Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí các trường trung học phổ thông tỉnh vĩnh long

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Bành Kim Oanh

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ CÁC
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG TỈNH
VĨNH LONG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thành phố Hồ Chí Minh – 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Bành Kim Oanh

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ
CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG
TỈNH VĨNH LONG
Chuyên ngành: Quản lí giáo dục
Mã số: 8140114
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS. TS. MỴ GIANG SƠN

Thành phố Hồ Chí Minh – 2018

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng bản thân tôi. Mọi
thông tin được sử dụng trong luận văn từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau. Các thông
tin đã được chọn lọc, phân tích, tổng hợp, xử lý và đưa vào luận văn theo đúng quy
định. Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn hoàn toàn trung thực và chưa
từng công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về công trình nghiên cứu của bản thân./.
Tác giả luận văn

Bành Kim Oanh


LỜI CẢM ƠN

Tơi xin được bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc và lời cảm ơn chân thành đến:
PGS. TS. Mỵ Giang Sơn đã nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá
trình thực hiện và hoàn thành đề tài “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí các trường
THPT tỉnh Vĩnh Long”.
Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hờ Chí Minh; Phịng Sau đại học của
Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh; Quý Thầy giáo, Cô giáo đã
nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức khoa học, kinh nghiệm quý báu giúp tơi
hoàn thành khóa học và thực hiện đề tài của mình.
Ban Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Long; Phòng Tở chức cán
bộ; Phịng Giáo dục Trung học Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Long, Ban Giám
hiệu, quý thầy giáo, cô giáo các trường THPT trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long đã tạo
điều kiện thuận lợi, giúp đỡ, hỗ trợ, cung cấp số liệu trong quá trình tôi thực hiện
luận văn này; Gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm, động viên, giúp đỡ tạo
điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành
luận văn./.

Tác giả luận văn

Bành Kim Oanh


MỤC LỤC
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục chữ viết tắt
Danh mục các bảng
MỞ ĐẦU…………...…………….……………………………………….
Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ QUẢN LÍ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THƠNG ..................................................................................
1.1. Tởng quan nghiên cứu vấn đề ……….…………...…………………..
1.2. Các khái niệm cơ bản ..………….………………………....................
1.2.1. Trường trung học phổ thông …………….……….…………….
1.2.2. Đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thông ….….….…
1.2.3. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thông…
1.3. Một số vấn đề về đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phở thơng..
1.3.1. Vai trị của cán bộ quản lí trường trung học phổ thông………...
1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của cán bộ quản lí trường
trung học phổ thông ……………………..………....…………
1.3.3. Các yêu cầu về số lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lí trường
trung học phổ thông ………………………..…………………
1.3.4. Yêu cầu về chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lí trường trung
học phổ thông …………………...……………………..………
1.4. Những vấn đề về phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học
phổ thông ………………………………………...…………………..

1.4.1. Tầm quan trọng của việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lí
trường trung học phổ thông ……….…………………………..
1.4.2. Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường
trung học phổ thông ……………….…………………………..
1.4.3. Tuyển chọn, sử dụng, bổ nhiệm, luân chuyển, miễn nhiệm cán
bộ quản lí trường trung học phổ thông để phát triển đội ngũ….
1.4.4. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học
phổ thông ……………………….……………………………..
1.4.5. Lãnh đạo việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường trung
học phổ thông ………………………………………………....
1.4.6. Kiểm tra, đánh giá việc phát triển cán bộ quản lí trường trung
học phổ thông ………………………………………………….
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường
trung học phổ thông ………………………………….…….…………
Kết luận chương 1…………….………………….……………………....


Chương 2. THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐỘI
NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THƠNG TỈNH VĨNH LONG ..........................
2.1. Vài nét về giáo dục trung học phổ thông tỉnh Vĩnh Long …………...
2.2. Khái quát về tổ chức nghiên cứu thực trạng ..………………..............
2.2.1. Mục tiêu khảo sát ………………..…………...….…………….
2.2.2. Nội dung khảo sát ……………………………….....…….……
2.2.3. Phương pháp điều tra khảo sát …….…………….………….…
2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lí các trường trung học phổ thông
tỉnh Vĩnh Long …………….……..…………………………………..
2.3.1. Nhận thức về vai trò của cán bộ quản lí trường trung học phổ
thông ………………….………………………………………
2.3.2. Đánh giá mức độ thực hiện chức năng, nhiệm vụ của cán bộ

quản lí trường trung học phổ thông …………………..………
2.3.3. Thực trạng về số lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lí trường
trung học phổ thông …………………..………………………
2.3.4. Thực trạng về chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lí trường
trung học phổ thông …………………………………..………
2.4. Thực trạng về phát triển đội ngũ cán bộ quản lí các trường trung học
phổ thông tỉnh Vĩnh Long …………………………………………..
2.4.1. Nhận thức về tầm quan trọng của việc phát triển đội ngũ cán
bộ quản lí trường trung học phổ thông ……….……………....
2.4.2. Thực trạng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường
trung học phổ thông …………………………………………..
2.4.3. Thực trạng tuyển chọn, bổ nhiệm, luân chuyển, miễn nhiệm
cán bộ quản lí trường trung học phổ thông ……………….….
2.4.4. Thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí
trường trung học phổ thông …………………………………..
2.4.5. Thực trạng lãnh đạo việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lí
trường trung học phổ thông ……….………………………….
2.4.6. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá đội ngũ cán bộ quản lí
trường trung học phổ thông ……...……..…………………….
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ cán bộ quản
lí trường trung học phổ thông tỉnh Vĩnh Long ………….……………
2.6. Đánh giá chung về thực trạng ………………………………………..
Kết luận chương 2 …………….………………………………………....


