TÀI LIỆU ƠN THI THPTQG 2021
HHKG - GĨC TRONG KHƠNG GIAN
Chuyên đề 3
TÀI LIỆU DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG HỌC SINH KHÁ – GIỎI
Dạng 1. Góc của đường thẳng với đường thẳng
Để tính góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 trong khơng gian ta có thể thực hiện theo hai cách
Cách 1. Tìm góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 bằng cách chọn một điểm O thích hợp ( O thường nằm trên
d1
một trong hai đường thẳng).
d'1
O
d'2
d2
Từ O dựng các đường thẳng d1' , d 2' lần lượt song song ( có thể trịng nếu O nằm trên một trong hai đường
thẳng) với d1 và d 2 . Góc giữa hai đường thẳng d1' , d 2' chính là góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 .
Lưu ý 1: Để tính góc này ta thường sử dụng định lí cơsin trong tam giác
cos A
b2 c2 a2
.
2bc
Cách 2. Tìm hai vec tơ chỉ phương u1 , u2 của hai đường thẳng d1 , d 2
u1.u2
Khi đó góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 xác định bởi cos d1 , d 2 .
u1 u2
Lưu ý 2: Để tính u1 u2 , u1 , u2 ta chọn ba vec tơ a, b, c khơng đồng phẳng mà có thể tính được độ dài và góc
giữa chúng,sau đó biểu thị các vec tơ u1 , u2 qua các vec tơ a, b, c rồi thực hiện các tính tốn.
Câu 1.
(Đề Tham Khảo 2018) Cho tứ diện OABC có OA, OB, OC đơi một vng góc với nhau và
OA OB OC . Gọi M là trung điểm của BC (tham khảo hình vẽ bên dưới). Góc giữa hai
đường thẳng OM và AB bằng
A. 450
B. 900
C. 300
Lời giải
D. 600
Chọn D
Facebook Nguyễn Vương Trang 1
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Đặt OA a suy ra OB OC a và AB BC AC a 2
Gọi N là trung điểm AC ta có MN / / AB và MN
a 2
2
OM , AB
OM , MN . Xét OMN
Suy ra góc
a 2
nên O M N là tam giác đều
2
600 . Vậy
OM , AB
OM , MN 600
Suy ra OMN
Trong tam giác O M N có ON OM MN
Câu 2.
ABCD
(THPT
Lê
Quy
Đôn
Điện
Biên
2019)
Cho
tứ
diện
với
3
DAB
600 , CD AD . Gọi là góc giữa hai đường thẳng AB và CD . Chọn
AC AD, CAB
2
khẳng định đúng về góc .
A. cos
3
4
B. 300
C. 600
D. cos
1
4
Lời giải
Chọn D
Ta có AB. CD AB. AD AC AB. AD AB. AC AB. AD. cos 600 AB. AC.cos 600
3
1
AB. AD. cos 600 AB. AD.cos 600
AB. AD
2
4
AB.CD 1
1
cos AB, CD
cos
AB.CD 4
4
Câu 3.
(THPT Hồng Hoa Thám Hưng n 2019) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. ABC D , biết đáy
ABCD là hình vng. Tính góc giữa AC và BD .
Trang 2 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
A. 90 .
B. 30 .
C. 60 .
Lời giải
D. 45 .
Vì ABCD là hình vng nên BD AC .
Mặt khác AA ABCD BD AA .
BD AC
Ta có
BD AAC BD AC .
BD AA '
Do đó góc giữa AC và BD bằng 90 .
Câu 4.
(Chuyên KHTN 2019) Cho tứ diện ABCD có AB CD 2a . Gọi M , N lần lượt là trung điểm
AD và BC . Biết MN a 3 , góc giữa hai đường thẳng AB và CD bằng.
A. 450 .
B. 900 .
C. 600 .
Lời giải
D. 300 .
AB, CD PM
, PN .
Gọi P là trung điểm AC , ta có PM //CD và PN //AB , suy ra
Dễ thấy PM PN a .
Xét PMN ta có cos MPN
PM 2 PN 2 MN 2 a 2 a 2 3a 2
1
2 PM .PN
2.a.a
2
1200
MPN
AB, CD 1800 1200 600 .
Câu 5.
