Tải bản đầy đủ (.docx) (9 trang)

Tải Cảm nhận về truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam Hay Chọn Lọc - 3 bài văn mẫu lớp 11

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (91.08 KB, 9 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Cảm nhận về truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam Ngữ văn</b>
<b>11</b>


<b>Dàn ý chi tiết</b>
1. Mở bài


- Giới thiệu tác giả Thạch Lam
- Giởi thiệu tác phẩm Hai đứa trẻ
2. Thân bài


2.1. Cảm nhận về bức tranh phố huyện
a. Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn


- Bức tranh thiên nhiên nơi phố huyện lúc chiều tàn được khắc họa với đầy đủ
âm thanh, màu sắc…


- Cảnh chợ tàn: Chợ đã vãn, chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi vỏ thị…


⇒ Cảnh chợ tàn: sự tàn lụi, sự nghèo đói, tiêu điều của phố huyện nghèo.
b. Bức tranh phố huyện lúc đêm khuya


- Phố huyện về đêm ngập chìm trong bóng tối


⇒ Bóng tối xâm nhập, bám sát mọi sinh hoạt của những con người nơi phố
huyện.


- Ánh sáng của sự sống hiếm hoi, bé nhỏ ánh sáng yếu ớt, le lói như những⇒
kiếp người nghèo khổ nơi phố huyện.


- Ánh sáng và bóng tối tương phản nhau
c. Phố huyện khi đồn tàu đi qua



- Hình ảnh đồn tàu xuất hiện với dấu hiệu với : “ngọn lửa xanh biếc”, “tiếng
dồn dập, tiếng xe rít mạnh vào ghi.”


- Khi tàu đến: các toa đèn sáng trưng, sang trọng, của kính sáng, đem đến 1 thế
giới khác


- Khi tàu đi vào đêm tối: Để lại những đốm than đỏ bay tung trên đường sắt., xa
xa mãi rồi khuất sau rặng tre.


⇒ Đoàn tàu xuất hiện với âm thanh sôi động và ánh sáng rực rỡ, mang đến phố
huyện nghèo một thế giới khác, đó là thế giới mà Liên luôn mong ước


2.2. Cảm nhận về con người phố huyện
a. Lúc chiều tàn


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Mẹ con chị Tí: với cái hàng nước đơn sơ, vắng khách.


- Bà cụ Thi: hơi điên đến mua rượu lúc đêm tối rồi đi lần vào bóng tối.
- Bác Siêu với gánh hàng phở - một thứ quà xa xỉ.


- Gia đình bác xẩm mù sống bằng lời ca tiếng đàn và lòng hảo tâm của khách
qua đường.


⇒ Cuộc sống nghèo khổ lặp đi lặp lại
b. Khi đêm xuống


- Đời sống của những kiếp người nghèo khổ trong bóng tối
+ Chị Tí dọn hàng nước



+ Bác Siêu hàng phở thổi lửa.


+ Gia đình Xẩm “ngồi trên manh chiếu rách, cái thau sắt để trước mặt”, “Góp
chuyện bằng mấy tiếng đàn bầu bật trong im lặng”


+ Liên, An trông coi cửa hàng tạp hố nhỏ xíu.


⇒ Cuộc sống nhàm chán, quẩn quanh, đơn điệu khơng lối thốt.


⇒ Giọng văn: chậm buồn, tha thiết thể hiện niềm cảm thương của Thạch Lam
với những người nghèo khổ.


3. Cảm nhận vẻ đẹp nhân vật Liên


- Cơ bé có tâm hồn nhạy cảm: Tâm trạng của Liên trước thời khắc ngày tàn
- Cô bé có tình u q hương: Cảm nhận rất rõ: “mùi riêng của đất, của q
hương này”.


