(Luận văn thạc sĩ) hoạch định chiến lược kinh doanh công ty cổ phần tư vấn công nghệ thiết bị và kiểm định xây dựng

MBA PROGRAM (lEMBA)
Tyii ooanli O'unc \t

'Y ft

5
_ _ g _ _ ^ ^ ^ _ _ ^ _ ^ ^


/•]

INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trinh cao hoc Quan trj kinh doanh Quoc te

LUAN VAN TOT NGHIEP
HOACH DINH CHIEN LlTOC KINH DOANH
•

•

•

CONG TY CO PHAN TlT VAN
CONG NGHE THIET BI VA KIEM DINH XAY

TRIEU THO HAN
•

•

IEMBA#3

THANG

05, 2007

DITNG


INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
ChiTtfng trinh cao hoc Quan trj kinh doanh Quoc te

BAN LUAN VAN NAY Dl/OC NQP CHO
TRl/OnVG DAI HOC IRVINE (HOA KY)

VA

KHOA QUAN TRI KINH DOANH
(TRUING DAI HOC QUOC GIA HA NOI)

BAN LUAN VAN LA M Q T PHAN BAT BUQC TRONG C H U O N G TRINH
DAO TAO THAC SY QUAN TRI KINH DOANH QUOC TE

THANG 05, 2007


Phe duyet cua Churong trinh Cao hoc quan trj kinh doanh quoc te

Chu nhiem chuang trinh

Toi xac nhan rang luan van nay da dap ung dugc cac yeu cau cua mot luan van tot nghiep

thugc chuong trinh dao tao Thac sy Quan trj kinh doanh.

P^S-TS. Vu Tri Dung
Chu tich Hoi dong
Chung toi, ky ten duai day xac nhan rang chiing toi da doc toan bo luan van nay va cong
nhan ban luan van hoan toan dap ung cac tieu chuan ciia mot luan van Thac sy quan tri kinh
doanh.

r^

a^iiu

L^'

TS. Iran Doan Kim
Giao vien huong dan

Cac thanh vien Hoi dong
(Xep thii tu ten theo bang chu" cai)
TS. Nguyen Nggc Anh

TS. Tran Doan Kim

NCS. Dang Ngpc Su


DANK MUC CAC TlT VIET TAT
Tir viet tat

Nghia

DNTVXD

Doanh nghiep tu van xay dung

TVXD

Tu van xay dung

Bg XD

Bg xay dung

Bg CN

Bg cong nghiep

XDCB

Xay dung ca ban

CONINCO

Cong ty Co phan Tu van cong nghe
thiet bi va Kiem dinh xay dung

CNTB

Cong nghe thi^t bi

MUC LUC
PHANMdDAU

1

1- Tinh cap thiet lua chgn de tai

1

2- Muc tieu de tai

2

3- Pham vi nghien cuu

2

4- Phuong phap nghien cuu

2

5- Ket cau cua de tai

3
CHtTOTVG 1: CO SO LY LUAN

1- Khai niem va dac trung chidn luge kinh doanh

4

4

1.1- Khai niem ve chien luge

4

1.2- Dae trung ca ban cua chien luge kinh doanh

5

2- Cac buac va phuong phap xay dung chien luge

6

2.1- Quy trinh 8 buac hoach dinh chien luge kinh doanh

6

2.2- Mo hinh quan trj chien luge:

7

2.2.1- Phan tich moi truang ben ngoai (theo mo hinh PEST, Five Forces,
EFE Matrix)

8

2.2.2- Phan tich yeu to ben trong (theo mo hinh Value chain)

16

2.2.3- T6ng hgp danh gia (theo mo hinh SWOT)

19

3- Danh gia, lira chgn chien luge

21

3.1- Nguyen tac danh gia

21

3.2- Yeu cau khi lira chgn chien luge

22

3.3- Cac yeu to chinh de lira chgn chien luge

22

3.4- Quy trinh lira chgn

22


4- Chien luge cap doanh nghiep

24

4.1- Chien luge tang truang

25

4.2- Chien luge on dinh

26

4.3- Chien luge cat giam

26

CHLTONG

2: DANH GIA THlTC TRANG VA CAC YEU TO

ANH HUOTVG T O I

HOAT

DONG KINH DOANH CUA CONINCO
27

1- Giai thieu ve Cong ty Tu van cong nghe thiet bi va kiem dinh xay dung
(CONINCO)

