Tải bản đầy đủ (.docx) (8 trang)

Tải Phân tích tiếng khóc của ông Phán mọc sừng trong Hạnh phúc của một tang gia - Dàn ý + Bài văn mẫu lớp 11 hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (97.23 KB, 8 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i><b>Văn mẫu lớp 11: Phân tích tiếng khóc của ơng</b></i>


<b>Phán mọc sừng trong Hạnh phúc của một tang gia</b>



<i><b>1. Dàn ý Phân tích tiếng khóc của ơng Phán mọc sừng trong Hạnh phúc</b></i>
<i><b>của một tang gia</b></i>


<b>a. Mở bài</b>


Giới thiệu tác phẩm: “Hạnh phúc của một tang gia” được coi là trích đoạn
đặc sắc nhất thể hiện được tiếng cười trào phúng và nhiều tư tưởng nhân sinh sâu
sắc trong Số đỏ. Một chi tiết nhỏ nhưng lại mang đến những ấn tượng vô cùng độc
đáo trong đoạn trích này, đó chính là tiếng khóc của Phán Mọc Sừng “hứt, hứt,
hứt”.


<b>b. Thân bài</b>


- Phán Mọc Sừng xuất thân là một trí thức, làm rể trong gia đình đại tư sản
của cụ cố Tổ nhưng cuộc sống hôn nhân của Phán Mọc Sừng với vợ lại không hề
hạnh phúc.


-> Vợ ngoại tình


- Phán Mọc Sừng biết tồn bộ sự thật về người vợ khơng đoan chính nhưng
lại khơng lấy làm xấu hổ mà nhu nhược, vô liêm xỉ đến mức tự mang danh dự của
mình ra để kiếm trác trong gia đình nhà vợ.


- Phán Mọc Sừng đã dùng năm đồng để mua chuộc Xuân Tóc Đỏ để trước
mặt tồn bộ mọi người trong gia đình, Xn sẽ chỉ tay vào mặt hắn và nói “Thưa
ngài, ngài là một người chồng mọc sừng”.


- Để hoàn thành “giao dịch” với Xuân Tóc Đỏ, Phán Mọc Sừng đã phải tự


xây dựng một kịch bản, trong đó hắn vừa là đạo diễn, vừa là diễn viên chính.


-> Tiếng khóc “hứt hứt hứt” cũng là một phần trong kịch bản ấy.


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Nhận được món hời lớn từ gia đình cụ cố Hồng để bưng bít sự thật về việc
ngoại tình, Phán Mọc Sừng sung sướng, hạnh phúc vì nhận được :thêm vài ba
nghìn bạc”.


- Hắn cũng vơ cùng sốt sắng muốn trả nốt năm đồng để giữ chữ tín cho bản
thân. Khi hạ huyệt là cơ hội tốt nhất để Phán Mọc Sừng hồn thành giao dịch.


<b>c. Kết bài</b>


Tiếng khóc của Phán Mọc Sừng cũng nằm trong chuỗi tiếng cười trong tác
phẩm. Qua tiếng khóc này người đọc đã phần nào thấy được thực trạng xã hội mà
Vũ Trọng Phụng lên án, thể hiện sâu cay cái bi hài trong một gia đình đại quý tộc
danh giá.


<i><b>2. Bài văn mẫu Phân tích tiếng khóc của ơng Phán mọc sừng trong Hạnh</b></i>
<i><b>phúc của một tang gia</b></i>


<b>2.1. Bài văn mẫu 1: Phân tích tiếng khóc của ơng Phán mọc sừng</b>


Tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là tác phẩm “vô tiền khống hậu” có
thể làm vinh dự cho bất cứ nền văn học nào có nó. Xuyên suốt 20 chương truyện,
trong đó Hạnh phúc của một tang gia được coi là trích đoạn đặc sắc nhất thể hiện
được tiếng cười trào phúng và nhiều tư tưởng nhân sinh sâu sắc. Một chi tiết nhỏ
nhưng lại mang đến những ấn tượng vô cùng độc đáo trong đoạn trích này, đó
chính là tiếng khóc của Phán Mọc Sừng “hức, hức, hức”.



