Giương mắt trông chi buổi bạc tình" hãy phân tích và nói lên những suy nghĩ về nỗi lòng Tú Xương - Văn mẫu lớp 12

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Qua 2 câu thơ: "Muốn mù trời chẳng cho mù nhỉ/Giương mắt</b>
<b>trông chi buổi bạc tình" hãy phân tích và nói lên những suy nghĩ về nỗi</b>
<b>lòng Tú Xương</b>

<b>Dàn bài chi tiết</b>
<b>1./ Mở bài</b>

- Tú Xương, tên thật là Trần Tế Xương (1870-1907), ông là một trong những
nhà thơ trào phúng hàng đầu của nền thơ ca Việt Nam.

- Thơ của ông lấy yếu tố trữ tình là gốc, trong đó cịn lồng ghép thêm cả yếu tố
hiện thực và trào phúng tạo nên một nét rất riêng trong các tác phẩm còn lưu
lại.

- Tiêu biểu trong số ấy có thể kể đến là tác phẩm Đau mắt mà hai câu thơ
"Muốn mù trời chẳng cho mù nhỉ/Giương mắt trơng chi buổi bạc tình!" phần
nào cho ta thấy những tâm trạng và nỗi lòng của Tú trong buổi đương thời.
<b>2./ Thân bài</b>

- Hoàn cảnh cuộc đời + hoàn cảnh đất nước:

+ Chế độ phong kiến suy tàn, hủ bại, lạc hậu, không chấp nhận đổi mới

+ Thực dân Pháp xâm lược => Xã hội càng thêm nhiễu loạn rối ren, nguy cơ
mất nước.

+ Trí thức khơng cịn được trọng dụng, bất lực trước thời cuộc.

- Bài thơ Đau mắt, Tú Xương đau không chỉ đơn thuần là bệnh tật trên thân thể
mà còn là nỗi đau trong lịng, xã hội có mn cảnh bẩn thỉu mà Tú Xương
chẳng muốn nhìn. Chúng khiến ơng chướng tai gai mắt, nhưng lại chỉ có thể

cam chịu, chúng hành hạ khiến ơng phải "đau mắt".

- Trước hồn cảnh bất lực ấy Tú Xương đã có một mong muốn đó là "Muốn
mù"

- Tú Xương muốn mù bởi một lẽ đơn giản, mắt khơng thấy thì lịng khơng đau,
khơng khó chịu, đó là cái cách phản kháng thật quyết liệt => khẳng định được
nhân cách cao đẹp trong con người Tế Xương, là nỗi bất hòa, là sự phản kháng
lại một cách gay gắt xã hội đương thời.

- Những "buổi bạc tình" trong xã hội:

+ Đó là cảnh tình cảm gia đình gắn bó nay dần tan rã, dần dà người ta chẳng
còn quan tâm đến nhau nữa, ốm đau cũng mặc đấy.

+ Tiền bạc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, tiền bỗng trở thành vua và con
người chính là nô lệ của chúng, người ta dùng tiền mua quan bán tước tựa như
cầm tiền đi chợ mua mớ rau, thật dễ dàng!

+ Con người bạc bẽo, sẵn sàng giẫm đạp lên nhau để sống, bao đạo đức luân lý
cha ơng vẫn gìn giữ bỗng chốc thành hư vơ, ai cịn quan tâm trong buổi loạn
lạc.

+ Trí thức trở thành người bất lực trước thời cuộc, giương mắt nhìn đất nước
lụi tàn, kẻ hám danh lợi thì bán nước cầu vinh.

=> Nỗi đau lớn trong lịng người trí thức có nhân cách đẹp như Tế Xương, kèn
cựa làm cho cuộc đời Tú Xương, gia đình Tú Xương phải chịu bao nỗi vất vả,
cực nhọc, đặc biệt là cuộc đời của Tú suốt mấy mươi năm cứ uất ức như thế.
<b>3./ Kết bài</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

=> Nỗi đau của cả một thời đại, là nỗi đau của cả một bộ phận trí lực phải bó
tay bất lực trước thời cuộc, giương mắt nhìn đất nước điêu tàn.

- Mong muốn mù mắt, để khơng biết, khơng nhìn thấy nữa là lối thoát duy
nhất, là một cách chống đối rất tàn nhẫn với bản thân, nhưng lại hợp lý với nỗi
lòng của Tú Xương.

