MT 6 BAI 12

Tuần : 12 Trường THCS - THPT Mỹ Thuận
Tiết theo PPCT : 12 GV: Nguyễn Thanh Tịnh
Lớp: 6
Bài 12 Thường thức mỹ thuật
MỘT SỐ CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU
CỦA MỸ THUẬT THỜI LÝ
I. Mục tiêu
- Hs hiểu biết thêm về nghệ thuật của một số công trình tiêu biểu của mỹ thuật thời
Lý.
- Hs nhận thức đầy đủ hơn về vẻ đẹp của các công trình mỹ thuật thời Lý.
- Hs biết trân trọng và yêu quý nghệ thuật thời Lý nói riêng, nghệ thuật dân tộc nói
chung.
II. Chuẩn bò
- Giáo viên
+ Tranh, ảnh minh họa các công trình tiêu biểu của mỹ thuật thời Lý.
+ Sách giáo khoa, tài liệu tham khảo, câu hỏi thảo luận.
- Học sinh
+ Sưu tầm tranh, ảnh các công trình tiêu biểu của mỹ thuật thời Lý (Nếu có).
+ Sách giáo khoa…
III. Phương pháp
- Phương pháp trực quan.
- Phương pháp gợi mở-vấn đáp.
- Phương pháp thảo luận nhóm.
- Phương pháp thuyết trình.
IV. Tiến trình lên lớp
1. Ổn đònh lớp (1 phút)
(Kiểm tra só số)
2.Kiểm tra kiến thức cũ (5 phút)
s Giới thiệu một số hệ màu được dùng trong trang trí?
s Màu tương phản thường dùng trong trang trí gì? Tìm một số cặp màu tương phản?
3.Bài mới (40 phút)

Gv: Giới thiệu
Trong hơn hai thế kỉ, dưới Vương Triều nhà Lý (1010-1025), nhà nước Đại Việt
bước vào thời kì phong kiến hùng mạnh. Đạo phật được đề cao và giữ đòa vò quốc giáo,
nghệ thuật kiến trúc cung đình, nhất là phật giáo phát triển mạnh. Nhiều ngôi chùa lớn
được xây dựng, đặc biệt là ở vùng kinh Bắc, quê hương của các vò vua nhà Lý. Kiến trúc
cung đình, kiến trúc phật giáo phát triển tạo điều kiện cho nghệ thuật điêu khắc, trang trí
thờ kì này cũng phát triển theo.
T. gian NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HĐ
1
(15p)
I. Kiến trúc
Chùa Một Cột
- Chùa Một Cột
(Hà Nội) được xây
dựng năm 1049 thời
nhà Lý.
- Chùa có kiến
trúc như khối vuông
đặt trên cột đá
đường kính 1.25m.
Chùa có hình dáng
như đóa sen đang
nở, xung quanh có
lan can bao bọc.
Chùa còn có tên là
Diên Hựu.
- Chùa được trùng
tu nhiều lần nhưng
vẫn giữ nguyên cấu

trúc ban đầu.
- Gv: Giới thiệu hình ảnh các công
trình tiêu biểu của mỹ thuật thời
Lý. Gợi ý hs chia nhóm thảo luận
tìm hiểu.
* Câu hỏi thảo luận
s Chùa Một Cột thuộc kiểu kiến
trúc gì? Được xây dựng ở đâu?
Năm mấy? Có những đặc điểm gì?
- Gv: Nhận xét, nhấn mạnh.
+ Ý nghóa của hình dáng ngôi
chùa: xuất phát từ một ước mơ
mong muốn có hoàng tử nối nghiệp
và giấc mơ gặp Quan Âm Bồ Tát
hiện trên đài sen của vua Lý Thái
Tông (1028 - 1054).
+ Chùa một cột cho thấy trí tưởng
tượng bay bổng của các nghệ nhân
thời Lý, đồng thời là một công trình
kiến trúc độc đáo, đầy tính sáng tạo
và đậm đà bản sắc dân tộc.
- Hs: Quan sát. Chia
nhóm, thảo luận tìm
hiểu.
 HS trả lời:
+ Chùa Một Cột thuộc
kiểu kiến trúc phật giáo.
Được xây dựng ở Hà
Nội. Năm 1049.
+ Ngôi chùa có kết cấu

hình vuông (mỗi chiều
rộng 3m) đặt trên cột đá
có đường kính 1.25m.
Chùa có hình dáng như
một đóa sen nở giữa hồ,
xung quanh có lan can
bao bọc.
+ Ngôi chùa đã qua
nhiều lần trùng tu nhưng
vẫn giữ nguyên cấu trúc
ban đầu.
- Hs: Chú ý hiểu thêm.
HĐ2
(25ph)
II. Điêu khắc và
gốm
- Gv: Giới thiệu tranh, ảnh. Yêu
cầu học sinh chia nhóm thảo luận
tìm hiểu.
- Hs: Quan sát tranh,
ảnh. Chia nhóm thảo
luận tìm hiểu. (5phút).
T. gian NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1. Điêu khắc
Tượng A-di-đà
Tượng A-di-đà
(Chùa Phật Tích,
Bắc Ninh) tạc từ đá
nguyên khối màu
xanh xám, có hai

phần:
- Tượng: Có
khuôn mặt và hình
dáng chung biểu
hiện vẻ dòu dàng,
đôn hậu của Đức
Phật.
- Bệ đá gồm 2
tầng: Tầng trên là
tòa sen hình tròn,
tầng dưới là đế
tượng hình bát giác
xung quanh được
trang trí rất tinh tế.

