha

57,743.0

VIII. Nhóm đất thung

D

2,881.0

1. Đất thung do sản phẩm dốc tụ

d

2,881.0

IX. Nhóm đất xói mịn trơ sỏi đá

E

14,141.0

Cộng (Trừ Trƣờng Sa và sông suối, mặt nƣớc)

61,512.0

(Nguồn: Phân viện QH và TKNN Miền Trung)
1.1.4. Thảm thực vật
Vùng thượng lưu sông Cái Nha Trang chủ yếu là rừng nguyên sinh lá rộng,
xen kẽ là rừng hỗn giao tre nứa và trảng cỏ cây bụi. Tùy theo độ cao của địa hình có
sự phân hóa về thảm phủ thực vật như sau:
- Khu vực đỉnh núi ở độ cao trên dưới 2000m: Thảm thực vật thân gỗ chỉ cao
khoảng 7 - 10m, tán xen kẽ. Sự phân tầng của thảm thực vật không thật sự rõ rệt. Ở
đây chủ yếu là sự góp mặt của các lồi thực vật có nhiều thân trên một gốc. Trên
thân cây phủ lớp rêu mỏng. Một số loài thực vật bì sinh phát triển trên cành, nhánh
cây. Điểm đáng lưu ý là các sườn của đỉnh núi rất dốc, nhưng vẫn được bao phủ bởi
thảm thực vật rừng khá dày với sức sống tốt. Dưới tán rừng, lớp lá rụng 3 - 4cm với
quá trình phân giải chậm. Cây có độ cao đạt tới 10m, đường kính 50 - 100cm, tán
đan xen. Cây có sự phân cành sớm, ở độ cao khoảng 2 - 3m.
- Khu vực đỉnh - sườn núi ở độ cao 1400 - 1700m: Rừng á nhiệt đới thường
xanh cây lá rộng và cây lá rộng, lá kim núi trung bình. Rừng có diện tích lớn với
cây đa trội và cấu trúc thảm phức tạp. Rừng phân ra nhiều tầng nhưng có 2 tầng chủ
đạo, các tầng trung gian khơng liên tục, xen kẽ nhau. Ngồi ra ở độ cao này cịn có
rừng lá kim núi trung bình (rừng thơng 3 lá tự nhiên).

- Khu vực có độ cao dưới 1400m: Rừng chủ yếu là rừng trồng, loại cây lá
rộng thường là cây keo, cao su, cà phê, hồ tiêu, ca cao và cây lá kim là cây thơng.
- Khu vực trung du có độ cao dưới 100m thường là các trảng cây cỏ bụi, các
cây lá rộng với tán cây có đường kính từ 2 đến 4m, thân cây có đường kính từ 10
đến 30cm, độ cao từ 2 đến 5m. Các cây được trồng chủ yếu là mía và cây keo từ 2
đến 5 năm tuổi.

15


Theo niên giám thống kê tỉnh Khánh Hòa, khu vực trung du và đồng bằng
lưu vực sông Cái Nha Trang là đất nơng nghiệp với diện tích 1262.2km2, đất phi
nơng nghiệp với diện tích 131.1km2, đất chưa sử dụng 363.9km2.
1.1.5. Khí hậu
Nhìn chung lưu vực sơng Cái Nha Trang tỉnh Khánh Hịa chịu sự chi phối
chung của khí hậu nội chí tuyến nhiệt đới gió mùa, có ảnh hưởng khí hậu đại
dương. So với các vùng phía Bắc thì mùa đơng ít lạnh hơn, mùa khơ nóng kéo dài
hơn; so với các vùng phía Nam thì mùa mưa muộn hơn. Mùa khô bắt đầu từ tháng I
và kết thúc vào tháng VIII, trong mùa khô xuất hiện thời kỳ mưa tiểu mãn vào
khoảng trung tuần tháng V đến hạ tuần tháng VI; mùa mưa, bắt đầu từ tháng IX và
kết thúc vào trung tuần tháng XII.
a. Mƣa
Do địa hình phức tạp nên lượng mưa giữa các khu vực có sự chênh lệch nhau
khá lớn. Lượng mưa trung bình năm trên lưu vực sơng Cái Nha Trang thì lớn hơn
khoảng từ 1300 - 1931mm. Tổng lượng mưa mùa mưa khoảng 900 - 1059mm,
chiếm khoảng 67 - 75% lượng mưa năm; tổng lượng mưa mùa khô khoảng 300 450mm. Những trận mưa, lũ lớn chủ yếu tập trung vào tháng X và XI.
b. Nhiệt độ khơng khí
Nhiệt độ trung bình năm ở vùng đồng bằng và ven biển dao động từ 26,3°C
đến 26,9°C, lên đến độ cao 400m nhiệt độ giảm xuống khoảng 23,0 -24,0°C. Nhìn
chung trong năm ít xảy ra các đợt nắng nóng kéo dài nhiều ngày gây ảnh hưởng lớn

