Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ trong công ty cổ phần trên địa bàn thành phố Hà nội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (322.53 KB, 18 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

LỜI MỞ ĐẦU

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt và gay gắt địi hỏi cơng tác
quản lý, quản trị doanh nghiệp nói chung và cơng tác kiểm tra - kiểm sốt nói riêng
cần phải được hết sức coi trọng. Chính vì vậy, việc xây dựng và hồn thiện hệ thống
kiểm sốt nội bộ (KSNB) trở thành một yêu cầu cấp thiết với các doanh nghiệp nói
chung và các cơng ty cổ phần (CTCP) nói riêng - mơ hình doanh nghiệp phổ biến
nhất trong nền kinh tế hội nhập. Tuy nhiên, một thực trạng khá phổ biến hiện nay tại
Việt Nam là phương pháp quản lý của nhiều CTCP chưa thật hợp lý, hệ thống kiểm
tra, giám sát trong cơng ty cịn lỏng lẻo và chưa thực sự được tuân thủ nghiêm
chỉnh. Qua thực tiễn nghiên cứu, với mong muốn góp phần hồn thiện hệ thống
KSNB nhằm nâng cao hiệu quả quản lý trong hoạt động sản xuất kinh doanh của
các CTCP trên địa bàn Thành phố Hà nội, tôi đã thực hiện luận văn với đề tài:
“Hoàn thiện hệ thống kiểm sốt nội bộ trong cơng ty cổ phần trên địa bàn Thành 
phố Hà Nội”.

Kết cấu: Ngoài phần mở đầu và kết luận, Luận văn gồm 3 chương:

Chương 1. Tổng quan chung về hệ thống kiểm sốt nội bộ trong cơng ty cổ phần; 
Chương 2. Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ trong công ty cổ phần trên 
địa bàn Thành phố Hà nội;

Chương 3. Phương hướng và giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm sốt nội bộ 
trong cơng ty cổ phần trên địa bàn Thành phố Hà nội.

CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ 
TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN

1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HỆ THỐNG KIỂM SỐT NỘI BỘ

TRONG CƠNG TY CỔ PHẦN

1.1.1. Lý luận chung về kiểm soát trong quản lý

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Kiểm soát là một chức năng của quản lý, gắn liền với quản lý, ở đâu có quản lý ở đó
có kiểm sốt.

1.1.2. Khái niệm Hệ thống kiểm soát nội bộ

Theo quan điểm của Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 400 Hệ thống
KSNB được định nghĩa như sau: “Hệ thống KSNB là các qui định và các thủ tục 
kiểm soát do đơn vị được kiểm toán xây dựng và áp dụng nhằm đảm bảo cho đơn vị
tuân thủ pháp luật và các qui định để kiểm tra, kiểm soát, ngăn ngừa và phát hiện
gian lận, sai sót; để lập báo cáo tài chính trung thực và hợp lý; nhằm bảo vệ, quản lý
và có hiệu quả tài sản của đơn vị. Hệ thống KSNB bao gồm mơi trường kiểm sốt,
hệ thống kế tốn và các thủ tục kiểm sốt”.

1.1.3. Vai trị chủ yếu của Hệ thống kiểm soát nội bộ

Một hệ thống KSNB vững mạnh sẽ mang lại cho công ty nhiều lợi ích: Thứ
nhất là giúp ban lãnh đạo cơng ty giảm bớt tâm trạng bất an về những rủi ro, nhất là
về con người và tài sản; thứ hai là giúp ban lãnh đạo công ty giảm tải trọng những
công việc, sự vụ hàng ngày và để chỉ tập trung vào vấn đề chiến lược; thứ ba là giúp
ban lãnh đạo cơng ty chun nghiệp hố công tác quản lý điều hành.

1.2. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH HỆ THỐNG KIỂM SỐT NỘI BỘ 
1.2.1. Mơi trƣờng kiểm sốt

Các nhân tố trong mơi trường kiểm soát bao gồm: 
Đặc thù về quản lý

Các đặc thù về quản lý đề cập tới quan điểm khác nhau trong điều hành hoạt
động CTCP của nhà quản lý. Các quan điểm đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chính
sách, chế độ, các quy định và cách thức tổ chức kiểm tra kiểm soát trong CTCP.