27

1.1- Qua trinh phat trien

27

1.2- Chinh sach hoat dong cua CONINCO

28

1.3- Cac san pham chinh

28

1.4- Co cau to chuc

28

1.5- Mot so chi tieu hoat dong cua Cong ty (cac nam 2004-2006)

30

1.6- Thi truang va ITnh vuc hoat dong chinh

31

2- Tarn nhin va muc tieu chien luge

32

2.1-Sumenh

32

2.2- Tam nhin

32

2.3- Muc tieu chien luge den nam 2015

32

3- Phan tich moi truang kinh doanh
3.1- Phan tich moi truang vT mo :

33
33

3.1.1- Yeu to chinh tri, phap luat va chinh sach cua Nha nuac

33

3.1.2-Ylutd kinh tl

35

3.1.3- Yeu to moi truang van hoa xa hoi

36


3.1.4- Yeu to cong nghe
3.2- Phan tich moi truang vi mo (Moi truang nganh)

37
38

3.2.1- Tu van xay dung tai Viet nam

38

3.2.2- Cac yeu to moi truang nganh

41

3.2.3- Cac yeu to thanh cong trong nganh.

48

3.3- Phan tich moi truang ngi bg CONINCO

49

3.3.1- Phan tich chuoi gia tri (Value chain)

49

3.3.2- Phan tich nang lire cot loi

52

4- Ap dung mo hinh SWOT

53

4.1- Thanh phan tham gia phan tich SWOT

53

4.2- Qua trinh thuc hien

54

4.3- Tai lieu sir dung de danh gia

54

4.4- Tong hgp ket qua danh gia

55

CHI/ONG 3: DE XUAT MOT SO GIAI PHAP LUA CHON VA
HOACH DINH CHIEN LUOC CHO CONINCO GIAI DOAN 2007-2015

60

1- Lira chgn chien luge cho giai doan 2007-2015

60

2- Cac ke hoach hanh dong

63
CHtTOTVG 4: KET LUAN

66

1- Nhijng vin dh can luu y khi thuc hien chien luge

66

2- De xuat

67

3- Kat luan

68
TAI LIEU THAM KHAO

69


DANH MUC BANG BIEU
Bieu LI,

Mo hinh quan tri chien luge dugc thuc hien theo sa do sau

Biiu 1.2,

Mo hinh PEST

Bieu 1,3,

Mo hinh phan tich 5 lire lugng cua M.Porter

Bieu 1,4,

Mo hinh chuoi gia tri

Biiu 1,5,

Mo hinh ma tran SWOT

Bieu 2.L

Cac chi tieu tai chinh giai doan 2004-2006

Biiu 2.2,

Doanh thu Cong ty theo loai hinh djch vu tu van

Bieu 2.3.

Tang truang GDP binh quan

Bieu 2.4,

Dau tu true tiep nuac ngoai nam 2006

Biiu 2.5,

Tang truang GDP giai doan 2000-2005

Bieu 2.6,

Mot s6 chi tieu cac DNTVXD 2001-2005

Biiu 2,7,

Ty trgng loai hinh dich vu tu van

Biiu 2.8,

Nhan lire cua CONINCO phan theo chuyen nganh


P H A N MC5 DAU

1- Tinh cap thiet lira chon de tai
Vai toe do phat trien kinh te cao cua Viet nam hien nay va xu the toan cau hoa tac
dong manh me toi moi truang kinh doanh; Mot doanh nghiep muon ton tai va phat trien
trong moi truang bien dong manh me nay can phai thuong xuyen danh gia, phan tich
nham nam bat cac ca hoi va tim ra dugc cac nhan to then chot, khai thac the manh, han
che diem yeu, chuan bi doi pho vai nhiJng kho khan thach thuc.
Viec danh gia dung, tim ra cac giai phap phu hgp nghla la c6 chien luge kinh
doanh dung dan chinh la yeu to thanh cong de giup cho doanh nghiep dat dugc muc tieu
ciia minh.
Dieu nay mang y nghla quyet dinh doi vai mot doanh nghiep noi chung cung nhu
doi vai Cong ty Co phan Tu van Cong nghe thiet bi va Kiem dinh xay dung
(CONINCO)- hoat dong trong ITnh vuc tu v4n xay dung.
Xu4t phat dikm la mot Vien nghien cuu, sau do chuyen doi thanh doanh nghiep
Nha nuac va chuyen hinh thuc sa huu thanh Cong ty c6 phan tu cuoi nam 2006. Tir truac
tai nay Cong ty chua xay dung cho minh mot chien luge kinh doanh, viec hoach dinh

chi^n luge kinh doanh cho Cong ty C6 ph^n Tu vin Cong nghe thiet bi va Kiem dinh xay
dung giai doan 2007-2015 trong thai diem nay la rk can thiet.
Vi le do Toi chgn de tai "Hoach dinh chien luge kinh doanh cho Cong ty Co phan
Tu v^n Cong nghe thi6t bj va Ki^m dinh xay dung giai doan 2007-2015" lam luan van tot
nghiep cua minh nhiim van dung cac kiSn thuc da hoc vao phan tich va tim ra giai phap
xay dung chiln luge cho Cong ty Co phan Tu \in Cong nghe thiet bj va Kiim dmh xay
dung.


