Tiet 23 tam cam

KÍNH CHÀO Q THẦY CƠ CÙNG TỒN THỂ
CÁC EM HỌC SINH

GV giảng dạy: Phan Nguyễn Thục Quyên
Lớp: 10 A13


Đọc văn:
ết 22,23

TẤM CÁM
( Truyện cổ tích)


A.GiỚI THIỆU CHUNG
I.Truyện cổ tích
1. Khái niệm
2. Phân loại:
II. Truyện Tấm Cám
1.Thể loại:
2. Đặc trưng:
3. Tóm tắt:
B. ĐỌC- HiỂU VĂN BẢN
I.Diễn biến sự kiện dẫn đến mâu thuẫn và xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám.
1.Thân phận Tấm Cám.
2. Diễn biến sự kiện dẫn đến mâu thuẫn và xung đột
II.Ý nghĩa của những lần hóa thân
III.Bản chất của mâu thuẫn và xung đột
C. TỔNG KẾT
D.LUYỆN TẬP

A. GiỚI THIỆU CHUNG:
I.

Truyện cổ tích:
1. Khái niệm:

Là tác phẩm tự sự dân gian mà cốt truyện và hình tượng được
hư cấu có chủ định, kể về số(SGK/18)
phận con người bình thường trong
xã hội, thể hiện tinh thần nhân đạo và lạc quan của nhân dân lao
động.
2.Phân loại:
- Cổ tích lồi vật
- Cổ tích thần kì
- Cổ tích sinh hoạt
II.Tác phẩm Tấm Cám:
1. Thể loại: Cổ tích thần kì
2.Đặc trưng:
-Có sự tham gia của các yếu tố thần kì
-Kết cấu phổ biến: nhân vật chính trải qua những cuộc hoạn nạn,
cuối cùng được hưởng hạnh phúc.
Nội dung:
Phản ánh :
+ Mâu thuẫn gia đình và xã hội thể hiện qua đấu tranh giữa tốt, xấu, thiện,ác
+ Thể hiện ước mơ của nhân dân lao động.
3.Tóm tắt:

-7 sự kiện chính:
+ về chiếc yếm đỏ
+ về con cá bống
+ về việc xem hội, thử giày

+về cái chết của Tấm
+ về chim vàng anh
+ về cây xoan đào và khung cửi
+ về bà lão và quả thị




B. Đọc – hiểu văn bản:
I.Diễn biến các sự kiện dẫn đến mâu thuẫn
và xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám:
1. Thân phận Tấm – Cám:
Tấm
- Mồ côi cha mẹ, ở với dì ghẻ
- Làm lụng vất vả, bị đối xử bạc bẽo
- Hiền lành,chăm chỉ, thật thà

Cám
- Con dì ghẻ
- Ham chơi, được nng chiều
- Xấu xa, độc ác

→hiện thân của cái thiện

→ hiện thân của cái ác

2.Diễn biến các sự kiện dẫn đến mâu thuẫn

Chặng

Sự kiện

Hành động của mẹ Hành động,phản
con Cám
ứng của Tấm

Lực lượng Mâu thuẫn
phù trợ

LuẬN NHÓM
-Cám THẢO
ham chơi
- Chăm chỉ
Bụt
- Lừa Tấm, chiếm
- Khóc hu hu
NHĨM 1,2:
Hành
yếm
đỏ động của mẹ con Cám và Tấm ở
chặng 1.Lực lượng phù trợ? Nhận xét về những hành
Bụt
động đó? - Khơng nói gì,
2.Về con cá bống -Giết cá bống

ịa khóc

1.Về chiếc yếm đỏ

1

-Khóc một mình
-Trộn
thóc
với
gạo,
NHĨM 3,4: Hành động của mẹ -Đi
conxem
Cámhội→
và Tấm ở Bụt
3.Về việc đi xem bắt Tấm nhặt
chặng 2.Lực lượng phù trợ?Nhận
xét về
đánh
rơi những
giày, hành
hội, thử giày
động đó? thử giày→thành
hồng hậu
Độc ác, muốn chiếm
đoạt tất cả những gì
thuộc về Tấm.

-ước mơ
Hiền lành,phản về lẽ

ứng yếu ớt, thụ cơng
bằng”ở
động: khóc.
hiền gặp
lành”

Xoay
quanh
quyền lợi
vật chất
và tinh
thần trong
gia
đình(dì
ghẻ-con
chồng;
chị em
cùng cha
khác mẹ)


4.Về cái chết -chặt cây cau
-Chết→hóa thành chim vàng anh
của Tấm
- Vào cung thay chị
5.Về chim
vàng anh

- Cám giặt đồ
- Giết chim

6.Về cây
xoan đào,
khung cửi

-Chặt cây làm
khung cửi
- Đốt khung cửi

2
7.Về bà lão
và quả thị

-Sợ hãi

THẢO LUẬN
Suy nghĩ của em về hành
Vơ cùng
độc đối
ác,
động trả thù
cuả Tấm
muốn
tiêu diệt
với
Cám?
Tấm
‫٭‬Kết quả

-Hót, mắng Cám

- Hóa thành cây xoan
- Khung cửi rủa Cám
-Mọc lên cây thị

-Từ quả thị bước ra cô Tấm ở với
bà lão
-Nhờ miếng trầu, Tấm gặp lại vua
và trở lại làm hồng hậu
- Trừng phạt Cám

.

