Phương pháp giải bài tập về kim loại

Chuyªn ®Ò
:
vÒ kim lo¹i A
l,
Zn hîp chÊt l-ìng
tÝnh
Gi¸o viªn : trÇn h÷u tuyÕn
-
tr-êng thpt
–
vò quang

1
A.

KIM LO
I TÁC D NG V I BAZ
O VÀ BÀI TOÁN LU
NG
TÍNH:

C n chú ý d n 2 kim lo i sau: Al, Zn. Ph
uong tr
ình ph
n ng khi tác d ng v i baz
o:

Al + NaOH +
H
2
O NaAlO

2
+
2
3
H
2

Zn + 2NaOH

Na
2
ZnO
2
+ H
2

-
Oxit c
a 2 kim lo i n
ày
dóng vai tr
ò là oxit acid và tác d
ng v i baz
o nhu sau:

Al
2
O
3
+ 2NaOH

2NaAlO
2
+ H
2
O
ZnO + 2NaOH

Na
2
ZnO
2
+ H
2
O
-
Hidroxit(bazo) c
a 2 kim lo i n
ày dóng vai tr
ò là acid và tác d
ng v i baz
o nhu sau
:
Al(OH)
3
+ NaOH
NaAlO
2
+ 2H
2
O

Zn(OH)
2
+ 2NaOH
Na
2
Z
nO
2
+ 2H
2
O
- K t t a Al(OH)
3
tan trong dung d
ch ki m m nh v
à acid nhung không tan
trong dung d
ch ki m y u nh
u dung d
ch NH
3
. K
t t a Zn(OH)
2
tan l
i trong dung
d ch NH
3
do t
o ph c ch t tan.

Ví d
:

Al
2
(SO
4
)
3
+ 6NH
3
+ 6H
2
O

2Al(OH)
3
+ 3(N
H
4
)
2
SO
4
-
Do dó khi cho mu
i c a m t kim lo i có hidroxit lu ng tính tác d ng v i dung d ch
ki
m, lu ng k t t a s du c t o th

ành theo 2 hu
ng:
+ Lu
ng ki m d
ùng thi
u ho c v a d n
ên ch
có m t ph n mu i d
ã ph
n ng.
Ngh
ia l
à có s
t o k t t a Al(OH)
3
,
HO
C
Zn(OH)
2
nhung k
t t a không b tan l i.
+ Lu
ng ki m d
ùng du nên mu
i d
ã ph
n ng h t d t o k t t a t i da sau dó
ki
m hòa tan m t ph n ho c h

òan toàn k
t t a.
Thu
ng s có
2 dáp s
v
lu ng ki m c n d
ùng.

a. Khi có anion MO
2
(4
-
n)
-
v
i n l
à hóa tr
c a M
:
Ví d
: AlO
2
-
, ZnO
2
2-
…
Các ph
n ng s x y ra theo dúng th t xác d nh:

Th

nh
t:
OH
-
+ H
+

H
2
O
- N u OH
-
du, ho
c khi ch
ua xác d
nh du c OH
-
có du hay không sau ph
n ng t o
MO
2
(4
-
n)
-
thì ta g
a s có du
Th

hai:

MO
2
(4
-
n)
-
+
(4
-
n)H
+
+
(n
-
2)H
2
O

M(OH)
n

Chuyªn ®Ò
:
vÒ kim lo¹i A
l,
Zn hîp chÊt l-ìng
tÝnh

Gi¸o viªn : trÇn h÷u tuyÕn
-
tr-êng thpt
–
vò quang

2
- N u H
+
du sau ph
n ng th hai th
ì có ph
n ng ti p theo, khi ch
ua xác d
nh du c
H
+
có du hay không sau ph
n ng t o M(OH)
n
thì ta gi
s có du
Th

ba:

M(OH)
n
+
nH

+

M
n+

+
nH
2
O
b. Khi có cation M
n+
:

Ví d
: Al
3+
, Zn
2+
…
- N u d
on gi
n thì
d
cho s n ion M
n+
; ph
c t p h
on th
ì cho th
c hi n ph n ng t o

M
n+
tru
c b ng cách cho h p ch t ch a kim lo i M ho c d
on ch
t M tác d ng v i H
+
,
r i l y dung d ch thu du c cho tác d ng v i OH
-
. Ph
n ng có th x y ra theo th t
xác d
nh :
Th

nh
t: H
+
+
OH
-

H
2
O
(n
u
có
H

+
-
Khi chua xác d
nh du c H
+
có du hay không sau ph
n ng th
ì ta g
a s có d
u.