Cơ cấu tổ chức

Cơ cấu tổ chức được xây dựng hợp lý trong CTCP sẽ góp phần tạo ra môi
trường kiểm soát tốt. Cơ cấu tổ chức hợp lý đảm bảo một hệ thống xuyên suốt từ
trên xuống dưới trong việc ban hành các quyết định, triển khai các quyết định đó
cũng như kiểm tra giám sát việc thực hiện các quyết định đó trong tồn bộ CTCP.

Chính sách nhân sự

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

iii

thực hiện mọi thủ tục kiểm sốt trong hoạt động của CTCP.
Cơng tác kế hoạch

Việc lập và thực hiện kế hoạch được tiến hành khoa học và nghiêm túc thì hệ
thống kế hoạch và dự tốn đó sẽ trở thành cơng cụ kiểm soát rất hữu hiệu.

Ban kiểm soát

Ban kiểm soát bao gồm những người trong bộ máy lãnh đạo cao nhất của
CTCP như thành viên của hội đồng quản trị (HĐQT) nhưng không kiêm nhiệm các
chức vụ quản lý và những chuyên gia am hiểu về lĩnh vực kiểm sốt.

Mơi trường kiểm sốt

Mơi trường kiểm sốt chung của một doanh nghiệp còn phụ thuộc vào các
nhân tố bên ngồi. Thuộc nhóm các nhân tố này bao gồm: Sự kiểm soát của các cơ
quan chức năng của nhà nước, ảnh hưởng của các chủ nợ, môi trường pháp lý,
đường lối phát triển của đất nước, ...

1.2.2. Hệ thống kế toán

Hệ thống kế toán của CTCP bao gồm hệ thống chứng từ kế toán, hệ thống sổ
kế toán, hệ thống tài khoản kế toán và hệ thống bảng báo cáo tài chính và báo cáo
quản trị. Hệ thống thơng tin kế tốn cung cấp thơng tin chính xác và kịp thời cho
nhà quản trị để ra những quyết định kinh doanh hợp lý. Vì vậy, có thể khẳng định
hệ thống kế tốn là một mắt xích quan trọng trong hệ thống KSNB.

1.2.3. Các thủ tục kiểm soát

Nhà quản lý của CTCP thiết kế các thủ tục kiểm soát nhằm ngăn ngừa và
phát hiện sai sót, gian lận, đảm bảo thực hiện các mục tiêu cụ thể của công ty. Các
bước kiểm soát và thủ tục kiểm soát được thiết kế rất khác nhau ở nghiệp vụ khác
nhau ở những đơn vị khác nhau. Các thủ tục kiểm soát do các nhà quản lý xây dựng
dựa trên ba nguyên tắc cơ bản: nguyên tắc phân công phân nhiệm, nguyên tắc bất
kiêm nhiệm và nguyên tắc ủy quyền và phê chuẩn.

1.2.4. Kiểm toán nội bộ

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

1.3. NHỮNG HẠN CHẾ CỐ HỮU CỦA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ 
Một hệ thống KSNB hồn hảo ngăn ngừa mọi hậu quả xấu có thể xảy ra là
điều phi thực tế. Thực tế cho thấy ta chỉ có thể tổ chức một hệ thống KSNB sao cho
đảm bảo hạn chế tối đa những sai phạm mà thôi. Điều này xuất phát từ những
nguyên nhân sau: Thứ nhất là chi phí hợp lý: đa số những nhà quản lý sẽ không muốn
thực hiện thủ tục kiểm sốt mà chi phí lớn hơn lợi ích nó mang lại; thứ hai là sự giới

hạn cố hữu: cho dù hệ thống do con người thiết kế ra là lý tưởng nó vẫn phụ thuộc
vào khả năng và tính độc lập của người sử dụng nó.