2- Muc tieu de tai
He thong hoa ca sa ly luan, danh gia moi truang kinh doanh, cac yeu to anh
huang tai hoat dong kinh doanh ap dung vao thuc tien xay dung va lira chgn chiln luge
kinh doanh ciia Cong ty Co phan Tu van Cong nghe thiet bj va Kiem djnh xay dung.

Muc tieu cu the:
+/ Nghien cuu va hieu dugc cac luan cu khoa hoc ve quan trj chien luge;
+/ Hieu dugc cac cong cu sir dung hoach dinh chien luge;
+/ Nghien cuu cac yeu to anh huong ben ngoai toi cong tac tu win xay dimg va
CONINCO; Danh gia moi truong ben trong cua CONINCO;
+/ Xem xet va lira chgn chien luge phu hgp;
+/ Mo ta cu the chien luge lira chgn va dk xudt cac phuong phap hanh dong.

3- Pham vi nghien cuu
Hoach djnh chien luge kinh doanh cua Cong ty Co phan Tu van Cong nghe thiet
bi va Kiem djnh xay dung (CONINCO) trong giai doan 2007-2015.

4- Phu'o'ng phap nghien cuu

Chu yeu su dung phuong phap chuyen gia, dieu tra khao sat, phong v^n va thu
thap so lieu so cAp, thu cap lam co so cho viec so sanh, phan tich, danh gia va tong hgp.

+/ Thoi gian: cac nam 2003-2006
+/ Khong gian: cac don vi tu van xay dung tai Viet nam, tap trung cac doanh
nghiep tu \kn xay dung cong trinh dan dung, cong nghiep.


5- Ket cau ciia de tai
De tai bao gom 3 chuang:
PHAN MQ DAU
CHU'ONG I: Co so ly luan
CHUONG

2: Danh gia thuc trang va cac yeu to anh huong toi hoat dong san
xudt kinh doanh cua CONINCO.

CHU'ONG 3: Mot so giai phap lira chgn va xay dung chien luge cho CONINCO
giai doan 2007-2015
KET LUAN


CHU'ONG 1: CO sO LY LUAN

1- Khai niem va dac trung chien lu-oc kinh doanh
1.1- Khai niem chien luoc
Thuat ngu* chien luge dugc djnh nghla theo nhi^u each khac nhau. Chiln luge c6
the coi la tap hgp nhung quyet djnh va hanh dong huong muc tieu de cac nang lire va
nguon luc cua to chuc dap ung dugc nhung eo' hoi va thach thuc tu ben ngoai.
Vi vay, truoe het chien luge lien quan toi cac muc tieu cua doanh nghiep. Thu
den chien luge doanh nghiep bao gom khong chi nhiing gi doanh nghiep muon thuc hien,
ma eon la each thuc thuc hien nhirng viec do la mot loat cac hanh dong va quyet djnh eo
lien quan chat che vai nhau va lira chgn phuong phap phoi hgp nhiJng hanh dong va

quyet dinh do.
Michael E.Porter, giao su noi tieng ve chien luge kinh doanh cua truong Dai hgc
Havard danh tieng, nam 1996, da phat bieu nhiing quan niem moi ciia minh ve chien
luge qua bai bao: "Chien luge la gi?" ong cho rang:
Thu nhat: Chien luge la su sang tao ra vi the c6 gia tri va doc dao bao gom cac hoat dong
khac biet.
Thuhai: Chi^n luge la sir lira chgn, danh doi trong canh tranh.
Thu ba: Chien luge la viec tao ra su phu hgp giija tat ca cac hoat dong cua Cong ty.

