Một số biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở huyện lương sơn tỉnh hòa bình luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (609.03 KB, 124 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
<b> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH</b>
<b>QUÁCH XUÂN TOẢN</b>
<b>MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ</b>
<b>CÁN BỘ QUẢN LÝ CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞHUYỆN LƯƠNG SƠN TỈNH HỒ BÌNH</b>
<b>Chun ngành: QUẢN LÍ GIÁO DỤC</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2"><b> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH</b>
<b>QUÁCH XUÂN TOẢN</b>
<b>MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ</b>
<b>CÁN BỘ QUẢN LÝ CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞHUYỆN LƯƠNG SƠN TỈNH HỒ BÌNH</b>
<b>Chun ngành: QUẢN LÍ GIÁO DỤC</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3"><b>LỜI CẢM ƠN</b>
Hoàn thành luận văn thạc sĩ khoa học này, tôi xin chân thành cảm ơn Tiến sĩ Hồng Minh Phương, Phó hiệu trưởng trường Đại học sư phạm kĩ thuật Vinh đã tận tình hướng dẫn trong suốt quá trình thực hiện.
Xin cảm ơn Ban Giám hiệu, quý thầy cô giáo khoa Quản lý giáo dục, khoa Sau đại học trường Đại học Sư phạm Vinh đã tận tâm giảng dạy, hướng dẫn và giúp đỡ tơi trong suốt q trình học tập, nghiên cứu.
Tơi cũng xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến Sở Nội vụ tỉnh Hoà Binh, Lãnh đạo Sở Giáo dục & Đào tạo Hồ Bình, Uỷ ban nhân dân huyện, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lương Sơn, cán bộ quản lý các trường Trung học cơ sở trong huyện. Cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã giúp đỡ, động viên tơi hồn thành luận văn này.
<i><b>Hồ Bình, tháng 3 năm 2011</b></i>
<b>Qch Xn Toản</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4"><b>DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT</b>
CNH - HĐH : Cơng nghiệp hố, hiện đại hố GD&ĐT : Giáo dục và đào tạo
PGS.TS : Phó giáo sư tiến sĩ
: Trung học cơ sở THPT : Trung học phổ thông UBND : Uỷ ban nhân dân
<b> GS.VS</b>
: Giáo sư viện sĩCN-TTCN : Công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp CNTT : Công nghệ thông tin
MỞ ĐẦU...7 1. Lý do chọn đề tài...7
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">2. Mục đích nghiên cứu...9
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu...9
4. Giả thuyết khoa học...10
5. Nhiệm vụ nghiên cứu...10
6. Phương pháp nghiên cứu...10
7. Phạm vi nghiên cứu...11
8. Cấu trúc luận văn...11
CHƯƠNG 1...12
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHÁT TRIỂN...12
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ...12
1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề...12
1.1.1. Nghiên cứu ngồi nước...12
1.1.2. Một số cơng trình trong nước...12
1.2. Một số khái niệm cơ bản...14
1.3. Vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý đối với giáo dục THCS...33
1.4. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở...33
1.4.1. Cơ sở phương pháp luận của công tác cán bộ...33
1.4.2. Nội dung phát triển đội ngũ CBQL trường THCS...35
Kết luận chương 1...36
CHƯƠNG 2...38
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG THCS
HUYỆN LƯƠNG SƠN TỈNH HỒ BÌNH...38
2.1. Khái qt đặc điểm Kinh tế - Xã hội huyện Lương Sơn tỉnh Hoà Bình...38
2.1.1. Điều kiện tự nhiên và dân cư...38
2.1.2. Đặc điểm kinh tế, xã hội ………..38
2.2. Khái quát về giáo dục phổ thơng huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình...39
2.2.1. Đội ngũ cán bộ quản lý...41
2.2.2. Đội ngũ giáo viên...42
2.2.3. Quy mô phát triển các ngành học, cấp học...45
2.2.4. Điều kiện cơ sở vật chất...49
2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hịa Bình...49
2.3.1.Về số lượng...50
<i>2.3.2. Chất lượng...50</i>
2.3.3. Cơ cấu...52
2.3.4. Về thâm niên quản lý...54
2.3.5. Về phẩm chất, năng lực và mức độ hoàn thành nhiệm vụ quản lý...55
2.4. Thực trạng quản lý phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hịa Bình...68
2.4.1. Đánh giá nhận thức về tầm quan trọng và mức độ thực hiện việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình...68
2.4.2. Quy hoạch phát triển đội ngũ CBQL trường THCS...71
2.4.3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng...72
2.4.4. Công tác bổ nhiệm, miễn nhiệm, luân chuyển...73
2.4.5.Chế độ, chính sách đối với đội ngũ CBQL...73
2.4.6. Đánh giá chung về đội ngũ CBQL trường THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình...74
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">2.4.7. Những định hướng phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS
huyện lương Sơn tỉnh Hịa Bình...77
Kết luận chương 2...80
CHƯƠNG 3...82
BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG THCS HUYỆN LƯƠNG SƠN TỈNH HỒ BÌNH...82
3.1. Các nguyên tắc đề xuất các biện pháp tổ chức thực hiện phát triển đội ngũ
3.2.2. Tổ chức tốt việc đào tạo, bồi dưỡng CBQL...87
3.2.3. Phát triển đổi mới cơ chế bổ nhiệm, luân chuyển đề bạt...93
3.2.4. Tạo môi trường và động lực cho CBQL phát triển...99
3.2.5. Phát triển theo cơ cấu trình độ, giới tính...101
3.2.6. Thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá CBQL...104
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp...107
3.4. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp...108
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm...108
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm...108
3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm...108
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm...109
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">Kết luận chương 3...110
Kết luận và kiến nghị...110
1. Kết luận...110
2. Kiến nghị...111
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...113
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN...115
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN...120
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN...123
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9"><b>MỞ ĐẦU</b>
<b>1. Lý do chọn đề tài</b>
Hiện nay, các quốc gia trên thế giới đều nhận thức rằng: Con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của mọi sự phát triển vì vậy muốn phát triển xã hội phải phát triển Giáo dục và Đào tạo để phát triển con người. Hiến pháp nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại điều 35 đã khẳng định vai trò của giáo dục: “Giáo dục và Đào tạo là quốc sách hàng đầu”. Để phát triển Giáo dục và Đào tạo thì nhân tố đóng vai trị vơ cùng quan trọng đó là nhân tố nhà giáo, nhà giáo đóng vai trò quyết định trong việc nâng cao chất lượng Giáo dục và đào tạo, vì vậy: Kết luận của hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá IX về tiếp tục thực hiện Nghị Quyết Trung ương 2 khoá VIII đã xác định: “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục một cách tồn diện”. Bởi vì trong q trình Giáo dục và Đào tạo cán bộ quản lý, giáo viên là nhân tố giữ vai trò chủ đạo, là người tổ chức, hướng dẫn, điều khiển quá trình học tập, nghiên cứu, rèn luyện của người học.
Trong tiến trình đổi mới, phát triển và hội nhập của đất nước, chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc nỗ lực thực thi tiến trình đó. Đội ngũ cán bộ quản lý và chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý luôn là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định sự thành bại của mọi công việc, của từng tổ chức, cơ quan cũng như đối với toàn cục của cách mạng. Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “Công việc thành công, thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. [15; 269, 273].
Đảng ta cũng đặc biệt quan tâm đến cơng tác cán bộ, coi đó là vấn đề trọng yếu liên quan đến sự vững mạnh của Đảng, sự thành bại của cách mạng. Đại hội
<i>Đảng khoá VIII đề ra mục tiêu của công tác cán bộ là: “Xây dựng đội ngũ cán bộđồng bộ và có chất lượng mà nòng cốt là cán bộ chủ chốt của các ngành, cáccấp”.</i>
Chính vì vậy, mục tiêu của chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2010 đã
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">xác định:
“ Ưu tiên nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, đặc biệt chú trọng nhân lực khoa học - cơng nghệ trình độ cao, cán bộ quản lý kinh doanh giỏi và công nhân kĩ thuật lành nghề trực tiếp nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, đẩy mạnh tiến độ phổ cập THCS. Đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp, chương trình giáo dục các cấp học và trình độ đào tạo, phát triển đội ngũ nhà giáo đáp ứng về yêu cầu vừa tăng về quy mô, vừa nâng cao về chất lượng hiệu quả và đổi mới phương pháp dạy học; Đổi mới phương pháp quản lý giáo dục tạo cơ sở pháp lý và phát huy nội lực phát triển giáo dục”.
