Dầu ăn sinh học

Dấu Ấn Sinh Học Mới Giúp Phỏng Đoán Tái Phát Ung Thư Hậu Môn và
Ruột Già

Ngo Manh Tran, M.D Ph.D.

www.yduocngaynay.com

25/06/2009


Trong một số báo xuất bản American Medical Association vừa qua (2009) cho biết Bs Scott
Waldman, thuộc Đại Học Y Khoa Thomas Jefferson, đã dùng dấu ấn sinh học Guanylyl Cyclase
2C (GUY2C) để truy tầm di căn ung thư vào những hạch bạch huyết. Khi ung thư đã di căn vào
hạch bạch huyết là một dấu hiệu tiên đóan độ nguy hiểm của ung thư ruột già và hậu môn. Dùng
phương pháp tế bào bệnh học (cytopathology) không thể biết rõ được ung thư đã di căn vào ruột
già hay chưa.
Bs Waldman nghiên cứu 257 bệnh nhân bị ung thư ruột già và hậu môn trong một thơì gian từ
tháng 3, 2002 tới tháng Sáu 2007, trong 9 trung tâm y khoa và 2 bệnh viện (9 ở Mỹ và 2 ở Gia
Nã Đại) và theo phương pháp thông thường truy tầm di căn ung thư chưa thấy có di căn ung thư.
Các chuyên gia đã phân tích biểu hiện của GUCY2C trong 2570 hạch bạch huyết, đo khoảng 1
mm trở lên, theo kỹ thuật gọi là RT-PCR (reverse transcriptase chain reaction, tăng cường độ
tinh truy tầm tế bào ung thư so vơí phương pháp thông thường bệnh lý tế bào học.
Kết quả cho thấy 32 bệnh nhân (12.5%) có hạch bạch huyết thử nghiệm GUCY2C âm tính, 30
bệnh nhân không bị tái phát, 2 người trong số 32 người bị tái phát, tức khoảng 6.3% bị tái phát.
Ngược lại, trong số 225 bệnh nhân có dương tính thử nghiệm GUCY2C, 47 bệnh nhân bị tái phát
(20.9%). Bệnh nhân có dương tính thử nghiệm GUCT2C có tỉ lệ tái phát ung thư sớm hơn
(adjusted hazard ratio, 4.66; 95% Cl, 1.11 – 19.57; P = .04) và tỉ lệ sống còn thấp hơn (adjusted
HR, 3.27; 95% Cl, 1.15 – 9.29; P = .03).
Kết quả thử nghiệm cho thấy tới 87.5% bệnh nhân ung thư ruột già và hậu môn có kết quả dương
tính trong hạch bạch huyết. Trong số này có 20.9% là bệnh nhân đã bị ung thư ruột già hay hậu
môn tái phát. Chỉ có 6.3% bệnh nhân bị tái phát ung thư có âm tính GUCY2C. Bệnh nhân có

dương tính thử nghiệm GUCY2C có tỉ lệ tái phát bệnh nhanh hơn và có đời sống ngắn ngủi hơn.
Khoảng 20-30% bệnh nhân bị tái phát ung thư hậu môn hay ruột già trong vòng 5 năm, không
thấy có hạch bạch huyết. Tức là có cùng tỉ lệ tái phát ung thư hậu môn hay ruột già trong trường
hợp thấy hạch bạch huyết ung thư. Và đã khám phá được di căn ung thư trong trường hợp định
bệnh ung thư hậu môn-ruột già mà chưa khám thấy có hạch bạch huyết.
Vậy thử nghiệm GUCY2C giúp phân biệt trường hợp bệnh nhân đã di căn ung thư rồi mà chưa
biết, nghĩa là có thể tiên đoán được nguy cơ ung thư ruột già và hậu môn tái phát.
Journal of the American Medical Association, 301: 745, 2009
Thomas Jefferson University News, February 18, 2009
Guanylyl cyclase c hay còn gọi là GC-C là một phân hóa tố tìm thấy trong nội mô ruột. Thụ thể
nằm ngoài màng tế bào giống như chất bạch đản kinases (protein kinases). GC-C là một thụ thể
của độc tố enterotoxins, một độc tố gây bệnh tiêu chảy cấp tính. Thường thì độc tố enterotoxins
do vi trùng Escherichia coli sinh sản. Vì tính chất độc đáo của GC-C trong nội mô ruột nên được
dùng để truy tầm di căn ung thư. Phân biệt dương tính của GC-C mRNA có thể giúp truy tầm
một tế bào ung thư lẫn lộn trong số 10 triệu tế bào bình thường, tức là rất nhậy cảm trong việc
tìm kiến ung thư di căn.