Phân tích nội dung và thực tiễn thực hiện nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của Quốc gia khác

TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KHOA PHÁP LUẬT QUỐC TẾ
BỘ MÔN CÔNG PHÁP QUỐC TẾ
.………………..

BÀI TẬP HỌC HỌC KỲ
MÔN: CÔNG PHÁP QUỐC TẾ
ĐỀ SỐ :
Phân tích nội dung và thực tiễn thực hiện
nguyên tắc không can thiệp vào công việc
nội bộ của quốc gia khác
HỌ VÀ TÊN :
MSSV

:

LỚP

:

NGÀNH
1
1

:


MỤC LỤC

2
2

LỜI NĨI ĐẦU
Mỗi một quốc gia đều có những cơng việc nội bộ riêng
của họ. Đã gọi là nội bộ thì nghĩa là người ngồi khơng
được biết về điều đó. Cũng vì vậy mà ngun tắc
khơng can thiệp vào cơng việc nội bộ của quốc gia
khác đã ra đời. Hôm nay, trong bài viết này em sẽ
chọn đề số 03 để phân tích rõ hơn về ngun tắc đó.
Đề bài: “Phân tích nội dung và thực tiễn thực
hiện nguyên tắc không can thiệp vào công việc
nội bộ của quốc gia khác.”
NỘI DUNG CHÍNH
1.

Cơng việc nội bộ quốc gia
Cơng việc thuộc thẩm quyền nội bộ của mỗi quốc

gia là công việc nằm trong thẩm quyền giải quyết của
mỗi quốc gia độc lập xuất phát từ chủ quyền của
mình. Quốc gia có quyền tối thượng trong lãnh thổ
của mình và quyền độc lập trong quan hệ quốc tế và
quyền độc lập trong quan hệ quốc tế.
3
3


2.

Nguyên tắc không can thiệp vào công việc

nội bộ của quốc gia khác

Nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, theo đó
khơng một quốc gia, nhóm quốc gia hay tổ chức quốc
tế nào có quyền can thiệp dưới bất cứ hình thức gì vào
các cơng việc đối nội và đối ngoại thuộc thẩm quyền
riêng của quốc gia khác hoặc bắt buộc quốc gia khác
phải đưa những công việc thuộc loại này ra giải quyết
theo thủ tục quốc tế.
3.

Nguồn của nguyên tắc

Nguyên tắc cấm can thiệp vào công việc nội bộ của
quốc gia khác tồn tại trong các điều ước quốc tế và
tập quán quốc tế. Hiến chương Liên hợp quốc năm
1945, lần đầu tiên, quy định về nguyên tắc này ở Điều
2(7). Bên cạnh các quy định điều ước, ngun tắc cấm
can thiệp vào cơng việc nội bộ cịn được ghi nhận
trong tập quán quốc tế.
4
4


4.

Nội dung của nguyên tắc

Luật pháp quốc tế không cho phép một quốc gia can
thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác, dù trực

tiếp hay gián tiếp. Cụ thể:
Can thiệp gián tiếp là các biện pháp quân sự, kinh
tế, tài chính… do quốc gia tổ chức, khuyến khích các
phần tử phá hoại hoặc khủng bố nhằm mục đích lật
đổ chính quyền hợp pháp của quốc gia khác hoặc gây
mất ổn định cho tình hình chính trị, kinh tế xã hội của
nước này.
Can thiệp trực tiếp là việc một hoặc một nhóm quốc
gia dùng áp lực qn sự, chính trị, kinh tế và các biện
pháp khác khống chế quốc gia khác trong việc thực
hiện các quyền thuộc về chủ quyền để nhằm ép buộc
quốc gia đó phụ thuộc vào mình.
Luật pháp quốc tế quy định nội dung về những hành
vi sau đây là can thiệp vào nội bộ của quốc gia:

5
5


1) Sử dụng sức mạnh hoặc đe doạ bằng sức mạnh và
áp dụng các hình thức can thiệp khác để chống lại
quyền chủ thể luật pháp quốc tế của quốc gia hay
chống lại nền tảng chính trị, kinh tế và văn hoá của
quốc gia;
2) Sử dụng các biện pháp kinh tế, chính trị và các biện
pháp khác để khuất phục quốc gia khác nhằm hạn
chế các quyền bắt nguồn từ chủ quyền quốc gia và
nhằm buộc quốc gia khác dành lợi thế cho mình;
3) Tổ chức, giúp đỡ, chứa chấp, khuyến khích, tài trợ
hoặc cho phép những hoạt động vũ trang, lật đổ hoặc

khủng bố nhằm làm thay đổi thể chế của quốc gia
khác thông qua sức mạnh cũng như nhằm can thiệp
vào cuộc đấu tranh nội bộ, nhất là nội chiến ở quốc
gia khác;
4) Sử dụng sức mạnh để buộc nhân dân nước khác từ
bỏ hình thức tồn tại dân tộc của họ;
6
6


5) Can thiệp dưới bất cứ hình thức gì nhằm tước bỏ
quyền không thể tước đoạt được của quốc gia khác
lựa chọn chế độ chính trị, kinh tế, xã hội và văn hoá
của họ.
Nguyên tắc này được ghi nhận trong Hiến chương Liên
hợp quốc, Tuyên bố của Liên hợp quốc về các nguyên
tắc của luật pháp quốc tế năm 1970, Tuyên bố của
Liên hợp quốc về NTKCTVCVNBCQGK năm 1982 và
trong nhiều văn kiện pháp lí quốc tế quan trọng khác.
5.

