(Luận văn thạc sĩ) khảo sát luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gianước cộng hòa nhân dân trung hoa ( có so sánh với tình hình việt nam)

Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

( HUANG YI MING )

KHẢ SÁ ―L ẬT NGÔN NGỮ

Ự
‖

THÔNG DỤNG QU

ỚC C NG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA
so sánh v i t nh h nh ở iệt a

LUẬ
SĨ
Chuyên ngành: Ngôn ngữ học

- 2015

ồng ghệ

inh

-1-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

( HUANG YI MING )

KHẢ SÁ ―L ẬT NGÔN NGỮ VÀ

Ự

‖

THÔNG DỤNG QU

ỚC C NG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA
so sánh v i t nh h nh ở iệt a

Luận văn hạc sĩ
Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
Mã Số: 60 22 02 40
d

ọc:

D

- 2015

ồng ghệ

inh

-2-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

LỜI CẢM ƠN
Cuối củng luận văn của e đã hoàn thành sau
t thời gian cố gắng và nỗ lực.
rong hai nă học tập tại Khoa Ngôn ngữ học - r ờng ại học Khoa học Xã h i
và h n văn - ại học Quốc gia Hà N i trong quá trình hồn thành luận văn này,
e đã nhận đ ợc nhiều sự giúp đỡ và h ng dẫn quý báu của các thầy cô giáo.
ua đ y e xin gửi lời cả ơn ch n thành nhất của mình t i các thầy cô giáo. ặt

biệt, em xin chân thành cả ơn S. S. rần Trí Dõi, tận tâm dậy và trực tiếp
h ng dẫn em thực hiện luận văn này.
ồng thời e cũng xin cả ơn các bạn bè và gia đ nh e rất quan tâm và
nhiệt t nh giúp đỡ em hoàn thành luận văn này. hờ có sụ giúp của mọi ng ời
trong q trình học tập em m i c đ ợc kết quả nh ngày hô nay.
E cũng xin cả ơn các thầy cô giáo của Khoa Ngôn ngữ học - r ờng ại
học Khoa học Xã h i và h n văn - ại học Quốc gia Hà N i. h ng v khả năng
và sụ hiểu biết của em cịn có hạn, nên bản luận văn này chắc chắn không tránh
khỏi những thiếu sót. Vì vậy, e k nh xin các thày cô giáo xe x t và giúp e ch
ra những thiếu x t để bản uận văn này đ ợc hoàn thiện hơn!
Xin trân trọng cả ơn!
Học vi n: oàng ghệ inh
Hà N i, tháng 05 nă 2015

oàng ghệ

inh

-3-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

ục ục
trang
ở đầu:
6
1. Lý do chọn đề tài.
6
2. nghĩa và nhiệ vụ nghi n c u
6
3. h ơng pháp nghi n c u
7
4. Cấu trúc Luận văn
7
h ơng . Gi i thi u chung về “Luật ngôn ngữ v vă tự thơng dụng quốc
”
c C ng hịa Nhân dân Trung Hoa.
1.1. Những đặt điểm cơ bản của “Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia”
8
1.1.1. Tôn ch và phạm vi áp dụng của luật
8
1.1.2. Những n i dung cơ bản của luật
14
1.1.3. Các nhiệm vụ của cơ quan hành ch nh trong việc thực hiện luật
20
1.2. “Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia” và những vấn đề ngôn
ngữ và văn tự của các đân tộc thiểu số.
26
1.2.1. ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ ấy quy phạm tiếng
Hán và chữ Hán làm nhiệm vụ chính

26
1.2.2. hững uật ệ về ngơn ngữ và văn tự của các d n t c thiểu số rung
uốc trong sự i n hệ v i t nh h nh ở iệt a .
28
iểu kết Chương I.
36
h ơng . Các quy phạm trong sự vận dụng ngôn ngữ v vă tự củ “Luật
ngôn ngữ v vă tự thông dụng quốc
”
2.1. hững qu phạm
37
2.1.1. rong cơ quan nhà n c và tr ờng học
37
2.1.2. Trong các ấm phẩm Hán ngữ
42
2.1.3. Trong dịch vụ phát thanh, truyển h nh và điện ảnh
45
2.1.4. Trong ngành dịnh vụ công c ng và thiệt bị công c ng
48
2.1.5. Trong việc xử lý thông tin và sản phẩm kỹ thuật thông tin
51
2.1.6. Những tr ờng hợp ngoại lệ về sự vận dụng chữ phồn thể và chữ biến
thể của chữ Hán.
53
2.2. Về qu định việc quản lý và giám sát
55
ồng ghệ

inh

-4-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

2.2.1. Ch c trách của ngành công tác ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia
trong Quốc vụ viện
55
2.2.2. Ch c trách của các ban ngành khác trong Quốc vụ viện
56
2.2.3. Ch c trách của các cơ quan hành ch nh của chính quyền nh n d n địa
ph ơng.
57
2.2.4. Các việc quản lý và giám sát sự vân dụng ngôn ngữ và văn tự trong các
tên gọi doanh nghiệp, th ơng hiệu và quảng cáo.
59
2.2.5. Các trách nhiệm của luật.
62
iểu kết Chương II
67
h ơng . M t vài vấ đề ác t
“Luật ngôn ngữ v vă tự thông dụng

quốc
”
3.1. Về bảng Phương án Phiên ân tiếng Hán
69
3.2. Về cuộc sát hạch tiếng phổ thông
71
3.2.1. Mục đ ch
71
3.2.2. Những n i dung của cu c sát hạch tiếng phổ thông
71
3.2.3. Thực hiện những việc sách hạch tiếng phổ thông cho những ng ời làm
nghề trong các nghề nghiệp đặt định.
72
3.3. Về việc phiên dịch các danh từ riêng và thuật ngữ khoa học kỹ thuật
ngoại quốc sang ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia
73
3.3.1.Thẩ định các việc phiên dịch các danh từ riêng ngoại quốc sang ngôn
ngữ và văn tự thông dụng quốc gia
74
3.3.2. Thẩ định các việc phiên dịch các thuật ngữ khoa học kỹ thuật ngoại
quốc sang ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia
76
iểu kết Chương III
76
hần ết uận
78
ài iệu tha khảo
82
hụ ục
87

oàng ghệ

inh

-5-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

Ầ

Ầ

1. Lý do chọ đề t
rong
t c ng đồng xã h i, ngôn ngữ c ch c năng vừa à ph ơng tiến giao
tiếp vừa à công cụ của t duy.
i sự phát triển nhanh chóng của xã h i, cảnh
huống vận dụng ngôn ngữ và văn tự đã c những biến đổi. T c là các ngôn ngữ và
văn tự của các dân t c trong m t n c từng b c thích ng v i sự phát triển của xã
h i, đồng thời đã xuất hiện m t ngôn ngữ và văn tự thông dụng trong quốc gia

(lingua franca) hành ch c song song trong cả c ng đồng xã h i.
Sau khi thành ập n c iệt a
n chủ
ng hoà nă 1945, hà n c
iệt a đã đ a ra nhiều ch nh sách ngôn ngữ quan trọng nh d ng tiếng iệt
thay thế cho tiếng háp à ngôn ngữ ch nh th c trong các cơ quan hành ch nh
nhà n c, đồng thời à tiếng phổ thơng giảng dạy trong nhà tr ờng. gồi ra, ch nh
sách ngôn ngữ của iệt a c n đ ợc thể hiện r ràng trong nhiều văn kiện của
ảng và hà n c iệt a . rong những các văn kiện đ , tuy c những quan
điể rất đúng đắn và r ràng, nh ng hiện tại ch a c
t văn bản pháp luật nào
bao quát
t cách đầy đủ và hệ thống những quan điểm ấy.
rong khi đ , rung uốc đã ban hành Luật ng n ngữ và văn tự th ng dụng
quốc gia vào ngày 31 tháng 10 nă 2001 viết tắt à ―Luật ngôn ngữ …‖ . y à
t b uật chuy n ôn và à văn bản uật pháp ch nh th c thể hiện ch nh sách
ngôn ngữ của rung uốc. è theo đ , các
ở trung ơng và ch nh quyền địa
ph ơng rung uốc đ a ra những văn kiện phối hợp để hồn thiện hệ thống ch nh
sách ngơn ngữ rung uốc nh các bản ch thị của các ch nh quyền địa ph ơng
cấp t nh. hờ đ , rung uốc c đ ợc những cách giải quyết mâu thuẫn giữa ngôn
ngữ và văn tự thông dụng quốc gia v i ngôn ngữ và văn tự các dân t c thiểu số
Trung Quốc m t cách có hiệu quả.
húng tơi x t thấy ―Luật ngôn ngữ …‖ của rung uốc hữu ch đối v i việc
tham khảo để x y dựng ch nh sách ngôn ngữ của iệt a .
thế chúng tôi tiến
hành khảo sát văn bản này v i hy vọng ang đến cho ng ời đọc iệt a
t
kinh nghiệ về ―Luật ngôn ngữ …‖ của m t quốc gia.
2

