Tiet 66 on tap van hoc

Văn học
Việt
Nam
Văn
học từ
TKX
đến
hết
TKXIX

Văn
học
từ
TKXX
đến
1945

Văn học n
ớc ngoài
Tì
nh
yêu
và
thù

Lý Luận
Văn học

Đọc
tiểu

thuyết
và
truyện
ngắn

Đọc
kịch
bản
văn
học



I. Văn học trung đại
Giai on 1: th k X
- hết thế kỷ XIV.
Theo em, các tác gia,
tácXIV
phẩm
ởcho
học
kỳ
IXVII.
Em hãy
Giai đoạn 2: thế kỷ
- hết
thếbiết
kỷthời
kỳ Văn
học trung

thuộc
những
giai đại
(từ
kỷ X
đếnthế
hếtkỷ XIX.
Giai đoạn : thế kỷ
XVIII
-thế
nửa
đầu
đoạn
văn
học
nào?
3
thế kỷ XIX) có những
chính nào?
Giai đoạn : nửa cuốigiai
thếđoạn
kỷ XIX.

4

* Các tác gia, tác phẩm học kỳ I thuộc những giai
đoạn … và ….


Bài tập về nhà: Em hãy thống kê các tác phẩm

văn học trung đại theo biểu mẫu sau.
Giai
đoạn
1

2
…

TT

Tác giả

Tác phẩm
(Đoạn trích)

Chữ
viết

1.
2.
...

Phạm Ngũ Lão
…

…

…

1.
2.
...

Nguyễn Trãi

Đại cáo
bình Ngơ
…

Hán

…

Thuật hồi
(Tỏ lịng)

Hán

…


Đặc
điểm

Giai đoạn 3

Giai đoạn 4

Em hãy khái quát về lịch

Chế độ xã hội phong Chế độ phong kiến suy
sử,
xã
hội
và
văn
học
giai
kiến khủng hoảng trầm tàn, Pháp xâm lược, triều
và giai
4? =>
trọng => khởiđoạn
nghĩa3 đình
Huế đoạn
đầu hàng

Lịch
sử
xã
hội nơng dân nổ ra ở khắp nhân dân vùng lên kháng
nơi.
chiến.

Văn
học

Xuất hiện
văn học chữ
Văn học viết
phát

triển phần
Hai
thành
văn học
Quốc ngữ theo bút pháp
rực rỡ nhất. chữ
(nội dung
Hán và
chữ
Nôm Tây. Đánh
mới
của
phương
phong phú, thể loại đa
phátđạt
triển
sao?
dấura
bước
chuyển sang thời
dạng, nghệ thuật
kì văn học hiện đại.
nhiều đỉnh cao).

=> Cả hai thành phần văn học cùng phát triển, VH
chữ Nôm chiếm ưu thế (đỉnh cao là Truyện Kiều).


* Hình thức:
- Tính qui phạm dần bị phá vỡ.

Em hãy nêu những biểu
* Nội dung:
của sự
vậnViệt
động
- Văn học phản ánh hiện
hiện thực
xã hội
Nam.
theoluyến
hướng
- Đề cao cái tôi cámạnh
nhân, mẽ
ca ngợi
ái tựdân
do,
tộc hoá, dân chủ hoá ở hai
quan tâm đến số phận nhân dân, nhất là phụ nữ.
giai đoạn văn học cuối?
- Đấu tranh chống cường quyền vì quyền sống và
hạnh phúc của con người.


5. Một số thể loại và tác phẩm
tiêu biểu

Nghệ thuật

Nội dung

- Nghệ thuật xây
L khỳc ca au lũng
Đây là nội dung,
nghệ thuậtdựng
của tác nhân vật
thng ngi con
phẩm văn học
nào?động,
sống
với
gỏi ti sc nhng
cách kể chuyện
bc mnh núi lờn
mang
tính
trữ
nhng iu trụng
tình đặc sắc.
thytrong giai
- Ngôn ngữ truyện
on cui Lờ - u
trong sáng, chau
Nguyn.
chuốt, giàu sức
biểu cảm.

Truyện thơ
Nôm

Truyện Kiều

Nguyễn Du


5. Một số thể loại và tác phẩm
tiêu biểu

Nghệ thuật

Nội dung

Đây là nội dung,
nghệ thuật của tác
- Tài năng độc
- Tõm trng phẩm
au văn học- nào?
đáo của Bà chúa
bun
phn
ut
thơ Nôm: thơ Đ
trc duyờn phn,
ờng luật viết bằng
gng gng vn
tiếng Việt, cách
lờn nhng vn ri
dùng từ ngữ, hình
vo bi kch. =>
ảnh giản dị, giàu
khỏt vng sng,

sức biểu cảm táo
khỏt vng hnh
bạo mà tinh tế.
phỳc ca thi s.