đến sản xuất và đời sống.
c. Độ ẩm tƣơng đối
Độ ẩm khá thấp, trung bình năm vào khoảng 80% tại Nha Trang. Hàng năm
chỉ có 2 - 3 tháng đầu mùa đông (tháng X, XI, XII) là khá ẩm với độ ẩm trung bình
85%. Cịn trong nửa cuối mùa đơng độ ẩm giảm xuống 80 - 83%. Tháng ẩm nhất là
tháng XI có độ ẩm khoảng 85 - 87%.
d. Bốc hơi

16


Tổng lượng bốc hơi trung bình nhiều năm dao động từ 1000 - 1100mm/năm
tức là bằng 2/3 lượng mưa. Trong 3 tháng (từ tháng VI - VIII), mỗi tháng lượng bốc
hơi đạt tới 120 - 150mm, vượt quá lượng mưa các tháng này. Thời kỳ bốc hơi ít
nhất là các tháng mùa mưa, từ tháng X - XII, lượng bốc hơi chỉ khoảng 60 - 80mm.
f. Gió và bão
Hướng gió thịnh hành mùa đông là hướng Đông Bắc hoặc Bắc; mùa hè,
hướng gió thịnh hành là hướng Tây và Tây Nam.
1.1.6. Thủy văn – Hải văn
Thủy triều
Thuỷ triều ở Nha Trang là chế độ nhật triều không đều, trong một tháng có
khoảng 20 ngày là chế độ nhật triều. Trong thời kỳ triều cường, nước triều lớn nhất
từ 1,8 - 2,3m (tính theo 0 Hải đồ), mực nước triều nhỏ nhất từ 0,4 - 0,8m. Trong
năm, các tháng XI, XII, I, II luôn luôn xuất hiện thời kỳ triều cường có mực nước
đỉnh triều cao nhất năm và các tháng VI, VII, VIII ln xuất hiện thời kỳ triều
cường có mực nước đỉnh triều thấp nhất năm. Nguyên nhân là do về các tháng mùa
đơng xuất hiện trường gió Đơng Bắc tạo nước dềnh phía Tây Biển Đơng. Một
ngun nhân nữa là do ảnh hưởng của ATNĐ và bão đã tạo nên nước dâng ở vùng
bờ biển.
Khi xét ảnh hưởng của lũ và triều ta thấy khi gặp triều lên mực nước có thể

dâng cao hơn trường hợp khơng có triều từ 20 - 30cm, khi triều xuống mực nước có
thể chênh lệch so với mực nước khơng ảnh hưởng triều từ 9 - 10cm.
Dòng chảy năm
Dòng chảy trên các sông chủ yếu do mưa cung cấp, nên sự phân bố của dòng
chảy tương tự sự phân bố của mưa. Độ sâu dịng chảy trên lưu vực sơng Cái Nha
Trang là 1159mm.

17


Bảng 1.2. Cán cân nƣớc các lƣu vực[7]
Tổng

Tên lƣu vực
STT

Sông Cái Nha

Diện tích

Trang

F(km2)

Mƣa
Xo
(mm)

Dịng chảy

Bốc hơi

Yo(mm)

Zo(mm)

Hệ số

lƣợng

dịng

dịng

chảy

chảy
(km3)

