(Luận văn thạc sĩ) nâng cao hiệu quả tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH

LÊ HOÀNG TUÂN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT
TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH – THÁNG 12 NĂM 2008


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH

LÊ HOÀNG TUÂN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT
TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM
Chuyên ngành
Mã số

: KINH TẾ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
: 60.31.12

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học:

TS. LÝ HOÀNG ÁNH

TP. HỒ CHÍ MINH – THÁNG 12 NĂM 2008


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của tôi. Số liệu
được nêu trong luận văn là trung thực, các phân tích đánh giá là của tôi và
chưa được công bố ở các công trình khác. Tôi không sao chép bất kỳ công
trình nghiên cứu nào khác.
Người cam đoan

Lê Hoàng Tuân


 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  

 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  
 .......................................................................................................................................................................  


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................1
DANH MỤC CÁC PHƯƠNG TRÌNH, SƠ ĐỒ................................................................
BIỂU ĐỒ VÀ BẢNG BIỂU ......................................................................................... 2
PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................................4
1. Lý do lựa chọn đề tài ............................................................................................ 4
2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................ 5
3. Phạm vi nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu .................................................. 5
4. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 5
5. Kết quả nghiên cứu dự kiến ................................................................................ 6
6. Kết cấu của luận văn: ........................................................................................... 6
CHƯƠNG I:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ................................ 7
1.1. Tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trường ......................................... 7
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm và bản chất của tín dụng ngân hàng ........................... 7
1.1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng ................................................................ 7
1.1.1.2. Đặc điểm tín dụng ngân hàng ................................................................. 7
1.1.1.3. Bản chất tín dụng ngân hàng .................................................................. 8
1.1.2. Vai trị của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trường ....................... 8
1.1.2.1. Sự cần thiết khách quan của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế .........

thị trường ................................................................................................................ 8
1.1.2.2. Vai trị của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trường ................. 9
1.2. Một số vấn đề về nâng cao hiệu quả tín dụng của ngân hàng .........................
thương mại .............................................................................................................. 11
1.2.1. Khái niệm về hiệu quả và hiệu quả tín dụng ngân hàng ............................. 11
1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tín dụng ngân hàng .................................... 12


1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả tín dụng ngân hàng .......................... 16
1.3. Kinh nghiệm hoạt động tín dụng của các NHTM tại một số quốc gia. ...... 18
1.3.1 Thái Lan. ...................................................................................................... 18
1.3.2. Hàn Quốc. ................................................................................................... 19
1.3.3. Trung Quốc. ................................................................................................ 20
Kết luận Chương I.................................................................................................................21

CHƯƠNG II:
THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP .....
VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM ........................................................... 22
2.1. Giới thiệu chung về Ngân hàng No&PTNT Việt Nam ................................. 22
2.1.1. Quá trình thành lập và phát triển ................................................................ 22
2.1.2. Cơ cấu tổ chức quản lý ............................................................................... 23
2.2. Kết quả hoạt động huy động vốn ................................................................... 24
2.2.1. Vốn điều lệ .................................................................................................. 24
2.2.2. Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động ................................................... 25
2.2.3. Cơ cấu nguồn vốn huy động ....................................................................... 26
2.2.4. Thị phần huy động vốn của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam .................. 27
2.3. Thực trạng hoạt động tín dụng của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam ..........
thời gian qua ........................................................................................................... 28
2.3.1. Thực trạng hoạt động cấp tín dụng ............................................................. 28
2.3.1.1. Tốc độ tăng trưởng của hoạt động cấp tín dụng ................................... 28

2.3.1.2. Cơ cấu dư nợ vay của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam ..................... 30
2.3.1.3. Cho vay ưu đãi, ủy thác, chính sách và thực hiện các mục tiêu ...............
kinh tế - xã hội ...................................................................................................... 35
2.3.1.4. Thị phần tín dụng của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam ..................... 37
2.3.2. Hiệu quả hoạt động khai thác nguồn vốn huy động ................................... 38
2.3.2.1. Các chỉ tiêu về bảo đảm an tồn trong hoạt động tín dụng .................. 38


2.3.2.2. Các chỉ tiêu tính hiệu quả hoạt động tín dụng ...................................... 41
2.3.2.3. Rủi ro hoạt động tín dụng ..................................................................... 43
2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả tín dụng ............................................ 45
2.4.1. Môi trường kinh tế vĩ mô ............................................................................ 45
2.4.2. Môi trường pháp lý ..................................................................................... 46
2.4.3. Chiến lược của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam ...................................... 47
2.4.4. Chính sách tín dụng của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam ....................... 48
2.4.5. Lãi suất và quản lý rủi ro lãi suất................................................................ 48
2.4.6. Chất lượng cán bộ tín dụng......................................................................... 49
Kết luận Chương II ...............................................................................................................50

CHƯƠNG 3:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TẠI NGÂN ..............
HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM ............. 51
3.1. Cơ sở đề xuất các giải pháp ............................................................................ 51
3.1.1. Tình hình kinh tế vĩ mơ .............................................................................. 51
3.1.2. Chiến lược phát triển của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam...................... 52
3.1.3. Thị trường và đối thủ cạnh tranh ................................................................ 53
3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng của Ngân hàng No&PTNT
Việt Nam .................................................................................................................. 54
3.2.1. Đa dạng hoá ngành nghề cung cấp tín dụng ............................................... 54
3.2.2. Hồn thiện quy chế quản lý lãi suất huy động và cho vay ......................... 55