Chương 3. CÁC BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
QUẢN LÍ GIÁO DỤC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THƠNG TỈNH VĨNH LONG ...............................................
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ………………….………...……...
3.2. Các biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lí ..……………............

3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL, giáo viên về tầm quan trọng
của việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lí các trường trung
học phổ thông ……..……..…..………………….…………….
3.2.2. Cải tiến công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lí các trường
trung học phổ thông đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp giáo
dục và đào tạo của tỉnh ……………………………….……….
3.2.3. Thực hiện tốt việc tuyển chọn, sử dụng, bổ nhiệm, luân
chuyển, miễn nhiệm cán bộ quản lí trường trung học phổ
thông ………………………………………………………….
3.2.4. Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí
trường trung học phổ thông …………………………………..
3.2.5. Tăng cường công tác lãnh đạo việc phát triển đội ngũ cán bộ
quản lí trường trung học phổ thông ………………….….……
3.2.6. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra đối với đội ngũ cán bộ
quản lí trường trung học phổ thông …….………...….…….…
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp …………….……………...………..
3.3.1. Thực hiện đồng bộ các biện pháp ………..……………………
3.3.2. Phát huy nội lực và khai thác ngoại lực để thực hiện các biện
pháp……………..……………………………………..………
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp được đề
xuất……………………..………………..…………………………..
3.4.1. Mục đích, nội dung, phương pháp khảo nghiệm ….…………..
3.4.2. Tính cấp thiết của các biện pháp đề xuất …….………………..
3.4.3. Tính khả thi của các biện pháp đề xuất …………………….….
3.4.4. Khảo nghiệm tính tương quan của các biện pháp đề xuất …….
Kết luận chương 3 …………….………………………………………....
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ………...………………...………………
TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………………………
PHỤ LỤC

DANH MỤC NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI
Các chữ viết tắt
CBQL
ĐTB
ĐLC
GV
HS
THCS
THPT


Bảng 2.1.
Bảng 2.2.
Bảng 2.3.
Bảng 2.4.
Bảng 2.5.
Bảng 2.6
Bảng 2.7.
Bảng 2.8.
Bảng 2.9.
Bảng 2.10.
Bảng 2.11.
Bảng 2.12.
Bảng 2.13.
Bảng 2.14.
Bảng 2.15.
Bảng 2.16.
Bảng 2.17.

Bảng 2.18.
Bảng 2.19.
Bảng 2.20.
Bảng 2.21.
Bảng 2.22.
Bảng 2.23.
Bảng 2.24.
Bảng 2.25.
Bảng 2.26.
Bảng 2.27
Bảng 2.28.
Bảng 3.1.
Bảng 3.2.


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu
Nói đến công tác cán bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cán bộ là cái
gốc của mọi công việc”, “Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tớt hay
kém”. Tư tưởng đó là kim chỉ Nam cho Đảng, Nhà nước và nhân dân ta về quan
điểm và phương thức phát triển nguồn nhân lực, trong đó có đội ngũ cán bộ quản lí
(CBQL), đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc trong từng thời kỳ
lịch sử.
Thế kỷ XXI, là thế kỷ của sự phát triển không ngừng trên tất cả các lĩnh vực.
Giáo dục và Đào tạo cũng không đứng ngoài guồng máy của sự phát triển không
ngừng ấy. Những cơ hội mới và những thách thức từ đặc trưng cơ bản của thời đại
nêu trên đã làm biến đổi nhanh chóng, sâu sắc đến tư duy và phương thức tiến hành

mọi hoạt động xã hội; trong đó nởi bật là vấn đề giải qút có hiệu quả mới quan hệ
giữa phát triển nguồn nhân lực với phát triển giáo dục và đào tạo. Để đáp ứng yêu
cầu ngày càng cao của xã hội thì nguồn lực con người và đặc biệt là đội ngũ CBQL,
là nhân tố quan trọng quyết định thắng lợi của sự nghiệp đổi mới giáo dục.
Cán bộ quản lí giáo dục giữ một vai trò to lớn và hết sức quan trọng trong sự
nghiệp phát triển giáo dục, làm cho mọi hoạt động của nhà trường đi vào kỷ cương,
nền nếp, ởn định, góp phần thắng lợi sự nghiệp nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực,
bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Hiện nay, nước ta đang tiến hành sự nghiệp đổi
mới và phát triển giáo dục, hội nhập kinh tế q́c tế, địi hỏi cán bộ quản lí giáo dục
phải đổi mới tư duy, biết kết hợp nhuần nhuyễn giữa kinh nghiệm thực tiễn với việc
vận dụng sáng tạo tri thức hiện đại vào công tác quản lí ở đơn vị nhằm đào tạo
những học sinh tự chủ, năng động, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước,
đưa nền giáo dục nước ta ngang tầm với nền giáo dục của khu vực và thế giới.
Trong những năm qua, giáo dục THPT tỉnh Vĩnh Long có những bước phát
triển đáng kể cả về quy mô và chất lượng. Bên cạnh những thành tựu đạt được, giáo
dục THPT tỉnh Vĩnh Long vẫn còn một số hạn chế: Chất lượng giáo dục đại trà còn
thấp, cơ sở vật chất, kỹ thuật trường học còn thiếu; trình độ chuyên môn của đội ngũ
chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, hiệu quả quản lí ở các trường
THPT trong tỉnh chưa cao,..... Một trong những nguyên nhân quan trọng của