Thơ Nôm

Tự tình II

Hồ Xuân H
¬ng


5. Một số thể loại và tác phẩm
tiêu biểu

Nghệ thuật

Nội dung

Đây là nội dung,
Xây
- Tiếng khóc nghệ
bi
thuật
củadựng
tác hình tợng
sốngnào?
động, kết hợp
phẩm văn học

tráng cho một thời
nhuần nhuyễn chất
kì lịch sử đau th
trữ tình và tính
ơng nhng vĩ đại
hiện thực; ngôn ngữ
của dân tộc.
bình dị, trong sáng
- Vẻ đẹp hiên
sinh động; giọng văn
ngang, bi tráng
trang trọng mà thống
mà giản dị của
thiết, mang sắc thái
hình tợng ngời
Nam Bộ.
nông dân nghĩa
sĩ Cần Giuộc.

Văn tế

Văn tế
Nghĩa sĩ

Nguyễn


5. Một số thể loại và tác phẩm
tiêu biểu
Nội dung

Nghệ thuật

Đây là nội dung,
- của
Thểtác
thơ hát nói
lộ tâm
nghệ thuật
với nào?
ngôn từ vừa
phẩm văn học
khoáng

- Bộc
hồn
trang trọng vừa
đạt, a tự do vẫy
phóng
khoáng,
vùng cho thỏa
sống động, tự do
chí nam nhi.
về vần, nhịp; kết
- Thái độ tự tin
hợp hài hoà giữa từ
và
có
phần
Hán Việt với từ ngữ

ngạo đời của
Nôm.
tác giả.
Thơ hát nói
Bài ca
Nguyễn
ngất ngởng
Công Trø



-

-

-

Pháp xâm lược và tiến hành khai thác
Em h·y nªu vài
thuc a, c cu xó hi Vit Nam bin
nét khái quát về
i sõu sc.
bối cảnh lịch sử,
Vn húa thoỏt khi
nh
hng
văn
hoá,
văn ca
học vn

húa phong kin Trung
Quc,
thời
kì bt
nàyu
? nh
hng vn húa phng Tây và chuyển
biến theo hướng hiện đại.
Văn học phát triển theo chiều hướng
tiến bộ và cách mạng, dưới sự lãnh đạo
của Đảng cộng sản Việt Nam.


A. Nền văn học được hiện đại hóa.
Ý
nào
sau
đây
khơng
B. Nhịp độ phát triển đặc biệt mau lẹ.
phải là đặc điểm cơ
C. Sự phân bản
hóacủa
phức
tạp
thành
nhiều
xu
văn học Việt
hướng. Nam từ đầu thế kỉ XX

D. Tiếp thu văn
học
đến
nămTrung
1945?Hoa trên tinh
thần dân tộc, tạo nên những giá trị văn
học đậm đà bản sắc Việt Nam.


VH bất hợp pháp
vànày
nửa phân
hợp pháp
kì

Văn học thời
VH hợp pháp
(Vănbộ
học
khơng
(Văn học cơng
hốkhai)
thành những
phận
và xu hướng cơng
nào?khai )
Văn học
lãng mạn

Văn học

hiện thực

=> giữa các bộ phận, xu hướng ít nhiều có
sự tác động, có khi chuyển hố lẫn nhau
để cùng phát triển.


Thể loại

Thành tựu nổi bật

Truyện
ngắn

- Từ 1930-1945 truyện ngắn phong phú, đặc sắc:
Nguyễn
Cơng
Hoan,
Thạch
Lam, Thanh Tịnh, Tơ
Em
hãy
nêu
những
Hồi, Bùi Hiển, Kim Lân… đặc biệt Nam Cao.

Tiểu
thuyết

Phóng

sự

thành tựu nổi bật trong
cuộc
mới
trên
- Từ cơng
1930, nhóm
Tự đổi
lực văn
đồn
với những tác
phẩmcác
xuất sắc
Nhấtvăn
Linh,học
Khái Hưng.
thểcủa
loại
?

