Phong tục của làng nghề ở vùng đồng bằng sông Mã Thanh Hoá

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (371.65 KB, 7 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tgp chi Ddn tdc hgc sd5 - 2009 69

r

^

TL/LIEU

•

DAN TOC HOC

V ' J

PHONG TUC CUA LANG NGHE O

VUNG DONG BANG SONG MA

T H A N H H O A

HA MANH KHOA

Cu dan ddng bang sdng Ma khdng ehi
CO tinh than lao ddng can eii, tri thdng minh
sang tao trong trdng trgt, chan nudi ma vdi
ban tay kheo leo, hg cdn lam ra rat nhieu san
pham thii edng phue vu ddi sdng. Nhieu lang
que trong viing viia lam ndng nghiep viia
chuyen lam mdt nghe thii cdng va trd nen ed
tieng. Moi lang nghe deu cd lich sii' hinh
thanh va phong tuc tap quan gan lien vdi
nghe. tao nen sac thai van hda rieng ciia
minh. Dudi day ehiing tdi xin gidi thieu hai
trong eac lang nghe eiia vimg chau thd sdng
Ma XU' Thanh: lang nghe da An Hoach va

lang nghe diic dong Tra Ddng.

I. Lang nghe da An Hoach

1.1. Vdi net ve idng An Hoach

Lang An Hoach (cdn ggi la Nhue
thdn, lang Nhdi), each thanh phd Thanh
Hoa 3 km ve phfa Tay - Nam. Vao thdi
Nguyen (the ky XIX), An Hoach (ed sach
chep la Yen Hoach) thude tdng Quang
Chieu gdm ba lang la An Hoach Thugng
(lang Nhdi Thugng), An Hoach Ha (lang
Nhoi Ha - Nhue thdn), thdn Ddng. Tir nam

1953 den dau nam 2006, An Hoach Thugng
(lang Nhdi Thugng). thdn Ddng, thuoc xa
Dong Tan; An Hoach ha (lang Nhdi Ha
-Nhue thdn). thude xa Ddng Hung va chia

thanh 3 .xdm: xdm Trung. xdm Bac va xom
Nam, nay thude thj tran Nhdi'.

Lang An Hoach la mdt trong nhirng
lang ed xua nhat ciia huyen Ddng Son. tinh
Thanh Hoa. Cach lang khdng .xa cd di chi
khao cd niii Nap thude thdi ky van hoa Dong
Son duge phat hien nam 1976. Lang ed mdt
nui da thudng ggi la niii Nhdi (ciing ed ten
la niii Khe, Nhue son. An Hoach son, niii

Vgng phu...) san sinh ra mdt loai da quy
duge biet den d nhieu noi trong ea nude
dudi ten ggi "da Thanh". Sach "Dgi Nam

nhdt thdng chi' (the ky XIX) viet: "niii An

Hoach (hay niii Khe, lai ed ten la Nhue son)
d each huyen Ddng Son bdn dam ve phia
Tay Nam, sac da trang mjn, tieng da vang
trong, ed the diing lam khi dung nhu
ehieng, khanh, bia, ke...". "Niii An Hoach
san xuat thir da tdt, Pham Ninh la Thai thu
Du Chuong nha Tan, thudng sai ngudi lay
da lam khanh, tire la nui da nay. Chan niii
ndi len ngg nhd. nhgn hoat diing mdt minh,
ben eanh cd den thd Cao Son, lai eo chiia"
(Quoc sir quan trieu Nguyen, 1970, tap 2,
tr. 222-224).

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

70 Hd Mgiih Khoa

Van bia chiia Bao An eung eho biet
ve da d day: "Sac da dng anh nhu ngge lam,
chat xanh biee nhu khdi nhat. Sau nay due
lam khi eu vf nhu deo thanh khanh. danh
len thi tieng vang mudn dam. dung lam bia,
van ehuong de lai thi edn mai ngan ddi"
(Qude su quan trieu Nguyen. 1970, tap 2.
tr. 223). Da niii Nhdi da di vao ca dao tue
ngir gan lien vdi nhieu viing dat ndi tieng

cua huyen Ddng Son trong Ijch sii'.

1.2. Phong tuc lang nghe

Den the ky thir XIX, nhung ngudi thg
da lang Nhdi da cd mdt td chirc nghe
nghiep tuong ddi chat che. Viec truyen day
nghe va hanh nghe khdng edn bd hep trong
pham vi gia dinh. ddng hg cd tinh "cha

truyen con ndi' nua ma cd tinh cdng ddng

cao. Tap tuc eiia lang nghe duge thi hien
trong Huang udc ciia lang.