Th

hai:
M
n+

+
nOH
-

M(OH)
n

- N u OH
-
du sau ph
n ng th hai, ho c khi ch
ua xác d
nh chính xác lu ng OH

-
sau
ph
n ng th hai th
ì ta gi
s có d
u.

Th

b
a:

M(OH)
n
+
(4
-n)OH
-

MO
2
(4
-
n)
-
+
2H
2
O

- N u d cho H
+
(ho
c OH
-
du th
ì không bao gi
thu du c k t t a M(OH)
n
vì l
u ng
M(OH)
n
ph n ng th hai luôn b h
òa tan h
t ph n ng th ba, khi dó k t t a c c
ti
u
; còn khi H
+
ho
c (OH
-
) h
t sau ph n ng th hai
thì ph
n ng th ba s không
x y ra k t t a không b h
òa tan và
k t t a d t gía tr c c d i.

Câu 1
: Cho 3,42gam Al
2
(SO
4
)
3
tác d
ng v i 25 ml dung d ch NaOH t o ra du c 0,78
gam k
t t a. N ng d mol c a NaOH d
ã dùng là?
(Na=23;Al=27;S=32;O=16)

A. 1,2M

B.
2,8M

C. 1,2 M và 4M

D. 1,2M ho
c
2,8M

Câu 2
:
Cho 150 ml dung d
ch NaOH 7M tác d ng v i 100 ml dung d ch Al

2
(SO
4
)
3
1M . Xác d
nh n ng d mol/l NaOH
trong dung d
ch sau ph n ng.
(Na=23;Al=27;S=32;O=16)

A. 1M

B. 2M

C. 3M

D. 4M

Câu 3
:
Trong m t c c d ng 200ml dung d ch AlCl
3
2M. Rót vào c c Vml dung d ch
NaOH có n ng d a mol/lít, ta du c m t k t t a; dem s y khô v
à nung d
n kh i lu ng
Chuyªn ®Ò
:
vÒ kim lo¹i A

l,
Zn hîp chÊt l-ìng
tÝnh
Gi¸o viªn : trÇn h÷u tuyÕn
-
tr-êng thpt
–
vò quang

3
không d i du c 5,1g ch t r n. N u V= 200ml thì a có giá tr
nào?(Na=23;Al=27;Cl=35,5;O=16;H=1)

A. 2M

B. 1,5M hay 3M

C. 1M hay 1,5M
D. 1,5M hay
7,5M

Câu 4: Hoà tan a(g) h n h p b t Mg- Al b ng dung d ch HCl thu du c 17,92 lit khí
H
2
(dktc). Cùng lu ng h n h p trên hoà tan trong dung d ch NaOH d
u thu du
c 13,44
lít khí H
2
( dkc). a có giá tr

l
à:
(Mg=24;Al=27;H=1;Cl=35,5;Na=23)

A. 3,9

B. 7,8

C. 11,7

D. 15,6

Câu 5: Cho a mol AlCl
3
vào 200g dung d ch NaOH 4% thu du c 3,9g k t t a. Giá tr
c a a l
à:
(Al=27;Na=23;Cl=35,5;O=16;H=1)

A. 0,05

B. 0,0125

C. 0,0625

D 0,125

Câu 6:

Cho 200ml dung d ch H

2
SO
4
0,5M vào m t dung d ch có ch a a mol NaAlO
2
du
c 7,8g k t t a. Giá tr c a a l
à:
(Na=23;Al=27;S=32;O=16)

A. 0,025

B. 0,05

C. 0,1

D. 0,125

Câu 7:
Cho 18,6 gam h
n h p g m Zn v
à Fe tác d
ng v a d v i 7,84 lít Cl
2
(dktc)
.
L y s n ph m thu du c h
òa tan và
o nu
c r i cho tác d ng v i dung d ch NaOH 1M.