Phán Mọc Sừng xuất thân là một trí thức, làm rể trong gia đình đại tư sản
của cụ cố Tổ nhưng cuộc sống hôn nhân của Phán Mọc Sừng với vợ lại không hề
hạnh phúc. Ngay cái tên gọi Phán Mọc Sừng cũng được bắt đầu từ việc vợ ơng
Phán có tư tình bên ngồi. Điều đáng nói là Phán Mọc Sừng biết tồn bộ sự thật về
người vợ khơng đoan chính nhưng lại không lấy làm xấu hổ mà nhu nhược, vô
liêm xỉ đến mức tự mang danh dự của mình ra để kiếm trác trong gia đình nhà vợ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

ngài, ngài là một người chồng mọc sừng”. Và đây cũng chính là nguyên nhân
chính dẫn đến cái chết của cụ cố Tổ. Là người trọng danh dự của gia đình, khi
nghe lời nói của Xn Tóc Đỏ cụ cố Tổ đã tăng xông mà chết.


Trong đám ma của cụ cố Tổ, để hồn thành “giao dịch” với Xn Tóc Đỏ,
Phán Mọc Sừng đã phải tự xây dựng một kịch bản, trong đó hắn vừa là đạo diễn,
vừa là diễn viên chính. Tiếng khóc “hứt hứt hứt” cũng là một phần trong kịch bản
ấy.


Trước khi hạ huyệt, Phán Mọc Sừng vẫn chưa thể trả năm đồng bạc cho
Xuân Tóc Đỏ, trước khi tiếng khóc xuất hiện, ta thấy trong tác phẩm có hai chi tiết
Xuân Tóc Đỏ xuất hiện bên Phán Mọc Sừng “Xuân tóc đỏ đứng cầm mũ nghiêm
trang một chỗ bên cạnh ông Phán mọc sừng” và “lúc cụ cố Hồng mếu máo và ngất
đi”. Cả hai chi tiết đều là cơ sở để tiếng khóc có một không hai của Phán Mọc
Sừng xuất hiện.


Trong đám ma của cụ cố Tổ chỉ xuất hiện hai tiếng khóc, đó là tiếng khóc
của cố Hồng “mếu máo và ngấy đi” và “hứt hứt hứt” của Phán Mọc Sừng. Tuy
nhiên cả tiếng khóc đều khơng xuất phát từ sự thương cảm, xót xa với người đã
mất mà chỉ là sự giả tạo đến vơ tình. Nếu như cụ cố Hồng khóc để cho thiên hạ biết
mình là người con có hiếu thì Phán mọc sừng khóc là để hồn thành nốt những
thỏa thuận với Xuân Tóc đỏ trước đó.



</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Tiếng khóc của Phán Mọc Sừng cũng nằm trong chuỗi tiếng cười trong tác
phẩm. Qua tiếng khóc này người đọc đã phần nào thấy được thực trạng xã hội mà
Vũ Trọng Phụng lên án, thể hiện sâu cay cái bi hài trong một gia đình đại quý tộc
danh giá.


<b>2.2. Bài văn mẫu 2: Phân tích tiếng khóc của ơng Phán mọc sừng</b>


Đọc đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia, nếu chú ý kỹ, chúng ta sẽ thấy
trong tiếng khóc của phán mọc sừng có sự tăng cấp, ơng ta chỉ khóc to “Hứt! Hứt!
Hứt!”, sau đó “muốn lặng đi, thì may có Xn đỡ khỏi ngã”, lúc này anh phán mới
“khóc mãi khơng thơi”. Khơng cần nói nhiều, ta cũng biết đó là một màn kịch, bởi
lẽ “cái chết kia đã làm cho nhiều người sung sướng lắm”. Nhưng, điều quan tâm ở
đây là tại sao phán mọc sừng lại khóc? Tại sao tiếng khóc ấy lại “Hứt! Hứt! Hứt!”?
Và đặt trong chỉnh thể tác phẩm thì tiếng khóc ấy có giá trị gì?


Cái chết của cụ cố tổ là kết quả trực tiếp câu nói ngớ ngẩn của Xuân tóc đỏ
“thưa ngài, ngài là một người chồng mọc sừng”. Sở dĩ có câu nói đó của Xn, là
vì trước đó phán mọc sừng đã mở lời nhờ Xuân nói cho điều đó, với cái giá năm
đồng bạc. Cho đến khi hạ huyệt, năm đồng bạc đó phán mọc sừng vẫn chưa trả cho
Xuân tóc đỏ. Trước khi phán mọc sừng cất tiếng khóc, ta thấy trong tác phẩm xuất
hiện hai chi tiết: “Xuân tóc đỏ đứng cầm mũ nghiêm trang một chỗ bên cạnh ông
Phán mọc sừng” và “lúc cụ cố Hồng mếu máo và ngất đi”. Chi tiết thứ nhất đứng
tách riêng một câu, chi tiết thứ hai là thành phần trạng ngữ chỉ thời gian. Hai chi
tiết này trở thành cơ sở cho tiếng khóc của phán mọc sừng. Cái chết của cụ tổ, đã
bộc lộ bản chất đểu giả của đám con cháu, trước đó tác phẩm đã đề cập.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