>< vì
quyền lợi
xã hội
→biến
thành
xung đột
dữ dội,
một mất
một cịn

Khơng
Phản ứng mạnh mẽ,hành
cịn bụt
động quyết liệt,ở thế chủ động
giúp đỡ

Tấm thành hoàng hậu
Cám chết

→ cái thiện thắng
→cái ác thua
=> Triết lí của nhân dân: “ cái
thiện thắng cái ác”#20. Slide 20


II. Ý nghĩa của những lần hóa thân:
THẢO LUẬN

1. Những lần hóa thân
- Chim vàng anh
Ý nghĩa những lần hóa
- Cây xoan đào
thân của Tấm ?
- Khung cửi
- Qủa thị và cô Tấm xinh đẹp hơn xưa
2. Ý nghĩa:
-Sự đấu tranh không khoan nhượng để giành hạnh phúc
-Sức sống mãnh liệt của Tấm( không một thế lực nào tiêu diệt nổi)
⇒Thể hiện tinh thần lạc quan, niềm tin vào chân lý và lẽ công
bằng của người Việt.

III. Bản chất của mâu thuẫn và xung đột :
-Mâu thuẫn và xung đột trong gia đình phụ quyền( dì ghẻ- con chồng
Chị em cùng cha khác mẹ)
‫٭‬Ý nghĩa xã hội xuất hiện sau.Ý nghĩa chung nhất là>< giữa thiện và ác.


C.TỔNG KẾT

( Ghi nhớ SGK/72)

I.NỘI DUNG:
- Phản ánh xung đột gia đình (phụ quyền) và xung
đột xã hội (thiện - ác)
- Niềm tin vào sức sống mãnh liệt của cái thiện.
II.NGHỆ THUẬT:
- Sự chuyển biến của hình tượng nhân vật Tấm
Các yếu tố kỳ ảo  thu hút, hấp dẫn
Xen lẫn văn vần  sinh động.

D.LUYỆN TẬP

Căn cứ vào định nghĩa truyện cổ tích ở bài Khái quát văn học dân gian Vệt Nam và
mục tiểu dẫn của bài này, hãy tìm trong Tấm Cám những dẫn chứng để phân tích,
làm rõ các đặc trưng của truyện cổ tích thần kì ?
-Có yếu tố thần kì: nhân vật thần kì( Bụt),có vật thần kì( xương cá bống), bản thân nhân
vật chính cũng có sự biến hóa thần kì.
-Nhân vật chính( Tấm) trải qua nhiều hoạn nạn, cuối cùng được hưởng hạnh phúc.
- Thể hiện ước mơ về lẽ công bằng của nhân dân, niềm tin vào sức mạnh của cái thiện.


V. CỦNG CỐ - DẶN DỊ

1. Củng cố
2. Dặn dị


Câu 1: Truyện Tấm Cám thể hiện
ước mơ chủ yếu của nhân dân ta:

•
•
•
•

A. Về ước mơ công bằng xã hội
B. Về cuộc sống no ấm
C. Về sự hóa thân của con người
D. Về sự giúp đỡ của Bụt


Câu 2: Dịng khơng nêu ý nghĩa của chi tiết về những lần hóa
thân của Tấm:

A. Cuộc đấu tranh bền bỉ, không khoan nhượng.
B. Sức sống mãnh liệt của Tấm.
C. Tính chất gian nan, quyết liệt của xung đột.
D. Thể hiện cụ thể hình ảnh cái ác.


Câu 3: Mâu thuẫn gia đình được xây dựng trong
truyện Tấm Cám là mâu thuẫn giữa:
A. Chủ và tớ.
B. Dì ghẻ con chồng.
C. Anh ( chị) cả và em út.
D. Người xinh đẹp và xấu xí.


Câu 4: Cho một đoạn trích từ Tấm Cám“ Tấm bốc nắm thóc ném cho gà. Gà
chạy vào bếp bới một lúc thì thấy xương ngay.Tấm bèn nhặt lấy bỏ lọ và

đem chôn dưới chân giường như lời Bụt dặn”
Nếu viết thêm câu: “ Tấm bỗng thấy trong lòng lung linh mơ hồ một tín hiệu
báo trước hạnh phúc đang đến với mình” thì câu văn bổ sung đó có thể
nghiêng về loại câu:

A. Câu miêu tả.
B. Câu tự sự.
C. Câu biểu cảm.
D. Tất cả đều sai.


2. DẶN DÒ
-Học bài cũ, nắm được bản chất của mâu thuẫn trong truyện Tấm Cám, ý
nghĩa của những lần hóa thân của Tấm, triết lý mà nhân dân ta muốn gởi
gắm.
- Chuẩn bị bài mới “ Tam đại con gà” và “ Nhưng nó phải bằng hai mày)
( ơn lại định nghĩa truyện cười, soạn theo câu hỏi sách giáo khoa)


Qua diễn biến và kết quả của
câu chuyện, em rút ra bài học gì
cho bản thân?

-Sống hiền lành,chăm chỉ, hiếu thảo
-biết chống lại cái xấu, cái ác
-tin tưởng vào sức mạnh của cái thiện


Ở mỗi bài em học hôm nay
Có buổi trưa đầy nắng

Cánh cò ngang qua quãng
vắng
Cô Tấm têm trầu trong ngày
hội laøng ta