2

những hạn chế trên là trình độ chuyên môn, tính chuyên nghiệp (năng lực quản lí)
của CBQL các trường THPT chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của giáo dục và đào
tạo. Vì thế, cần có những giải pháp đào tạo, bời dưỡng có hiệu quả nhằm nâng cao
năng lực quản lí cho CBQL các trường THPT, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục và đào tạo.
Với nhiệm vụ như thế, đòi hỏi đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục phải đảm bảo
cả về số lượng lẫn chất lượng. Song, thực trạng đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục của

tỉnh Vĩnh Long hiện nay cịn một sớ ́u kém, bất cập, chưa đáp ứng tốt yêu cầu đổi
mới của giáo dục.
Như vậy, một trong các yếu tố quyết định cho sự thành công của giáo dục là
đội ngũ CBQL. Cán bộ quản lí giáo dục có vai trị qút định đến chất lượng và
hiệu quả giáo dục của mỗi nhà trường, mỗi cơ sở giáo dục. Vì thế, yêu cầu về phát
triển để nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL đã, đang trở thành vấn đề trọng tâm
của không chỉ riêng ngành giáo dục mà của toàn xã hội hiện nay.
Xuất phát từ tình hình thực tiễn trên, với mong ḿn góp phần vào sự nghiệp
phát triển giáo dục bậc THPT của tỉnh Vĩnh Long trong thời kỳ đổi mới và hội nhập
với giáo dục thế giới, chúng tôi chọn đề tài: “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí các
trường trung học phổ thơng tỉnh Vĩnh Long” để nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lí luận về phát triển đội ngũ CBQL trường THPT và
thực trạng đội ngũ CBQL trường THPT tỉnh Vĩnh Long, từ đó đề xuất các biện pháp
phát triển đội ngũ CBQL các trường THPT của tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi
mới giáo dục.
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên

cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu
Đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thông.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Phát triển đội ngũ CBQL các trường THPT của tỉnh Vĩnh Long.
4. Giả thuyết nghiên cứu

Đội ngũ CBQL các trường THPT của tỉnh Vĩnh Long so với u cầu đởi mới
giáo dục THPT cịn nhiều bất cập. Nếu hệ thớng hóa được lí ḷn về phát triển đội


3

ngũ CBQL các trường THPT và làm sáng tỏ được thực trạng đội ngũ CBQL các
trường THPT của tỉnh Vĩnh Long thì sẽ đề xuất được các biện pháp phát triển đội
ngũ CBQL trường THPT của tỉnh Vĩnh Long, góp phần đáp ứng các yêu cầu đổi
mới và phát triển giáo dục THPT tỉnh Vĩnh Long.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu

Luận văn tập trung vào 3 nhiệm vụ chính:
5.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận của phát triển đội ngũ CBQL các trường THPT
trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiễn về phát triển đội ngũ CBQL các trường THPT
tỉnh Vĩnh Long. Mô tả thực trạng, phân tích, đánh giá thực trạng vấn đề nghiên cứu.
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lí nhằm phát triển đội ngũ CBQL các trường
THPT tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục; đồng thời tổ chức khảo
nghiệm mức độ cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất.
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

6.1. Về đối tượng nghiên cứu:
Tập trung nghiên cứu phát triển đội ngũ CBQL các trường THPT tỉnh Vĩnh
Long của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Long.
6.2. Khách thể khảo sát:
Thực hiện việc khảo sát về phát triển đội ngũ CBQL các trường THPT: Lãnh
đạo, CBQL của Sở Giáo dục và Đào tạo, Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng và một sớ
giáo viên các trường THPT tỉnh Vĩnh Long.
6.3. Về thời gian:
Các số liệu điều tra, khảo sát được thu thập trong 3 năm học gần đây (các năm
học 2015 – 2016, 2016 – 2017 và 2017 - 2018).
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

7.1. Phương pháp luận

Trên cơ sở phương pháp luận duy vật lịch sử và duy vật biện chứng của Chủ
nghĩa Mác - Lênin, nghiên cứu các nội dung của luận văn được tiếp cận theo các
hướng chủ yếu dưới đây.


4

7.1.1. Tiếp cận lịch sử - lôgic
Tiếp cận lịch sử - lôgic được sử dụng trong nghiên cứu đề tài luận văn này
nhằm xem xét các dấu hiệu mang tính lịch sử theo giai đoạn hoặc theo các thời kì về
quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đổi mới giáo dục. Từ đó so sánh và đới
chiếu để tìm ra được lôgic giữa các dấu hiệu nhằm nhận biết tính tất yếu về đổi mới
giáo dục THPT, về yêu cầu đối với đội ngũ CBQL trường THPT và về các yêu cầu
phát triển đội ngũ CBQL trường THPT.
7.1.2. Tiếp cận hệ thống
Các trường THPT là những phần tử trong hệ thống giáo dục quốc dân, đồng
thời là các phần tử trong hệ thống các cơ quan hành chính sự nghiệp dưới sự lãnh
đạo và quản lí của các cơ quan lãnh đạo và quản lí giáo dục cấp tỉnh. Tiếp cận hệ
thống được sử dụng trong nghiên cứu đề tài luận văn này nhằm xem xét các dấu
hiệu của các phần tử cấu thành hệ thống các cơ quan quản lí có trách nhiệm phát
triển ng̀n nhân lực giáo dục nói chung và phát triển đội ngũ CBQL các trường
THPT nói riêng; xem xét mới quan hệ và quy luật vận hành của mọi phần tử trong
hệ thống đó. Mặt khác, cách tiếp cận này cịn nhằm làm rõ mối quan hệ giữa các
yếu tố đầu vào và đầu ra của hệ thống, nhằm tìm ra các dấu hiệu đặc thù về mối
quan hệ biện chứng giữa các hoạt động quản lí phát triển đội ngũ CBQL các trường
THPT theo trách nhiệm của mỗi chủ thể trong hệ thống này.
7.1.3. Tiếp cận thực tiễn
Tiếp cận thực tiễn trong nghiên cứu đề tài luận văn này nhằm tìm ra mối quan
hệ biện chứng giữa phát triển kinh tế - xã hội với phát triển giáo dục và đào tạo để
làm rõ các yêu cầu mới của xã hội đối với giáo dục và đào tạo và đối với đội ngũ

