Tải bản đầy đủ (.pdf) (6 trang)

Bài giảng số 1: Phương trình lượng giác cơ bản

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (245.97 KB, 6 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Bài giảng được cung cấp độc quyền bởi
Biên soạn: Đỗ Viết Tuân –Nguyễn Thị Trang


<b>Bài giảng số 1: PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN </b>



<b>A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM </b>



 <i>sin x</i>  <i>m m</i>

1

<i> nếu m</i>sin<i>, thì ta có </i> ( )
2


2


<i>Z</i>
<i>k</i>
<i>k</i>
<i>x</i>


<i>k</i>
<i>x</i>
















<i></i>
<i></i>
<i></i>


<i></i>
<i></i>


<i><b>Đặc biệt: </b></i>


 <i>sin x </i> 0<i> thì x</i><i>k</i>


 sin<i>x  </i>1<i> thì </i> 2
2
<i>x</i> <i></i> <i>k</i> <i></i>


 cos<i>x</i><i>m m</i>

1

<i> nếu m</i>cos<i>, thì ta có </i> ( )
2


2


<i>Z</i>
<i>k</i>
<i>k</i>
<i>x</i>


<i>k</i>
<i>x</i>
















<i></i>
<i></i>


<i></i>
<i></i>


<i><b>Đặc biệt: </b></i>


 cos<i>x </i>0<i> thì </i>
2
<i>x</i><i></i> <i>k</i>


 cos<i>x </i>1<i> thì x</i><i>k</i>2<i></i>
 cos<i>x  </i>1<i> thì x</i><i></i><i>k</i>2<i></i>


 <i>tan x</i><i>m m</i>

 

<i> nếu m</i>tan<i>, thì ta có </i> <i>x</i><i></i><i>k</i>

<i>k</i><i>Z</i>




 <i>cot x</i><i>m m</i>

<sub></sub>

 

<sub></sub>

<i> nếu m</i>cot<i>, thì ta có </i> <i>x</i><i></i><i>k</i>

<sub></sub>

<i>k</i><i>Z</i>

<sub></sub>



<b>B. CÁC VÍ DỤ MẪU </b>



<b>Ví dụ 1:</b><i> Giải các phương trình sau: </i>


<i> a) </i>sin 3 3


6 2


<i>x</i> <i></i>


 


 


 


  <i>b) </i> 2cos(2  5)1


<i></i>
<i>x</i>


<i> c) </i>tan 2

<i>x </i>3

2 <i>d) </i>cot 45

3
3
<i>x</i>
 





<b> Giải: </b>


a) sin 3 3


6 2


<i>x</i> <i></i>


 


 


 


  sin 3<i>x</i> 6 sin 3


<i></i> <i></i>


 


 <sub></sub>  <sub></sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Bài giảng được cung cấp độc quyền bởi
Biên soạn: Đỗ Viết Tuân –Nguyễn Thị Trang




3 2


6 3


2


3 2


6 3


<i>x</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>k</i>


<i></i> <i></i>


<i></i>


<i></i> <i></i>


<i></i>


  



 


 <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>





2



18 3


5 2


18 3


<i>x</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>k</i>


<i></i> <i></i>


<i></i> <i></i>




 



 


  





<i>k  </i>



b) ) 1


5


2
cos(


2 <i>x</i><i></i>  os 2 1


5 2


<i>c</i>  <i>x</i> <i></i> 


 <sub></sub>  <sub></sub>


  <i>c</i>os 2<i>x</i> 5 <i>c</i>os4


<i></i> <i></i>


 


 <sub></sub>  <sub></sub>


 




2 2


5 4


2 2


5 4



<i>x</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>k</i>


<i></i> <i></i>


<i></i>


<i></i> <i></i>


<i></i>


  



 


 <sub></sub> <sub> </sub> <sub></sub>



9
40


40


<i>x</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>k</i>



<i></i>
<i></i>


<i></i>
<i></i>


 



 


   



<i>k  </i>



c) Điều kiện: <i>c</i>os(2<i>x </i>3)0 2 3 3



2 4 2 2


<i>x</i> <i></i> <i>k</i> <i>x</i> <i></i> <i>k</i> <i>k</i>


         


Ta có: tan 2

<i>x </i>3

22<i>x</i> 3 arctan 2<i>k</i>


arctan 2 3



2 2


<i>x</i>  <i>k</i>


  

