Tải Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu để làm sáng tỏ ý kiến: Sáng tác của ông sống dậy và hướng tới chúng ta những bài ca yêu nước - Bài văn mẫu lớp 11

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu để làm sáng</b>
<b>tỏ ý kiến: Sáng tác của ông sống dậy và hướng tới chúng ta những bài ca</b>
<b>yêu nước</b>

<b>Dàn ý chi tiết</b>
<b>1/ Mở bài</b>

Giới thiệu tác phẩm: “Chạy giặc” là bài thơ tiêu biểu của Nguyễn Đình Chiểu
viết về sự kiện thực dân Pháp nổ súng xâm lược Gia Định năm 1959.

<b>2/ Thân bài</b>

– Mở đầu bài thơ, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả khơng khí hoảng loạn, nhốn
nháo tột độ khi tiếng súng giặc vang lên, báo hiệu bắt đầu cuộc xâm lược.
+ Khung cảnh họp chợ vốn ồn ào, nhộn nhịp và tập trung nhiều người mua, kẻ
bán nhưng tiếng súng rền trời đã làm cho khung cảnh quen thuộc ấy trở nên
hỗn loạn, bất ổn.

+ ‘Một bàn cờ thế” thực chất là hình ảnh ẩn dụ của thời cuộc với sự giằng co,
tranh đấu giữa hai bên triều đình và thực dân Pháp.

+ “Phút sa tay” gợi liên tưởng đến sự thất thủ của quân đội triều đình trước sức
mạnh và sự tàn bạo của kẻ thù.

– Trong hai câu thực, nhà thơ đã đảo động từ “bỏ nhà”, “mất ổ” lên đầu câu để
nhấn mạnh đến khơng khí dữ dội cùng tâm trạng hoảng hốt, sợ hãi cùng tình
cảnh đáng thương của con người khi thực dân Pháp tràn tới.

– Ở hai câu luận, ý thơ được mở rộng và phát triển, nhà thơ Nguyễn Đình
Chiểu đã mạnh mẽ lên án tội ác của giặc. Khơng khí n bình của nhân dân
bỗng chốc bị đảo lộn.

+ Bến Nghé và Đồng Nai là những vùng đất rộng lớn và trù phú, là những địa
điểm buôn bán sầm uất nhộn nhịp nhưng trước ngòi súng của kẻ thù những địa
danh ấy cũng trở nên tiêu điều, xơ xác.

– Hai câu thơ kết đã thể hiện được những trăn trở, suy tư của Nguyễn Đình
Chiểu về một con đường tươi sáng cho đất nước, đồng thời bộc lộ được tấm
lòng yêu thương vô hạn đối với những người dân đen đang quằn quại trong
bom đạn.

<b>3/ Kết luận: Chạy giặc là bài ca yêu nước xuất sắc không chỉ tái hiện được một</b>
giai đoạn dữ dội của đất nước mà còn thể hiện được tình yêu mãnh liệt của nhà
thơ Nguyễn Đình Chiểu đối với thế nước loạn lạc, đau thương.

<b>Bài tham khảo</b>

Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ tiêu biểu cho dịng văn học yêu nước cuối thế kỉ
XIX, một con người ln giữ “khí tiết của người chí sĩ u nước”. Những áng
thơ văn của ông thường hướng đến tố cáo tội ác của thực dân Pháp, tái hiện
chân thực tình cảnh của nhân dân. “Chạy giặc” là bài thơ tiêu biểu của Nguyễn
Đình Chiểu viết về sự kiện thực dân Pháp nổ súng xâm lược Gia Định năm
1959.

Chạy giặc là bài ca yêu nước được Nguyễn Đình Chiểu sáng tác năm 1959 khi
Pháp nổ súng tấn công thành Gia Định, bài thơ đã ghi lại sự kiện bi thảm này
đồng thời thể hiện thái độ xót xa, đau đớn của nhà thơ trước tình cảnh của đất
nước.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i>“Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây</i>
<i>Một bàn cờ thế phút sa tay”</i>

Sáng tác của ông sống dậy và hướng tới chúng ta những bài ca yêu nước

Hai câu đề đã tái hiện đầy chân thực thời cuộc và thế nước bất ổn, loạn lạc
trước cuộc xâm lăng của kẻ thù. Khung cảnh họp chợ vốn ồn ào, nhộn nhịp và
tập trung nhiều người mua, kẻ bán nhưng tiếng súng rền trời đã làm cho khung
cảnh quen thuộc ấy trở nên hỗn loạn, bất ổn. ‘Một bàn cờ thế” thực chất là hình
ảnh ẩn dụ của thời cuộc với sự giằng co, tranh đấu giữa hai bên triều đình và
thực dân Pháp. “Phút sa tay” gợi liên tưởng đến sự thất thủ của quân đội triều
đình trước sức mạnh và sự tàn bạo của kẻ thù.

Hai câu thơ đầu không chỉ gợi ra tình cảnh hỗn loạn của nhân dân trước cuộc
chiến mới đồng thời gợi nhắc về một sự kiện lịch sử kinh hoàng khi đất nước bị
thực dân Pháp chiếm đóng, mở đầu cho q trình cai trị, đặt ách đô hộ.

<i>“Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy</i>
<i>Mất ổ, đàn chim dáo dác bay”</i>

Trong hai câu thực, nhà thơ đã đảo động từ “bỏ nhà”, “mất ổ” lên đầu câu để
nhấn mạnh đến khơng khí dữ dội cùng tâm trạng hoảng hốt, sợ hãi cùng tình
cảnh đáng thương của con người khi thực dân Pháp tràn tới. Không phải ngẫu
nhiên mà nhà thơ lựa chọn hình ảnh trẻ con lạc đường, chim vỡ tổ, đó là những
hình ảnh chọn lọc nhằm gợi tả sự hoảng loạn đến tột độ đồng thời lên án mạnh
mẽ đối với tội ác của kẻ thù.

<i>“Bến Nghé của tiền tan bọt nước</i>
<i>Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây”</i>

Ở hai câu luận, ý thơ được mở rộng và phát triển, nhà thơ NGuyễn Đình Chiểu
đã mạnh mẽ lên án tội ác của giặc. Khơng khí yên bình của nhân dân bỗng chốc

bị đảo lộn, những địa danh cũng trở nên tiêu điều, xơ xác trước tội ác của quân
giặc. Bến Nghé và Đồng Nai là những vùng đất rộng lớn và trù phú, là những
địa điểm bn bán sầm uất nhộn nhịp nhưng trước ngịi súng của kẻ thù những
địa danh ấy cũng trở nên tiêu điều, xơ xác. Thực dân Pháp không chỉ xâm
chiếm một cách vơ lý mà cịn cướp bóc tài sản, tiền của mà cịn phá sạch làng
nước, q hương.

Khơng khí đau thương, loạn lạc của nhân dân đã nhuốm màu ảm đạm, tang tóc
“nhuốm màu mây”, sự tiêu điều của cảnh vật cùng nỗi đau thương, tang tóc của
con người làm cho khung cảnh đặc quánh lại với những ám ảnh dữ dội.

<i>“Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng</i>
<i>Nỡ để dân đen mắc nạn này”</i>

</div>

<!--links-->