* Câu hỏi thảo luận
s Tượng A-di-đà ở đâu? Bằng
chất liệu gì? Có những đặc điểm
nào?
- Gv:Nhận xét, nhấn mạnh:
+ Cách sắp xếp chung của pho
tượng cân đối, hài hòa.
+ Tượng A-di-đà tuy tuân thủ theo
quy ước của phật giáo song không
gò bó bởi cách diễn tả mềm mại,
nuột nà…
 Nhóm 2 trả lời
Tượng A-di-đà ở chùa
Phật Tích (Bắc Ninh).
Tạc từ đá nguyên khối

màu xanh xám, tượng
được chia thành hai
phần: tượng và bệ.
+ Tượng: Phật A-di-
đà ngồi xếp bằng, hai
bàn tay ngửa, dáng ngồi
thoải mái, các nếp áo
choàng bó sát người
được buông từ vai xuống
dưới tạo nên những
đường cong mềm mại,
mình tượng thanh mảnh,
khuôn mặt phúc hậu, dòu
hiền.
+ Bệ: gồm 2 tầng
 Tầng trên là tòa
sen hình tròn, có hai
tầng cánh sen, các cánh
sen được chạm đôi rồng
theo lối đục nông,
mỏng…
 Tầng dưới là đế
tượng hình bát giác,
xung quanh được chạm
trổ nhiều họa tiết hình
hoa dây, chữ S và sóng
nước…
- Hs: Chú ý hiểu thêm
về tượng A-di-đà.
T. gian NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HS

Con Rồng
Hình Rồng (thời Lý)
Rồng thời Lý có
dáng dấp hiền hòa,
mềm mại, không có
cặp sừng trên đầu,
có hình giống chữ
S, thân uốn khúc
nhòp nhàng theo
kiểu thắt túi, không
có vẩy… gọi là rồng
trơn, rồng lươn,
rồng rắn.

2. Gốm
+ Pho tượng là hình mẫu của cô
gái với vẻ đẹp trong sáng, lặng lẽ
và lắng đọng, đầy nữ tính nhưng lại
không mất đi vẻ trầm mặc của phật
A-di-đà.
* Câu hỏi thảo luận
s Hình rồng thời Lý có những
đặc điểm gì?
- Gv: Nhận xét, nhấn mạnh.
+ Rồng là hình ảnh tượng trưng
cho quyền lực của vua, rồng thời
Lý có những đặc điểm, cấu tạo
khác hẳn với các thời khác, con
rồng nước ngoài… Rồng thời Lý là
sản phẩm của sáng tạo trong nghệ

thuật dân tộc Việt Nam.
+ Rồng thời Lý chỉ được chạm
khắc ở những di tích liên quan trực
tiếp tới vua như: Kinh đô, chùa…
* Câu hỏi thảo luận
s Đồ gốm thời Lý có những đặc
điểm gì? Có những loại nước men
nào?
 Nhóm 3 trả lời

Hình rồng thời Lý có
dáng dấp hiền hòa, mềm
mại, không có cặp sừng
trên đầu chỉ có hình
giống cữ S, thân hình
uốn khúc nhòp nhàng,
không có vẩy (trơn) còn
gọi là rồng lươn,rồng
rắn, rồng trơn…
- Hs: Theo dõi, biết
thêm về hình tượng con
rồng thời Lý.
 Nhóm 4 trả lời
+ Gốm thời Lý có đặc
điểm: xương gốm mỏng,
nhẹ, hình dáng thanh
thoát, trau chuốt, trang
trọng, họa tiết trang trí
có nét khắc chìm uyển
chuyển, đề tài trang trí

thường là chim muông,
T. gian NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Đồ gốm (thời Lý)
Nghệ thuật gốm
thời Lý rất tinh xảo:
nước men phong
phú, xương gốm
mỏng nhẹ, hình
dáng thanh thoát,
đường nét của họa
tiết trang trí mềm
mại, uyển chuyển…
- Gv: Giới thiệu tranh, nhấn
mạnh.
+ Nước ta có các trung tâm sản
xuất gốm lớn và nổi tiếng như:
Thăng Long, Bát Tràng, Thổ Hà,
Thanh Hóa…
+ Đồ gốm có nhiều thể dạng khác
nhau như: bát đóa, ấm chén, bình
liễn…
hoa sen, hoa cúc…
+ Có các loại men
như: men ngọc, men da
lươn, men trắng ngà,
men lam…
- Hs: Chú ý biết thêm
về nghệ thuật gốm thời
Lý.
4. Củng cố (3 phút)

s Chùa Một Cột ở đâu? Có những đặc điểm gì?
s Tượng A-di-đà bằng chất liệu gì? Có đặc điểm gì? Ở đâu?
5. Dặn dò (1 phút)
- Học bài ở SGK, vở ghi chép.
- Sưu tầm tranh ảnh, bài viết về mỹ thuật thời Lý.
- Xem trước bài 13 Đề tài bộ đội.
- Chuẩn bò giấy vẽ, bút chì, màu vẽ…