<sub></sub>

<i>k  </i>

<sub></sub>

(thỏa mãn)


d) Điều kiện: sin 45

<i>x</i>

0<i>x</i>45<i>k</i>.180

<i>k</i>



Ta có: cot 45

3
3
<i>x</i>
 






cot 45<i>o</i> <i>x</i> cot 30<i>o</i>


  


45<i>o</i> <i>x</i> 30<i>o</i><i>k</i>180<i>o</i> <i>x</i>15<i>k</i>180

<i>k  </i>

(thỏa mãn)


<b>Ví dụ 2:</b><i> Giải phương trình sau: </i>sin 3<i>x</i><i>c</i>os2<i>x</i>0


<b> Giải </b>


sin 3<i>x</i><i>c</i>os2<i>x</i>0<i>c</i>os2<i>x</i>sin 3<i>x</i> os2 os 3
2
<i>c</i> <i>x</i> <i>c</i> <i></i> <i>x</i>



  <sub></sub>  <sub></sub>


 




2 3 2


2


2 3 2


2


<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>


<i></i>


<i></i>


<i></i>


<i></i>


  




 


 <sub> </sub> <sub></sub> <sub></sub>



2


10 5


2
2


<i>x</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>k</i>


<i></i> <i></i>


<i></i>
<i></i>


 



 


 <sub></sub> <sub></sub>




<i>k  </i>



<b>Ví dụ 3:</b><i> Tìm nghiệm của phương trình sau </i>sin 3 .cot<i>x</i> <i>x </i>3.


<b>Giải </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Bài giảng được cung cấp độc quyền bởi
Biên soạn: Đỗ Viết Tuân –Nguyễn Thị Trang


sin 3 .cot<i>x</i> <i>x </i>3 sin 3 .cos 3
sin


<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>


 


3


(3sin 4 sin ) cos
3
sin


<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>


<i>x</i>


 



(3 4 sin 2 <i>x</i>) cos<i>x</i>3[3 4(1 cos  2 <i>x</i>)]cos<i>x</i> 3




3


2


4 cos cos 3 0


(cos 1)(4 cos 4 cos 3) 0


<i>x</i> <i>x</i>


<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>


   


    


cos <sub>2</sub> 1


4 cos 4 cos 3 0 ( )
<i>x</i>


<i>x</i> <i>x</i> <i>VN</i>





 


  




2
<i>x</i> <i>k</i>
  <i> </i>


Đối chiếu với điều kiện suy ra phương trình vơ nghiệm.


<b>Ví dụ 4:</b><i> Giải phương trình sau: sin 2x</i> 3 cos<i>x</i>2 sin<i>x</i> 30 (4)
<b>Giải </b>


Ta có:


( sin 2<i>x</i> 3 cos<i>x</i>2 sin<i>x</i> 30
2 sin cos<i>x</i> <i>x</i>2sin<i>x</i> 3 cos<i>x</i> 30
2 sin<i>x</i>

cos<i>x</i>1

 3 cos

<i>x</i>1

 0


2 sin<i>x</i> 3

<sub></sub>

cos<i>x</i>1

<sub></sub>

 0




3
s inx


2
cos<i>x</i> 1
















2
3
2


2
3


2


<i>x</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>k</i> <i>k</i>


<i>x</i> <i>k</i>
<i></i>


<i></i>



<i></i>
<i></i>


<i></i>


 





   












<b>Ví dụ 5:</b> Tìm nghiệm của phương trình sau trong khoảng (0; )
2


2 5 2 2



5 2


<i>x</i>
<i>sin</i> <sub></sub> <i>x</i> <sub></sub><i>cos</i> <sub></sub>  <sub></sub>


    (5)


<b> Giải </b>
Phương trình (5) tương đương với:




4
1 cos(10 )


1 cos( 2 )
5


2 2


4


cos(10 ) cos


5
<i>x</i>


<i>x</i>


<i>x</i> <i>x</i>





 


  


 




</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Bài giảng được cung cấp độc quyền bởi
Biên soạn: Đỗ Viết Tuân –Nguyễn Thị Trang






9 2


10 2


5 5 9


( )


9 9 2


10 2



5 55 11


<i>k</i>


<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>x</i>


<i>k</i>
<i>k</i>


<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>x</i>


  


 


      


 


  


  


 <sub></sub> <sub>  </sub> <sub></sub>  <sub> </sub> <sub></sub>


 


 





+) Với


45


2 11


0;


5 9 2 45


7
15
<i>x</i>


<i>k</i>


<i>x</i> <i>x</i>


<i>x</i>







    <sub></sub> 


   <sub></sub> <sub></sub> 




 