Th
tích NaOH c n d
ùng d
lu ng k t t a thu du c l
à l
n nh t v
à nh
nh t l n lu t
là?
(Zn=65;Fe=56;Na=23;O=16;H=1)

A.
0,7 lít và 1,1 lít

B. 0,1 lít và 0,5 lít

C. 0,2 lít và 0,5

D. 0,1 lít
và 1,1

Câu 8
: Có m
t
dung d
ch ch a 16,8g NaOH tác d ng v i dung d ch có h
òa tan 8 gam
Fe
2
(SO

4
)
3
. Sau dó l
i th
êm vào 13,68gam Al
2
(SO
4
)
3
. T
các ph n ng ta thu du c
dung d
ch A có th tích 500ml v
à k
t t a. N ng d mol các ch t trong dung d ch A l
à?

(Al=27;Fe=56;Na=23;O=16;H
=1)

A. [Na
2
SO
4
=0,12M], [NaAlO
2
=0,12M]

B. [Na
OH
=0,12M],
[NaAlO
2
=0,36M]

C. [Na
OH
=0,6M], [NaAlO
2
=0,12M]
D. [Na
2
SO
4
=0,36M],
[NaAlO
2
=0,12M]

Chuyªn ®Ò
:
vÒ kim lo¹i A
l,
Zn hîp chÊt l-ìng
tÝnh
Gi¸o viªn : trÇn h÷u tuyÕn
-
tr-êng thpt

–
vò quang

4
Câu 9
: Hòa tan 21 gam h
n h p g m Al v
à Al
2
O
3
b
ng HCl du c dung d ch A v
à
13,44 lít H
2
(dktc). Th
tích dung d ch
(l
ít)
NaOH 0,5M c
n cho v
ào dung d
ch A d
thu du
c 31,2 gam k t t a l
à?
(Al=27;Na=23;Cl=35,5;O=16;H=1)

A.

2,4

B. 2,4 ho
c 4
C. 4

D. 1,2 ho
c 2
Câu 10
: Hòa tan 3,9 gam Al(OH)
3
b
ng 50ml NaOH 3M du c dung d ch A. Th tích
dung d
ch
(lít)
HCl 2M c
n cho
vào dung d
ch A d xu t hi n tr l i 1,
56
gam k
t t a
là?
(Al=27;Na=23;Cl=35,5;O=16;H=1)

A.
0,02

B. 0,24

C. 0,06 ho
c 0,12
D. 0,02 ho
c
0,24

Câu 11:
200 ml g
m MgCl
2
0,3M; AlCl
3
0,45 M; HCl 0,55M tác d
ng ho
àn toàn v
i
V(lít) g
m NaOH 0,02M v
à Ba(OH)
2
0,01M. Gía tr
c a V(lít) d du c k t t a l n
nh
t v
à lu
ng k t t a nh nh t l
à?

(Al=27;Na=23;Cl=35,5;O=16;H=1;Mg=24;Ba=137)

A. 1,25lít và 1,475lít

B. 1,25lít và 14,75lít

C. 12,5lít và 14,75lít

D. 12,5lít và 1,475lít

Câu 12
:
Cho m gam h
n h p X g m Na
2
O và Al
2
O
3
tác d
ng v i H
2
O cho ph
n ng
hoàn toàn thu du
c 200 ml dung d ch A ch ch a m t ch t tan duy nh t có n ng d
0,5M. Th
i khí CO
2
du vào dung d
ch A du c a gam k t t a. Gía tr c a m v

à a là?

