Thi công đắp và đầm đất

GIẠO TRÇNH MÄN HC K THÛT THI CÄNG I





58
CHỈÅNG V. THI CÄNG ÂÀÕP V ÂÁƯM ÂÁÚT

§5
.1. THI CÄNG
ÂÀÕP ÂÁÚT
5.1.1 Nhỉỵng u cáưu vãư âàõp âáút
+ Âáút dng âãø âàõp phi âm bo âỉåüc cỉåìng âäü v äøn âënh láu di v âäü lụn nh
nháút cho cäng trçnh.
+ Cạc loải âáút thỉåìng âỉåüc dng âãø âàõp: âáút sẹt, ạ sẹt, ạ cạt, âáút cạt.
+ Khäng nãn dng cạc loải âáút sau âãø âàõp:
- Âáút ph sa, âáút bn, âáút mn vç cạc âáút ny khäng chëu lỉûc kẹm.
- Âáút thët, âáút sẹt ỉåït vç khọ thoạt nỉåïc.
- Âáút tháúm nỉåïc màûn vç ln ln áøm ỉåït.
- Âáút chỉïa nhiãưu rãù cáy, råm rạc vç mäüt thåìi gian sau s bë mủc nạt, âáút bë räùng,
chëu lỉûc kẹm.
5.1.2. K thût âàõ
p âáút
+ Bọc låïp thm thỉûc váût, chàût cáy, âạnh rãù...
+ Phi tiãu nỉåïc màût, vẹt sảch bn.
+ Âạnh såìm bãư màût nãúu âäü däúc màût bàòng cáưn âàõp l nh.
+ Khi màût bàòng cáưn âàõp cọ âäü däúc låïn ( i > 0,2 ) trỉåïc khi âàõp, âãø trạnh hiãûn
tỉåüng tủt âáút ta phi tảo báûc thang våïi bãư räüng báûc tỉì 2-4m.
+ Khi âáút dng âãø âàõp khäng âäưng nháút thç ta phi âàõp riãng theo tỉìng låïp v
phi âm bo thoạt âỉåüc nỉåïc trong khäúi âàõp.

+ Âáút khọ thoạt nỉåïc âỉåüc âàõp åí dỉåïi, cn âáút dãù thoạt nỉåïc âỉåüc âàõp åí trãn.
Hçnh 5-1.
Cạc cạch âàõp âáút
a) Låïp âáút khọ thoạt nỉåïc åí dỉåïi b) Låïp âáút khọ thoạt nỉåïc åí trãn
c ) Âàõp mäüt loải âáút khọ thoạt nỉåïc.
1. Låïp âáút dãù thoạt nỉåïc; 2. Låïp âáút khọ thoạt nỉåïc
i. Âäü däúc (i = 0,04
÷
0,1); h
1
. Chiãưu cao ca låïp âáút thỉï 1.
1
2
i i
a)
1
1
2
2
2
i
ii
i
c)
b
)
h
1
> h
mao

1
2
ii
GIẠO TRÇNH MÄN HC K THÛT THI CÄNG I





59
+ Låïp dãù thoạt nỉåïc nàòm dỉåïi
låïp khäng thoạt nỉåïc thç âäü dy ca
låïp thoạt nỉåïc phi låïn hån âäü dy
mao dáùn.
+ Khi âàõp mäüt loải âáút khọ
thoạt nỉåïc thç ta nãn âàõp xen k vi
låïp mng âáút dãù thoạt nỉåïc âãø quạ
trçnh thoạt nỉåïc trong âáút âàõp âỉåüc
dãù dng hån.
+ Chiãưu dy tỉìng låïp âáút âàõp
phi tho mn cạc u cáưu khi âáưm
nẹn. Chiãưu dy låïp âáút âàõp v säú
lỉåüt âáưm nẹn phi ph håüp våïi loải
mạy âáưm sỉí dủng. Cọ thãø xạc âënh
cạc thäng säú nãu trãn thäng qua cạc
biãø
u âäư quan hãû giỉỵa säú láưn âáưm v
khäúi lỉåüng thãø têch âáút sau khi âáưm
(hçnh 5-2) hay biãøu âäư quan hãû säú
láưn âáưm-chiãưu dy låïp ri-khäúi

lỉåüng thãø têch (hçnh 5-3). Cạc biãøu
âäư nãu trãn s âỉåüc v thäng qua thê
nghiãûm.
+ Khäng nãn ri âáút quạ dy
hồûc quạ mng so våïi bạn kênh tạc
dủng ca loải âáưm sỉí dủng. Nãúu ri
quạ dy, cạc låïp âáút phêa dỉåïi
khäng nháûn âỉåüc ti trng âáưm s
khäng âỉåüc âáưm nẹn täút. Nãúu ri quạ mng, âáưm nhiãưu lỉåüt cáúu trục âáút cọ thãø bë phạ
hoải.