Hien nay dang ton tai cac quan diem khac nhau ve chien luge kinh doanh; c6 thd
nhom quan niem thanh 3 nhom nhu sau:
Nhom quan niem: Chien luge kinh doanh la nghe thuat


+/ M.Porter "Chien luge la nghe thuat xay dung cac Igi the canh tranh
vung chac de phong thu".
+/ Alain Thretart "Chien luge la nghe thuat ma doanh nghiep dung de
chong lai canh tranh va gianh thang Igi".
Nhom quan niem: Chien luge kinh doanh la mot dang ke hoach dac biet.
+/ Alain Thretart "Chien luge la viec xac dinh nhung eon duong va
phuong tien de dat tai cac muc tieu da dinh thong qua cac chinh sach".
+/ Nhom tac gia Garry, Smith, Bizzell "Chien luge nhu la mot ke hoach
tong quat dan dat hoac huang doanh nghiep toi muc tieu mong muon, no la eo so cho
viec dinh ra cac chinh sach va cac thu phap tac nghiep".
Nhom quan niem pho bien hien nay, ket hgp ca hai quan diem tren "Chien luge kinh
doanh la nghe thuat phoi hgp cac hoat dong va dieu khien chung nham dat toi muc tieu
dai han cua doanh nghiep".
1.2- Dac trirng co^ ban cua chien liro'c kinh doanh

•

Noi ma doanh nghiep c6 gang vuon tdi trong dai han (phuong huong)

•

Doanh nghiep phai canh tranh tren thi truong nao va nhung loai hoat dong nao
doanh nghiep thuc hien tren thj truong do (thj truong, quy mo)?

•

Doanh nghiep se lam the nao de hoat dong tot hon so voi cac doi thu canh tranh
tren nhung thi truang do (Igi the)?

•

Nh&ng ngudn lire nao (ky nang, tai san, tai chinh, cac moi quan he, nang lire ky
thuat, trang thi6t bj) cin phai c6 dk c6 the canh tranh dugc (cac ngudn lire)?

•

Nhung nhan t6 tu moi truong ben ngoai anh huong toi kha nang canh tranh cua
doanh nghiep (moi truong)?

•

Nhirng gia trj va ky vgng nao ma nhung ngudi co quyen hanh trong va ngoai
doanh nghiep can la gi (cac nha gop von)?


2- Cac bu*6*c va phirang phap xay dung chien luge

2.1- Quy trinh 8 budc hoach djnh chien luge kinh doanh
Ban chat cua hoach dinh chiln luge la xay dung ban chi^n luge cu the trong mot
thai ky xac dinh. Diem khac biet co ban giua xay dung chien luge va xay dung ke hoach
la ke hoach chu yeu dira vao qua khu va kinh nghiem con chien luge con phai dua vao co
so du bao thuong lai.
Quy trinh 8 buac hoach dinh chien luge kinh doanh:
Buoc 1:
Phan tich va du bao ve moi truong ben ngoai: trong do cot loi la ve thj truong.
Phai du bao cac yeu to moi truong co anh huong den hoat dong kinh doanh
cua doanh nghiep trong thdi ky chien luge va do ludng chieu huong, muc do
anh huang cua chung
Buoc 2:
Tong hgp ket qua phan tich va du bao ve moi truong ben ngoai. Cac thong tin
tong hgp ket qua phan tich va du bao moi truong ben ngoai can tap trung danh
gia cac co hoi, thach thuc co the xay ra trong thdi ky chien luge.
Budc 3:
Phan tich, danh gia va phan doan moi truong cua doanh nghiep. Tap trung vao
he thdng nghien cuu phat trien, to chuc nhan sir, marketing, tinh hinh tai chinh.
cua doanh nghiep.
Budc 4:
Tdng hgp ket qua phan tich va du bao ve moi trudng ben trong. Tap trung
danh gia cac diem manh, diem yeucua doanh nghiep so vdi doi thu canh tranh
trong thdi ky chien luge.
Budc 5:


Nghien cuu cac quan diem, mong muon, y kien ciia Lanh dao doanh nghiep de
xac djnh cac chien luge cu the. Budc nay can danh gia lai muc tieu, triet ly
kinh doanh cung nhu quan diem ciia lanh dao doanh nghiep de dua ra chien
luge kha thi.