Trong Luật giáo dục đã nêu vai trò và trách nhiệm của cán bộ quản lý giáo dục là: “ Cán bộ quản lý giáo dục giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt động giáo dục”.
Để thực hiện mục tiêu đó một trong những giải pháp phát triển Giáo dục và Đào tạo là đổi mới công tác quản lý giáo dục, nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục.
Giáo dục huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình nói chung và giáo dục trung học cơ sở huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình nói riêng trong những năm gần đây đã có những bước phát triển cả về quy mô và chất lượng, đội ngũ cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình đã đáp ứng được những u cầu cơ bản về công tác quản lý giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo ở địa phương, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, thúc đẩy sự phát triển Kinh tế - Xã hội ở địa phương. Tuy nhiên, trước xu thế hội nhập của nước ta, thời kỳ cơng nghiệp hố hiện đại hố, hội nhập quốc tế, thời kỳ phát triển về công nghệ thông tin, kinh tế tri thức thì giáo dục huyện Lương Sơn nói chung và giáo dục trung học cơ sở huyện Lương Sơn nói riêng vẫn cịn những hạn chế, bất cập.
Có nhiều nguyên nhân gây nên những hạn chế, bất cập nêu trên, một trong những nguyên nhân chủ yếu và quan trọng là cơng tác quản lý giáo dục nói chung
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">và quản lý cấp trung học cơ sở nói riêng cịn bộc lộ những yếu kém, đội ngũ cán bộ quản lý chưa đồng bộ, còn hạn chế trong việc tiếp cận với khoa học công nghệ hiện đại như ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý trường học. Công tác quy hoạch cán bộ quản lý giáo dục, cán bộ quản lý trường trung học cơ sở đã được xây dựng, trên cơ sở đó có bước chủ động hơn trong cơng tác đào tạo, bồi dưỡng và bổ nhiệm cán bộ quản lý giáo dục nhưng vẫn còn bộc lộ những thiếu sót như: Quy hoạch cịn thụ động, chưa có tính kế thừa và phát triển, chưa có hiệu quả thiết thực, chất lượng thấp, chưa xác định rõ mục tiêu, yêu cầu về xây dựng quy hoạch cán bộ quản lý.
Để khắc phục những tồn tại hạn chế nêu trên, cần thiết phải có những giải pháp mang tính chiến lược và biện pháp cụ thể để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở của huyện tạo ra đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở phát triển đồng bộ, có chất lượng góp phần nâng cao hiệu quả cơng tác quản lý giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục trung học cơ sở nói riêng và chất lượng giáo dục của huyện Lương Sơn nói chung. Xuất phát từ cơ sở lý luận và thực tiễn đó,
<b>chúng tơi nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lýcác trường trung học cơ sở huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình”, với hy vọng góp</b>
phần giải quyết những bất cập, hạn chế trong Quản lý giáo dục, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục trung học cơ sở huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình trong giai đoạn hiện nay.
<b>2. Mục đích nghiên cứu</b>
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất các biện pháp nhằm phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS ở huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình.
<b>3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu</b>
3.1. Khách thể nghiên cứu
Đội ngũ cán bộ quản lý trường các THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình. 3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường các THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình.
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12"><b>4. Giả thuyết khoa học</b>
Công tác quản lý trường THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình hiện nay cịn nhiều hạn chế và bất cập. Một trong những nguyên nhân dẫn tới bất cập và yếu kém là do đội ngũ cán bộ quản lý nhà trường. Nếu tìm ra được các biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục THCS ở huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình.
<b>5. Nhiệm vụ nghiên cứu</b>
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý nhà trường và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS.
5.2. Nghiên cứu thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trường THCS huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình.
5.3. Đề xuất biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình.
<b>6. Phương pháp nghiên cứu</b>
Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài, chúng tôi sử dụng các nhóm phương pháp nghiên cứu sau:
6.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích và tổng hợp tài liệu, phân loại và hệ thống hoá lý thuyết xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. Làm rõ thêm cơ sở lý luận đối với CBQL các trường học
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động quản lý của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng của các trường THCS trong tồn huyện. Góp phần nâng cao chất lượng của đội ngũ CBQL
- Phương pháp điều tra: Phỏng vấn trực tiếp các lãnh đạo quản lý giáo dục. Dùng phiếu hỏi để trưng cầu ý kiến của cán bộ quản lý phòng Giáo dục và Đào tạo, CBQL và giáo viên các trường THCS, trò chuyện với cán bộ quản lý của trường THCS và của phòng Giáo dục và Đào tạo nhằm thu thập thông tin.
- Phương pháp chuyên gia: Tổ chức hội thảo, đàm thoại để huy động trí tuệ
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">của đội ngũ chuyên gia giỏi, có trình độ và kinh nghiệm trong QLGD, để xem xét rút ra kết luận tốt nhất cho vấn đề nghiên cứu.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm trong quản lý giáo dục THCS. 6.3. Nhóm phương pháp hỗ trợ
Dùng phương pháp toán thống kê để sử lý, tổng hợp số liệu thu được, trên cơ sở đó rút ra kết luận khoa học, nhận xét mang tính khái quát.
<b>7. Phạm vi nghiên cứu </b>
Đề tài nghiên cứu thực trạng đội ngũ CBQL các trường THCS được nghiên cứu trong đề tài này là đội ngũ hiệu trưởng, phó hiệu trưởng các trường THCS huyện Lương Sơn, tỉnh Hoà Bình trong trong 5 năm gần đây và đề xuất biện pháp phát triển đội ngũ trong những năm tiếp theo.
Phạm vi nghiên cứu thuộc các trường THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình.
<b>8. Cấu trúc luận văn </b>
Ngồi phần mở đầu, kết luận và phụ lục, cấu trúc của luận văn gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của phát triển đội ngũ CBQL trường THCS.
Chương 2: Thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trường THCS huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình.
Chương 3: Biện pháp phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình.
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14"><b>CHƯƠNG 1</b>
<b>CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHÁT TRIỂN</b>
<b>ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề </b>
<b>1.1.1. Nghiên cứu ngoài nước. </b>
Hoạt động quản lý bắt nguồn từ sự phân công, hợp tác lao động. Chính sự phân cơng, hợp tác lao động nhằm đến hiệu quả nhiều hơn, năng suất cao hơn trong lao động, địi hỏi phải có sự chỉ huy phối hợp, điều hành, kiểm tra, chỉnh lý..., phải có người đứng đầu. Đây là hoạt động giúp người thủ trưởng phối hợp nỗ lực của các thành viên trong nhóm, trong cộng đồng, trong tổ chức đạt được mục tiêu đề ra.
Xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục đã được nhiều tác giả nghiên cứu đề cập như:
Socrate ( khoảng 469-khoảng 399 tr.CN) đưa ra khái niệm về tính tồn năng của quản lý.
Khổng Tử (551-478 tr.CN), Mạnh Tử (372-289 tr.CN) đưa ra học thuyết lễ trị (vị đức)
Alma Harrits- Nigel Bennett đã đề cập đến phương pháp lãnh đạo và quản lý nhà trường hiệu quả.
Daniel R. Beerens chủ trương tạo ra một “nền văn hóa” của sự thúc đẩy, có động lực và ln học tập trong đội ngũ; coi đó là giá trị mới, yếu tố chính tạo nên nhà giáo.
Leonard Nadle đã đưa ra sơ đồ quản lý nguồn nhân lực, diễn tả mối quan hệ và các nhiệm vụ của công tác quản lý nguồn nhân lực
<b>1.1.2. Một số cơng trình trong nước.</b>
Ở Việt Nam, khoa học quản lý tuy cịn non trẻ, song nó đã có những thành tựu đáng kể, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý xã hội trong những điều kiện cụ thể tương ứng với tình hình phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Trong lĩnh vực quản lý giáo dục ở Việt Nam những năm qua đã có nhiều cơng trình nghiên cứu về
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">lý luận cũng như đề ra được các giải pháp quản lý có hiệu quả trong việc phát triển giáo dục và đào tạo ví dụ như; PGS. TS Nguyễn Ngọc Quang “Những khái niệm cơ bản về lý luận quản lý giáo dục” đã đề cập đến những khái niệm cơ bản của quản lý, QLGD, các đối tượng của khoa học QLGD; PGS.TS Đặng Bá Lãm – PGS.TS Phạm Thành Nghị “Chính sách và Kế hoạch phát triển trong quản lý giáo dục” đã phân tích khá sâu sắc về lý thuyết và mơ hình chính sách, các phương pháp lập kế hoạch giáo dục; GS.TSKH Vũ Ngọc Hải – PGS.TS Trần Khánh Đức “ Hệ thống giáo dục hiện đại trong những năm đầu thế kỷ XXI” đã trình bày những quan điểm, mục tiêu, giải pháp phát triển giáo dục và hệ thống giáo dục.