Huang udc xa An Hoach do ly trudng
Le Van Thuyen. phd ly Nguyen Xuan Hoa,
cu nhan Tran The Diie viet nam Dong
Khanh thu 2 (1887) ngay 15 thang 2 (Hd
Dire Thg, 1999, tr. 209-213). Qua huong
udc chiing ta cd thi thay duge mdt phan
phong tuc ciia lang due da An hoach.

Nghi due da d An Hoach ed tii- lau, it
nhat la tir thi ky X. Ong td nghi 6uo-c 6an 
lang bat dau thd tir thi ky XIII: "Td nghi
due da la Le Khae Phue (gio ngay 15 thang
Gieng). Nam At Hgi (1275), Le Khae Phue
day 5 ho la hg Do, Le, TrAn, Duong, Nguyen
lam nghe. Khi dng tir Mudng Mai vl day la

ngay 10 thang Gieng". Cd le viec thd tu bat
dati tir mot su kien vao thdi Tran. trong cudc
khang chiln chong quan Mdng - Nguyen,
khi vua Tran: "Sai thg da d An Hoach (niii
Nhdi) md cua hang niii Thien Kien va hang

nui Khuan Mai dl \ky tiln eiia ehdn d dd 
khi trude" (Ngd ST Lien, 1985. tap 2. tr.
181). ma dng Le Khae Phue la ngudi dung
dau tdp thg due da lang Nhdi duoc giao
nhiem vu "md cira hang". Sau khi hoan 
thanh cdng viec, dng trd ve lang va duge
dan lang tdn thanh dng td eiia lang nghe.

Hang nam, tir ngay 9 den 16 la ngay
md hgi eiia lang. Ngay nay ca hai xa An
Hoach va Phil Luu deu lam le. Ngay 9, lang
Phil Luu rude den den lang Nhdi, sang 11
rude ve. Trong lang ngay 9 thang Gieng lam
le cao, sam mot ddi Ign nhd va mot ddi ga
trdng, xdi gac, trau rugu (xdi 10 can, Ign
mot eon 30 can, ga trong moi con 1,5 can).
Le xong dem xdi thjt bieu tien chi, ly trudng,
bieu dai khoa, dai xac (thg kheo nhat lang);
phan thjt va xdi cdn lai mdi ca ky hao, than
lao, chirc djeh eiing an.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Tap chi Ddn tgc hgc sd5 - 2009 71

gio. chii te vao dang dd kheo eiia ea lang.

Khi dang dd nay thi rude tir nha ngudi dang
do ve den bang kieu hanh. Khi rude ve den
san den. vj tien chi eiing ngudi thu djeh
(giup viec) mang xudng. Neu thay cd gigt
nude d dd "hien xao" thi ca lang nam nay se
lam an tin tdi. Ngudi chii hien dang dd kheo
dupe lang eho I can thjt thu va 5 can xdi
gae. Ngudi chii sir hdi ca tdp thg ciing an
hay chia phan ve nha tuy y. Khi dang dd
kheo xong thi dge van, rdi ken sao hanh le.
Hanh le xong thi dge van le ta. Budi ehieu tii'
gid Mill sang den ngay hdm sau thi dang le
"khat xao" hay "hien xao" tuy nghi tuy tam
khong e6 quy djnh gi khae.

Ngay 16 le ta eiia lang va le son than,
giang than. Khi rude den thi rude theo mdt
doi ca chep. mot thii Ign. Liic rude ve thi
mang thii Ion ve. cdn ca chep dem tha
xuong ao.

Khi tha ea xudng ao xong, phai lay
inpt chiim hoa hdng dat len kieu de rude.
Khi hai hoa. dng ly trudng Phii Luu di thang
den khdm hdng, dng ly An Hoach lay manh
Ilia do triiin len dau dng ly.Phii Luu. Ong ly
Phil Luu dua hai tay ra hai hoa. Neu hai
duge chiim tir 2 hoa trd len la may man cho
ca lang. Neu hai duge mdt hoa thi khdng tdt
cho viec trong nam di lam an va chi nen

chpn ngudi tir 30 tudi den 40 cho di xa lam
an (lay y tam thap nhi lap).