3.2.2.1. Tính lãi suất cho vay trên cơ sở bù rủi ro ............................................. 55
3.2.2.2. Cho vay trung dài hạn theo lãi suất thả nổi .......................................... 56
3.2.2.3. Kết hợp bán chéo sản phẩm, dịch vụ ngân hàng .................................. 57
3.2.3. Hồn thiện quy trình thẩm định - cho vay và tăng cường công tác ................


kiểm tra giám sát tín dụng .................................................................................... 58
3.2.4. Tăng vốn tự có nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo tỷ lệ an
toàn vốn tối thiểu .................................................................................................. 59
3.2.5. Hồn thiện chính sách phát triển nguồn nhân lực ...................................... 60
3.2.5.1. Thiết lập chính sách lương, thưởng hợp lý ........................................... 60
3.2.5.2. Duy trì chính sách đào tạo, bồi dưỡng liên tục ..................................... 61
3.3. Các đề xuất về mặt vĩ mô ................................................................................ 63
3.3.1. Lập quỹ bảo hiểm hoạt động sản xuất nông nghiệp ................................... 63
3.3.2. Thiết lập cơ chế giá sàn đối với những nơng sản chủ yếu, có ảnh ................
hưởng đến hoạt động kinh tế của đa số nông dân................................................. 64
3.3.3. Điều chỉnh quy chế quản lý tài chính đối với các tập đồn kinh tế ................
có vốn chi phối của Nhà nước .............................................................................. 66
Kết luận Chương III .............................................................................................................69

KẾT LUẬN .......................................................................................................................... 70
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................... 72


1

Lê Hoàng Tuân

Luận văn thạc sĩ

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ƒ NH No&PTNT VN : Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn Việt Nam
ƒ Agribank

: Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn Việt Nam
(Vietnam Bank for Agriculture and Rural Development)

ƒ No&PTNT

: Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

ƒ PTNT

: Phát triển Nông thôn

ƒ NHNN

: Ngân hàng Nhà nước

ƒ NHTM

: Ngân hàng thương mại

ƒ TMCP

: Thương mại cổ phần

ƒ ADB

: Ngân hàng phát triển Châu Á

ƒ CBTD

: Cán bộ tín dụng

ƒ CPI

: Chỉ số giá tiêu dùng

ƒ EU

: Liên minh châu Âu

ƒ VND

: Việt Nam đồng

ƒ EUR

: Euro

ƒ GDP

: Tổng sản phẩm quốc nội

ƒ HTX

: Hợp tác xã

ƒ IMF

: Quỹ tiền tệ quốc tế

ƒ TCTD

: Tổ chức tín dụng

ƒ USD

: Đô la Mỹ

ƒ WB

: Ngân hàng thế giới

ƒ WTO

: Tổ chức thương mại thế giới

ƒ AFTA

: Khu vực Mậu Dịch Tự Do ASEAN
(ASEAN Free Trade Area)

ƒ XHCN

: Xã hội chủ nghĩa

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


2

Lê Hồng Tn

Luận văn thạc sĩ

DANH MỤC CÁC PHƯƠNG TRÌNH, SƠ ĐỒ,
BIỂU ĐỒ VÀ BẢNG BIỂU
™ Danh mục các Phương trình:
-

Phương trình 1.1: Cơng thức tính hiệu suất sử dụng vốn cho hoạt động tín

dụng.
-

Phương trình 1.2: Cơng thức tính vịng quay vốn tín dụng.

-

Phương trình 1.3: Cơng thức tính tỷ suất lợi nhuận.

-

Phương trình 1.4: Cơng thức tính tỷ lệ nợ xấu.

-

Phương trình 1.5: Cơng thức tính mức trích dự phịng cụ thể.

-

Phương trình 3.1: Phương trình tương quan giữa lãi suất cho vay và lãi suất

cơ bản.
™ Danh mục các Sơ đồ:
-

Sơ đồ 2.1: Mơ hình tổ chức của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông

thôn Việt Nam.
™ Danh mục các Biểu đồ:
-

Biểu đồ 2.1: Quy mô vốn điều lệ của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam.

-

Biểu đồ 2.2: Tổng nguồn vốn huy động và tăng trưởng huy động.

-

Biểu đồ 2.3: Thị phần huy động vốn từ khách hàng.

-

Biểu đồ 2.4: Cơ cấu dư nợ theo thành phần kinh tế tại 30/06/2008.

-

Biểu đồ 2.5: Tỷ lệ dư nợ phân theo mục đích cho vay.

-

Biểu đồ 2.6: Thị phần tín dụng của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam.

-

Biểu đồ 2.7: Tỷ lệ nợ xấu của Ngân hàng No&PTNT Việt Nam.

™ Danh mục các Bảng biểu:
-

Bảng biểu 2.1: Cơ cấu nguồn vốn huy động.

-

Bảng biểu 2.2: Tổng hợp dư nợ cấp tín dụng cho nền kinh tế.

-

Bảng biểu 2.3: Cơ cấu dư nợ phân theo vùng kinh tế.

-

Bảng biểu 2.4: cơ cấu dư nợ phân theo loại tiền tệ.

-

Bảng biểu 2.5: Cơ cấu dư nợ phân theo thời hạn vay.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hoàng Tuân

3

Luận văn thạc sĩ

-

Bảng biểu 2.6: Cơ cấu dư nợ phân theo thành phần kinh tế chủ yếu.

-

Bảng biểu 2.7: bảng số liệu tương quan giữa huy động và cho vay.

