xây dựng bài giảng trực tuyến cho học phần lập trình cơ bản với c

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP TRƢỜNG

XÂY DỰNG BÀI GIẢNG TRỰC TUYẾN CHO
HỌC PHẦN LẬP TRÌNH CƠ BẢN VỚI C
Mã số: T2019-06-147

Chủ nhiệm đề tài: TS. HOÀNG THỊ MỸ LỆ

Đà Nẵng, 08/2020
iii


ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP TRƢỜNG

XÂY DỰNG BÀI GIẢNG TRỰC TUYẾN CHO
HỌC PHẦN LẬP TRÌNH CƠ BẢN VỚI C
Mã số: T2019-06-147

Xác nhận của cơ quan chủ trì đề tài
(ký, họ tên, đóng dấu)

iv

Chủ nhiệm đề tài
(ký, họ tên)


THÀNH VIÊN THAM GIA NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ
ĐƠN VỊ PHỐI HỢP CHÍNH
1. Danh sách những thành viên tham gia nghiên cứu đề tài
TT
1

Họ và tên
Hoàng Thị Mỹ Lệ

Đơn vị công tác và
lĩnh vực chuyên môn

Nội dung nghiên cứu
cụ thể đƣợc giao

Khoa Điện - Điện tử,
Khoa học máy tính

Chủ nhiệm đề tài

2. Đơn vị phối hợp chính
Tên đơn vị
trong và ngoài nƣớc

Nội dung phối hợp nghiên cứu

Họ và tên ngƣời
đại diện đơn vị

Khoa Điện-Điện tử

Thẩm định nội dung

TS. Nguyễn Linh Nam

Thỹ Lệ

v


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU.................................................................................................................... 1
1. Mục tiêu .................................................................................................................. 2
2. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .......................................................................... 2
3. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................................ 3
4. Nội dung nghiên cứu .............................................................................................. 3
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ........................................................ 4
1.1. Hệ thống dạy và học trực tuyến bằng Modle ...................................................... 4
1.1.1. Moodle là gì? ............................................................................................. 4
1.1.2. Các tính năng của Moodle ......................................................................... 5
1.1.3. Lợi ích của Moodle .................................................................................... 6
1.2. Giới thiệu về E-learning ...................................................................................... 6
1.2.1. E-learning là gì? ......................................................................................... 6
1.2.2. Ƣu điểm và nhƣợc điểm của E-learning .................................................... 7

1.2.3. Một số hình thức E-learning ...................................................................... 8
1.3. Tiềm năng đào tạo theo mơ hình E-learning ở nƣớc ta ....................................... 9
CHƯƠNG 2. TRIỂN KHAI XÂY DỰNG BÀI GIẢNG TRỰC TUYẾN........... 11
2.1. Nguồn dữ liệu thiết kế bài giảng ....................................................................... 11
2.1.1. Đề cƣơng chi tiết ...................................................................................... 11
2.1.2. Giáo trình lập trình cơ bản với C ............................................................. 14
2.1.3. Công cụ hỗ trợ ......................................................................................... 15
2.2. Xây dựng kịch bản bài giảng trực tuyến ........................................................... 16
2.3. Kết quả thực hiện............................................................................................... 17
2.3.1. Mô đun slide bài giảng ............................................................................ 25
2.3.2. Mô đun ebook .......................................................................................... 30
2.3.3. Mô đun bài tập ......................................................................................... 35
CHƯƠNG 3. THIẾT KẾ CÂU HỎI NHẬN PHẢN HỒI .................................... 39
3.1. Thiết kế khảo sát giảng dạy của giảng viên ...................................................... 39
3.2. Thiết kế câu hỏi trắc nghiệm ............................................................................. 42
vi


3.2.1. Bộ trắc nghiệm chƣơng 1 ......................................................................... 42
3.2.2. Bộ trắc nghiệm chƣơng 2 ......................................................................... 43
3.2.3. Bộ trắc nghiệm chƣơng 3 ......................................................................... 43
3.2.4. Bộ trắc nghiệm chƣơng 4 ......................................................................... 46
3.2.5. Bộ trắc nghiệm chƣơng 5 ......................................................................... 46
3.2.6. Bộ trắc nghiệm chƣơng 6 ......................................................................... 47
3.2.7. Bộ trắc nghiệm chƣơng 7 ......................................................................... 47
3.2.8. Bộ trắc nghiệm chƣơng 8 ......................................................................... 48
3.2.9. Bộ trắc nghiệm chƣơng 9 ......................................................................... 49
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 50
1. Các kết quả chính của đề tài ................................................................................. 50
2. Đánh giá kết quả ................................................................................................... 50

3. Hƣớng phát triển ................................................................................................... 50
DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................... 51

vii


DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1. Giao diện hệ thống LMS trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật.................................15
Hình 2. Giao diện ứng dụng Book Creator Online .............................................................15
Hình 3. Giao diện ứng dụng ScreenCast .............................................................................16
Hình 4. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 1) ....................................18
Hình 5. Giao diện các mô đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 2) ....................................18
Hình 6. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 3) ....................................19
Hình 7. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 4) ....................................19
Hình 8. Giao diện các mô đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 5) ....................................20
Hình 9. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 6) ....................................20
Hình 10. Giao diện các mô đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 7) ..................................21
Hình 11. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 8) ..................................21
Hình 12. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 9) ..................................22
Hình 13. Giao diện các mô đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 10) ................................22
Hình 14. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 11) ................................23
Hình 15. Giao diện các mô đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 12) ................................23
Hình 16. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 13) ................................24
Hình 17. Giao diện các mơ đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 14) ................................24
Hình 18. Giao diện các mô đun trong bài giảng trực tuyến (buổi 15) ................................25
Hình 19. Giao diện slide bài giảng chƣơng 1 ......................................................................26
Hình 20. Giao diện slide bài giảng chƣơng 2 ......................................................................26
Hình 21. Giao diện slide bài giảng chƣơng 3 ......................................................................27
Hình 22. Giao diện slide bài giảng chƣơng 4 ......................................................................27
Hình 23. Giao diện slide bài giảng chƣơng 5 ......................................................................28

