BÀI 5. QUẢN TRỊ MÁY CHỦ WEBSERVER TRÊN WINDOWS SERVER

Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
BÀI 5. QUẢN TRỊ MÁY CHỦ WEBSERVER TRÊN WINDOWS
SERVER


Mục tiêu:
Sau khi học xong bài học này người học có khả năng:
- Cài đặt và cấu hình được WebServer trên Windows Server;
- Quản trị được WebServer;
- Cài đặt được các công cụ bảo mật cho WebServer.

5.1. Giới thiệu về webserver
Là phần mềm cài trên máy chủ cung cấp các thông tin thông qua các trang web
cho các các máy trạm bằng việc sử dụng giao thức HTTP. Cấu trúc hoạt động của
Web Server dựa trên mô hình client/server và sử dụng giao thức HTTP trong việc
truyề
n dữ liệu. Các web server thông thường là một phần trong bộ các phần mềm ứng
dụng để phục vụ cung cấp dịch vụ email, ftp … và xây dựng, xuất bản các trang web
trong mạng Internet hay Intranet.
Có khá nhiều sản phẩm web server khác nhau, việc lựa chọn một web server phù
hợp sẽ dựa trên các tiêu chí đánh giá: Khả năng làm việc với hệ điều hành và các ứng
dụng khác, khả năng thiết lập các chương trình ứng dụng phía server, khả
năng bảo
mật dữ liệu, khả năng xuất bản trang web, các công cụ hỗ trợ khi xây dựng các trang
web.
5.2. Giới thiệu một số phần mềm webserver
SunOne Web Server
SunOne cho phép phát triển rất nhiều lĩnh vực khác nhau trên các dịch vụ ứng
dụng và các dịch vụ web, dựa trên nền J2EE với hiệu năng và sự thực thi rất cao. Đây
là một phần mềm được phát triển theo các modul dựa trên các chuẩn về

HTTP server,
Java Message Service (JMS), Enterprise Edition (J2EE).
Apache Web Server
Apache Web Server được xem như một sự nỗ lực rất lớn trong việc phát triển và
duy trì một Web Server mã nguồn mở cho các hệ điều hành, bao gồm Unix, Linux và
Windows NT. Đây là một Web Server hội tụ tất cả các tính năng: bảo mật, hiệu suất,
mở rộng và phát triển cung cấp các dịch vụ Web được đồng bộ trong các chuẩn Web
hiện hành. Các đặc điểm nổi bật của Apache:
- Ngày nay Apache có thể ch
ạy kết hợp (hybrid) giữa chế độ đa sử lý và chế độ
đa chỉ lệnh.
- Hỗ trợ nhiều giao thức: Apache được phát triển để có thể phục vụ trên nhiều
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
giao thức khác nhau.
- Ngày càng hỗ trợ tốt hơn cho các hệ điều hành khác như BeOS, OS/2 và
Windows.
- Ngày càng phát triển và hoàn thiện các API (Application Program Interface).
- Hỗ trợ IPv6.
- Hỗ trợ nhiều modul dùng để lọc (Filtering) các dòng dữ liệu đến hoặc đi từ
server.
- Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ hiển thị các thông báo lỗi.
- Ngày càng đơn giản và dễ dàng thiết lập các tham số cho Web Server qua các
file cấu hình.
Internet Information Services (IIS)
IIS là dịch vụ thông tin Internet do Microsoft phát triển, sản phẩm này được tích
h
ợp cùng với hệ điều hành Windows. Phiên bản mới nhất hiện nay là IIS 6.0 được
chạy trên hệ điều hành Windows 2003. Trong IIS bao gồm nhiều dịch vụ dịch vụ
như: dịch vụ Web Server, dịch vụ FTP Server … Trong phần này ta chỉ đề cập đến