1

Trong tỉnh

1840

1808

1129

679

0.62

2078

2

Ngồi tỉnh

160

2248

1496

752

0.66

239

3

Tồn bộ

2000

1931

1159

772

0.60

2319

Lượng dịng chảy 4 tháng mùa lũ chiếm từ 65% - 66% lượng dòng chảy cả
năm, lượng dòng chảy 8 tháng mùa cạn chỉ chiếm từ 34% - 35% lượng dòng chảy
cả năm. Tổng lượng dịng chảy (W) sơng Cái Nha Trang 2319km3.
Dòng chảy lũ giai đoạn những năm gần đây
a) Chế độ dịng chảy mùa lũ
Mùa lũ trên các sơng suối tỉnh Khánh Hòa bắt đầu từ tháng IX đến tháng XII.
Nguyên nhân chủ yếu do vùng thấp, áp thấp, bão hoặc cũng có thể do khơng khí
lạnh kết hợp với vùng thấp. Hàng năm trên các sông suối tỉnh Khánh Hịa xuất hiện
từ 1 đến 4 trận lũ, trung bình có 2,3 trận lũ trong năm, cá biệt một số năm không
xuất hiện lũ. Số lượng các trận lũ ở tỉnh Khánh Hịa khơng nhiều so với các tỉnh
khác ở khu vực Nam Trung Bộ do đặc điểm khí hậu ở đây ơn hịa hơn, khơng khắc
nghiệt như các vùng khác thuộc khu vực Nam Trung Bộ. Các trận lũ lớn chủ yếu
xảy ra từ tháng X đến tháng XI, đó là thời kỳ hoạt động của xốy thuận nhiệt đới,
bão ảnh hưởng mạnh nhất đối với khu vực Nam Trung Bộ, mặt khác đây cũng là
thời kỳ rãnh thấp xích đạo đi qua khu vực tỉnh Khánh Hịa.
Tốc độ dịng chảy lớn nhất trên sơng Cái Nha Trang đạt 2.96m/s xuất hiện vào
năm 1999. Nhìn chung, tốc độ dịng chảy của các sơng tỉnh Khánh Hịa khơng lớn lắm.
Tốc độ dòng chảy chịu ảnh hưởng bởi khả năng tập trung nước sườn dốc lưu vực, độ
dốc và mặt cắt ngang sơng. Trong những năm gần đây diện tích rừng bị thu hẹp nhiều
và mức độ che phủ rừng giảm do chặt phá rừng đầu nguồn làm mức độ tập trung dịng
chảy sườn dốc nhanh. Độ dốc địa hình và lịng sơng giảm trong những năm gần đây do

18

bào mịn bề mặt lưu vực mạnh, lịng sơng độ dốc giảm do xói mịn đáy sơng vùng
thượng lưu vì vùng núi là khu vực có dịng chảy rối và dòng chảy xiết. Hiện tượng khai
thác cát cũng làm tăng đáng kể diện tích mặt cắt ngang sơng. Do giảm độ dốc bề mặt,
lịng sơng và mở rộng mặt cắt ngang đã là nguyên nhân tốc độ dòng chảy trong sông
những năm gần đây giảm so với những năm trước. Ngồi ra, tốc độ dịng chảy trong
sơng cịn phụ thuộc chế độ mưa, những biến đổi lượng mưa là nguyên nhân chính thay
đổi chế độ dịng chảy sơng ngịi trong đó có vận tốc dịng chảy trong sơng.
Biên độ lũ trung bình tại trạm Đồng Trăng là 6.2m, lớn nhất là 9.11m trong
trận lũ tháng XI năm 2009. Cường suất lũ trung bình tại trạm Đồng Trăng là 0.75m/h,
lớn nhất là 2.01m/h xuất hiện trong trận lũ tháng XI năm 1978. Biên độ và cường
suất lũ tại trạm thủy văn phụ thuộc vào đặc điểm mưa của từng đợt mưa trên các lưu
vực sơng. Đối với tỉnh Khánh Hịa, các lưu vực sơng thuộc loại vừa và nhỏ, trong khi
đó các trận mưa lũ lớn xảy ra trên diện rộng do các hình thế thời tiết lớn gây ra nên
đặc điểm mưa của các trận mưa lớn trên các lưu vực sơng có sự khác nhau là do tác
động của địa hình. Ngồi ra, địa hình, thảm phủ thực vật, đặc điểm hình dạng sơng
cũng tác động đáng kể đến biên độ và cường suất lũ. Nhìn chung, cường suất và biên
độ lũ vùng thượng lưu lớn hơn vùng hạ lưu, lưu vực sơng hình dạng cành cây như
sơng Cái Nha Trang có biên độ và cường suất lũ cao.
b) Một số trận lũ điển hình
Theo số liệu thống kê, trong thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh Khánh Hoà
xuất hiện 1 số trận lũ lịch sử, gây thiệt hại lớn về người và của.
Trận lũ lịch sử năm 2009 với mực nước đỉnh lũ đạt 13.42m xuất hiện vào lúc
21h ngày 03 tháng XI, cường suất lũ đạt 0.98m/h, biên độ lũ đạt 9.11m. Lưu lượng
đỉnh lũ đạt 2730m3/s, thời gian xuất hiện lũ từ ngày 01 đến ngày 29 tháng XI. Đây
là trận lũ có cường suất lũ lên nhanh.