(Chuyên Lương Văn Chánh Phú Yên 2019) Cho hình lập phương ABCD. ABC D ; gọi M là
trung điểm của BC . Góc giữa hai đường thẳng AM và BC bằng
A. 45 .
B. 90 .
C. 30 .
D. 60 .
Lời giải
Facebook Nguyễn Vương 3
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
B
C
N
A
D
B'
C'
M
A'
D'
Giả sử cạnh của hình lập phương là a 0 .
Gọi N là trung điểm đoạn thẳng BB . Khi đó, MN //BC nên AM , BC AM , MN .
Xét tam giác ABM vuông tại B ta có: AM AB2 BM 2 a 2
Xét tam giác AAM vng tại A ta có: AM AA2 AM 2 a 2
Có AN AM
a2 a 5
.
4
2
5a 2 3a
.
2
4
a 5
BC a 2
; MN
.
2
2
2
Trong tam giác AMN ta có:
9a 2 2a 2 5a 2
2
MA MN AN
1
4
4 6a . 4
cos
AMN
.
4
2
2.MA.MN
4 6a 2
3a a 2
2
2. .
2 2
2
2
2
Suy ra
AMN 45 .
Vậy AM , BC AM , MN
AMN 45 .
Câu 6.
(Chun
Hạ
Long
-
2018)
Cho
hình
chóp
S . ABC
có
độ
dài
các
SA SB SC AB AC a và BC a 2 . Góc giữa hai đường thẳng AB và SC là?
A. 45 .
B. 90 .
C. 60 .
D. 30 .
Lời giải
Trang 4 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
cạnh
TÀI LIỆU ƠN THI THPTQG 2021
Ta có BC a 2 nên tam giác ABC vng tại A . Vì SA SB SC a nên hình chiếu vng
góc của S lên ABC trùng với tâm I của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
Tam giác ABC vuông tại A nên I là trung điểm của BC .
AB.SC
Ta có cos AB, SC cos AB, SC
.
AB.SC
1
1
a2
AB.SC AB SI IC AB.SI BA.BC BA.BC.cos 45 .
2
2
2
2
a
1
cos AB, SC 22
AB, SC 60 .
2
a
AB.SC
Cách 2: cos AB, SC cos AB, SC
AB.SC
a2
Ta có AB.SC SB SA SC SB.SC SA.SC SB.SC .cos 90 SA.SC .cos 60 .
2
a 2
2
1
Khi đó cos AB, SC 2
a
2
Câu 7.
(Chuyên Đh Vinh 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC . ABC có AB a và AA 2 a .
Góc giữa hai đường thẳng AB và BC bằng
A. 60 .
B. 45 .
C. 90 .
Lời giải
D. 30 .
Ta có AB.BC AB BB BC CC AB.BC AB.CC BB.BC BB.CC
a2
3a 2
.
AB.BC AB.CC BB.BC BB.CC 0 0 2a 2
2
2
Facebook Nguyễn Vương 5
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
3a 2
AB.BC
1
2
Suy ra cos AB, BC
AB, BC 60 .
AB . BC a 3.a 3 2
Câu 8.
(Kim Liên - Hà Nội - 2018) Cho tứ diện ABCD có DA DB DC AC AB a ,
ABC 45 .
Tính góc giữa hai đường thẳng AB và DC .
A. 60 .
B. 120 .
C. 90 .
D. 30 .
Lời giải
Ta có tam giác ABC vuông cân tại A , tam giác BDC vuông cân tại D .
Ta có AB.CD DB DA CD DB.CD DA.CD
1
DB CD cos DB, CD DA CD cos DA, CD a 2 .
2
AB.CD
1
Mặt khác ta lại có AB.CD AB CD cos AB.CD cos AB, CD
2
AB CD
AB, DC 120 AB, CD 60 .
Câu 9.
(Chuyên Trần Phú - Hải Phịng - 2018) Cho hình lập phương ABCD. ABCD . Gọi M , N lần
lượt là trung điểm của AD , BB. Cosin của góc hợp bởi MN và AC ' bằng
A.
3
.
3
B.
2
.
3
5
.
3
Lời giải
C.
D.
2
.
4
* Xét hình lập phương ABCD. ABCD cạnh a .
* Đặt a AB, b AD, c AA a b c a, a.b b.c a.c 0 .