Trong các nghiên cứu đề xuất các biện pháp QLGD nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ QLGD tại các trường trung học cơ sở, góp phần nâng cao hiệu quả QLGD ở địa phương trong giai đoạn đổi mới, đã có một số đề tài nghiên cứu như:
- Luận văn thạc sĩ: Thực trạng, phương hướng và những giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở tỉnh Bắc Ninh, của Nguyễn Công Duật - năm 2000.
- Một số giải pháp bồi dưỡng nâng cao năng lực QL quá trình dạy học của hiệu trưởng trường THCS tỉnh Quảng Ninh, của Hà Văn Cung - năm 2000.
- Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý chuyên môn của hiệu trưởng các trường THCS các huyện ngoại thành Hải Phòng, của Nguyễn Văn Tiến - năm 2000.
Các đề tài trên chủ yếu đi sâu vào nghiên cứu thực trạng về số lượng, cơ cấu và xây dựng đội ngũ CBQL trường trung học cơ sở trên địa bàn của một địa phương cụ thể, chưa đề cập đến việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS một cách đồng bộ về cơ cấu, đảm bảo về phẩm chất và năng lực đáp ứng được những đổi mới về giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay là vấn đề rất cần thiết ở mỗi địa phương. Ở Lương Sơn tỉnh Hồ Bình chưa có đề tài nghiên cứu khoa học nào đề cập đến vấn đề phát triển đội ngũ CBQL trường THCS của huyện. Vì vậy, việc
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">nghiên cứu biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình là rất cần thiết
<b>1.2. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1. Quản lý</b>
Có thể hiểu khái niệm quản lý theo nhiều quan niệm và cách tiếp cận khác nhau. Trong khuôn khổ của luận văn này chúng tôi chỉ đưa ra một số quan điểm chủ yếu sau đây:
Harold Koontz cho rằng: “Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo phối hợp những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được mục đích của nhóm. Mục tiêu của nhà quản lý là hình thành một mơi trường mà con người có thể đạt được mục đích của nhóm với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn ít nhất. Với tư cách thực hành thì quản lý là một nghệ thuật, cịn với kiến thức thì quản lý là một khoa học” [6, tr.12].
Theo tác giả Bùi Minh Hiển: “Quản lý là hoạt động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý đạt mục tiêu đề ra” [19,tr.12].
Theo tác giả Trần Quốc Thành: “Quản lý là hoạt động có ý thức của chủ thể quản lý để chỉ huy, điều chỉnh, hướng dẫn các quá trình xã hội, hành vi và hoạt động của con người nhằm đạt tới mục đích, đúng với ý chí nhà quản lý, phù hợp với quy luật khách quan” [19,tr.1].
Từ những khái niệm quản lý nêu trên, ta có thể rút ra được những dấu hiệu chung chủ yếu về bản chất của hoạt động quản lý là:
- Hoạt động quản lý được tiến hành trong một tổ chức hay một nhóm xã hội, là sự tác động có hướng đích, có sự phối hợp nỗ lực của các cá nhân nhằm thực hiện mục tiêu đề ra với hiệu quả cao nhất, phù hợp với quy luật khách quan.
- Hoạt động quản lý gồm hai thành phần chủ yếu là:
+ Chủ thể quản lý (ai quản lý): Chỉ có thể là con người hoặc một tổ chức do con người cụ thể lập nên.
+ Đối tượng quản lý (quản lý ai, quản lý cái gì, quản lý cơng việc gì): Đó có
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">thể là người, tổ chức, vật chất hay sự việc.
- Chủ thể quản lý và đối tượng quản lý có tác động qua lại. Chủ thể quản lý làm nảy sinh các tác động quản lý, cịn đối tượng quản lý thì sản sinh ra các giá trị vật chất và tinh thần có giá trị sử dụng, trực tiếp đáp ứng nhu cầu của con người, thỏa mãn mục đích của chủ thể quản lý.
- Trong hoạt động quản lý, chủ thể quản lý phải có những tác động phù hợp và sắp xếp các tác động đó một cách hợp lý làm cho đối tượng quản lý thay đổi trạng thái (Từ lộn xộn thành trật tự theo ý trí và mục tiêu của nhà quản lý).
<i>* Chức năng quản lý</i>
Một tổ chức đều cần phải có sự quản lý và có người quản lý để tổ chức hoạt động và đạt được mục đích của mình. Vậy hoạt động quản lý là gì?
Quản lý là một hoạt động đặc biệt, có tính sáng tạo, có tính nghệ thuật. Hoạt động quản lý phát triển không ngừng từ thấp đến cao, gắn liền với q trình phát triển, đó là sự phân cơng chun mơn hố lao động quản lý. Sự phân cơng, chun mơn hố lao động quản lý là cơ sở hình thành các chức năng quản lý.
Chức năng quản lý là một thể thống nhất những hoạt động tất yếu của chủ thể quản lý nảy sinh từ phân cơng, chun mơn hố trong hoạt động quản lý nhằm thực hiện mục tiêu.
Chức năng quản lý là một dạng hoạt động quản lý, thơng qua đó chủ thể quản lý tác động đến khách thể quản lý nhằm thực hiện một mục tiêu xác định.
Quản lý phải thực hiện nhiều chức năng khác nhau, trong các chức năng có tính độc lập tương đối nhưng chúng được liên kết hữu cơ trong một hệ thống nhất quán. Chức năng quản lý có chức năng cơ bản, chức năng cụ thể với nhiều cách tiếp cận khác nhau. Nhưng về cơ bản các tác giả đều thống nhất 4 chức năng cơ bản : Kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra.
- Chức năng kế hoạch hoá: Bản chất của khái niệm kế hoạch hố là q trình xác định mục tiêu, mục đích của tổ chức và các con đường, biện pháp, cách thức, điều kiện cơ sở vật chất để đạt được mục tiêu, mục đích đó.
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">Trong tất cả các chức năng quản lý, chức năng kế hoạch hoá là chức năng đầu tiên, chức năng cơ bản để hoàn thành các chức năng khác. Đây được coi là chức năng chỉ lối, dẫn đường cho các chức năng chỉ đạo, kiểm tra.
Trong quản lý giáo dục, quản lý nhà trường, xác định chức năng kế hoạch hố có ý nghĩa sống cịn đối với sự tồn tại, vận hành và phát triển của nhà trường.
- Chức năng tổ chức: Theo hai tác giả; Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc: “Tổ chức là q trình sắp xếp, phân bổ cơng việc, quyền hành và các nguồn lực cho các thành viên của tổ chức để họ có thể đạt được các mục tiêu của tổ chức một cách hiệu quả”.[4,tr.15].
Như vậy, thực chất của tổ chức là thiết lập mối quan hệ, liên hệ giữa con người với con người, giữa các bộ phận riêng rẽ thành một hệ thống hoạt động nhịp nhàng như một cơ thể thống nhất. Tổ chức tốt sẽ khơi nguồn cho các tiềm năng, cho những động lực khác, tổ chức không tốt sẽ làm triệt tiêu động lực và làm giảm sút hiệu quả quản lý. Trong quản lý giáo dục, quản lý nhà trường, điều quan trọng nhất của công tác tổ chức là phải xác định rõ cho được vai trò, vị trí của mỗi cá nhân, mỗi bộ phận, đảm bảo mối liên hệ liên kết giữa các cá nhân, các thành viên, các bộ phận tạo nên sự thống nhất và đồng bộ.
Chức năng chỉ đạo: Là quá trình tác động ảnh hưởng của chủ thể quản lý đến hành vi và thái độ của con người ( khách thể quản lý) nhằm đạt mục tiêu đề ra.
Chức năng kiểm tra: Kiểm tra là một chức năng quan trọng trong hoạt động quản lý. Quản lý mà khơng có kiểm tra thì coi như khơng có quản lý.
<i><b>Tóm lại: Kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra là các chức năng cơ bản </b></i>
được hình thành trong sự phân cơng và chun mơn hố hoạt động quản lý.