- Từ 1936, các nhà văn đã đưa cuộc cách tân tiểu
thuyết lên tầm cao mới: Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất
Tố, Nguyên Hồng, Nam Cao…

Thể loại văn học mới ra đời từ 1930. Đây là thể
loại có tính chất báo chí điều tra sự thật về
tình trạng nào đó. (Vũ Trọng Phụng, Ngơ Tất
Tố…)

Kịch
nói

Là thể loại văn học mới, tiêu biểu: Đồn Phú Tứ,
Nguyễn Huy Tưởng…

Tuỳ - RÊt ph¸t triĨn, ngêi cã søc viết dồi dào,
bỳt, bỳt liên tục nhất là Nguyễn Tuân. Ngoài ra,
có Thạch Lam, Xuân Diệu, Nguyên
kớ
Th ca

Lớ lun
phờ bỡnh

Hồng
- Từ 1930, Thơ mới đem lại sự thay đổi sâu sắc cho nền
thơ ca dân tộc, đội ngũ đông đảo, phong cách đa dạng.
- Thơ ca cách mạng chủ yếu là các sáng tác trong tù
(Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Sóng Hồng, Xn
Thuỷ, đặc biệt là Hồ Chí Minh, Tố Hữu…)
Hoài Thanh, Hải Triều, Đặng Thai Mai, Vũ Ngọc
Phan …là những gương mặt tài năng.


5. Luyện tập vận dụng
Hoạt động nhóm (3
phút)
nhóm vận dụng

kiến thức lí

- Các
luận
văn học trong bài Đọc tiểu thuyết,
truyện ngắn và bài Đọc kịch bản văn
học, tái hiện tri thức đọc hiểu các tác
phẩm văn học đà học để hoàn thành
yêu cầu sau:


Nhó
m

Thể
loại

Tác phẩm Tác giả

1

Truyn
ngn

2

S
Tiu
HP
thuyt ca mt tang

gia

3

V Nh Tụ
Vnh biệt
Cửu Trùng
Đài”

Kịch

Đời thừa

Nam Cao

Vũ
Trọng
Phụng

Nguyễn
Huy
Tưởng

Néi
dung

NghÖ
thuËt

Thể
loại

Truyện
ngắn

Tác
phẩm

Đời
thừa

Tác
giả

Nam
Cao

Nội dung

Nghệ thuật

- Tấn bi kịch tinh
thần đau đớn, dai
dẳng của người trí
thức nghèo trong xã
hội cũ.

- Nghệ thuật
miêu tả, phân

tích tâm lí
nhân vật,

- Cuộc sèng nghèo
khó đã đẩy họ những người trọng
nhân cách, giàu khát
vọng vào tình trạng
sống thừa, sống
mịn...

- Nghệ thuật
kể chuyện và
ngơn
ngữ
đặc sắc.


Th
loi

Tỏc
phm
(Đoạn
tríc
h)

S

HP
Tiu

thuyt ca
mt
tang
gia

Tỏc gi

V
Trng
Phng

Ni dung

- Cnh tng khụi
hi ca ỏm tang
c cố Hồng cùng
những chân dung
hài hước của tang
gia, qua đó vạch
trần thói đạo đức
giả trong gia đình
“thỵng lu” và xã hội
tư sản thành thị
ngày trước.

Nghệ thuật

- NT trào
phúng, châm
biếm phong

phú và sâu
sắc qua tài
năng trần
thuật, miêu tả
và sử dụng
ngôn ngữ bậc
thầy...


Thể
loại

Tác
phẩm

Tác giả

Nội dung

Hồi V của vở kịch Vũ
Như Tô diễn tả hành
Vũ
động của dân chúng
Như
và phe cánh phản
nghịch tìm diệt Vũ
Tơ
“Vĩnh Nguyễn Như Tơ và tàn phá
Kịch biệt
Huy cơng trình Cửu Trùng

Cửu Tưởng Đài. Qua đó, phản
ánh mâu thuẫn giữa
Trùn
khát vọng nghệ thuật
g
thuần túy đối với lợi
Đài”
ích thiết thực của
nhân dân.

Nghệ thuật
Sáng tạo xung
đột kịch, khắc
họa tính cách
nhân vật qua
xung đột căng
thẳng
khơng
thể hịa giải,
qua lời thoại,
lời dẫn nghệ
thuật và qua
nhiều lớp kịch
ngắn...



Tình yêu và thù
hận
(Trích Rô-mê-ô và

ã Mâu thuẫn Giu-li-et)
kịch:

Khỏt vng tự do >< tư tưởng phong kiến
lạc hậu, bảo thủ, tri tr.
ã Ngôn ngữ đối thoại, ục thoi nụi
tõm mang tớnh c l, tớnh biu cm cao.
ã Giỏ trị nhân văn: ca ngi tinh yờu
trong sỏng, dng cm vt lờn trên cả
hận thù.