v
m vụ nghiên cứu.
2.1. nghĩa và ục đ ch
Mục đ ch của chúng tôi à khảo sát ―Luật ngôn ngữ …‖ của rung uốc.
Trong khi thực hiện việc nghi n c u, chúng tôi c gắng đ a ra những nhận x t,
ồng ghệ

inh

-6-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

đánh giá về ―Luật ngôn ngữ …‖ của rung uốc. uy nhi n, do tr nh đ chuy n
ôn c n hạn chế, c ng v i phạ vi hạn h p của uận văn, chúng tôi ch hy vọng
nêu ra m t vài n i dung nh t nh h nh thực hiện, phạ vi áp dụng và sự phối hợp
của các ngành khác trong việc thực hiện uật ngôn ngữ ở rung uốc. ua đ hy
vọng c thể đ ng g p
t phần nhỏ vào việc tham khảo để xây dựng uật ngôn
ngữ của iệt a .
2.2. Nhiệm vụ nghiên c u.

ối t ợng nghi n c u à ―Luật ngôn ngữ…‖ của rung uốc.
hiệ vụ nghi n c u ch nh à khảo sát, ph n t ch các n i dung và đặc điể
cũng nh t nh h nh thực hiện ―Luật ngôn ngữ …‖ của rung uốc. rong điều
kiện cho phép, có thể i n hệ v i ch nh sách ngôn ngữ của iệt a để t ra sự
t ơng đồng và khác biệt.
3
á
cứu
húng tôi sử dụng các ph ơng pháp chủ yếu sau đ y để nghi n c u và t
hiểu ―Luật ngôn ngữ …‖ của rung uốc:
tc v
t : y à ph ơng pháp chủ yếu để nghi n c u và khảo sát
―Luật ngôn ngữ …‖ của rung uốc. ua đ đ a ra những n i dung và đặc điể
chủ yếu của uật đ .
- Thủ á
á : Sau khi đã ô tả và ph n t ch, trong điều kiện có thể
chúng tơi tiến hành i n hệ, so sánh, đối chiếu v i ch nh sách ngôn ngữ của iệt
a để t ra sự giống nhau và khác nhau trong ch nh sách ngôn ngữ của hai
n c. ừ đ c thể rút ra đ ợc những đặc điể chung trong t nh h nh thực hiện
ch nh sách ngôn ngữ của hai n c hiện nay.
4. Cấu t c uậ vă
goài phần mở đ u, phần ết uận và phần phụ ục, th n i dung ch nh của
uận văn đ ợc chia à 3 ch ơng:
- h ơng . i i thiệu chung về ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia‖ n c C ng hòa Nhân dân Trung Hoa.
- h ơng . ác quy phạm trong sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự của ―Luật
ngôn ngữ và thông dụng quốc gia‖.
- h ơng .
t vài vấn đề khác trong ―Luật ngôn ngữ và văn tự thơng dụng
quốc gia‖.

ồng ghệ

inh

-7-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

Ớ

11

h ơng .
Ề ―L Ậ
Ơ
Ữ…‖
NHÂN DÂN TRUNG HOA

Ệ

ữ

Ị

củ “Luật
ữ …”
t
u t
u t
iều . Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia đã đ ợc hiến pháp quy
định: ― ẩy ạnh sự quy phạ hoá, ti u chuẩn hoá và sự phát triển ành ạnh của
ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia để ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia đ ng vai tr hiệu quả trong cu c sống hàng ngày, trong xúc tiến giao u về
kinh tế - xã h i giữa các v ng và các d n t c‖.
iều của uật này đã giải th ch r về tôn ch pháp uật của ―Luật ngôn
ngữ …‖. ôn ch này ang t nh nhất tr về những nhiệ vụ nổi bật của ch nh sách
ngôn ngữ và văn tự rung uốc trong thế k
. ôn ch của ―Luật ngôn
ngữ …‖ à vận dụng quy định của pháp uật, để thực hiện sự quy phạ hoá, ti u
chuẩn hoá và sự phát triển ành ạnh của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia,
xúc tiến sự giao u về kinh tế - xã h i giữa các v ng và các d n t c.
ể ng n ngữ và văn tự th ng dụng quốc gia đ ng vai tr hiệu quả
hơn trong cuộc sống hội
gôn ngữ à công cụ giao tiếp quan trọng nhất của con ng ời trong xã h i.
ăn tự à k hiệu để u giữ ngôn ngữ, à công cụ thể hiện bản sắc văn h a của d n
t c. o đ , khi thực hiện
t cu c giao tiếp thông th ờng, nếu không sử dụng
ngôn ngữ n i, ta c thể sử dụng ngôn ngữ viết. Sử dụng ngôn ngữ và văn tự ch nh
xác à
t vấn đề quan trọng đối v i xã h i n i chung và ỗi thành vi n trong xã

h i n i ri ng. ể cho sự giao u giữa các v ng, các d n t c đ ợc thuận tiện hiệu
quả, phải c
t ngôn ngữ và văn tự chung cho các v ng, các d n t c.
y ch nh
à ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. iá trị của ngôn ngữ và văn tự thông
dụng quốc gia chịu tác đ ng của những nh n tố ịch sử và t nh khách quan ch
không phải không c căn c . Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia xác ập
địa vị pháp uật của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia, b ng h nh th c pháp
uật để đ a công việc ngôn ngữ và văn tự vào quỹ đạo pháp chế. iệc à này à
để tránh duy tr vị thế của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia ch b ng những
văn bản ch nh sách, khơng c giá trị pháp uật.
ồng ghệ

đặc đ ể

Ớ

inh

c b

-8-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

gơn ngữ và văn tự c i n quan đến sự tiến b của xã h i, sự phát triển của
nền kinh tế, sự đoàn kết của các d n t c và sự thống nhất của đất n c. uy định
của ―Luật ngôn ngữ …‖ không ch c ch cho ngôn ngữ à c n ang ại hiệu quả
tốt đ p hơn cho cu c sống xã h i. iều đ đ ợc thể hiện ở những ph ơng diện sau:
i
ch cho việc khắc phục vách ngăn cản trở của ngôn ngữ ở rung uốc,
xúc tiến sự giao tiếp của con ng ời trong xã h i.
ii
ch cho sự giao u giữa ng ời d n các v ng, sự u chuyển của các
oại hàng hoá và tạo ập
t thị tr ờng thống nhất, để hoàn thiện thể chế kinh tế thị
tr ờng chủ nghĩa xã h i.
iii
ch cho việc giao u giữa các v ng, các d n t c; thuận tiện và hiệu quả
trong phát triển kinh tế của các d n t c, giữ g n sự đoàn kết của các d n t c , bảo
vệ an ninh thống nhất của đất n c, tăng c ờng s c tập trung của d n t c rung
Hoa.
iv
ch trong việc thực hiện sự phổ cập giáo dục, sự phát triển của khoa
học kỹ thuật, n ng cao tr nh đ văn h a của ỗi công d n.
v
ch trong việc n ng cao tr nh đ kỹ thuật xử thông tin tiếng rung,
tăng tốc đ trong việc x y dựng thơng tin hố xã h i, h ng t i nhu cầu về phát
triển kinh tế của xã h i hiện đại.
goài ra, c u ―xúc tiến sự giao u về ngành kinh tế - xã h i giữa các v ng và
các d n t c‖ à

t phần n i dung trong tôn ch uật pháp, đ ợc nhấn ạnh à do
tác đ ng của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia.
mạnh sự qu phạm hoá tiêu chu n hoá và sự phát triển ành
mạnh của ng n ngữ và văn tự th ng dụng quốc gia
iệc thực hiện sự quy phạ hoá, ti u chuẩn hố của ngơn ngữ và văn tự
thơng dụng quốc gia ch nh à thực hiện các chuẩn ục và quy phạ của ngôn ngữ
và văn tự thông dụng quốc gia đ ợc nhà n c và các ngành ch c năng i n quan
xác ập b ng các biện pháp giáo dục,
t số sách công cụ đ ợc thẩ định chuẩn
và các h nh th c tuy n truyền. hực hiện việc quy phạ hoá, ti u chuẩn hố của
ngơn ngữ và văn tự thơng dụng quốc gia à y u cầu trong công cu c x y dựng chủ
nghĩa xã h i hiện đại hoá của rung uốc. ảnh huống này c 3 ph ơng diện:
i.
t n c chủ nghĩa xã h i r ng n và thống nhất, phải c sự quy phạ và
nhất tr về ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. Sau khi thực hiện ― ải cách
ở cửa‖ và xác ập nền kinh tế thị tr ờng chủ nghĩa xã h i, nền kinh tế rung
ồng ghệ