1.4. ĐẶC ĐIỂM CHUNG VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN VÀ YÊU CẦU, MỤC TIÊU 
CỦA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN

1.4.1. Đặc điểm chung về công ty cổ phần 
1.4.1.1. Khái niệm về công ty cổ phần

Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó: vốn điều lệ được chia thành
nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần; CTCP có tư cách pháp nhân kể từ ngày được
cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; CTCP có quyền phát hành chứng khoán
các loại để huy động vốn.

1.4.1.2. Đặc trưng và tính ưu việt của cơng ty cổ phần

CTCP có những ưu điểm nổi trội sau: CTCP có khả năng huy động vốn
nhanh chóng; phương thức quản lý chặt chẽ; rủi ro phân tán, giảm bớt tổn thất cho
nhà đầu tư. Tuy nhiên, CTCP vẫn cịn những mặt trái của nó, thể hiện trên các điểm:
Việc thành lập CTCP phức tạp hơn các loại hình cơng ty khác; các cổ đơng lớn vẫn
có điều kiện để thao túng hoạt động cũng như chiến lược phát triển của cơng ty.
Ngồi ra, vấn đề quản lý điều hành CTCP rất phức tạp có thể dẫn đến tình trạng các
nhóm cổ đơng đối kháng nhau về lợi ích.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ 
TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

2.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ

HÀ NỘI VÀ CHỌN MẪU ĐIỀU TRA

2.1.1. Đặc điểm của công ty cổ phần trên địa bàn Thành phố Hà Nội

Cùng với sự phát triển kinh tế xã hội của thủ đô, số lượng các CTCP đã gia
tăng nhanh chóng đến năm 2007 đã là 9067 công ty (tăng gần gấp đôi so với năm

2005), tập trung vào một số ngành như: thương mại, xây dựng, công nghiệp, vận tải,
nơng lâm thủy sản, đầu tư tài chính, ngân hàng, bảo hiểm…Hầu hết các CTCP trên
địa bàn Hà Nội là các cơng ty có quy mơ nhỏ. Mặc dù vậy, trong những năm gần
đây các CTCP trên địa bàn thủ đơ đã đóng góp đáng kể vào Ngân sách Nhà nước,

trong năm 2007 mức đóng góp là 8.212 tỷ đồng mức cao nhất trong vòng 3 năm trở
lại đây.

2.1.2 Chọn mẫu điều tra

Nội dung cũng như phạm vi của đề tài tôi tiến hành nghiên cứu trực tiếp tại
hai CTCP bao gồm CTCP Xà phòng Hà nội (HASO) và CTCP Đầu tư tài chính Bất
động sản TƠGI (TOGI). Bên cạnh đó, tơi đã tiến hành gửi phiếu điều tra tới 50
CTCP có quy mơ vừa và lớn (có vốn điều lệ trên 50 tỷ đồng) trên địa bàn Thành
phố Hà nội và nhận được 15 phiếu trả lời.

2.2. THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SỐT NỘI BỘ TRONG CƠNG TY 
CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI.

2.2.1. Mơi trƣờng kiểm sốt 
Một là đặc thù quản lý 
Đối với HASO

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Đối với TÔGI

TÔGI ln đề cao phương châm “bảo tồn và phát triển nguồn vốn” coi “đầu
tư an toàn” là mục tiêu cao nhất sau đó là “phát triển hiệu quả nguồn vốn”. Chính vì
vậy, ban lãnh đạo công ty rất coi trọng việc xây dựng một hệ thống KSNB. Ban
lãnh đạo công ty rất quan tâm đến việc tạo dựng văn hóa công ty tạo môi trường
làm việc nghiêm túc, khẩn trương, chuyên nghiệp.

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

Kết quả điều tra thực tế tại 15 CTCP cho thấy các nhà quản lý ở các cơng ty
này hấu hết có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm trong lĩnh vực hoạt động, có
niềm đam mê và trách nhiệm cao trong cơng việc và luôn là những người đi đầu làm
gương cho các cán bộ nhân viên trong công ty.

