Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 10 năm 2019-2020 có đáp án - Trường THPT Lương Văn Cù

TRƢỜNG THPT LƢƠNG VĂN CÙ
TỔ NGỮ VĂN

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I
Năm học: 2019-2020
MƠN NGỮ VĂN – Lớp 10
Thời gian : 90 phút (Không kể thời gian phát đề)

I. MỤC TIÊU:
- Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức, kĩ năng trong chƣơng trình
học kì I, môn Ngữ văn lớp 10.
- Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức kĩ năng trọng tâm của chƣơng trình Ngữ văn
10 học kì I theo 3 nội dung: Văn học, Tiếng Việt, Làm văn, với mục đích đánh giá năng lực
đọc – hiểu và tạo lập văn bản của HS thơng qua hình thức đọc hiểu và tự luận.
II. HÌNH THỨC:
- Hình thức: gồm 2 phần đọc hiểu và tự luận.
- Cách tổ chức kiểm tra: HS làm bài ở lớp 90 phút.
III. THIẾT LẬP MA TRÂN:
1. Liệt kê các đơn vị bài học
1.1 Phần văn :
- Văn học Việt Nam (15 tiết)
- Tổng quan văn học Việt Nam (2 tiết)
- Văn học dân gian Việt Nam (12 tiết)
+ Khái quát VHDG Việt Nam (1 tiết)
+ Chiến thắng Mtao Mxây – trích sử thi Đăm săn (2 tiết)
+ Truyện An Dƣơng Vƣơng và Mị Châu - Trọng Thủy (2 tiết)
+ Tấm Cám (2 tiết)
+ Truyện cƣời (Tam đại con gà; Nhƣng nó phải bằng hai mày)(1 tiết)
+ Ca dao than thân, yêu thƣơng tình nghĩa và hài hƣớc (3 tiết)
+ Ôn tập VHDG Việt Nam (1 tiết)
- Văn học nƣớc ngồi (2 tiết)

+ Uy-lít-xơ trở về - trích Ơ-đi-xê (1 tiết)
+ Rama buộc tội – trích Ra-ma-ya-na (đọc thêm-1 tiết)
- Văn học trung đại Việt Nam (6 tiết)
+ Khái quát VHVN từ TK X - hết TK XIX (2 tiết)
+ Tỏ lòng – Phạm Ngũ Lão (1 tiết)
+ Cảnh ngày hè – Nguyễn Trãi (1 tiết)
+ Nhàn – Nguyễn Bỉnh Khiêm (1 tiết)
+ Đọc « Tiểu Thanh kí »- Nguyễn Du (1 tiết)
- Văn học Trung Quốc (2 tiết)
+ Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên .....- Lí Bạch (1 tiết)
+ Cảm xúc mùa thu – Đỗ Phủ (1 tiết)
1.2 Tiếng Việt (6 tiết)
+ Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ (2 tiết)
+ Đặc điểm của ngơn ngữ nói và viết (1 tiết)
+ Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt (2 tiết)
+ Thực hành phép tu từ ẩn dụ và hoán dụ (1 tiết)


1.3 Làm văn (4 tiết)
+ Văn bản (2 tiết)
+ Chọn sự việc chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự (1 tiết)
+ Tóm tắt văn bản tự sự (1 tiết)
2. Xây dựng khung ma trận:
a. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Nhận
biết

Thông
hiểu

Vận
dụng

Vận
dụng cao

Cộng

1. Phương thức biểu đạt.
2. Biện pháp tu từ
3. Ý nghĩa văn bản

…1…
……
……

……
…1…
…1…

……
……
……

……
……
……

…1…
…1…

…1…

Cộng số câu
Số điểm

..1,0đ

…1,0đ

…1.0đ…

……
……

…3…
3,0đ

Mức độ
Chủ đề/Nội dung

b. PHẦN TỰ LUẬN (6,0 điểm)
Mức độ
Chủ đề/ nội dung
- Viết đoạn
- Viết bài văn tự sự
Số câu
Số điểm

Nhận
biết

Thông
hiểu

Vận dụng
thấp

Vận dụng
cao

1
1
2.0 điểm

1
1
5.0 điểm

IV. BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA:
PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Thật vậy, gia đình là nơi đầy ắp tiếng cƣời của trẻ thơ, tiếng hát của ngƣời mẹ và sức
mạnh của ngƣời cha. Nơi đó có hơi ấm của những con tim biết yêu, là ánh sáng của đôi mắt
tràn đầy hạnh phúc, là sự ân cần, là lòng chung thủy.
Gia đình là ngơi thánh đƣờng đầu tiên cho tuổi thơ học những điều hay lẽ phải, niềm tin
và lý tƣởng sống.
Đó là nơi chúng ta tìm về để đƣợc an ủi, nâng đỡ.
Đó là nơi những món ăn đơn sơ cũng thành mĩ vị.
Đó là nơi tiền bạc khơng q bằng tình u.
Đó là nơi ngay cả tiếng nƣớc sơi cũng reo lên niềm hạnh phúc.

(Trích Phép màu nhiệm của đời, NXB Thế giới, 2002)
Câu 1: Xác định phƣơng thức biểu đạt chính đƣợc sử dụng trong đoạn trích trên?
Câu 2: Trình bày nội dung của đoạn trích?
Câu 3: Chỉ ra biện pháp tu từ và nêu giá trị của nó?
II. PHẦN TỰ LUẬN (7,0 điểm)
Câu 1: Hãy viết một đoạn văn ngắn từ 5 – 7 câu nói về trách nhiệm của bản thân anh
(chị) đối với gia đình của mình.


Câu 2: Em hãy tƣởng tƣợng mình là An Dƣơng Vƣơng trong truyền thuyết An Dƣơng
Vƣơng và Mị Châu -Trọng Thủy để kể lại câu chuyện theo ngôi thứ nhất.
V. ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM

PHẦN CÂU
1
2
I
3
1
a

b

2
II
a
b

c

d

NỘI DUNG
Các phƣơng thức biểu đạt: nghị luận và biểu cảm.
Nội dung của đoạn trích nói về gia đình (hoặc cách hiểu về gia
đình, ý nghĩa của gia đình đối với con ngƣời chúng ta)
Biện pháp tu từ phép điệp
Có giá trị nhấn mạnh tình cảm gia đình là thứ tình cảm cao q và
thiệng liêng mà khơng bất cứ nơi nào có đƣợc.
Hãy viết một đoạn văn ngắn từ 5 – 7 câu nói về trách nhiệm
của bản thân anh (chị) đối với gia đình của mình.
Viết đúng dung lƣợng, đúng trọng tâm (trách nhiệm của bản
thân đối với gia đình – theo hƣớng tích cực)
Có thể viết theo những gợi ý sau:
+ Cần hiếu thảo với ông bà, cha mẹ
+ Cần thƣơng yêu anh chị em
+ Cần biết quan tâm, chia sẻ với mọi thành viên trong gia đình
từ niềm vui, nỗi buồn đến những khó khăn,…
(Học sinh trình bày đúng 2 trong 3 ý cho điểm tối đa trong câu
này)
Em hãy tưởng tượng mình là An Dương Vương trong truyền
thuyết An Dương Vương và Mị Châu -Trọng Thủy để kể lại câu
chuyện theo ngôi thứ nhất.
Đảm bảo cấu trúc bài văn tự sự.
Xác định đúng vấn đề. Trong q trình kể có thể kết hợp miêu tả,
biểu cảm, bày tỏ suy nghĩ…
Triển khai vấn đề có thể là trực tiếp giới thiệu câu chuyện định
kể.
Học sinh dùng lời văn của mình kể lại câu chuyện, ngôi kể ở
đây là ngôi thứ nhất – tự xƣng An Dƣơng Vƣơng, kể chuyện một

cách linh hoạt, sáng tạo nhƣng nội dung câu chuyện phải đảm bảo
trung thành với tác giả dân gian.
- Lƣu ý: Vận dụng sáng tạo kiến thức về ngôi kể, thứ tự phù hợp
với nội dung câu chuyện.
Cần đảm bảo những nội dung cơ bản sau:
* Mở bài: Giới thiệu về hoàn cảnh xảy ra câu chuyện.
An Dƣơng Vƣơng kế tục sự nghiệp dựng nƣớc của 18 đời
Hùng Vƣơng; đổi tên nƣớc Văn Lang thành Âu Lạc, dời đô từ
Phong Châu xuống Phong Khê (Cổ Loa, Đông Anh, Hà Nội ngày
nay)
* Thân bài: Kể lại diễn biến câu chuyện.
+ An Dƣơng Vƣơng bắt tay vào việc xây thành, gặp rất nhiều khó
khan. Nhờ sứ Thanh Giang (Rùa vàng) giúp đỡ, sau nửa tháng thì
thành đƣợc xây xong.
+ Rùa vàng cho An Dƣơng vƣơng một chiếc vuốt để làm lẫy nỏ.

ĐIỂM
0.50
1.00
1.50
2.00

5.00
0,25
0,25
0,25

0.5

2.75

e
f

+ Triệu Đà mang quân sang xâm lƣợc, An Dƣơng Vƣơng nhờ có
nỏ thần bắn một phát chết hàng vạn giặc nên Triệu Đà thua to, rút
quân về nƣớc.
+ Triệu Đà giả vờ cầu hịa, rồi cầu hơn cho con trai là Trọng
Thủy. An Dƣơng Vƣơng chủ quan, mất cảnh giác nên đã mắc
mƣu.
+ Trọng Thủy lấy cắp lẫy thần (Tráo đổi lẫy nỏ làm từ móng thần
Kim Quy thành lẫy giả).
+ Triệu Đà tấn công Loa Thành, An Dƣơng Vƣơng mang Mị
Châu lên ngựa bỏ chạy về phƣơng Nam
* Kết bài: Kết thúc câu chuyện.
+ Trọng Thủy lần theo dấu lông ngỗng đuổi theo.
+ An Dƣơng Vƣơng chém đầu Mị Châu và theo Rùa Vàng xuống
biển.
+ Trọng Thủy đem xác Mị Châu về an táng ở Loa Thành, xác
biến thành ngọc thạch. Trọng Thủy lao đầu xuống giếng mà chết.
Sáng tạo: HS có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc,
mới mẻ của bản thân, văn viết trong sáng, diễn đạt mạch lạc
Chính tả, dùng từ, đặt câu: khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt
câu.
ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,00 ĐIỂM
Người ra đề

Lê Văn Gương

0.50

0,25
0,25