inh

-9-

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

uốc đã trở thành
t ch nh thể chặt ch . Sự u chuyển hàng hoá ở các v ng và
sự giao u của ng ời d n giữa các v ng ngày càng đ ợc ở r ng. ho n n sự
thống nhất và quy phạ của ngôn ngữ à
t điều kiện quan yếu trong sự phát
triển của nền kinh tế thị tr ờng chủ nghĩa xã h i.
ii iệc quy phạ ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia c nhiều tác đ ng
n đến sự phát triển của các ngành giáo dục, văn hố và kỹ thuật cơng nghệ cao.
gôn ngữ và văn tự à công cụ, à những yếu tố nổi bật của văn hoá, à cơ sở học
tập các tri th c khoa học khác. Sự thống nhất tr nh đ cao và quy phạ của ngôn
ngữ và văn tự c tác đ ng t ch cực để n ng cao tr nh đ giáo dục cho toàn d n.
iii r nh đ ti u chuẩn hố, quy phạ hố của ngơn ngữ và văn tự thông
dụng quốc gia à
t trong những ch ti u đầu ti n về sự phát triển văn inh của
t quốc gia., à
t điều kiện tất yếu của sự thông tin hố xã h i. Là
t cơng cụ
nhịp nhàng của việc sản xuất và sinh hoạt xã h i, ngôn ngữ và văn tự c vai tr
quan trọng trong hoạt đ ng kinh tế và cu c sống, c ảnh h ởng sự đến sự phát triển
của xã h i.
rong việc thực hiện cơng việc quy phạ hố, ti u chuẩn hố của ngơn ngữ
và văn tự thơng dụng quốc gia, phải th nhập vào ối quan hệ giữa sự quy phạ
hố, ti u chuẩn hố của ngơn ngữ và văn tự v i sự phát triển và t nh đa dạng,
phong phú của ngôn ngữ và văn tự. hực hiện việc quy phạ hố, ti u chuẩn hố
của ngơn ngữ và văn tự à để ngôn ngữ và văn tự đi vào khuôn khổ ch không phải
kiề chế ngôn ngữ và văn tự. hiệ vụ của nhà n c à phục vụ ợi ch của toàn
d n và những nhu cầu của sự phát triển ch nh trị, kinh tế, khoa học, văn hoá và

giáo dục.
Phạm vi áp dụng của uật
iều
Luật ngôn ngữ… đã quy định: ― tiếng phổ thông và chữ án quy
phạ đ ợc gọi à ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖.
iều này quy định phạ vi áp dụng của tiếng phổ thông và chữ án quy
phạ . iếng phổ thông à ngôn ngữ thông dụng quốc gia, c n chữ án quy phạ
à văn tự thông dụng quốc gia.
i hạ vi điều ch nh của uật này à tiếng phổ thông và chữ án quy phạ .
rung uốc, phạ vi áp dụng của ngôn ngữ và văn tự trong n c hiện
hành c khác, đ ợc chia thành hai tầng cấp,
t à ngôn ngữ và văn tự thông dụng
quốc gia, hai à ngôn ngữ và văn tự của các d n t c thiểu số và v ng tự trị d n t c.
oàng ghệ

inh

- 10 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

iếng phổ thông và chữ án quy phạ à ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia,
đ ợc thông hành tr n tồn quốc bất c nơi nào, trừ ngơn ngữ và văn tự của các d n
t c thiểu số và v ng tự trị d n t c.
iếng phổ thông à ngôn ngữ thông dụng quốc gia, nh ng không thể n i tiếng
phổ thông à tiếng án hay t ơng đ ơng v i tiếng án. iếng án à ngôn ngữ
chung co
on anguage của ng ời án, theo cách ph n oại ngôn ngữ, tiếng
án đ ợc xếp vào hệ ngôn ngữ án- ạng, c những ph ơng ngữ ch nh nh tiếng
uan thoại
andarin , tiếng riết iang
he iang Speech , tiếng ồ a
u an Speech , tiếng iang
y
iang Si Speech , tiếng hách ia
akka , tiếng húc iến u ien Speech và tiếng uảng ông antonese .
heo cách ph n oại ịch sử, tiếng án đ ợc ph n thành tiếng án cổ đại, tiếng
án trung đại và tiếng án hiện đại. ho n n, ngôn ngữ thông dụng quốc gia
không phải à tiếng án n i chung, à à tiếng phổ thông trong tiếng án hiện đại
n i ri ng.
gồi ngơn ngữ chung, tiếng án c n c các ph ơng ngữ. Sự tồn tại của
ph ơng ngữ không ch c t nh khách quan, à c n ang giá trị sử dụng cao. hà
n c tiến hành chuẩn h a tiếng phổ thông, ch không phải uốn x a bỏ ph ơng
ngữ. ác ph ơng ngữ vẫn đ ợc sử dụng ở những địa ph ơng và trong
t số ĩnh
vực nhất định. uy nhi n, ph ơng ngữ không phải ngôn ngữ thông dụng ingua
franca tr n toàn quốc, điều 16 của uật này đã quy định những hạn chế về việc sử
dụng ph ơng ngữ.
hữ án quy phạ à văn tự thông dụng quốc gia, nh ng không thể n i chữ
án quy phạ à chữ án. hữ án đ ợc ra đời từ rất u, đã c từ cách đ y
khoảng 6000 nă ịch sử. hữ án đang sử dụng à từ iáp cốt văn và i văn.

rong các thời k phát triển ịch sử c xuất hiện các h nh thái biểu hiện khác à
vẫn tồn tại và đ ợc sử dụng trong cu c sống hàng ngày. Sự quy phạ chữ án bắt
đầu khi n c ng hoà h n d n rung oa thành ập , thông qua sự đơn giản hoá
và sắp xếp
i h nh thành. hà n c đẩy ạnh việc sử dụng chữ án quy phạ
ch không phải cấ các chữ phồn thể và chữ biến thể trong các
t số tr ờng hợp
cụ thể. hật ra việc sử dụng chữ phồn thể và chữ biến thể đ ợc hạn chế trong nhiều
phạ vi khác nhau. iều 17 trong uật này đã quy định r ràng và phạ vi điều
ch nh của uật này à tiếng phổ thông và chữ án quy phạ .
ii iếng phổ thông à g
ồng ghệ

inh

- 11 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

gơn ngữ à công cụ giao tiếp, đồng thời cũng à công cụ của sự phát triển
của xã h i. iếng phổ thông từ tiếng án hiện đại h nh thành. iếng án à ngôn

ngữ quan trọng và thiết yếu của rung uốc, cũng à ngôn ngữ đ ợc sử dụng nhiều
nhất tr n thế gi i. goài ra, tiếng án à ngôn ngữ đ ợc phát triển đầy đủ tr n thế
gi i, à
t trong sáu ngôn ngữ hành ch nh ch nh th c đ ợc sử dụng trong Li n
ợp uốc. Sau khi n c ng hoà h n d n rung oa thành ập, thực hiện việc
quy phạ h a tiếng án trong công cu c x y dựng hiện đại hoá chủ nghĩa xã h i.
rong i nghị cải cách văn tự oàn uốc và i thảo vấn đề quy phạ tiếng án
hiện đại vào nă 1955, nhà n c c ng ngành học thuật đã đặt tiếng phổ thông à
t n gọi của ngôn ngữ chung hiện đại của ng ời án, v i định nghĩa r ràng về
tiếng phổ thông:
― ách phát
của tiếng phổ thông dựa tr n giọng ắc inh, cơ sở của vốn từ
vựng đ ợc ấy từ từ vựng tiếng uan thoại, ngữ pháp của tiếng phổ thông dựa tr n
các tác phẩ văn học ạch thoại hiện đại‖. Sự định nghĩa đã đ ợc xuất hiện từ báo
cáo ― hải phổ biến tiếng phổ thông theo giọng ắc inh‖ của ông r ơng ề
h ợc,
tr ởng
iáo dục tiền nhiệ trong
i nghị cải cách văn tự oàn
uốc vào nă 1955. ịnh nghĩa về tiếng phổ thông này đ ợc uốc vụ viện xác
nhận trong bản ch thị ― ề thực hiện sự phổ cập tiếng phổ thông‖ vào nă 1956.
ịnh nghĩa về tiếng phổ thông đ ợc thể hiện ở ba ph ơng diện à ngữ , từ
vựng và ngữ pháp:
― ách phát
của tiếng phổ thông dựa tr n giọng ắc inh‖, ―giọng ắc
inh‖ c nghĩa à theo
vị tiếng ắc inh. c à cả hệ thống thanh ẫu, vần
ẫu và thanh điệu, nh ng không bao gồ tất cả thổ ngữ của tiếng ắc inh.
ngôn ngữ à uôn c sự phát triển vàbiến đổi không ngừng cho n n ỗi ngôn ngữ
đều c khác biệt khi đọc từ v vậy phải c những quy định r ràng về ngữ