Hai là cơ cấu tổ chức công ty 
Đối với HASO

Cơ cấu tổ chức của Công ty bao gồm đầy đủ các phịng ban được phân cơng
những nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể. Tuy nhiên, ban giám đốc công ty chỉ bao gồm
01 giám đốc và 01 phó giám đốc dẫn đến việc ra quyết định khơng hồn tồn đảm
bảo được tính chính xác. Hơn nữa, do có ít người trong ban quản lý nên việc kiểm
tra, giám sát chéo lẫn nhau là không được hoặc khó được thực hiện.

Đối với TƠGI

Giám đốc cơng ty có trách nhiệm hoạch định chiến lược kinh doanh và lãnh
đạo thực hiện các kế hoạch kinh doanh. Để thực hiện nhiệm vụ đó, Giám đốc ủy
quyền cho các phó giám đốc. Cấp tiếp theo là trưởng, phó phụ trách các phịng giao
việc cho các nhân viên trong phịng và kiểm sốt việc thực hiện của nhân viên.

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

vii

Ba là chính sách nhân sự 
Đối với HASO

Chính sách nhân sự của cơng ty tương đối rõ ràng. Công tác đào tạo của công
ty luôn được quan tâm đặc biệt là việc đào tạo đội ngũ công nhân lành nghề được
tiến hành thường xuyên, còn đối với nhân viên nghiệp vụ việc đào tạo do trưởng
phòng tự thực hiện. Ở từng vị trí cơng việc, cơng ty đều có các bảng mô tả công
việc rõ ràng và được phổ biến cho từng nhân viên.

Đối với TƠGI

TƠGI ln quan tâm đến chính sách đãi ngộ nhân viên. Nhân viên được cấp
trưởng đánh giá, xem xét và đề xuất mức lương lên ban giám đốc duyệt. Việc tăng
lương được ban giám đốc xem xét hàng tháng dựa trên hiệu quả công việc của từng
cán bộ công nhân viên. Tuy nhiên công tác đào tạo nhân viên của cơng ty chưa
được quan tâm thích đáng.

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

Qua thực tế khảo sát cho thấy một số cơng ty chưa có chính sách tuyển dụng
nhân sự rõ ràng, cụ thể. Mặt khác, nhiều công ty chưa áp dụng cơ chế thuê giám đốc
điều hành và kế tốn trưởng. Hiện tại, ở nhiều cơng ty chưa có bản mơ tả cơng việc
tại từng vị trí. Tiếp đến, cơng tác đào tạo chưa được thực hiện một cách thường
xuyên.

Bốn là công tác kế hoạch 
Đối với HASO

Từ các định hướng, mục tiêu phát triển của Tổng công ty, tình hình thực tế
của cơng ty và trên cơ sở các kết quả năm trước, các bộ phận tiến hành lập kế hoạch
chi tiết sau đó gửi lên phòng kế hoạch thị trường tổng hợp và xây dựng kế hoạch
chính thức. Cơng tác giám sát theo dõi tiến độ thực hiện kế hoạch do phòng kế
hoạch thị trường của công ty phụ trách.

Đối với TOGI

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

duyệt. Công ty thực hiện theo dõi, đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch cho từng
thời kỳ, từng dự án đầu tư.

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

Kết quả khảo sát 15 CTCP trên địa bàn Thành phố Hà nội cho thấy công tác
lập kế hoạch trong các công ty cịn mang nặng tính hình thức. Một thực tế khá phổ
biến hiện nay, ở các công ty không thấy sự giám sát việc tuân thủ kế hoạch. Các
hoạt động trong công ty không thực hiện theo kế hoạch đã xây dựng, chính vì vậy
kế hoạch cịn thiếu tính khả thi.

Năm là Ban kiểm sốt 
Đối với HASO

Ban kiểm sốt của cơng ty hiện tại bao gồm 3 người. Thực tế ban kiểm sốt
của cơng ty hoạt động khơng hiệu quả, trách nhiệm cũng như quyền hạn của ban
kiểm sốt cịn mang tính “vơ hình” do tất cả các thành viên ban kiểm sốt cơng ty
đều giữ vị trí kiêm nhiệm. Bên cạnh đó, năng lực và trình độ của các thành viên ban
kiểm sốt chưa đáp ứng được u cầu cơng việc.

