Nâng cao chất lượng cho vay tại ngân hàng TMCP Sài gòn Thương tín Hải phòng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (358.76 KB, 14 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TRƢờNG ĐạI HọC KINH Tế QUốC DÂN

---o0o---

NGUYỄN QUANG MINH

NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY

TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GỊN

THƢƠNG TÍN HẢI PHỊNG

CHUN NGàNH: kinh tế tài chính ngân hàng

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ

HÀ NỘI, NĂM 2009

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

iii

LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƢỢNG CHO VAY CỦA NGÂN 
HÀNG THƢƠNG MẠI

1.1. NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI

1.1.1. Khái niệm về ngân hàng thƣơng mại

Ngân hàng thương mại là tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các

dịch vụ tài chính đa dạng nhất - đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm, dịch vụ thanh
tốn và thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức
kinh doanh nào trong nền kinh tế.

Một số định nghĩa dựa trên các hoạt động chủ yếu. Ví dụ: Luật các tổ
chức tín dụng của nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam ghi "Hoạt động
ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung
thường xuyên là nhận tiền gửi và sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và cung
ứng các dịch vụ thanh toán" .

1.1.2. Các hoạt động chủ yếu của ngân hàng thƣơng mại

- Nhận tiền gửi: Ngân hàng mở dịch vụ nhận tiền gửi để bảo quản hộ người

có tiền với cam kết hồn trả đúng hạn.

- Cho vay: Cho vay tiêu dùng và cho vay thương mại: Lúc đầu, ngân hàng

chiết khấu thương phiếu mà thực tế là cho vay đối với người bán. Sau đó là
bước chuyển tiếp từ chiết khấu thương phiếu sang cho vay trực tiếp đối với
các khách hàng (là người mua), giúp họ có vốn để mua hàng dự trữ nhằm mở
rộng sản xuất kinh doanh.

- Mua bán ngoại tệ: Ngân hàng đứng ra mua bán một loại tiền này lấy một

loại tiền khác và hưởng phí dịch vụ.

- Tài trợ cho dự án: Các ngân hàng ngày càng trở nên năng động trong việc

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

số ngân hàng còn cho vay để đầu tư vào bất động sản, với thời gian đầu tư lâu
dài và quy mô vốn lớn.

- Cung cấp các tài khoản giao dịch và thực hiện thanh toán: Cùng với sự phát

triển của công nghệ thông tin, nhiều thể thức thanh toán được phát triển như
Uỷ nhiệm chi, nhờ thu, L/C, thanh toán bằng điện, thẻ, thanh toán điện tử qua
cùng một ngân hàng hoặc các ngân hàng khách nhau.

- Bảo quản vật có giá: Các ngân hàng thực hiện việc lưu giữ vàng và các vật

có giá khác cho khách hàng trong kho bảo quản.

- Quản lý ngân quỹ: Các ngân hàng mở tài khoản và giữ tiền của phần lớn các

doanh nghiệp và nhiều cá nhân. Với tính chun nghiệp sẵn có và cơng nghệ
hiện đại, ngân hàng đang kết hợp với các cơ quan, doanh nghiệp ngày càng
đáp ứng tốt các nhu cầu trong việc chi trả thanh toán cho người lao động.

- Tài trợ các hoạt động của Chính phủ: Khả năng huy động và cho vay với

khối lượng lớn, trong thời gian dài của ngân hàng đã trở thành trọng tâm chú
ý của các Chính phủ. Do nhu cầu chi tiêu lớn và thường là cấp bách trong khi
thu khơng đủ, Chính phủ các nước đều muốn tiếp cận với các khoản cho vay
của ngân hàng.

- Bảo lãnh: Ngân hàng thường bảo lãnh cho khách hàng của mình mua chịu

hàng hố và trang thiết bị, phát hành chứng khoán, vay vốn của tổ chức tín
dụng khác, thanh tốn tiền hàng trong nước và quốc tế.

- Cho thuê thiết bị trung và dài hạn (Leasing): Ngân hàng tích cực cho khách

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

v

- Ngồi ra, Ngân hàng thương mại cịn có các hoạt động cung cấp các dịch vụ
khác như: Cung cấp dịch vụ môi giới đầu tư chứng khoán, Cung cấp các dịch
vụ bảo hiểm, Cung cấp các dịch vụ đại lí, Cung cấp dịch vụ uỷ thác và tư vấn.