Hình 23. Giao diện slide bài giảng chƣơng 6 ......................................................................28
Hình 24. Giao diện slide bài giảng chƣơng 7 ......................................................................29
Hình 25. Giao diện slide bài giảng chƣơng 8 ......................................................................29
Hình 26. Giao diện slide bài giảng chƣơng 9 ......................................................................30
Hình 27. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 1 .............................................................31
Hình 28. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 2 .............................................................31
Hình 29. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 3 .............................................................32
Hình 30. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 4 .............................................................32
Hình 31. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 5 .............................................................33
viii


Hình 32. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 6 .............................................................33
Hình 33. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 7 .............................................................34
Hình 34. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 8 .............................................................34
Hình 35. Giao diện hình đại diện Ebook chƣơng 9 .............................................................35
Hình 36. Giao diện hình đại diện mơ đun thiết kế bài tập (buổi 1) .....................................36
Hình 37. Giao diện hình đại diện mô đun thiết kế bài tập (buổi 2) .....................................36
Hình 38. Giao diện hình đại diện mơ đun thiết kế bài tập (buổi 3) .....................................37
Hình 39. Giao diện hình đại diện mô đun thiết kế bài tập (buổi 4) .....................................37
Hình 40. Giao diện hình đại diện mơ đun thiết kế bài tập (buổi 5) .....................................38
Hình 41. Giao diện hình đại diện mô đun thiết kế bài tập (buổi 7) .....................................38
Hình 42. Giao diện thiết kế mơ đun khảo sát q trình giảng dạy ......................................39
Hình 43. Giao diện mơ đun khảo sát quá trình giảng dạy ...................................................40
Hình 44. Giao diện khảo sát quá trình giảng dạy (buổi 1) ..................................................40
Hình 45. Giao diện khảo sát quá trình giảng dạy (buổi 2) ..................................................41

ix

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƢỜNG ĐH SƢ PHẠM KỸ THUẬT
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
THƠNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Thơng tin chung:
-

Tên đề tài: Xây dựng bài giảng trực tuyến cho học phần Lập trình cơ bản với C

-

Mã số: T2019-06-147

-

Chủ nhiệm: HOÀNG THỊ MỸ LỆ

-

Thành viên tham gia:

-

Cơ quan chủ trì: Trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật – Đại học Đà Nẵng

-

Thời gian thực hiện: 9/2019 – 8/2020

2. Mục tiêu:
Xây dựng bài giảng trực tuyến thông qua hệ thống LMS-UTE
3. Tính mới và sáng tạo:
Học trực tuyến thơng qua hệ thống LMS của trƣờng.
4. Tóm tắt kết quả nghiên cứu:
Bài giảng trực tuyến gồm 15 buổi học đƣợc đƣa lên hệ thống LMS của trƣờng.
5. Tên sản phẩm:
Bài giảng trực tuyến Lập trình cơ bản với C
6. Hiệu quả, phƣơng thức chuyển giao kết quả nghiên cứu và khả năng áp dụng:
Áp dụng hiệu quả cho giảng dạy trực tuyến.
7. Hình ảnh, sơ đồ minh họa chính:

x


Ngày 30 tháng 8 năm 2020
Chủ nhiệm đề tài

Hội đồng KH&ĐT đơn vị

Hoàng Thị Mỹ Lệ
XÁC NHẬN CỦA TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT

xi


INFORMATION ON RESEARCH RESULTS
1. General information:
-

Project title: Build online lectures for the subject of Basic programming with C
language

-

Code number: T2019-06-147

-

Coordinator: HOÀNG THỊ MỸ LỆ

-

Implementing institution: University of Technology and Education, The University
of Danang

-

Duration: from 9/2019 to 8/2020

2. Objective(s): Develop online lectures through LMS-UTE.
3. Creativeness and innovativeness: Online learning through the LMS-UTE.
4. Research results: Online lectures of 15 lessons are uploaded to the LMS-UTE
5. Products: Online lectures of Basic Programming with C language subject.
6. Effects, transfer alternatives of reserach results and applicability: Effective
application for online learning.

xii

MỞ ĐẦU
Hiện nay, việc triển khai E-learning trong dạy học đã trở thành phổ biến của các
trƣờng Đại học, Học viện trên thế giới. E-learning tạo ra sự thuận tiện, cơ hội
học tập cho tất cả mọi ngƣời, việc tham gia học tập có thể ở bất cứ nơi đâu, bất cứ
lúc nào. Có rất nhiều website E-Learning đƣợc ra đời để phục vụ cho giảng dạy
nhƣ:

edx.org,

coursera.org,

gohighbrow.com,

skillshare.com,

curious.com,

lynda.com, edu.google.com, futurelearn.com, … Sự ra đời của những công nghệ
mới trên nền tảng web nhƣ HTML5, CSS3, web responsive, điện toán đám mây…
làm cho các website E-Learning đƣợc nổi bật, đa tƣơng tác, đa nền tảng, đa phƣơng
tiện nhiều hơn, tạo đƣợc sự linh hoạt trong quản lý đào tạo, sự hứng thú trong
học tập.
Ở nhiều nƣớc phát triển, E-learning đƣợc triển khai với quy mơ sâu rộng với rất
nhiều tính năng đi kèm với khóa học. Đầu tiên phải nói đến tính linh hoạt trong việc
học và thanh tốn chi phí học tập bởi vì bản chất của Internet, nền tảng của công
nghệ cho việc học trực tuyến là linh hoạt. E-learning bổ sung rất tốt cho phƣơng
pháp dạy học truyền thống bởi tính tƣơng tác cao, tạo điều kiện cho ngƣời học trao
đổi thông tin dễ dàng, ngƣời học lựa chọn phƣơng pháp học tập phù hợp với khả
năng và nhu cầu của mình, ở mọi lúc, mọi nơi.
Hiện nay, E-learning phát triển không đồng đều tại các khu vực trên thế giới.