Đối với TƠGI

Ban kiểm sốt gồm có 3 thành viên, tính độc lập của các thành viên ban kiểm
sốt trong công ty bị ảnh hưởng do tất cả họ giữ vai trò kiêm nhiệm. Thành phần
của ban kiểm soát đáp ứng được yêu cầu am hiểu kiến thức và chuyên môn của các
kiểm sốt viên về hoạt động của cơng ty.

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

Theo kết quả khảo sát tại 15 CTCP trên địa bàn Hà nội cho thấy hoạt động
của ban kiểm sốt trong các cơng ty này chưa thực sự hiệu quả. Các thành viên ban
kiểm soát chưa hồn tồn làm việc một cách độc lập mà cịn làm việc theo chế độ
kiêm nhiệm. Mặt khác, năng lực, trình độ của ban kiểm sốt cịn hạn chế, chưa đáp
ứng được yêu cầu công việc.

Sáu là mơi trường bên ngồi 
Đối với HASO

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Đối với TÔGI

Vài năm trở lại đây cơng ty gặp nhiều khó khăn trong hoạt động đầu tư kinh
doanh bất động sản do có sự thay đổi của các văn bản pháp quy là luật đất đai năm
2003 và Luật xây dựng năm 2004 và các văn bản pháp luật khác như luật cạnh
tranh, luật đầu tư chứng khoán, ...

2.2.2. Hệ thống kế toán 
Đối với HASO

Công ty áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo Quyết định số
15/2006/QĐ-BTC ngày 20 tháng 03 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ tài chính. Hiện

nay cơng ty áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chung. Hệ thống sổ kế toán bao gồm
sổ cái các tài khoản và các sổ chi tiết. Hệ thống sổ chi tiết được theo dõi cho từng
khách hàng (đối với các khoản công nợ), chi tiết theo từng loại tiền, từng ngân hàng
(đối với các khoản tiền gửi), sổ chi tiết các khoản mục chi phí sản xuất … Bên cạnh
các báo cáo tài chính mang tính bắt buộc, cơng ty tiến hành lập các báo cáo quản trị
để phục vụ mục đích quản lý điều hành cơng ty.

Đối với TƠGI

Hiện tại, cơng ty sử dụng phần mềm kế toán Effect, mỗi phân hệ kế toán
được giao cho một nhân viên kế toán đảm nhiệm, các nhân viên này phải kiểm tra,
đối chiếu giữa các chứng từ gốc để đảm bảo nghiệp vụ thực sự phát sinh và có
chứng từ kế tốn hợp lý, hợp lệ. Việc thiết kế, bố trí nhân sự làm cơng tác kế tốn
phù hợp với hệ thống phần mềm nghiệp vụ và được thực hiện theo quy trình.

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

1.2.3. Các thủ tục kiểm sốt 
Đối với HASO

Hiện tại cơng ty xây dựng quy chế tài chính, quy chế trả lương, các nội quy,
quy định cho từng hoạt động nghiệp vụ của cơng ty như quy trình kiểm sốt chất
lượng, kiểm sốt sản xuất, kiểm sốt sản phẩm khơng phù hợp, các thủ tục đào tạo,
thủ tục mua hàng, quy trình nhập khẩu nguyên vật liệu… Công ty đã áp dụng hệ
thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2000.

Đối với TOGI

Hoạt động đầu tư tài chính chủ yếu của TƠGI đó là hoạt động đầu tư kinh
doanh bất động sản và đầu tư chứng khoán trên thị trường tập trung với mục đích
đầu tư dài hạn. TƠGI đã ban hành quy chế đầu tư. Quy chế này quy định về nguồn
vốn đầu tư, lĩnh vực đầu tư, danh mục đầu tư và hạn mức đầu tư. Bên cạnh đó, cơng
ty có các quy chế trả lương, quy chế tuyển dụng và các quy định, nội quy khác.

