Thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu và phát triển ở Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (105.14 KB, 3 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

N g h i e n cuu - Trao d o i Tpp chi C^ng s d n

THUC DAY THirONG MAI HOA

KET QUA NGHIEN CUtl VA PHAT

T R I I N

6 VIET NAM

NGUYEN QUANG TUAN

Thuc ddy thuong mqi hda ket qud nghien cihi vd phdt trien (NC vd PT) 
Id mdt chu de ldn, dup'c quan tdm ddc biet d nhieu nudc tren the gidi. 
Thdng qua phdn tich mpt sd giai phdp thuc ddy thuong mqi hda ket qua NC

y y

vd PT ff mpt sd nudc tren the gidi vd ddnh gid Men trqng thuong mqi hda 
ket qud NC vd PT d Viet Nam, bdi viet ndy de xudt mdt sd gidi phdp thuc 
ddy thuong mqi hda kit qud NC vd PT d nudc ta.

Thiic day thmmg mai hoa ket qua

NC va PT & mot so nuwc tren the gidi

Thuc day thuong mai hda ket qua NC va PT
dang la trgng tam cda cac chinh sach kinh te tai
nhieu qudc gia tren the gidi. Vi du, dl thdc diy
chuyen giao ket qua NC va PT tu tradng dai hgc
vao doanh nghiep, nam 1980, Chinh phd My da
ban hanh Luat Bayh-Dole. Tu khi dao luat nay ra
ddi, cac tradng dai hgc cua My da diy manh viec
hinh thanh cac td chuc djch vu chuyen giao cdng

nghe nhim thuang mai hda cac kit qua nghien cuu
cua minh. Theo cac nha nghien cuu, cu lUSD dau
to vao td chuc djch vu chuyen giao cdng nghe,
tnrdng dai hgc nhan dugc tren 6 USD thu nhap tu
cac djch vu chuyen giao cdng nghe. Hien nay da
cd hon 200 tradng dai hgc cua My hinh thanh cac
td chuc djch vu chuyen giao cdng nghe trong
trudng.

Thuc day thuong mai hda kit qua NC va PT
cung dang dugc chu trgng d nhieu nudc chau A.
DIU nam 2000, Chinh phd Han Qudc ban hanh
Luat Thdc day chuyen giao cdng nghe nhim day
manh viec thuong mai hda cdng nghe dugc tao ra
tu cac to chuc NC va PT cdng lap. Thdng qua cac

bien phap nuen, giam thue, hd trg tai chinh, Chinh
phu Han Qudc hd trg thanh lap cac to' chiic djch vu
chuyen giao cdng nghe nhu Trang tam Chuyen
giao cdng nghe qudc gia, cac van phdng chuyen
giao cdng nghe trong cac td chuc NC va PT cong
lap.

De thuc day thuang mai hda ket qua NC va PT,
Chinh phu Ma-lai-xi-a da xay dung Chuang ninh
hd trg thuang mai hda cac ket qua NC va PT.
Chuang trinh tai trg mgt phan kinh phi thuc day
thuong mai hda cac ket qua NC va PT trong nudc.
Chinh phu Trang Qudc ciing thyc hien nhiing
bien phap manh de thdc day tien trinh thuang mai

hda ket qua NC va PT. Trang Qudc da tien hanh
mgt sd bien phap cai each he thdng cac td chiic
khoa hgc va cdng nghe (KH va CN). Hien nay,
nhieu vien nghien cuu trayen thdng huge phai
chuyen sang hoat dgng theo ca che cua doanh
nghiep. Ben canh dd, Chinh phd Trang Qudc ciing
danh mgt khoan ngan sach dang ke dl khuyen
khich va hd trg cac vien nghien ciiu tien hanh
thuong mai hda cac ket qua nghien cuu cua minh
va dang ky bao hg tai san tri toe cho cac sang chl.