Phát triển mạnh nhất ở khu vực Bắc Mỹ và châu Âu, trong khi đó châu Á và Đơng
Nam Á lại là hai khu vực triển khai ứng dụng cơng nghệ này cịn nhiều bất cập. Với
sự phát triển nhanh và mạnh của công nghệ thông tin và truyền thông, mạng internet
với tốc độ cao đƣợc phổ cập về các vùng quê, vùng xa nhằm nâng cao chất lƣợng
sống của ngƣời dân. E-learning cũng trở thành một phƣơng thức đóng vai trị giải
quyết vấn đề thiếu hụt giảng viên cho các vùng sâu, vùng xa. Thay vì cần đến giáo
1


viên giảng dạy trực tiếp, chỉ học sinh đã có thể cập nhật đƣợc nguồn kiến thức vô
cùng phong phú và đầy đủ. Mơ hình này rất có ích cho những nƣớc đang phát triển
khi mà trẻ em vùng núi phải vƣợt hàng chục cho tới hàng trăm km để tới trƣờng.
Tuy nhiên đi kèm với nó phải có sự đầu tƣ về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin,
truyền thơng và đó đang là khó khăn của hầu hết những nƣớc đang phát triển.
Ở nƣớc ta, hiện nay nhiều trƣờng Đại học, trƣờng Cao đẳng, trƣờng Tiểu học,
trƣờng Trung học sở sở, trƣờng Trung học phổ thông trƣờng đã có hệ thống
website E-Learning của các trƣờng. Các website E-Learning ở nƣớc ta đã ứng dụng
các công nghệ mới của nền tảng web để xây dựng hệ thống bài giảng, đánh giá kết
quả trực tuyến, cung cấp dịch vụ đa phƣơng tiện, đa nền tảng cho ngƣời học.
Bài giảng trực tuyến là một phƣơng thức dạy học mới dựa trên công nghệ thông
tin và truyền thông, một phƣơng thức dạy và học rất phù hợp trong việc đào tạo
nguồn nhân lực chất lƣợng cao, đáp ứng yêu cầu xã hội.
Hiện nay, trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật đang phát triển việc xuất bản giáo
trình các mơn học, mỗi mơn học cần có một giáo trình, bài giảng, bài tập, đề thi
đƣợc chuẩn hóa theo các qui định hiện hành. Để nâng cao chất lƣợng dạy và học
trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lƣợng cao, đáp ứng yêu cầu xã hội, việc xây
dựng bài giảng trực tuyến cho cơng tác giảng dạy là cần thiết. Từ đó tôi đề xuất đề
tài “Xây dựng bài giảng trực tuyến cho học phần lập trình cơ bản với C” trên thống
LMS của trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật [3].

1. Mục tiêu
Thiết kế bài giảng trực tuyến cho học phần Lập trình cơ bản với C, nhằm đáp
ứng các tiêu chuẩn liên quan đến bài giảng điện tử nhƣ: đề cƣơng, bài giảng đa
phƣơng tiện, các phần trao đổi, thảo luận, đánh giá quá trình của ngƣời học nhằm hỗ
trợ bổ sung cho các phƣơng thức đào tạo truyền thống, góp phần nâng cao
chất lƣợng dạy và học.

2. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
2.1. Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu đề tài:
2


-

Hệ thống web site E-learning

-

Học phần lập trình cơ bản với C

2.2. Phạm vi nghiên cứu
Nhằm đạt đƣợc mục tiêu nghiên cứu của đề tài, phạm vi nghiên cứu cụ thể:
-

Xây dựng bài giảng

-

Tạo Video bài giảng

-

Tạo sách online

-

Xây dựng bộ khảo sát giảng dạy

-

Xây dựng hệ thống bài tập

-

Xây dựng hệ thống bài trắc nghiệm

3. Phƣơng pháp nghiên cứu
Các phƣơng pháp nghiên cứu cơ bản đƣợc sử dụng trong đề tài gồm
hai phƣơng pháp: nghiên cứu lý thuyết và nghiên cứu thực nghiệm.
Nghiên cứu lý thuyết, nghiên cứu các tài liệu liên quan đến E-Learning, mã
nguồn Moodle để thiết kế bài giảng E-Learning.
Nghiên cứu thực nghiệm, triển khai ứng dụng trên nền tảng web cho các mục
tiêu trên.
4. Nội dung nghiên cứu
Nội dung đề tài gồm phần mở đầu, nội dung chính, phần kết luận và các phụ lục.
Nội dung chính gồm 3 chƣơng nhƣ sau:
Chương 1 Tổng quan nghiên cứu.
Chương 2 Triển khai xây dựng bài giảng trực tuyến.
Chương 3 Thiết kế câu hỏi nhận phản hồi

3


CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
Chương này trình bày những nghiên cứu tổng quan về E-Learning và moodle