1.2. HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG

Các hình thức cho vay của ngân hàng bao gồm: thấu chi, cho vay trực
tiếp từng lần, cho vay theo hạn mức, cho vay luân chuyển, cho vay trả góp,
cho vay gián tiếp

Chính sách cho vay thể hiện quan điểm, mục tiêu khi cho vay mà ngân
hàng hướng tới. Chính sách cho vay phản ánh cương lĩnh trong hoạt động cho
vay của ngân hàng, trở thành hướng dẫn chung cho cán bộ tín dụng và các
chuyên viên ngân hàng, tăng cường chuyên mơn hóa, tạo sự thống nhất chung
trong hoạt động cho vay nhằm hạn chế rủi ro và nâng cao khả năng sinh lời.

Quy trình cho vay bao gồm 4 bước: Phân tích trước khi cho vay (các
phương pháp chủ yếu để thu thập và xử lí thơng tin có thể kể đến: phỏng vấn
trực tiếp, mua hoặc tìm kiếm các thơng tin qua các trung gian, thơng qua các
thơng tin có được từ các báo cáo của người vay), xây dựng và kí kết các hợp
đồng cho vay, giải ngân và kiểm soát trong khi cho vay, thu nợ hoặc đưa ra
các quyết định mới.

Rủi ro trong cho vay là khả năng xảy ra những tổn thất ngoài dự kiến
cho ngân hàng do khách hàng vay không trả đúng hạn, không trả, hoặc không
trả đầy đủ vốn và lãi.

1.3. CHẤT LƢỢNG CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 
1.3.1. Khái niệm về chất lƣợng cho vay của ngân hàng

Chất lượng cho vay tại ngân hàng thương mại có thể hiểu là chất lượng

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

lượng khi vốn vay được khách hàng sử dụng hiệu quả, đúng mục đích, tạo ra
số tìền lớn hơn, thơng qua đó ngân hàng thu hồi được gốc và lãi, cịn doanh
nghiệp có thể trả được nợ, bù đắp chi phí và thu được lợi nhuận. Điều này có
nghĩa là ngân hàng vừa tạo ra hiệu quả kinh tế lại tạo được hiệu quả xã hội.

1.3.2. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá chất lƣợng cho vay của ngân hàng

Các chỉ tiêu định lượng bao gồm: doanh lợi vốn chủ sở hữu (ROE),

doanh lợi tài sản (là một chỉ tiêu tổng hợp nhất được dùng để đánh giá khả

năng sinh lợi của một đồng vốn đầu tư), nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn trên

tổng dư nợ (chỉ tiêu này cho thấy khả năng thu hồi vốn của ngân hàng đối với

các khoản cho vay. Đây là chỉ tiêu được dùng để đánh giá chất lượng cho vay
cũng như rủi ro trong cho vay tại ngân hàng), nợ khó địi và tỷ lệ nợ khó địi

trên tổng dư nợ (là khoản nợ quá hạn và kèm theo một số tiêu chí khác như

q một kì gia hạn nợ, hoặc khơng có tài sản đảm bảo, hoặc tài sản không bán
được, con nợ thua lỗ triền miên, phá sản), tốc độ tăng dư nợ.

Các chỉ tiêu định tính bao gồm: thái độ phục vụ khách hàng, tư vấn
khách hàng, thủ tục cho vay, thời gian thẩm định, sự tuân thủ các quy định
của Ngân hàng Nhà nước.

1.3.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng cho vay của ngân hàng.

Chất lượng cho vay của ngân hàng phụ thuộc phần lớn vào các nhân tố
bên trong tạo nên sức mạnh của ngân hàng. Các nhân tố bao gồm: Nguồn vốn
của ngân hàng, năng lực điều hành của ban lãnh đạo, chất lượng nhân sự và
cơ sở vật chất thiết bị, chiến lược kinh doanh của Ngân hàng, đối thủ cạnh

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

vii

CHƢƠNG 2

THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG 
TMCP SÀI GỊN THƢƠNG TÍN CHI NHÁNH HẢI PHỊNG

2.1 KHÁI QUÁT HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG 
TMCP SÀI GỊN THƢƠNG TÍN CHI NHÁNH HẢI PHỊNG

2.1.1. Q trình hình thành và phát triển của ngân hàng TMCP Sài Gịn 
Thƣơng Tín chi nhánh Hải Phịng

Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín chi nhánh Hải Phịng, gọi tắt là
ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín Hải Phòng (Sacombank Hải Phòng),
là một chi nhánh của ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín, thành lập vào
ngày 15/12/2006, trụ sở đặt tại số 62-64 Tôn Đức Thắng, phường Trần
Nguyên Hãn, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng.

