Một số biện pháp giúp HS lớp 5 trường TH Nguyễn Minh Chấn giữ vở sạch viết chữ đẹp

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO ĐẠI LỘC
TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN MINH CHẤN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Tên đề tài: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5
trường Tiểu học Nguyễn Minh Chấn giữ vở sạch,
viết chữ đẹp
Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Hiền
Năm học: 2009 - 2010
1. TÊN ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 5 TRƯỜNG
TIỂU HỌC NGUYỄN MINH CHẤN
GIỮ VỞ SẠCH – VIẾT CHỮ ĐẸP
2. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Như cố thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nhận định: “ Chữ viết cũng là một sự
biểu hiện của nết người, dạy cho học sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp
phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, tính kỉ luật, lòng tự trọng đối với mình
cũng như đối với thầy cô và bạn đọc bài vở của mình”
Thật vậy, phong trào “Vở sạch – chữ đẹp” góp phần quan trọng trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh Tiểu học. Thông qua việc giữ
vở sạch, viết chữ đẹp để hình thành cho học sinh những phẩm chất đạo đức như:
tính cẩn thận, kiên trì, chịu khó, tinh thần kỉ luật, óc thẩm mỹ, biết cảm nhận cái
đẹp và hình thành thói quen giữ vệ sinh cá nhân. Viết chữ đẹp rất quan trọng đối
với học sinh khi làm bài thi, nếu chữ đẹp, sạch sẽ, rõ ràng sẽ gây được cảm tình đối
với thầy cô giáo khi chấm bài, nhất là mùa thi cuối năm.
Ở bậc Tiểu học, việc rèn cho học sinh kĩ năng, thói quen giữ vở sạch – viết
chữ đẹp phải được bắt đầu ngay từ lớp 1, ở giai đoạn này vô cùng quan trọng nhưng
cũng rất khó khăn. Bởi vì hầu hết các em còn bỡ ngỡ, rụt rè. Mặt khác, ở lứa tuổi
này các em còn ham chơi. Bên cạnh đó còn một số em phụ huynh chưa thật quan
tâm đến chữ viết ( họ chỉ quan tâm đến chất lượng học tập ) Chính vì vậy đã tạo cho
các em tính cẩu thả trong việc viết chữ, chưa có thói quen tự rèn chữ viết nên khi
học đến lớp 5 rồi mà vẫn còn một số em viết chữ chưa rõ ràng, thiếu nét, không

đúng độ cao con chữ, vở không được giữ gìn cẩn thận, đặc biệt là các em bôi xoá
tuỳ tiện dẫn đến việc trình bày vở thiếu tính thẩm mỹ. Ta biết rằng việc rèn cho các
em giữ vở sạch, viết chữ đẹp là một công việc rất khó, tốn nhiều thời gian nhưng do
nhận thức được đầy đủ ý nghĩa của việc rèn chữ giữ vở nên trong nhiều năm giảng
dạy tôi đã luôn tìm ra “những biện pháp giúp học sinh giữ vở sạch, viết chữ đẹp”.
3. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Giúp học sinh “Giữ vở sạch, viết chữ đẹp” là một trong những tiêu chí giáo
dục cho học sinh cấp Tiểu học.
Chữ viết có quan hệ mật thiết với chất lượng học tập ở các môn học. Rèn cho
các em viết chữ đẹp là góp phần rèn luyện một trong những kỹ năng hàng đầu của
việc học tiếng Việt trong nhà trường - kỹ năng viết chữ. Nếu viết chữ đúng mẫu, rõ
ràng, tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậy kết quả
học tập sẽ cao hơn. Ngược lại viết chữ xấu, tốc độ chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ
đến chất lượng học tập của học sinh.
Dạy cho học sinh biết được những kĩ năng và thao tác viết chữ từ đơn giản
đến phức tạp bao gồm những kĩ năng viết nét, liên kết nét tạo chữ cái, tạo chữ ghi
tiếng. Đồng thời giúp các em xác định khoảng cách, vị trí cỡ chữ trên vở kẻ ô li để
hình thành kĩ năng viết đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết nhanh, viết đẹp. Ngoài
ra, tư thế ngồi viết, cách cầm bút, để vở, cách trình bày bài viết cũng là một kĩ năng
đặc thù của việc rèn chữ viết cho học sinh mà giáo viên cần thường xuyên quan tâm
Ở lớp 5, việc rèn chữ được chú trọng nhiều ở các giờ học chính tả. Trước khi
viết bài các em được luyện viết từ khó, được quan sát trực tiếp chữ mẫu của giáo
viên. Do vậy, hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh có đạt
hiệu quả cao hay không phụ thuộc nhiều vào điều kiện cơ sở vật chất như lớp học,
bàn ghế, ánh sáng trong phòng học. Các yếu tố trên phải đảm bảo các điều kiện sau:
a) Ánh sáng phòng học: Phòng học phải có đủ ánh sáng cho mọi học sinh
ngồi học theo quy định của vệ sinh học đường. Quy định của Bộ Giáo dục và Đào
tạo: Độ chiếu sáng trong không gian lớp học từ 200 – 500 lux (lux: đơn vị đo độ
chiếu sáng Quốc tế)
b) Bảng lớp: Bảng lớp được treo ở độ cao vừa phải, cạnh dưới của bảng

ngang tầm đầu của học sinh ngồi trong lớp.
c) Bàn ghế học sinh: Kích thước bàn ghế phải phù hợp với độ cao trung bình
của từng đối tượng học sinh.
d) Bảng viết của học sinh (bảng con): Cần chú ý những điều kiện tối thiểu về
việc chuẩn bị bảng con của học sinh. Bảng làm bằng chất liệu mica màu trắng và
dụng cụ viết bằng bút dạ học sinh sẽ không chủ động khi viết chữ.
e) Phấn viết, khăn lau bảng và bút viết : Không cho học sinh dùng phấn cứng
quá hoặc phấn kém phẩm chất. Khăn lau bảng cần sạch sẽ, có độ ẩm, được gấp lại
nhiều lần, độ dày thích hợp. Không cho học sinh dùng bút bi, loại bút tốt nhất mà
các em nên dùng là bút kim mực.
Ngoài ra, việc rèn cho học sinh viết chữ đẹp cần phải tính đến các yếu tố
cảm xúc về tâm lý; nếu các em viết với tâm lý vui vẻ, phấn chấn thì chắc chắn chữ
viết sẽ đẹp hơn rất nhiều khi viết với với tâm lý bực bội, ỉu xìu.
4. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
* Tình hình thực tế của lớp:
Đầu năm học, khi nhận lớp, tôi thật sự băn khoăn lo lắng vì trong lớp có
nhiều em viết chữ xấu, trong đó có một em bị ảnh hưởng chất độc màu da cam đó là
em Nguyễn Quốc Linh em này học được, viết được nhưng chữ rất xấu.
Sau đó tôi tiến hành tìm ra những giải pháp cụ thể nhằm nhằm khắc phục tình
trạng này. Sau khi dạy tuần 1 tôi tiến hành khảo sát chất lượng về chữ viết của học
sinh. Tiêu đề kiểm tra tôi đề là: Khảo sát chất lượng chữ viết đầu năm
Kết quả cụ thể của lớp như sau:
TSHS Loại A Loại B Loại C
30 SL TL SL TL SL TL
5 16,7% 15 30 % 10 33,3 %
Số học sinh viết chữ chưa rõ ràng, viết không đúng độ cao, chữ thiếu nét,
trình bày bài thiếu cẩn thận còn chiếm tỉ lệ cao, đặc biệt có một số em hay dùng
phấn, bút xoá để xoá những chữ viết sai làm cho bài viết mất đi tính thẩm mỹ.
Những em còn lại, tuy chữ viết có sạch sẽ hơn nhưng nhìn chung vẫn còn mắc lỗi
về trình bày, chữ viết không đều nét, viết hoa tuỳ tiện không đúng quy tắc.

Kết quả trên do nhiều nguyên nhân chủ yếu sau:
- Hầu hết gia đình các em sống bằng nghề nông. Hoàn cảnh kinh tế gia đình
của một số em còn nhiều khó khăn. Bản thân mỗi em chưa phát huy được tính tự
học, tự rèn ở trường cũng như ở nhà.
- Phần lớn các em chưa coi trọng chữ viết của mình, những em viết chữ xấu
là những em học sinh yếu, không cẩn thận trong khi viết bài cũng như trình bày bài.
Những em học sinh nam học khá, giỏi nhưng còn hiếu động, nghịch ngợm muốn
viết nhanh cho xong bài trước bạn nên dẫn đến chữ viết xấu. Một số phụ huynh chỉ
quan tâm đến việc học tập chứ chưa thật sự quan tâm đến chữ viết của con em
mình.
- Các em còn ham chơi hơn ham học.
5. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
Ngay từ đầu năm học, trên cơ sở thống kê số học sinh viết chữ xấu, trình bày
cẩu thả, những học sinh giữ gìn vở không tốt, trong cuộc họp phụ huynh, tôi thống
nhất với phụ huynh về yêu cầu và cách giúp con giữ vở sạch , viết chữ đẹp: phổ
biến cho phụ huynh biết những quy định về cách bao bọc vở, dán nhãn tên và quy
định cho từng loại vở ghi của mỗi môn học. Giáo viên chuẩn bị sẵn một bộ vở
mẫu bao bọc dán nhãn tên, làm mũi tên chỉ bài đúng quy định cho phụ huynh tham
khảo. Đồng thời cho phụ huynh xem những bộ vở cũ của học sinh những năm học
trước đạt tiêu chuẩn “vở sạch chữ đẹp” để phụ huynh tham khảo thêm. Giáo viên
cần giải thích cho phụ huynh thấy lợi ích và tầm quan trọng của việc rèn chữ, giữ
vở. Từ đó nhờ phụ huynh thường xuyên kiểm tra vở sách của con em mình và có
hình thức khen thưởng kịp thời khi vở con mình đạt loại A hoặc đạt giải cao trong
những lần nhà trường hay phòng giáo dục tổ chức thi vở sạch, chữ đẹp.
* Những biện pháp cụ thể:
1)Biện pháp giúp học sinh giữ vở sạch:
* Trước hết cần cho học sinh biết thế nào là một quyển vở sạch, đẹp:
- Vở sạch, đẹp là vở:
+ Được bao bọc, dán nhãn tên cẩn thận.
+ Không bị rách; không long bìa, nhàu nát ; không quăn góc