1.1. HỆ THỐNG DẠY VÀ HỌC TRỰC TUYẾN BẰNG MOODLE
1.1.1. Moodle là gì?
Moodle là một hệ thống quản lý học tập (Learning Management System - LMS
hoặc ngƣời ta còn gọi là Course Management System hoặc VLE - Virtual Learning
Environment) mã nguồn mở (do đó miễn phí và có thể chỉnh sửa đƣợc mã nguồn),
cho phép tạo các khóa học trên mạng Internet hay các website học tập trực tuyến.
Moodle (viết tắt của Modular Object- Oriented Dynamic Learning Environment)
đƣợc sáng lập năm 1999 bởi Martin Dougiamas, ngƣời tiếp tục điều hành và phát
triển chính của dự án. Do khơng hài lịng với hệ thống LMS/LCMS thƣơng mại
WebCT trong trƣờng học Curtin của Úc, Martin đã quyết tâm xây dựng một hệ
thống LMS mã nguồn mở hƣớng tới giáo dục và ngƣời dùng hơn. Từ đó đến nay
Moodle có sự phát triển vƣợt bậc và thu hút đƣợc sự quan tâm của hầu hết các quốc
gia trên thế giới và ngay cả những công ty bán LMS/LCMS thƣơng mại lớn nhất
nhƣ BlackCT (BlackBoard + WebCT) cũng có các chiến lƣợc riêng để cạnh tranh
với Moodle [1], [2].
Moodle là một nền tảng cho học trực tuyến có mã nguồn mở. Moodle có một số
lƣợng rất lớn ngƣời sử dụng với 87.085 website đã đăng ký tại 239 quốc gia với
73.753.209 ngƣời sử dụng và hơn [1], [2].
Moodle nổi bật là thiết kế hƣớng tới giáo dục, dành cho những ngƣời làm trong
lĩnh vực giáo dục. Moodle rất dễ dùng với giao diện trực quan, giáo viên chỉ mất
một thời gian ngắn để làm quen và có thể sử dụng thành thạo. Giáo viên có thể tự
cài đặt và nâng cấp Moodle. Do thiết kế dựa trên module nên Moodle cho phép bạn

chỉnh sửa giao diện bằng cách dùng các theme có trƣớc hoặc tạo thêm một theme
mới cho riêng mình [1], [2].
Moodle là một gói phần mềm để tạo các trang chủ và các khóa học trên nền
4


mạng toàn cầu. Moodle đƣợc cung cấp một cách miễn phí nhƣ là phần mềm Mã
nguồn mở, trên cơ sở giấy phép của GNU Public License. Moodle đƣợc viết bằng
PHP và sử dụng các kiểu cơ sở dữ liệu SQL. Nó có thể chạy trên hệ điều hành
Windows hay Mac, và các hệ điều hành kiểu nhƣ Linux. Tài liệu hỗ trợ của Moodle
rất đồ sộ và chi tiết, khác hẳn với nhiều dự án mã nguồn mở khác. Moodle phù hợp
với nhiều cấp học và hình thức đào tạo: phổ thơng, đại học/cao đẳng, khơng chính
quy, trong các tổ chức/công ty [1], [2].
Moodle phát triển dựa trên PHP (Ngôn ngữ đƣợc dùng bởi các công ty Web lớn
nhƣ Yahoo, Flickr, Baidu, Digg, CNET) có thể mở rộng từ một lớp học nhỏ đến
cáctrƣờng đại học lớn trên 50 000 học sinh (ví dụ đại học Open PolyTechnique của
Newzealand hoặc đại học mở Anh - Open University of UK, trƣờng đại học cung
cấp đào tạo từ xa lớn nhất châu Âu, và đại học mở Canada, Athabasca University)
[1], [2].
Nhƣ đã giới thiệu, Moodle là một công cụ dựa trên web, chúng ta có thể truy cập
thơng qua một trình duyệt web. Điều đó có nghĩa là để sử dụng Moodle, chúng ta
cần một máy tính với một trình duyệt web đƣợc cài đặt và có kết nối Internet.
Chúng ta cũng cần có địa chỉ trang web (gọi là URL - Uniform Resource Locator)
của một máy chủ đang chạy Moodle. Nếu tổ chức của bạn hỗ trợ Moodle, sẽ có một
máy chủ đƣợc cài đặt và chạy Moodle. Bạn có thể lấy địa chỉ trang web từ ngƣời
quản trị hệ thống [1], [2].

1.1.2. Các tính năng của Moodle
-

Tạo lập và quản lý các khóa học;

-

Đƣa nội dung học tới ngƣời học

-

Trợ giúp ngƣời dạy tổ chức các hoạt động nhằm quản lý khóa học: Các đánh
giá, trao đổi thảo luận, đối thoại trực tiếp, trao đổi thông tin offline, các bài
học, các bài kiểm cuối khoá, các bài tập lớn…

-

Quản lý ngƣời học.

-

Quản lý tài nguyên từng khóa học: Bao gồm các file, website, văn bản.

-

Tổ chức hội thảo: Các học sinh có thể tham gia đánh giá các bài tập lớn
5


của nhau.
-

Quản lý các sự kiện, các thông báo theo thời gian.

-

Báo cáo tiến trình của ngƣời học: báo cáo về điểm, về tính hiệu quả của việc
sử dụng phần mềm.

-

Trợ giúp tạo lập nội dung khóa học.

1.1.3. Lợi ích của Moodle
Đây là hệ thống mã nguồn mở, nên ta hồn tồn có thể can thiệp vào hệ thống để
hiệu chỉnh, bổ sung sao cho phù hợp với yêu cầu của tổ chức hoặc cá nhân. Cộng
đồng ngƣời sử dụng lớn, nên có thể trợ giúp chúng ta khi vận hành hoặc phát triển.
Moodle có thể tƣơng tích với nhiều cơng cụ tạo bài giảng: Reload Editor, Lectora,
có thể trao đổi với các hệ thống LMS khác nhƣ: webCT, blackboard…Moodle
tập trung vào các khả năng dễ quản trị, dễ cấu hình, tập trung vào kế hoạch
giảng dạy và các kiểu bài tập hết sức phong phú, tuy nhiên nó khơng hổ trợ các
chuẩn xây dựng bài giảng vì nó là LMS [1], [2].