Dau nam ea lang lam le the nao tuy y,
con tu nhan cd the lam le "khat xao" (xin
kheo) ddi vdi ngudi mdi hge nghe, hay le
"khat lgc", vdi ngudi lam nghe d xa, cudi
nam ve lang. neu ed dd lam dep thi dang len
den ggi la ll "hien xao". Sau khi le xong.
ong tien ehi se ban cho mdt dau gao nep.

mdt can thjt Ign ciia lang cdn tinh khiet, dem
ve ta on gia tien tai nha. Thudng le tien t l
vdi le ""khat xao", "hien xao" hay "khat lgc,
ta lgc" nhu d ngoai den.

Nhirng san pham tieu bieu duge lang
chgn tir trong cae gia dinh lam an kha gia
duge dang len mieu thanh hoang. Sau dd ly
trudng lai chgn ra vai thir de dau nam dem
sang mieu An Hoach lain le "hien xao"
(dang dd kheo). Le nay thudng thue hien
vao cac ngay 2, 4, 6 ciia thang Gieng. Neu
khi lam le, dng chii te thay cd gigt nude roi
vao mat thi eoi nhu ea nam cay cay duge
miia, lam an nganh nghe duge may man.

Cudi nam mgi ngudi di lam an xa deu
ve lang, dan xa ai ed nghe gidi thi duge
dng ly Phil Luu chgn lam dd thd nhu bat.

dTa, khay, cay den... de dang len mieu
thanh hoang.

Thg gidi di lam xa khi ve lang neu
phat tai thi lam le ta, hoac lam le "hien
xao". Ngoai le diing thdng thudng, tuy tam
CO the dang dd lam to dep nhieu cdng.
khdng cd quy djnh, nhu cay quan, tay da,
phuong da, ngai da... theo su hudng dan
eiia dng tien chi.

Nhung thg gidi di lam an xa nhirng
khong gap may man cd the lam le "khat
xao" (xin kheo), cdn ddi vdi ngudi mdi hoc
nghe lam le "khat lgc".

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

72 Hd Manh Khoa

rugng khuyen hgc. Con gai khdng cd rugng.
Neu den tudi ma lay chdng d lang thi 6uoc 
cap hai sao rugng, di lay chdng phuo'ng
khae thi thdi, trude khi di lay chdng phai
den le d hdn Vgng Phu tren nui Nhdi
(Hoang Anh Nhan, 1996, tr. 181).

Thg ngudi lang neu dinh di lam xa,
thudng ra den lam ll td nghe, trong le vat
can nhat ed trau cau. cdn thi tuy nghi d
tam long. Le xong xin mieng trau an d
trude nhang an. Neu an thay dd tuoi la lain

an se phat dat. Le nay ggi la le "khat lgc"
(xin loc).

Lang due da An Hoach kit "cha" vdi
lang Trau Dira d huyen Quang Xuo'ng.
Lang Trau Dira la lang ren chuyen san xuat
dung cu due da ndi tilng. Lang Nhue cung
cap da eho Trau Dira. Trau Dira cung cap
dung cu due da cho lang Nhue. Nhd dd ma
nghe ed truyen duge duy tri va phat triln d
ca hai lang. Lang Trau Dii'a lam dinh, lang
Nhue miing biic trudng cd 4 chQ:'"Thiit

Thgch nhdt tdm" (sat da mdt Idng) (Ljch su

Thanh Hoa. 1994, tap 2, tr. 118).

2. Lang nghe diic dong Tra Ddng

2.1. Vdi net ve Idng Trd Ddng

Lang Tra Ddng cd ten Ndm la ke Che
xua thuoc giap Bdi Ly (Phu Ly) nam ben
hiru ngan Luong Giang (sdng Chu) each
thanh phd Thanh Hda 12 km vl phfa Tay
Bac. nay thude xa Thieu Trung. huyen
Thieu Hda.

Lang Tra Ddng, diu thi ky XIX la
mot thdn thude xa Tra San, Tra Son vao

dau the ky XIX. nam ngay ben eanh con
sdng dao nha Le. gan dudng tinh Id di len
cae huyen miln nui Tay Bac Thanh Hoa.

Xa Tra Son cd hai thdn: Thdn Thugng (Tra
Thugng), thdn Ddng (Tra Ddng). Lang Tra
Ddng thudng quen vdi ten ggi la Tra Ddng,
Tra Diic hay Che Diic.

Lang Tra Ddng vao nira dau the ky
XIX thuoc tdng Van Quy, phfa Ddng giap
vdi xa Phiic Thg (tdng Thaeh Khe), phia
Tay va phia Nam giap vdi xa Phii Ly, phfa
Bac giap vdi thdn Thugng, each Cdn Chan
Tien 6 km, noi ed di chi khao cd cua xudng
due ddng thude so' ky thdi dai ddng thau.