* Ta có:
1 1
1
1
a 3
MN AN AM AB BN AM a b c MN a 2 a 2 a 2
2
2
4
4
2
AC AB AD AA a b c AC a 2 a 2 a 2 a 3
1
1
AC .MN a 2 a 2 a 2 a 2
2
2
MN . AC
2
.
cos MN ; AC cos MN ; AC
3
MN . AC
Trang 6 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Câu 10.
(Cụm 5 Trường Chuyên - ĐBSH - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình chữ nhật,
AB 2a , BC a . Hình chiếu vng góc H của đỉnh S trên mặt phẳng đáy là trung điểm của
cạnh AB , góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng 600 . Tính cosin góc giữa hai đường
thẳng SB và AC
A.
2
.
7
2
.
35
B.
60
SC , ABCD SC , CH SCH
cos SB, AC
SB. AC
2
.
5
Lời giải
C.
0
D.
2
.
7
.
SB. AC
SB. AC SH HB AB BC SH . AB SH .BC HB. AB HB.BC
1
HB. AB HB.BC AB 2 2a 2
2
a 6.
AC a 5 , CH a 2 a 2 a 2 , SH CH .tan SCH
2
SB SH 2 HB 2 a 6 a 2 a 7 .
SB. AC
2
2a 2
cos SB, AC
.
SB. AC a 7.a 5
35
Câu 11.
(Chuyên Thái Bình - 2018) Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có đáy ABCD là hình vng,
E là điểm đối xứng của D qua trung điểm SA . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AE và
BC . Góc giữa hai đường thẳng MN và BD bằng
A. 90 .
B. 60 .
C. 45 .
D. 75 .
Lời giải
Facebook Nguyễn Vương 7
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Gọi I là trung điểm SA thì IMNC là hình bình hành nên MN // IC .
Ta có BD SAC BD IC mà MN // IC BD MN nên góc giữa hai đường thẳng MN
và BD bằng 90 .
Cách khác: có thể dùng hệ trục tọa độ của lớp 12, tính tích vơ hướng BD.MN 0 .
Câu 12.
(Chun Thái Bình - 2018) Cho hình chóp đều S . ABCD có tất cả các cạnh đều bằng a . Gọi
M , N lần lượt là trung điểm của AD và SD . Số đo của góc giữa hai đường thẳng MN và SC
là
A. 45 .
B. 60 .
C. 30 .
D. 90 .
Lời giải
Gọi P là trung điểm của CD .
Ta có: NP // SC MN , SC MN , NP .
Xét tam giác MNP ta có: MN
MN 2 NP 2
a 2
a
a
, NP , MP
2
2
2
a2 a2 a2
MP 2 MNP vuông tại N
4
4
2
90 MN , SC MN , NP 90 .
MNP
Trang 8 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Câu 13.
(Sở Quảng Nam - 2018) Cho hình lăng trụ ABC . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại A ,
AB a , AC a 3 . Hình chiếu vng góc của A lên mặt phẳng ABC là trung điểm H của
BC , AH a 3 . Gọi là góc giữa hai đường thẳng AB và BC . Tính cos .
A. cos
1
.
2
B. cos
6
.
8
C. cos
6
.
4
D. cos
3
.
2
Lời giải
Gọi E là trung điểm của AC ; D và K là các điểm thỏa BD HK AB .
C .
Ta có BK ABC và BD / / AB AB, BC BD, BC DB
Ta tính được BC 2a BH a ; BD AB
a 3
2
a 2 2a.
CD AC 2 AD 2 3a 2 4a 2 a 7 ; CK CE 2 EK 2
3a 2 9a 2
a 3.
4
4
BC BK 2 CK 2 3a 2 3a 2 a 6.
D
cos CB
Câu 14.
BD 2 BC 2 CD 2 4a 2 6a 2 7 a 2
6
.
2.BD.BC
8
2.2a.a 6
(Sở Yên Bái - 2018) Cho tứ diện đều ABCD , M là trung điểm của cạnh BC . Tính giá trị của
cos AB, DM .
A.
3
.
2
B.
3
.
6
C.
1
.
2
D.
2
.
2
Lời giải
Giả sử cạnh của tứ diện đều bằng a.
Gọi N là trung điểm của AC .
Khi đó: AB
, DM MN
, DM
Facebook Nguyễn Vương 9
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Ta có: MN
a
a 3
, DM DN
.
2
2
a2
MN MD ND
3
4
cos NM
D
.
2.MN .MD
6
a a 3
2. .