-

Bảng biểu 2.8: Tính tốn tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của Ngân hàng

No&PTNT Việt Nam trong năm 2006 và năm 2007.
-

Bảng biểu 2.9: Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của Ngân hàng No&PTNT Việt

Nam.
-

Bảng biểu 2.12: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng

No&PTNT Việt Nam giai đoạn 2005 – 30/06/2008.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


4

Lê Hoàng Tuân

Luận văn thạc sĩ

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài:
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế xã hội trong những năm qua
ở Việt Nam, hệ thống ngân hàng thương mại cũng chuyển mình và có những bước
phát triển vượt bậc, trở thành một trong những kênh cung cấp vốn chủ yếu cho nền
kinh tế. Sự lớn mạnh của hệ thống ngân hàng thương mại gắn liền với cơng tác tín
dụng - hoạt động mang lại nguồn thu chủ yếu cho các ngân hàng thương mại.
Trong bối cảnh Việt Nam đã gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO),
ngành ngân hàng phải cải cách triệt để về mọi mặt để đáp ứng được nhu cầu phát
triển theo xu hướng ngân hàng đa năng, hiện đại, đa dạng hóa sở hữu… để cạnh
tranh trực tiếp với các tổ chức tài chính quốc tế, đến năm 2010 chúng ta phải tự do
hóa hồn tồn thị trường tài chính tiền tệ. Một trong những vấn đề để phát triển hệ
thống ngân hàng là tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng, với tư cách là
ngành nghề kinh doanh cốt lõi của các ngân hàng thương mại.

Nằm trong kế hoạch phát triển của hệ thống ngân hàng, Ngân hàng
No&PTNT Việt Nam đã và đang có kế hoạch phát triển thành tập đồn tài chính đa
ngành nghề, đa sở hữu, giữ vững và củng cố vị thế chủ đạo và chủ lực trong vai trò
cung cấp tài chính, tín dụng cho khu vực nơng nghiệp, nông thôn.
Hiện nay, các ngân hàng thương mại Nhà nước và Ngân hàng No&PTNT
Việt Nam nói riêng đặc biệt quan tâm đến vấn đề nâng cao hiệu quả tín dụng để
nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tổng thể của mình.
Xuất phát từ thực tế trên, tơi mạnh dạn nghiên cứu và thực hiện luận văn
Thạc sỹ kinh tế với đề tài “NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TẠI NGÂN
HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM”. Hy vọng
rằng những giải pháp mà tôi đưa ra sẽ mang lại hiệu quả thiết thực, đáp ứng được
yêu cầu phát triển, đổi mới và hội nhập với nền kinh tế thế giới của hệ thống ngân
hàng thương mại nói chung, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt
Nam nói riêng.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hoàng Tuân

5

Luận văn thạc sĩ

2. Mục tiêu nghiên cứu:
Đề tài này được thực hiện nhằm hướng đến mục tiêu nghiên cứu chung: nâng
cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng No&PTNT Việt Nam.
Các mục tiêu cụ thể:
- Nghiên cứu thực trạng hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng No&PTNT Việt
Nam, thể hiện qua nghiên cứu hệ thống các chỉ tiêu định lượng về hiệu quả;

- Nghiên cứu các nhân tố tác động đến hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng
No&PTNT Việt Nam về mặt định tính;
- Đề xuất hệ thống giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng
No&PTNT Việt Nam.
3. Phạm vi nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu: Hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng No&PTNT Việt
Nam.
Phạm vi nghiên cứu: giới hạn nghiên cứu trong hiệu quả tín dụng và các
nhân tố tác động đến hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng No&PTNT Việt Nam trong
giai đoạn từ năm 2002 đến tháng 6/2008.
4. Phương pháp nghiên cứu:
- Thu thập số liệu: sử dụng các số liệu thứ cấp từ báo cáo hoạt động tín dụng
của hệ thống Ngân hàng No&PTNT Việt Nam giai đoạn 2002 – 06/2008, các báo
cáo thường niên của hệ thống Ngân hàng No&PTNT Việt Nam giai đoạn 2002 –
2007, các báo cáo tài chính của hệ thống Ngân hàng No&PTNT Việt Nam (đã được
kiểm toán độc lập) giai đoạn 2002 – 06/2008.
- Xử lý số liệu: sử dụng phương pháp thống kê mô tả, nhằm xác định tỷ
trọng, tốc độ tăng trưởng của dư nợ tín dụng, vốn huy động. Ngồi ra, cịn sử dụng
các cơng thức tài chính về tính tốn hiệu quả tín dụng.
- Đề xuất giải pháp: sử dụng cách tiếp cận hệ thống, xem hoạt động tín dụng
như là một hệ thống bao gồm đầu vào, bộ xử lý (hộp đen), đầu ra và các nhân tố ảnh

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hoàng Tuân

6

Luận văn thạc sĩ

hưởng. Các giải pháp đề xuất là các giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý của hộp đen,
cịn các đề xuất có liên quan đến mơi trường bên ngồi (các nhân tố ảnh hưởng).
5. Kết quả nghiên cứu dự kiến:
Các kết quả nghiên cứu dự kiến bao gồm:
- Khung lý luận về hiệu quả tín dụng tại ngân hàng thương mại và các nhân
tố ảnh hưởng đến hiệu quả tín dụng của ngân hàng thương mại;
- Thực trạng hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng No&PTNT Việt Nam thời gian
qua;
- Các giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng No&PTNT Việt
Nam.
6. Kết cấu của luận văn:
Bên cạnh phần mở đầu và kết luận thì luận văn được chia thành 03 (ba)
chương, cụ thể như sau:
- Chương 1: Cơ sở lý luận về hiệu quả tín dụng ngân hàng
- Chương 2: Thực trạng hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và
Phát triển Nông thôn Việt Nam.
- Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hoàng Tuân