cán bộ quản lí giáo dục. Từ đó xem xét được các yêu cầu mới của xã hội đối với đội
ngũ cán bộ quản lí giáo dục trường THPT trên cơ sở vận dụng Chuẩn hiệu trưởng
trường THPT phù hợp với các đặc thù địa phương và với bối cảnh đổi mới giáo dục.
7.1.4. Tiếp cận theo Chuẩn
Tiếp cận theo Chuẩn trong nghiên cứu đề tài luận văn này nhằm nhận biết
được các yêu cầu của Chuẩn về phẩm chất và năng lực của hiệu trưởng trường
THPT; từ đó có các đề xuất bổ sung Chuẩn cho phù hợp với đặc điểm địa phương
và đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay, đồng thời tìm


5

các biện pháp phát triển năng lực của hiệu trưởng theo Chuẩn. Trên cơ sở đó, vận
dụng bộ Chuẩn hiệu trưởng để đánh giá phó hiệu trưởng theo các tiêu chí tương ứng
với nhiệm vụ được giao.
7.2. Phương pháp nghiên cứu
7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận
Sử dụng các phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát hoá các tài
liệu lí luận, tìm hiểu các quan điểm Đảng, pháp luật và chính sách của Nhà nước,
Điều lệ trường trung học và các văn bản quy phạm về giáo dục, các cơng trình và tài
liệu khoa học có liên quan để hệ thống hoá các khái niệm, hình thành luận điểm lí
luận cơ bản, chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ CBQL trường THPT
trong bối cảnh đổi mới giáo dục để xây dựng cơ sở lí luận cho đề tài nghiên cứu.
7.2.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Sử dụng phương pháp điều tra bằng bảng hỏi, xin ý kiến CBQL và giáo viên
(bằng phiếu hỏi và phỏng vấn), khảo nghiệm và thử nghiệm nhằm mục đích khảo
sát và đánh giá thực trạng đội ngũ CBQL các trường THPT trên địa bàn tỉnh Vĩnh
Long theo các yêu cầu về năng lực của người quản lí và theo các yêu cầu của Chuẩn
hiệu trưởng trường THPT, thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trên địa bàn tỉnh
Vĩnh Long. Từ đó tìm ra các mâu thuẫn, khó khăn và bất cập của thực trạng để đề

xuất các biện pháp phát triển CBQL trường THPT của tỉnh trong bối cảnh đổi mới
giáo dục; đồng thời minh chứng tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đã
đề xuất trong luận văn.
7.2.3. Các phương pháp hỗ trợ khác
Bên cạnh các phương pháp trọng tâm, người viết cịn sử dụng kết hợp một sớ
phần mềm tin học và sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lí số liệu và
đánh giá kết quả nghiên cứu.
8. Dự kiến đóng góp mới của luận văn

8.1. Về lí luận
Hệ thớng hóa cơ sở lí ḷn của phát triển đội ngũ CBQL trường THPT trong
bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.


6

8.2. Về thực tiễn
Đánh giá thực trạng về đội ngũ CBQL các trường THPT tỉnh Vĩnh Long. Đề
xuất các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL các trường THPT tỉnh Vĩnh Long.
9. Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và
phụ lục, ḷn văn dự kiến gờm có 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận về việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường trung
học phổ thông.
Chương 2: Thực trạng về công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lí các
trường trung học phổ thông tỉnh Vĩnh Long.
Chương 3: Các biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lí các trường trung
học phổ thông tỉnh Vĩnh Long.

7

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ VIỆC PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ QUẢN LÍ TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Phát triển đội ngũ CBQL trong nhà trường từ lâu đã được đề cập trong các
nghiên cứu lí luận và được sử dụng rất sớm trong thực tiễn hoạt động giáo dục ở
các nước trên thế giới.
Ở Châu Âu, bắt đầu từ thế kỷ XVI, khi đề cập đến các biện pháp chấn hưng

giáo dục, người ta đã nhấn mạnh đến việc xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL.
Các nội dung phát triển đội ngũ CBQL, cùng những biện pháp triển khai chúng dần
được bổ sung, ngày càng phong phú thêm, những yếu tố chất lượng đội ngũ luôn
luôn được nhấn mạnh. Đến những năm cuối thập niên 60 của thế kỷ XX, khi mà
các khái niệm “vốn con người” và “nguồn lực con người” xuất hiện ở Hoa Kỳ và
sau đó thịnh hành trên thế giới thì vấn đề phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ
quản lí giáo dục cũng được giải quyết với tư cách là phát triển nguồn nhân lực của
một ngành, lĩnh vực. Tuy nhiên, nội dung và cách thức giải quyết vấn đề thì có sự
khác nhau ở nhiều mức độ và phụ thuộc rất lớn vào điều kiện thực tế của mỗi quốc
gia và của mỗi giai đoạn lịch sử.
Từ năm 1980, nhà xã hội học người Mỹ Leonard Nadler đã đưa ra sơ đồ quản
lí nguồn nhân lực để diễn tả mối quan hệ và các nhiệm vụ của công tác quản lí
nguồn nhân lực. Theo ông, quản lí nguồn nhân lực gồm 3 nhiệm vụ chính là:
- Phát triển nguồn nhân lực (gồm giáo dục - đào tạo, bồi dưỡng, phát triển,
nghiên cứu, phục vụ);
- Sử dụng nguồn nhân lực (gồm tuyển dụng, sàng lọc, bố trí, đánh giá, đãi

ngộ, kế hoạch hóa sức lao động);