* TS, Bp Khoa hpc va Cong nghe

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Nghien cuu - Trao doi

T p p c h i C d n g s d n

Chinh sach cua chinh phu cac nirdc da gdp
phan quan trgng gia tang tdc do giao dich mua ban
cong nghe (bao gdm ket qua NC va PT). O mgt so
nudc nhu Trang Qudc, Han Qudc va Ma-lai-xi-a,
tang trudng ve giao djch mua ban cong nghe dang
dien ra voi tdc do cao. Dac biet, giao djch mua ban
cong nghe tren thj trudng Trang Qudc trong hon
20 nam trd lai day lien tyc tang tnrdng, tren 2 lan
so vdi tang trudng GDP. So vdi cac nudc cdng
nghiep phat trien nhu My, d cac nudc dang phat
trien nhu Trang Qudc, Ma-lai-xi-a va nudc cdng
nghiep mdi nhu Han Qudc, sy can thiep cua nha
nudc trong viec thdc day thuong mai hda ket qua
NC va PT manh hon.

Hien trang thmmg mai hoa ket

qua NC va PT o* nuwc ta

Thuc day thuang mai hda ket qua NC va PT
dugc bao ham trong mot chu traong ldn cua Dang
ve phat trien thj tnrdng cdng nghe. Dai hgi dai bieu
loan qudc lan thu X cua Dang da khang djnh, phdt

trien thi trudng khoa hoc vd cong nghe tren ca so 
doi mdi ca che, chinh sdch de phdn ldn cdc sdn 
pham khoa hoc vd cong nghe (trit nghien ciiu ca 
bdn, nghien citu phuc vu xay dung dudng loi, chien 
luac, chinh sdch phdt trien) trd thdnh hdng hda.

Thyc hien chu traong tren cua Dang, Thu tudng
Chinh phii da ban hanh Quyet djnh so
214/2005/9D-TTg, ngay 30-8-2005, phe duyet dl
an phat trien thi trudng cdng nghe. Sau Quyet dinh
tren, Chinh phu da tiln hanh soan thao va trinh
Quoc hpi thong qua nhieu van ban phap luat nhu
Luat Sd huu tri tue 2005, Luat Chuyen giao cong
nghe 2006 va mgt sd luat khac. He thong luat va
cac van ban hudng dan luat do Nha nudc ban hanh
da tao khung khd' phap ly cho phat trien thi tnrdng
cong nghe ndi chung va cho thuang mai hda ket
qua NC va PT ndi rieng.

De gdp phan thuc day thuang mai hda cac ket
qua NC va PT, Chinh phu da ban hanh Nghi djnh
s6 115/2005/ND-CP quy dinh vl ca chl ty chu, ty

chju trach nhiem cua cac to chuc khoa hgc va cdng
nghe cong lap, Nghi djnh sd 80/2007/ND-CP ve
doanh nghiep khoa hgc va cdng nghe. Cac chinh
sach nay da cd nhirng tac dgng tich cyc nhat djnh
doi vdi viec thuc day thuang mai hda cac ket qua
NC va PT d nudc ta. Mgt so vien NC va PT da
thanh cong trong chuyen sang hoat dgng theo ca

chl nr chu, ty chju trach nhiem. Tren thyc te, cac
vien nghien ciiu ldn nhu Vien May va Dung cu
cdng nghiep (IMI), Vien KH va CN giao thong
van tai, Vien Hda hgc cong nghiep, Vien Di trayen
ndng nghiep, Vien Cdng nghe sinh hgc, Vien Lua
ddng bang song Cuu Long va mgt sd vien nghien
cuu khac cd ty le ung dung ket qua nghien ciiu vao
thyc tien cao. Viec thuang mai hda ket qua NC va
PT cua nhiing vien nghien cuu nay se khong dat ra
nhieu van de cap thiet phai giai quyet.