7

Luận văn thạc sĩ

CHƯƠNG I

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG
1.1. TÍN DỤNG NGÂN HÀNG TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG:
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm và bản chất của tín dụng ngân hàng
1.1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng
Theo Từ điển Kinh tế – Tài chính Việt Nam, “tín dụng là quan hệ vay mượn,
quan hệ sử dụng vốn lẫn nhau giữa người đi vay và người cho vay theo nguyên tắc
hoàn trả. Quan hệ này được xác lập trên cơ sở lòng tin hoặc tín nhiệm lẫn nhau
giữa các chủ thể trong quan hệ đó”.
Theo Quyết định 1627/2001/QĐ-NHNN ngày 31/12/2001 của Thống đốc
Ngân hàng Nhà nước, “Cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín
dụng giao cho khách hàng sử dụng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích và thời
gian nhất định theo thoả thuận với ngun tắc có hồn trả cả gốc và lãi”.
Quan hệ tín dụng trong thực tế cịn có thể xác lập dựa trên việc đảm bảo tín
dụng, bằng các hình thức như đảm bảo bằng tài sản của người đi vay, bảo đảm bằng
tài sản hình thành từ vốn vay hoặc bảo lãnh bằng tài sản của bên thứ ba.
Trong quan hệ tín dụng cịn một nội dung quan trọng, đó là đối tượng của tín
dụng, hay cịn gọi là mục đích sử dụng vốn tín dụng. Trong tín dụng sản xuất, đối
tượng của tín dụng là các chi phí kinh doanh, đầu tư như chi phí nguyên vật liệu,
năng lượng, cơng lao động, hình thành tài sản cố định… Trong tín dụng tiêu dùng,
đối tượng của tín dụng là chi phí mua sắm hàng hố, dịch vụ phục vụ cho cuộc sống
hàng ngày.
1.1.1.2. Đặc điểm của tín dụng ngân hàng
Tín dụng chỉ làm chuyển giao quyền sử dụng một số tiền hay tài sản từ chủ
thể này sang chủ thể khác, chứ khơng làm thay đổi quyền sở hữu chúng.
Tín dụng ln ln có thời hạn và phải hồn trả.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hồng Tn

8

Luận văn thạc sĩ

Giá trị của tín dụng khơng những được bảo tồn mà cịn được nâng cao nhờ
lợi tức tín dụng.
1.1.1.3. Bản chất của tín dụng ngân hàng
Bản chất tín dụng ngân hàng được hiểu theo 2 khía cạnh sau:
Thứ nhất, tín dụng là hệ thống các quan hệ kinh tế phát sinh giữa người đi
vay và người cho vay (NHTM), nhờ quan hệ ấy mà vốn tiền tệ được vận động từ
chủ thể này sang chủ thể khác để sử dụng cho các nhu cầu khác nhau trong nền kinh
tế - xã hội.
Thứ hai, tín dụng ngân hàng được coi là một số vốn, có hình thái biểu hiện là
hiện vật hoặc bằng hiện kim, vận động theo nguyên tắc hoàn trả, đã đáp ứng cho các
nhu cầu tiêu dùng, đầu tư và kinh doanh của các chủ thể trong nền kinh tế.
1.1.2. Vai trò của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trường
1.1.2.1. Sự cần thiết khách quan của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế
thị trường
Tín dụng ngân hàng ra đời và phát triển cùng với sự ra đời và phát triển của
hệ thống ngân hàng. Đây là hình thức tín dụng chuyên nghiệp, hoạt động của nó hết
sức đa dạng và phong phú. Tín dụng ngân hàng có một số đặc điểm sau đây:
- Phương tiện của tín dụng ngân hàng là vốn tiền tệ, nghĩa là ngân hàng huy
động vốn và cho vay bằng tiền.
- Tín dụng ngân hàng không giới hạn đối tượng phục vụ và không giới hạn
về vốn, có nghĩa là có thể phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh mọi ngành
nghề từ công nghiệp, nông lâm nghệp, thủy sản đến dịch vụ của các doanh nghiệp,
cũng có thể phục vụ nhu cầu tiêu dùng cho đối tượng cá nhân, đơi khi tín dụng ngân
hàng cũng có thể đáp ứng nhu cầu vốn tạm thời của Nhà nước.
- Tín dụng ngân hàng khơng giới hạn về mặt không gian và thời gian. Do

hoạt động của hệ thống ngân hàng rộng khắp nên vốn tín dụng có thể luân chuyển
từ địa bàn này sang địa bàn khác, và vốn tín dụng cũng đáp ứng được nhu cầu vốn
ngắn hạn, trung dài hạn tùy theo yêu cầu của người đi vay.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hồng Tn

9

Luận văn thạc sĩ

Chính vì những đặc điểm trên mà tín dụng ngân hàng đã trở thành hình thức
tín dụng chủ yếu, vượt trội so với các hình thức tín dụng khác.
1.1.2.2. Vai trị của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trường
Trong những năm qua, nền kinh tế nước ta đã đạt được những thành tựu
đáng kể, thể hiện qua tốc độ tăng trưởng GDP cao và ổn định, cơ cấu kinh tế chuyển
dịch theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ và giảm tỷ trọng nông nghiệp,
chỉ số phát triển con người (gồm tuổi thọ, thu nhập bình quân đầu người và trình độ
học vấn) được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể... Một trong những nhân tố
đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế đất nước là tín dụng ngân hàng. Đặc
biệt, khi mà các kênh huy động vốn khác (phát hành trái phiếu, cổ phiếu, hối
phiếu…) chưa phát triển, thì tín dụng ngân hàng đã đáp ứng phần lớn nhu cầu vốn
cho nền kinh tế. Vai trò của tín dụng ngân hàng thể hiện qua một số nội dung sau:
™ Tín dụng ngân hàng thúc đẩy quá trình tích tụ tập trung vốn nhàn rỗi trong
xã hội và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn
Với chức năng là trung gian tài chính đứng giữa người gửi tiền và người đi
vay, ngân hàng đã chuyển các nguồn vốn nhỏ lẻ, phân tán trong xã hội thành nguồn
vốn tập trung, qua đó điều hồ quan hệ cung - cầu về tiền tệ trong xã hội, thỏa mãn