Số lượng CBCNV của Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín Hải
Phịng khơng ngừng tăng trưởng qua các năm theo yêu cầu tăng trưởng và
phát triển nhằm bắt kịp và cạnh tranh trên thị trường. Năm 2007, tổng số
lượng CBCNV là 32 người thì năm 2008 tổng số CBCNV đã là 60 người.

Ngoài việc cung cấp các sản phẩm dịch vụ thơng thường hiện có của
ngân hàng nói chung, Sacombank Hải Phịng cịn cung cấp một số dịch vụ đặc
biệt như cho vay góp chợ, cho vay tiểu thương, cho vay hộ kinh doanh cá thể,

cho vay kinh doanh chứng khoán và cho vay cấn trừ bất động sản.

2.1.2. Khái quát hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Sài 
Gịn Thƣơng Tín chi nhánh Hải Phịng giai đoạn 2007 và 2008

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

năm. KQKD trên đã thể hiện tình hình khả quan về sự phát triển của
Sacombank Hải Phòng.

0,00
10000,00
20000,00
30000,00
40000,00
50000,00
60000,00

Năm 2007 Năm 2008

Số

ền

riệ

)

Thu nhập Chi phí Lợi nhuận (trước trích lập DPRR)

Biểu đồ 2.1: Thu nhập, chi phí và lợi nhuận của Ngân hàng TMCP Sài

Gịn Thương Tín Hải Phòng qua các năm.

2.2. THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG 
TMCP SÀI GỊN THƢƠNG TÍN CHI NHÁNH HẢI PHỊNG

2.2.1. Chính sách cho vay của Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thƣơng Tín

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

ix

2.2.2. Thực trạng chất lƣợng cho vay tại Ngân hàng TMCP Sài Gịn 
Thƣơng Tín chi nhánh Hải Phịng

2.2.2.1. Qui mơ và tốc độ tăng qui mơ cho vay

Trong năm 2007 doanh số cho vay đạt 192.441 triệu VNĐ. Trong đó
cho vay nội tệ là 171.893 triệu VNĐ, cho vay ngoại tệ là 20.548 triệu VNĐ

(quy ra VNĐ). Dư nợ trong năm 2009 là 306.806 triệu VNĐ, tăng 51% so với
năm 2007. Trong đó, dư nợ ngoại tệ là 46.052 triệu VNĐ, dư nợ nội tệ đạt
260.754 triệu VNĐ chiếm 84,99% tổng dư nợ. Việc cho vay nội tệ là chủ yếu
bởi Ngân hàng đã và đang xúc tiến sản phẩm cho vay góp chợ, các chủ thể
thuộc loại hình cho vay này là các tiểu thương nhỏ chủ yếu kinh doanh trong
nước, ít có hoạt động xuất nhập khẩu.

Có thể nói trong hơn hai năm hoạt động kinh doanh, Ngân hàng TMCP
Sài Gòn Thương Tín Hải Phịng gần như tập trung vào đối tượng loại hình
doanh nghiệp định hướng mà khơng mở rộng loại hình cho vay trên địa bàn.
Các loại hình doanh nghiệp chủ yếu mà chi nhánh ngân hàng cho vay tập
trung vào các loại hình doanh nghiệp như: Công ty cổ phần, Công ty TNHH,
Doanh nghiệp tư nhân, Cá nhân và loại hình khác.

Xu hướng cho vay và kết quả hoạt động cho vay của Ngân hàng TMCP
Sài Gịn Thương Tín Hải Phòng trong thời gian qua khá ổn định. Khu vực địa
bàn mà chi nhánh Ngân hàng hướng tới chủ yếu là khu vực nội thành.

2.2.2.2. Nợ quá hạn và nợ xấu tại chi nhánh

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Các khoản nợ quá hạn chủ yếu của ngân hàng rơi vào các khoản cho
vay ngắn hạn. Nợ quá hạn do các ngành nghề kinh doanh thương mại tạo ra là
chủ yếu. Tổng dư nợ đối với các ngành nghề kinh doanh thương mại như trên
đã phân tích, chiếm hơn 50% của tổng dư nợ qua các năm, có tỷ trọng nhiều
nhất trong các loại ngành nghề. Đồng nghĩa với cơ cấu đó, nợ quá hạn trong
các ngành nghề kinh doanh thương mại cũng chiếm tỷ trọng cao trong tổng nợ
quá hạn, còn ở mức cao hơn so với tỷ trọng dư nợ của ngành thương mại
trong tổng dư nợ. Năm 2008 tỷ trọng nợ quá hạn của nhóm ngành xây dựng
đã vươn lên đứng thứ 2 trong các nhóm ngành mà Chi nhánh ngân hàng cho

vay. Do đó, Ngân hàng cần chú ý các khoản cho vay thuộc nhóm ngành này
để có thể nâng cao được chất lượng cho vay của Ngân hàng.