- Cơ bé có tấm lịng trắc ẩn: Nỗi buồn thấm thía trước cảnh ngày tàn và những
kiếp người tàn tạ


- Cô bé giàu ước mơ, mộng tưởng: Mơ về hà Nội xa xăm và ước mong một
điều gì tốt đẹp hơn


⇒ Tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, có lịng trắc ẩn, u thương con người. Đây cũng
là nhân vật mà Thạch Lam gửi gắm tâm tư của mình


- Khẳng định lại những thành công về mặt nghệ thuật trong việc thể hiện nội
dung văn bản



- Tác phẩm gửi gắm nhiều nỗi niềm của Thạch Lam về quê hương xứ sở
<b>Bài làm</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

trời, qn cả mọi người mà cịn có cả những nỗi đau. Ngòi bút Thạch Lam hòa
cùng cuộc sống, lách vào sâu những ngõ ngách tâm hồn con người để từ đó
chắt lọc ra cả một bức tranh đời sống nơi phố huyện nghèo (Hai đứa trẻ) mà ở
đó bóng tối đè nặng lên cuộc sống cùng cực, luẩn quẩn của con người.


Bức tranh đời sống huyện bắt đầu với cảnh nhá nhem tối và kết thúc với cảnh
chờ tàu của chị em Liên và mọi người. Toàn bộ bức tranh là bóng tối, bóng tối
lan tỏa, bao trùm lên cảnh vật, tạo nên bầu khơng khí nặng nề, u uất. Dường
như cuộc sống ở đây chỉ có một màu đen xám xịt. Bóng tối ớ rặng tre, bóng tối
ở góc qn, bóng tối ở ánh sáng lập lịe của đom đóm. Tất cả, tất cả đều chìm
vào bóng tối. Cuộc sống con người nơi phố huyện vốn đã không sung túc gì lại
bị màn đêm bao trùm, đè nặng lại càng trở nên côi cút, lẻ loi đến tội nghiệp.
Đâu đó vài đứa trẻ nhặt nhạnh nơi góc chợ hoang vắng lúc vào đêm. Chị em
Liên quanh quẩn cùng quán hàng xén vốn đã vắng khách. Hàng phở của bác
Siêu lặng lẽ lăn bánh.. Những hình ảnh lẻ loi, đơn chiếc ấy cùng vài ánh sáng
nhỏ nhoi không đủ để xua tan bóng tối dày đặc, lan tỏa đang dần đè lên cuộc
sống của họ - những con người mà số lượng có thể đếm được trên đầu ngón tay
"mấy chú", "mấy người". Bóng tối cùng người bạn đồng hành của mình là sự
im lặng đã thống trị trên cõi người. Thời gian bỗng chốc trở nên im lặng, uất ức
đến lạ kì. Khơng gian bị uất nghẹn của kiếp người. Bức tranh ấy gợi lên bao nỗi
xót xa.


Nhưng Thạch Lam - người nghệ sĩ của tâm hồn ấy khơng dừng lại ở khắc họa
bóng tối. Bóng tối đã đáng sợ nhưng cuộc sống quẩn quanh ở góc phố cịn đáng
sợ hơn. Họ ở đây chỉ tồn những người nghèo. Đó là gia đình chị em Liên do
túng quẫn mà phải về phố huyện. Đó là bà cụ Thi hơi điên: là gia đình bác
Xẩm; là gánh hàng chị Tí; là quán phở của bác Siêu... Những mảnh đời nghèo


