CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh Phúc
ĐÁP ÁN ĐỀ THI TỐT NGHIỆP CAO ĐẲNG NGHỀ KHÓA II
(2008 - 2011)
NGHỀ: NGUỘI SỬA CHỮA MÁY CÔNG CỤ
MÔN THI: LÝ THUYẾT CHUYÊN MÔN NGHỀ
Mã đề thi: DA SCMCC – LT07
Câu 1: (3 điểm)
Trình bày các yêu cầu kỹ thuật cần đạt được của hệ thống bôi trơn làm mát
sau sửa chữa?
Trả lời:
- Sau khi sửa chữa cấn đảm bảo dòng chảy chủa dầu và dung dịch làm mát
ổn định
- Để an toàn, cần đảm bảo sự đồng bộ của hệ thống làm việc và hệ thống bôi
trơn để khi mở máy là hệ thống bôi trơn làm việc ngay.
- Không cho phép chảy dầu và dung dịch làm mát từ hệ thống bôi trơn và
làm mát ra ngoài.
- Nhiệt độ dầu trong hệ thống bôi trơn không được vượt quá 70
0
C.
- Khi sửa chữa không được bỏ các đệm lót kín để thay bằng sơn hoặc matít.
- Các ống dẫn đều phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật đã nêu ở phần “ống dẫn”.
- Các bể dầu phải sạch sẽ, thay rửa khi sửa chữa nhỏ và không để nước lạnh
lẫn vào dầu.
- Các vú dầu, lỗ tra dầu phải được bảo vệ cẩn thận, không để bùn, bụi đất,
cát bám vào.
- Tại những chỗ phải thường xuyên tra dầu, nên có biển ghi bằng tiếng Việt
(dù là máy của nước ngoài).
Hệ thống bôi trơn tuy đơn giản, rẻ tiền nhưng rất quan trọng và ảnh hưởng
lớn đến tình trạng và tuổi thọ của máy. Nếu hệ thống bôi trơn cũ, bất tiện và không
an toàn cho máy thì nhân dịp sửa chữa lớn tiến hành cải tiến bằng cách thay cơ cấu
bôi trơn thủ công bằng bôi trơn tự động; thay bôi trơn chu kỳ bằng bôi trơn liên tục
v,,v. Trong bảng dưới đây là một số hỏng hóc thường gặp của hệ thống bôi trơn, dự
đoán nguyên nhân và cách xử lý
Hư hỏng Dự đoán nguyên nhân Cách xử lý
Trong cơ cấu bôi trơn tự
động có bầu dầu: bầu dầu
có đầy dầu, mà không
xuống được chỗ cần bôi
trơn
1,Bấc hút dầu bị tắc
2, Bấc hút dầu bị tụt
xuống, đầu kia không
tiếp xúc được với dầu
trong bầu dầu
Đặt lại bấc dầu, nếu bấc
ngắn quá phải thay mới
Dầu không tới được rãnh
dẫn dầu
Lỗ dầu tắc Thông lại lỗ dẫn dầu,vệ
sinh, tra bổ sung dầu bôi
trơn
Trong hệ thống bôi trơn
cưỡng bức bằng bơm
dầu, dầu không tới được
các vị trí cần bôi trơn
-Van hút hoặc van đẩy
dầu bị tắc
- Gãy lò so của van bi
- Bình lọc dầu bị tắc
- Piston hoặc xi lanh quá
mòn
-Thông lại, vệ sinh ,điều
chỉnh van
- Thay lò so của van bi
- Rửa lại bình lọc dầu bị
tắc
- Thay cụm piston hoặc
xi lanh
Tong hệ thống bôi trơn
bằng vẩy té, dầu không
tới được các vị trí cần bôi
trơn
Mức dầu quá thấp nên
vòng té dầu hoặc bánh
răng không múc được
dầu để vẩy lên bôi trơn
cho các vị trí cần bôi trơn
Đổ thêm dầu bôi trơn
Câu 2: (2 điểm)
Hãy trình bày các dạng hỏng cơ bản thường gặp của mối ghép ren, phương pháp
khắc phục các dạng hỏng trên?
Trong quá trình sử dụng mối ghép bằng ren thường có những dạng sai hỏng sau:
Ren bị mòn , đứt mẻ trên bu lông hoăc trục có ren
Có thể tiến hành sửa chữa bằng một số cách như sau :
- Tiện bỏ toàn bộ ren cũ, cắt ren mới có kích thước nhỏ hơn và thay đổi đai ốc cho
phù hợp. Nếu ren cũ đã được tôi cứng thì trước khi sửa phải tiến hành ủ cho mềm
Trường hợp đặc biệt có thể mạ lại.