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

CTCP trên địa bàn Thành phố Hà nội đã xây dựng được một quy chế tài
chính riêng cho đơn vị mình như một khung pháp lý làm cơ sở cho mọi hoạt động
của tổ chức. Tuy nhiên, việc xây dựng quy chế tài chính của một số công ty chỉ

mang tính hình thức. Hơn nữa, việc phổ biến tun truyền và cập nhật quy chế và
phương pháp áp dụng ở nhiều đơn vị chưa thực sự nghiêm túc.

1.2.4. Kiểm toán nội bộ 
Đối với HASO

Hiện tại, HASO chưa có bộ phận kiểm tốn nội bộ (KTNB) và theo kế hoạch
trong một vài năm tới ban lãnh đạo công ty chưa có kế hoạch xây dựng bộ phận
kiểm toán nội bộ trong tương lai gần. Các báo cáo tài chính của cơng ty hàng năm
được th các cơng ty kiểm tốn độc lập bên ngồi thực hiện.

Đối với TƠGI

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Đối với các CTCP nằm trong diện khảo sát khác

Trên thực tế ở các CTCP hiện nay, vai trị của KTNB vơ cùng mờ nhạt, hoạt
động chỉ mang tính hình thức, đa số các công ty khơng có bộ phận KTNB. Mặt
khác, tính độc lập của kiểm tốn viên nội bộ cịn hạn chế do phịng KTNB của cơng
ty là một bộ phận chịu sự quản lý của ban giám đốc, chính vì vậy có sự chồng chéo
trong việc quản lý cũng như mục đích hoạt động của phòng KTNB.

2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SỐT NỘI BỘ TRONG 
CƠNG TY CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

2.3.1. Những mặt tích cực

2.3.1.1. Về mơi trường kiểm sốt

Ban lãnh đạo của các CTCP đã nhận thức rõ ràng về vai trò của hệ thống
KSNB, những lợi ích mà hệ thống KSNB mang lại nếu cơng ty duy trì và đảm bảo
hệ thống KSNB hoạt động hiệu quả.

2.3.1.2. Về hệ thống kế toán

Với đội ngũ cán bộ và nhân viên kế tốn có năng lực, giỏi về chun mơn
nghiệp vụ và có trách nhiệm giúp cho cơng tác quản lý tài chính, kế tốn tại cơng ty
khơng ngừng được hồn thiện. Mặt khác, hệ thống chứng từ kế toán được lập đầy
đủ, đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ để làm căn cứ ghi sổ theo quy định tài chính.
Cơng tác lập báo cáo tài chính ln được chú trọng đảm bảo kịp thời, đúng hạn.

2.3.1.3.Về thủ tục kiểm soát

Các biện pháp kiểm soát bảo vệ tài sản được ở hầu hết các công ty khảo sát
đều được thực hiện tốt. Trong các quy trình nghiệp vụ của cơng ty có cơ chế thẩm

định, kiểm tra, chấp thuận và phê duyệt cho phép thực hiện đảm bảo một quy trình
nghiệp vụ có ít nhất 02 cán bộ tham gia.

2.3.2. Những mặt hạn chế và ngun nhân 
2.3.2.1. Về mơi trường kiểm sốt

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

2.3.2.2. Về hệ thống kế tốn

Cơng tác kế toán quản trị chưa được chú trọng và quan tâm thích đáng.
2.3.2.3. Về thủ tục kiểm soát

Đối với nghiệp vụ bán hàng và thu tiền

Tỷ lệ nợ đọng các khoản phải thu lớn (chiếm từ 3-4% tổng số các khoản phải
thu của Công ty). Một thực trạng khá phổ biến là các công ty không trích lập dự
phịng cho các khoản phải thu kéo dài, khó có khả năng thu hồi

Đối với nghiệp vụ mua hàng

Nghiệp vụ mua hàng và thanh toán tiền hàng tại HASO cho thấy từ khâu mua
hàng, ký kết hợp đồng, nhận hàng, kiểm tra chất lượng hàng hố đều do phịng kế
hoạch thị trường của công ty đảm nhận như vậy đã vi phạm nguyên tắc bất kiêm
nhiệm.