1.2. GIỚI THIỆU VỀ E-LEARNING
1.2.1. E-learning là gì?
Hiện nay, trên thế giới cho có rất nhiều quan điểm và định nghĩa về E-learning.
Một số định nghĩa đặc trƣng:
-

E-learning là sử dụng các công nghệ web và Internet trong học tập (William
Horton).

-

E-learning là một thuật ngữ dùng để mô tả việc học tập, đào tạo dựa trên
công nghệ thông tin và truyền thông.

-

E-learning nghĩa là việc học tập hay đào tạo đƣợc chuẩn bị, truyền tải và
quản lý sử dụng nhiều công cụ của công nghệ thông tin, truyền thông khác
nhau và đƣợc thực hiện ở mức độ cục bộ hay toàn cục.

-

Việc học tập đƣợc truyền tải hoặc hỗ trợ qua công nghệ điện tử. Việc truyền
tải qua nhiều kỹ thuật khác nhau nhƣ Internet, TV, băng video, các hệ thống

6


giảng dạy thông minh, và việc đào tạo dựa trên máy tính (CBT) (Sun
Microsystems, Inc).
-

ệc truyền tải các hoạt động, q trình và sự kiện đào tạo và học tập
thơng qua các phƣơng tiện điện tử nhƣ Internet, Intranet, Extranet, CDROM, băng video, DVD, TV, các thiết bị các nhân, …(E-learningsite).

Tóm lại, E-learning đƣợc hiểu một cách chung nhất là q trình học thơng qua
các phƣơng tiện điện tử, q trình học thơng qua mạng Internet và các cơng nghệ
Web. Nhìn từ góc độ kỹ thuật, có thể định nghĩa “E-learning” là hình thức đào tạo
có sự hỗ trợ của cơng nghệ điện tử, q trình học thơng qua web, qua máy tính, lớp
học ảo và sự liên kết số. Nội dung đƣợc phân phối đến các lớp học thông qua mạng

Internet, intranet/extranet, băng audio và video, vệ tinh quảng bá, truyền hình, CDROM, và các phƣơng tiện điện tử khác.

1.2.2. Ƣu điểm và nhƣợc điểm của E-Learning
1) Ưu điểm
E-learning đƣợc xem là phƣơng thức đào tạo cho tƣơng lai. Về bản chất, có thể
coi E-learning cũng là một hình thức đào tạo từ xa và nó có những điểm khác biệt
so với đào tạo truyền thống. Những đặc điểm nổi bật của E-learning so với đào tạo
truyền thống là:
-

Đào tạo mọi lúc mọi nơi: truyền đạt kiến thức theo yêu cầu. Học viên có thể
truy cập các khóa học từ bất kỳ nơi đâu nhƣ văn phòng làm việc, tại nhà, tại
những điểm Internet công cộng, 24 giờ một ngày, 7 ngày trong tuần. Đào tạo
bất cứ lúc nào và bất cứ ai cũng có thể trở thành học viên.

-

Tính linh động: học sinh có thể lựa chọn cách học và khố học sao cho phù
hợp với mình. Có thể học khố học có sự hƣớng dẫn của giáo viên trực tuyến
hoặc học các khoá học tự tƣơng tác (Interactive self –pace course) và có sự
trợ giúp của thƣ viện trực tuyến.

-

Tiết kiệm chi phí: học sinh khơng cần tốn nhiều thời gian và chi phí cho việc
đi lại. Bất cứ lúc nào muốn học đều có thể học đƣợc mà không mất thời gian
phải lên lớp cả ngày mà chi cần ngồi ở nhà hay trên xe bus cũng đƣợc. Học
7

viên chỉ tốn chi phí cho việc đăng ký khố học và cho Internet.
-

Tối ƣu: bạn có thể tự đánh giá khả năng của mình hoặc một nhóm để lập ra
mơ hình đào tạo sao cho phù hợp nhất với nhu cầu của mình.

-

Đánh giá: E-Learning cho phép các học sinh tham gia các khố học có thể
theo dõi q trình và kết quả học tập của mình. Ngồi ra qua những bài kiểm
tra giáo viên quản lý cũng dễ dàng đánh giá mức độ tiến triển trong quá trình
học của các học sinh trong khoá học.

-

Sự đa dạng: hàng trăm khóa học chun sâu về kỹ năng thƣơng mại,
cơng nghệ thông tin... sẵn sàng phục vụ cho việc học.

2) Nhược điểm
Sự giao tiếp cần thiết giữa ngƣời dạy và ngƣời học bị phá vỡ. Ngƣời học sẽ
không đƣợc rèn kĩ năng giao tiếp xã hội.
Đối với những môn học mang tính thực nghiệm, E-Learning khơng thể đáp ứng
u cầu môn học, không rèn đƣợc cho ngƣời học thao tác thực hành thí nghiệm, kĩ
năng nghiên cứu thực nghiệm.
Nhƣợc điểm quan trọng của hình thức học online đó chính là sự tƣơng tác một
cách trực tiếp. Tuy một số trang web khóa học online có cung cấp tính năng trao đổi
trực tiếp thơng qua các phần mềm trị chuyện trực tuyến nhƣng cũng không đầy đủ
và sinh động bằng việc trao đổi nhƣ hình thức đào tạo truyền thống

1.2.3. Một số hình thức E-Learning

Có một số hình thức đào tạo bằng E-learning nhƣ sau:
-

Đào tạo dựa trên công nghệ: là hình thức đào tạo có sự áp dụng cơng

nghệ thơng tin.
-

Đào tạo dựa trên máy tính: Đƣợc hiểu theo nghĩa rộng, thuật ngữ này

nói đến bất kỳ một hình thức đào tạo nào có sử dụng máy tính; nhƣng thơng
thƣờng thuật ngữ này đƣợc hiểu theo nghĩa hẹp để nói đến các ứng dụng
(phần mềm) đào tạo trên các đĩa CD-ROM hoặc cài trên các máy tính độc
lập, khơng nối mạng, khơng có giao tiếp với thế giới bên ngồi.
8