- Mơi trường ng̀n nhân lực (gồm mở rộng chủng loại việc làm, mở rộng

quy mô làm việc, phát triển tổ chức) (Đỗ Minh Cương và Nguyễn Thị Doan, 2001).
Kết quả nghiên cứu của Leonard Nadler đã được nhiều nước trên thế giới sử
dụng. Christian Batal (Pháp) trong bộ sách “Quản lí nguồn nhân lực trong khu vực
nhà nước” (Christian Batal, 2002) cũng đã khai thác theo hướng này và đưa ra một


8

lí thuyết tổng thể về quản lí phát triển nguồn nhân lực. Trong đó, Christian Batal đã
sử dụng kết quả nghiên cứu của các khoa học khác (giáo dục học, dự báo, dân số
học, toán học...) để đưa ra một bức tranh hoàn chỉnh của nhiệm vụ quản lí phát triển
nguồn nhân lực, bao gồm từ khâu kiểm kê, đánh giá đến nâng cao năng lực, hiệu
lực của nguồn nhân lực.
Tại Singapore, SEM – với Mô hình quản lí trường học ưu việt, đề cập đến
lãnh đạo nhà trường tài năng với các tiêu chí: “Người lãnh đạo phải nêu gương
sáng, có khả năng lãnh đạo, hiểu rõ mục đích, tôn trọng, khuyết khích nhân viên.
Một người lãnh đạo lĩnh hội được sứ mệnh của trường học với các mục tiêu cụ thể,
năng lực lãnh đạo tốt và sự thông cảm cũng như tôn trọng đồng nghiệp sẽ là động
lực cho những người khác noi theo. Với vai trò của mình, hiệu trưởng phải vạch ra
một tầm nhìn đối với những thành tích, kết quả dự định đạt được và tạo ra một môi
trường học tập lí tưởng cho học sinh và cả giáo viên. Hiệu trưởng cần duy trì liên
tục mục đích tăng cường năng lực cho giáo viên để đối mặt với thử thách hiện tại
và tương lai, luôn phấn đấu vì sự phát triển để hướng tới nền giáo dục toàn diện cho
học sinh và giáo viên” (Nguyễn Lan Hương, 2010). Trong mô hình này, lãnh đạo
nhà trường được xếp vào tiêu chí số một.
Khi đề cập đến phát triển đội ngũ CBQL, ngoài sự thống nhất về nội dung các
nhiệm vụ với phát triển nguồn nhân lực, thời gian gần đây, các nghiên cứu đều đề
cao việc thúc đẩy phát triển bền vững và thích ứng nhanh của mỗi CBQL và của cả

đội ngũ.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Trong sự nghiệp cách mạng, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến sự
nghiệp Giáo dục, trong đó đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng về vấn đề phát triển
đội ngũ CBQL. Điều đó được thể hiện qua các chủ trương, chính sách, hệ thống các
văn bản quy phạm pháp luật, tiêu biểu là Chỉ thị số 40/CT-TW, ngày 15 ngày 6
tháng 2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa IX Chỉ thị đã nhấn mạnh: “Mục
tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục được chuẩn hóa, đảm
bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chủ trương nâng cao
bản lĩnh chính trị phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo; thông qua
việc quản lí, phát triển đúng định hướng và có hiệu quả sự nghiệp giáo dục để nâng


9

cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng những địi hỏi ngày càng cao của
sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước…” (Ban Bí thư Trung ương
Đảng, 2004) chính là tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác xây dựng và
nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo. Đồng thời, Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg,
ngày 11 tháng 01 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt đề án “Xây
dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục giai đoạn
2005 - 2010” (Đảng Cộng sản Việt Nam, 2015); Chiến lược phát triển giáo dục giai
đoạn 2010 - 2020 cũng đã nói rõ tầm quan trọng của việc phát triển đội ngũ cán bộ
quản lí giáo dục trong sự phát triển của đất nước.
Xét ở góc độ nghiên cứu lí luận quản lí giáo dục, dựa trên quan điểm của chủ
nghĩa Mác – Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, các nhà khoa học nước ta tiếp cận
quản lí giáo dục để đề cập tới việc phát triển cơng tác quản lí trường học, trong đó
có các tác giả tiêu biểu như Hồ Ngọc Đại, Phạm Minh Hạc, Đặng Quốc Bảo, Trần
Kiểm, ......
Các nhà quản lí giáo dục các cấp cũng đã có nhiều nghiên cứu, đề xuất những

giải pháp xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL, giáo viên nhằm đáp ứng yêu cầu
phát triển của sự nghiệp giáo dục.
Đề án “Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí
giáo dục giai đoạn 2005 – 2010” (Chính phủ, 2005) nhằm triển khai thực hiện chỉ
thị 40-CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng “Về
việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục. Đề
án đã làm rõ hiện trạng, phân tích các thành tựu, yếu kém và nguyên nhân. Trên cơ
sở đó xác định mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp và các bước đi để tạo chuyển biến cơ
bản và toàn diện trong công tác phát triển nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục theo
hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa” (Ban Bí thư Trung ương Đảng, 2004).
Nhìn chung, các công trình khoa học trong và ngoài nước đã nghiên cứu
những vấn đề cơ bản và tổng quát nhất về quản lí, phát triển ng̀n nhân lực nói
chung và phát triển ng̀n nhân lực giáo dục nói riêng. Các cơng trình nghiên cứu
khoa học có đề cập đến đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục thì tập trung nhiều về tiêu
chuẩn, yêu cầu của người CBQL trong các trường học và một số ít nghiên cứu về
giải pháp phát triển đội ngũ CBQL, trong đó có hiệu trưởng trường THPT.