2 2
2
Vậy cos AB, DM
Câu 15.
2
2
3
.
6
(Sở Nam Định - 2018) Cho hình lăng trụ ABC. ABC có đáy ABC là tam giác đều cạnh a , tam
giác ABC đều nằm trong mặt phẳng vng góc với ABC . M là trung điểm cạnh CC . Tính
cosin góc giữa hai đường thẳng AA và BM .
A. cos
2 22
.
11
B. cos
33
.
11
C. cos
11
.
11
D. cos
22
.
11
Lời giải
a 3
và AH BC , AH BC BC AAH BC AA hay
2
BC BB . Do đó: BCC B là hình chữ nhật.
Ta có: AH AH
a 2 .6
22
a 3
a 6
BM a 2
a
.
. 2
16
4
2
2
3a 2
Xét: AA.BM AA. BC CM 0 AA.CM
.
4
Khi đó: CC AA
Suy ra cos AA, BM
Câu 16.
3a 2
4
a 6 a 22
.
2
4
33
.
11
(Sở Hà Tĩnh - 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC.MNP có tất cả các cạnh bằng nhau.
Gọi I là trung điểm cạnh AC . Côsin của góc giữa hai đường thẳng NC và BI bằng
A.
6
.
4
B.
15
.
5
6
.
2
Lời giải
C.
D.
Giả sử các cạnh của lăng trụ bằng a .
Trang 10 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
10
.
4
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Gọi K là trung điểm của MP BI / / NK NC , BI NC , NK .
ABC.MNP là lăng trụ tam giác đều CP MNP
CK CP 2 PK 2
a 5
2
CN CP 2 NP 2 a 2
NK NP 2 KP 2
cos CNK
Câu 17.
a 3
2
NC 2 NK 2 CK 2
6
.
4
2 NC.NK
(Chuyên Biên Hòa - Hà Nam - 2020) Cho tứ diện đều ABCD , M là trung điểm của cạnh BC .
Khi đó cos AB, DM bằng
A.
2
.
2
B.
3
.
6
1
.
2
Lời giải
C.
D.
3
.
2
Chọn B
Gọi N là trung điểm của AC. Suy ra MN // AB
Do đó: cos AB, DM cos MN , DM
Gọi a là độ dài cạnh của tứ diện đều ABCD , suy ra MN
a 3
a
; ND MD
2
2
Facebook Nguyễn Vương 11
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trong tam giác MND ta có: cos NMD
MN 2 MD 2 ND 2
3
2.MN .MD
6
3.
cos AB, DM cos NMD
6
Câu 18.
(ĐHQG Hà Nội - 2020) Cho hình chóp S . ABCD có đáy hình vng. Cho tam giác SAB vng
tại S và góc SBA bằng 300 . Mặt phẳng SAB vng góc mặt phẳng đáy. Gọi M , N là trung
điểm AB, BC . Tìm cosin góc tạo bởi hai đường thẳng SM , DN .
A.
2
.
5
B.
1
.
5
C.
1
.
3
D.
2
.
3
Lời giải
Chọn B
SAB ABCD
Trong SAB , kẻ SH AB tại H . Ta có: SAB ABCD AB SH ABCD .
SH SAB , SH AB
Kẻ tia Az // SH và chọn hệ trục tọa độ Axyz như hình vẽ sau đây.
a.cos 300 a 3 .
Trong tam giác SAB vuông tại S , SB AB.cos SBA
2
a 3.
3a và SH BH .sin SBA
Trong tam giác SBH vuông tại H , BH SB.cos SBH
4
4
AH AB BH a
a a 3
3a a
a
H 0; ; 0 S 0; ;
.
4 4
4
4 4
a
a
M 0; ;0 , D a;0;0 , N ; a;0 .
2
2
a a 3
Ta có: SM 0; ;
,
4
4
SM .DN
a2
a
1
4
DN ; a;0 cos SM , DN
.
SN .DN
a a 5
5
2
.
2 2
Trang 12 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ƠN THI THPTQG 2021
Dạng 2. Góc của đường thẳng với mặt phẳng
Góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng (P) là góc giữa d và
hình chiếu của nó trên mặt phẳng (P)
Gọi là góc giữa d và mặt phẳng (P) thì 0 90
Đầu tiên tìm giao điểm của d và (P) gọi là điểm A.