-

Đào tạo dƣạ trên Web (WBT – Web-Based Training): là hình thức

đào tạo sử dụng cơng nghệ Web. Nội dung học, các thông tin quản lý khoa
học, thông tin về ngƣời học đƣợc lƣu trữ trên máy chủ và ngƣời dùng có thể
dễ dàng truy nhập thơng tin thơng qua trình duyệt Web. Ngƣời học có thể
giao tiếp với nhau và với giáo viên, sử dụng các chức năng trao đổi trực tiếp,
diễn đàn, email...thậm chí có thể nghe đƣợc giọng nói và nhìn thấy hình ảnh
của ngƣời giao tiếp với mình.
-

Đào tạo trực tuyến (Online Learning/Training): là hình thức đào tạo

có sử dụng kết nối mạng để thực hiện việc học nhƣ lấy tài liệu học, giao tiếp
giữa ngƣời học với nhau và giao viên...
-

Đào tạo từ xa (Distance Learning): Thuật ngữ này nói đến hình thức

đào tạo trong đó ngƣời dạy và ngƣời học khơng cùng ở một chỗ, thậm chí
khơng cùng một thời điểm. Ví dụ nhƣ việc đào tạo sử dụng công nghệ hội
thảo cầu truyền hình và cơng nghệ web.

1.3. TIỀM NĂNG ĐÀO TẠO THEO MƠ HÌNH E-LEARNING Ở
NƢỚC TA
Mơ hình E-Learning giờ đây đã khơng cịn xa lạ trên thế giới. Theo Cyber
Universities, gần 90% trƣờng đại học tại Singapore sử dụng phƣơng pháp đào tạo trực
tuyến, ở Mỹ con số này là hơn 80%.
Theo số liệu điều tra, số ngƣời sử dụng Internet tại Việt Nam tháng 1/2017 là
54,05 triệu ngƣời, tƣơng đƣơng khoảng 53% dân số, tăng 3% so với năm 2016. Trong
số những ngƣời sử dụng Internet, thời gian sử dụng máy tính cá nhân hoặc máy tính để
bàn lên tới 6 giờ 53 phút/ngày. Con số này cho thấy, công nghệ số đóng một vai trị vơ
cùng quan trọng trong đời sống hiện đại. Với sự phát triển nhanh chóng của kỷ nguyên
số hóa, bên cạnh những thuận lợi mà nó mang lại, những thách thức đặt ra cho giáo dục
trực tuyến sẽ càng trở nên lớn hơn.
Tháng 9/2015, Thủ tƣớng Chính phủ đã ký Quyết định số 1559/QĐ-TTg phê
9


duyệt Đề án “Phát triển đào tạo từ xa giai đoạn 2015-2020”, trong đó khẳng định, “đẩy
mạnh, nâng cao chất lƣợng các chƣơng trình đào tạo từ xa đáp ứng nhu cầu học tập của
nhân dân theo hƣớng mở, linh hoạt, đa dạng hóa, bảo đảm hội nhập với khu vực và thế

giới, góp phần xây dựng xã hội học tập”. Hiện nay, các trƣờng đại học trong nƣớc đã
mở rộng hình thức đào tạo trực tuyến bởi tính ƣu việt của hình thức này với nhiều
chuyên ngành đa dạng.
Chủ trƣơng của Bộ GD&ĐT trong giai đoạn tới là tích cực triển khai các hoạt
động xây dựng một xã hội học tập, mà ở đó mọi cơng dân (từ học sinh phổ thông, sinh
viên, các tầng lớp ngƣời lao động, ..) đều có cơ hội đƣợc học tập, hƣớng tới việc: học
bất kỳ thứ gì (any things), bất kỳ lúc nào (any time), bất kỳ nơi đâu (any where) và học
tập suốt đời (life long learning). Để thực hiện đƣợc các mục tiêu nêu trên, E-learning
nên có một vai trị chủ đạo trong việc tạo ra một môi trƣờng học tập ảo.
Việt Nam đã gia nhập Mạng E-learning châu Á (Asia E-learning Network - AEN,
www.asia-elearning.net) với sự tham gia của Bộ Giáo dục & Đào tạo, Bộ Khoa học Công nghệ, trƣờng Đại học Bách Khoa, Bộ Bƣu chính - Viễn Thơng... Điều này cho
thấy tình hình nghiên cứu và ứng dụng loại hình đào tạo này đang đƣợc quan tâm ở
Việt Nam. Tuy nhiên, so với các nƣớc trên thế giới, E-learning ở ViệtNam mới chỉ ở
giai đoạn đầu và cịn rất nhiều việc phải làm để có thể tiến kịp các nƣớc.

10


CHƯƠNG 2
TRIỂN KHAI XÂY DỰNG BÀI GIẢNG TRỰC TUYẾN
Chƣơng này trình vấn đề về xây dựng bài giảng trực tuyến trên hệ thống LMS của
trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật phát triển trên nền mã nguồn mở Moodle.