<b>1.2.2. Quản lý nhà trường</b>
* Khái niệm quản lý giáo dục
Cũng như khái niệm quản lý, khái niệm quản lý giáo dục tuy vẫn cịn nhiều quan điểm chưa hồn tồn thống nhất, song đã có nhiều quan điểm cơ bản đồng nhất với nhau.
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">Theo tác giả Trần Kiểm, “khái niệm quản lý giáo dục”, có nhiều cấp độ, ít nhất có hai cấp độ chủ yếu: Cấp độ vĩ mô và cấp độ vi mô.
Ở cấp vĩ mô “ Quản lý giáo dục được hiểu là những hoạt động tự giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ thể quản lý đến tất cả các mắt xích của hệ thống (từ cấp cao nhất đến các cơ sở giáo dục là nhà trường) nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu phát triển giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ mà xã hội đặt ra cho ngành giáo dục”.
Ở cấp vi mô, tác giả cho rằng: “ Quản lý giáo dục được hiểu là hệ thống những tác động tự giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ thể quản lý đến giáo viên, công nhân viên, tập thể học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngồi nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường” [20,tr.37].
Theo GS.VS Phạm Minh Hạc: “Quản lý nhà trường, quản lý giáo dục nói chung là thực hiện đường lối của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục và thế hệ trẻ, đưa hệ giáo dục đến mục tiêu dự kiến” [12].
Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quát là hoạt động điều hành, phối hợp các lực lượng xã hội nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo thế hệ trẻ theo yêu cầu phát triển của xã hội. Ngày nay giáo dục với sứ mệnh phát triển tồn diện, cơng tác giáo dục không chỉ giới hạn ở thế hệ trẻ mà là giáo dục thường xuyên, giáo dục cho mọi người, tuy nhiên trọng tâm vẫn là giáo dục thế hệ trẻ cho nên quản lý giáo dục được hiểu là sự điều hành hệ thống giáo dục quốc dân, hệ thống các trường trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Cũng như các hoạt động kinh tế - xã hội, quản lý giáo dục có hai chức năng tổng quát
- Chức năng ổn định duy trì quá trình đào tạo đáp ứng yêu cầu hiện hành của nền Kinh tế - Xã hội.
</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">- Chức năng đổi mới phát triển q trình đào tạo đón đầu khoa học - kỹ thuật. Từ chức năng tổng quát trên, quản lý giáo dục cũng phải gắn bó với bốn chức năng cụ thể như:
+ Kế hoạch hoá: Đưa mọi hoạt động giáo dục vào kế hoạch hoá với mục tiêu, biện pháp rõ ràng, bước đi cụ thể, chuẩn bị các điều kiện cung ứng cho việc thực hiện các mục tiêu.
+ Tổ chức: Hình thành và phát triển tổ chức tương xứng với sứ mệnh, với nhiệm vụ chính trị, với mục tiêu dài hạn ngắn và trung hạn.
+ Chỉ huy, điều hành: Chức năng này thường mang tính tác nghiệp. Trong điều hành cần tập trung, thống nhất điều khiển.
+ Kiểm tra: Công việc này gắn bó với sự đánh giá tổng kết kinh nghiệm giáo dục, điều chỉnh mục tiêu.
<i>* Khái niệm quản lý nhà trường</i>
Khái niệm trường học: Trường học là một tổ chức giáo dục cơ sở của hệ thống giáo dục quốc dân, trực tiếp đào tạo, giáo dục nhân cách bằng tổ chức hướng dẫn, truyền thụ những tri thức, đạo đức mà nhân loại đã sàng lọc, chiết xuất được cho thế hệ trẻ. Vì vậy, trong bất kỳ xã hội nào hoạt động trung tâm trong các nhà trường là hoạt động giáo dục và quản lý giáo dục. Theo PGS.TS Đặng Quốc Bảo: “Trường học là một thiết chế xã hội, trong đó diễn ra q trình đào tạo, giáo dục với sự tương tác của hai nhân tố thầy - trò. Truờng học là một bộ phận của công đồng và trong guồng máy của hệ thống giáo dục quốc dân, nó là đơn vị cơ sở” [1,tr.63].
<i> Khái niệm quản lý nhà trường: Trong phạm vi nhà trường, hoạt động quản lý</i>
bao gồm quản lý hoạt động giáo dục, các đối tượng giáo dục như: Quản lý hoạt động dạy học, hoạt động lao động, hoạt động ngoại khoá, hoạt động xã hội; quản lý giáo viên, quản lý học sinh, quản lý tài chính, tài sản …Ta cần phân biệt rõ quản lý giáo dục với quản lý nhà trường. Quản lý giáo dục là quản lý một hoạt động, còn quản lý nhà trường là quản lý một thiết chế của hệ thống giáo dục. Như ta đã biết, quản lý giáo dục bao gồm hai cấp độ: Quản lý cấp vĩ mô và quản lý cấp vi mô.
</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">Quản lý cấp vĩ mô là quản lý hệ thống giáo dục quốc dân từ trung ương đến địa phương và quản lý cấp vi mô là quản lý hoạt động giáo dục trong nhà trường. Như vậy, quản lý giáo dục trong nhà trường chính là nội dung quan trọng trong quản lý giáo dục.
Theo GS.VS Pham Minh Hạc: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong pham vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh” [13,tr.22].
" Quản lý nhà trường thực chất là những tác động của chủ thể quản lý vào quá trình giáo dục (được tiến hành bởi tập thể giáo viên và học sinh, với sự hỗ trợ của các lực lượng xã hội) nhằm hình thành và phát triển toàn diện nhân cách học sinh theo mục tiêu đào tạo của nhà trường'' [29,tr.38].
<b>1.2.3. Trường THCS</b>
Trường trung học cơ sở là cơ sở giáo dục phổ thơng của hệ thống giáo dục quốc dân. Trường có tư cách pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng.
Đội ngũ cán bộ quản lý gồm tất cả những người có chức vụ trong các tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị - xã hội của đất nước. Đội ngũ cán bộ quản lý cũng phân thành nhiều cấp: cán bộ quản lý cấp trung ương, cấp địa phương (tỉnh, huyện), cấp cơ sở.
</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">Cán bộ quản lý trường học được tập hợp và tổ chức chặt chẽ thành một lực lượng thống nhất sẽ tạo ra đội ngũ cán bộ quản lý trường học. Một trường học có một đội ngũ cán bộ quản lý bao gồm Hiệu trưởng và các Phó hiệu trưởng. Mỗi bậc học lại có một đội ngũ cán bộ quản lý bậc học đó trong một địa bàn dân cư xác định. Như vậy, theo giới hạn của đề tài, khi bàn đến đội ngũ cán bộ quản lý trường học, đề tài sẽ đề cập đến Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng các trường học thuộc cùng một bậc học trên địa bàn của tỉnh. Cụ thể là đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS huyện Lương Sơn, tỉnh Hồ Bình.
Đội ngũ cán bộ quản lý nói chung ln được quan tâm xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng về phẩm chất, trình độ chuyên môn và nghiệp vụ quản lý để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng cao trong tình hình mới của đất nước.
* Cán bộ quản lý là người được bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý có thời hạn, chịu trách nhiệm điều hành, tổ chức thực hiện một hoặc một số công việc trong đơn vị sự nghiệp công lập nhưng không phải là công chức và được hưởng phụ cấp chức vụ quản lý. Nội dung quá trình quản lý bao gồm một hệ thống những chức năng hoạt động có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, đòi hỏi một hệ thống quản lý tương ứng đảm nhiệm. Hệ thống cơ cấu tổ chức lao động quản lý này, trên thực tế được bố trí bằng một hệ thống những người lao động thực hiện. Hệ thống tổ chức những người lao động như vậy gọi là bộ máy quản lý, người lao động trong đó là những cán bộ quản lý.
<b>1.2.6. Đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS</b>
<i>1.2.6.1. Đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS</i>
Đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS gồm: Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng là người được bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý có thời hạn, chịu trách nhiệm điều hành, tổ chức thực hiện một hoặc một số công việc trong đơn vị sự nghiệp công lập nhưng không phải là công chức và đượchưởng phụ cấp chức vụ quản lý<small>.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">- Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trường THCS chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của đơn vị theo đúng chức trách, thẩm quyền được giao, thực hiện dân chủ, giữ gìn sự đồn kết, đạo đức nghề nghiệp trong đơn vị được giao quản lý, phụ trách, chịu trách nhiệm hoặc liên đới chịu trách nhiệm về việc thực hiện hoạt động nghề nghiệp của viên chức thuộc quyền quản lý, phụ trách. Xây dựng và phát triển nguồn nhân lực; quản lý, sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, tài chính trong đơn vị được giao quản lý, phụ trách. Tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống tham nhũng và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong đơn vị được giao quản lý, phụ trách.