Trên d chọn điểm B khác A, dựng BH vuông góc với (P) tại H. Suy ra AH là hình chiếu vng góc của d
trên mặt phẳng (P).
.
Vậy góc giữa d và (P) là góc BAH
Nếu khi xác định góc giữa d và (P) khó q ( khơng chọn được điểm B để dựng BH vng góc với (P)), thì
ta sử dụng cơng thức sau đây. Gọi là góc giữa d và (P) suy ra:
. sin
d M , P
AM
Ta phải chọn điểm M trên d, mà có thể tính khoảng cách được đến mặt phẳng (P). Còn A là giao điểm của d
và mặt phẳng (P).
Câu 1.
(Đề Minh Họa 2020 Lần 1) Cho hình chóp S .ABCD có đáy là hình vng cạnh
3a , SA
vng góc với mặt phẳng đáy và SA 2a . Góc giữa SC và mặt phẳng (ABCD) bằng
A. 450 .
B. 600 .
C. 300 .
D. 900 .
Lời giải
Chọn C
Ta có SA (ABCD) nên ta có (SC ,(ABCD )) SCA
tan SCA
Câu 2.
SA
AC
2a
3a. 2
1
3
300
SCA
(Đề Tham Khảo 2020 Lần 2) Cho hình chóp S . ABC có SA vng góc với mặt phẳng ABC ,
SA a 2, tam giác ABC vuông cân tại B và AC 2a (minh họa nhứ hình bên). Góc giữa đường
thẳng SB và mặt phẳng ABC bằng
Facebook Nguyễn Vương 13
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
A. 30.
B. 45.
C. 60 .
Lời giải
D. 90 .
Chọn B
SB ABC B
AB là hình chiếu của SB trên mặt phẳng ABC
SA ABC
SB, ABC SBA
Ta có
2
Do tam giác ABC vng cân tại B AB2 BC2 AC2 2AB2 2a 2AB2 4a2 AB a 2.
45.
Xét tam giác vng SAB vng tại A, có SA AB a 2 SAB vuông cân tại A SBA
Câu 3.
(Mã 101 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B , AB a ,
BC 2a , SA vng góc với mặt phẳng đáy và SA 15a (tham khảo hình bên).
S
C
A
B
Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng
A. 45 .
B. 30 .
C. 60 .
D. 90 .
Lời giải
Chọn C
Do SA vng góc với mặt phẳng đáy nên AC là hình chiếu vng góc của SC lên mặt phẳng
.
; ABC SC
; AC SCA
đáy. Từ đó suy ra: SC
Trong tam giác ABC vng tại B có: AC AB 2 BC 2 a 2 4a 2 5a .
Trong tam giác SAC vng tại A có: tan SCA
SA
15a
60 .
3 SCA
AC
5a
; ABC 60 .
Vậy SC
Câu 4.
(Mã 102 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S. ABC có đáy là tam giác vng tại B ,
AB 3a, BC 3a, SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 2a (tham khảo hình vẽ).
Trang 14 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ƠN THI THPTQG 2021
Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng
A. 60 .
B. 450 .
C. 300 .
Lời giải
D. 900 .
Chọn C
Ta có: SC; ABC SCA
tan SCA
SA
AC
2a
2
3a 3a
2
3
300.
SCA
3
Vậy SC; ABC 30o .
Câu 5.
(Mã 103 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S . ABC và có đáy ABC là tam giác vng tại
B, AB a, BC 3a; SA vng góc với mặt phẳng đáy và SA 30a (tham khảo hình bên). Góc
giữa đường thẳng SC và mặt đáy bằng
A. 45 .
B. 90 .
C. 60 .
Lời giải
D. 30 .
Chọn C
Do AC là hình chiếu vng góc của SC trên mặt phẳng ABC nên
SC , ABC SCA
Ta có: AC AB 2 BC 2 a 10
Khi đó tan SCA
Câu 6.
SA a 30
600 .
3 SCA
AC a 10
(Mã 104 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B , AB a ;
BC a 2 ; SA vng góc với mặt phẳng đáy và SA a . Góc giữa đường thẳng SC và đáy bằng
A. 900 .
B. 450 .
C. 600 .
D. 300 .
Lời giải
Chọn D
Facebook Nguyễn Vương 15
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
.
Ta có : Góc SC và đáy là góc SCA
Xét tam giác SCA vng tại A có:
AB 2 BC 2 a 3
SA a SCA
300 .
tan SCA
AC a 3
AC
Câu 7.