10

1.2. Các khái niệm cơ bản
1.2.1. Trường trung học phổ thông
Trường THPT là cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, được thành
lập theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền, có các loại hình: Trường dân lập,
trường tư thục, trường công lập. Nhiệm vụ và quyền hạn của trường THPT đã được
quy định cụ thể (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2011).
Trường THPT được thành lập theo kế hoạch của các tỉnh nhằm phát triển sự
nghiệp giáo dục. Trường đóng tại các địa bàn dân cư đáp ứng nhu cầu đi học của
học sinh, đồng thời đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho các địa phương.
Trường THPT thực hiện mục tiêu phát triển giáo dục phổ thông; giúp cho học sinh

củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục THCS, hoàn thiện học vấn phở
thơng và có những hiểu biết thơng thường về kỹ tḥt và hướng nghiệp, có điều
kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại học,
cao đẳng, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống.
Trường THPT là cấp học cao nhất của giáo dục phổ thông, đặt dưới sự quản lí
trực tiếp của Sở Giáo dục và Đào tạo. Nhà trường thực hiện đầy đủ nội dung giáo
dục phổ thông, trong bối cảnh đổi mới giáo dục các nội dung phải đảm bảo tính toàn
diện, định hướng nghề nghiệp và gắn với thực tiễn đời sống. Những nội dung đưa
vào giảng dạy trong trường THPT phải củng cố, phát triển các nội dung đã học ở
THCS và hết 03 năm học sinh hoàn thành nội dung giáo dục phở thơng; đờng thời
chương trình học tập phải có những nội dung nâng cao ở một số môn học để phát
triển năng lực, đáp ứng nguyện vọng của học sinh.
1.2.2. Đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thơng
* Cán bộ quản lí

Theo từ điển tiếng Việt, “Cán bộ là người làm việc trong cơ quan đoàn thể,
đảm nhiệm công tác lãnh đạo, quản lí hoặc một công tác nghiệp vụ chuyên môn
nhất định” (Từ điển tiếng Việt, 2005); “Quản lí là chăm nom, sắp đặt công việc
trong một tổ chức hoặc phụ trách việc chăm nom và sắp đặt công việc trong một tổ
chức” (Từ điển tiếng Việt, 2005); “CBQL là người làm cơng tác có chức vụ trong
một cơ quan, một tổ chức, phân biệt với người khơng có chức vụ” (Từ điển tiếng
Việt, 2005).


11

Theo Hờ Văn Vĩnh và nhóm tác giả, “CBQL là các cá nhân thực hiện những
chức năng và nhiệm vụ quản lí nhất định của bộ máy quản lí”. Mỗi CBQL nhận
trách nhiệm bằng tuyển cử hoặc bổ nhiệm. CBQL có lãnh đạo, chuyên gia, nhân
viên nghiệp vụ. Cán bộ lãnh đạo được chia thành lãnh đạo trực tuyến và lãnh đạo

theo chức năng: lãnh đạo trực tuyến là người có vai trị trực tiếp điều hành hoạt
động của một tổ chức, đơn vị để hoàn thành những mục tiêu cơ bản; lãnh đạo theo
chức năng có nhiệm vụ điều hành hoạt động các khâu chức năng của một hệ thống
(Hồ Văn Vĩnh và cộng sự, 2003).
Theo quan điểm khá thống nhất trong giới học thuật thì CBQL là chủ thể quản
lí, giữ vai trò tác động, ra lệnh, kiểm tra đối tượng quản lí; lãnh đạo, tổ chức thực
hiện các mục tiêu nhiệm vụ của cơ quan; lãnh đạo quản lí cơ quan đơn vị mình,
đồng thời chịu sự lãnh đạo quản lí của cấp trên. CBQL chia thành cấp trung ương,
cấp địa phương, cấp cơ sở. CBQL trong một tở chức, được cấp có thẩm qùn bở
nhiệm bằng một quyết định hành chính. Cán bộ quản lí giáo dục là người thực hiện
các chức năng quản lí giáo dục để làm cho hệ thống giáo dục vận hành đạt các mục
tiêu giáo dục đề ra (Hoàng Văn Dương, 2011).
Theo Nguyễn Lộc và nhóm tác giả, “Người quản lí giáo dục về thực chất là
người quản lí làm việc trong môi trường giáo dục như nhà trường, cơ quan quản lí
giáo dục”. Phân tích vai trò của người quản lí, Ơng cho rằng người quản lí là thực
hiện cơng việc thông qua người khác, nhằm đạt được mục tiêu của tở chức đề ra.
Xét theo góc độ khoa học tở chức, nhà trường là một tở chức, CBQL có trách nhiệm
giám sát và chịu trách nhiệm trước hoạt động của người khác để đạt được mục tiêu
của nhà trường. Trong trường, người quản lí thực hiện chức năng: Lập kế hoạch, tổ
chức, lãnh đạo và kiểm soát (Nguyễn Lộc, Mạc Văn Khang, Nguyễn Cơng Giáp,
2009).
Từ phân tích trên, có thể hiểu cán bộ quản lí giáo dục gồm: Trưởng hoặc phó
các đơn vị, các tở chức giáo dục và nhà trường; chuyên viên làm công tác chỉ đạo,
thanh tra chuyên môn ở các Vụ thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, các Sở Giáo dục và
Đào tạo, các Phòng Giáo dục và Đào tạo, các trường, các cơ sở giáo dục; những
người tham mưu, tham gia hoạch định chính sách, chiến lược phát triển giáo dục;
cán bộ Văn phòng, cán bộ kỹ thuật, kế toán tài chính (người quản lí) phục vụ trong