Dau the ky X. day la mot trong nhirng
trung tam kinh te - xa hdi eiia viing ddng
bang sdng Ma. Lang Tra Ddng la que goe
eua Le Luong - mot hao trudng cua chau Ai.
Le Luong que d Ke Ry (nay la xa Thieu
Trung, huyen Thieu Hoa): "la nha cu tgc
Chau Ai, gia thi giau thjnh, thde chiia hon
tram kho, trong nha nudi tdi 3.000 mdn
khach, ddc Idng lam viec thien" (Tha van Ly
- Tran, 1977. tap 1. tr. 354). Ong cd cdng
giup Dinh Bd LTnh dep loan 12 su' quan.
thdng nhat 6k nude Ong duge Dinh Tien 
Hoang phong la Dd djeh quan Ciru Chan,

quan giu mdt vung ddng bSng rgng Idn d
chau Ai: "Ddng din Phan Djeh, Nam din
Vu Long, Tay din dinh niii Ma La, Bac din
Kim Cdc" va "ddi ddi eon chau duge quyIn
trdng eoi" (Tha van Ly - TrAn, 1977, tap 1,
tr. 354). Viing dat nay thuoc pham vi ba
huyen Ddng Son, Thieu Hoa, Quang Xuong,
tinh Thanh Hoa ngay nay. Ke Ry cdn la mot
trung tain cua dao Phat thdi bay gid. Le
Luong vdi cuong vj la ngirdi dirng dau trong
viing do cho xay dung cac chiia: Trinh
Nghiem d ke Go, Minh Nghiem d ke Bdn va
Huong Nghiem d ke Ry. Chiia Huong
Nghiem edn ed ten la "Kiin Ne son, Huong

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Tgp chi Ddn lgc hgc sd5 - 2009 73 
nira, nhung qua van bia de lai. ta cd the hinh

dung quy md ciia ngdi chiia do dng xay
dung: "Tren da chenh venh. tugng Phat oai
nghiem, giira sdng thap cao, toan than Da
Bao. Mai hien cong cong nhu eanh trT, ngdi
Ip'p Idp Idp nhu vay rdng. Lan can thoang
mat, eua ngd thenh thang. Mat trai cd mdt
toa lau nguy nga. trong treo ehudng Idn. Ben
phai dung mdt tam bia da ghi chep edng lao.
ngo hau mong nghin nam khdng mai mdt.
Tudng vach bao quanh, each xa tran gidi; ed
hoa tuoi tot, ngao ngat khdi huong" (Tha
van Ly - Tran, 1977, tap 1. tr. 354).

Thdi Tien Le, vua Le Dai Hanh van
trpng dung Le Luong. Dat va ngudi vimg ke
Ry. ke Che do gdp cdng sue eho Le Dai
Hanh trong su nghiep dep ngi phan va thang
Tong, binh Chiem. Le Luong duge Le Dai
Hanh phong la Bdc Xa Tudng Qude.

Thdi Tien Le, vua Le Dai Hanh cho
tien hanh dao sdng tii' Ddng Cd (huyen Yen
Djnh) den Ba Hda (huyen TTnh Gia), tinh
Thanh Hda. Cdng trinh nay di qua vimg dat
ke Ry, ke Che. Con sdng dao dd trd thanh
eon dudng giao thdng thiiy thuan tien khiln
cho mien dat giau tiem nang nay ngay cang
sam uat.

Thdi Ly - Tran, khu vuc nay van la
trung tam Idn ciia ddng bang sdng Ma. Dau
an ve sir phat trien kinh te - xa hdi tuy cdn
md nhat, nhung vdi su kien Thai iiy Ly
Thudng Kiet da tirng din nai day phan xii'
tranh chap dat dai giua hai giap Vien Dam
va Bdi Ly va cac nhan vat ndi tieng nhu
Luu Khanh Dam, Le Van Huu, Dao Tieu,
Le Quat, Le Gide... da ehirng minh dieu dd.
Danh nhan tieu bieu nhat eiia viing dat nay
thdi Ly - Tran la Le Van Huu. Le Van Huu

do Bang nhan khoa Dinh Miii (nam 1247),

ddi vua Tran Thai Tdng khi mdi 18 tudi. Le
van Huu dd tiing giu cae ehuc Han lam vien
hgc sT, Binh bd Thugng thu. tudc Nhan uyen
hau. Ong la tac gia bd "Dgi Viet su ky" gdm 
30 quyen, "Ngudi md dau, dng td etia nIn sii
hgc Viet Nam".

Cudi thi ky XVIII, dau thi ky XIX.
nghe due ddng d Tra Ddng da phat triln rat
manh me. Phan Idn cac hg gia dinh diu cd
Id be de due ddng. Tuy vay, nghe diie ddng
d day chua phai la hoan toan tach khdi ndng
nghiep, nhieu gia dinh viia diie dong vira
lam rugng, mdt sd gia dinh chi lam rugng,
khdng lam nghe due ddng. Cd y kiln eho
rang cudi thi ky XVIII, dau thi ky XIX d
lang Tra Ddng da ed "su tach rdi giua nghe
ndng vdi nghe thii cdng" va "90% dan lang
chuyen ve nghe diic".

2.2. Phong tuc Idng nghe due dong

Trai qua hang ngan nam, tdn tai va
phat trien, nghe due ddng d lang Tra Ddng
cho den ngay nay van bao luu duge nghe ed
truyen. Ngudi lang Tra Ddng, thd dng to
lang nghe la Thanh Su Khdng Minh Khdng".
Trong den lang cdn thd mdt dng hg Vu la

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

74 Hd Miinli Khoa

ngudi mang nghe diic ddng ve lang Che nem xudng dat. Mgi ngudi tranh nhau
Ddng va dng hg Le la ngudi cd nhieu dat '"cudp" mdt manh nho de lam "khirdc". Neu

trong Ling. Hai \ i Tien iiien nay da ciiting ngudi do chain coi ao. nhieu khi bj dan

Stic Cling nhau de \ a \ dung \ a phat trien xdng \ a o turn lay de xe lay •"tf do".

lang due ddng Che Ddng. .^^^, ^,.^^„ ^^,^ ,^,,^,^ ^ , . . ^^,^ ^^^ „^.,

Ngoai nhting tuc !e ehiiny ciia Ci'^ig khdng may gap nhiing true Irae thi nguiyi
ddng cu dan ian-i i-idi-ig nghiep. nghe dtic thg thuong dimg etiy en cang (mot loai cay

ddng a ling i r:i Ddng. den nay ciuia tim i^ai ea mgc itr nhiC-n) de ••ciiiide via", "keo
thay nhirng quy dinh. u,tiy uo'c hang van ^ [ j - |;^,^ khirdc.

C) iani! Tra Done, viec truven nshe

ban. Nhung tren thue te. lai cd nhirng quy
udc bat thanh van va duoc moi nmro-i lan-i

nghe thue hien. Hang nam. lang eo le kv ^'^", '"^ ''''''- l^'^^'^" "^'^^ - ' ^ ^'"'^ ""^'^^ 
Thanh su. Day la le quan trgng nhit cua tat ^''^'>'^'" *-^^^" "^^'""' ^'^^'^ ' " ' ^'^'' "^ ^"O' ^^eo 
ca nhiing ngudi lam nghi diic ddng o' Tra '"^^ "^'^ '^"^ ^^^^ 'Jen khi tir minh lam duge 
Ddng. Le nay duge tiln hanh 2 ky trong I "i^:'' ^^'-''n? ^^oan cua nghe va khi ed gia dinh
nam. vao cae r.gay N thang 4 va 13 thanii 9. i'i>^'ng mdi duge tach lam dge lap (ngoai ra

i r o n g do le ngiiy 13 thang 9 la quan trgng khi td chirc diie dam. phu thuoc vao nhieu
nhat. Le nay la le te " Thanh", duge to chirc yeu td khae ma ngudi ta tiep tuc truyen dat
tai den thd "thanh Khdng" (dng td nghe). them eac kinh nghiem khae trong nghi).

Trong mot nam le lang eo cae quy *^''^" -^'' '-•'^' ''^'•''•^ ''^^^^' '"^' ''^'^'" ^^'''- ^^^'^

djnh bat buge nhu sau (theo am lich): '-''^^^^" "^L'>'^^"I ^^it lieu.

- Ngay 20 thang Chap: Nghi dtic de Nhirng ngudi lam nghe diic dong a
an Tet Nguyen dan, . Tra Ddng. cd mot sd ""tieng long" thudng su

+ Ngay 26 thanu Chap: Cha Che hop ^^"^- "^'^ '^'' ''' ""^^^ '^^"^ "-'^^ "^"^^" 
phien cudi nam. ^ dong) mdi hieu dirge:

+ Mdng 6 Tet: Chg Che hop phien ^ ^'' '^^"^' ^ '^'''^''^ "Shia la \: Ldi = 2: 
dau nam. ^''^'"" " -^- '^'1^''" = -^^ Kci = 5: Mdc = 6:

_^ ..X . , . . . - ,. , , /^''le^^: Bel = H: Khinnii = 9: .\an= \0.

+ Mong 7 Let tro di. cae nha chgn '

ngay tdt, sira le eiing "Thanh" vii tiln hanh "^ ^^9^ so tir thudng dimg: Dgt nghTa 
•"diic ma Id". la nha: .\hiic = thjt: Boi = \it: Cdm = nlu:

Trude khi lien hanh ndi lira Id dii ue. Lan - nam. a; Be = cai qtiin: Kem = cai

kieng sice xin lua. kieng ngudi ngoai din '^''' ^^''' " '^'^' "*^'- ^"''^' " ^'•'" -^•^""' = '^'•'^• 
!iiia. Neu to chirc dtic d;ini thi khi bk d;iu ^'"' " ^"^'P" ^'"" '^" '"•'' " '^'""^ '^''^'^=- '^^^ 
"^i-nhom lira ddt lo nau ddng. nutroi lii,., ca ^^'""^' " '^""i^- Long = nude: Gtiich = xAu;

phai mac mot chile ao do khoac ngoai. Den '"'""'^ " m g u . . .

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Tgp chi Dctn tdc hgc sd5 - 2009 75

de mua. ban. Day la mdt trong nhung chg
ndi tieng nhdn nhjp a vimg Ddng Son.

3. Nhan xet

3.1. Nhirng net giong nhau

- Ngudi dan ciia hai lang deu nhd edng

an cua ngudi da day nghe. truyen nghe eho
hp. nhat la ngirdi cd edng dau tien dua nghe
vl vdi dan lang. Lang nghe due da An
Hoach thd Td nghe due da la Le Khae Phue.
Lang nghe diie ddng Tra Ddng thd dng td
lang nghe la Thanh Su Khdng Minh Khdng.
Cac lang nghe deu cd den thd vj td nghe.

- Viec dao tao thg theo tfnh ""gia
truyen", thudng la ngudi trong gia dinh
trong hg cd tay nghe truyen lai cho con chau
va thudng tir truyen nghe liic edn rat tre va
ehi eon trai mdi duge truyen nghe. Cac be
trai tir 10 tudi trd len bat dau duge truyen
nghe. Viec truyen nghe dien ra trong khudn
kho gia dinh "cha truyen con ndi". Vdi lang
nghe diie ddng Tra Ddng, con trai theo bd
lam tir khoang tren 10 tudi cho den khi tu
minh lain duge mgi cdng doan ciia nghe va
khi ed gia dinh rieng mdi duge tach lam

rieng. Nghe due da An Hoach ciing tuong tu
nhu vay.

3.2. Nhirng net khdc nhau

- Nhung ngay le cua lang nghe due da
An Hoach gan vdi ngay tet cd truyen ciia
dan tdc, cdn lang nghe due ddng Tra Ddng
duge tien hanh 2 ky trong 1 nam vao cae
ngay 8 thang 4 va 13 thang 9 am Ijch.

- Nghe diie ddng Tra Dong do tfnh
chat edng viec va vai trd, gia trj cua san
pham nen cd nhieu kieng ky ed tfnh than bf
hon nghe due da An Hoach.

- Nghe due ddng Tra Ddng ed chg
rieng de trao ddi san pham, edn nghi due da
An Hoach khdng cd chg rieng.

- Nghe due da An Hoach. ngudi thg
hgc nghe duge lang chu cap de hgc nghe va
ddng vien viec hgc ehu'. edn ddi vdi nghi
due ddng Tra Ddng khdng thay de cap van
de tren.

- Ngudi lam nghe diic ddng Tra Ddng
ed tieng ""Idng".

Tai lieu tham khao

1. Lich su Thanh Hda (1994), Tap 2.

Nxb Khoa hgc xa hdi. Ha Ndi,

2. Ngd ST Lien (1985). Dgi Viet su

ky todn thu tap II, Nxb Khoa hgc xa hgi.

Ha Ndi.

3. Hoang Anh Nhan (1996), Vdn hod

Idng vd Idng vdn hod. Nxb Thanh Hda.

4. Qude sii' quan trieu Nguyen(1970).

Dgi Nam nhdt thdng chi. Tap 2, Nxb Khoa

hgc xa hdi. Ha Ndi.