(Mã 101 – 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. ABC D có AB BC a, AA 6a
(tham khảo hình dưới). Góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng:
A. 60 .
B. 90 .
C. 30 .
Lời giải
D. 45 .
Chọn A
Ta có góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng góc giữa AC và AC và bằng góc
ACA .
Ta có AC AB 2 BC 2 a 2 .
Xét tam giác ACA có tan
ACA
AA
6a
3
ACA 60 .
AC
2a
Vậy góc AC và mặt phẳng ABCD và bằng 60 .
Trang 16 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Câu 8.
(Mã 102 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. A ' B ' C ' D ' có AB a , AD 2 2a ,
AA ' 3a (tham khảo hình bên). Góc giữa đường thẳng A ' C và mặt phẳng ABCD bằng
A. 45 .
B. 90 .
C. 60 .
D. 30 .
Lời giải
Chọn D
Ta thấy: hình chiếu của A ' C xuống ABCD là AC do đó
A ' CA .
A ' C ; ABCD A ' C ; AC
Ta có: AC AB 2 AD 2 3a .
Xét tam giác A ' CA vuông tại C ta có:
tan A ' CA
A' A
3a
3
AC
3a
3
A ' CA 30 .
Câu 9.
(Mã 103 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. ABCD , có AB AA a , AD a 2
(tham khảo hình vẽ). Góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng
A. 30 .
B. 45 .
C. 90 .
Lời giải
D. 60 .
Chọn A
Vì ABCD là hình chữ nhật, có AB a , AD a 2 nên
AC BD AB 2 AD 2 a 2 a 2
2
a 3
Ta có AC ; ABCD AC ; CA
ACA
Facebook Nguyễn Vương 17
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Do tam giác AAC vuông tại A nên tan
AAC
Câu 10.
(Mã
104
-
2020
Lần
Cho
2)
AA
a
1
AAC 30 .
AC a 3
3
hình
hộp
chữ
nhật
ABCD. A BC D
có
AB a, AD 3a, AA 2 3a (tham khảo hình vẽ).
Góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng
A. 45 .
B. 30 .
C. 60 .
Lời giải
D. 90 .
Chọn C
Do A A ABCD nên AC là hình chiếu của AC lên mặt phẳng ABCD
suy ra góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng A
CA .
ACA
Có tan
Câu 11.
A A
AC
A A
2
AB AD
2
2 3a
a2
3a
2
3
ACA 60 .
(Mã 103 2018) Cho hình chóp S. ABC có đáy là tam giác vuông tại C , AC a , BC 2a , SA
vng góc với mặt phẳng đáy và SA a . Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng
A. 60
B. 90
C. 30
D. 45
Lời giải
Chọn C
Có SA ABC nên AB là hình chiếu của SA trên mặt phẳng ABC .
Trang 18 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
.
SB
, ABC SB
, AB SBA
Mặt khác có ABC vng tại C nên AB AC 2 BC 2 a 3 .
SA 1 nên SB
Khi đó tan SBA
, ABC 30 .
AB
3
Câu 12.
(Mã 102 - 2019) Cho hình chóp S.ABC có SA vng góc với mặt phẳng ABC , SA 2a , tam
giác ABC vuông tại B , AB a và BC 3a (minh họa như hình vẽ bên).
Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng ABC bằng
A. 30 .
B. 60 .
C. 45 .
Lời giải
D. 90 .
Chọn C
Vì SA vng góc với mặt phẳng ABC , suy ra góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng ABC
.
bằng SCA
Mà tan SCA
SA
2a
1.
2
AC
a 3a 2
45 .
Vậy SCA
Câu 13.
(Cụm Liên Trường Hải Phòng 2019) Cho khối chóp S. ABC có SA ABC , tam giác ABC
vuông tại B , AC 2a , BC a , SB 2a 3 . Tính góc giữa SA và mặt phẳng SBC .
A. 45 .
B. 30 .
C. 60 .
Lời giải
D. 90 .
Trong SAB kẻ AH SB H SB .
Facebook Nguyễn Vương 19
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
SA BC
Vì
BC SAB BC AH .