tốt nhu cầu đa dạng của khách hàng về cả hai phía: người gửi tiền và người đi vay.
Về mặt tích tụ vốn nhàn rỗi, NHTM đã tạo ra hàng loạt các sản phẩm huy
động phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau, các kỳ hạn và lãi suất tiền gửi rất đa
dạng, giúp khai thác tối đa các nguồn tài chính nhàn rỗi trong xã hội.
Về mặt nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, NHTM đã đáp ứng được hầu hết các
nhu cầu về vốn của các thành phần kinh tế trong xã hội, giúp cho quá trình sản xuất
được liên tục, đẩy mạnh quá trình tái sản xuất. Đồng thời tập trung và phân phối
vốn tín dụng đã góp phần điều hòa vốn trong nền kinh tế quốc dân từ nơi thừa sang
nơi thiếu. Ngoài ra khi sử dụng vốn vay của ngân hàng, khách hàng bị ràng buộc
bởi trách nhiệm hoàn trả vốn gốc cộng lãi trong thời gian nhất định được ghi trong
hợp đồng tín dụng. Do đó, buộc các khách hàng phải hết sức nỗ lực, tận dụng tối đa
khả năng của mình để sử dụng một cách có hiệu quả nhất nguồn vốn tín dụng bằng

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hoàng Tuân

10

Luận văn thạc sĩ

cách động viên vật tư hàng hố, thúc đẩy q trình ứng dụng khoa học kỹ thuật để
đẩy nhanh quá trình tái sản xuất xã hội đem lại lợi nhuận cho khách hàng và đảm
bảo nghĩa vụ với ngân hàng.
™ Tín dụng ngân hàng góp phần đẩy nhanh quá trình tái sản xuất mở rộng, đẩy
mạnh đầu tư phát triển
Điều kiện kỹ thuật – tổ chức quy định, bất kỳ một cơ sở kinh doanh nào cũng
phải cần có một lượng vốn nhất định, trong trường hợp muốn mở rộng sản xuất kinh
doanh thì cần phải có một lượng vốn bổ sung. Tín dụng ngân hàng, do những đặc

điểm riêng có của mình, đã đáp ứng tốt nhu cầu về vốn lưu động và vốn cố định của
khách hàng. Thơng qua hoạt động tín dụng, các doanh nghiệp có thể tìm kiếm
nguồn vốn bổ sung trong thời kỳ tăng trưởng kinh tế, mở rộng quy mơ sản xuất; khi
tình hình kinh doanh tạm thời khó khăn trong việc duy trì đầu ra, các doanh nghiệp
có thể hoàn trả một phần vốn cho ngân hàng; việc điều chỉnh nguồn vốn uyển
chuyển như vậy khơng thể có được đối với các nguồn vốn khác như vốn chủ sở hữu,
vốn trái phiếu.
™ Tín dụng ngân hàng có vai trị quan trọng trong việc tổ chức điều hồ lưu
thơng tiền tệ
Các NHTM khi thực hiện cấp tín dụng cho nền kinh tế, tức là đã tạo ra khả
năng cung ứng tiền tệ. Việc cấp tín dụng của NHTM phải tuân thủ các quy định
chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
người gửi tiền, và là đối tượng để Ngân hàng Nhà nước thực thi chính sách tiền tệ.
Thơng qua các công cụ như dự trữ bắt buộc, lãi suất tái chiết khấu, lãi suất cơ bản,
Ngân hàng Nhà nước “truyền tín hiệu” về mở rộng hay thắt chặt tiền tệ thông qua
hệ thống NHTM đến nền kinh tế quốc dân. Như vậy, tín dụng ngân hàng được coi là
một cơng cụ có thể điều hồ vốn trên phạm vi tồn bộ nền kinh tế quốc dân.
™ Tín dụng ngân hàng góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia
Do vận động theo ngun tắc hồn trả và có tích lũy (thơng qua lợi tức tín
dụng), tín dụng ngân hàng đóng vai trị là “bộ lọc” năng lực kinh doanh của các chủ