của
tiếng phổ thông. iếng phổ thông à
t h nh th c khẩu ngữ đã đ ợc quy phạ
thành dạng văn viết tiếng án hiện đại, n thể hiện sự t ơng đồng và khác biệt
giữa tiếng phổ thông và tiếng ắc inh.
― ơ sở vốn từ vựng đ ợc ấy từ từ vựng tiếng uan thoại‖. iếng uan
thoại à
t ph ơng ngữ n, c nhiều tiểu v ng ph ơng ngữ nh : tiểu v ng iền
ắc à ắc, Sơn ông và các t nh ông ắc , tiểu v ng y ắc à a ,
hiể
y, a
úc, inh ạ và n
ơng , tiểu v ng y ă
uy n,
r ng hánh, n a và u h u , tiểu v ng ạ iang iang ô, n uy và
oàng ghệ

inh

- 12 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

iang y . ồ hơn 20 t nh, thành phố trực thu c trung ơng và khu tự trị d n
t c. Sự khác biệt giữa các tiểu v ng của tiếng uan thoại đ ợc thể hiện r ràng ở
vốn từ vựng, giữa các tiểu v ng c sự nhất tr từ đ thiết ập cơ sở từ vựng của
tiếng phổ thông.
― gữ pháp của tiếng phổ thông dựa tr n các tác phẩ văn học ạch thoại
hiện đại.‖ ác tác phẩ b ng tiếng ạch hoại của ao rạch ông, Lỗ ấn,
uách ạt h ợc, ao huẫn, a i , Lão ã và ào gự đều à những điển
phạ về sự ng dụng dạng văn viết của tiếng phổ thông. rong đ , các tài iệu
dạng văn viết coi à cơ sở quy phạ ngữ pháp của tiếng phổ thông.
iii hữ án quy phạ à g
hữ án quy phạ à những chữ án đã qua sắp xếp đơn giản hoá và ch a
đơn giản hoá. rong các chữ án quy phạ , những chữ án đã đơn giản hoá b ng
cách đơn giản hố hồn tồn hay đơn giản hoá số n t, đa số chữ đều à của ng ời
d n ao đ ng sử dụng u dài từ những thời k xa x a, không thực hiện sự đơn giản
hoá, hoặc ch thực hiện sự đơn giản hoá
t t, đ y đ ợc gọi à chữ truyển thừa,
nh nh n 人 , sơn 三), xuyên (川 , nhật 日 , thủy 水 , hoả (火 v.v.
hữ án quy phạ c sự tồn tại t nh khách quan, trong các thời k ịch sử ại
c những chuẩn ực khác nhau.
dụ: Sau khi thống nhất ục quốc, nhà ần thực
hiện ch nh sách ― h đồng văn‖ 书同文 , ập chữ tiểu triện 篆书 à

chữ

án

quy phạ từ triều đ nh đến địa ph ơng. h nh sách này đã ti u trừ đ ợc hiện
t ợng chữ viết khác nhau giữa các nơi trong thời chiến quốc. hữ phồn thể à chữ

ch nh thể đ ợc thông hành trong ịch sử u dài ở rung uốc. o đ chữ phồn thể
à chữ án quy phạ trong thời điể đ . Sau khi n c ng hoà h n d n rung
oa thành ập, ảng và hà n c rung uốc c th c hiện việc đơn giản hoá và
sắp xếp chữ án b ng nhiều nh n ực và vật ực. rong quá tr nh thực hiện, đã xoá
bỏ đ ợc
t số chữ biến thể, đồng thời công nhận những thể chữ do nh n d n ao
đ ng sáng tạo trong quá tr nh sinh hoạt của cu c sống hàng ngày. hững thành quả
qu báu trong việc đơn giản hoá và sắp xếp chữ án đ ợc hà n c rung uốc
đ ợc t
tắt trong ản ― ổng biểu chữ giản hoá‖ đ ợc uốc vụ viện tái ph duyệt
vào nă 1986. ản ― iểu sắp xếp chữ biến thể ần ‖ của
ăn oá và
ban
cải cách văn tự rung uốc cơng bố vào nă 1955.v.v.

ồng ghệ

inh

- 13 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

heo nh các ph n t ch tr n ta thấy chữ án quy phạ c áp dụng v i tiếng
án hiện đại.
bao gồ phần chữ đã đơn giản h a và ch a đơn giản h a. ả hai
b phận chữ án này đ ng vai tr quan trọng trong việc xoá bỏ nạn
chữ , n ng
cao tr nh đ sử dụng chữ án trong xã h i và trong công cu c xúc tiến kỹ thuật xử
thông tin tiếng rung.
2
ội du
ơ bả
u t
ịnh hư ng cơ bản của uật
iều . Luật ngôn ngữ… đã quy định: ― hà n c thực hiện việc phổ cập
tiếng phổ thông và chữ án quy phạ .‖
ể đả bảo ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia đ ng vai tr trực tiếp,
hiệu quả trong cu c sống xã h i, điều uật này đã quy định những ch nh sách cơ
bản về ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia, t c à sự phổ cập tiếng phổ thông
và chữ án quy phạ . iều này c ch trong việc sử dụng ngôn ngữ và văn tự
thông dụng quốc gia quy phạ đúng cách trong xã h i. i c phổ cập tiếng phổ
thông và chữ án quy phạ , à ch nh sách đ ợc nhất quán ki n tr của h nh phủ
rung uốc.
i hổ cập tiếng phổ thông.
rong iến pháp rung uốc đã quy định: ― hà n c thực hiện việc phổ cập
tiếng phổ thông thông hành tr n toàn quốc.‖ ào thập k 50 của thế k
, hà
n c rung uốc đã xác định ph ơng ch trong việc phổ cập tiếng phổ thông à
"ra s c đề x ng", chọn nơi trọng điể thực hành và "từng b c phổ cập‖. Sau khi
― ải cách ở cửa‖, theo t nh h nh phát triển xã h i, ph ơng ch của việc phổ cập

tiếng phổ thông đ ợc điểu ch nh thành: "ra s c thực hành, t ch cực phổ cập và từng
b c n ng cao‖.
i trọng t
à sự phổ cập và n ng cao tr nh đ tiếng phổ thông.
ừ đ , n ng cao vai tr ngôn ngữ chung của c ng đồng d n t c rung oa, v ợt
qua rào cản ở các v ng ngôn ngữ tiếng án n i ri ng và thực hiện việc giao tiếp
giữa các d n t c thiểu số anh e n i chung.
iệc phổ cập tiếng phổ thông y u cầu ng ời d n nắ vững và sử dụng tiếng
phổ thông, nh chúng ta đã biết trọng t
của của việc phổ cập tiếng phổ thông
ch nh à ở trong các ôi tr ờng à các tr ờng học và những cơ sở c i n quan.
y giờ tiếng phổ thông đ ợc à ngôn ngữ giảng dạy trong tr ờng học, ngôn ngữ
công tác, tuy n tryuền trong các cơ quan và ngôn ngữ giao tiếp trong xã h i.
h ng c
t vấn đề cần phải chú à, sự phổ cập tiếng phổ thơng khơng phải à
ồng ghệ