AB BC
Mà SB AH do cách dựng nên AH SBC , hay H là hình chiếu của A lên SBC suy ra
ASH hay góc
ASB .
góc giữa SA và SBC là góc
Tam giác ABC vuông ở B AB AC 2 BC 2 a 3
AB 1
Tam giác SAB vuông ở A sin
ASB
ASB 30
SB 2
Câu 14.
(Chun Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp SABCD có đáy là hình thang vng tại 1và B .
AB BC a, AD 2a . Biết SA vng góc với đáy ( ABCD ) và SA a . Gọi M , N lần lượt là
trung điểm SB, CD . Tính sin góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng ( SAC )
A.
5
5
B.
55
10
3 5
10
Lời giải
C.
D.
2 5
5
Chọn C
Ta gọi E , F lần lượt là trung điểm của SC AB .
Ta có ME / / NF ( do cùng song song với BC . Nên tứ giác MENF là hình thang,
MF / ISA
và
MF ( ABCD ) hay tứ giác MENF là hình thang vng tại M , F
SA ( ABCD )
Gọi K NF AC , I EK M thì I MN ( SAC )
NC AC
Ta có:
NC ( SAC ) hay E là hình chiếu vng góc của N lên ( SAC )
NC SA
Từ đó ta có được, góc giữa MN và ( SAC ) là góc giữa MN và CI
Suy ra, gọi Q là góc giữa MN và ( SAC ) thì sin
NC
2
1
a 2 IN KN
2
a 10
;
CD
MF 2 FN 2
2 IN MN
2
2
3
3
M ME
3
Vậy sin
Câu 15.
CN
IN
CN 3 5
.
IN
10
(Mã 102 - 2018) Cho hình chóp S. ABCD có đáy là hình vng cạnh a , SA vng góc với mặt
phẳng đáy và SA 2a . Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng
A. 45
B. 60
C. 30
D. 90
Lời giải
Trang 20 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Chọn A
.
Do SA ABCD nên góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng góc SCA
45 .
SA 1 SCA
Ta có SA 2a , AC 2a tan SCA
AC
Vậy góc giữa đường thẳng SC và và mặt phẳng đáy bằng bằng 45 .
Câu 16.
(Mã 101 - 2018) Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vng cạnh a , SA vng góc với mặt
phẳng đáy và SB 2a . Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng
A. 45
B. 60
C. 90
D. 30
Lời giải
Chọn B
.
Do SA ABCD nên góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng góc SBA
60 .
AB 1 SBA
Ta có cos SBA
SB 2
Vậy góc giữa đường thẳng SB và và mặt phẳng đáy bằng bằng 60 .
Câu 17.
(Mã 101 - 2019) Cho hình chóp S. ABC có SA vng góc với mặt phẳng ABC , SA 2a , tam
giác ABC vuông tại B, AB a 3 và BC a (minh họa như hình vẽ bên). Góc giữa đường
thẳng SC và mặt phẳng ABC bằng:
A. 450 .
B. 300 .
C. 600 .
Lời giải
D. 900 .
Chọn A
Ta có SA ABC nên AC là hình chiếu của SC lên mặt phẳng ABC .
Facebook Nguyễn Vương 21
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
.
Do đó SC , ABC SC , AC SCA
Tam giác ABC vuông tại B , AB a 3 và BC a nên AC AB 2 BC 2 4a 2 2a .
450 .
Do đó tam giác SAC vng cân tại A nên SCA
Vậy SC , ABC 450 .
Câu 18.
(Đề Tham Khảo 2018) Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có tất cả các cạnh bằng a . Gọi M
là trung điểm của SD (tham khảo hình vẽ bên). Tang của góc giữa đường thẳng B M và mặt
phẳng ABCD bằng
A.
2
2
B.
3
3
2
3
Lời giải
C.
D.
1
3
Chọn D
a2 a 2
2
2
Gọi M là trung điểm của OD ta có MH / / SO nên H là hình chiếu của M lên mặt phẳng
Gọi O là tâm của hình vng. Ta có SO ABCD và SO a 2
ABCD
và MH
1
a 2
.
SO
2
4
.
Do đó góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng ( ABCD ) là MBH
a 2
MH
1
Khi đó ta có tan MBH
4 .
BH 3a 2 3
4
Vậy tang của góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng ABCD bằng
1
3
Trang 22 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Câu 19.