- Trong luật giáo dục, tại điều 54 quy định: “1. Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm, công nhận; 2. Hiệu trưởng các trường thuộc hệ thống giáo dục quốc dân phải được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý trường học” [22,tr.46].
- Theo điều lệ trường trung học: “1. Trường trung học có một hiệu trưởng và từ 1 đến 3 phó hiệu trưởng theo nhiệm kỳ 5 năm. Thời gian đảm nhiệm những chức vụ này là không quá hai nhiệm kỳ ở một trường trung học; 2. Hiệu trưởng ở cấp trung học hoặc ở cấp học cao hơn. Có phẩm chất chính trị và đạo đức tốt; có trình độ chun mơn vững vàng; có năng lực quản lý được bồi dưỡng lý luận và nghiệp vụ quản lý giáo dục, có sức khoẻ, được tập thể giáo viên, nhân viên tín nhiệm” [2,tr.12].
Đội ngũ cán bộ quản lý trường học có vị trí quyết định q trình giáo dục, đào tạo.
<i>1.2.6.2. Trường THCS trong hệ thống giáo dục quốc dân</i>
* Theo luật giáo dục năm 2005, hệ thống giáo dục quốc dân gồm giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân (giáo dục chính quy) có các cấp học và trình độ đào tạo như sau:
</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">+ Giáo dục mầm non : Thực hiện việc ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ từ ba tháng đến sáu tuổi.
+ Giáo dục phổ thông bao gồm: Giáo dục tiểu học, giáo dục trung học cơ sở và giáo dục trung học phổ thông. Tại điều 26.1.b) “Giáo dục trung học cơ sở được thực hiện trong bốn năm học, từ lớp sáu đến lớp chín. Học sinh vào lớp sáu phải hồn thành chương trình tiểu học, có độ tuổi là mười một tuổi” [22,tr.20].
+ Giáo dục nghề nghiệp bao gồm: Trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề. + Giáo dục đại học bao gồm: Đào tạo trình độ cao đẳng, đại học, thạc sĩ và tiến sĩ.
- Giáo dục thường xuyên bao gồm: Vừa làm vừa học, học từ xa, tự học có hướng dẫn, giúp cho mọi người học liên tục và học suốt đời.
* Theo quy định tại điều 2, Điều lệ trường trung học thì: “Trường trung học là cơ sở giáo dục của cấp trung học, cấp học nối tiếp ngành học tiểu học của hệ thống giáo dục quốc dân nhằm hoàn chỉnh học vấn phổ thơng. Trường trung học có tư cách pháp nhân và có con dấu riêng” [2,tr.5].
Sơ đồ vị trí của trường THCS trong hệ thống giáo dục quốc dân
</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">THCS là cấp học giữa của ngành học phổ thông, là cầu nối giữa cấp tiểu học và cấp THPT. Như vậy THCS có vai trị hết sức quan trọng giúp học sinh củng cố được kiến thức tiểu học và tiếp thu những tri thức ban đầu để tiếp tục học lên THPT
</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">hoặc phân luồng tiếp tục học trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho địa phương và cho đất nước. Chuẩn cán bộ quản lý trường THCS
<b>1.2.7. Chuẩn CBQL trường THCS </b>
Theo Thông tư 29/2009/TT của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về Quy định Chuẩn Hiệu trưởng trường THCS, THPT và trường THPT có nhiều cấp học.
*Phẩm chất chính trị
- Yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, vì lợi ích dân tộc;
- Gương mẫu chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng; hiểu biết và thực hiện đúng pháp luật, chế độ, chính sách, quy định của Nhà nước, các quy định của ngành, địa phương;
- Tích cực tham gia các hoạt động chính trị, xã hội;
- Có ý chí vượt khó khăn để hồn thành nhiệm vụ được giao;
- Có khả năng động viên, khích lệ giáo viên, cán bộ, nhân viên và học sinh hoàn thành tốt nhiệm vụ; được tập thể giáo viên, cán bộ, nhân viên tín nhiệm.
*Đạo đức nghề nghiệp
- Giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín của nhà giáo;
- Trung thực, tâm huyết với nghề nghiệp và có trách nhiệm trong quản lý nhà trường;
- Ngăn ngừa và kiên quyết đấu tranh chống những biểu hiện tiêu cực;
- Không lợi dụng chức vụ vì mục đích vụ lợi, đảm bảo dân chủ trong hoạt
</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">* Giao tiếp, ứng xử
Có cách thức giao tiếp, ứng xử đúng mực và có hiệu quả. - Hiểu biết chương trình giáo dục phổ thơng
- Hiểu đúng và đầy đủ mục tiêu, yêu cầu, nội dung, phương pháp giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thơng.
* Trình độ chun mơn
- Đạt trình độ chuẩn được đào tạo của nhà giáo theo quy định của Luật Giáo dục đối với cấp học; đạt trình độ chuẩn ở cấp học cao nhất đối với trường phổ thơng có nhiều cấp học;
- Nắm vững môn học đã hoặc đang đảm nhận giảng dạy, có hiểu biết về các mơn học khác đáp ứng yêu cầu quản lý;
- Am hiểu về lí luận, nghiệp vụ và quản lý giáo dục.
* Năng lực ngoại ngữ và ứng dụng công nghệ thông tin
- Sử dụng được một ngoại ngữ hoặc tiếng dân tộc (đối với hiệu trưởng công tác tại trường dân tộc nội trú, vùng cao, vùng dân tộc thiểu số);
- Sử dụng được công nghệ thông tin trong cơng việc. * Phân tích và dự báo
- Hiểu biết về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước, địa phương; - Nắm bắt kịp thời chủ trương, chính sách và quy định của ngành giáo dục; - Phân tích tình hình và dự báo được xu thế phát triển của nhà trường. * Tầm nhìn chiến lược
</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">- Xây dựng được tầm nhìn, sứ mạng, các giá trị của nhà trường hướng tới sự phát triển toàn diện của mỗi học sinh và nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục của nhà trường;
- Tuyên truyền và quảng bá về giá trị nhà trường; công khai mục tiêu, chương trình giáo dục, kết quả đánh giá chất lượng giáo dục và hệ thống văn bằng, chứng chỉ của nhà trường tạo được sự đồng thuận và ủng hộ nhằm phát triển nhà trường.
* Thiết kế và định hướng triển khai - Xác định được các mục tiêu ưu tiên;
- Thiết kế và triển khai các chương trình hành động nhằm thực hiện kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường;
- Hướng mọi hoạt động của nhà trường vào mục tiêu nâng cao chất lượng học tập và rèn luyện của học sinh, nâng cao hiệu quả làm việc của các thày cơ giáo; động viên, khích lệ mọi thành viên trong nhà trường tích cực tham gia phong trào thi đua xây dựng ”Trường học thân thiện, học sinh tích cực”;
- Chủ động tham gia và khuyến khích các thành viên trong trường tích cực tham gia các hoạt động xã hội.
* Quyết đốn, có bản lĩnh đổi mới
Có khả năng ra quyết định đúng đắn, kịp thời và dám chịu trách nhiệm về các quyết định nhằm đảm bảo cơ hội học tập cho mọi học sinh, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục của nhà trường.
* Lập kế hoạch hoạt động
Tổ chức xây dựng kế hoạch của nhà trường phù hợp với tầm nhìn chiến lược và các chương trình hành động của nhà trường.
* Tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ
- Xây dựng, tổ chức bộ máy nhà trường hoạt động hiệu quả;
- Quy hoạch, tuyển chọn, sử dụng và thực hiện đúng chế độ, chính sách đối với đội ngũ giáo viên, cán bộ và nhân viên;
</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">- Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, cán bộ và nhân viên đáp ứng yêu cầu chuẩn hoá, đảm bảo sự phát triển lâu dài của nhà trường;
- Động viên đội ngũ giáo viên, cán bộ, nhân viên phát huy sáng kiến xây dựng nhà trường, thực hành dân chủ ở cơ sở, xây dựng đoàn kết ở từng đơn vị và trong tồn trường; mỗi thầy cơ giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo;
- Chăm lo đời sống tinh thần, vật chất của giáo viên, cán bộ và nhân viên. * Quản lý hoạt động dạy học
- Tuyển sinh, tiếp nhận học sinh đúng quy định, làm tốt công tác quản lý học sinh;
- Thực hiện chương trình các mơn học theo hướng phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh nhằm đạt kết quả học tập cao trên cơ sở đảm bảo chuẩn kiến thức, kỹ năng theo các quy định hiện hành;
- Tổ chức hoạt động dạy học của giáo viên theo yêu cầu đổi mới, phát huy dân chủ, khuyến khích sự sáng tạo của từng giáo viên, của các tổ bộ môn và tập thể sư phạm của trường;
- Thực hiện giáo dục toàn diện, phát triển tối đa tiềm năng của người học, để mỗi học sinh có phẩm chất đạo đức làm nền tảng cho một cơng dân tốt, có khả năng định hướng vào một lĩnh vực nghề nghiệp phù hợp với tiềm năng sẵn có của mình và nhu cầu của xã hội.