12

bộ máy giáo dục và chịu trách nhiệm đối với cấp trên thuộc quyền quản lí của đơn
vị, tổ chức giáo dục.
* Đội ngũ cán bộ quản lí

Theo từ điển tiếng Việt, đội ngũ được hiểu: “Là khối đông người tập hợp và tở
chức thành một lực lượng có quy củ” hoặc “Là tập hợp một sớ đơng người, có cùng
chức năng nghề nghiệp” (Từ điển tiếng Việt, 2005). Khái niệm đội ngũ được dùng
rộng rãi trong các tổ chức xã hội như: Đội ngũ trí thức, đội ngũ giáo viên, đội ngũ
thanh niên tình nguyện...…
Đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục là khái niệm được thu hẹp từ khái niệm đội
ngũ, có nội dung và phạm vi hẹp hơn rất nhiều. Đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục
được chia thành cấp trung ương, địa phương và cấp cơ sở. Đội ngũ cán bộ quản lí
giáo dục cấp cơ sở là đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ quản lí trong các trường học.
Dựa vào vai trò và vị trí trong nhà trường, người ta đưa ra các quan điểm về đội ngũ
cán bộ quản lí:
- Thứ nhất: Đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục gồm người đứng đầu (Hiệu

trưởng, Giám đốc cơ sở giáo dục, Trưởng khoa, phịng, ban của cơ sở giáo dục) và
cấp phó của người đứng đầu, công việc chính của họ là lãnh đạo, quản lí.
- Thứ hai: Đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục gồm các đối tượng nêu trên và các

chức danh tham gia quản lí, như: Tổ trưởng, Tở phó chun mơn, các tở chức đoàn
thể trong nhà trường được hưởng phụ cấp chức vụ theo các quy định của Nhà nước.
Những người này, tuy có tham gia quản lí ở các mức độ khác nhau, ở lĩnh vực chính
quyền hay đoàn thể, nhưng công việc chủ yếu của họ vẫn là giảng dạy, giáo dục.
Trong luận văn này, đội ngũ CBQL được hiểu là những người làm việc trong
các cơ quan quản lí hành chính nhà nước về giáo dục, trong các cơ sở đào tạo, các
cơ sở giáo dục, có chức vụ (cấp trưởng, cấp phó) có vai trị nịng cớt trong cơ quan,
có tác động đến hoạt động của ngành giáo dục và các cơ sở giáo dục.

* Đội ngũ cán bộ quản lí trường THPT

Trong trường trung học phổ thông, đội ngũ CBQL là chủ thể quản lí, tác
động đến giáo viên, nhân viên và học sinh, đồng thời tác động tới các tổ chức, lực
lượng trong xã hội. Xuất phát từ góc độ chỉ đạo điều hành, đội ngũ CBQL có
trách nhiệm chính trong việc triển khai, thực hiện chủ trương, chính sách của


13

Đảng, pháp luật của Nhà nước và chỉ đạo của cấp trên tại đơn vị mình. Đồng thời
họ giữ vai trò quyết định trong việc đề ra nghị quyết, kế hoạch, chương trình hành
động thực hiện trong phạm vi đơn vị; là đại diện của nhà trường về mặt pháp lí,
có trách nhiệm và quyền hạn cao nhất về mặt hành chính và chuyên môn, chịu
trách nhiệm trước cơ quan quản lí về tổ chức và quản lí các hoạt động của nhà
trường. Như vậy, đội ngũ CBQL trường THPT quyết định sự thành bại của quá
trình giáo dục tại nhà trường và sự nghiệp giáo dục nói chung.
Nhiệm vụ của đội ngũ CBQL trường THPT được quy định cụ thể tại Thông tư
số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 3 năm 2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban
hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thơng và trường phở
thơng có nhiều cấp học. Ngoài nhiệm vụ quy định tại Điều lệ, ngày nay, đổi mới
giáo dục phổ thông đang chuyển từ mô hình quản lí quan liêu bao cấp sang mô hình
quản lí tự chủ, tự chịu trách nhiệm, nên vai trị của CBQL có nhiều thay đổi.
Chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng theo hình thức Việt Nam – Singapore đã chỉ ra,
ngoài vai trò là “Nhà giáo”, hiệu trưởng còn là “Nhà lãnh đạo” và “Nhà quản lí”
(Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2009). Từ góc độ khác, khi bàn về cơng tác quản lí, tác
giả Đào Thị Ái Thi cho rằng, nhà lãnh đạo phải đóng nhiều vai khác nhau, nhưng có
ba vai trị chính là: “Nhà chun mơn”, “Nhà điều khiển” và “Nhà chiến lược” (Đào
Thị Ái Thi, 2013). Hai cách tiếp cận trên có nội hàm giớng nhau, đều khẳng định
lãnh đạo có ba vai trị chính, ta có thể diễn đạt: Hiệu trưởng = Nhà giáo + Nhà lãnh

đạo + Nhà quản lí.
Từ phân tích trên, tác giả quan niệm: Đội ngũ CBQL trường THPT là một bộ
phận của đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục, gồm người đứng đầu và cấp phó tập hợp
thành một lực lượng, chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lí về trọng trách quản lí
nhà trường nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện theo định hướng mục tiêu
giáo dục trung học, nằm trong sự vận hành của hệ thống giáo dục q́c dân.
1.2.3. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thông
* Phát triển

