Ưu thế và các đặc điểm của
đối tượng vi sinh vật
1. Thời gian thế hệ ngắn, tốc độ sinh
sản nhanh
Trong điều kiện thuận lợi, tế bào E.colicó
thể phân chia 1 lần trong 20 phút, còn
bacteriophage trong thời gian 30-40
phút có thể tạo ra hàng trăm cá thể,
nấm men có thể chia tế bào trong 2 giờ.
Đặc điểm nghiên cứu di truyền học là
theo dõi qua nhiều thế hệ nên các đối
tượng vi sinh vật giúp rút ngắn đáng kể
thời gian thí nghiệm. Nếu so sánh thời
gian thế hệ của ruồi giấm (2 tuần), của
chuột (2 tháng), của người (20 năm) thì
các vi sinh vật ưu thế hơn hắn.
2. Có sự tăng vọt số lượng cá thể
Trong điều kiện đủ dinh dưỡng các vi
sinh vật sinh sản nhanh tạo quần thể có
số lượng cá thể đủ lớn, có thể có số
lượng 1010 -10 12 tế bào.. Tế bào
E.colicó đường kính 1 mm nếu đủ dinh
dưỡng thì trong 44 giờ có thể tạo sinh
khối bằng quả đất. Ruồi dấm là đối tượng
thuận lợi cho nghiên cứu di truyền học
quần thể, nhưng cũng chỉ đạt 105 - 106
cá thể. Nhờ số lượng cá thể lớn có thể
phát hiện được các sự kiện di truyền
hiếm hoi với tần số 10-8- 10-11. Như vậy
số lượng cá thể lớn sẽ giúp nâng cao
năng suất phân giải di truyền tức khả
năng phát hiện các đột biến và tái tổ hợp
có tần số xuất hiện rất nhỏ.
Ngoài ra việc nuôi cấy vi sinh vật không
cồng kềnh, ít tốn diện tích, môi trường
nuôi cấy dễ kiểm soát theo các công thức
chặt chẽ.
3. Có cấu tạo bộ máy di truyền đơn
giản
Ở vi sinh vật có cấu tạo bộ máy di
truyền là DNA trần, dễ tiến hành thí
nghiệm trực tiếp trên DNA cũng như dễ
chiết tách, tinh sạch, số locus cũng ít hơn
so với các sinh vật khác. Các vi nấm và
vi tảo có thể tồn tại ở dạng đơn bội (n)
với thời gian dài trong chu trình sống nên
các gen lặn có thể được biểu hiện ra ở
kiểu hình. Ngoài ra các vi sinh vật kể
trên còn có trạng thái lưỡng bội (2n) nên
cũng dễ dàng thực hiện phân tích tái tổ
hợp.
Các tính trạng ở vi sinh vật đơn giản. Đối
với các tính trạng sinh hóa hay tính đề
kháng dễ sử dụng môi trường chọn lọc để
phát hiện.
4. Dễ nghiên cứu bằng các kỹ thuật vật
lý và hóa học
Đa số các vi sinh vật có cấu tạo đơn bào
nên quần thể của chúng có độ đồng nhất
cao hơn so với các sinh vật có bộ máy đa
bào bắt nguồn từ nhiều loại mô khác
nhau. Cấu tạo tế bào vi sinh vật đơn giản,
dễ chết tách tinh sạch DNA
Có thể nuôi vi sinh vật đồng nhất tức đa
số các tế bào ở những giai đoạn phát triển
gần giống nhau. Ví dụ: nấm men nuôi
trên môi trường có bổ sung acetat, tất cả
các tế bào nấm men đều tạo bào tử.
Tảo Chlorella khi nuôi trong tối 18-19
giờ, tất cả chúng đều thực hiện phân chia
giảm nhiễm.