Budc 6:
Hinh thanh mot (hoac nhieu) phuong an chi6n luge.
Budc 7:
Quyet dinh chien luge t6i uu cho thdi ky chiln luge.
Budc 8:
Chuong trinh hoa phuong an chien luge da lira chgn vdi 2 cong viec trgng tarn:
Thu nhat: Cu the hoa cac muc tieu chien luge thanh cac chuong trinh, phuong
an, du an.
Thu hai: Xac dinh cac chinh sach kinh doanh, cac cong viec quan trj nham
thuc hien chien luge.
2.2- Mo hinh quan trj chien luge:
Quan trj chien luge doanh nghiep la tong hgp cac hoat dong hoach dinh, to chuc
thuc hien va kiem tra, dieu chinh chien luge kinh doanh dien ra lap di lap lai nham dam
bao ring doanh nghiep luon tan dung moi ca hoi cung nhu han che hoac xao bo dugc cac
m6i de dga tren con dudng thuc hien muc tieu cua minh.


Bieu 1.1, Mo hinh quan trj chi6n luge dugc thuc hien theo so d6 sau:
Phan tich va du bao moi trudng
ben ngoai

Nghien cuu
cac triet ly
kinh doanh,
muc tieu va
nhiem vu ciia
doanh nghiep

Xay dung va trien khai
thuc hien cac ke hoach

ngan han hon

I
Xem
xet muc
tieu

Quyet
djnh
chien
luoe

Phan phoi
nguon lire

Xay dung
chinh sach

Phan tich va du bao moi
trudng ben trong

Hinh thanh chien luoc

Kiem tra, danh
gia va dieu
chinh.

To chuc tl uc hien
•

<

'

danh gia, d/c
4-^

2.2.1 Phan tich moi truong ben ngoai (theo mo hinh PEST, Five Forces, EFE
Matrix)
Mo hinh PEST:
PEST (viet tat cua Political-Economic-Social-Technological) la \\h tit cua mot
nhom nhan to vT mo ciia mot quoc gia (Political-Chinh trj; Economic-Kinh ti; ;Social-Xa
hoi; Technological-Cong nghe). Mo hinh PEST thuong dung de danh gia sir anh hudng
ciia cac nhan to ben ngoai tac dong len tat ca cac cong ty qua do thay dugc nhung co hoi


va thach thuc de giup cho viec dua ra cac quyet dinh chi^n luge. Theo mo hinh PEST,
eac yeu to ciia moi trudng vT mo dugc th^ hien nhu sau:
Bi€u 1.2. MO HINH PEST
I Chinh tri \k lu|t
^ phap (Political)
Luat bao ve moi
trudng

^'^^^^^Kinh t l "^^'^^^^ XS hoi (Social)
(Economic)
Tang trudng kinh te Phan phoi thu nhap

ia»*!S!*( v,«l'

Congnghf' ^
(Technological)
Chi phi doi vdi nghien
cuu va phat trien

Chinh sach thuong
mai, toan cau hoa

Lai suat; Chinh sach
tien te.

Nhan khau hoc; toe do Chi phi cho nghien
cuu va phat trien cua
tang dan so; Do tuoi
trung binh
nganh

Quy djnh chdng doc
quyen

Can can thanh toan

Phong each song

Phat minh cong nghe
mdi

Chinh sach thue

Ty le thit nghiep

Thay doi loi song

Luat lao dong

He thong thue

Cai each hanh chinh
Luat canh tranh
Miic do on djnh
chinh trj
Du bao thay doi
chinh

Chenh lech ty gia
Ty le lam phat
Cac giai doan trong
chu ky kinh te
Nguon cung cap
tien

Cong viec; xu hudng
tiet kiem; xu hudng
tieu dung
Giao due
Kinh nghiem, ky nang
Cham soc siic khoe

Chu ky va toe do loi
thdi

Toe do chuyen giao
cong nghe
N§ lire cong nghe
Cong nghe thdng tin
Xu hudng tu dong hoa

Dieu kien sinh hoat

Cong nghe di dong

Phan tich PEST dugc thuc hien nhu sau: Thu thap thong tin hien tai va du bao tuong lai
ve nhirng nhan to dugc xac djnh co anh hudng tdi Cong ty. Sap xep nhirng tac dong ciia
nhan toe theo muc do quan trgng de danh gia dugc sir anh hudng ciia tirng nhan to, xac
djnh nhung co hoi va thach thuc ciia Cdng ty do tac dong moi trudng vT mo.


Mo hinh Five Forces:
Bieu 1.3. Mo hinh phan tich 5 lire lugng ciia M.Porter

Vj the mac ca,

Cac Igi the chi phi tuyet
doi,
Su hieu biet ve chu ky thi
trudng,

So lugng ngudi mua,
Thong tin ma ngudi mua
CO dugc,

Kha nang tiep can cac yeu
to dau vao,

Tinh dac trung ciia nhan
hieu hang hoa,

Chinh sach ciia chinh phii,

Tinh nhay cam doi vdi
gia,

Rao can neu muon "thoat
ra" khoi nganh,

Tinh kinh te theo quy mo,

Su khac biet hoa san
pham.