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hoàng Tuân

11

Luận văn thạc sĩ

thể trong nền kinh tế. Chỉ những doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, có khả năng
cạnh tranh, có uy tín mới có thể duy trì quan hệ tín dụng với các NHTM.
Mặt khác, thơng qua việc đầu tư vốn để hiện đại hố máy móc thiết bị, đổi
mới công nghệ của các doanh nghiệp hay qua đầu tư tín dụng vào các ngành kinh tế
mũi nhọn của đất nước, tín dụng ngân hàng đã góp phần làm giảm giá thành sản
phẩm, nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trên thị trường quốc tế.
1.2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI
1.2.1. Khái niệm về hiệu quả và hiệu quả tín dụng ngân hàng
Hiệu quả hoạt động của một hệ thống được hiểu là tỷ lệ giữa kết quả đầu ra
so với việc sử dụng các nguồn lực đầu vào. Việc nâng cao hiệu quả hoạt động của
một hệ thống được hiểu là gia tăng tỷ lệ giữa kết quả đầu ra so với chi phí nguồn lực
đầu vào. Việc gia tăng tỷ lệ này có thể đạt được theo các cách sau:
- Duy trì kết quả đầu ra, khi tiết giảm chi phí đầu vào;
- Gia tăng kết quả đầu ra, nhưng tốc độ gia tăng cao hơn tốc độ tăng chi phí
đầu vào;
- Sụt giảm kết quả đầu ra, nhưng tốc độ sụt giảm thấp hơn tốc độ giảm chi
phí đầu vào.
Hoạt động tín dụng ngân hàng có đầu vào là nguồn vốn huy động, chi phí
đầu vào là chi phí sử dụng các nguồn vốn huy động; đầu ra của hoạt động này là các
khoản cho vay, kết quả đầu ra là thu lãi cho vay. Do đó, cơng thức đơn giản về hiệu
quả tín dụng là tỷ số thu lãi cho vay/chi phí lãi tiền gửi và tiền vay. Tuy nhiên, do
ngân hàng chỉ làm cầu nối chuyển giao quyền sử dụng vốn từ người gửi tiền sang
người đi vay, nên khả năng thất thoát vốn cho vay buộc ngân hàng phải dự phịng
nguồn hồn trả cho người gửi tiền, tức là tăng chi phí sử dụng nguồn lực đầu vào, từ
đó làm giảm hiệu quả hoạt động tín dụng. Vì vậy, chỉ tiêu tính hiệu quả thứ hai của
hoạt động tín dụng có liên quan đến tình trạng nợ q hạn và nợ khó địi. Các chỉ
tiêu cơ bản đánh giá hiệu quả tín dụng được nêu ở phần dưới đây.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam

12

Lê Hoàng Tuân

Luận văn thạc sĩ

1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tín dụng ngân hàng
™ Chỉ tiêu hiệu suất sử dụng vốn cho hoạt động tín dụng
Tổng dư nợ
Hiệu suất sử dụng vốn cho =
Tổng vốn huy động
hoạt động tín dụng

(1.1)

Chỉ tiêu này giúp các nhà phân tích so sánh khả năng cho vay của ngân hàng
với khả năng huy động vốn. Thơng thường theo cách nhìn của nhiều người, chỉ tiêu
này càng lớn chứng tỏ ngân hàng sử dụng nhiều vốn huy động vào cho vay, tuy
nhiên ngồi kênh tín dụng trực tiếp cho khách hàng của mình, ngân hàng cịn nhiều
kênh kinh doanh khác như kinh doanh ngoại hối, hoạt động trên thị trường tiền tệ
liên ngân hàng, đầu tư vốn... Do đó, chỉ tiêu này chỉ mang tính tương đối giúp
chúng ta so sánh khả năng cho vay và huy động vốn của một ngân hàng.
™ Chỉ tiêu vịng quay vốn tín dụng
Vịng quay vốn tín
dụng

=

Doanh số thu nợ
Dư nợ bình qn

(1.2)

Đây là chỉ tiêu phản ánh số vòng chu chuyển của vốn vay (thường là 1 năm).
Chỉ tiêu này càng cao thì tính tổ chức, quản lý tín dụng càng tốt, chất lượng cho vay
càng cao. Tuy nhiên, chỉ tiêu này chỉ phản ánh một cách tương đối, vì kỳ hạn cho
vay các hoạt động kinh doanh và đầu tư của các doanh nghiệp khác nhau thuộc các
ngành khác nhau sẽ khác nhau, chẳng hạn cùng vay vốn ngắn hạn thì thời hạn vay
vốn của doanh nghiệp ngành thương mại thường ngắn hơn doanh nghiệp sản xuất,
hoặc vay vốn trung dài hạn thì thời gian thu hồi nợ sẽ lâu hơn so với cho vay ngắn
hạn. Từ thực tế trên, để có nét tương đối chính xác về chất lượng tín dụng thì các
tiêu thức tính tốn phải thống nhất, vịng quay tín dụng phải tính tốn cho từng loại
vay, thời hạn vay và từng đối tượng vay cụ thể.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


13

Lê Hoàng Tuân

Luận văn thạc sĩ

™ Tỷ suất lợi nhuận
Tỷ suất lợi nhuận

Lợi nhuận từ hoạt động tín dụng
=

Tổng dư nợ tín dụng

(1.3)