Các trường hợp ngoại lệ của nguyên tắc
Ngoại lệ của nguyên tắc có thể áp dụng các biện

pháp cưỡng chế nếu có nguy cơ đe dọa hịa bình và
an ninh thế giới, có hai tiêu chí xác định đó là: có xung
đột vũ trang được đẩy lên ở mức độ cao và sự vi phạm
nghiêm trọng quyền con người.
-

Trường hợp thứ nhất: trong mỗi quốc gia đều tồn
tại những xung đột mẫu thuẫn, đặc biệt là khi
những mâu thuẫn chính trị giữa các đảng phái

7
7


đẩy lên cao bùng phát thành xung đột vũ trang,
không chỉ ảnh hưởng đến người dân mà nếu kéo
dài còn có nguy cơ đe dọa hịa bình an ninh thế
giới. Vì vậy LHQ có thể can thiệp trực tiếp hoặc
gián tiếp và đó khơng bị coi là can thiệp vào công

-

việc nội bộ của quốc gia khác.
Trường hợp thứ hai: những tiêu chuẩn tối thiểu để
con người sinh sống cần phải được đảm bảo, tuy
nhiên tùy điều kiện hoàn cảnh KT - XH nên việc
đảm bảo này ở mỗi quốc gia khơng phải là như
nhau. Vì vậy việc thực hiện chính sách phân biệt
chủng tộc, diệt chủng đe dọa tới tính mạng người
dân, đe dọa hịa bình an ninh thế giới dẫn đến

6.

LHQ phải vào cuộc.
Thực tiễn thực hiện nguyên tắc không can
thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia

Trong thực tế, có nhiều quốc gia tham gia và thực

hiện rất nghiêm chỉnh nguyên tắc không can thiệp,
tuy nhiên cũng có quốc gia lại có nhiều hành động trái
với nguyên tắc này.
8
8


Về chấp hành nghiêm chỉnh có thể thấy rõ ở cộng
đồng Liên minh Châu Âu EU khi họ vừa thực hiện tốt
nguyên tắc vừa luôn sẵn sàng giúp sức cho các nước
của EU bị xâm phạm bởi nguyên tắc này. Ngồi ra cịn
có các nước Châu Á, điển hình có thể kể đến là Hiệp
hội các quốc Đông Nam Á ASEAN Trong điểm e khoản
2 Điều 2 Hiến chương ASEAN quy định:
“ASEAN và các quốc gia thành viên sẽ hoạt động theo
các nguyên tắc dưới đây:
e) Không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc
gia thành viên ASEAN.”
Như vậy, hiến chương của ASEAN cũng giống như hiến
chương của Liên hợp quốc đều quy định về nguyên
tắc không can thiệp là một trong những nguyên tắc cơ
bản và quan trọng trong các nguyên tắc của những tổ
chức quốc tế này.
Về việc một số quốc gia làm trái với nguyên tắc
này, có thể thấy Mỹ là quốc gia có rất nhiều vi phạm
về ngun tắc khơng can thiệp điển hình như việc
9
9

năm 1986 trong vụ Nigacagoa kiện Mỹ về “các hoạt
động quân sự và bán quân sự tại Nicaragoa và chống
lại Nicaragoa”, Tòa án quốc tế ICJ đã chỉ rõ rằng sự
ủng hộ của Mỹ trong các hoạt động quân sự và bán
quân sự cho lực lượng contras ở Nicaragoa về tài
chính, đào tạo, huấn luyện, cung cấp vũ khí và thám
báo, ủng hộ vật chất là sự biểu hiện vi phạm ngun
tắc khơng can thiệp, có nghĩa là một sự can thiệp gián
tiếp vào công việc nội bộ Nicaragoa.
LỜI KẾT
Hệ thống nguyên tắc của Luật quốc tế bao gồm hai
nhóm: các nguyên tắc cơ bản và các nguyên tắc
thông thường. Trong pháp luật quốc tế, các nguyên
tắc cơ bản của luật quốc tế thực hiện hai chức năng
rất quan trọng là ổn định quan hệ quốc tế và ấn định
khuôn khổ xử sự cho các chủ thể trong quan hệ quốc
tế, qua đó tạo điều kiện cho quan hệ quốc tế. Và
nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của
10
10


quốc gia khác là một trong những nguyên tác cơ bản
nhất, quan trọng nhất trong các nguyên tắc này. Thực
tiễn thực hiện nguyên tắc này được cộng đồng quốc tế
áp dụng rất nhiều, nó ln xuất hiện trong các quan
hệ quốc tế trong các thời kì từ trước đến nay và điều
đó ta đã thấy rõ trong bài trên.

11
11


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Giáo trình luật quốc tế, ThS Nguyễn Thị Kim Ngân
– ThS Chu Mạnh Hùng – Chủ biên. Nxb Giáo dục

2.

12
12

Việt Nam.
Công pháp quốc tế (2020), Nxb Lao Động