Tuy nhien, viec chuyen giao cac ket qua NC va
PT tu cac td chuc KH va CN vao doanh nghiep con
rat han che. Theo ket qua cua mgt cugc dieu tra ve
thi tradng cong nghe, tren 50% so doanh nghiep
tra ldi cd qua it cac to' chuc KH va CN trong nudc
cung clp cdng nghe cho thi tradng va neu co thi
thudng chi la cac cong nghe nho le, it tao thanh cac
day chuyen cong nghe ddng bg, du sdc tao ra san
pham hang hda canh tranh vdi nudc ngoai. Theo
danh gia cua cac ca quan quan ly, cac td chuc KH
va CN trong nudc thudng nghien cuu tiep nhan

nhiing thanh tyu KH va CN cua the gidi va van
diing vao Viet Nam, it cdng trinh sang tao. Ngay
ca nhiing de tai nghien ciiu cd the ap dung vao thyc
tien, so kei qua nghien cuu thoa man cac dieu kien
cap bang bao hg tri toe khong nhieu.

Mot s6 nguyen nhan cua siihan che

Thu nhdt, thuong mai hda ket qua NC va PT la

mgt qua trinh lau dai va cdn la mgt van de moi d
nudc ta. Ngay tai cac nudc cdng nghiep phat trien,
thuang mai hda ket qua NC va PT cung mat nhieu
thdi gian. Theo cac nha nghien cuu, trang binh
thuang mai hda thanh cong mgt sang che mat 7
-12 nam de nhan dugc lgi nhuan tir sang che dd. Do
thuang mai hda cac ket qua NC va PT d nudc ta
cdn la van de mdi, viec xay dung va trien khai
chinh sach thuc day thuang mai hda ket qua NC va
PT cdn lung tung. Day ciing la mgt nguyen nhan
khien cho viec trien khai Quyet dinh so
214/2005/QD-TTg cdn chua dat dugc kit qua nhu
mong dgi.

Thu hai, thanh cdng cua viec thuang mai hda

cac ket qua NC va PT phu thugc nhieu vao nang
lyc ddi mdi, nang lyc tiep thu va lam chu cong
nghe cua doanh nghiep. Trong khi dd, nang lyc
cdng nghe cua cac doanh nghiep Viet Nam khong

cao, dac biet la cac doanh nghiep vua va nhd. Hau
hit cac doanh nghiep vua va nhd d nudc ta su dung

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Nghien cuu - Trao doi

T p p c h i C p n g s d n

cdng nghe lac hau tu 3 - 4 thi he. Do nang lyc ddi
mdi cdng nghe thap, cac doanh nghiep Viet Nam
tiep nhan cdng nghe chu yeu d dang thiet bj, may
mdc va day trayen cdng nghe toan bg. Viec tiep
nhan cdng nghe d dang cac pa-tang, li-xang va bi
quyet cdng nghe rat han che. Day chinh la mgt
nguyen nhan trgng yeu dan den han che trong viec
thuang mai hda ket qua NC va PT.

Thu ha, nang lyc sang tao cua cac td chuc KH

va CN d nudc ta nhin chung chua cao. Nhieu de tai
nghien cuu khoa hgc chua thyc sy bat ngudn tu nhu
cau cua doanh nghiep, tu nhiing ddi hdi buc xuc
cua thyc tien. Ngoai ra, ca che, chinh sach ve dau
tu va tai chinh cho KH va CN chua thyc sy thuc
day nang lyc sang tao cua cac td chuc va ca nhan.
Tdng dau tu cho KH va CN d nudc ta hien nay vao
khoang 0,5% GDP, thap ban nhieu so vdi mgt sd
nudc trong khu vyc nhu Trang Qudc, Thai Lan,
Ma-lai-xi-a. Chi cho NC va PT chiem ty le khoang
35% - 40% tdng chi cho KH va CN va dan trai ra
tat ca cac bg, nganh va dja phuang, chua tap trang
cho mgt so linh vyc cdng nghe trgng diem de thuc
day sy phat trien cua thj trudng cdng nghe.

Thu tu, he thong cac td chuc trang gian tu van,

moi gidi cdng nghe ndi chung va ket qua NC va PT
ndi rieng cdn chua phat trien. Cac san pham NC va
PT la nhiing hang hda dac biet, khac biet ldn so vdi
cac hang hda pho dung. Hang hda phd dung
thudng cd sd lugng ngudi mua va ngudi ban ldn,
trong khi dd khdng phai luc nao ciing cd the tim
dugc thj tradng cho cac ket qua NC va PT. Vi vay,
viec xac djnh gia ca cho kit qua NC va PT bing ca
che thi tradng gap nhilu khd khan. Han nira, kit
qua NC va PT phan ldn la tai san vd hinh, vdi mgt
thj trudng cdng nghe con chua phat triln nhu d
nudc ta, can cd nhiing td chuc hd trg viec djnh gia
cac tai san vd hinh dd.