19

1550

cm

1350

1150

950

750

giờ

550

350
1

6

11

16

21

26

31

36

41

46

51

56

61

66

71

76

81

86

91

96

101 106 111 116

Hình 1.2. Đƣờng mực nƣớc trận lũ lịch sử năm 2009
Trận lũ lớn năm 1998 với mực nước đỉnh lũ đạt 13.12m vào hồi 18h ngày 11
tháng XII, cường suất lũ lên cao nhất đạt 0.50m/h, biên độ lũ đạt 7.37m. Lưu lượng
đỉnh lũ đạt 2,037m3/s, thời gian xuất hiện từ ngày 9 đến ngày 12 tháng XII. Đường
quá trình lũ lên từ từ nhưng xuống nhanh.
1350

cm
1250
1150
1050
950
850
750
650
550
1

5

9

giờ

13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 85 89 93 97 101 105

Hình 1.3. Đƣờng mực nƣớc trận lũ lớn năm 1998
Trận lũ lớn năm 2010 với mực nước đỉnh lũ đạt 12.66m xuất hiện vào lúc
15h ngày 05 tháng XI, cường suất lũ lớn nhất đạt 0.79m/h, biên độ lũ đạt 8,14m.
Lưu lượng đỉnh lũ đạt 1,890m3/s, thời gian của trận lũ kéo dài từ ngày 29 tháng X

đến ngày 13 tháng XI. Trận lũ này có đường quá trình diễn biến rất phức tạp với lũ
kép 3 đỉnh (Hình 1.4).
Nhận xét chung:

20


Qua số liệu thống kê ở trên có thể thấy rằng các trận lũ lớn thừờng xảy ra vào
tháng XI kéo dài 4-5 ngày. Càng về sau, lũ xuất hiện càng phức tạp hơn gây bất lợi
nghiêm trọng cho người dân phía dưới hạ lưu.
1350

cm

1150

950

750

giờ

550

350
1

6

11

16

21

26

31

36

41

46

51

56

61

66

71

76

81

86

91

96 101 106 111 116 121 126 131 136 141 146 151

Hình 1.4. Đƣờng mực nƣớc trận lũ lớn năm 2010
1.1.7. Mạng lƣới trạm khí tƣợng thủy văn trên lƣu vực sông
Hiện trên địa bàn tỉnh Khánh Hồ, có tất cả 4 trạm đo cơ bản (Hình 1.1)
Trong đó, có 1 trạm khí tượng Nha Trang, 1 trạm mưa Khánh Vĩnh, 2 trạm thuỷ văn
là Diên An đo mực nước và Đồng Trăng đo lưu lượng, mực nước, mưa.
Bảng 1.3. Các trạm đo KTTV trên lƣu vực sơng
Yếu tố

Thời gian

đo

đo

Tên trạm

Vị trí

1

Nha Trang

TP. Nha Trang

X,…

1976- nay

Trạm cơ bản

2

Diên An

Thị trấn Diên Khánh

H

1976-1985

Trạm cơ bản

3

Đồng Trăng

Diên Lâm, Diên Khánh

H,Q,X

1976- nay

Trạm cơ bản

4

Khánh Vĩnh

Thị trấn Khánh Vĩnh

X

1976- nay

Trạm cơ bản

STT

Ghi chú

1.2. Đặc điểm kinh tế- xã hội
1.2.1. Tình hình kinh tế
* Sản xuất kinh doanh
Giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2009 trên lưu vực sông Cái Nha Trang đạt
khoảng 36 tỷ đồng, công nghiệp đạt 8343 tỷ đồng, sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt

21


38279 tấn. Trên lưu vực có 15 doanh nghiệp nhà nước (chiếm 78,9% so với toàn
tỉnh), 488 doanh nghiệp tư nhân (chiếm 75,9%), 11 doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngồi (chiếm 39,3%). Có 2551 cơ sở sản xuất, chiếm 39,3% và 7586 công
nhân, chiếm 37,9%. Doanh nghiệp thương mại là 20 (chiếm 100%), doanh nghiệp
vận tải là 3 (chiếm 75%). Trọng điểm của sản xuất kinh doanh thuộc địa phận thành
phố Nha Trang, trong đó có ngành du lịch rất phát triển.