cho sợi dây liên tưởng như phán mọc sừng khóc chỉ là muốn cùng cụ Hồng thể
hiện nỗi đau một cách thảm thiết nhất. Điều này có nghĩa là chi tiết “cụ Hồng mếu
máo và ngất đi” trở thành nguyên nhân trực tiếp làm cho phán mọc sừng khóc. Nói
rõ hơn, Vũ Trọng Phụng đã để cho cụ Hồng làm trị, có tính chất “nêu gương” để


từ đó phán mọc sừng làm trị theo. Thế nhưng, xem kỹ lại, ta thấy, phán mọc sừng
khơng phải chỉ vì cụ Hồng khóc mà vì ngun nhân khác sâu xa hơn, đó chính là
món nợ năm đồng của Xuân. Do đó chi tiết Xuân “đứng cầm mũ nghiêm trang một
chỗ” hết sức quan trọng. Khi sự việc đã thành công rồi, cụ tổ đã chết, phán mọc
sừng rất sung sướng vì được “thêm vài ba nghìn bạc”.


Phán mọc sừng rất biết ơn Xn, do đó ơng này rất nơn nóng muốn “gặp
ngay Xn để trả nốt năm đồng” và “theo ông trước khi buôn bán cũng phải giữ
chữ tín làm đầu”. Lúc này cơ hội trả món nợ đã đến. Trong hồn cảnh này (cảnh hạ
huyệt), tức là người ta thể hiện nỗi đau mất mát lớn nhất, phán mọc sừng khơng
cịn sự lựa chọn nào khác, ngồi việc “khóc lên”, để được Xn chú ý, được Xuân
an ủi, từ đó mảy may cơ hội tiếp cận với Xuân sẽ đến với phán mọc sừng. Do đó,
cố nhiên, ơng ta phải khóc làm sao cho thật “xúc động”, là sao cho thật sự đau khổ.
Cho nên, ban đầu ơng ta phải khóc to “Hứt! Hứt! Hứt!”. Kết quả đã thành công.
Xuân đỡ lấy ông, ông đã trả được món nợ một cách kịp thời, giải toả được điều
mình áy náy. Rõ ràng ở đây phán mọc sừng đã rất chủ động. Ơng đã đánh vào tâm
lí của Xuân, đã gồng mình lên để thể hiện, thế nhưng về mặt biểu hiện, ta lại tưởng
phán mọc sừng bị động, ta tưởng như phán mọc sừng không hề hay biết việc Xuân
đỡ lấy mình. Việc cắt nghĩa nguyên nhân của tiếng khóc như thế, cịn lí giải tại sao
chi tiết thứ nhất lại làm thành một câu, còn chi tiết thứ hai chỉ là một bộ phận câu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

phán mọc sừng khóc to (cốt là để Xn chú ý), nhưng tiếng khóc ấy khơng thể kéo
dài được, nó là âm thanh bị khiên cưỡng, gượng ép. Do đó, vì “khóc to q” nên
phán mọc sừng “muốn lặng đi”. Lúc đó, bắt buộc (về mặt nghệ thuật) Xn phải
đỡ lấy ơng. Khi Xn đỡ lấy ơng, thì Xuân “không làm sao cho ông đứng hẳn lên
được”, ông phải cứ “oặt người đi” như thế mới “Hứt! Hứt! Hứt!... mãi mà không
thôi” được. Tất nhiên là cái “oặt người đi” này của phán mọc sừng thể hiện nỗi đau
khổ giả tạo tài tình, và có “oặt người” như thế mới dúi vào tay Xuân một cái giấy
bạc gấp tư mà khơng ai hay biết được.



Chúng ta hãy hình dung màn kịch rất độc đáo này, khi mà Xuân cố giữ lấy
phán thì phán càng “oặt người đi”. Dù trong tác phẩm khơng nói, nhưng ta cũng
biết cụ Hồng, Xuân tóc đỏ và phán mọc sừng phải đứng bên miệng huyệt, vì đó là
giây phút cuối cùng vĩnh biệt người chết, con cháu không thể đứng nơi khác được,
càng không thể “ngất đi” hay “oặt người” ở một nơi khác được, nó sẽ trở nên lố
bịch. Cái “oặt người” này vẽ ra trước mắt ta cảnh tượng, một con người rất đau
đớn như muốn níu giữ lấy quan tài, muốn nhào xuống huyệt, cịn một người thì cố
giữ cho được. Một sự giằng co, níu giữ. Do đó, tiếng nấc của phán mọc sừng càng
nghẹn ngào thì lực neo của Xuân càng tăng, vì thế Xuân “muốn bỏ quách tay ra”
(thể hiện bản chất Xuân). Khi lên đến đỉnh điểm, phán mọc sừng vội hạ ngay
xuống bằng một tờ giấy bạc, và hai nhân vật kết thúc việc làm trò. Như vậy nhân
vật càng cố tạo thảm cảnh bao nhiêu thì tiếng cười càng sâu sắc, chua chát bấy
nhiêu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