inh

- 14 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

nh x a bỏ các ph ơng ngữ tiếng án b ng ngoại ực, à à xỏa bỏ sự ngăn cách
của ph ơng ngữ để xúc tiến sự giao u trong xã h i. Sự phổ cập tiếng phổ thông à
cho các công d n ấy tiếng địa ph ơng à tiếng
đ phải biết n i tiếng phổ
thơng. gồi ra, nhà n c không bắt bu c tất cả công d n đều n i tiếng phổ thông
ở ọi nơi. rừ những tr ờng hợp ch nh th c nh ở các tr ờng học, cơ quan và
ngành phục vụ. heo xu h ng của sự phát triển ngôn ngữ, các ph ơng ngữ và
tiếng phổ thơng đã c sự hồ hợp v i nhau: ác ph ơng ngữ đ ợc sát nhập trong
tiếng phổ thông về ngữ
và từ vựng, đồng thời tiếng phổ thông kết hợp từ
ph ơng ngữ để à phong phú vốn từ vựng của nh. rong quá tr nh thực hiện
tiếng phổ thông, các ph ơng ngữ vẫn c giá trị và đ ợc u hành u dài trong
t
số ĩnh vực và ở những v ng nhất định.
ii hổ cập chữ án quy phạ .
iệc phổ cập chữ án quy phạ đ ợc à từng b c và u dài. hữ án
quy phạ c sự tồn tại khách quan, trải qua nhiều giai đoạn ịch sử khác nhau.
h nh sách ― h đồng văn‖ của ần hu
oàng à ch nh sách ti u chuẩn về chữ
án s
nhất của rung uốc, ch nh sách này đã x a bỏ hiện t ợng chữ viết khác
nhau giữa các nơi trong thời chiến quốc. Sự thống nhất và quy phạ cách viết chữ
án à xu h ng tất nhi n trong sự phát triển của ịch sử. Sau khi n c ng hoà
h n d n rung oa thành ập, ảng và hà n c rung uốc đã th c hiện việc
đơn giản hoá và sắp xếp chữ án b ng nhiều nh n ực và vật ực. hững chữ biến
thể đ ợc x a bỏ và công nhận những thể chữ do nh n d n ao đ ng sáng tạo ra.
t đặc điể ti u biểu của chữ án quy phạ à sự đơn giản hoá và sự sắp
xếp những chữ biến thể. ặc điể này phản ánh xu h ng giản hoá của văn tự

trong sự phát triển của n . hữ án quy phạ đ ng vai tr
n trong việc xoá
chữ và phổ cập giáo dục. y giờ chữ án quy phạ đã đ ợc phổ cập tr n toàn
quốc, cách viết chữ án đ ợc d ng trong cu c sống hàng ngày, đ ợc thế gi i công
nhận.
hơn
t t ng ời rung uốc nắ vững các kỹ năng văn hoá và khoa
học b ng sự đơn giản hoá và quy phạ chữ án. g ời ta n i việc phổ cập chữ
án quy phạ à cơ sở để n ng cao tr nh đ của ng ời rung uốc. h n vào việc
phổ cập chữ án quy phạ , hà n c rung uốc đã tiến hành nhiều b c, chủ
yếu à các việc đơn giản hố và sắp xếp.
dụ: cơng bố bảng ― ổng biểu chữ giản
thể‖, sắp xếp các chữ biến thể, thay đổi các chữ xa ạ trong các địa danh, thống
nhất cách d ng chữ của các t n gọi đơn vị đo ợng, quy phạ kiể tra chữ án,
oàng ghệ

inh

- 15 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

cơng bố bảng ― iểu chữ th ờng d ng tiếng án hiện đại‖ và bảng ― iểu chữ thông
dụng tiếng án hiện đại‖.
rọng điể của việc phổ cập chữ án quy phạ à việc dử dụng chữ án
trong giảng dạy ở các tr ờng học, các cơ quan, các ngành dịch vụ thông tin báo
ch , xuất bản, phát thanh, truyền h nh và điện ảnh. ách sử dụng trong các biển
hiệu quảng cáo, biểu ngữ và các bảng biển ở nơi công c ng. hạ vi sử dụng của
chữ án n i tr n à nh vào toàn thể xã h i, ch không phải ch áp dụng đối v i
các cá nh n hay tr ờng hợp ri ng biệt nào. hải c
t chuẩn ục chung để h ng
dẫn ng ời d n sử dụng đúng cách. iện nay c 4 tr ờng hợp sử dụng chữ án
không quy phạ trong xã h i: ỗi ch nh tả, d ng những chữ giản hố khơng quy
phạ , d ng những chữ biến thể bị xoá bỏ và ạ dụng chữ phồn thể. ác tr ờng
hợp tr n g y ảnh h ởng, trở ngại đến sự phát triển của kinh tế, sự tiến b của khoa
học kỹ thuật, sự phổ cập của giáo dục và sự phồn vinh của văn hoá. ặc biệt, sau
khi b c vào thời k thơng tin hố, sự ph n biệt chữ án ở áy t nh phải y u cầu
chữ án c quy phạ . ho n n, tiến hành việc phổ cập chữ án quy phạ à
t
việc cấp bách khi vào b c vào thời k kinh tế tr tuệ.
i c ng dân đều c qu ền i học tập và s dụng ng n ngữ và văn
tự th ng dụng quốc gia
iều . Luật ngôn ngữ… đã quy định: ― ỗi công d n đều c quyền ợi học
tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia.‖
― hà n c tạo điều kiện thuận ợi để cho công d n học tập và sử dụng ngôn
ngữ và văn tự thông dụng quốc gia.‖
― ất cả ch nh quyền nh n d n địa ph ơng các cấp c n các ph ng ban c i n
quan phải c ch nh sách thực hiện phổ cập tiếng phổ thông và chữ án quy phạ .‖
iều này quy định các công d n c quyền ợi học tập và sử dụng ngôn ngữ và
văn tự thông dụng quốc gia à nhà n c đả bảo quyền ợi đ .
i uyền ợi học tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia của

các công d n.
ọc tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia à quyền ợi của
các công d n. ọc tập ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia – ngôn ngữ và văn
tự chung giữa các d n t c rung oa để n ng cao t nh chất cá nh n, th ch ng sự
phát triển kinh tế thị tr ờng sau ― ải cách ở cửa‖, đ n tiếp kinh tế tr tuệ và
thông tin hoá xã h i, à
t quyền ợi về sử dụng ngơn ngữ và văn tự cho ỗi cơng
ồng ghệ

inh

- 16 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

d n n c ng hoà h n d n rung oa. iệc nắ vững và sử dụng thành thạo
ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia tạo điều kiện thuận ợi đối v i công d n
tr n các ph ơng diện nh giáo dục, nghề nghiệp và giao tiếp trong cu c sống xã
h i. ất cả các tổ ch c và cá nh n không thể can thiệp vào quyền ợi học tập và sử
dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia của các công d n. an thiệp vào
việc công d n thực hiện học tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc

gia à
t hành vi phi pháp, phải chịu những trách nhiệ pháp uật t ơng ng.
iều
trong uật này ghi r : ― Sự vi phạ các quy định trong việc can thiệp vào
việc ng ời khác thực hiện học tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia, do ca ban ngành i n quan chịu trách nhiệ và đ a ra các biện pháp cảnh
cáo.‖
háp uật à hệ thống những qui tắc xử sự ang t nh bắt bu c chung do nhà
n c ban hành hoặc th a nhận và đả bảo thực hiện, thể hiện ch của giai cấp
thống trị và à nh n tố điều ch nh các quan hệ xã h i pháp triển ph hợp v i ợi ch
của giai cấp nh. Sự thể hiện quyền ợi trong pháp uật à những hành vi của
ng ời d n đ ợc pháp uật cho ph p hay không. Sự thể hiện nghĩa vụ trong pháp
uật à những hành vi à ng ời d n nhất thiết phải à hay không đ ợc à . Luật
này c quy định về việc học tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia à quyền ợi của các công d n, nh ng không quy định những nghĩa vụ t ơng
đ ơng v i công d n.
uật này h ng đến các hành vi giao tiếp trong xã h i giữa
những ng ời đặc biệt và những tr ờng hợp đặc biệt. hông phải i n quan đến các
hành vi cá nh n trong sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. i cụ thể
hơn, uật này đ ợc áp dụng trong các ôi tr ờng ở các cơ quan của ch nh phủ, các
ph ơng tiện truyền thông và các tr ờng hợp công c ng. ặc biệt à các cơ quan
nhà n c, các cấp tr ờng học, các ấn phẩ , các dịch vụ phát thanh, truyền h nh và
điện ảnh, các thiết bị công c ng, các bảng biển, quảng cáo, bài thuyết inh của
hàng hoá, các t n gọi của các tổ ch c, doanh nghiệp, các dịch vụ công c ng và các
sản phẩ thông tin.
i sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia của
cá nh n không can thiệp, ch cho h ng dẫn, không y u cầu ọi công d n phải sử
dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia tr n tất cả các tr ờng hợp. ho n n,
uật này ch quy định công d n c quyền ợi học tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự
thông dụng quốc gia của các cơng d n.