(Mã 104 - 2019) Cho hình chóp S. ABC có SA vng góc với mặt phẳng ABC , SA 2a , tam
giác ABC vuông cân tại B và AB a 2 (minh họa như hình vẽ bên). Góc giữa đường thẳng SC
và mặt phẳng ABC bằng
A. 30o .
B. 90o .
C. 60o .
Lời giải
D. 45o .
Chọn D
Ta có SA ABC nên đường thẳng AC là hình chiếu vng góc của đường thẳng SC lên mặt
phẳng ABC .
(tam giác SAC vuông tại A ).
Do đó, SC
, ABC SC
, AC SCA
Tam giác ABC vuông cân tại B nên AC AB 2 2a .
SA 1 nên 45o .
Suy ra tan SCA
AC
Câu 20.
(Sở Vĩnh Phúc 2019) Cho hình chóp tứ giác đều S. ABCD có tất cả các cạnh bằng 2a . Gọi M
là trung điểm của SD Tính tan của góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng ABCD .
A.
2
.
2
B.
3
.
3
2
.
3
Lời giải
C.
D.
1
.
3
Trong tam giác SOD dựng MH //SO, H OD ta có MH ABCD .
.
Vậy góc tạo bởi BM và mặt phẳng ABCD là MBH
Ta có MH
BH
1
1
1
a 2
.
SO
SD 2 OD 2
4a 2 2a 2
2
2
2
2
3
3
3a 2
.
BD 2a 2
4
4
2
Facebook Nguyễn Vương 23
NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Vậy tan MBH
Câu 21.
MH 1
.
BH 3
(Chun Bắc Giang 2019) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vng cạnh a và
a 6
. Tính góc giữa SC và ABCD .
3
B. 60
C. 75
Lời giải
SA ABCD . Biết SA
A. 30
D. 45
Chọn A
Ta có AC a 2
Vì AC là hình chiếu của SC lên ABCD nên góc giữa SC và ABCD là góc giữa SC và AC
a 6
300
3 3 . Suy ra SCA
Xét SAC vng tại A, ta có: tan SCA
3
a 2
Câu 22.
(Chuyên Hùng Vương Gia Lai 2019) Cho hình chóp S. ABCD có đáy ABCD là hình vng
cạnh a , SA vng góc với đáy và SA a 3 . Gọi là góc giữa SD và SAC . Giá trị sin
bằng
A.
2
.
4
B.
2
.
2
3
.
2
Lời giải
C.
D.
2
.
3
DO AC
DO ABCD .
Gọi O AC BD . Ta có:
DO SA SA ABCD
Trang 24 Fanpage Nguyễn Bảo Vương />
TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
.
SO là hình chiếu của SD lên mặt phẳng SAC
SD; SAC
SD; SO DSO
Xét SAD vuông tại A : SD 3a 2 a 2 2a .
Xét SOD vuông tại O : có SD 2a , OD
Câu 23.
a 2
DO 2 .
sin sin DSO
2
SD
4
(Sở Bắc Giang 2019) Cho hình chóp tam giác S. ABC có đáy là tam giác đều cạnh a . Tam giác
SAB cân tại S và thuộc mặt phẳng vuông góc với đáy. Biết SC tạo với mặt phẳng đáy một góc
60 , gọi M là trung điểm của BC . Gọi là góc giữa đường thẳng SM và mặt phẳng ABC .
Tính cos .
A. cos
6
.
3
B. cos
3
.
3
C. cos
3
.
10
D. cos
1
.
10
Lời giải
Gọi H là trung điểm AB dễ thấy SH ABC .
60 .
SC tạo với mặt phẳng đáy một góc 60 suy ra SCH
Có HC
a 3
3a .
SH HC . tan SCH
2
2
, HM
Dễ thấy SMH
Câu 24.
1
a
a 10
HM
1
AC SM
cos
.
2
2
2
SM
10
(THCS - THPT Nguyễn Khuyến 2019) Cho hình chóp tứ giác đều S. ABCD có AB a , O là
trung điểm AC và SO b . Gọi
ABCD
A.
là
đường thẳng đi qua C ,
chứa trong mặt phẳng
a 14
. Giá trị lượng giác cos SA , bằng
6
2a
a
a
B.
.
C.
.
D.
.
2
2
2
2
2
3 2 a 4b
3 2 a 4b
3 4b 2 a 2
Lời giải
và khoảng cách từ O đến là
2a
3 4b 2 2 a 2
.
Facebook Nguyễn Vương 25