2.1. NGUỒN DỮ LIỆU THIẾT KẾ BÀI GIẢNG
2.1.1. Đề cƣơng chi tiết
ĐỀ CƢƠNG MƠN HỌC
LẬP TRÌNH CƠ BẢN VỚI C



Mã học phần: 5505166
Số tín chỉ: 3



Nội dung tóm tắt:
Học phần này trang bị những kiến thức và kỹ năng lập trình cơ bản, làm nền tảng để
sinh viên tiếp cận với kỹ thuật lập trình hƣớng đối tƣợng, lập trình trực quan, lập trình web,
lập trình di động trên các cơng cụ và môi trƣờng phát triển phần mềm thông dụng; làm cơ
sở cho học phần có minh họa bằng lập trình C nhƣ: Kỹ thuật đồ họa, Cấu trúc dữ liệu và
Giải thuật, Lập trình hợp ngữ, …



Mục tiêu giảng dạy
Hồn thành học phần này sinh viên đạt đƣợc những điểm sau:
- Thông hiểu cú pháp và ý nghĩa của các câu lệnh
- Biết khai báo kiểu dữ liệu thích hợp cho mỗi chƣơng trình.
- Biết cách xây dựng các hàm và cách truyền tham số.
- Sử dụng thành thạo ngôn ngữ lập trình C
- Viết đƣợc chƣơng trình trong ngơn ngữ lập trình C
- Có kỹ năng tƣ duy thuật tốn và kỹ năng lập trình.

 Chuẩn đầu ra (CĐR) mơn học
CĐR
CĐR
Mơ tả CĐR
mơn học
chƣơng trình
(mục tiêu cụ thể)

Giải thích, phân tích, trình bày đƣợc: các khái niệm trong lập trình,
C1
P1
chƣơng trình, thuật tốn, các kiểu dữ liệu, ý nghĩa câu lệnh, hoạt động
của hàm.
C2

P5

Tuân thủ nội quy nhà trƣờng và lớp học, đi học đầy đủ.

C3

P2

Có kỹ năng trình bày thuật tốn và kỹ năng lập trình

C4

P7

Có kỹ năng làm việc nhóm

C5

P9

Lập trình đƣợc chƣơng trình.



Chg
I

Nội dung học phần và kế hoạch giảng dạy và đánh giá hoạt động
Nội dung giảng dạy
KHÁI NIỆM LẬP TRÌNH

Số
tiết

CĐ
R

Hoạt động
dạy và học

3

C1

+ Giảng lý thuyết

11

Hoạt động
đánh giá
+ A1. Điểm danh


+ Khái niệm lập trình

+ Thuật tốn
+ Các phƣơng pháp lập trình

II

III

IV

CÁC THÀNH PHẦN CƠ BẢN
TRONG NGƠN NGỮ LẬP
TRÌNH C
+ Tập hợp các kí tự dùng trong
C
+ Tên, cách đặt tên
+ Cấu trúc chƣơng trình
+ Các cơng việc và các bƣớc cơ
bản trong lập trình
+ Một số tập tin tiền xử lý
(header) cơ bản
+ Kiểu dữ liệu chuẩn trong C
+ Các đại lƣợng dùng trong lập
trình
CÂU LỆNH TRONG NGƠN
NGỮ LẬP TRÌNH C
+ Lệnh gán
+ Lệnh đƣa dữ liệu ra màn hình
+ Lệnh nhập dữ liệu vào từ bàn
phím
+ Lệnh kiểm tra điều kiện

+ Lệnh lặp

HÀM VÀ CẤU TRÚC
CHƢƠNG TRÌNH
+ Khái niệm
+ Xây dựng hàm
+ Sử dụng hàm
+ Biến toàn cục và biến địa
phƣơng
+ Nguyên tắc làm việc của hàm

C2
C3

3

12

6

C1
C2
C3

+ Giải bài tập
+ Trao
đổi
những
vấn đề chƣa rõ hoặc
chƣa hiểu trong buổi

học
+ Lấy ý kiến khảo sát

+ Giảng lý thuyết
+ Trao đổi
+ Lấy ý kiến khảo sát

C1
C2
C4
C3
C5

+ Giảng lý thuyết
+ Làm bài tập tại lớp
+ Giao bài tập về nhà
+ Kiểm tra chéo giải bài
tập tại lớp của các
nhóm.
+ Kiểm tra hoạt động
làm bài tập của mỗi
nhóm thơng qua bản
báo cáo.
+ Giải bài tập về nhà
+ Lấy ý kiến khảo sát

C1
C2
C3
C4

C5

+ Giảng lý thuyết
+ Làm bài tập tại lớp
+ Kiểm tra hoạt động
làm bài tập của mỗi
nhóm thơng qua bản
báo cáo.
+ Kiểm tra chéo giải bài
tập tại lớp của các
nhóm.
+ Giải bài tập về nhà
+ Lấy ý kiến khảo sát

12

(C2)
+ A4. Đánh giá kỹ
năng trình bày
đƣợc thuật tốn
(C3, C1)

+ A1. Điểm danh
(C2)
+ A2. Đánh giá
kỹ năng giải thích,
phân tích (Kiểm
tra kiến thức kết
chƣơng tại lớp
(Kahoot) (C1, C3)

+ A1. Điểm danh
(C2)
+ A3. Đánh giá
hoạt động nhóm
(C4)
+ A2. Đánh giá
kỹ năng giải thích,
phân tích (C1)
(Kiểm tra kiến
thức kết chƣơng
tại lớp (Kahoot)).
+ A4. Đánh giá kỹ
năng viết chƣơng
trình (Kiểm tra
giữa kì (bài viết)
(C5, C3)
+ A1. Điểm danh
(C2)
+ A3. Đánh giá kỹ
năng làm việc
nhóm (C4)
+ A4. Đánh giá kỹ
năng viết chƣơng
trình.
+ A2. Đánh giá
kỹ năng giải thích,
phân tích (Kiểm
tra kiến thức kết
chƣơng tại lớp

(Kahoot)). (C1)


DỮ LIỆU KIỂU CON TRỎ
+ Khái niệm
+ Khai báo
+ Sử dụng biến thông qua địa
chỉ
+ Dùng con trỏ để cấp phát bộ
nhớ động
DỮ LIỆU KIỂU MẢNG
+ Khái niệm
+ Khai báo
+ Sử dụng biến mảng
+ Con trỏ và mối liên hệ với
mảng
+ Mảng nhiều chiều