ồng ghệ

inh

- 17 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

ii ạo điều kiện thuận ợi để cho công d n học tập và sử dụng ngôn ngữ và
văn tự thông dụng quốc gia à trách nhiệ của nhà n c.
hà n c thông qua các việc xác định ngôn ngữ giảng dạy, xác ập chuẩn
ực, quy phạ v i ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia, tăng c ờng việc
nghi n c u cơ sở
uận và sự ng dụng ngôn ngữ và văn tự để tạo điều kiện thuận
ợi cho công d n học tập và sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia.
hực hiện việc phổ cập tiếng phổ thông và chữ án quy phạ theo uật à sắc ệnh
của ch nh phủ, tất cả các ch nh quyền nh n d n địa ph ơng c ng các ph ng ban
i n quan phải c trách nhiệ phối hợp c ng à việc. ể các công d n hiểu biết
các chuẩn ục của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. hà n c đã đ a ra
những văn bản nh bản ― h ơng án phi n

tiếng án‖, bảng ― iểu chữ th ờng
dụng tiếng án hiện đại‖ và bảng " iểu chữ thơng dụng tiếng án hiện đại".
gồi ra nhà n c c n tạo ra ― huẩn ực tr nh đ tiếng phổ thông‖, à y u cầu
bắt bu c đối v i những ng ời à trong các nghề nh giáo vi n, phát thanh vi n và
v.v. và cũng thực hiện việc sát hạch tiếng phổ thông. ể cho các công d n học
tập và nắ vững tiếng phổ thông và chữ án quy phạ , nhà n c quy định tiếng
phổ thông và chữ án quy phạ đ ợc ấy à ngôn ngữ và văn tự giảng dạy trong
các tr ờng học và cơ sở giáo dục.
ồng thời, nhà n c cũng tiến hành các phong trào tuy n truyền về việc quy
phạ ngôn ngữ và văn tự b ng ọi h nh th c, để tăng c ờng th c tu n thủ của
ng ời d n trong việc sử dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. uốc vụ
viện ph duyệt, vào tuần th ba tháng 9 ỗi nă à ― uần tuy n truyền phổ cập
tiếng phổ thông‖ từ nă 1998, để cho ng ời d n biết t nh trạng cần thiết và cấp
bách của việc phổ cập tiếng phổ thông trong công cu c x y dựng chủ nghĩa xã h i
hiện đại. ác ch nh quyền nh n d n địa ph ơng khi phối hợp v i các ban ngành
của uốc vụ viện thực hiện các việc sử dụng ngôn ngữ và văn tự, đều phải đề ra
những uật ệ của địa ph ơng để quản và giá sát sự vận dụng ngôn ngữ và văn
tự thông dụng quốc gia trong khu vực hành ch nh của nh.
gu ên t c chung của sự vận dụng ng n ngữ và văn tự th ng dụng
quốc gia
iều . Luật ngôn ngữ… đã quy định: ―Sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự
thông dụng quốc gia phải chuẩn ực để giữ g n chủ quyền quốc gia và ng tự tơn,

ồng ghệ

inh

- 18 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học

Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

tự hào của d n t c. rong sự thống nhất đất n c và sự đoàn kết giữa các d n t c.
à trong công cu c x y dựng cu c sống văn inh của chủ nghĩa xã h i.‖
iều trong uật đã xác ập các nguy n tắc trong việc sử dụng ngôn ngữ và
văn tự thông dụng quốc gia. Sau khi ― ải cách ở cửa‖ xã h i phát triển nhanh
ch ng, các khái niệ và sự vật
i đ ợc sinh ra. Là công cụ giao tiếp trong xã h i,
ngôn ngữ cũng phát triển rất phong phú và sôi đ ng, v i sự xuất hiện nhiều từ ngữ
i, các từ ngoại ai tha gia nhiều vào hệ thống ngôn ngữ và văn tự rung uốc.
ồng thời, cũng xuất hiện nhiều từ ngữ và cách d ng từ ngữ ang t nh thực d n,
phong kiến, khi n d
và thú vui thấp hèn, n à sự trái v i thuần phong ỹ tục.
hững hỗn oạn trong việc sử dụng ngôn ngữ và văn tự đã đ ợc ng ời d n chú .
ại biểu đại h i nh n d n ki u gọi phải xác ập uật ngôn ngữ và văn tự để thực
hiện quy phạ từ h nh th c đến n i dung của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia b ng việc can thiệp của pháp uật. nh h nh hỗn oạn trong việc sử dụng ngôn
ngữ và văn tự à
t vấn đề quan trọng và cấp bách. hông thực hiện việc quản
về vấn đề này, th không c sự ổn định của đất n c, công cu c x y dựng văn inh
của chủ nghĩa xã h i gặp nhiều kh khăn, và ảnh h ởng đến sự thuần khiết của ôi
tr ờng ngôn ngữ và văn tự. Sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia

đúng cách, không phải à
t hành đ ng cá nh n t y . iều trong uật à quy
định chung về phần n i dung và h nh th c trong khi sử dụng ngôn ngữ và văn tự.
ả 3 điể n i tr n đều thể hiện sự nh n xa trông r ng, c nghĩa to n về việc giữ
g n chủ quyền quốc gia và ng tự tôn, tự hào của d n t c, sự thống nhất đất n c,
sự đoàn kết giữa các d n t c và công cu c x y dựng văn inh của chủ nghĩa xã
h i. h ơng cuả uật này s ch ra các t nh h nh cụ thể trong sự vận dụng ngôn
ngữ và văn tự. c à ch ra trong tr ờng hợp nào phải sử dụng ngôn ngữ và văn tự
thông dụng quốc gia, về những n i dung biểu đạt của sự vận dụng ngôn ngữ và văn
tự không theo quản .
t số văn bản uật pháp rung uốc hiện hành đã c
những điều khoản để thực hiện việc quản n i dung trong sự vận dụng ngôn ngữ
và văn tự cụ thể:
dụ Luật uảng cáo, Luật h ơng hiệu, Luật
trợ quyển ợi
của ng ời ti u d ng, Luật ự ph ng phạ t i vị thành ni n và Luật ỗ trợ ng ời
vị thành ni n v.v…. đều c những quy định cụ thể về ặt n i dung và cách d ng
của các th ơng hiệu, quảng cáo, t n gọi hàng hoá, bản cáo thị, ch ơng tr nh phát
thanh - truyền h nh - điện ảnh, các ấn phẩ và ạng nternet.

oàng ghệ

inh

- 19 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

ả ngôn ngữ và văn tự đều à công cụ giao tiếp và t duy của con ng ời, à
t yếu tố cơ bản để duy tr sự tồn tại và phát triển xã h i, đ ợc phục vụ trong các
nền ch nh trị, kinh tế, văn hoá, tu theo sự phát triển kinh tế xã h i. Sự vận dụng
ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia đúng đắn, trong các việc giao tiếp i n ạc
và sự trao đổi tin t c ch nh xác giữa con ng ời, sự chuyển bá tri th c khoa học kỹ
thuật hiện đại, n ng cao sản xuất và xúc tiến việc x y dựng nền kinh tế, c
nghĩa
to n. h n vào việc tiến hành giáo dục tố chất toàn d n, n ng cao t nh chất của
ng ời ao đ ng, kỹ năng vận dụng ngôn ngữ và văn tự à
t trong những kỹ năng
cơ bản. hổ cập ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia cho toàn d n, đặt biệt à
thế hệ tr n i giỏi tiếng phổ thông, viết giỏi chữ án quy phạ , tăng c ờng th c
quy phạ của ngôn ngữ và văn tự, n ng cao kỹ năng ng dụng ngôn ngữ và văn tự,
à sự nổi bật của cu c giáo dục tố chất. ồng thời à phần quan yếu trong công
cu c x y dựng văn inh tinh thần chủ nghĩa xã h i, cũng à
t ch ti u quan
trọng về sự tiến b văn inh xã h i. Sỡ dĩ, sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự thông
dụng quốc gia đúng đắn, c gắn b v i công cu c x y dựng văn inh tinh thần và
vật chất chủ nghĩa xã h i.
3 C
iệm vụ
ơ qu
à