(Al=27;Na=23;O=16;H=1)

A. 8,2g và 78g

B. 8,2g và 7,
8g

C. 82g và 7,8g

D. 82g và 78g

Câu 13
: Rót 150 ml dung d
ch NaOH 7M v
ào 50 ml dung d
ch Al
2
(SO
4
)
3
. Tìm kh
i
lu
ng ch t d
u sau thí nghi
m:
(Al=27;Na=23;O=16;H=1;S=32)

A. 16g

B. 14g

C. 12g

D. 10g

Câu 14
: Cho 8 gam Fe
2
(SO
4
)
3
vào bình ch
a 1 lít dung d c
h NaOH a M, khu
y ki d
ph
n ng x y ra ho
àn toàn; ti
p t c th
êm vào bình 13,68g Al
2
(SO
4
)
3

. Cu
i c
ùng thu
du
c 1,56 gam k t t a keo tr ng. Tính giá tr n ng d a?
(Al=27;Fe=56;Na=23;O=16;H=1;S=32)

A. 0,2M

B. 0,4M

C. 0,38M

D. 0,42M

Chuyªn ®Ò
:
vÒ kim lo¹i A
l,
Zn hîp chÊt l-ìng
tÝnh
Gi¸o viªn : trÇn h÷u tuyÕn
-
tr-êng thpt
–
vò quang

5
Câu 15:

Hòa tan 5,34ga
m nhôm clorua vào nu
c cho d 200ml dung d ch. Th
êm ti
p
dung d
ch NaOH 0,4M v
ào dung d
ch tr
ên, ph
n ng xong thu du c 1,56 gam k t t a.
N ng d mol dung d ch HNO
3
là?
(Al=27;Na=23;Cl=35,5;O=16;H=1)

A. 0,6M và 1,6M

B. 1,6M ho
c 2,4M
C. 0,6M ho
c 2,2M
D. 0,6M ho
c 2,6M
Câu 16
:
Cho 200Ml dung d
ch AlCl
3
1,5M tác d

ng v i V lít dung d ch NaOH 0,5M,
lu
ng k t t a thu du c l
à 15,6 gam. Gía tr
l n nh t c a V l
à?
(H=1;O=16;Al=27)

A. 1,2
B. 1,8

C. 2,4

D.
2
(Câu 7 ÐTTS Ð
i h c kh i B nam 2007)
Câu 17
:
Thêm m gam Kali vào 300ml dung d
ch ch a Ba(OH)
2
0,1M và NaOH 0,1M
thu du
c dung d ch X. Cho t t dung d ch X v
ào 200ml dung d
ch Al
2
(SO
4

)
3
0,1M
thu du
c k t t a Y. Ð thu du c lu ng k t t a Y l n nh t th
ì gía tr
c a m
là?(H=1;O=16;Na=23;Al=27;S=32;K=3
9;Ba=137)

A. 1,59

B. 1,17

C. 1,71

D. 1,95

(Câu 21 ÐTTS Cao d
ng kh i A nam 2007)
Câu 18
:
H n h p X g m Na v
à Al. Cho m gam X vào m
t lu ng d
u nu
c th
ì thóat ra
V lít khí. N
u cung cho m gam X v

ào dung d
ch NaOH(d
u) th
ì
du
c 1,75V lít khí.
Thành ph
n %
theo kh
i lu ng c a Na trong X l
à (bi
t các th tích khí do trong c
ùng
di
u ki n; N
a=23;Al=27)

A. 39,87%

B. 77,31%

C. 49,87%

D. 29,87%

(Câu 21 ÐTTS Ð
i h c kh i B nam 2007)
Câu 19:

Cho dung d

ch NaOH 0,3M v
ào 200 ml dung d
ch Al
2
(SO
4
)
3
0,2M thu du
c
m
t k
t t a tr ng keo. Nung k t t a n
ày d
n kh i lu ng lu ng không d i th
ì
du
c
1,02g r
n. Th tích dung d ch NaOH l
à bao nhiêu?
(Al=27;Na=23;S=32;O=16;H=1)

A. 0,2lít và 1 lít

B. 0,2lít và 2 lít

C. 0,3 lít và 4 lít

D. 0,4 lít và 1 lít

Câu 20
: Khi cho
130 ml AlCl
3
0,1M tác d
ng v i 20 ml dung d ch NaOH, th
ì thu
du
c 0,936gam k t t a. N ng d mol/l c a NaOH l
à?

(Al=27;Na=23;Cl=35,5;O=16;H=1)

A. 1,8M

B. 2M

C. 1,8M và 2M

D. 2,1M