KHỦNG HOẢNG VÀ LỰA CHỌN HÀNH VI

KHỦNG HOẢNG VÀ LỰA CHỌN HÀNH VI
Ths. Chu Quang Khởi – Giám đốc Đào tạo
Công ty Apave Việt Nam và Đông Nam Á
Thông tin về khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã tràn ngập các phương tiện thông tin đại chúng.
Vì vậy, tôi chỉ lấy hai câu chuyện: một có thật và một giả tưởng để nói lên suy nghĩ riêng về
chủ đề này.
Chuyện thứ nhất:
3 ngày sau trận động đất 7.8 độ richter ở Tứ Xuyên năm 2008, người ta lôi ra từ đống đổ nát
của tòa nhà ngân hàng một anh thanh niên còn sống sót. Anh ta kể lại, khi bị kẹt trong tòa nhà,
biết mình không cải biến được tình hình nên anh nằm bất động. Lựa chọn đó giúp anh tiết
kiệm từng calo để kéo dài sự sống qua ngày. Nhiều người khen anh là “khôn ngoan”.
Chuyện thứ hai:
Mùa đông đến, một con gấu theo thói quen đi ngủ đông. Rồi ngày qua ngày, gấu ta đói bụng
đến mức không chịu được nữa, gấu phải ra ngoài kiếm ăn.
Cảnh tượng trước mắt gấu thật không như nó mong đợi. Loanh quanh cố tìm cái gì cho vào
bụng, nhưng những thứ hợp với khẩu vị đã không còn. Hóa ra, mùa đông năm nay dài hơn và
các chú gấu khác đã sớm nhận ra điều đó. Đói quá, gấu
vơ vài thứ ăn tạm và ân hận rằng mình đã ngủ đông
quá dài.
Rồi cuối cùng, mùa xuân cũng đến. Nhưng năm nay,
khí hậu đã trở nên khác hẳn, cảnh vật cũng đã hoàn
toàn thay đổi. Gấu ta nghĩ bụng, phải thay đổi khẩu vị,
phải thay đổi địa bàn kiếm ăn, phải thay đổi cách săn
mồi, và có thể phải thay đổi cả cái thân hình nặng nề
của mình nếu không muốn bị chết đói.
Lời bình:
Thụ động chờ đón “mùa xuân” liệu có phải là “khôn ngoan” khi hy vọng may mắn được giải
cứu là mong manh? Kết cục của lựa chọn hành vi thụ động phụ thuộc hoàn toàn vào yếu tố
may rủi của bên ngoài. Thực tế cho thấy, cuộc khủng hoảng đang làm thay đổi hành vi người
tiêu dùng, thay đổi cơ cấu ngành, thay đổi cách thức và tốc độ phản ứng của đối thủ cạnh
tranh, thay đổi cách thức nhà nước điều hành nền kinh tế ...

Có lẽ “mùa xuân” rồi cuối cùng sẽ đến nhưng sẽ rất khác những “mùa xuân” trước. Mỗi cá
nhân hay doanh nghiệp liệu có cần tư duy của con gấu, chủ động thay đổi để đón nhận một
mùa xuân khác?
1