* Quản lý tài chính và tài sản nhà trường
- Huy động và sử dụng hiệu quả, minh bạch, đúng quy định các nguồn tài chính phục vụ các hoạt động dạy học, giáo dục của nhà trường, thực hiện cơng khai tài chính của trường theo đúng quy định;
- Quản lý sử dụng hiệu quả tài sản nhà trường, thiết bị dạy học phục vụ đổi mới giáo dục phổ thông.
* Phát triển môi trường giáo dục
- Xây dựng nếp sống văn hố và mơi trường sư phạm;
- Tạo cảnh quan trường học xanh, sạch, đẹp, vệ sinh, an toàn và lành mạnh;
</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">- Xây dựng và duy trì mối quan hệ thường xuyên với gia đình học sinh để đạt hiệu quả trong hoạt động giáo dục của nhà trường;
- Tổ chức, phối hợp với các đoàn thể và các lực lượng trong cộng đồng xã hội nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng, tạo dựng niềm tin, giá trị đạo đức, văn hoá và tư vấn hướng nghiệp cho học sinh.
* Quản lý hành chính
- Xây dựng và cải tiến các quy trình hoạt động, thủ tục hành chính của nhà trường;
- Quản lý hồ sơ, sổ sách theo đúng quy định. * Quản lý công tác thi đua, khen thưởng - Tổ chức có hiệu quả các phong trào thi đua;
- Động viên, khích lệ, trân trọng và đánh giá đúng thành tích của cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh trong nhà trường;
* Xây dựng hệ thống thông tin
- Tổ chức xây dựng hệ thống thông tin phục vụ hiệu quả các hoạt động giáo dục;
- Ứng dụng có kết quả công nghệ thông tin trong quản lý, dạy học;
- Tiếp nhận và xử lý các thông tin phản hồi để đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường;
- Hợp tác và chia sẻ thông tin về kinh nghiệm lãnh đạo, quản lý với các cơ sở giáo dục, cá nhân và tổ chức khác để hỗ trợ phát triển nhà trường;
- Thông tin, báo cáo các lĩnh vực hoạt động của nhà trường đầy đủ, chính xác và kịp thời theo quy định.
* Kiểm tra đánh giá
- Tổ chức đánh giá khách quan, khoa học, công bằng kết quả học tập và rèn luyện của học sinh, kết quả công tác, rèn luyện của giáo viên, cán bộ, nhân viên và lãnh đạo nhà trường;
</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">- Thực hiện tự đánh giá nhà trường và chấp hành kiểm định chất lượng giáo dục theo quy định.
<b>1.3. Vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý đối với giáo dục THCS</b>
Trong nhà trường THCS cán bộ quản lý là người tổ chức, lãnh đạo và quản lý mọi hoạt động của nhà trường. cán bộ quản lý có trách nhiệm xây dựng môi trường giáo dục thuận lợi. Xây dựng kế hoạch phối hợp với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nhà trường tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Huy động các lực lượng xã hội tham gia vào giáo dục như: Đòan thanh niên, Hội chữ thập đỏ...
Huy động các nguồn đầu tư trong xã hội cho giáo dục. Cùng ngân sách Nhà nước, đóng góp của hội cha, mẹ học sinh, hỗ trợ của các lực lượng xã hội, của chính quyền địa phương, các nhà tài trợ, của các tổ chức phi chính phủ.
Tranh thủ sự lãnh đạo của Đảng bộ địa phương, sự chỉ đạo của ngành giáo dục.
Phối hợp với gia đình học sinh với các tổ chức cơ sở cộng đồng dân cư để giáo dục tốt học sinh ở nơi cư trú.
<b>1.4. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở.1.4.1. Cơ sở phương pháp luận của công tác cán bộ</b>
<i>1.4.1.1. Quan điểm của CN Mác- Lênin về công tác cán bộ</i>
Theo Mác, tư tưởng căn bản khơng thể thực hiện được cái gì hết. Muốn thực hiện được tư tưởng cần có những con người sử dụng lực lượng thực tiễn.
Phát triển tư tưởng của Mác- Ăng ghen, Lênin đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác tổ chức, cán bộ. Người cho rằng tổ chức cán bộ là hai vấn đề có mối quan hệ mật thiết với nhau. Để xây dựng tổ chức đưa nó vận hành có hiệu quả đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, tổ chức phải có năng lực, có tài tổ chức. Vì vậy người coi trọng công tác kiểm tra, đào tạo, bồi dưỡng, phát hiện cán bộ có tài.
<i>1.4.1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác cán bộ</i>
Trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá vai trò to lớn của người cán bộ. Người nói: “Cán bộ là người đem chính sách của Đảng, của chính phủ để giải thích cho dân rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho chính phủ biết rõ để đặt chính sách cho
</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">đúng”. Người còn nhấn mạnh: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc,… công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Tốt hay kém ở đây chính là năng lực và phẩm chất của người cán bộ. Người cán bộ phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng thì mới hồn thành nhiệm vụ, cốt lõi của đạo đức người cán bộ cách mạng là “cần, kiệm, liêm, chính, chí, cơng, vơ, tư”.
<i>1.4.1.3. Quan điểm của Đảng ta về công tác cán bộ</i>
Tại Hội nghị Trung ương tháng 5 năm 1941 Bác chỉ rõ: “ Việc đào tạo cán bộ nay đã trở thành một công tác gấp rút, không thể bỏ qua một giờ, một phút. Các cán bộ chỉ huy của Đảng, Nhà nước phải đặc biệt chú ý đến công tác này”.
Tại Hội nghị Trung Ương 3 khoá VIII , Đảng ta đặt ra những yêu cầu mới trong công tác cán bộ và xác định những phương hướng và giải pháp cụ thể nhằm thực hiện chiến lược cán bộ trong thời kỳ cơng nghiệp hố, hiện đại hố. Quan điểm này được thể hiện rõ trong văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII:
1. Cán bộ Đảng viên trước hết là cán bộ lãnh đạo chủ chốt, phải có kế hoạch thường xuyên học tập, nâng cao trình độ lý luận chính trị, kiến thức và năng lực
5. Đảm bảo tiêu chuẩn cán bộ, trẻ hoá đội ngũ cán bộ, kết hợp tốt các độ tuổi, bảo đảm tính liên tục, tính phát triển trong đội ngũ cán bộ.
6. Đổi mới phương pháp đánh giá, bố trí cán bộ.
7. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tồn diện cả về lý luận chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ chun mơn và năng lực thực tiễn. Quan tâm đào tạo bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, cán bộ quản lý coi trọng cả taì và đức.
</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33"><i>1.4.1.4. Quan điểm công tác cán bộ dưới góc độ lý luận quản lý giáo dục</i>
- Ở mỗi ngành, mỗi cấp, mỗi vị trí cơng tác với những chức năng nhiệm vụ khác nhau, đòi hỏi ở những trình độ khác nhau về chun mơn, về phẩm chất và năng lực của người cán bộ quản lý.
- Trong phạm vi trường THCS, chủ thể quản lý là hiệu trưởng, đối tượng quản lý là giáo viên, nhân viên và học sinh của nhà trường. Chất lượng giáo dục của nhà trường tốt hay xấu, cao hay thấp chủ yếu phụ thuộc vào đội ngũ cán bộ quản lý giỏi hay kém. Một trong những điều kiện để hiệu trưởng quản lý tốt mọi hoạt động của nhà trường là phải có năng lực và phẩm chất tốt.
<b>1.4.2. Nội dung phát triển đội ngũ CBQL trường THCS </b>
<i>* Một số quan điểm về phát triển đội ngũ CBQL</i>
Đại hội IX của Đảng đã xác định: “ Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người – yếu tố cơ bản để phát triển xã hội tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững” [8,tr.14].