Đối với nghiệp vụ hàng tồn kho

Việc lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho chưa được quan tâm
Đối với nghiệp vụ đầu tư dự án

Tại TÔGI việc kiểm tra, thẩm định các dự án đầu tư do phòng đầu tư phụ

trách sau đó làm báo cáo kết quả lên Giám đốc và HĐQT phê duyệt. Chính quy
trình này đã phần nào làm giảm chất lượng của công tác thẩm định dự án đầu tư khi
khơng có sự chun mơn hóa.

2.3.2.4. Về bộ phận kiểm toán nội bộ

Đa số các CTCP chưa có bộ phận KTNB để đánh giá, xem xét đầy đủ và
hiệu quả của hệ thống KSNB, của tình hình thực hiện các chế độ, quy định và các
chính sách của cơng ty.

CHƢƠNG 3. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN 
HỆ THỐNG KIỂM SỐT NỘI BỘ TRONG CƠNG TY CỔ PHẦN

TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

3.1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI 
BỘ TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

xiii

đã và đang chuyển biến mạnh sang nền kinh tế thị trường, tồn cầu hố, hội nhập
kinh tế quốc tế đang là xu thế tất yếu của thời đại do đó để đứng vững trong mơi
trường cạnh tranh, thích ứng được với các điều kiện kinh doanh mang tính quốc tế,
ngay từ bây giờ các CTCP phải xây dựng và hoàn thiện hệ thống KSNB.

3.2. NGUYÊN TẮC HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SỐT NỘI BỘ 
TRONG CƠNG TY CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Việc hoàn thiện hệ thống KSNB cần phải quán triệt các nguyên tắc cơ bản
sau: tuân thủ pháp luật và các quy định hiện hành của Nhà nước; nguyên tắc phù hợp

với quá trình hội nhập và phát triển; nguyên tắc kế thừa và phát huy tối đa những
nhân tố hợp lý của hệ thống KSNB hiện tại; nguyên tắc hoàn thiện hệ thống KSNB
phải có định hướng rõ ràng, bước đi cụ thể, đồng bộ và bảo đảm sự ổn định tương
đối các hoạt động sản xuất kinh doanh; hệ thống KSNB phải bảo đảm tính hiệu quả;
hệ thống KSNB phải tương thích với quy mơ và sự phức tạp của công ty.

3.3. CÁC ĐỀ XUẤT VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM 
SOÁT NỘI BỘ TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH 
PHỐ HÀ NỘI

3.3.1. Tăng cƣờng tính độc lập và năng lực cho ban kiểm soát

Ban kiểm soát phải là người độc lập với ban giám đốc, HĐQT; hoạt động tác
nghiệp và sản phẩm lao động của họ phải thật sự vì lợi ích của người đầu tư (cổ
đông). Bên cạnh đó, ban kiểm sốt cần được nhìn nhận đúng đắn với tư cách là
thanh tra của chủ sở hữu và có tồn quyền kiểm tra doanh nghiệp. Hơn nữa, kiểm
soát viên cần phải được đào tạo bài bản về kiến thức và phương pháp chun mơn.

Ngồi ra, các CTCP cần đảm bảo quyền hạn của ban kiểm sốt khơng bị giới hạn
trong trường hợp có dấu hiệu sai trái của HĐQT, ban giám đốc để kịp thời ngăn
chặn, tránh tổn thất lớn cho công ty.

3.3.2. Điều chỉnh cơ cấu tổ chức và chú trọng công tác nhân sự

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

mơi trường làm việc thích hợp, tạo cơ hội phát triển năng lực của mỗi cá nhân nhằm
phát huy sáng tạo, đảm bảo cơng bằng.

3.3.3. Chuẩn hố quy trình lập kế hoạch tài chính

Để có thể lập kế hoạch tài chính có hiệu quả, các nhà quản trị nên tiến hành

các bước sau: Xác định mục tiêu cá nhân và sự ảnh hưởng của mục tiêu cá nhân đến
các mục đích tài chính của công ty; thiết lập mục tiêu tăng trưởng, mục tiêu về lợi
nhuận trên vốn đầu tư và hướng mở rộng phát triển của cơng ty. Trong q trình lập
kế hoạch, nhà quản trị nên tập trung vào các điểm mạnh, điểm yếu của của công ty
và các yếu tố thuộc môi trường vĩ mô và vi mô ảnh hưởng đến việc đạt được mục
tiêu đã đề ra.