khó nơi phố huyện tụ họp lại khơng đủ để làm nên cuộc sống ồn ào. Cả một sự
tẻ nhạt đến kinh khủng hiện ra. Chỉ qua một chi tiết nhỏ: chị em Liên khơng
ngối lại cùng biết tiếng cười khanh khách đằng sau là của bà cụ Thi, nhìn đốm
sáng xanh lúc ẩn lúc hiện đằng xa cũng biết là gánh phở của bác Siêu. Dường
như bao năm, bao tháng rồi họ chỉ một công việc lập đi lập lại đó. Một cơng
việc nhàm chán, tẻ nhạt như chính cuộc đời của họ. Những sự việc ấy làm cho
cuộc sống của họ thêm tù túng, ngột ngạt, khơng có lối thốt., khơng biết đi
đâu. Đối với họ, tương lai dường như khơng có mà chỉ có thực tại u buồn, quẫn
bách. Trước mắt họ, tương lai đã khép kín cánh cửa. Họ khơng hi vọng điều gì,
khơng ngóng đợi ai. Hiện tại chỉ là những nghèo khó, cơ cực, tù túng cùng
những công việc nhàm chán. Bức tranh ấy xoáy lên một nỗi đau trong tâm hồn
độc giả, bật lên thành những tiếng kêu uất ức mà khơng có lời giải đáp.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

chị em Liên, con tàu cịn là hiện thân của q khứ huy hồng với cuộc sống
sung túc ở Hà Nội, là chút gì mới mé ở hiện tại và cả niềm mơ ước ở tương lai.
Hình ảnh con tàu vụt qua đã làm giảm bớt sự bế tắc tù túng của một cuộc sống
để lại ước mơ - một ước mơ hết sức tội nghiệp cho mỗi con người.


Nếu như các nhà văn thuộc Tự lực văn đoàn đã xa rời thực tại, thi vị hóa cuộc
sống thì Thạch Lam lại gắn chặt ngịi bút với đời sống, dù ông là thành viên
chủ chốt của văn đàn ấy. Nếu đồng nghiệp của ông ca ngợi tình yêu khi say
đắm, khi đau đớn, lúc xơ bồ (Hồn bướm mơ tiên, Trăng sáng, Tình tuyệt
vọng...) thì Thạch Lam lại đến với tình người. Văn chương Thạch Lam lay
động đến cõi sâu thẳm nhất của tâm hồn con người và thức tỉnh họ bằng những
nỗi đau. Với phong cách vừa lãng mạn, vừa hiện thực, ngòi bút Thạch Lam
thực sự xuất sắc khi viết về cuộc sống con người nghèo khổ, cùng những nỗi
đau âm thầm, nhẹ nhàng nhưng khi gấp sách lại ta không sao quên được.
Không phải là những nụ cười đến thắt ruột, cười ra nước mắt của Nguyễn Công
Hoan, không phải cái xót xa đến tận xương tủy như Nam Cao nhưng những
trang văn nhẹ nhàng, tinh tế và sâu lắng của Thạch Lam đã lột tả hết cuộc sống


phố huyện và cũng là cuộc sống của xã hội Việt Nam tù túng, ngột ngạt đương
thời, đem đến cho người đọc những tình cảm thương xót đầy tính nhân bản.
Dù chưa mạnh mẽ và nhất quán ở hành động như một số nhà văn giàu tính cách
mạng, nhưng với quan niệm nghệ thuật sâu sắc và đúng đắn: Văn chương
không phải là một cách để thoát li hay lãng quên, mà trái lại, văn chương "phải
thực sự là thứ vũ khí thanh cao và đắc lực", là tiếng kêu thương thoát ra những
kiếp lầm than, khổ cực, Thạch Lam đã khác xa với những nhà văn lãng mạn
cùng thời và bức phù điêu quý giá ấy của ông nơi Hai đứa trẻ sẽ còn mãi xúc
động đối với người đọc


