Tiet 08 chien thang mtao mxay

CHIẾN
THẮNG
MTAO-MXÂY
(Trích Đăm San - Sử thi Tây
Nguyên)


Một vài hình ảnh về cuộc sống- sinh hoạt
của cộng đồng Ê Đê – Tây Nguyên

Lễ cúng
lúa

Văn hóa cồng
chiêng

Nhà dài

Chợ phiên



Ngày xưa………..


………..Ngày nay


Lên nương

I. TÌM HIỂU CHUNG
1.Giới thiệu sơ lược về thể loại sử thi dân gian VN :
có 2 loại
-Sử thi thần thoại.
-Sử thi anh hùng.
2.Tóm tắt sử thi ĐS:
Gồm 3 phần:
-Theo tục nối dây, ĐS về làm chồng Hơ Nhị, Hơ Bhị và trở
thành tù trưởng giàu có, hùng mạnh.
-ĐS dũng mãnh lập được nhiều chiến công, giành lại vợ, đem
lại uy danh cho mình và cho cộng đồng.
-ĐS đi chặt cây thần, cầu hôn Nữ thần Mặt trời. Chàng nằm
xuống trên con đường chinh phục thiên nhiên. Hồn chàng
hóa thành ruồi, bay vào miệng chị gái, chị sinh ra ĐS cháu,
lớn lên lại tiếp tục con đường của người cậu anh hùng.


II. ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
1. Vị trí-bố cục đoạn trích
a/Vị trí.
Đoạn trích thuộc phần thứ 2 của tác phẩm, kể về
những chiến cơng của ĐS.
b/ Bố cục.
Đoạn trích gồm 3 phần:
-p1: từ đầu đến “cắt đầu Mtao-Mxây đem bêu ngoài
đường”: Cảnh chiến đấu của 2 tù trưởng.
-p2: Từ “Ơ nghìn chim sẻ” đến “Họ đến bãi ngoài làng
rồi vào làng”: ĐS tập hợp, thống nhất và cùng nô
lệ trở về làng.
-p3: phần còn lại: Cảnh ĐS ăn mừng chiến thắng.

2. Phân tích.
a/ Cảnh chiến đấu giữa ĐS và MM.
-Trước khi vào cuộc chiến
Đăm San
+Gọi MM xuống,
thách đấu.
+Ko đâm MM khi hắn
đang xuống.
+Thách MM múa
trước.
ĐS đầy khí thế, đầy tự
tin và đầy tin thần
thượng võ

Mtao Mxây
+Ko dám xuống, trêu tức
ĐS.
+Xuống, nhưng sợ ĐS
đâm lén, bước đi tần
ngần, do dự.
+Múa khiên, lộ vẻ lo sợ
qua lời nói.

MM run sợ, bộc lộ vẻ kém
cỏi về tài năng và nhân
cách.

-Vào cuộc chiến
*HiệpĐăm
1: Săn
ĐS vẫn khơng nhúc
nhích, thái độ bình
tĩnh, thản nhiên
ĐS bản lĩnh.

* Hiệp 2:
ĐS vượt đồi tranh, vượt
đồi lồ ồ, vun vút sang
đông, sang tây
ĐS dũng mãnh, tài năng
hơn người

Mtao Mxây
MM múa trước, lộ rõ sự
kém cỏi “múa kêu lạch
xạch như quả mướp
khơ” nhưng vẫn nói
những lời hnh
hoang.
MM hốt hoảng trốn chạy,
cầu cứu Hơ Nhị quăng
cho miếng trầu
MM bất tài, trông chờ
vào người khác.


* Hiệp 3:

Đăm Săn
Mtao Mxây
“ ĐS múa trên cao, gió như bão,
ĐS múa dưới thấp, gió như lốc”,
vang lên tiếng khiên đồng,
khiên kênh
Lòng ngưỡng mộ của người Ê
Đê trước tài năng dũng mãnh,
phi thường của ĐS.

*Hiệp 4:
ĐS được thần linh giúp đỡ,
chàng giết chết MM, giành
thắng lợi trong cuộc chiến
đấu.


Sơ kết:
• ĐS là một tù trưởng có sự vượt trội về tài năng và
nhân cách, được cộng đồng Ê Đê ngưỡng mộ.


b/ ĐS cùng nơ lệ trở về làng sau
chiến thắng.
• 3 lần đối đáp: tượng trưng cho số nhiều
Phản ánh vừa cơ đọng, vừa khái qt lịng
mến phục, thái độ tin tưởng tuyệt đối mà mọi
người dành cho ĐS.

c/ cảnh ĐS ăn mừng chiến thắng.
-ĐS bảo tôi tớ mổ trâu, lợn để dâng thần linh,
cầu bình an, khỏe mạnh.
-ĐS kêu gọi tất cả anh em, bà con đến ăn mừng,
bảo tơi tớ khua chiêng, gióng trống để vạn vật
Ê Đê biết được ngày chàng chiến thắng.
-Tiệc ăn uống linh đình, kéo dài suốt cả mùa khơ.
Cảnh ăn mừng chiến thắng giống như ngày
hội.


3/ Nghệ thuật
- Thủ pháp so sánh, phóng đại nhằm đề cao người
-

anh hùng.
Ngôn ngữ trang trọng, giàu nhịp điệu, giàu hình
ảnh.

III. TỔNG KẾT (Sgk)