§5
.
2
. THI CÄNG
ÂÁƯM ÂÁÚT
5.2.1. Bn cháút ca âáưm âáút
1. Âënh nghéa
Âáưm l truưn xúng âáút nhỉỵng ti trng våïi chu k däưn dáûp lãn mäüt vë trê âãø ẹp
âáøy khäng khê, nỉåïc trong âáút ra ngoi, lm tàng âäü chàût, tàng máût âäü hảt trong mäüt
âån vë thãø têch, tảo ra mäüt kãút cáúu måïi cho âáút cọ cỉåìng âäü tàng v biãún dảng gim khi
chëu ti trng so våïi âáút trỉåïc khi âáưm nẹn.
Hiãûu qu ca cäng tạc âáưm hay sỉû biãún dảng do hay sỉû thay âäøi thãø têch ca âáút,
phủ thüc vo loải âáút, thnh pháưn hảt, âäü áøm ca âáút khi âáưm v cạc thäng säú ca ti
trng âáưm.
01 2 3 4
6
n
g/cm
3

Khèi l−ỵng thĨ tÝch
H×nh 5-2.

Q
uan hƯ gi÷a sè lÇn ®Çm
Sè lÇn ®Çm nÐn

1.2
1.4
1.6
1.8
2
2.2
2.4
0
200
400
300
g/cm
3
Khèi l−ỵng thĨ tÝch
H×nh 5-3.

Q
uan hƯ gi÷a sè lÇn ®Çm,
chiỊu dµy líp r¶i vµ khèi l−ỵng thĨ tÝch
ChiỊu dµy líp r¶i (mm)

1.2
1.6

2
2.4
3 lÇn
7 lÇn
5 lÇn
GIẠO TRÇNH MÄN HC K THÛT THI CÄNG I





60
2. Cạc thäng säú ca ti trng âáưm nh hỉåíng âãún hiãûu qu cäng tạc âáưm
Cạc thäng säú ca ti trng âáưm l: Trë säú ti trng, täúc âäü âáưm, thåìi gian âáưm, táưn
säú âáưm. Trë säú ca cạc tham säú ti trng theo thỉûc nghiãûm khi âáưm nhỉỵng âáút cọ âäü áøm
thêch håüp âỉåüc cho trong bng sau:

Phỉång phạp âáưm
ỈÏng sút cỉûc âải
(kg/cm
2
)
Thåìi gian chëu
ỉïng sút ca âáút (giáy)
Âáưm làn (âáưm làn nhàơn màût)
Âáưm chy
Âáưm rung
7 ÷ 12
5 ÷18
0,3 ÷0,9

0,04 ÷ 0,25
0,008 ÷ 0.011
0,01 ÷ 0,03


+ Biãún dảng ca âáút xy ra cháûm hån ỉïng sút tàng trong âáút, cho nãn nãúu täúc âäü
thay âäøi ỉïng sút nhanh thç biãún dảng täøng cäüng s nh hån khi täúc âäü thay âäøi ỉïng
sút cháûm. Vç váûy nãn âáưm våïi täúc âäü cháûm.
+ Khäng nãn dng ti trng âáưm quạ låïn, vç khi âọ ỉïng sút låïn nháút phạt sinh
trong âáút âáưm vỉåüt quạ cỉåìng âäü cỉûc hản ca âáút, kãút cáúu âáút bë phạ hoải, âáút s máút
sỉïc chëu ti. Cạc trë säú cỉåìng âäü cỉûc hản σ
â
khi

âáưm nhỉỵng âáút cọ âäü áøm thêch håüp
âỉåüc cho åí bng sau:

Cỉåìng âäü cỉûc hản σ
â
kg/cm
2

Loải âáút
Âáưm làn
Âáưm chy
(Φ
âáưm
= 70 ÷100cm )
+ Âáút êt dênh (âáút cạt pha sẹt nhẻ)
+ Âáút dênh trung bçnh (âáút cạt pha sẹt nàûng,