Khái niệm “phát triển” theo Từ điển tiếng Việt là “Biến đổi hoặc làm cho biến
đổi từ ít đến nhiều, hẹp đến rộng, thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp” (Từ điển
tiếng Việt, 2005). Theo quan điểm này thì tất cả sự vật, hiện tượng, con người


14

và xã hội hoặc tự bản thân biến đổi hoặc do bên ngoài làm cho biến đổi tăng lên cả
về số lượng và chất lượng. Như vậy, phát triển là một khái niệm rất rộng. Nói đến
phát triển, người ta nghĩ ngay đến sự đi lên và sự đi lên đó thể hiện việc tăng lên về
sớ lượng và chất lượng, thay đổi về nội dung và hình thức.
* Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí

Phát triển đội ngũ CBQL là một bộ phận của phát triển nguồn lực con người
trong giáo dục được thể hiện ở các mặt:
- Một là, phát triển đội ngũ CBQL là xây dựng đội ngũ CBQL, làm cho đội

ngũ đó được biến đởi theo chiều hướng đi lên, xây dựng đội ngũ đó về số lượng,
từng bước nâng cao chất lượng, đồng bộ về cơ cấu.
- Hai là, thực hiện tốt tất cả các khâu từ việc quy hoạch, tuyển chọn, bổ

nhiệm, sử dụng hợp lí, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, sàng lọc đội ngũ CBQL.
Đó là quá trình làm cho đội ngũ nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ chính
trị, năng lực quản lí, có phẩm chất tớt, trí ṭ và tay nghề thành thạo, nhằm giúp họ
hoàn thành tốt vai trò, nhiệm vụ của người quản lí.
- Ba là, con người với tư cách là tiềm lực của sự phát triển giáo dục và đào

tạo, phát triển xã hội, cải tạo xã hội, làm cho chất lượng cuộc sống ngày càng cao
hơn. Khi xem xét đến chất lượng đội ngũ CBQL cần phải xét các mặt:
+ Số lượng đội ngũ: cơ cấu phù hợp.
+ Chất lượng đội ngũ: gồm phẩm chất và năng lực.
Một đội ngũ được đánh giá là có chất lượng khi đội ngũ đó đủ về số lượng,
đảm bảo chất lượng và đồng bộ về cơ cấu.
Phát triển đội ngũ CBQL là vấn đề cốt lõi của việc phát triển nguồn lực con
người, nguồn lực quý báu nhất có vai trị qút định đới với sự phát triển kinh tế xã hội.
* Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thơng

Theo quan điểm về mặt chất lượng và theo quy trình lựa chọn bổ nhiệm
CBQL hiện nay thì phát triển đội ngũ CBQL trường THPT gắn liền với việc phát
triển và xây dựng đội ngũ nhà giáo trường THPT. Bởi vì CBQL thường được lựa
chọn từ những nhà giáo tiêu biểu có đủ điều kiện và tiêu chuẩn làm quản lí giáo
dục. Phát triển đội ngũ CBQL là xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục đủ


15

về số lượng hợp về cơ cấu, đạt chuẩn về trình độ giáo dục, đặc biệt coi trọng nâng
cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lương tâm, trách nhiệm nghề nghiệp
năng lực và kỹ năng giảng dạy, quản lí để đạt đến chất lượng và hiệu quả cao trong
hoạt động sư phạm của họ.
Dưới góc độ đởi mới quản lí giáo dục, có thể hiểu một cách cụ thể hơn: Phát

triển đội ngũ CBQL nhà trường là các chính sách, chương trình và biện pháp của
các cấp quản lí giáo dục mà ở đây trực tiếp là Sở Giáo dục và Đào tạo và cá nhân
CBQL trường THPT nhằm tăng cường về số lượng, chất lượng và cơ cấu để họ có
thể đáp ứng tớt hơn các u cầu quản lí trong tiến trình đổi mới giáo dục hiện nay.
Tóm lại, phát triển đội ngũ CBQL trường THPT là nâng cao chất lượng cho
từng CBQL trường THPT (cá nhân), đồng thời là sự phát triển đội ngũ CBQL
trường THPT (tổ chức), về mặt chất lượng, số lượng và cơ cấu. Có thể nói 3 vấn đề:
Quy mơ, cơ cấu, chất lượng đội ngũ CBQL có liên quan chặt chẽ và ràng buộc lẫn
nhau trong việc phát triển đội ngũ CBQL trường THPT vững mạnh.
1.3. Một số vấn đề về đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thơng
1.3.1. Vai trị của cán bộ quản lí trường trung học phổ thơng
Vai trị của đội ngũ CBQL trường THPT với tạo nguồn nhân lực được thể hiện
qua hình thành nhân cách học sinh. Trong nhà trường, lao động của giáo viên mang
tính “khai sáng” cho con người, các hoạt động giảng dạy, giáo dục tạo ra nhân cách
học sinh. Chương trình“Bồi dưỡng hiệu trưởng các trường phổ thông theo hình thức
liên kết Việt Nam – Singapore” (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2009) chỉ rõ: hiệu trưởng
có vai trò lãnh đạo phát triển đội ngũ. Với cách tiếp cận hệ thống CBQL, giáo viên
và học sinh là các phần tử trong hệ thớng có quan hệ chặt chẽ với nhau, nên khi tác
động vào một yếu tố thì hệ thớng sẽ có sự thay đởi. Vận dụng quan điểm giáo dục
học để phân tích sự tác động của CBQL đến học sinh, có thể khái quát đây là sự chỉ
đạo phối hợp, thống nhất lực lượng giáo viên (chủ thể) nhằm hình thành và phát
triển nhân cách học sinh (đối tượng) theo yêu cầu của xã hội. Như vậy, năng lực chỉ
đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ của CBQL ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng
nguồn nhân lực lao động trong xã hội.