Thực hiện khoan, sửa hết ren cũ, làm lại ren mới và thay bu lông hoặc vít cấy
cho phù hợp. Nếu không cho phép thay bu lông hoặc vít cấy thì tiến hành làm rộng
lỗ cấy nút ren vào chi tiết có ren cũ sau đó làm lại ren mới cho phù hợp. Các nút
ren có thẻ làm bằng bạc sau đó ép chặt vào và hàn lên phần có ren cũ
Nếu vít cấy bị cong thì phải thay mới
- Nếu không cho phép tiện nhỏ thì phải hàn đắp và tiện lại ren theo kích thước cũ
Ren trong lỗ bị mòn, đứt mẻ :
Thân bu lông bị cong
Nắn bằng bàn ép kiểu vít me hoặc ê tô . Để tránh hỏng ren khi nắn chú ý
dùng đệm mềm khi kẹp chặt chi tiết
Có chất cặn bẩn tại các chi tiết có ren
Dùng ta rô hoặc bàn ren làm lại cả ren trên trục và ren trong lỗ
Đầu bu lông hoặc đai ốc bị biến dạng
Có thể sửa chữa bằng hàn đắp sau đó gia công lại kích thước ban đầu
Sửa chữa kích thước nhỏ hơn và dùng chìa khóa vặn có kích thước nhỏ hơn
Các chi tiết có ren bị nứt vỡ
Nếu là chi tiết không quan trọng có thể tiến hành hàn vá. Nếu là chi tiết quan trọng
phải tiến hành thay thế
Ren đổ méo do quá tải
Tùy theo điều kiện cụ thể để lựa chon một trong các phương án trên
Chết ren (Ren bị chặt cứng không tháo ra được)
Ngâm chi tiết trong dầu , xăng sau đó văn ra bằng chìa khóa văn hợp lý . Có thể kết
hợp với gõ đập hoặc đốt nóng khi tháo
Câu 3: (2 điểm)
Trình bày sự cần thiết phải cân bằng tĩnh và cân bằng động chi tiết máy khi
chế tạo và trong khi sửa chữa?
Trả lời:
Các chi tiết lớn, nặng và làm việc với tốc độ cao, nếu không cân bằng sẽ làm
việc không bình thường, ảnh hưởng xấu đến chất lượng làm việc của máy.
Ví dụ, trục chính của máy cắt kim loại không cân bằng khi làm việc sẽ gây
ra dao động. Dao động này sẽ được truyền sang các chi tiết khác trong đó có cả bệ
máy làm cho chất lượng bề mặt của các chi tiết gia công trên máy không đạt yêu
cầu. Mâm cặp, các bánh răng lớn, bánh đai, khớp nối trục, trục chính và đá mài vv
cũng có thể gây ra hiện tượng tương tương tự. nguyên nhân của hiện tượng mất cân
bằng có thể do vật liệu chi tiết không đồng nhất, sai số của phôi do còn những bề
mặt thô chưa gia công cơ, sai số lắp cụm máy(do có độ nghiêng hoặc sự xê dịch
của chi tiết lắp v,v).
Việc cân bằng chi tiết máy thường được tiến hành trong các phân xưởng gia
công cơ khí ngay sau khi chế tạo. mặc dù vậy, sau khi lắp, vẫn phải kiểm tra độ cân
bằng của các cụm máy vì có nhiều nguyên nhân làm xuất hiện mất cân bằng do quá
trình lắp ráp gây nên. Trong nhiều quy trình công nghệ lắp máy, ví dụ như lắp cụm
trục chính, phải coi nguyên công cân bằng máy là cần thiết và không thể thiếu
được.
Các chi tiết máy quan trọng ở dạng truc và dạng đĩa sau khi chế tạo hoặc sửa
chữa thường phải cân bằng tĩnh và cân bằng động . Tuy nhiên việc cân bằng động
rất phức tạp đòi hỏi phải có những thiết bị chuyên dùng và dụng cụ đo rất phức tạp
nên cân bằng động chỉ được thực hiện tại các nhà máy hoặc cơ sở chuyên sản xuất
còn cân bằng tĩnh thì được áp dụng trong tất cả các đơn vị sản xuât và sửa chữa cơ
khí
Hà nội, ngày……..tháng……năm 2011
HIỆU TRƯỞNG CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG THI TIỂU BAN RA ĐỀ THI