<b>Bài làm 2</b>


Thạch Lam là một cây bút thiên về tình cảm, ông đi sâu vào miêu tả tâm trạng
nhân vật. Những truyện ngắn của ơng là truyện khơng có cốt truyện, tiêu biểu
là tác phẩm “Hai đứa trẻ” tái hiện lại khung cảnh và cuộc sống nơi phố huyện
nghèo Cẩm Giàng-Hải Dương. Ngòi bút của Thạch Lam hướng đến việc khai
thác sâu nội tâm nhân vật Liên trước mỗi khoảnh khắc của thời gian, khơng
gian cho thấy tấm lịng “êm mát và sâu kín”, niềm xót thương vơ hạn của ơng
đối với con người nơi đây nói riêng và những kiếp người nơng dân nghèo trong
xã hội cũ nói chung.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Mở đầu là một khung cảnh ngày tàn được Liên_cơ bé mang trong mình tâm
hồn nhạy cảm thu vào tầm mắt và cảm nhận những âm thanh, hình ảnh báo
hiệu một ngày tàn sắp qua, chuẩn bị cho một đêm tối mới cũng giống như bao
đêm khác. “Tiếng trống thu khơng trên cái chịi của huyện nhỏ; từng tiếng một
vang ra để gọi buổi chiều; phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây
ánh hồng như hòn than sắp tàn". Tất cả đã sẵn sàng cho bóng tối bao trùm. Tâm
trạng của con người cũng trở nên buồn bã, hiu quạnh “Chợ họp giữa phố đã
vãng từ lâu. Người về hết và tiếng ồn ào cũng mất" giờ đây trên nền đất chỉ
toàn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn, lá mía, khơng khí bốc lên mùi ẩm mốc


hòa trộn với mùi của đất mẹ quê hương. Thạch Lam như mượn cái nhìn của
Liên để quan sát từ xa đến gần, từ trên cao của bầu trời xuống dưới mặt đất,
cảnh chiều tà hiện lên vừa có nét giống như một bức tranh thủy mặc vừa giống
như một bài thơ trữ tình nhẹ nhàng, sâu lắng.


Con người của kiếp ngày tàn hiện lên thật buồn bã đơn điệu. Vẫn là mẹ con chị
Tí hằng ngày dọn hàng dưới gốc cây bàng, ở ngồi chợ chỉ cịn lại đám trẻ con
nhà nghèo đang nhặt nhạnh những thứ còn dùng được mà người bán hàng bỏ
lại. Bà cụ Thi điên vẫn lầm lũi đi vào trong bóng tối với tiếng cười khanh
khách. Còn chị em Liên cũng chỉ là trơng gian hàng tạp hóa nhỏ xíu, bán những
đồ lặt vặt để phụ giúp gia đình mà chẳng đáng là bao. Biết bao những kiếp
người như vậy họ đã sống trong bóng tối, tù túng từ bấy lâu. Đến đây ta chợt
nhớ đến những câu thơ của Huy Cận trong bài “Quẩn quanh”:


“Quanh quẩn mãi giữa vài ba dáng điệu
Tới hay lui cũng chừng ấy mặt người
Vì quá thân nên quá đỗi buồn cười
Mơi nhắc lại chỉ có ngần ấy chuyện”


Liên quan sát tất cả cảnh vật và con người để rồi giờ đây “Liên ngồi yên lặng
bên mấy quả thuốc sơn đen; đơi mắt chị bóng tối ngập dần dần và cái buồn của
buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngây thơ của chị. Liên khơng hiểu sao
nhưng chị thấy lịng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn”. Là do
cảnh chiều tàn ảm đạm hiu quạnh khiến cho Liên buồn hay “Người buồn cảnh
có vui đâu bao giờ”?


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

khách tới. Còn Liên mơ hồ nhớ về Hà Nội xa xưa một thời cơ và gia đình cịn
sống ở đó, từ khi cha bị mất việc buộc phải về nơi đây sinh sống. Thể xác ở
thực tại nhưng tâm hồn gửi về quá khứ tươi đẹp để rồi cái buồn càng thấm sâu
vào trong tâm trí Liên.