Muc do tap trung ciia
nganh,

Cac yeu cau ve von.

Muc do tap trung ciia
khach hang

Chi phi CO djnh/gia trj gia
tang,

Tinh dac trung ciia nhan
hieu hang hoa,

Muc do sin CO ciia hang
hoa thay the

Tinh trang tang trudng
ciia nganh,

Kha nang tiep can vdi
kenh phan phoi,

Dong CO ciia khach hang

Tinh trang du thua cong
suat,
Khac biet giOa cac san
pham,
Cac chi phi chuyen doi,
Tinh dac trung ciia nhan
hieu hang hoa,

Muc do tap trung ciia cac
nha cung cap;

Tinh da dang ciia cac doi
thii canh tranh.

Sir khac biet ciia cac nha
cung cap,

Tinh trang sang Igc trong
nganh.

Anh hudng ciia cac yeu to
dau vao doi vdi chi phi
hoac su khac biet hoa san
pham,
Chi phi chuyen doi
Su ton tai ciia cac nha
cung cap thay the,
Nguy CO tang cudng sir
hgp nhat

Kha nang bj tra dGa,
Cac san pham doe quyen.

Cac chi phi chuyen doi
trong su dung san phim,

Xu hudng su dung hang
thay th e eiia khach hang,

Tuong quan giiJa gia ca
va chat lugng ciia cac mat
hang thay the.

eiia cac nha cung cap,
Chi phi so vdi Igi nhuan
ciia nganh.

(Nguon: Michael E.Porter. C ompetitive. New York. Free Press, 985)

10


Theo M.Porter mot nganh kinh doanh chiu tac dong anh hudng ciia 5 lire lugng co ban,
cac dieu kien canh tranh trong mot nganh phu thugc vao nhi^u y^u t6 khac nhau, cac nha
quan trj chien luge mong muon phat tri6n Igi th6 nhim vugt len d6i thii canh tranh eo the
sir dung mo hinh nay de phan tich muc do canh tranh trong nganh.

Mite dp canh tranh (Degree of Rivalry)
Cudng do canh tranh chju anh hudng ciia cac dac di6m nganh sau day:
+/ So lugng cong ty Idn: So lugng cong ty Idn lam tang tinh canh tranh, vi eo
nhilu hang hon trong khi tong sd khach hang va ngu6n lire khong d6i.
+/ Thj trudng tang trudng cham: Dae diem nay khien cac hang phai canh tranh
tich cue hon de chiem giu* thj phan.
+/ Cac chi phi co dinh cao: Chi phi eo dinh cao thuong ton tai trong mot nganh co
tinh kinh te theo quy mo, co nghla la chi phi giam khi quy md san xuat tang. Nhu vay,
cac hang se phai ban mot so lugng rat Idn san pham tren thj trudng, va vi the phai tranh
gianh thj phan, dan den cudng do canh tranh tang len.
+/ Chi phi chuyen doi hang hoa thap: Khi mot khach hang de dang chuyen tu su
dung san pham nay sang san pham khac, thi muc do canh tranh se cao hon do cac nha san
xu4t phai cd g4ng de giij chan khach hang.
+/ Muc do khac biet hoa san pham thap: Dac diem nay luon dan den muc do canh
tranh cao. Nguge lai, neu san pham cua cac hang khac nhau cd dac diem hang hoa khac
nhau ro ret se giam canh tranh.
+/ Kha nang thay doi chien luge cao: Kha nang thay doi chien luge cao xay ra khi
mot hang dang mit din vi th6 thj trudng ciia minh, hoac co tiem nang gianh dugc nh'ihu
loi nhuan hon.

11


Tinh da dang ciia cac doi thii vdi cac dac diem van hoa, lich sir va triet ly khac
nhau lam cho nganh kinh doanh trd nen khong on djnh. Co nhung cdng ty tang trudng
khong tuan theo quy luat lam cho cac cong ty khac khong danh gia dugc chinh xac tinh
hinh thj trudng, vi the tinh canh tranh cung khong on dinh va cd chieu hudng tang len.
Su sang Ige trong nganh: Thj trudng tang trudng va co co hoi thu dugc Igi nhuan
cao khuyen khich cac hang mdi gia nhap thi trudng va cac hang cu tang san lugng. Do
vay trong nganh se co nhieu doi thii canh tranh hon. Den mot liic nao do, muc do tang
trudng cham lai va thj trudng trd nen bao hoa, tao nen tinh huong cung vugt qua cau. Khi
do cuge sang Igc dien ra, canh tranh du doi din den chien tranh gia ca va mot sd cong ty
pha san.