DỮ LIỆU KIỂU CHUỖI KÍ
TỰ
+ Khai báo
+ Làm việc với một phần tử
trong chuỗi kí tự
+ Ghép, sao chép, so sánh
chuỗi kí tự
+ In chuỗi kí tự ra màn hình
+ Đọc (nhập) chuỗi kí tự
+ Một số hàm chuẩn xử lý
chuỗi kí tự
+ Các ví dụ

6

8

4

DỮ KIỆU TỰ ĐỊNH NGHĨADỮ LIỆU KIỂU CẤU TRÚC
+ Dữ liệu tự định nghĩa
+ Dữ liệu kiểu cấu trúc

DỮ LIỆU KIỂU FILE
+ Các loại file
+ Vùng quả lý, vùng đệm và
con trỏ file

C1
C2
C3
C4
C5

C1
C2
C3
C4
C5

C1
C2

C3
C5

4

C1
C2
C3
C5

2

C1
C2

13

Giảng lý thuyết
Làm bài tập tại lớp
Giải bài tập về nhà
Lấy ý kiến khảo sát

+ Điểm danh
+ A2. Đánh giá
kỹ năng giải thích,
phân tích Kiểm tra
kiến thức (kết
chƣơng tại lớp
(Kahoot).

Giảng lý thuyết
Làm bài tập tại lớp
Giải bài tập về nhà
Lấy ý kiến khảo sát

+ Điểm danh
+ A3. Đánh giá
hoạt động nhóm
(C4)
+ A2. Đánh giá
kỹ năng giải thích,
phân tích Kiểm tra
kiến thức (kết
chƣơng tại lớp
(Kahoot).
+ A4. Đánh giá kỹ
năng viết chƣơng
trình (C3, C5)

+ Giảng lý thuyết
+ Làm bài tập tại lớp
+ Lấy ý kiến khảo sát

+ A1. Điểm danh
+ A2. Đánh giá
kỹ năng giải thích,
phân tích Kiểm tra
kiến thức (kết
chƣơng tại lớp
(Kahoot).

+ A4. Đánh giá kỹ
năng viết chƣơng
trình (C3, C5)

+ Giảng lý thuyết
+ Làm bài tập tại lớp
+ Lấy ý kiến khảo sát

+ A1. Điểm danh
(C2)
+ A2. Đánh giá
kỹ năng giải thích,
phân tích (C1)
(Kiểm tra kiến
thức (kết chƣơng
tại lớp (Kahoot).
+ A4. Đánh giá kỹ
năng viết chƣơng
trình (C3, C5)

+ Giảng lý thuyết
+ Làm bài tập tại lớp

+ A1. Điểm danh
(C2)

+
+
+
+

+
+
+
+


+
+
+
+


Đóng mở file
Các hàm truy xuất kí tự
File văn bản với các hàm
File nhị phân với các hàm
fread, fwrite

Kiểm tra đánh giá học phần
Thành phần đánh giá

CĐRMH

Tỷ lệ (%)

A1. Đi học đầy đủ, tuân thủ nội quy nhà trƣờng và
lớp học.

C2

10%

A2. Đánh giá kỹ năng giải thích, phân tích

C1

10%

A3. Đánh giá hoạt động nhóm

C4

20%

Bài kiểm tra giữa kì
A4. Đánh giá kỹ năng viết chƣơng trình

C5

10%

C1, C3, C5

50%

Bài thi cuối kì
A2. Đánh giá kỹ năng giải thích, phân tích
A4. Đánh giá kỹ năng viết chƣơng trình

2.1.2. Giáo trình Lập trình cơ bản với C
Giáo trình Lập trình cơ bản với C [5], trang bị cho sinh viên ngành kỹ thuật nói
chung và sinh viên ngành cơng nghệ thơng tin nói riêng những kiến thức và kỹ năng
lập trình cơ bản. Kiến thức và kỹ năng lập trình cơ bản với C là nền tảng để sinh
viên tiếp cận với kỹ thuật lập trình hƣớng đối tƣợng, lập trình trực quan, lập trình
web, lập trình di động trên các cơng cụ và môi trƣờng phát triển phần mềm
thông dụng; làm cơ sở cho học phần có minh họa bằng ngơn ngữ lập trình C nhƣ:
Kỹ thuật đồ họa, Cấu trúc dữ liệu và Giải thuật, Lập trình hợp ngữ, …
Nội dung của giáo trình bao gồm 9 chƣơng:
Chƣơng 1: Trình bày các vấn đề về phƣơng pháp lập trình
Chƣơng 2: Trình bày các thành phần cơ bản trong lập trình C
Chƣơng 3: Trình bày các câu lệnh trong ngơn ngữ lập trình C
Chƣơng 4: Trình bày cách xây dựng hàm tự tạo
Chƣơng 5: Giới thiệu dữ liệu kiểu con trỏ
Chƣơng 6: Giới thiệu dữ liệu kiểu mảng
Chƣơng 7: Giới thiệu dữ liệu kiểu chuỗi
14


Chƣơng 8: Giới thiệu dữ liệu kiểu cấu trúc
Chƣơng 9: Giới thiệu dữ liệu kiểu file
Trong mỗi chƣơng đều có các ví dụ minh họa cụ thể. Cuối mỗi chƣơng có phần
bài tập giúp sinh viên củng cố lại nội dung kiến thức.
2.1.3. Công cụ hỗ trợ
-

Hệ thống LMS trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật: upload bài giảng trực
tuyến [3].

Hình 1. Giao diện hệ thống LMS trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật

-

Ứng dụng Powerpoint thiết kế nội dung bài giảng

-

Ứng dụng Book Creator Online: xây dựng sách trực tuyến [4]

Hình 2. Giao diện ứng dụng Book Creator Online
15