Giai phap thiic day thmmg mai

hoa kdt qua NC va PT

Mpt la, hien nay Nha nudc da cd chinh sach

khuyin khich doanh nghiep diu to cho KH va CN,
the hien trong mgt sd van ban nhu Nghi dinh so
119/1999/ND-CP cua Chinh phu vl mdt sd ca chl
va chinh sach tai chinh khuyin khich doanh nghiep
dau to vao boat dgng khoa hgc va cdng nghe...
Luat Thue thu nhap doanh nghiep quy dinh doanh
nghiep dugc trich tdi da 10% thu nhap tinh thul

hing nam de lap quy phat trien KH va CN. Nhung
quy djnh nay cung chua thyc sy hap dan doanh
nghiep. Vi vay, cin sdm hoan thien ca che chinh
sach thdc day doanh nghiep diu to vao KH va CN.
Viec hoan thien ca chl, chinh sach nay se gdp
phan tao ra nhu cau ldn han cho cac ket qua NC va
PT.

Hai Id, hinh thanh va phat trien cac trang tam

uom tao va doanh nghiep KH va CN la mgt giai
phap quan trgng thuc day thuang mai hda ket qua
NC va PT. Viec hinh thanh va phat trien he thong
doanh nghiep KH va CN se cd tac dgng di dau
trong ddi mdi cdng nghe va tiep nhan nhihig sang
che tu cac tradng dai hgc va vien nghien cihi. Nghj
djnh sd 80/2007/ND-CP cua Chinh phu vl doanh
nghiep khoa hgc va cdng nghe da quy dinh mgt so
CO che, chinh sach hd trg va uu dai cho viec hinh
thanh va phat trien doanh nghiep KH va CN. De
Nghi djnh nay dugc trien khai cd hieu qua trong
cugc sdng, can cd cac ca che, chinh sach giao
quyen sd hiiu ket qua nghien ciiu su dung nguon
ngan sach nha nudc cho cac td chuc, ca nhan; co
ca che ve djnh gia tai san tri tue va gdp vdn bang
tai san tri tue vao doanh nghiep.

Ba la, can hoan thien va tich cue thyc hien co

che ty chu, ty chiu trach nhiem cua cac td chuc KH

va CN. Nghi djnh sd 115/2005/ND-CP cua Chinh
phu da quy djnh ve viec chuyen ddi co che hoat
dgng cda cac td chuc KH va CN cdng lap sang
boat ddng theo ca che ty chu, ty chju trach nhiem
va ca che boat ddng cda doanh nghiep. Mac dii
trong thdi gian qua, qua trinh trien khai Nghi djnh
cdn gap nhieu khd khan, song viec tiep tuc trien
khai CO che, chinh sach nay cua Nha nudc la can
thiet. Day ciing la mgt xu the phat trien KH va CN
dang dien ra tren the gidi.

Bdn Id, Nha nudc can khuyen khich va hd trg

cac trudng dai hgc va cac vien nghien cuu hinh
thanh va phat trien cac td chuc dich vu chuyen giao
cdng nghe nhu van phdng chuyen giao cdng nghe,
van phdng djch vu chuyen giao cdng nghe. Theo
cac nha nghien cuu, cac td chiic djch vu chuyen
giao cdng nghe cd vai trd quan trgng trong thuc
day thuang mai hda ket qua NC va PT cua cac
trudng dai hgc va vien nghien ciiu. Ben canh dd,
viec dao tao dgi ngu phuc vu cho phat triln thi
tnrdng cdng nghe ndi chung va thuang mai hda kit
qua NC va PT ndi rieng la mgt cdng viec cin sdm
duac tien hanh d Viet Nam. •

</div>