Doi thu tiem niing
Do la cac doi thu co kha nang va dieu kien ra nhap nganh. Cac nganh c6 loi
nhuan san xuat cao se c6 nhieu doanh nghiep muon tham gia. Tuy nhien tren thuc te, m6i
nganh eo nhirng bien phap rieng de bao ve muc Igi nhuan cao ciia cac doanh nghiep da
CO mat trong thi trudng, dong thdi ngan can cac doi thii tiem nang gia nhap vao thj
trudng do. NhQng bien phap nay dugc ggi la cac rao can gia nhap.
Cac rao can gia nhap la nhiing quy djnh dac trung ciia mot nganh. Cac rao can
nay lam giam toe do tham gia ciia cac cong ty mdi, nhd dd duy tri muc Igi nhuan on dinh
cho cac cong ty dang hoat dong trong nganh. Xet tiJ goc do chien luge, cac hang co the
tao ra, hoac khai thac cac rao can nay de tang Igi the canh tranh ciia minh. C6 th§ tdm tit
di6u kien ciia hang rao gia nhap va hang rao thoat ra nhu sau:
Mot doanh nghiep kho gia nhap nganh neu:
+/ T6n tai cac bi quyet san xuit hay y tudng dugc cip bing sang ch6;
+/ Kho thay doi mat hang san xuat;

12

+/ Kha nang tiep can vdi kenh phan phoi thap;
+/ Khoang each giiJa chi phi dau vao so vdi chi phi dau ra qua Idn.
Mot cdng ty kho thoat ra khdi nganh neu:
+/ Nganh doi hoi cac tai san co tinh chuyen mon hoa cao;
+/ Chi phi rdi bo nganh cao;
+/ Cac cong ty kinh doanh trong nganh co quan he chat che vdi nhau;

Nguy ca Thay the (Threat of Substitutes)
Trong mo hinh ciia Porter, thuat ngu "san pham thay the" la de cap den san pham
thugc cac nganh san xuat khac. Theo cac nha kinh te, nguy co thay the xuat hien khi nhu
cau ve mot san pham bi anh hudng bdi su thay doi gia ca ciia mot hang hoa thay the. Do
co gian nhu cau theo gia ciia mot san pham chju tac dong eiia sir thay doi gia d hang hoa
thay the. Cang cd nhieu hang hoa thay the thi do thi the hien nhu cau san pham cang ed
do CO gian cao (co nghla la chi mot sir thay doi nhd trong gia san pham cung dan den su
thay doi Idn trong lugng cau san pham) vi liic nay ngudi mua co nhieu su lira chgn hon.
Vi vay, su ton tai eiia cac hang hoa thay the lam han che kha nang tang gia ciia doanh
nghiep trong mot nganh san xuat nhat dinh.

Sue manh cua khach hang (Buyer Power)
Sue manh Khach hang la anh hudng eiia khach hang doi vdi mot nganh san xuat
nao do. Nhin chung, khi sue manh khach hang Idn, thi moi quan he giua khach hang vdi
nganh san xuit se gin vdi cai ma cac nha kinh te ggi la doc quyen mua - tue la thi trudng
CO nhi^u nha cung cip nhung chi co mot ngudi mua. Trong dieu kien thj trudng nhu vay,
khach hang co kha nang ap dat gia. NIU khach hang manh, hg cd the buoc gia hang phai
giam xu6ng, khiln ty le Igi nhuan ciia nganh giam. Co rit it hien tugng doc quy§n mua

13

tren thuc te, nhung vin thuong tdn tai moi quan he khong can bing giCra mot nganh san
xuat va ngudi mua. Sau day la nhirng yeu t5 quyet djnh sue manh khach hang.

Khach hang c6 sue manh Idn khi:
+/ Khach hang co tinh tap trung cao, tuc la co it khach hang chiem mot thj phan
Idn.
+/ Khach hang mua mot lugng Idn san pham san xuit ra trong boi canh kenh phan
phoi hoac san pham da dugc chuan hoa.
+/ Khach hang cd kha nang sat nhap hay tham chi la mua hang san xuat.
Khach hang yeu trong nhiing trudng hgp sau:
+/ Trudng hgp sat nhap xay ra: nha san xuat eo kha nang sat nhap hoac mua hang
phan phoi/ban le.
+/ Chi phi chuyen doi san pham ciia khach hang Idn, vi the khach hang khong the
dl dang chuyen sang sir dung san pham khac dugc.
+/ Co rat nhieu khach hang, vi the khong khach hang nao c6 anh hudng dang ke
den san pham hoac gia san pham.
+/ Nha san xuat cung cap gia tri dau vao dang ke cho san pham ciia ngudi mua.