Loại hình cơng ty cổ phần ln chiếm phần lớn ngun nhân sinh ra nợ
quá hạn. Năm 2007 và năm 2008 nợ q hạn của loại hình cơng ty cổ phần
chiếm phần lớn cả về số tuyệt đối và tương đối. Loại hình cơng ty trách nhiệm
hữu hạn có nợ quá hạn tại Ngân hàng cũng gia tăng với mức độ tăng lớn, gấp
tám lần so với năm 2007. Nguyên nhân đối tượng này gây ra nợ quá hạn
chiếm tỷ trọng lớn và mức gia tăng lớn như ở trên là do một số công ty
TNHH hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng đã đến các kỳ
hạn trả nợ nhưng chưa trả nợ được, làm phát sinh các khoản nợ quá hạn, đặc
biệt điều này thể hiện rõ trong năm 2008. Nhóm đối tượng khách hàng khác
có nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn trong tổng nợ quá hạn tăng đột biến. Ngân
hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín Hải Phịng cần xem xét lại các khoản cho
vay thuộc nhóm khách hàng khác, đặc biệt là hộ kinh doanh, qua đó xem xét
và kiểm sốt các khoản cho vay đối với dịng sản phẩm cho vay góp chợ.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

xi

các món vay của Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương tín Hải Phịng được thực
hiện theo đúng qui định của Ngân hàng Nhà nước, bên cạnh đó Ngân hàng
cũng chú trọng các khuyến cáo của Ngân hàng Nhà nước khi cho vay đầu tư
chứng khoán, cho vay đầu tư bất động sản, qua đó đã giảm thiểu được rủi ro
trong cho vay, tăng chất lượng cho vay của Ngân hàng. Các cán bộ cho vay
tuân thủ theo đúng các thủ tục cho vay của Ngân hàng qui định, thực hiện
theo từng bước trong qui trình cho vay, đặc biệt đối với các khoản vay cá
nhân theo định mức của chi nhánh được phê duyệt, cán bộ nhân viên cho vay
không để thời gian giải quyết cho vay quá một tuần. Điều này đang thể hiện
sự cố gắng của cán bộ nhân viên trong Ngân hàng.

2.2.2.3 Tỷ suất sinh lời của Tài sản

Doanh lợi tài sản (ROA) của Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín
Hải Phịng tăng qua các năm. Năm 2008 chỉ số này có giá trị bằng ba lần so
với năm trước. Chỉ số này so sánh với chỉ số doanh lợi tài sản - ROA của
ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín là 1,6% (dựa vào phân tích số liệu báo
cáo tài chính đã được kiểm tốn của Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín
qua 2 năm 2007 và 2008), có thể thấy chỉ số tuy thấp hơn nhưng bước đầu đã
có sự tăng trưởng vượt bậc, nếu theo đà này sẽ bắt kịp với các chỉ tiêu của hệ
thống ngân hàng trong một thời gian.

2.2.3. Đánh giá chất lƣợng cho vay tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn 
Thƣơng Tín chi nhánh Hải Phịng

2.2.3.1. Kết quả đạt được của Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín chi

nhánh Hải Phòng trong việc thực hiện nâng cao chất lượng cho vay

Ngân hàng đã phát triển rất mạnh dòng sản phẩm cho khách hàng cá
nhân vay tiêu dùng, cho vay du học, cho vay mua ô tô trả góp, đây là những
dịng sản phẩm chứa ít rủi ro mà vẫn mang lại nguồn lợi nhuận không nhỏ cho

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Lợi nhuận của Ngân hàng đã không ngừng tăng. Năm 2007 tăng so với
năm 2006 (năm 2006 ngân hàng chỉ hoạt động có tháng cuối nhưng tính bình
qn theo tháng cũng thấy năm 2007 tăng so với năm 2006). Lợi nhuận năm
2008 đã tăng gấp hơn 4 lần lợi nhuận năm 2007.