<b>Bài làm</b>

Tú Xương, tên thật là Trần Tế Xương (1870-1907), là một trong những nhà thơ
trào phúng hàng đầu của nền thơ ca Việt Nam. Cuộc đời Tú Xương tuy chỉ
ngắn ngủi có 37 năm, nhưng suốt 37 năm ấy lại nằm trọn trong buổi đất nước
nhiễu nhương, chính quyền thực dân nửa phong kiến, cực kỳ rối ren và phức
tạp. Tuy là người có tài nhưng Tú Xương lại bất đắc chí trong con đường cơng
danh vì sự thối nát của xã hội thời bấy giờ. Thế nên Tú thường lấy việc sáng
tác thơ làm thú vui, giết thì giờ, vừa là đơi mắt hiện thực, mỉa mai ghi chép
những gì diễn ra trong xã hội. Thơ của ơng lấy yếu tố trữ tình là gốc, trong đó
cịn lồng ghép thêm cả yếu tố hiện thực và trào phúng tạo nên một nét rất riêng
trong các tác phẩm cịn lưu lại. Tiêu biểu trong số ấy có thể kể đến là tác phẩm
Đau mắt mà hai câu thơ "Muốn mù trời chẳng cho mù nhỉ/Giương mắt trông
chi buổi bạc tình!" phần nào cho ta thấy những tâm trạng và nỗi lòng của Tú
trong buổi đương thời.

Như đã đề cập, cuộc đời của Tú Xương chỉ có 37 năm ngắn ngủi, và trong
quãng đời ấy, ông đã chứng kiến tận mắt hết thảy những rối ren, những bất
công của xã hội. Nửa đầu cuộc đời là cảnh triều đình vào buổi suy tàn, đang
trên đà sụp đổ, vua quan chỉ biết ăn chơi sa đọa, thối nát, tư tưởng lạc hậu cổ
hủ, bác bỏ hết những đổi mới, cách tân của nhiều trí thức đương thời. Tú
Xương vốn là người có tư tưởng tiến bộ, nên trong việc thi cử phần nhiều có

đưa vào trong ấy, chính vì lý do vậy mà bài ông tuy rất đặc sắc, rất hay nhưng
tồn bị đánh rớt khơng thương tiếc. Sau tám lần thi cử, Tú Xương cũng miễn
cưỡng đỗ được tú tài, và mãi ơng chỉ dừng bước ở đó. Cuộc đời bất đắc chí
trong con đường cơng danh, cộng với cuộc sống bần hàn khổ sở luôn đeo bám,
khiến Tú Xương nhiều lần vật vã và căm giận, căm giận cái xã hội phong kiến
hủ bại đã khiến ông đau khổ. Đến nửa sau cuộc đời ông, lại là lúc thực dân
Pháp tràn vào xâm lược nước ta, xã hội đã loạn càng thêm loạn, nhân dân một
cổ hai tròng, trí thức có tài nhưng bất lực trước thời cuộc, khiến Tú Xương
càng thêm đau đớn.

Với bài thơ Đau mắt, Tú Xương đau không chỉ đơn thuần là bệnh tật trên thân
thể mà còn là nỗi đau trong lòng, xã hội có mn cảnh bẩn thỉu mà Tú Xương
chẳng muốn nhìn. Chúng khiến ơng chướng tai gai mắt, nhưng lại chỉ có thể
cam chịu, chúng hành hạ khiến ơng phải "đau mắt". Trước hoàn cảnh bất lực
ấy, Tú Xương đã có một mong muốn đó là "Muốn mù", trong câu "Muốn mù
trời chẳng cho mù nhỉ". Tú Xương muốn mù bởi một lẽ đơn giản, mắt khơng
thấy thì lịng khơng đau, khơng khó chịu, đó là cái cách phản kháng thật quyết
liệt, có lẽ khơng phải đường cùng chẳng ai làm thế. Điều đó đã phần nào khẳng
định được nhân cách cao đẹp trong con người Tế Xương, là nỗi bất hòa, là sự
phản kháng gay gắt lại xã hội đương thời.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

phần nào mường tượng ra. Tế Xương đã chán lắm rồi cái cảnh phải chứng kiến
những "buổi bạc tình" của xã hội, kèn cựa làm cho cuộc đời Tú Xương, gia
đình Tú Xương phải chịu bao nỗi vất vả, cực nhọc, đặc biệt là cuộc đời của Tú
suốt mấy mươi năm cứ uất ức như thế. Đó là cảnh tình cảm gia đình gắn bó nay
dần tan rã, dần dà người ta chẳng còn quan tâm đến nhau nữa, ốm đau cũng
mặc đấy. Tiền bạc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, tiền bỗng trở thành vua
và con người chính là nơ lệ của chúng, người ta dùng tiền mua quan bán tước
tựa như cầm tiền đi chợ mua mớ rau, thật dễ dàng! Con người bạc bẽo, sẵn
sàng giẫm đạp lên nhau để sống, bao đạo đức ln lý cha ơng vẫn gìn giữ bỗng

chốc thành hư vơ, ai cịn quan tâm trong buổi loạn lạc. Trí thức trở thành người
bất lực trước thời cuộc, giương mắt nhìn đất nước lụi tàn, kẻ hám danh lợi thì
bán nước cầu vinh. Ơi, có lẽ chẳng có nỗi đau đớn nào hơn thế đối với một trí
thức lớn như Tú Xương, ơng muốn mù cũng là phải lẽ.

</div>

<!--links-->