Lợi nhuận từ hoạt động tín dụng của NHTM, các ngân hàng thương mại
truyền thống chủ yếu tập trung vào hoạt động tín dụng, chiếm từ 70% - 85% tổng
lợi nhuận của NHTM. Nếu tỷ suất lợi nhuận của một ngân hàng nào đó tăng lên
hàng năm, điều đó chứng tỏ chất lượng tín dụng được nâng lên. Chỉ tiêu này phản
ánh khả năng sinh lời của tín dụng. Lợi nhuận ở đây phản ánh chênh lệch giữa chi
phí đầu vào (lãi suất huy động) và thu lãi đầu ra. Chỉ tiêu này phản ánh khả năng
sinh lời của vốn tín dụng, một khoản tín dụng ngắn hạn hay dài hạn khơng thể xem
là có chất lượng cao nếu nó khơng đem lại lợi nhuận cho ngân hàng. Chỉ tiêu này
cao chứng tỏ các khoản cho vay của Ngân hàng sinh lời và ngược lại chỉ tiêu này
thấp chứng tỏ các khoản vay không sinh lời, đồng nghĩa với chất lượng tín dụng
chưa tốt. Đánh giá chất lượng khoản tín dụng trên cơ sở căn cứ vào lợi nhuận thu
được của các NHTM, đây cũng là chỉ tiêu tương đối vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu
tố như: chính sách lãi suất, chính sách khách hàng… Thơng thường trong hoạt động
ngân hàng, nếu chất lượng tín dụng NHTM tốt, tỷ lệ nợ xấu thấp thì lợi nhuận từ
hoạt động tín dụng sẽ cao hơn khi cùng một mức dư nợ so với các ngân hàng khác.
™ Chỉ tiêu an toàn vốn
Các chỉ tiêu an toàn vốn được đưa ra nhằm đảm bảo hoạt động của các
NHTM không làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.
Theo Quy định về các tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của các TCTD
(Ban hành kèm theo Quyết định số 457/2005/QĐ-NHNN ngày 19/04/2005 của
Thống đốc NHNN), có các tỷ lệ an tồn sau:
- Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu: TCTD, trừ chi nhánh ngân hàng nước ngồi,
phải duy trì tỷ lệ tối thiểu 8% giữa vốn tự có so với tổng tài sản "Có" rủi ro.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam

14

Lê Hồng Tn

Luận văn thạc sĩ

- Giới hạn tín dụng đối với khách hàng: nhằm đảm bảo phân tán rủi ro tín
dụng, và cụ thể là:
+ Tổng dư nợ cho vay của TCTD đối với một khách hàng không được vượt
quá 15% vốn tự có của TCTD.
+ Tổng mức cho vay và bảo lãnh của TCTD đối với một khách hàng khơng
được vượt q 25% vốn tự có của TCTD.
+ Tổng dư nợ cho vay của TCTD đối với một nhóm khách hàng có liên quan
khơng được vượt q 50% vốn tự có của TCTD.
+ Tổng mức cho vay và bảo lãnh của TCTD đối với một nhóm khách hàng
có liên quan khơng được vượt q 60% vốn tự có của TCTD.
- Tỷ lệ về khả năng chi trả: TCTD phải thường xuyên đảm bảo tỷ lệ về khả
năng chi trả đối với từng loại đồng tiền, vàng.
- Tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và
dài hạn: đối với NHTM là 40% và TCTD khác là 30%.
™ Phân loại nợ và nợ xấu
- Tỷ lệ nợ xấu: Tỷ lệ nợ xấu là tỷ lệ phần trăm giữa nợ xấu và tổng dư nợ của
NHTM ở một thời điểm nhất định, thường là cuối tháng, cuối quý, cuối năm.
Tỷ lệ nợ xấu

=

Nợ xấu

x 100%

(1.4)

Tổng dư nợ
¾ Khái niệm nợ xấu:
Nếu chỉ dựa vào chỉ tiêu nợ quá hạn thì chưa đánh giá chính xác về chất
lượng tín dụng của các ngân hàng. Theo quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN ngày
22/04/2005 của Thống đốc Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam “V/v Ban hành quy
định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phịng để xử lý rủi ro tín dụng trong
hoạt động ngân hàng của TCTD” và Quyết định số 18/2007/QĐ-NHNN ngày
25/04/2007 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam “V/v sửa đổi, bổ sung
một số điều của Quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phịng để xử lý

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


15

Lê Hồng Tn

Luận văn thạc sĩ

rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng của TCTD ban hành theo quyết định số
493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/04/2005” đã đánh giá chính xác hơn chất lượng tín
dụng của các TCTD, thì nợ xấu là nợ thuộc nhóm 3, 4, 5 theo cách phân loại nợ sau:
ƒ Nợ nhóm 1: nợ đủ tiêu chuẩn;
ƒ Nợ nhóm 2: nợ cần chú ý;
ƒ Nợ nhóm 3: nợ dưới tiêu chuẩn;

ƒ Nợ nhóm 4: nợ nghi ngờ;
ƒ Nợ nhóm 5: nợ có khả năng mất vốn.
Chỉ tiêu này phản ánh nợ xấu của một ngân hàng, tỷ lệ này càng thấp càng
tốt. Thực tế, rủi ro trong kinh doanh là không tránh khỏi, nên ngân hàng thường
chấp nhận một tỷ lệ nhất định được coi là giới hạn an toàn. Mức giới hạn này ở mỗi
nước là khác nhau, riêng ở Việt Nam hiện nay chấp nhận tỷ lệ là 5%.
Các khoản nợ nếu có đủ cơ sở để đánh giá là khả năng trả nợ của của khách
hàng bị suy giảm thì phải tính một cách chính xác, minh bạch để phân loại nợ vào
các nhóm nợ phù hợp với mức độ rủi ro để có mức trích dự phịng cụ thể phù hợp,
cụ thể mức trích dự phịng như sau:
ƒ Nợ nhóm 1: tỷ lệ trích dự phịng cụ thể là 0%.
ƒ Nợ nhóm 2: tỷ lệ trích dự phịng cụ thể là 5%.
ƒ Nợ nhóm 3: tỷ lệ trích dự phịng cụ thể là 20 %.
ƒ Nợ nhóm 4: tỷ lệ trích dự phịng cụ thể là 50%.
ƒ Nợ nhóm 5: tỷ lệ trích dự phịng cụ thể là 100%.
Cơng thức tính dự phịng cụ thể như sau:
R = max {0, (A – C)} x r
Trong đó:

(1.5)

- R: số tiền dự phịng cụ thể phải trích;
- A: giá trị khoản nợ;
- C: giá trị tài sản bảo đảm (nhân với tỷ lệ phần trăm do
Quyết định 493 quy đổi đối với từng loại tài sản bảo đảm)
- r: tỷ lệ trích lập dự phịng cụ thể.