xuống; lấp, lấp, lấp mau đi, chôn cái thây ma mà cả nhà mong mỏi” như Vũ Dương
Quỹ nói được(4).


Việc quan tâm của phán mọc sừng khơng phải là chơn mau hay khơng chơn
mau vì sự đã rồi, nó sung sướng lắm rồi, mà cái quan tâm của nó là làm sao trả
được Xuân năm đồng bạc mới đành lòng và làm sao để thể hiện được nỗi đau mất
mát giả tạo nhất. Và càng khơng thể nói “Nhân vật nói, hay chính ý tưởng, thơng
điệp của nhà văn… hất, hất, hãy hất tất cả tất cả bọn xuống mồ! Lấp, lấp, hãy lấp
tất cả những gì là giả dối, rợm hợm, vơ ln thường đạo lí”. Nói thế, vơ hình trung
đã “lấy tư tưởng để cắt nghĩa tư tưởng” (C. Mác) và xem nhân vật là cái loa phát
ngôn tư tưởng của nhà văn. Thiết nghĩ nhà văn sẽ không vụng về đến mức phải gửi
gắm thông điệp qua một sự biến âm (hất thành hứt). Nếu nói “hất” dù tồn tại trong
tư tưởng, ý nghĩ thì thường thể hiện kèm theo hành động (thường bằng tay), và nó
khơng thể tạo thành tiếng khóc nghẹn ngào, do đó khơng thể làm nên sự giả tạo
tuyệt vời của nó được.



</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Nhưng, thơng qua hệ thống sự kiện tồn tác phẩm. Bởi thế, nhà văn sẽ
khơng thơng qua nhân vật, một tiếng cười để “chôn mau đi” xã hội rởm hợm, mà
tự thân chuỗi sự kiện trong tác phẩm sẽ nói lên cần phải “chơn đi mau”. Đây chính
là nghệ thuật “đánh địch” mà Xuân Diệu đã chỉ ra, đánh “là dựng kẻ thù lên thành
hình tượng sinh động, thành những tấm bia thịt cho độc giả phải bật lên tiếng chửi
cùng một lúc với tiếng cười”. GS. Nguyễn Đăng Mạnh rất tâm đắc nghệ thuật này
và đã cho rằng “Vũ Trọng Phụng chủ yếu dùng lối đánh này”. Đây chính là nghệ
thuật rất cao tay của Vũ Trọng Phụng. Nói điều này để thấy rằng, tiếng khóc của
phán mọc sừng thực chất là điểm nhấn “làm nổi bật thảm kịch thực sự của con
người giữa những sự giả dối buồn cười” (Emin Zơla), nó chỉ là một chi tiết góp
phần cấu thành tiếng cười trào phúng trong tác phẩm trào phúng đích thực, trước
hết phải thể hiện được bản chất tiếng cười, và tiếng cười kết thúc là đỉnh điểm, là
lúc tiễn về quá khứ một cách vui vẻ (ý của C. Mác), lúc đó cũng là lúc cái xấu xa
của đối tượng được bộc lộ đầy đủ nhất, rõ nét nhất, tất nhiên lúc đó bản chất tiếng
cười là rõ nhất.


Trong tác phẩm này, cảnh kết thúc là cảnh: Xuân tóc đỏ được mệnh danh là
anh hùng cứu quốc, là vĩ nhân, được cụ Hồng hứa gả con gái, lời lẽ được ghi vào
từ điển; bà Phó Đoan sẽ được tấm biển “Tiết hạnh khả phong”. Rõ ràng Vũ Trọng
Phụng đã để nhân vật đi từ một thằng “ma cà bông” đến một “anh hùng… vĩ
nhân”, từ một mụ me Tây dâm đãng đến một người phụ nữ “tiết trinh”… Sức tố
cáo của tác phẩm lên đến đỉnh điểm, cả xã hội lật nhào dưới bàn tay khéo léo của
người nghệ sĩ Vũ Trọng Phụng.


</div>

<!--links-->

×