St^c manh cua nha cung cdp (Supplier Power)
Sire manh ciia nha cung cap the hien kha nang quyet djnh cac dieu kien giao djch
ciia hg doi vdi doanh nghiep. Nhung nha cung cap yeu the eo the phai chap nhan cac di^u
khoan ma doanh nghiep dua ra, nhd do doanh nghiep giam dugc chi phi va tang Igi
nhuan trong san xuat, ngugc lai, nhung nha cung cip Idn cd th6 gay sue ep d6i vdi nganh
san xuit bing nhieu each, chang han dat gia ban nguyen lieu cao de san se phin Igi
nhuan ciia nganh.

14

Sau day la mot so yeu to quyet dinh sue manh eiia nha cung cap:
+/ Muc do tap trung eiia cac nha cung cip: Sue manh ciia nha cung cap se rat Idn,
neu muc do tap trung ciia hg cao. Neu nha cung cap ciia mot doanh nghiep phai canh
tranh vdi nhieu nha cung cap khac, thi co kha nang la hg se phai chap nhan nhitng dieu
khoan bat Igi hon, vi doanh nghiep co the nhanh chong chuyen sang dat hang ciia nha
cung cap khac, do dd, nha cung cap buoc phai chap nhan tinh trang bi ep gia.
+/ Muc do chuin hoa ciia diu vao: Viec diu vao dugc chuan hoa ciang lam tang
tinh canh tranh giua cac nha cung cap va do vay lam giam sue manh ciia hg.
+/ Chi phi thay doi nha cung cap: Chi phi nay cang cao thi doanh nghiep se cang
phai chju nhieu dieu khoan bat Igi ma nha cung cap dat ra, vi viec chuyen tu nha cung
cap nay sang nha cung cap khac se buoc doanh nghiep san xuat phai chju cac chi phi
khong 15.
+/ Nguy CO tang cudng hgp nhat giua nha cung cap va don vj san xuat: Kha nang
nay cang cao thi sue manh ciia nha cung cap cang Idn.
+/ Sue manh ciia doanh nghiep thu mua: Trong giao dich thuong mai, sue manh
eiia khach hang duong nhien se lam giam sue manh ciia nha cung cap.
Ma tran danh gia cac yeu to ben ngoai (EFE Matrix)
EFE Matrix la viet tat ciia External Factor Evaluation Matrix, su dung ma tran
nay de tdm tit va danh gia muc do anh hudng ciia cac yeu to ben ngoai d^n hoat dong
ciia cong ty.

Cac budc xay dung ma tran:
+/ Lap danh muc cac yeu to ben ngoai anh hudng
+/ Xac djnh muc do quan trgng ciia tirng y§u t6
+/ Gan he sd cho tiing yeu to

15


+/ Tinh diem m§i yeu to

+/ Cong diem cac yeu to tren danh muc

2.2.2 Phan tich yeu to ben trong (mo hinh Value chain, nang luc canh tranh cot loi)
Md hinh Value chain
Chuoi gia trj ciia Michael Porter dugc mieu ta va ph6 biln vao nam 1985. Theo
Michael Porter chuoi gia trj bao gom nhirng hoat dong tao ra gia trj cho mot id chuc. Cu
the gom:
Hoat dong chinh: Y6u to dau vao - Qua trinh san xuat - Yeu to dau ra - Ti6p thi va
ban hang - djch vu sau ban hang;
-

Hoat dong phu trg: Co sd ha tang - Quan ly nhan sir - Nghien cuu va phat trien Hoat dong mua sam.

a) Mo hinh phan tich
Mo hinh chuoi gia trj da dugc cac nha quan ly su dung la cdng cu giiip cho viec
phan tich lap ke hoach chien luge tren co sd toi da hoa nhirng gia trj va t6i thilu hoa chi
phi.

Bieu 1.4. Mo hinh chuoi gia trj
.f'* ' , ^

Chi phi
va hoat
dong phu
tro"

-fpff^:^^

Hi^nh chinh tons hot>

(Nguon: Michael E. Porter. Competitive. New York. Free Press, 1985)

16