* Một số khu công nghiệp và vùng kinh tế trọng điểm
Trên lưu vực sông Cái Nha Trang bao gồm huyện Khánh Vĩnh, huyện Diên
Khánh và Thành phố Nha Trang. Trong đó về kinh tế TP. Nha Trang là trung tâm
chính trị, văn hóa, kinh tế của tỉnh Khánh Hịa. Sự phát triển của Nha Trang ln
được đánh giá là có tính chất đầu tàu, làm động lực phát triển chung cho cả tỉnh.
Hiện nay, cơ cấu kinh tế của TP. Nha Trang đã hình thành khá rõ nét theo hướng
dịch vụ, du lịch - công nghiệp - nông nghiệp. Hướng tới, TP. Nha Trang sẽ tiếp tục
đầu tư phát triển mạnh lĩnh vực dịch vụ, du lịch nhằm xây dựng TP. Nha Trang
thành một trung tâm du lịch có tầm cỡ quốc gia, quốc tế.
- Khu cơng nghiệp Suối Dầu: đã có 21 doanh nghiệp trong và ngồi nước
đang hoạt động; khu cơng nghiệp Ninh Thủy đang xây dựng; ngồi ra các khu cơng
nghiệp Nam và Bắc như: Cam Ranh, Vạn Ninh chuẩn bị xây dựng sẽ tạo điều kiện
thuận lợi cho các nhà đầu tư.
- Cụm cơng nghiệp Bình Tân (Nha Trang): bao gồm các ngành sản xuất
chính là chế biến thủy sản, dệt, nhuộm, thuốc lá, song mây. Trong cụm có nhà máy
Dệt Tân Tiến, nhà máy thuốc lá Khánh Hịa, xí nghiệp chế biến song mây xuất khẩu
Nha Trang, công ty sản xuất hàng thủ công xuất khẩu Nha Trang.
- Cụm công nghiệp Suối Hiệp (Diên Khánh): bao gồm các ngành sản xuất
chính là đường Diên Khánh, nhà máy bia Rồng Vàng, phân xưởng sản xuất cồn
công nghiệp, phân xưởng sản xuất giấy Hoa Hồng, nước ngọt Suối Tiên và cụm khu
công nghiệp Suối Dầu.
- Cụm cơng nghiệp Hịn Khơ (Nha Trang): bao gồm các ngành khai thác và
chế biến thủy sản, sản xuất vật liệu xây dựng.

22


1.2.2. Đặc điểm xã hội
* Dân số
Theo số liệu niên giám thống kê tỉnh Khánh Hoà năm 2009 dân số trên lưu

vực sông Cái Nha Trang là 552060 người (trong đó nam là 271602 người chiếm
49,2%, nữ là 280458 người chiếm 50,8%). Dân số ở thành thị là 317496 người
chiếm 57,5%, nơng thơn là 234564 người chiếm 42,5%; nơi có mật độ dân số cao
nhất là Thành phố Nha Trang với 1540 người/km2.
* Giáo dục
Trên lưu vực sông Cái Nha Trang có 82 trường tiểu học, chiếm 25,6% so
với tồn tỉnh; 37 trường trung học cơ sở, chiếm 37%; 14 trường trung học phổ
thông, chiếm 50%. Giáo viên tiểu học là 2010, chiếm 42,4% so với toàn tỉnh; 1756
giáo viên trung học cơ sở, chiếm 41,8%; 873 giáo viên trung học phổ thơng, chiếm
47,9%. Trên lưu vực có 5 trường đại học, 3 trường cao đẳng, tập trung ở thành phố
Nha Trang.
* Y tế
Tổng số giường bệnh các huyện, thành phố trên lưu vực sông Cái Nha Trang
là 1941, chiếm 64,5% so với tồn tỉnh, có 410 bác sĩ (chiếm 68,8%), 399 y sĩ
(chiếm 60,1%), 600 y tá (chiếm 64,2%), 20 dược sĩ cao cấp (chiếm 76,9%), 124
dược sĩ trung cấp (chiếm 76%), 39 dược tá (chiếm 52%) [3].
1.3. Tổng quan về biến đổi khí hậu
1.3.1. Khái niệm
Biến đổi khí hậu, theo cách sử dụng của IPCC, chỉ sự biến đổi trong trạng
thái khí hậu nhận biết được thơng qua những thay đổi về giá trị trung bình hoặc tính
chất của nó diễn ra trong một thời đoạn dài hàng thập kỷ hoặc hơn thế. Nó chỉ ra bất
cứ thay đổi nào của khí hậu theo thời gian cho dù là do biến đổi tự nhiên hay do tác
động của con người [1].
1.3.2. Biểu hiện về BĐKH
a) Quy mơ tồn cầu
Nhiệt độ

23