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam

Lê Hồng Tn

16

Luận văn thạc sĩ

Bên cạnh đó, Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN còn yêu cầu TCTD lập dự
phòng chung cho các khoản tín dụng của mình bằng 0,75% tổng giá trị các khoản
nợ từ nhóm 1 đến nhóm 4 theo cách phân loại tại Quyết định này.
™ Đóng góp về mặt chính trị - xã hội
Chỉ tiêu này xem xét tác động về mặt chính trị, xã hội của hoạt động tín dụng
NHTM, đóng góp của tín dụng ngân hàng trong việc thực hiện các mục tiêu của
Nhà nước như: xóa đói giảm nghèo, ổn định an ninh lương thực, góp phần chuyển
dịch cơ cấu kinh tế, thực hiện chính sách đối với vùng sâu, vùng xa, hải đảo và góp
phần vào cơng cuộc cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Đây là chỉ tiêu định
tính nên rất khó để đo lường tác động một cách cụ thể và chính xác.
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả tín dụng ngân hàng
™ Mơi trường kinh tế vĩ mơ
Hoạt động của NHTM chủ yếu là dựa vào việc huy động nguồn vốn nhàn rỗi
trong xã hội để tiến hành cho vay đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Mọi biến
động của kinh tế vĩ mơ đều có các tác động đến quy mô và chất lượng của nguồn
vốn huy động cũng như dư nợ cho vay. Môi trường kinh tế vĩ mô ổn định, các công
cụ như: dự trữ bắt buộc, lãi suất tái cấp vốn, tái chiết khấu… phát huy tích cực vai
trị của nó sẽ giúp cho NHNN có thể kiểm sốt lượng tín dụng tăng trưởng cho nền
kinh tế, hướng nguồn vốn tín dụng chảy vào những ngành nghề then chốt, trọng
điểm để xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lý. Bên cạnh đó, môi trường kinh tế vĩ mô ổn
định là điều kiện tiền đề để hoạt động tín dụng của NHTM đi vào quỹ đạo ổn định,
nâng cao hiệu quả tín dụng và hạn chế thấp nhất rủi ro xảy ra.
™ Môi trường pháp lý
Một hệ thống pháp lý ổn định và thống nhất để tạo điều kiện thuận lợi cho

NHTM hoạt động hiệu quả đi vào quỹ đạo ổn định, ngăn chặn kịp thời những rủi ro,
những tiêu cực xảy ra, góp phần nâng cao được hiệu quả tín dụng đồng thời NHNN
có thể kiểm sốt và ổn định tiền tệ quốc gia.
™ Chiến lược phát triển của ngân hàng

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam


Lê Hoàng Tuân

17

Luận văn thạc sĩ

Chiến lược phát triển của ngân hàng là một trong các yếu tố quan trọng ảnh
hưởng đến hiệu quả tín dụng của chính bản thân ngân hàng. Một chiến lược phát
triển đúng đắn và phù hợp sẽ bảo đảm ngân hàng phát triển. Ngược lại, một chiến
lược khơng phù hợp sẽ làm lãng phí các nguồn lực, suy giảm khả năng cạnh tranh,
làm chậm quá trình phát triển của ngân hàng, thậm chí dẫn đến khó khăn trong hoạt
động hoặc thua lỗ, phá sản.
Một chiến lược phát triển phù hợp là một chiến lược phát huy tối đa được các
điểm mạnh, khai thác được các cơ hội đồng thời phải hạn chế đến mức thấp nhất
các điểm yếu và vượt qua được các thách thức.
™ Chính sách tín dụng của ngân hàng thương mại
Hoạt động tín dụng là hoạt động truyền thống và sử dụng nhiều nguồn lực
nhất đối với NHTM, hơn thế nữa chức năng huy động và cho vay quyết định quy
mô, chất lượng, sản phẩm ngân hàng tạo nên bộ mặt ngân hàng trước cơng chúng.
Vì vậy, trong từng thời kỳ nhất định, các NHTM phải định hướng xây dựng mục
tiêu phấn đấu cụ thể để định hướng tích cực đến việc điều chỉnh mọi hoạt động
NHTM. Một chính sách tín dụng hợp lý sẽ tạo điều kiện cho NHTM sử dụng tối ưu

hố nguồn vốn của mình khi cho vay, đảm bảo an toàn trong kinh doanh là điều
kiện quan trọng để nâng cao hiệu quả tín dụng của NHTM.
™ Lãi suất và quản lý rủi ro lãi suất
Lãi suất là yếu tố quan trọng hàng đầu tác động đến hiệu quả tín dụng, là hạt
nhân quan trọng của chính sách tín dụng của NHTM, lãi suất đầu vào và đầu ra
quyết định đến chi phí và thu nhập của NHTM. Mọi sự thay đổi về lãi suất, cũng
như sự điều chỉnh chênh lệch lãi suất cho vay và lãi suất huy động vốn đều đặt
NHTM vào tình trạng khó khăn trước sức ép cần phải thay đổi toàn bộ cấu trúc về
tài sản cũng như nguồn vốn của NHTM.
™ Năng lực kinh doanh của khách hàng
Khách hàng là người trực tiếp sử dụng vốn của NHTM vào quá trình kinh
doanh. Cùng với vốn tự có, vốn tín dụng của NHTM được sử dụng cho những mục
tiêu kinh doanh do các nhà quản lý doanh nghiệp quyết định, tạo khối lượng tài sản

Nâng cao hiệu quả tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam