Tấm cám | Lớp 10, Ngữ văn - Ôn Luyện

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>TaiLieu.VN </b>

<b>TẤM CÁM</b>

<b>(Truyện cổ dân gian) </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>TaiLieu.VN </b>

Xin kính chào tồn thể q

thầy cơ giáo về dự giờ

TẤM CÁM

(Truyện cổ tích dân gian)

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>TaiLieu.VN </b>

Diễn biến tâm trạng Xita

• * Vui mừng, hạnh phúc khi Ra Ma cứu nàng thốt
khỏi tay quỉ dữ

• * Ngạc nhiên trước thái độ lạnh nhạt của Ra Ma
-> và đau đớn đến nghẹn ngào

• *Nàng trấn tĩnh lại rồiø dịu dàng thanh minh cho
sự trong sạch của mình, đồng thời thẳng thắn chỉ
trích Ra Ma

• * Bình thản bước lên giàn hoả thiêu để chứng
minh sự trong sạch của mình

=> Xita là một người con gái nhưng

cũng rất mạnh mẽ khi danh dự bị tổn

<b>thương </b>

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>TaiLieu.VN </b>

I. Đọc – tìm hiểu chung
1. Thể loại cổ tích

2. Bố cục

II. Đọc khám phá văn bản
1. Hoàn cảnh của Tấm

2. Con đường hạnh phúc của Tấm

3. Quá trình đấu tranh giành lại hạnh
phúc

4. Đặc sắc nghệ thuật
III. Luyện tập

<b>KẾT CẤU BÀI HỌC </b>

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>TaiLieu.VN </b>

I, Đọc – tìm hiểu chung

1. Thể loại cổ tích

<i>Thế nào </i>
<i>là </i>
<i>truyện </i>
<i>cổ tích? </i>

<i>Truyện cổ </i>
<i>tích bao </i>

<i>gồm </i>
<i>những </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>TaiLieu.VN </b>
<i>Đặc điểm </i>
<i>của </i>
<i>truyện </i>
<i>cổ tích </i>
<i>thần kì? </i>

I, Đọc – tìm hiểu chung

1. Thể loại cổ tích

<b> </b>* Truyện cổ tích được chia làm 3 loại: cổ tích về lồi
vật, cổ tích thần kì, cổ tích sinh hoạt.Truyện Tấm Cám
thuộc cổ tích thần kì.

• * Đặc trưng của truyện cổ tích thần kì

• <i>Kết cấu - Nhân vật chính trải qua nhiều biến cố cuộc </i>

<i>đời rồi mới đạt được ước muốn của bản thân – có sự </i>

<i>trợ giúp của các yếu tố thần kì </i>

• <i>Nội dung </i>

• <i> - Phản ánh những mâu thuẫn trong gia đình và xã hội. </i>

• <i> - Mâu thuẫn cơ bản: đấu tranh giữa cái thiện và cái </i>

<i>ác </i>

• -Thể hiện khát vọng của nhân dân lao động về hạnh
phúc, về cơng bằng xã hội.

• <i>Kết thúc - Kết thúc có hậu </i>

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>TaiLieu.VN </b>

I.

Đọc – tìm hiểu chung

1. Thể loại cổ tích

2. Bố cục

Cho biết bố
cục của
truyện?
Nội dung

của mỗi
phần?

Truyện chia làm 3 phần .

<i>-Phần 1:</i> quảng đời bất hạnh của
Tấm

<i>-Phần 2 :</i> vật báu trả ơn, hạnh phúc
đến với Tấm.

<i>-Phần 3 :</i> cuộc đấu tranh không
khoan nhượng qua những kiếp hồi
sinh của Tấm để giành lại hạnh phúc.

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>TaiLieu.VN </b>

II.Đọc – hiểu khám phá văn bản

1. Hệ thống nhân vật.

<i>Truyện có </i>

<i>những </i>
<i>nhân vật </i>
<i>nào? </i>
<i>Đặc </i>
<i>điểm của </i>
<i>các nhân </i>
<i>vật? </i>

*Nhân vật chính:

- Tấm : + Hiền lành, chăm chỉ,

chịu thương chịu khó

+ Có hồn cảnh bất
hạnh: mồ cơi, ở với dì ghẻ

Đại diện cho cái thiện

- Mẹ con Cám: Tham lam, cay

nghiệt, độc ác

=> Đại diện cho cái ác

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>TaiLieu.VN </b>

II.Đọc – hiểu khám phá văn bản

1. Hệ thống nhân vật.

<i>Truyện có </i>
<i>những </i>
<i>nhân vật </i>
<i>nào? </i>
<i>Đặc </i>
<i>điểm của </i>
<i>cá nhân </i>
<i>vật? </i>

*Nhân vật chính:
*Nhân vật phụ:

- Bụt: giúp Tấm thoát ra những

bế tắc trong cuộc sống

- Vua, Bà lão: đại diện cho cái
thiện đứng về phía Tấm

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>TaiLieu.VN </b>

• a, Nguyên nhân:

II.Đọc – hiểu khám phá văn bản

1. Hệ thống nhân vật.

2. Mâu thuẫn của truyện

<i>Nguyên nhân </i>
<i>nào dẫn đến </i>

<i>mâu thuẫn </i>
<i>giữa Tấm và </i>
<i>mẹ con Cám? </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11></div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12></div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>TaiLieu.VN </b>

• Mẹ con Cám đã đối xử với Cám như thế nào?

II.Đọc – hiểu khám phá văn bản
1. Hệ thống nhân vật.

2. Mâu thuẫn của truyện.

Những
chi
tiết
dẫn
đếùn
mâu
thuẫn

Mẹ con Cám lừa Tấm giết cá bống ăn thịt.
•Bắt Tấm làm việc quần quật suốt ngày;

• lừa Tấmtrút hết giỏ tép để dành phần thưởng.

Khi thấy Tấm thử dày

mụ dì ghẻ khinh miệt.

Giết Tấm và giết cả những kiếp
hồi sinh của Tấm

Mẹ con Cám không muốn cho Tấm đi

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>TaiLieu.VN </b>

II.Đọc – hiểu khám phá văn bản

1. Hệ thống nhân vật.

2. Mâu thuẫn của truyện.
a, Nguyên nhân.

b, tính chất.

Em có nhận xét gì về sự bóc lột của mẹ

con Cám với Tấm và mức độ phát triển

mâu thuẫn của truyện?

• - Sự bóc lột và độc ác của mẹ con mụ dì ghẻ _{ngày càng tăng: từ bóc lột vật chất, tinh thần}

đến giết Tấm để tước đoạt quyền lực và địa vị

• -> Mâu thuẫn ngày càng căng thẳng, gay gắt

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>TaiLieu.VN </b>

c, Bản chất của mâu

thuẫn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>TaiLieu.VN </b>

Bản thân mâu thuẫn là xung
đột trong gia đình chế độ phụ
quyền. Song bản chất của nó
là mâu thuẫn giữa cái thiêïn
và cái ác trong xã hội.

Mâu thuẫn trong
truyện đại diện cho

lực lượng đối lập
nào ? Gia đình hay

xã hội?

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>TaiLieu.VN </b>

II. Đọc – khám phá văn bản

3. Con đường hạnh phúc

của Tấm

Em hãy tóm tắt ngắn gọn con đường

đi đến hạnh phúc của Tấm? (từ lúc ở

nhà đêùn lúc Tấm trở thành hoàng

hậu)

(Thảo luận nhóm)

Con
đường
dẫn
đến
hạnh
phúc
của
Tấm

Tấm mất yếm đào,
Bụt cho cá bống.

Tấm mất bống,

Bụt cho hi vọng đổi đời

Tấm bị chà đạp, hắt
hủi, Bụt cho đàn chim

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18></div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>TaiLieu.VN </b>

II. Đọc – khám phá văn bản

<b> 3. Con đường hạnh phúc của Tấm </b>

Con đường đi đến hạnh phúc của

Tấm có sự trợ giúp của yếu tố nào ?

Qua đó tác giả dân gian muốn thể

hiện triết lí gì trong cuộc sống?

• Hạnh phúc của Tấm có sự trợ giúp của yếu tố
thần kì (bụt)

• Chỉ có những người chăm chỉ, hiền lành,
lương thiện mới có được

• => Triết lí <i>ở hiền gặp lành. </i>Đây là một quan

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20></div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21></div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<b>TaiLieu.VN </b>

<i>-Để có được hạnh phúc trọn vẹn </i>

<i>Tấm phải trải qua những kiếp hồi </i>

<i>sinh nào? -Q trình biến hố đó </i>

<i>thể hiện ý nghĩa gì? </i>

• * Để có được hạnh phúc trọn vẹn Tấm phải trải qua
4 kiếp hồi sinh:

• Chim Vàng anh -> Cây xoan đào -> Khung cửi

• -> Quả thị-> Cuối cùng mới trở lại làm người, gặp lại
Hoàng tử sống hạnh phúc

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b>TaiLieu.VN </b>

Mỗi lần trải qua một tai hoạ phải biến

hố thành kiếp khác Tấm đã có sự đấu

tranh như thế nào?

• Sau mỗi lần trải qua một thảm hoạ nhằm tiêu diệt
mình, Tấm đều có phản ứng mạnh mẽ:

+Khi biến thành Vàng anh Tấm đã cảnh báo với
Cám: “Phơi áo chồng tao, phơi lao phơi sào chớ
phơi bờ rào rách áo chồng tao”

+ Khi làm khung cửi Tấm đã quyết liệt hơn: “Cót
ca cót két – lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt ra”
+ Khi trở lại thành người, Tấm trả thù trừng trị kẻ
đã gây tội ác với mình

II. Đọc – khám phá văn bản
1. Nhân vật trong truyện
2. Mâu thuẫn của truyện

3. Con đường hạnh phúc của Tấm

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b>TaiLieu.VN </b>

Em có nhận xét gì về q trình

đấu tranh của Tấm (cái thiện)

với mẹ con Cám ( cái ac ù) ?
Qua đó nhân dân ta muốn thể

hiện triết lí gì về cuộc sống?

•

Đó là cuộc đấu tranh cam go quyết liệt,

không khoan nhượng. Và cuối cùng cái

thiện bao giờ cũng chiến thắng, cái ác sẽ

<b>bị trả giá và tiêu diệt. </b>

•

=> Triết lí sống

<i>“ ác giả ác báo” </i>

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

<b>TaiLieu.VN </b>

TẤM CÁM

(Truyện cổ tích dân gian)

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>TaiLieu.VN </b>

4. Đặc sắc nghệ thuật của truyện.

- Xây dựng nhân vật có sự chuyển biến tư tưởng:

từ một cô gái yếu đuối, thu động, cam chịu, khi
bị áp bức và đối xử bất công Tấm đã vùng dậy

đấu tranh quyết liệt để dành lại sự sống và hạnh
phúc cho mình.

<i> - Kết cấu truyện thể hiện sự phát triển những mâu </i>

<i>thuẫn xung đột: Lòng tham và sự độc ác của mẹ </i>

con Cám ngày càng tăng ( từ việc bóc lột sức lao
động của Tấm -> giết Tấm để cướp đoạt quyền
lực và địa vị).

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b>TaiLieu.VN </b>

III. Luyện tập

<i> Câu hỏi: Nêu ấn tượng của em sau khi </i>

<i>học truyện này? Truyện phản ánh ước </i>

<i>mơ gì của nhân dân? </i>

• Truyện làm rung động lòng người bởi nỗi bất
hạnh đáng thương của cô gái mồ côi. Nhưng
rồi trước sự bất công tàn bạo của cái ác cô

cũng vùng dậy đấu tranh khơng khoan nhượng
để giành lại hạnh phúc.

• Truyện phản ánh ước mơ đỗi đời và tinh thần
lạc quan của ông cha ta ngày xưa.

TẤM CÁM

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>TaiLieu.VN </b>

<i><b>Bài học đến đây đã hết, chào </b></i>

<i><b>thân ái và hẹn gặp lại. </b></i>

TẤM CÁM

</div>

<!--links-->