Phát triển đội ngũ CBQL phải dựa trên cơ sở thế ổn định, là quá trình biến đổi từ ít đến nhiều, từ hẹp đến rộng, từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp. Phát triển là làm cho số lượng và chất lượng vận động, biến đổi theo hướng đi lên trong mối quan hệ hỗ trợ, bổ sung cho nhau tạo nên một hệ thống bền vững.
<i>* Những yêu cầu đối với việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS</i>
Thời đại ngày nay là thời đại của khoa học và công nghệ, đặc biệt là cơng nghệ thơng tin và kinh tế trí thức; nền kinh tế của chúng ta chuyển sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cùng với sự hội nhập WTO và khu vực. Cơ chế quản lý về GD&ĐT cũng phải thay đổi từng ngày để thích ứng với đặc điểm
<b>tình hình mới. Do đó cần chỉ đạo các trường THCS tuân thủ các chức năngquản lý từ kế hoạch (quy hoạch), tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đánh giá trongphát triển đội ngũ cán bộ quản lý trên 3 vấn đề chủ yếu:</b>
<i>1.4.2.1. Phát triển đội ngũ CBQL THCS đủ về số lượng</i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">Phát triển bảo đảm đủ số lượng CBQL theo định biên của bộ GD&ĐT. Mỗi trường THCS có một hiệu trưởng và một số phó hiệu trưởng tùy theo quy mô của từng trường.
<i>1.4.2.2. Phát triển đội ngũ CBQL THCS mạnh về chất lượng</i>
Theo quan niệm của triết học chất lượng là cái tạo nên phẩm chất, giá trị của một người, một sự vật, sự việc. Đó là tổng thể những thuộc tính cơ bản, khẳng định sự tồn tại của một người, một sự vật và phân biệt nó với người, sự vật khác. Do đó
<b>phát triển đội ngũ CBQL càn có Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống. Có trìnhđộ chun mơn nghiệp vụ có năng lực quản lý vững vàng</b>
<i>1.4.2.3. Phát triển đội ngũ CBQL THCS đồng bộ về cơ cấu</i>
Phát triển đội CBQL cán bộ quản lý đồng bộ về độ tuổi, giới tính, dân tộc, thâm niên quản lý, vùng miền.
Tóm lại, phát triển đội ngũ CBQL trường THCS nhằm nâng cao chất lượng cho từng cá nhân CBQL, đồng thời là sự phát triển chung của cả đội ngũ CBQL về chất lượng, số lượng, cơ cấu trình độ nhằm đổi mới giáo dục đào tạo hiện nay nói chung và đổi mới giáo dục THCS nói riêng.
<b>Kết luận chương 1</b>
Đội ngũ CBQL trường THCS là lực lượng rất quan trọng trong việc triển khai, tổ chức thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, của Nhà nước và của ngành Giáo dục và Đào tạo. Họ giữ vai trò quyết định trong việc tổ chức thực hện mục tiêu, nhiệm vụ quản lý việc dạy và học trong nhà trường THCS sao cho đạt hiệu quả tốt nhất, trong việc hình thành, phát triển nhân cách, phẩm chất của tập thể thầy, trò và nâng cao chất lượng Giáo dục và Đào tạo đạt hiệu quả cao nhất, đáp ứng nhu cầu phát triển trong giai đoạn hiện nay. Phát triển đội ngũ CBQL các trường THCS là một trong những giải pháp quan trọng, cần thiết góp phần vào cơng cuộc đổi mới giáo dục và nâng cao chất lượng giáo dục. Qua nghiên cứu những vấn đề về lý luận liên quan
</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">đến quản lý giáo dục, chúng tôi rút ra một số kết luận sau:
1. Quản lý trường THCS là một bộ phận hợp thành của quá trình quản lý giáo dục tổng thể, là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng và hiệu quả của hoạt động giáo dục trong nhà trường. Do đó, việc phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS có ý nghĩa rất lớn đối với việc nâng cao chất lượng dạy học.
2. Nhìn nhận và đánh giá đúng các chức năng trong quản lý giáo dục như: Kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá; các mối liên hệ gắn bó giữa các yếu tố như: Chủ thể quản lý, đối tượng quản lý và mục tiêu quản lý; về số lượng, cơ cấu, chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục sẽ giúp cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trong nhà trường.
3. Xác định đúng vị trí, vai trị, nhiệm vụ của trường THCS, nhiệm vụ, quyền hạn của đội ngũ CBQL nhà trường, những yêu cầu về nhân cách của người cán bộ quản lý thì sẽ giúp việc phát triển đội ngũ CBQL trường THCS có hiệu quả cao. Những cơ sở lý luận nêu ở chương 1 là cơ sở để đề tài tiếp tục nghiên cứu thực trạng về số lượng, cơ cấu, chất lượng và các giải pháp phát triển đội ngũ CBQL giáo dục ở các chương sau.
</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36"><b>CHƯƠNG 2</b>
<b>THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝTRƯỜNG THCS HUYỆN LƯƠNG SƠN TỈNH HỒ BÌNH</b>
<b>2.1. Khái qt đặc điểm Kinh tế - Xã hội huyện Lương Sơn tỉnh HồBình</b>
<b>2.1.1. Điều kiện tự nhiên và dân cư</b>
Huyện Lương Sơn là cửa ngõ của tỉnh miền núi Hồ Bình và miền Τây Bắc ây Bắc Việt Nam, cách thủ đô Hà Nội khoảng 40 km, địa giới liền kề với khu công nghệ cao Hồ Lạc, khu đơ thị Phú Cát, Miếu Môn (Hà Nội), Đại học Quốc gia, Làng văn hoá các dân tộc.
Huyện Lương Sơn nằm ở phần phía Nam của dãy núi Ba Vì (cịn gọi là Viên Nam), nơi có một phần của Vườn quốc gia Ba Vì. Huyện có phía Tây giáp huyện Kỳ Sơn, phía Nam giáp huyện Kim Bơi, Phía Đơng và phía Bắc giáp các huyện của thủ đơ Hà Nội (các huyện này trước ngày 1 tháng 8 năm 2008 thuộc tỉnh Hà Tây cũ) gồm: Mỹ Đức, Chương Mỹ, Quốc Oai, Thạch Thất, Ba Vì. Lương Sơn là một huyện vùng thấp bán sơn địa của tỉnh Hồ Bình, có địa hình phổ biến là núi thấp và đồng bằng. Độ cao trung bình của toàn huyện so với mực nước biển là 251 m, có địa thế nghiêng đều theo chiều từ tây bắc xuông đông nam, là nơi tiếp giáp giữa đồng bằng châu thổ sông Hồng và miền núi tây bắc Bắc Bộ. Đặc điểm nổi bật của địa hình nơi đây là có những dãy núi thấp chạy dài xen kẽ các khối núi đá vôi với những hang động. có nhiều khe suối, hồ tự nhiên, hồ nhân tạo đan xen tạo nên cảnh sắc thơ mộng.
Khí hậu Lương Sơn mang đặc trưng khí hậu của vùng nhiệt đới gió mùa. Mùa đơng bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 3, mùa hè bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10. Lượng mưa trung bình là 1.769 mm. Do có nhiều tiểu vùng khí hậu khác nhau nên có thể phát triển cây trồng, vật nuôi phong phú, đa dạng theo hướng tập đồn.
Trên địa bàn Lương Sơn có những danh lam, thắng cảnh, di chỉ khảo cổ học hàng năm có thể thu hút một lượng đáng kể khách du lịch như hang Trầm, hang Rổng,
</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">hang Tằm, hang Trâu, mái đá Diềm, núi Vua Bà...
Những lợi thế về giao thông cùng tiềm năng lớn về tài nguyên thiên nhiên như: có nhiều núi đá vôi phục vụ ngành sản xuất vật liệu xây dựng, có 14.000 hecta đồi núi và đất đai màu mỡ để phát triển nơng, lâm nghiệp. Huyện cịn có điều kiện xây dựng các khu nghỉ dưỡng, nhằm phát triển du lịch...hiện nay trên địa bàn huyện có rất nhiều khu du lịch lớn như sân golf Phượng Hồng và Làng văn hóa các dân tộc tỉnh Hịa Bình (xã Lâm Sơn), Khu du lịch sinh thái Vịt cổ xanh (Xã Cư Yên)... Những năm gần đây, ngành CN - TTCN ở Lương Sơn phát triển khá mạnh. Những khu công nghiệp Lương Sơn, Bắc Lương Sơn, Nam Lương Sơn đang thu hút các nhà đầu tư đến với mảnh đất giàu tiềm năng này.