3.3.4. Xây dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị

Các CTCP cần sớm xây dựng và ban hành những quy định mới về công tác
kế toán quản trị sẽ phục vụ đắc lực cho việc điều hành và KSNB. Kế toán quản trị
giúp cung cấp các thông tin về hoạt động nội bộ của công ty nhằm phục vụ việc
điều hành, kiểm tra và ra quyết định kinh tế. Kế toán quản trị là phương tiện để ban
giám đốc kiểm soát một cách có hiệu quả hoạt động của cơng ty.

3.3.5. Nâng cao cơng tác kiểm sốt hạn mức tín dụng khách hàng

Các CTCP cần xây dựng chính sách quản lý nợ phải thu khách hàng trong đó
có quy định các vấn đề như: giới hạn về số tiền dư nợ phải thu; giới hạn về thời gian

thanh tốn; phân quyền ký duyệt hạn mức tín dụng; quản lý và theo dõi hạn mức tín
dụng.

3.3.6. Xây dựng chính sách lập dự phòng các khoản nợ phải thu khó địi và 
giảm giá hàng tồn kho

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

3.3.7. Xây dựng bộ phận kiểm toán nội bộ

Việc xây dựng bộ phận KTNB trong CTCP phải được thực hiện qua nhiều
bước: Trước hết, các công ty phải xác định nhu cầu, mục tiêu thành lập bộ phận

này; kế đó là phải xác định rõ ràng cơ cấu tổ chức, vai trò, chức năng và quyền hạn
của bộ phận KTNB; bước quan trọng tiếp theo là tuyển dụng kiểm toán viên trưởng,
kiểm toán viên và đào tạo họ; sau cùng, bộ phận KTNB cần thực hiện kiểm tốn thí
điểm và tốt nhất là có sự đánh giá của một cơng ty tư vấn độc lập.

3.3.8. Hồn thiện mơi trƣờng pháp lý cho việc thành lập bộ máy kiểm tốn nội 
bộ trong cơng ty cổ phần .

Bộ Tài chính mới ban hành thơng tư hướng dẫn tổ chức bộ máy KTNB trong
các doanh nghiệp Nhà nước, mà chưa có đối với mơ hình CTCP. Do đó, Bộ Tài
chính cần tạo dựng đầy đủ và hoàn thiện khung pháp lý cho việc xây dựng bộ máy
KTNB trong mô hình CTCP - một mơ hình doanh nghiệp có một số đặc điểm khác
biệt nhiều so với doanh nghiệp Nhà nước.

KẾT LUẬN

KSNB giúp cho các nhà quản trị có đầy đủ các thơng tin chính xác về tình
hình hoạt động của doanh nghiệp mình mà từ đó ra các quyết định quản lý. Chính vì
vậy, việc xây dựng và khơng ngừng hồn thiện hệ thống KSNB trở thành một yêu
cầu cấp thiết, mang tính thời sự đối với các doanh nghiệp nói chung và các CTCP

nói riêng. Đề tài “Hoàn thiện hệ thống kiểm sốt nội bộ trong cơng ty cổ phần 
trên địa bàn Thành phố Hà Nội” đã trình bày ở trên mong muốn sẽ đóng góp thêm 
một cách nhìn nhận đánh giá về Hệ thống KSNB trong các CTCP trên địa bàn
Thành phố Hà Nội.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16></div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CTCP Công ty cổ phần

HASO Cơng ty cổ phần Xà phịng Hà Nội
HĐQT Hội đồng quản trị

KSNB Kiểm soát nội bộ

KTNB Kiểm toán nội bộ
TCKT Tài chính kế tốn

TNHH Trách nhiệm hữu hạn

TƠGI Cơng ty cổ phần Đầu tư tài chính Bất động sản Tôgi
TSCĐ Tài sản cố định

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18></div>

Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ trong công ty cổ phần trên địa bàn thành phố Hà nội

<b>DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT </b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về