í tro việ t ự iệ u t
Ch c trách giữa ch nh qu ển nhân dân các cấp
iều 6. Luật ngôn ngữ… đã quy định: ― hà n c ban hành các chuẩn ực và
quy phạ ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. hực hiện các việc quản sự
ng dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. ố gắng duy tr các công tr nh
nghi n c u và giảng dạy của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. úc tiến sự
quy phạ , đa dạng và phát triển của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia.‖
iều của uật đã quy định các ch c trách của nhà n c trong việc phồ cập
tiếng phổ thông và chữ án quy phạ . ao gồ 4 ph ơng diện:
i hà n c ban hành các chuẩn ực và quy phạ ngôn ngữ và văn tự thông
dụng quốc gia. trong c u này, từ ‖ hà n c‖ à uốc vụ viện và các ban ngành
i n quan của trung ơng.
phổ cập tiếng phổ thông và chữ án quy phạ tr n toàn quốc, nhà n c
phải xác ập những chuẩn ực và quy phạ t ơng ng, để cho ng ời d n c căn
c và ti u chuẩn, không thể theo cá nh n trong khi vận dụng ngôn ngữ và văn tự
tr n xã h i. Sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự phải c những quy phạ chung để
đả bảo sự ch nh xác trong cu c giao tiếp và t duy. ặc biệt phải nh n vào
t
ồng ghệ

inh

- 20 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

số hiện t ợng sai ầ trong khi vận dụng ngôn ngữ và văn tự, để ập ra những
chuẩn ục và quy phạ của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia à
t việc
rất quan trọng. r nh đ quy phạ ngôn ngữ và văn tự của
t d n t c hoặc quốc
gia uôn uôn i n quan v i sự đồn kết thống nhất, văn hố truyền thống, văn inh
tinh thần và tr nh đ phát triển kinh tế. y giờ c 4 tr ờng hợp sử dụng chữ án
không quy phạ trong xã h i: ỗi ch nh tả, d ng những chữ giản hố khơng quy
phạ , d ng những chữ biến thể bị xoá bỏ và ạ d ng chữ phồn thể. Sự tồn tại của
những vấn đề nh tr n càng kh ng định việc quy phạ hố và ti u chuẩn hố ngơn
ngữ và văn tự thông dụng quốc gia phải tiếp tục đ ợc thực hiện
t cách lâu dài.
ảng và hà n c rung uốc đều coi trọng việc sử dụng ngôn ngữ và văn
tự từ x a đến nay. Sau khi n c
ng hoà h n d n rung oa thành ập, nhà
n c đã ban hành
t vài chuẩn ực và quy phạ về ngôn ngữ và văn tự thông
dụng quốc gia. ề phần tiếng phổ thông c bảng ― iểu thẩ
các từ tiếng phổ
thông c cách đọc khác từ 2 cách trở n ‖ đ ợc Ủy ban công tác ngôn ngữ và văn
tự quốc gia, Ủy ban giáo dục quốc gia và
hát thanh- Truyền h nh và iện ảnh
công bố i n danh vào nă 1985. iểu thẩ
này à sự quy phạ về cách đọc
tiếng phổ thông. ồng thời đ ợc phát sinh các chuẩn ục nhỏ nh : ảng ― iểu

tiết quy phạ tiếng phổ thông‖, bảng ― ác từ phải đọc
nh trong tiếng phổ
thông‖, bảng ― ác từ phải đọc uốn ỡi vần trong tiếng phổ thông‖ và bảng ― iểu
từ ngữ quy phạ tiếng phổ thông‖.
ề phần chữ án quy phạ , c bảng ― iểu sắp xếp chữ biến thể ần ‖ đ ợc
uốc vụ viện ph duyệt vào nă 1955. ản ― h ơng án đơn giãn hoá chữ án‖
đ ợc uốc vụ viện ph duyệt vào nă 1956. ảng ― ách phi n
tiếng án về
t n gọi của ng ời rung uốc‖ đ ợc Ủy ban cải cách văn tự rung uốc điều
ch nh và bổ sung vào nă 1976. ản ― iểu sự thống nhất t n gọi của
t số đơn
vị đo ờng‖ đ ợc Ủy ban cải cách văn tự rung uốc c ng v i ổng cục đo
ờng ti u chuẩn công bố vào nă 1977. ảng ― iểu b thủ chữ án thống nhất‖
đ ợc Ủy ban cải cách văn tự rung uốc c ng v i ổng cục xuất bản quốc gia
công bố vào nă 1983. ảng ― ổng biểu chữ giản thể ‖ đ ợc Ủy ban công tác
ngôn ngữ và văn tự quốc gia công bố vào nă 1986. ảng ― hững quy định về
cách d ng chữ án trong địa danh‖ đ ợc Ủy ban công tác ngôn ngữ và văn tự
quốc gia, Ủy ban địa danh rung uốc,
ờng sắt,
iao thông, ổng cục
hải d ơng quốc gia, ổng cục đo đạc và bản đồ quốc gia c ng cơng bố vào nă
ồng ghệ

inh

- 21 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học

Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

1987. ảng ― iểu chữ th ờng d ng tiếng án hiện đại ‖ và ― iểu chữ thông dụng
tiếng án hiện đại ‖ đ ợc Ủy ban công tác ngôn ngữ và văn tự quốc gia c ng ổng
cục xuất bản báo ch c ng công bố vào nă 1988. ảng ― uy tắc ch nh tả phi n
tiếng án‖ đ ợc Ủy ban công tác ngôn ngữ và văn tự quốc gia và Ủy ban giáo
dục quốc gia công bố vào nă 1988. ảng điều ch nh ― ách dụng các dấu c u ‖
đ ợc Ủy ban công tác ngôn ngữ và văn tự quốc gia c ng ổng cục xuất bản báo
ch c ng công bố vào nă 1988.
ii hà n c thực hiện các việc quản
sự ng dụng ngôn ngữ và văn tự
thông dụng quốc gia trong xã h i. trong c u này, từ " hà n c" bao gồ các cơ
quan hành ch nh, từ uốc vụ viện đến các ch nh quyền nh n d n địa ph ơng
hần ― ề những quy định chung ‖ của uật này ch xác định những nguy n
tắc nổi bật về sự quản ngôn ngữ và văn tự. ác phạ vi ch c trách cụ thể, đ ợc
thấy trong ch ơng
― ề việc quản và giá sát‖ của uật. Sự xác định quyền
hạn quản đ ợc ngành ngôn ngữ và văn tự d i uốc vụ viện thực hiện, c ng v i
sự quản
các ngành nghề nghiệp và các địa ph ơng, c xác ập
t hệ thống
quản tồn diện. iệc cơng tác ngơn ngữ và văn tự c tha dự vào các khối trong
cu c sống xã h i. Sự quản việc này ch b ng ngành ngôn ngữ và văn tự trung
ơng không thoả ãn, các ban ngành i n quan phải à theo ch c trách, kết hợp

v i các t nh h nh cụ thể, c ng nhau nỗ ực. ả uốc vụ viện v i các ch nh quyền
nh n d n địa ph ơng, ngành công tác ngôn ngữ và văn tự trung ơng và địa
ph ơng đều à chủ thể chấp hành pháp uật trong Luật ngôn ngữ và văn tự thông
dụng quốc gia. ều c ch c trách thi hành và giá sát uật pháp này.
ến b y giờ, Ủy ban công tác ngôn ngữ và văn tự quốc gia c ng v i các ban
ngành i n quan c tiến hành xác ập và công bố
t số chuẩn ực và điều ệ hành
ch nh về sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia và phi n
tiếng
án về các địa danh, các ấn phẩ , các dịch vụ phát thanh, truyền h nh và điện ảnh,
các thiết bị công c ng, các bảng biển, quảng cáo, bài thuyết inh của hàng hoá,
các t n gọi của các tổ ch c, doanh nghiệp, các dịch vụ cơng c ng và các sản phẩ
thơng tin. gồi ra, các cơ quan c tổ ch c phối hợp Ủy ban công tác ngôn ngữ và
văn tự quốc gia tiến hành rất nhiều hành đ ng tuy n truyền về phổ cập tiếng phổ
thông và chữ án quy phạ . ần 30 t nh, khu tự trị d n t c, thành phố trực thu c
trung ơng và thành phố thủ phủ tĩnh c ban hành những uật ệ của địa ph ơng