dịch vụ Web Server. IIS Web Server (gọi tắt là IIS) đáp ứng mọi yêu cầu chủ yếu của
một Web Server như: độ tin cậy, hiệu năng, khả nă
ng theo dõi giám sát (quản trị),
tính bảo mật và tính khả thi trong việc phát triển các dịch vụ ứng dụng. Tất cả các cải
tiến này là kết quả là sự kết hợp chặt chẽ cùng với các tính năng mới được cung cấp
trong hệ điều hành Windows.
Độ tin cậy và hiệu năng: Với một số các tính năng mới ngày càng làm cho IIS trở
nên tinh cậy hơn và hiệu suất hơn. Các tính năng này giúp khởi động l
ại IIS một cách
nhanh chóng và dễ dàng. Người quản trị có thể khởi động các dịch vụ Web mà không
cần khởi động lại máy chủ. Để tăng cường độ tin cậy, tính năng Application Protect
cung cấp các khả năng để chạy các ứng dụng chung (pool) hoặc riêng biệt
(separate) trong các dịch vụ Web (Web services). Thêm vào đó các tính năng
mới như: CPU Throttlinh và Socket Pooling cũng tăng cường rất nhiều về độ tin
cậy. Đối với các ngườ
i phát triển ứng dụng, hiệu suất của các web site được cải thiện
qua các tính năng mới chẳng lạn như scriptless Microsoft Active Server Pages (ASP)
processing, ASP self-tuning, và performance-enhanced ASP objects.
Quản trị: IIS rất dễ dàng trong việc cài đặt và duy trì. Một số tính năng mới hỗ
trợ thêm cho người quản trị trong việc duy trì bao gồm đơn giản hoá quá trình cài đặt,
nhiều các thao tác bảo mật theo các thuật có sẵn giúp người quản trị thực hiện một
cách dễ dàng, có khả
năng theo dõi thời gian sử lý, cũng như rất linh hoạt trong việc
quản trị từ xa, và cho phép khởi tạo các thông báo lỗi theo ý tưởng của người quản
trị.
Bảo mật: IIS bổ sung thêm các chuẩn hỗ trợ các giao thức bảo mật trên các chuẩn
công nghiệp quan trọng bao gồm: Digest Authentication, Server Gated Cryptography,
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
Kerberos v5 authentication protocol, Transport Layer Security, and Fortezza. Thêm

vào đó có các thuật thao tác mới có sẵn, giúp dễ dàng hơn cho người quản trị thiết lập
và cấu hình bảo mật cho website.
Môi trường ứng dụng: Các người phát triển ứng dụng có thể dễ dàng phát triển các
ứng dụng của mình dựa trên các công nghệ mới được phát triển và tích hợp cùng với
hệ thống như dịch vụ Active Directory hoặc COM+... Thêm vào đó các cải tiến
trong IIS ASP đã cải thiện rất nhi
ều trong việc điều khiển các luồng dữ liệu cũng
như bắt lỗi giúp người phát triển phát triển các ứng dụng của mình một cách rất
hiệu quả và linh hoạt.
5.3. Quản trị máy chủ webserver trên Windows Server
5.3.1. Các khái niệm cơ bản
Mạng máy tính là gì? Ta có thể hiểu một cách đơn giản: Mạng máy tính là một
tập hợp các máy tính độc lập được kết nối với nhau thông qua các đường truyền vậ
t
lý và tuân theo các quy ước truyền thông (giao thức) nào đó. Có rất nhiều mô hình
kết nối khác nhau, mỗi mô hình đều tuân theo một chuẩn riêng.
Mô hình OSI (Open System Interconnection)
Mô hình OSI được tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hoá ISO (International
Organizaiton for Standardization) đưa ra nhằm cung cấp một mô hình chuẩn
cho các nhà sản xuất và cung cấp sản phẩm viễn thông áp dụng để phát triển các sản
phẩm viễn thông. Ý tưởng mô hình hoá được tao ra còn nhằm hỗ trợ cho việc kết nối
giữa các hệ
thống và modun hoá các thành phần phục vụ mạng viễn thông. Mô hình
OSI được phân thành 7 lớp (mức) (chi tiết xin tham khảo ở các tài liệu khác) và có
mô hình như sau:
Aplication (Ứng dụng)
Presentation (Trình diễn)
(Upper Layer)
Session (Phiên)

Transport Layer (Giao vận)
Network Layer (Mạng)
Data Link (Liên kết)

Physical (Vật lý)



(Lower Layer)