Về khuya là lúc con người ta chìm sâu vào giấc ngủ nhưng Liên, An cùng tất cả
những người nơi phố huyện họ đều cố thức để đợi chuyến tàu đi qua. Phải
chăng mẹ dặn là để bán được hàng? Thực tế Liên khơng hi vọng ai mua nữa có
chăng chỉ là mua bao diêm hay gói thuốc lá là cùng. Không phải ngẫu nhiên mà
Thạch Lam đi sâu vào tâm trạng của Liên ở khoảnh khắc chiều tà và khi về
đêm, tất cả đều có lí của riêng nó. Ở đây nhà văn lấy đó làm nền và lí giải vì
sao tâm trạng háo hức mong chờ tàu qua của mọi người nơi đây đến vậy. Bởi
họ hi vọng ở một tương lai có ánh sáng tốt đẹp hơn, họ mong muốn thốt khỏi
bóng tối mù mịt và thực tại nghèo khổ. Lời nhận xét của Thạch Lam nghe mà
chua xót, buồn rầu: “chừng ấy người trong bóng tối mong đợi một cái gì tươi
sáng hơn cho sự sống ghèo khổ hằng ngày của họ”. Và chỉ có chuyến tàu đêm
mới làm được điều đó. Khi viết những dịng này chắc hẳn Thạch Lam cũng
thương cảm, xót xa vơ cùng cho số phận của họ. Chính lịng nhân ái và vẻ đẹp
tâm hồn ông quán xuyến chi phối mạch viết của tác phẩm.


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

trân trọng những khao khát, ước mơ, hi vọng nhỏ nhoi của những người nghèo
khổ. Qua đó để lại cho ta bài học về sự hi vọng và niềm tin vào một ngày mai
tươi sáng.


<b>Bài làm 3</b>


Trong truyện ngắn nhà văn luôn chọn một nhân vật để làm điểm nhìn cho tác
phẩm của mình. Tất cả những sự kiện, tình tiết hay biến cố đều được nhìn nhận
và đánh giá qua góc nhìn của nhân vật ấy. Nếu như Nguyễn Thi chọn điểm
nhìn qua nhân vật Việt trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình thì
Thạch Lam chọn nhân vật Liên để nhìn nhận sự kiện tình tiết trong tác phẩm
Hai đứa trẻ. Qua đó ta thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Liên – một cơ gái vẫn cịn
rất nhỏ nhưng sớm thấm nhuần được sự cực khổ của miền quê mình.



Chọn Liên là điểm nhìn tác phẩm nhà văn cho thấy dụng ý của mình. Tại sao
lại khơng chọn An một trong hai nhân vật chính của truyện. Điều này cũng rất
dễ lý giải bởi vì An cịn q nhỏ thì khơng thể nào cảm nhận được hết những
hiện thực diễn ra. Hay cũng không thể chọn chị Tý hay Bác Siêu vì họ mải mê
kiếm tiền và không hiểu hết được những cảm nhận của hai đứa trẻ. Vậy cho
nên chỉ có thể là Liên.


Chính cuộc sống và hồn cảnh gia đÌnh đã khiến cho Liên có một vẻ đẹp tâm
hồn nhất định. Liên trước kia sống ở Hà Nội và có một cuộc sống khá đày đủ
nhưng do cha thất nghiệp nên cả nhà phải dọn về quê ngoại sinh sống tại đây
Liên được trải qua cuộc sống mưu sinh cho nên sớm hiểu chuyện và cảm nhận
được những vất vả của cuộc đời con người. Có lẽ chính vì thế mà Liên hình
thành những vẻ đẹp tâm hồn mình một cách hoàn thiện nhất.


Trước hết Liên là một cơ gái nhạy cảm. Là một cơ gái cịn nhỏ và sớm phải
bước vào cuộc sống mưu sinh, sống nơi phố huyện nghèo ảm đạm Liên cảm
nhận được rất nhiều thứ. Có thể nói chỉ những người có tâm hồn nhạy cảm mới
cảm nhận được cái buồn phảng phất của cảnh tượng phố huyện. Cảnh tượng
phố huyện cứ hiện lên qua con mắt của Liên, nói cách khác Liên đang dẫn
người đọc bước đi cùng dòng thời gian từ cảnh chiều tàn, chợ tàn cho đến đêm
tối và đoàn tàu từ Hà Nội về.