 



+) Với


55


9 2


0;


55 11 2 5


21
55
<i>x</i>


<i>k</i>


<i>x</i> <i>x</i>


<i>x</i>








    <sub></sub> 


   <sub></sub> <sub></sub> 




 





 



<b>C. BÀI TẬP TỰ LUYỆN </b>



<b>Bài 1: Giải các phương trình lượng giác cơ bản sau: </b>


1. 2 3


2


<i>sin x </i> ĐS: x k , x k


6 3



 


     


2. 2 250 2


2


<i>cos( x</i> <i>)</i>  ĐS: x550k180 , x0  800k1800


3. <i>cot( x</i>4 2<i>)</i>  3 ĐS: x 1 5 k

<sub></sub>

k

<sub></sub>



2 24 4


 


     


4. 150 3


3


<i>tan( x</i> <i>)</i> ĐS: 0 0


x15 k180


<b>Bài 2: Giải các phương trình sau: </b>


1. 2 150 2


2


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Bài giảng được cung cấp độc quyền bởi
Biên soạn: Đỗ Viết Tuân –Nguyễn Thị Trang


2. 2 1 1


2


<i>cos( x</i> <i>)</i> với  <i>x</i>  ĐS:


1
2 6
1
2 6
1
2 6
<i>x</i>


<i>x</i>


<i>x</i>


<i></i>


<i></i>
<i></i>


<i></i>
<i></i>




  




    




    



3. <i>tan( x</i>3 2<i>)</i> 3 với


2 <i>x</i> 2


 


   ĐS:x 2 ; x 2 2 ; x 2 4


3 9 3 9 3 9


  


        


4. 2 1



2


<i>sin x  </i> với 0<i>x</i>  ĐS:


12
7
x
,
12
11


x   


5.

5

3
2


<i>cos x </i>  với  <i>x</i>  ĐS: 52


6


x


6. <i>tan</i>

2<i>x </i>150

 với 1 0 0


180 <i>x</i> 90


   ĐS: x 150 ,0 60 , 300 0


<b>Bài 3: Giải các phương trình sau: </b>



1. sin(2x-1)=sin(x+3) ĐS: x 4 k2 ; x 2 (2k 1)


3 3




      


2. sin3x=cos2x ĐS: x k2 , x k2


10 5 2


  


    


3. tan(3x+2)+cot2x=0 ĐS: x 2 k
2

    


4. <i>sin x</i>4 <i>cos x</i>5 0 ĐS: x k2 , x k2


2 18 9


  


     



5. 2sinx+ 2sin2x=0 ĐS: x k , x 3 k2
4




     


6. sin 2x+cos 3x=1 2 2 ĐS: x k , x k
5


  


7. tan5x.tanx=1 ĐS: x k


12 6


 


 


8. sin2 5x+2π =cos2 x+π


5 4


   


   


    ĐS:



6 4 22 4


x k , x k


35 21 95 19


   


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Bài giảng được cung cấp độc quyền bởi
Biên soạn: Đỗ Viết Tuân –Nguyễn Thị Trang


<b>Bài 4: Giải các phương trình sau: </b>


1. os 2x +3 = sin +x


4 2


<i>c</i> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>


    ĐS:  





 k2


4
3



x và


3
2
k
4
x  


2. 3 1


3


<i>cot x  </i> với 0


2 <i>x</i>




   ĐS: x


9


  và x 4
9



 


3. 8<i>cos x sin x cos x </i>2 2 4 2 ĐS:



4
k
32


x    và


4
k
32
3
x   


4. <i>cos x cos x</i>7 <i>cos x cos x</i>3 5 ĐS:
4
k
x 


5. 2<i>cos x </i> 2  0 ĐS: 2


4
<i>x</i> <i>k</i> 


6. 3<i>tan x   </i>2 3 0 ĐS:


6 2
<i>k</i>
<i>x</i> 


7. 2<i>cos x</i>2 3<i>cos x</i>  1 0 ĐS: 2 2



3


<i>x</i><i>k</i> <i>; x</i> <i>k</i> 


8. <i>cos x</i>2 <i>sin x</i>  1 0 ĐS: 2


2
<i>x</i> <i>k</i> 


<b>Bài 5: Chứng minh rằng các phương trình sau vơ nghiệm</b>


1. sin 5 .sin 7<i>x</i> <i>x </i>1


</div>

<!--links-->

×