+ Không giây mực ra vở, không bôi xoá nhiều
+ Trình bày đúng quy định, không bỏ phí giấy.
• Sau đó giáo viên đề ra một số quy định về việc giữ vở như sau:
+ Khi bao vở, ngoài tờ giấy bìa bao, bên ngoài còn được bao thêm một tờ
bọc nhựa để giữ cho bìa vở luôn mới và tránh bị sứt bìa.
+ Vở phải mua loại có dòng kẽ rõ ràng, các ô li đều nhau, giấy trắng, dày
không bị lem mực.
+ Để vở sạch không bị quăn góc, không bị vết lem do mồ hôi tay mỗi em cần
sử dụng một tờ giấy kê (loại giấy bìa). Khi viết, ta đặt tờ giấy kê nằm ngang
giữ cho mồ hôi tay không bị lem và vở không quăn góc.
+ Khi viết bài tuyệt đối không được tẩy xoá, bôi bẩn; muốn bỏ chữ nào thì
nào thì dùng thước kẻ gạch ngang chữ đó, không viết đè lên chữ bỏ, không
dùng phấn hoặc bút xoá để tẩy xoá.
+ Khi gạch hết bài hoặc gạch dưới từng môn học tuyệt đối phải dùng thước
kẻ, không được gạch tay.
+ Không bỏ phí giấy, khi mở qua trang khác phải chú ý để khỏi bị dính hai
trang.
+ Khi học xong cho vở vào cặp nhẹ nhàng, không bỏ vội vàng làm quăn góc
vở. Không được dùng vở lót lên ghế ngồi.
+ Quy định mỗi em ở nhà phải có một góc học tập thật gọn gàng và ngăn
nắp, sắp xếp vở một cách khoa học.
+ Giáo viên phải thường xuyên kiểm tra việc thực hiện những quy định giữ
vở sạch của từng học sinh:
+ Thành lập các đôi bạn để tự kiểm tra: hằng ngày vào đầu buổi học các em
tự kiểm tra lẫn nhau.
+ Giáo viên kiểm tra vở các em qua những lần dò bài, chấm bài; động viên
nhắc nhở những em vở chưa sạch.
2)Biện pháp cụ thể rèn chữ viết:
* Trước hết cho học sinh biết chữ được coi là đẹp thì phải viết đúng cỡ, đúng
mẫu, cách nối nét đúng, mềm mại, đặt dấu phụ đúng chỗ, khoảng cách giữa

các con chữ đúng quy định.
+ Giáo viên phải luôn chú trọng đến chữ viết và cách trình bày của mình ở
bảng vì đây là hình ảnh trực quan luôn có ảnh hưởng đến nhận thức về chữ
viết của học sinh. Ta thấy rằng, muốn cho các em viết đẹp trước hết phải yêu
cầu các em viết đúng. Mặt khác, học sinh rất hay bắt chước, các em coi thầy
cô là thần tượng, là tấm gương để làm theo.Vì vậy chữ viết của giáo viên rất
quan trọng nên tôi luôn cố gắng viết chữ của mình ở bảng thật đúng và thật
đẹp.
+ Quy định mỗi em có một cuốn vở rèn chữ và hằng tuần yêu cầu các em
chép một bài chính tả trong tuần và một hoặc hai bài thơ do các em tự chọn
(việc làm này vừa giúp các em rèn chữ vừa giúp các em rèn luyện chính tả và
giúp các em có thói quen đọc sách báo để sưu tầm những bài thơ hay)
+ Những em chữ viết quá xấu, viết không đúng cỡ, không đúng mẫu tôi cho
viết lại 29 chữ cái.
+ Tuyệt đối không cho học sinh dùng bút bi vì đầu bút bi trơn khó điều chỉnh
chữ viết. Tôi bắt buộc học sinh dùng bút mực để viết
+ Khi viết bài phải ngồi ngay ngắn,lưng thẳng, không tì ngực vào bàn,đầu
hơi cúi, không cúi sát vào trang vở để tránh bệnh cận thị, cong vẹo cột sống,
mắt cách vở khoảng 20 -25 cm. Cánh tay trái đặt trên mặt bàn bên trái vở,
bàn tay trái tì vào mép vở giữ cho vở không xê dịch khi viết. Để vở hơi
nghiêng chếch về bên trái, cầm bút đúng quy định không cầm sát phía ngòi
bút. Đầu ngón tay trỏ đặt ở phía trên cách đầu bút khoảng 3 cm, đầu ngón tay