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

tại cảnh tượng đó đẹp nhưng nó ấn định cái nghèo, xơ xác, cái tiêu điều trên
từng cảnh vật khiến cho tâm trạng của Liên thấy buồn man mác.


Không những thế đến cảnh chợ tàn điểm nhìn Liên lại cho ta thấy được
những cảnh tượng của rác rưởi vỏ bưởi vỏ thị. Đặc biệt chi tiết thể hiện rõ sự
nhạy cảm của tâm hồn Liên chính là chi tiết Liên cảm nhận được cái mùi âm
ẩm bốc lên. Đó có lẽ là mùi của đất cát và đó cũng chính là mùi q hương.
Đến đêm tối về Liên cảm nhận được những hột sáng, khe sáng leo lắt phát ra


từ đèn của bác phở Siêu hay ngọn đèn chị Tý. Nhưng những ánh sáng ấy cũng
không thể nào xua tan đi được bóng tối. “Tối hết cả đường từ nhà ra sơng”. Thế
nhưng tâm hồn Liên vẫn cứ ngập tràn trong ánh sáng của “những ngôi sao ganh
nhau lấp lánh”. Và cứ thế “một đêm mùa hạ êm như nhung và thoảng qua gió
mát” đã thể hiện sự nhạy cảm trong tâm hồn Liên.


Hay khi ánh đèn của xe lửa về, Liên cảm nhận được sự sang trọng trong
những toa có điện sáng trưng và những người lố nhố trên đó. Nó khiến cho
Liên được an ủi và nhớ về những kỉ niệm khi còn được sung túc. Phải nói Liên
nhạy cảm lắm thì mới có thể lấy niềm vui từ ánh sáng của chiếc xe lửa để nhớ
lại những kí ức đẹp của tuổi thơ.


Không chỉ là một cơ gái nhạy cảm Liên cịn là một cơ gái giàu lòng yêu
thương con người. Cụ thể là chị thấy hình ảnh những đứa trẻ nghèo lang thang
lom khom nhặt nhạnh những mảnh nứa mảnh tre còn sử dụng được. Nhìn thấy
chúng Liên thương lắm nhưng hồn cảnh của Liên cũng chắng hơn gì chúng
nó. Liên thương bà cụ Thi điên nên đã rót đầy cốc rượu cho bà. Đó chỉ là một
cử chỉ nhỏ để Liên xót thương cho số phận một người đàn bà đã già mà khơng
nơi nương tựa. Khơng chỉ vậy Liên cịn thương cho mẹ con chị Tý sáng vất vả
mò cua bắt tép chiều tối về lại dựng quán nước bán tới tận đêm. Liên thương
gia đình bác Xẩm hát rong nhưng chưa hát vì khơng có khách hay bác Siêu dọn
gánh hàng nhưng cũng chưa ai ăn vì theo Liên thì phở của bác là một món quà
xa xỉ tại nơi phố huyện nghèo này. Có lẽ chính hồn cảnh đã khiến cho Liên
đồng cảm với những số phận con người ấy.


Vẻ đẹp tâm hồn còn được thể hiện qua khoảnh khắc cố thức đợi đoàn tàu từ
Hà Nội về. Cụ thể là nét đẹp của một cô bé sống trong hồn cảnh khó khăn
nhưng vẫn ln nhớ về quá khứ và hướng tới một tương lai tươi sáng hơn. Nếu
như những người dân trong phố huyện đợi đồn tàu về để kiếm thêm vài đồng
mưu sinh thì chị em Liên đợi đoàn tàu về để hưởng lấy thứ ánh sáng mà phố


huyện này khơng có. Đồn tàu như thắp sáng cho niềm tin về một tương lai đầy
ắp ánh sáng hi vọng ấy. Đoàn tàu cũng gợi nhắc cho Liên về một quá khứ với
ban đêm đi chơi bờ hồ được ăn những cốc kem xanh đỏ mát lạnh.


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9></div>

<!--links-->

×