âáút sẹt pha cạt nhẻ)
+ Âáút khạ dênh (âáút sẹt pha cạt chàõc )
+ Âáút ráút dênh
5 ÷ 7
7 ÷ 10

10 ÷ 14
14 ÷ 18
6 ÷ 8
8 ÷ 11

11 ÷ 16
16 ÷ 20

+ Khäng nãn dng âáưm quạ nhẻ âãø âáưm âáút vç khi âọ ỉïng sút phạt sinh trong âáút
quạ nh, täún nhiãưu cäng âáưm, hån nỉỵa, khi âọ chiãưu dy låïp âáút âỉåüc âáưm cng gim.
+ Ti trng âáưm âỉåüc tênh toạn, lỉûa chn sao cho ỉïng sút âáưm thêch håüp sinh ra
trong âáút l: σ
max
= (0,8 ÷ 0,9) σ
â

σ
max
: ỉïng sút âáưm låïn nháút trãn màût.
σ
â
:

cỉåìng âäü cỉûc hản ca âáút.

+ Âäúi våïi mäüt loải âáút củ thãø, thåìi gian âáưm âáút cng láu thç âáút cng âàûc chàõc.
Tuy nhiãn khi âáút â âảt âỉåüc âäü âàûc chàõc theo u cáưu m váùn tiãúp tủc âáưm thç khäng
nhỉỵng täún cäng âáưm m cå cáúu nãưn âáút cn bë phạ hoải theo thåìi gian âáưm.
3. Sỉû nh hỉåíng ca âäü áøm âãún hiãûu qu âáưm âáút
+ Âäü áøm hay lỉåüng nỉåïc chỉïa trong âáút l nhán täú quan trng nháút nh hỉåíng
trỉûc tiãúp âãún hiãûu qu âáưm nẹn.
GIẠO TRÇNH MÄN HC K THÛT THI CÄNG I





61
+ Våïi âáút khä (âäü áøm trong âáút tháúp): nỉåïc trong âáút chè l mäüt mng áøm, cạc hảt
âáút liãn kãút våïi nhau bàòng lỉûc phán tỉí låïn, ma sạt ca cạc hảt låïn, do âọ âãø dáưm loải
âáút ny phi täún nhiãưu cäng âãø lm dëch chuøn cạc hảt âáút.
+ Våïi âáút ỉåït, quạ ỉåït (âäü áøm trong âáút låïn): nỉåïc trong âáút quạ thỉìa, chiãúm âáưy
cạc läø räùng, lục ny ạp lỉûc âáưm khäng trỉûc tiãúp tạc dủng lãn cạc hảt âáút m tạc dủng
lãn hảt nỉåïc, sinh ra cạc ạp lỉûc phủ lm gim hiãûu qu ca âáưm. Do âọ viãûc âáưm nẹn
khọ âảt âãú
n âäü chàût thiãút kãú v täún ráút nhiãưu cäng âáưm, ngoi ra nỉåïc quạ nhiãưu cng
cn tråí v gáy khọ khàn cho viãûc thi cäng âáưm.
+ Nãúu âáút â áøm, lỉåüng nỉåïc trong âáút báy giåì âọng vai tr bäi trån cạc hảt âáút,
lm gim ma sạt giỉỵa cạc hảt âáút, do âọ viãûc âáưm nẹn tråí nãn dãù dng hån. Mäùi loải
âáút cọ mäüt âäü áøm thêch håüp l âäü áøm m khi âáưm bàòng mäüt loải mạy âáưm nháút âënh våïi
mäüt chiãưu dy âáưm nẹn nháút âënh no âọ thç âáút s âảt âỉåüc âäü chàût theo thiãút kãú m
täún êt cäng âáưm nháút (W
o
).
+ Mäüt säú loải âáút cọ âäü áøm thêch håüp trong nhỉỵng giåïi hản sau:

- Âáút cạt hảt to W
o
= 8 ÷ 10%.
- Âáút cạt hảt nh v âáút cạt pha sẹt W
o
= 12 ÷15%.
- Âáút sẹt pha cạt xäúp W
o
= 15 ÷ 18%.
- Âáút sẹt pha cạt chàõc v âáút sẹt W
o
= 18 ÷ 25%.
Khi tiãún hnh âáưm âáút cáưn tiãún hnh xạc âënh âäü áøm thêch håüp âãø âm bo hiãûu
qu täút nháút cho cäng tạc âáưm.
4. nh hỉåíng ca loải âáút âãún hiãûu qu cäng tạc âáưm
+ Âáút dênh: Thnh pháưn hảt chỉïa nhiãưu hảt mën, diãûn têch tiãúp xục giỉỵa cạc hảt
låïn, do âọ näüi ma sạt trong âáút låïn, khi âáưm nỉåïc khọ thoạt ra ngoi, täún nhiãưu cäng
âáưm âãø âảt âỉåüc âäü âàûc chàõc theo u cáưu.
+ Âáút råìi (âáút khäng dênh hồûc êt dênh): Thnh pháưn hảt chỉïa nhiãưu hảt låïn, diãûn
têch tiãúp xục giỉỵa cạc hảt nh, do âọ näüi ma sạt trong âáút nh, khi âáưm nỉåï
c dãù dng
thoạt ra ngoi, täún êt cäng âáưm âãø âảt âỉåüc âäü âàûc chàõc theo u cáưu.
5. nh hỉåíng ca thnh pháưn hảt âãún hiãûu qu cäng tạc âáưm
+ Âáút hảt nh: Cạc hảt âáút cọ kêch thỉåïc nh nãn diãûn têch tiãúp xục giỉỵa cạc hảt
låïn, täún nhiãưu cäng âãø âáưm âáút âảt âỉåüc âäü âàûc chàõc theo u cáưu.
+ Âáút hảt to: Cạc hảt âáút cọ kêch thỉåïc låïn nãn diãûn têch tiãúp xục giỉỵa cạc hảt
nh, täún êt cäng âãø âáưm âáút âảt âỉåüc âäü âàûc chàõc theo u cáưu.
+ Âáút cọ thnh pháưn hảt khäng âäưng âãưu: Våïi loải âáút ny, thỉûc nghiãûm cho tháúy
tä
ún êt cäng âáưm nháút âãø âảt âỉåüc âäü âàûc chàõc theo u cáưu. Cng cạc úu täú âáưm nhỉ

nhau, dung trng khä ca âáút sau cng thåìi gian v âiãưu kiãûn âáưm nhỉ nhau tàng theo
thỉï tỉû: âáút hảt nh - âáút hảt thä - âáút cọ thnh pháưn hảt khäng âäưng âãưu.
5.2.2 Thi cäng âáưm âáút
1. Âáưm âáút bàòng th cäng
Thỉåìng sỉí dủng cạc loải âáưm gäù, âáưm gang hồûc thẹp, âáưm bã täng.
GIẠO TRÇNH MÄN HC K THÛT THI CÄNG I





62
a. Âáưm lm bàng gäù (hçnh 5-4)
+ Loải âáưm gäù 2 ngỉåìi âáưm cọ trng lỉåüng tỉì 20 ÷ 25kg, bàòng gäù täút cọ âỉåìng
kênh màût âạy âáưm 0,25 ÷ 0.3m, thán âáưm cao khong 50 ÷60cm, cọ 4 tay cáưm cao
60cm hồûc 4 dáy kẹo.
+ Loải âáưm gäù 4 ngỉåìi âáưm cọ trng lỉåüng tỉì 60 ÷ 70kg, bàòng gäù täút, thán âáưm
cao khong 60 ÷ 70cm, âỉåìng kênh màût âạy 0,3 ÷ 0,35cm, cọ 4 cạn ngang gàõn vo
thán âáưm.
b. Âáưm lm bàòng gang (hçnh 5-5)
+ Cọ trng lỉåüng tỉì 5 ÷ 8 kg,
+ Dng cho mäüt ngỉåìi âáưm.
+ Âỉåüc sỉí dủng khi âáưm åí cạc gọc nh, cạc khe nh m cạc loả
i âáưm låïn khäng
âáưm âỉåüc.
c. Âáưm bã täng
Âỉåüc âục bàòng bã täng cọ âỉåìng kênh 0,35÷0,4m cao 0,4 ÷ 0,6m, nàûng 70 ÷
140kg, cọ 4 thanh ngang dng cho 4 ÷ 8 ngỉåìi âáưm.
300
÷

350
150
1.000÷1.200
100
250
÷
300
250
÷
300
500 ÷ 600
600 ÷ 700
600
Hçnh 5-4.
Cạc loải âáưm gäù
a), b) Âáưm hai ngỉåìi âáưm; c) :Âáưm bäún ngỉåìi âáưm.
a)
b)
c)
Hçnh 5-5.
Âáưm gang