TCP/IP
TCP/IP viết tắt của cụm từ Transmission Control Protocol/Internet Protocol là
một giao thức truyền thông cơ bản trong mạng Internet. Xin tham khảo thêm ở các tài
liệu khác.
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
LAN - Local Area Network
Local Area Network là một nhóm các máy tính và các thiết bị được kết hợp để
chia sẻ chung một đường truyền thông, và thông thường để chia sẻ chung các nguồn
tài nguyên của một máy chủ trong một phạm vi hẹp. Thông thường một mạng LAN
bao gồm 2 hoặc nhiều các má tính cá nhân, các máy in, các thiết bị có khả năng lưu trữ
(file servers)… Nó cho phép mỗi máy tính cá nhân trong mạng truy cập và sử dụng
các nguồn tài nguyên chung này, cũng như dùng chung các chương trình phần mềm
khác... Mạng LAN thông thường
được kết nối với nhau trong một khu vực địa lý nhỏ
như một tầng của toà nhà, hoặc trong một toà nhà … Một số mạng LAN có thể kết nối
lại với nhau trong một khu làm việc. Tuy nhiên nhiều khi khái niệm phạm vi hẹp ở đây
cũng chỉ có ý nghĩa tương đối.
WAN - Wide Area Network
Wide Area Network là một mạng máy tính được mở rộng trên các khoảng cách

vị trí địa lý rất xa. Thông thường người ta kết nố
i các mạng LAN với nhau để tạo
thành WAN.
Mạng Internet
Internet là mạng của các mạng, trong đó các máy tính được kết nối với nhau và
trao đổi dữ liệu thông qua giao thức truyền thông TCP/IP. Hay nói một cách khác
Internet là một tập hợp số lượng khổng lồ các mạng máy tính mà mỗi mạng này kết
nối tới hàng trăm triệu máy tính, con người, cũng như các chương trình phần mềm,
các cơ sở dữ liệu, và các file.
Dịch vụ WWW
WWW là một mạng toàn cầu của tất cả các mạng và có thể hiểu WWW là một
tên gọi khác của Internet. Có thể nói nôm na, thông qua WWW người ta có thể tích
hợp tất cả các dịch vụ khác cuả Internet lên nó. Bạn có thể lấy tài liệu trên mạng,
xem ảnh, video, nghe nhạc, nói chuyện và chạy các chương trình ứng dụng trên
mạng thông qua dịch vụ WWW. Để có thể sử dụng được dịch vụ WWW, bạn phải có
phần mềm trên máy trạ
m thường được gọi là trình duyệt (Browser) và các máy cung
cấp dữ liệu sử dụng phần mềm Web server. Hiện nay, có mấy loại trình duyệt cơ bản
sau: Netscape, Internet Explorer hoặc Opera. Đối với phần mềm Web server thì đa
dạng hơn, việc đa dạng này dựa trên hệ điều hành máy chủ sử dụng và các ứng dụng
cung cấp trên máy chủ đó tuy nhiên một số sản phẩm sau đây được sử dụng
nhiều hơn cả: Internet Information Service (IIS) của Microsoft, Iplanet Web
server của SUN được phát triển trên nền của Netscape và Apache Web server.
Khi truy nhập Internet, bạn sử dụng các trình duyệt để xem các tài liệu trên đó.
Các tài liệu này gọi là các trang web, hiện nay việc tạo các trang web trên
Internet sử dụng một ngôn ngữ HTML. Trong các trang web còn có các thành phần
siêu liên kết (Hypertext), cá thành phần này cho người sử dụng có thể đọc các phần
dữ liệu khác trong trang web hoặc ở trang web khác thông qua một thao tác click
chuột.
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)

TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
Nguyên tắc hoạt động của siêu liên kết có thể hình dung một cách đơn giản như
sau: Mỗi một trang web văn bản, một file dữ liệu hoặc file âm thanh hoặc bất cứ cài
gì bạn tìm thấy trên mạng đều có địa chỉ nguồn (URL - Uniform Resource Loacator).
Dựa vào URL có thể xác định được nơi cung cấp dữ liệu bạn cần sử dụng (địa chỉ
của máy cung cấp dịch vụ WWW trên Internet hay một phần trong trang web).
IP Address
Là thông tin nhằm xác định đich chỉ của một máy tình khi tham gia kết nối mạng
Internet. Thông thường chuẩn IP address hiện nay là IPV4 có nghĩa sử dụng 4 bytes
biểu diễn 1 chuỗi số thành IP Address, trong tương lai chuẩn này sẽ là IPV6.
TCP Port Number
Như chúng ta đã biết các máy tính sử dụng giao thức truyền thông là TCP/IP và
có rất nhiều dịch vụ khác nhau trong mạng Internet. Để phân biệt giữa các dịch vụ
khác nhau trên một máy chủ cung cấp dịch vụ TCP đưa ra khái niệm cổ
ng (port) có
nghĩa mỗi dịch vụ sẽ sử dụng 1 số cổng nhất định ví dụ ngầm định mail sử dụng 110,
25 hay Telnet sử dụng port 23 còn WWW hay HTTP sử dụng port 80. Giá trị của các
port từ 0 - 65535, người quản trị có thể thay đổi lại giá trị port ứng với từng dịch vụ
khác với giái trị ngầm định.
HTTP - Hypertext Transfer Protocol
HTTP là mộ giao thức mức ứng dụng được Web Client và Web Server dùng để
trao đổ
i thông tin với nhau. HTTP là giao thức yêu cầu/đáp ứng, và có thể hiểu một
cách nôm na là một tập hợp các nguyên tắc trao đổi file dữ liệu (Text, Graphic
images, sound, video và các file multimedia khác) trên WWW.
5.3.2. Cài đặt Internet Information Services - IIS
5.3.2.1. Chuẩn bị cài đặt
Chuẩn bị về máy móc thiết bị phần cứng
- Yêu cầu 01 máy chủ với cấu hình tối thiểu như sau:
+ CPU Pentium/133MHz.

+ 64MB RAM (khuyến nghị 128MB hoặc lớn hơn).
+ 950MB đến 1 GB ổ đĩa cứng.
- Yêu cầu tối thiểu 01máy tr
ạm (client) với cấu hình như sau:
+ CPU Pentium hoặc Celeron 366 MHz.
+ 32MB RAM (khuyến nghị 64 MB hoặc lớn hơn).
+ 640 MB đến 1 GB ổ đĩa cứng.
- Hệ thống mạng kết nối giữa máy chủ và các máy trạm (theo số lượng máy
trạm).
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
Chuẩn bị về phần mềm
- 01 hệ điều hành Windows Advanced Server: Dùng để cài đặt máy chủ và Web
Server.
- 01 hệ điều hành Windows (Windows 9x, Windows XP hoặc Windows 2000
Professional).
- Trình duyệt Web.
5.3.2.2. Cài đặt Internet Information Services
IIS thường được cài đặt mặc định cùng với hệ điều hành Windows (NT Server
hoặc Windows 2000 Server), tuy nhiên người quản trị có thể thể lựa chọn để
bổ sung hoặc loại bỏ các modul không cần thiết. Tuy nhiên người quản trị cầ
n phải
hoạch định các các yêu cầu cũng như khả năng phát triển và mở rộng của web server
trước khi thao tác.
Lưu ý: Trong phần này ta thực hiện việc cài đặt và quản trị IIS 5.0 trên hệ điều
hành Windows 2000 Advanced Server.
Việc cài IIS có thể thao tác theo các thao tác sau:
+ Start/Settings/Control Panel.
+ Nhấn đúp chuột trái vào mục Add/Remove Programs.
+ Nhấn vào biểu tượng Add/Remove Windows Components. Một cửa sổ

hiện ra cho phép bạn lựa chọn cài đặt thêm hoặc loại bỏ các modul cùng
với h
ệ điều hành.
+ Chọn mục Internet Information Services IIS (Xem hình 8.1)

Chú ý: IIS bao gồm các modul thành phần:
+ Common Files: Đây là các file yêu cầu cho IIS, và các file này được dùng
cho nhiều modul thành phần khác nhưng thông thường không cài đặt là một
modul độc lập.
+ Documentation: Là các tài liệu và ví dụ để người quản trị tham khảo.
+ File Transfer Protocol (FTP) Server: Modul thành phần này thiết lập một
FTP Site (FTP Server), dùng để upload và download các file.
+ FrontPage 2000 Server Extension: cho phép quản trị các web site
thông qua Microsoft FrontPage và Visual InterDev.
+ Internet Information Services Snap-In: Một giao diện quản trị IIS,
được dùng trong MMC (Microsoft Management Console). Qua giao diện này
người quản trị có thể dễ dàng thiết lập, thay đổi và cấu hình các tham số cho web
site.
+ Internet Services Manager (HTML): Một giao diện quản trị IIS qua giao
diện Web.
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH

+ NNTP Service.
+ SMTP Service.
+ Visual InterDev RAD Remote Deloyment Support: Cho phép triển khai từ
xa các ứng dụng trên Web Server.
+ World Wide Web Server: hỗ trợ việc truy cập các web site.
Hình 5.1: Lựa chọn để cài đặt IIS
Cài đặt mặc định (Typical Install)

IIS mặc định cài đặt các modul: Common Files, Documentation, Internet
Information Services Snap-In, World Wide Web Server. Để cài đặt mặc định trong
cửa sổ cài đặt (Windows Components Wizard) lựa chọn Internet Information
Services (IIS), rồi nhấn vào nút Next để tiếp tục. Toàn bộ modul đã ngầm định sẽ
được cài đặt.
Cài đặt tuỳ chỉnh (Custom Install)
Để cài đặ
t tuỳ chỉnh trong cửa sổ cài đặt nhấn vào nút Detail. Các modul sẽ được
liệt kê cho phép bạn lựa chọn chi tiết các modul để cài đặt. Sau khi lựa chọn xong,
nhấn vào nút Next để tiếp tục, toàn bộ các module mà bạn lựa chọn sẽ được cài đặt. Vì
trong giáo trình này ta đề cập tới Web Server nên bạn phải chọn modul World Wide
Web Server.
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
Hình 5.2: Chi tiết các modul trong IIS
Lưu ý: Một số điều trước khi cài đặt:
- Nên cân nhắc các modul để cài đặt, không nên cài đặt các modul
không cần thiết.
- Nên cài IIS trên một máy chủ riêng (Standalone Server).
- Nên cài đặt IIS trên một máy chủ mà máy chủ không phải hỗ trợ bất kỳ dịch
vụ nào khác.
- Nên loại bỏ các giao thức không cần thiết.
Trong quá trình cài đặt Windows sẽ tự động cài đặt và cấu hình các module.
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
Hình 5.3: Cài đặt IIS
5.3.3. Quản trị Internet Information Services (IIS)
5.3.3.1. Cấu hình Internet Information Services
9.3.3.1.1. Thiết lập một Web Site mới
Để thiết lập một web site mới yêu cầu đầu tiên mà cũng là tối thiểu một người

quản trị cần biết thông tin về về web site bao gồm:
- Miêu tả web site: đây là thông tin giúp người quản trị nhận biết và phân loại các
web site trên máy chủ mình quản trị.
- Tiêu đề của web site (host header): Thông thường có thể có nhiều tiêu đề hoặc
nhiều tên mi
ền cùng ánh xạ vào một web site.
- Địa chỉ IP: Là địa chỉ IP của card mạng dùng để phục vụ web site.
- Cổng truy cập (Port Number): Giá trị mặc định là 80, với một số web site vì các
mục đích bảo mật người quản trị có thể thay đổi giá trị này.
- Thư mục gốc: Mỗi Web site có một thư mục gọi là thư mục gốc (home
directory), thư mục này là duy nhất. Trong thư mục gốc này bao gồm toàn b
ộ các file
và các thư mục hoặc thư mục ảo liên quan đến web site này.
Bạn có thể tạo một Web site mới theo nhiều cách, qua các câu lệnh (command) hoặc
qua giải thuật (wizard) với giao diện đồ hoạ mà chỉ cần vài lần nhấn chuột.
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH
+ Start/Programs/Administrative Tools/Internet Service Manager
+ Bấm chuột phải tên máy chủ Web Server. Chọn New/Web Site
Hình 5.4
+ Tại cửa sổ Web Site Creation Wizard, nhấn vào nút Next để tiếp tục.
Hình 9.4: Lựa chọn Web Site Creation Wizard để tạo web site mới


Hình 5.5: Web Site Creation Wizard
+ Điền tên miêu tả của web site cần khởi tạo: Ví du: mycompany.com.vn
Phan Xuân Thắng Tài liệu Webserver (IIS)
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC HÀ TĨNH

Hình 5.6: Dùng Web Site Creation Wizard để tạo web site mới

+ Ấn nút Next để tiếp tục. Tiếp theo xin điền địa chỉ IP, số hiệu cổng, cũng như
tiêu đề của web site (host header).

Hình 5.7: Dùng Web Site Creation Wizard để tạo web site mới

+ Tiếp theo chọn thư mục gốc của web site