Huyện Lương Sơn (trước ngày 1 tháng 8 năm 2010) có tổng diện tích tự nhiên là 37096,95 ha (chiếm 8% diện tích tồn tỉnh). Dân số tồn huyện năm 2010 là 92.445 người. Từ xa xưa Lương Sơn là địa bàn sinh sống của người Mường. Người Mường có mặt ở khắp các xã, chiếm hơn 64% dân số toàn huyện. Người Kinh sống xen lẫn với người Mường và chiếm khoảng hơn 34% dân số toàn huyện, còn lại là người Dao và các dân tộc khác chiếm tỷ lệ không đáng kể 2%.
<b>2.1.2. Đặc điểm kinh tế, xã hội</b>
Phát huy lợi thế về vị trí địa lý, đầu mối giao lưu kinh tế, văn hóa-xã hội giữa miền núi và miền xi trong nhiều năm qua, các xã trong huyện đã duy trì nền kinh tế đa dạng với nhiều thành phần nông, lâm nghiệp; công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, du lịch,- dịch vụ. Nhờ đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, vận động người dân, Lương Sơn đã nhanh chóng bắt nhịp với sự phát triển của nền kinh tế thị trường. Trong sản xuất nông nghiệp, nếu năm 1993 năng suất lúa của huyện bình quân chỉ đạt từ 20 đến 22 tạ/hecta/vụ, thì năm 2005 đã đạt 50,9tạ/hecta/vụ. Có nhiều yếu tố đưa năng suất nông nghiệp ở Lương Sơn tăng cao, nhưng quan trọng hơn cả là nông dân các địa phương trong huyện được nâng cao kiến thức về khoa học kỹ thuật, họ được dự các lớp chuyển giao khoa học, kỹ thuật về cây lúa, trồng màu, cây ăn quả cho năng suất cao. Cùng với trồng trọt, huyện Lương Sơn chú
</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">trọng đến chăn nuôi gia súc, gia cầm. Trạm khuyến nông, khuyến lâm huyện đã xây dựng các mơ hình ni lợn siêu nạc, gà siêu trứng, bị sữa và ni ong. Huyện đã phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hố có giá trị kinh tế cao. Huyện cịn vận động nông dân cải tạo đất trống, đồi trọc, mở rộng diện tích bằng việc trồng các loại cây màu có giá trị hàng hố. Nhiều gia đình đã tận dụng đất hoang, cải tạo vườn đồi để trồng các loại cây ăn quả: vải, nhãn..., hoặc sử dụng hàng nghìn hecta đất tự nhiên để trồng tre, luồng, keo tai tượng, bạch đàn, do đó đem lại hiệu quả kinh tế cao. Cơng tác chăm sóc bảo vệ rừng tự nhiên và rừng đầu nguồn được chú trọng, góp phần nâng cao tỉ lệ che phủ rừng đạt mức 44%. Huyện tích cực chỉ đạo các địa phương phát triển các mơ hình kinh tế trang trại, kết hợp trồng trọt, chăn ni, góp phần giải quyết số lao động dôi dư và tăng thu nhập cho kinh tế hộ. Tồn huyện hiện có hơn 300 trang trại với qui mơ từ 1 ha trở lên, trong đó có một số trang trại đã mang lại hiệu quả kinh tế ban đầu. Lực lượng lao động dồi dào, nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, giao thông thuận lợi đã tạo điều kiện thúc đẩy ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp của Lương Sơn phát triển. Sản xuất vật liệu xây dựng là ngành có tính đột phá trong sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp. Trong những năm qua, các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng đã đẩy mạnh sản xuất, tích cực đầu tư, cải tiến máy móc, dây chuyền sản xuất và mua sắm thiết bị tiên tiến để không ngừng nâng cao năng lực sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, nhằm tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Nhiều doanh nghiệp trong huyện sản xuất vật liệu xây dựng đã ký kết các hợp đồng tiêu thụ sản phẩm lớn, khai thác chế biến các sản phẩm có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của khách hàng. Đến nay, toàn huyện có 553 cơ sở sản xuất cơng nghiệp, tiểu thủ cơng nghiệp, trong đó có 45 doanh nghiệp ngồi quốc doanh, 5 hợp tác xã, 415 tổ hợp, hộ cá thể. Các cơ sở sản xuất công nghiệp chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực: sản xuất vật liệu xây dựng, góp phần tạo việc làm cho 2.800 lao động địa phương với mức thu nhập 0,6 đến 1,2 triệu đồng/người/tháng. Năm 2005, giá trị sản xuất hàng hóa của ngành cơng nghiệp, tiểu thủ công nghiệp của huyện này đạt trên 60 tỷ đồng.
</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">Lương Sơn còn được xem là "động lực thúc đẩy phát triển kinh tế của tỉnh" và nhận được sự quan tâm đặc biệt của tỉnh. Tháng 2/2005, Uỷ Ban Nhân dân tỉnh Hoà Bình đã đồng ý cho huyện lập quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2006 đến 2010 tiến tới nâng cấp huyện đến năm 2015 trở thành thị xã . Theo đó, kinh tế Lương Sơn sẽ phát triển theo hướng nâng cao tỷ trọng công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, tiếp đến là thương mại - du lịch - dịch vụ và nơng - lâm nghiệp. Trong đó, huyện sẽ tập trung phát triển ngành công nghiệp khai thác vật liệu xây dựng; trồng rau sạch, hoa, cây cảnh để cung cấp cho thị trường Hà Nội và hướng đến việc chăn nuôi loại con đặc sản như: lợn cỏ, hoặc triển khai dự án đàn bò sữa; chú trọng kêu gọi đầu tư vào 3 loại hình du lịch sinh thái, du lịch hang động và du lịch văn hoá.
<small> </small><b>2.2. Khái quát về giáo dục phổ thơng huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình2.2.1. Đội ngũ cán bộ quản lý </b>
Cán bộ quản lý các trường gồm 45 người trong đó 100% là Đảng viên, đều có trình độ chuẩn trở lên trong đó có 33 cán bộ quản lý đạt trình độ trên chuẩn (trình độ đại học), 12 cán bộ quản lý đạt trình độ chuẩn, đối với tổ chun mơn hiện nay có 47 tổ trưởng và tổ phó chun mơn. Tuy nhiên sự sắp xếp cán bộ quản lý tại các trường chưa cân đối về giới tính ví dụ như: Hiện nay có 9/22 trường chưa có cán bộ quản lý là nữ.
Về tên trường, hạng trường, tổng số cán bộ quản lý, trong đó cán bộ quản lý là nữ, người dân tộc thiểu số, số lượng Đảng viên, trình độ chun mơn đào tạo, trình độ chuẩn hoặc trên chuẩn ở từng trường được phản ánh cụ thể theo bảng tổng hợp dưới đây:
<i>Bảng 2.2: Khái quát thực trạng của đội ngũ cán bộ quản lý trường THCShuyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình</i>
<b><small>TT Tên đơn vị (trường)</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40"><i>( Nguồn: phòng GD&ĐT huyện Lương Sơn tỉnh Hồ Bình tháng 4/2009)</i>
<b>2.2.2. Đội ngũ giáo viên</b>
Đội ngũ cán bộ, giáo viên trong tồn huyện hiện có là: 1524 người trong đó nữ là: 1264 = 83%; nam là 260 = 7%; số Đảng viên là: 606 = 39,8%; dân tộc Kinh 1050 = 68,9%, Mường 469 = 30,8%; còn lại là các dân tộc khác.
Giáo viên trực tiếp đứng lớp là 1306 cụ thể các ngành học như sau:
- Ngành học mầm non tổng số 128 giáo viên trong đó nữ chiếm 100%, trình độ chuẩn trở lên đạt 78,2%, chưa đạt chuẩn còn 1%; tổng số lớp là: 175 lớp, tỷ lệ 1,3 giáo viên/ lớp.
- Ngành học phổ thông tổng số là: 1178 giáo viên trực tiếp đứng lớp cụ thể từng cấp học như sau:
+ Cấp tiểu học gồm 617 giáo viên, trong đó nữ là 552 = 89,4%, đạt trình độ chuẩn trở lên là 100%; tỷ lệ giáo viên/lớp = 1,9. ( trong đó có 170 lớp học hai buổi/ ngày).
+ Cấp trung học cơ sở có 561 giáo viên đứng lớp trong đó nữ chiếm 431 =
</div>