ồng ghệ

inh

- 22 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

của khu vực hành ch nh của nh, để tạo ra những điều kiện thuận ợi về sự vận
dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia đúng đắn trong xã h i.
iii hà n c cố gắng duy tr các công tr nh nghi n c u và giảng dạy của
ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. trong c u này, từ‖ hà n c‖ để ch các
cơ quan hành ch nh, c gồ từ uốc vụ viện đến các ch nh quyển nh n d n địa
ph ơng.
ừ ―giảng dạy‖ t c à sự học tiếng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia
và dạy tiếng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia trong các cấp tr ờng học.
hần ― ề những quy định chung ‖ của uật này ch xác định những nguy n tắc nổi
bật, trong ch ơng ―Sự vận dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ c
quy định cụ thể về việc vận dụng ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia trong
tr ờng học: ― ác tr ờng học và cơ sở giáo dục khác phải sử dụng tiếng phổ thông
và chữ án quy phạ à ngôn ngữ và văn tự giảng dạy cơ bản. rừ các tr ờng
hợp đ ợc uật cho ph p. ác tr ờng học và cơ sở giáo dục khác phải thông qua các
ôn học ngữ văn án để thực hiện việc giảng dạy tiếng phổ thông và chữ án quy
phạ . ác sách giáo khoa của ôn ngữ văn án, phải đúng các chuẩn ực và quy
phạ về ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia.‖ iệc giảng dạy ngôn ngữ và
văn tự thông dụng quốc gia à cơ sở để nhà n c thực hiện việc phổ cập tiếng phổ
thông và chữ án quy phạ . heo pháp uật, nhà n c cung cấp giáo dục bắt bu c
9 nă . ác thiếu nhi và thanh thiếu ni n phải tiếp thu bậc giáo dục theo cách bắt
bu c. n việc giảng dạy ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia cũng ang t nh
bắt bu c theo uật.
vậy, đã tạo ra
t cơ sở r ng rãi, à tiền đề cho việc phổ
cập tiếng phổ thông và chữ án quy phạ .
hà n c c ng các viện nghi n c u về ngôn ngữ và văn tự cũng rất coi trọng

vấn đề này. ho đến nay đã giành đ ợc nhều thành t ch to n. ác thành t ch đ ng
vai tr quan yếu về quy phạ và đẩy ạnh sự phát triển ngôn ngữ và văn tự ành
ạnh.
dụ: ông tr nh nghi n c u
uận cơ bản về ngơn ngữ quy phạ hố,
ho ngôn iệu quốc gia, ho tin t c từ vựng tiếng án. ừ điển thu c t nh chữ
án, ho tin t c kết cấu chữ án, ho tin t c thuật ngữ, ừ điển tiếng án điện
tử, ản biểu từ vựng thông dụng, iệc nghi n c u và ghi chú ngữ nghĩa, iệc ghi
chú từ t nh tiếng án, uy tắc cú pháp, y cú pháp, iệc nghi n c u cú pháp,
iệc nghi n c u ngôn ngữ học thực dụng, iệc nghi n c u kỹ thuật xử thông tin
tiếng rung, iệc nghi n c u cách viết tiếng án hiện đại, iệc nghi n c u sự quy
ồng ghệ

inh

- 23 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngôn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

phạ các từ ngoại ai, iệc nghi n c u từ ngữ và cách n i
i, iệc nghi n c u

cách gọi của bô kiện tiếng án, iệc nghi n c u sự tháo dỡ và xếp hàng theo th
tự của bô kiện tiếng án, iệc nghi n c u bảng b thủ tiếng án, iệc nghi n c u
quy nhập các h nh th c kết cấu tiếng án, iệc nghi n c u sự quy phạ các phông
chữ
i trong ngành in ấn v.v. ác đơn vị thực hiện những công tr nh nghi n c u
tr n c các viện nghi n c u ngôn ngữ và văn tự trong các khoa rung văn giữa các
tr ờng đại học và cao đ ng ở rung uốc, c n iện nghi n c u ngôn ngữ và iện
nghi n c u d n t c của iện khoa học xã h i rung uốc, iện nghi n c u ngôn
ngữ và văn tự ng dụng của Ủy ban công tác ngôn ngữ và văn tự quốc gia. ua
việc ập pháp, các công việc nghi n c u và giảng dạy ngôn ngữ và văn tự thông
dụng quốc gia đã c địa vị pháp uật, cơ quan hành ch nh các cấp coi trọng các
công việc nghi n c u và giảng dậy ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia. ung
cấp cả nh n ực và tài ch nh để giúp đỡ việc đ . hực chất hành đ ng này của
ch nh phủ này à tăng c ờng sự nghi n c u ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia để đẩy ạnh sự phát triển của ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia, xúc
tiến sự quy phạ hoá và ti u chuẩn hoá của n , đ ng vai tr tốt hơn trong cu c
sống xã h i.
iv hà n c xúc tiến sự quy phạ , đa dạng và phát triển của ngôn ngữ và
văn tự thơng dụng quốc gia.
gồi sự quy phạ ngôn ngữ và văn tự, c n phải nh n vào sự phát triển
phong phú của n . Sự phát triển phong phú của ngôn ngữ và văn tự sinh ra do nhu
cầu phát triển của xã h i. Là
t ánh xạ khách quan về sự phát triển cu c sống xã
h i ngày càng phong phú không phụ thu c vào ch chủ quan của con ng ời. Sự
phát triển phong phú và quy phạ c quan hệ phối hợp nhau, gắn b và giúp đỡ
nhau, không thể đơn đ c tồn tại. Sự phát triển phong phú của ngôn ngữ và văn tự
đang tr n cơ sở v i sự quy phạ ngôn ngữ và văn tự, nếu không c sự quy phạ
ngôn ngữ và văn tự th không thể n i đ ợc sự phát triển phong phú của n . ồng
thời, không c sự sự phát triển phong phú về ngôn ngữ và văn tự th sự quy phạ
của n ch à sự giáo điều không s c sống, c n ngôn ngữ và văn tự s

ất ch c
năng trong cu c sống xã h i. gôn ngữ uôn vận đ ng và phát triển theo quy uật
phát triển của xã h i, v vậy các chuẩn ực và quy phạ về n cũng phải i n tục
đ ợc sửa đổi, hoàn thiện để th ch ng v i sự phát triển của ngơn ngữ.

ồng ghệ

inh

- 24 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học


Khảo sát ―Luật ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia‖ n

c

ng hoà h n d n rung oa

(c so sánh v i tình hình ở iệt a )

ừ vựng à b phận sinh đ ng, phong phú và phát triển nhanh nhất của ngôn
ngữ. ất k
t ngôn ngữ nào, đặc biệt à hệ thống từ vựng của n
uốn phát triển
ành ạnh và phong phú th phải bắt nguồn từ các từ nh : từ ph ơng ngữ, từ ngoại
ai, tiếng ng trong nghề nghiệp và từ vựng cũ.
thế những thành phần và cách
d ng

i nh từ ngữ
i, từ viết tắt, từ ngoại ai xuất hiện rất b nh th ờng.
những quan điể nghĩ r ng việc ập pháp về ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc
gia à bệnh quan i u giáo điều, s kiề chế hoạt đ ng của ngôn ngữ. Sự o ắng
của n à vô nghĩa. iệc xác ập uật pháp c
ục đ ch căn bản nhất à xác định
những quy phạ c ch v i ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia, đồng thời
vẫn phải c ch v i sự phát triển của n . iệc quy phạ h a và ti u chuẩn h a
ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia à việc i n tục, không thể
t ần à xong
à cũng không thể kết thúc
t cách nhanh ch ng. iệc này phải kết hợp v i sự
phát triển quy uật bản th n của ngôn ngữ và văn tự v i sự phát triển của cu c sống
xã h i, từng b c thực hiện thống nhất và inh hoạt tr n các nguy n tắc để cho quá
tr nh quy phạ h a và ti u chuẩn h a của ngôn ngữ và văn tự đ ợc tốt đ p, ngoài
ra cũng xúc tiến sự phát triển, phong phú của ngôn ngữ và văn tự.
hà nư c hen thưởng những người c đ ng g p n
iều trong Luật ngôn ngữ… đã quy định: ― hà n c khen th ởng v i
những cá nh n và tập thể đ ng g p công s c n trong sự nghiệp x y dựng hệ
thống ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia.‖ iệc phổ cập tiếng phổ thông và
chữ án quy phạ đ ợc bắt đầu từ việc tiếp cận quần chúng, phải c cơ sở từ quần
chúng r ng rãi, phải phát đ ng các phong trào trong quần chúng, để cho ng ời d n
quan t và tha dự vào việc này. rong các phong trào phổ cập tiếng phổ thông
c xuất hiện
t số cá nh n tập thể và cán b c đ ng g p t ch cực.
để cho ng ời d n c g ơng ẫu học tập trong việc phổ cập tiếng phổ
thông và chữ án quy phạ , hà n c c
ấy ần khen th ởng những cá nh n và
tập thể xuất sắc về ngành ngôn ngữ và văn tự thông dụng quốc gia, đến nă 2000,
đã c thực hiện 4 ần: rong ― i nghị công tác ngơn ngữ và văn tự ồn uốc‖

tại ắc inh vào nă 1986, c khen th ởng 193 cá nh n và 58 tập thể về việc cải
cách văn tự và phổ cập tiếng phổ thông. rong ― ại h i biểu ch ơng các cá nh n
và tập thể ti n tiến về ông tác ngôn ngữ và văn tự oàn uốc‖ tại ắc inh vào
nă 1992, c khen th ởng 150 cá nh n và 150 tập thể ti n tiến. rong ― ại h i k
niệ 40 nă hợp tác cải cách văn tự và sự quy phạ tiếng án hiện đại‖ vào nă
oàng ghệ

inh

- 25 -

L p cao học khóa 57 Khoa Ngơn ngữ học