Tải Giáo án môn Sinh học lớp 9 bài 45 - Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (78.48 KB, 3 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT

I/ Mục tiêu:
1/ Kiến thức:

- HS hiểu và trình bày được thế nào là nhân tố sinh vật.

- Nêu được mối quan hệ giữa các nhân tố sinh vật cùng lồi và khác
lồi.

- Thấy rõ lợi ích của mối quan hệ giữa các sinh vật.
2/ Kĩ năng:

- Rèn kĩ năng quan sát tranh hình trả lời câu hỏi.
- Kĩ năng khí quát tổng hợp kiến thức.

- Phát triển kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tế.

3/ Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ thiên nhiên, đặc biệt là động vật.
II/ Phương tiện dạy học:

1/ Giáo viên:

- Tranh hình SGK.

- Tranh ảnh quần thể ngựa, bị, cá, chim cánh cụt...
- Tranh hải quỳ và tơm kí cư.

2/ Học sinh: Sưu tầm tranh ảnh về rừng: tre, trúc thơng, bạch đàn.
III/ Tiến trình dạy học:

1/ Ổn định:

2/Kiểm tra bài cũ:

- Nhiệt độ của mơi trường có ảnh hưởng tới đặc điểm hình thái và sinh
lí của sinh vật như thế nào?

- Trong hai nhóm sinh vật hằng nhiệt và biến nhiệt, sinh vật thuộc nhóm
nào có khả năng chịu đựng cao với sự thay đổi nhịêt độ của môi
trường? Tại sao?

3/ Bài mới:

a.Mở bài: Sinh vật sống trong môi trường đều trực tiếp hoặc gián tiếp ảnh
hưởng tới các sinh vật khác ở xung quanh.

b. Nội dung

Hoạt động 1: Quan hệ cùng loài

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- Cho HS quan sát tranh hình 44.1 SGK và

yêu cầu nghiên cứu mục I để thực hiện  SGK
trang 131.

- GV nhận xét hoạt động nhóm và đánh giá
kết quả.

- HS quan sát tranh nghiên cứu

SGK, thảo luận nhóm thống
nhất ý kiến. Cử đại diện báo
cáo kết quả thảo luận  các
nhóm khác bổ sung và đưa ra
câu trả lời chung cho cả lớp.
* Đáp án:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- GV nêu câu hỏi khái qt:

+ Sinh vật cùng lồi có những mối quan hệ
nào?

* Liên hệ:

- Trong chăn nuôi người dân đã lợi dụng mối
quan hệ hỗ trợ cùng lồi để làm gì? (ni vịt
đàn, lợn đàn để tranh nhau ăn và sẽ nhanh
lớn)

gió, làm cây không bị đổ.
+ Động vật sống thành bầy đàn
có lợi trong tìm kiếm thức ăn,
phát hiện kẻ thù nhanh hơn và
tự vệ tốt hơn.

+ Hiện tượng cá thể tách ra
khỏi nhóm, làm giảm nhẹ cạnh
tranh giữa các cá thể, hạn chế
sự cạn kiệt nguồn thức ăn
trong vùng.

*KL

-Quan hệ hổ trợ: Chống kẻ thù, thiên tai, săn mồi… → Sinh vật được bảo vệ
tốt hơn, kiếm được nhiều thức ăn hơn

-Quan hệ cạnh tranh: Khi nguồn thức ăn, nơi ở, nước uống khan hiếm, mùa
sinh sản tranh giành bạn tình → Một nhóm cá thể tách ra hình thành nhóm
mới giảm áp lực cạnh tranh trong nhóm

Hoạt động 2: Quan hệ khác loài

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- Cho HS đọc mục II, nghiên cứu bảng 44 SGK

và thảo luận theo nhóm để thực hiện  SGK/132.
- GV mở rộng: Một số SV tiết ra chất đặc biệt
kìm hãm sự phát triển của SV xung quanh gọi
là mối quan hệ ức chế - cảm nhiễm.

* Liên hệ:

+ Trong nông nghiệp và lâm nghiệp con người
đã lợi dụng mối quan hệ giữa các SV khác lồi
để làm gì? Điều đó có ý nghĩa như thế nào?
(dùng SV có ích tiêu diệt sinh vật gây hại. Ví
dụ: ong mắt đỏ diệt sâu đục thân lúa...)

- HS đọc kĩ bảng 44.1 SGK
thảo luận theo nhóm, HS dựa

vào kiến thức thực tế mỗi
mối quan hệ tìm một vài ví
dụ .

-Hồn thành  SGK

-Đại diện nhóm báo cáo kết
quả, các nhóm khác nhận
xét, bổ sung.

*KL

Các sinh vật khác lồi có quan hệ hỗ trợ hoặc đối địch
+Quan hệ hỗ trợ:

-Cộng sinh: sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh vật

-Hội sinh: sự hợp tác giữa hai lồi sinh vật, trong đó một bên có lợi cịn
bên kia khơng có lợi cũng khơng có hại

+Quan hệ đối địch:

-Cạnh tranh: các sinh vật khác loài cạnh tranh nhau thức ăn, nơi ở và các
điều kiện sống khác của mơi trường. Các lồi kìm hãm sự phát triển của
nhau.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

-Sinh vật ăn sinh vật khác: động vật ăn thực vật, động vật ăn thịt con mồi,
thực vật bắt sâu bọ...