2.2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

xiii

CHƢƠNG 3

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY TẠI 
NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƢƠNG TÍN CHI NHÁNH HẢI PHỊNG

Một số giải pháp cụ thể sau khi nghiên cứu và phân tích thực trạng cho
vay tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín Hải Phịng được đưa ra như sau:

* Đa dạng hóa khách hàng cho vay theo loại hình doanh nghiệp, mở rộng 
địa bàn cho vay và ngành nghề cho vay.

Tuy Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín Hải Phòng đang triển khai
hoạt động cho vay trong nhiều ngành nghề khác nhau nhưng một số ngành
nghề quan trọng chưa được ngân hàng thực hiện cho vay. Việc đẩy nhanh và
đưa hoạt động cho vay tới những ngành nghề còn thiếu là rất quan trọng do
nhiều khách hàng tiềm năng đang nằm trong nhóm ngành nghề này như: đóng
tàu, vận tải biển, khách sạn, du lịch.

Đây là thời điểm hợp lý mà Ngân hàng cần triển khai mở rộng địa bàn

cho vay vì Thành phố đang có chủ trương mở rộng và phát triển khu công

nghiệp ở các khu vực ngoại thành, nội thành hóa một số khu vực ngoại thành
như Thủy Nguyên, Dương Kinh (đã thành quận và đang xây dựng tiếp cơ sở
hạ tầng), Kiến Thụy.

Đặc điểm trên địa bàn thành phố Hải Phịng có nhiều khu cơng nghiệp
(5 khu cơng nghiệp, chế xuất) với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi
khơng hề ít, các doanh nghiệp nước ngồi chủ yếu của Đài Loan, Nhật Bản,

Trung Quốc. Sacombank có uy tín lớn, có nhiều đối tác lớn trên thế giới, do
đó Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín Hải Phịng dựa vào uy tín đó và
năng lực hiện có, hồn tồn có đủ khả năng cạnh tranh, đáp ứng được các đối
tượng khách hàng này khi cần.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Cơ cấu lại dư nợ cho vay nhằm giảm tỷ lệ nợ quá hạn, nâng cao chất
lượng cho vay là biện pháp quan trọng mà Ngân hàng cần phải thực hiện.
Chất lượng cho vay được quan tâm nâng cao và được làm tốt ngay từ khâu
bán hàng, thẩm định và phê duyệt cho vay, thực hiện chỉ đạo định hướng của
Thường trực Hội đồng quản trị về hoạt động an toàn và hiệu quả.

* Tăng cƣờng theo dõi, giám sát nợ khó địi

Nợ khó địi của Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín Hải Phịng như
theo phân tích đang gia tăng với con số và tỷ lệ đáng báo động, mặc dù chưa
phải cao bằng con số nợ khó địi của tồn hệ thống. Tuy nhiên tốc độ tăng của
nợ khó địi trong thời gian qua làm cho Ngân hàng thấy được cần phải có biện
pháp ngăn chặn. Khi phát hiện được sớm và chính xác các khoản nợ đang trở
nên xấu thật sự, Ngân hàng có thể tiến hành kịp thời các biện pháp xử lý nợ
như phong tỏa tài sản đảm bảo, công bố cho các đối tác của khách hàng đó
biết và tìm cách xử lý nợ quá hạn một cách nhanh chóng, tránh để tình trạng
xấu nhất xảy ra là khách hàng khơng thể khắc phục được hậu quả đã gây ra
cho ngân hàng.

* Siết chặt các khoản cho vay ngắn hạn và các khoản cho vay thuộc nhóm 
ngành xây dựng

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

xv

Bên cạnh giải pháp siết chặt các khoản cho vay ngắn hạn, Ngân hàng

cũng cần tăng cường siết chặt các khoản cho vay thuộc nhóm ngành xây
dựng. Do tỷ lệ nợ q hạn theo nội dung phân tích của nhóm ngành xây dựng
đang tăng quá cao, và trên thực tế, một số công ty TNHH và công ty CP xây
dựng đang nợ ngân hàng mà trả chưa đúng hạn, đặc biệt trong năm 2008. Do
vậy Ngân hàng cần tập trung chú ý và có chính sách siết chặt đối với các
khoản cho vay khách hàng hiện tại hay tương lai thuộc nhóm ngành xây dựng.

* Tăng cƣờng tìm kiếm và cho vay trung và dài hạn

</div>


Một số giải pháp nâng cao chất lượng cho vay tại Ngân hàng TMCP Techcombank chi nhánh Đông Đô